Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

haruspices

  • 1 Haruspices

    Религия: (Ancient Etruscan diviners whose art consisted in deducing the will of the gods from the appearance presented by the entrails of the sacrificial animal) гаруспики

    Универсальный англо-русский словарь > Haruspices

  • 2 haruspices

    pl від haruspex
    * * *
    pl від haruspex

    English-Ukrainian dictionary > haruspices

  • 3 haruspices

    pl від haruspex

    English-Ukrainian dictionary > haruspices

  • 4 haruspices

    [həʹrʌspısi:z] pl от haruspex

    НБАРС > haruspices

  • 5 haruspices

    [hə'rʌspɪsiːz]
    мн. от haruspex

    Англо-русский современный словарь > haruspices

  • 6 Haruspices (Ancient Etruscan diviners whose art consisted in deducing the will of the gods from the appearance presented by the entrails of the sacrificial animal)

    Религия: гаруспики

    Универсальный англо-русский словарь > Haruspices (Ancient Etruscan diviners whose art consisted in deducing the will of the gods from the appearance presented by the entrails of the sacrificial animal)

  • 7 Haruspex (sing. от Haruspices)

    Религия: гаруспик

    Универсальный англо-русский словарь > Haruspex (sing. от Haruspices)

  • 8 haruspex

    hăruspex ( ar-), ĭcis, m. [Sanscr. hirā, entrails; Gr. cholades, chordê; cf.

    hariolus,

    Curt. Gr. Etym. p. 202 sq. ], a soothsayer, diviner among the Etruscans, who foretold future events from the inspection of the entrails of victims; from this people they were introduced among the Romans (syn.: hariolus, augur, auspex, extispex).
    I.
    Lit.:

    haruspices mitte omnis,

    Plaut. Am. 5, 2, 2:

    quid enim habet haruspex, cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus et proferat diem?

    Cic. Div. 1, 39, 85; cf. id. N. D. 1, 20, 55:

    Etrusci haruspices,

    id. Div. 2, 35, 75; cf. id. Leg. 2, 9, 21; Gell. 4, 5, 5:

    cum haruspices ex tota Etruria convenissent,

    Cic. Cat. 3, 8, 19:

    Tyrrhenae gentis haruspex,

    Ov. M. 15, 577:

    quem (annum) saepe ex prodigiis haruspices respondissent bello civili cruentum fore,

    Sall. C. 47, 2; cf.:

    C. Mario per hostias dis supplicanti magna atque mirabilia portendi haruspex dixerat,

    id. J. 63, 1:

    dum sacra secundus haruspex Nuntiet,

    Verg. A. 11, 739:

    signaque ferre jubent: retinet longaevus haruspex Fata canens,

    id. ib. 8, 498; Macr. S. 3, 5, 1:

    qui de salute principis vel de summa rei publicae haruspices consulit, cum eo qui responderit, capite punitur,

    Paul. Sent. 5, 21, 3. Cf., on the haruspices, O. Müll. Etrusk. 2, p. 6 sq.—
    II.
    Poet. transf., a prophet in gen.:

    utinam patriae sim vanus haruspex, etc.,

    Prop. 3, 13 (4, 12), 59:

    Armenius vel Commagenus,

    Juv. 6, 550.

    Lewis & Short latin dictionary > haruspex

  • 9 haruspicinus

    hăruspĭcinus (ăruspĭcinus), a, um relatif aux haruspices.    - haruspicina, ae, f. (s.-ent. ars): la science des haruspices, la divination.
    * * *
    hăruspĭcinus (ăruspĭcinus), a, um relatif aux haruspices.    - haruspicina, ae, f. (s.-ent. ars): la science des haruspices, la divination.
    * * *
        Haruspicinus, pen. prod. Adiectiuum: vt Haruspicini libri. Cic. Qui traictent de l'art et science de deviner.

    Dictionarium latinogallicum > haruspicinus

  • 10 pertineo

    pertĭnĕo, ēre, tĭnŭi - intr. - [st2]1 [-] aller jusqu'à, s'étendre jusqu'à, arriver, aboutir à. [st2]2 [-] tendre à, avoir pour but, servir à. [st2]3 [-] importer, être utile. [st2]4 [-] concerner, avoir rapport à, être relatif à, s'appliquer à, regarder, toucher, intéresser. [st2]5 [-] tenir à (par des liens de famille). [st2]6 [-] appartenir à, être la propriété de.    - Belgae pertinent ad inferiorem partem fluminis Rheni, Caes. B. G. 1, 1: la Belgique s'étend jusqu'à la partie inférieure du Rhin.    - ad aliquem pertinet + prop. inf.: il importe à qqn que.    - pertinet ad te esse te talem, Cic.: il t'importe d'être tel.    - hoc ad me pertinet: cela me regarde, cela me concerne, c'est mon affaire.    - hoc quo pertineat dicet qui me noverit, Phaedr. 3: ce à quoi tend cet apologue, celui-là pourra le dire qui m'aura connu.    - quod ad famam vestram pertinet: en ce qui concerne votre réputation.    - haec lex ad ludos pertinet, Cic.: cette loi concerne les jeux.    - ad usum navium pertinere: servir aux besoins des navires.    - quorsus haec pertinent? - ut scias + sub. inf. Sen. Ep. 7, 66: [vers quel but tendent ces choses]= où veux-tu en venir? - c'est pour que tu saches que...    - regnum ad se pertinere arbitrabantur, Cic.: ils pensaient que le royaume leur revenait.    - cum haruspices ad imperatorem id pertinere prodigium praemonuissent, Liv. 25, 16: comme les haruspices avaient déclaré que ce prodige concernait le général.    - eodem pertinere: tendre au même but.    - id eo pertinuit quod: cela visait à ce but, à savoir que, cela visait à ce que.    - omnia quae ad se pertinebant, Vulg. Gen. 32, 23: tout ce qui lui appartenait.
    * * *
    pertĭnĕo, ēre, tĭnŭi - intr. - [st2]1 [-] aller jusqu'à, s'étendre jusqu'à, arriver, aboutir à. [st2]2 [-] tendre à, avoir pour but, servir à. [st2]3 [-] importer, être utile. [st2]4 [-] concerner, avoir rapport à, être relatif à, s'appliquer à, regarder, toucher, intéresser. [st2]5 [-] tenir à (par des liens de famille). [st2]6 [-] appartenir à, être la propriété de.    - Belgae pertinent ad inferiorem partem fluminis Rheni, Caes. B. G. 1, 1: la Belgique s'étend jusqu'à la partie inférieure du Rhin.    - ad aliquem pertinet + prop. inf.: il importe à qqn que.    - pertinet ad te esse te talem, Cic.: il t'importe d'être tel.    - hoc ad me pertinet: cela me regarde, cela me concerne, c'est mon affaire.    - hoc quo pertineat dicet qui me noverit, Phaedr. 3: ce à quoi tend cet apologue, celui-là pourra le dire qui m'aura connu.    - quod ad famam vestram pertinet: en ce qui concerne votre réputation.    - haec lex ad ludos pertinet, Cic.: cette loi concerne les jeux.    - ad usum navium pertinere: servir aux besoins des navires.    - quorsus haec pertinent? - ut scias + sub. inf. Sen. Ep. 7, 66: [vers quel but tendent ces choses]= où veux-tu en venir? - c'est pour que tu saches que...    - regnum ad se pertinere arbitrabantur, Cic.: ils pensaient que le royaume leur revenait.    - cum haruspices ad imperatorem id pertinere prodigium praemonuissent, Liv. 25, 16: comme les haruspices avaient déclaré que ce prodige concernait le général.    - eodem pertinere: tendre au même but.    - id eo pertinuit quod: cela visait à ce but, à savoir que, cela visait à ce que.    - omnia quae ad se pertinebant, Vulg. Gen. 32, 23: tout ce qui lui appartenait.
    * * *
        Pertineo, pertines, pen. corr. pertinui, pertentum, pertinere, Ex per et teneo compositum, significat Pertingere, peruenire: et iungitur modo praepositioni IN, modo AD. Vlpianus. S'estendre jusques à quelque chose, et y toucher.
    \
        In tuas aedes pertinet. Vlpianus. Touche et vient juques à ta maison.
    \
        Quae ad posteritatis memoriam pertinerent. Cic. Parvinsent jusques, etc. Dequoy ceulx qui viendront apres nous eussent memoire.
    \
        Ad partem Oceani, quae ad Hispaniam pertinet. Caesar. Qui est tenante et s'estend jusques aux Espaignes.
    \
        Pertinens per naturam cuiusque rei. Cic. Se mettant, ou jectant, ou espandant par, etc.
    \
        Gratius mihi futurum, quam si ea tua liberalitas pertinuisset ad rem familiarem meam. Cic. Que si tu eusses usé de ceste liberalité en mes propres affaires.
    \
        Pertinet, Impersonale. Pomponius. Il appartient, Il affiert.
    \
        - magis haec malitia pertinet ad viros, Quam ad mulieres. Plaut. C'est plus par la malice des hommes, que des femmes.
    \
        Ad quem suspicio maleficii pertineat. Cic. Sur qui chet le souspecon, Qui est souspeconné de ceste meschanceté.
    \
        Ad quos pertineat facinus, vestigia nulla extant. Liu. Qui a faict la meschanceté.
    \
        Pertinet ad rem. Cic. Cela appartient, ou sert à l'affaire, Est pertinent à l'affaire.
    \
        Pertinet ad Remp. Cic. Cela appartient à la republique, Concerne l'utilité publique.
    \
        Nec vero haec oratio mea ad infirmandum foedus Gaditanorum pertinet. Cic. Ne tend pas à cela d'affoiblir, etc. L'intention de mon oraison n'est pas de vouloir, etc.
    \
        Pertinet oratio mea ad plures. Cic. Touche plusieurs.
    \
        Summa illuc pertinet, vt sciatis, etc. Cic. Tend à cela que, etc.
    \
        Pertinet eodem. Plin. Appartient à ce lieu là.
    \
        Caetera pertinere ad id putant, aut ad augendum, aut ad tuendum. Cic. Servir et aider.
    \
        Pertinet somnium ad hoc. Plautus. Mon songe revient à ceci, C'est ce que j'avoye songé.
    \
        Pertinet gemitus prouinciae ad capitis tui periculum. Cic. Tend à faire que tu meures, Concerne ta condemnation.
    \
        Pertinent ad vsum nauium. Caesar. Servent, Sont pertinents.
    \
        Eadem bonitas etiam ad multitudinem pertinet. Cic. Est necessaire au commun peuple, C'est aussi bien à faire au commun peuple d'avoir ceste bonté, que aux autres.
    \
        Si nihil ad eos pertinere arbitrarentur. Cic. S'ils pensoyent que cela ne leur touchast en rien, ou Que ce ne fust à faire à eulx de cela.

    Dictionarium latinogallicum > pertineo

  • 11 recido

    [st1]1 [-] rĕcĭdo (reccĭdo), ĕre, cĭdi, cāsum [re + cado]: - intr. - [abcl][b]a - retomber, tomber; retomber sur (qqn), rejaillir sur. - [abcl]b - en venir à, aboutir à. - [abcl]c - échoir à, être dévolu à, tomber en partage, tomber dans la possession de; coïncider avec. - [abcl]d - revenir, récidiver (en parl. de la fièvre).[/b]    - ad nihil (ad nihilum) recidere: n'aboutir à rien, n'avoir aucun effet, retomber dans le néant.    - in graviorem morbum recidere, Liv. 24, 29: retomber plus gravement malade, avoir une rechute plus grave.    - ne recidam (s.-ent. in morbum), Cic. Att. 12, 21, 5: pour ne pas rechuter.    - recidere ex laetitiâ ad lacrimas, Cic. Sull. 32,.91: passer de la joie aux larmes.    - ex liberatore patriae ad Aquilios se Vitelliosque reccidisse, Liv. 2, 7: de libérateur de la patrie, il était tombé (disait-il) au rang des Aquillius et des Vitellius (= il était tombé au rang de traître)    - suspicio in aliquem recidit: le soupçon rejaillit sur qqn.    - in luxuriam recidere: retomber dans la mollesse.    - ad aliquem potentatus omnis recidit, Cic.: tout le poids des affaires retombe sur qqn.    - recidere ut: aboutir à ce que.    - huccine omnia recciderunt, ut civis Romanus... in foro virgis caederetur, Cic. Verr. 2, 5, 63 § 163: est-ce à ce point que tout aboutit: voir un citoyen romain battu de verges au forum?    - constitit inter haruspices, quae periculosa et adversa sacrificanti denuntiata essent, cuncta in ipsos recasura qui exta haberent, Suet. Aug. 96: les haruspices se mirent d'accord pour dire que les dangers et les revers qui avaient été annoncés au sacrificateur retomberaient tous sur ceux qui possédaient les entrailles des victimes.    - recidere ad paucos, Ter. Hec.: tomber dans la possession de quelques-uns, devenir le privilège de quelques-uns. [st1]2 [-] rĕcīdo, ĕre, cīdi, cīsum [re + caedo]: - tr. - [abcl][b]a - ôter en coupant, trancher, retrancher, rogner. - [abcl]b - abréger, diminuer, restreindre.[/b]    - recidere aliquid priscum ad morem, Tac. A. 3, 53: ramener qqch. dans les limites de l'usage ancien.    - recidere pollicem alicui, Quint. 8, 5, 12: retrancher le pouce à qqn.    - recidere capillos, Plin. Ep. 7, 27: couper les cheveux.    - hirsutam falce recidere barbam, Ov. M. 13, 766: raser la barbe hirsute avec une faux.
    * * *
    [st1]1 [-] rĕcĭdo (reccĭdo), ĕre, cĭdi, cāsum [re + cado]: - intr. - [abcl][b]a - retomber, tomber; retomber sur (qqn), rejaillir sur. - [abcl]b - en venir à, aboutir à. - [abcl]c - échoir à, être dévolu à, tomber en partage, tomber dans la possession de; coïncider avec. - [abcl]d - revenir, récidiver (en parl. de la fièvre).[/b]    - ad nihil (ad nihilum) recidere: n'aboutir à rien, n'avoir aucun effet, retomber dans le néant.    - in graviorem morbum recidere, Liv. 24, 29: retomber plus gravement malade, avoir une rechute plus grave.    - ne recidam (s.-ent. in morbum), Cic. Att. 12, 21, 5: pour ne pas rechuter.    - recidere ex laetitiâ ad lacrimas, Cic. Sull. 32,.91: passer de la joie aux larmes.    - ex liberatore patriae ad Aquilios se Vitelliosque reccidisse, Liv. 2, 7: de libérateur de la patrie, il était tombé (disait-il) au rang des Aquillius et des Vitellius (= il était tombé au rang de traître)    - suspicio in aliquem recidit: le soupçon rejaillit sur qqn.    - in luxuriam recidere: retomber dans la mollesse.    - ad aliquem potentatus omnis recidit, Cic.: tout le poids des affaires retombe sur qqn.    - recidere ut: aboutir à ce que.    - huccine omnia recciderunt, ut civis Romanus... in foro virgis caederetur, Cic. Verr. 2, 5, 63 § 163: est-ce à ce point que tout aboutit: voir un citoyen romain battu de verges au forum?    - constitit inter haruspices, quae periculosa et adversa sacrificanti denuntiata essent, cuncta in ipsos recasura qui exta haberent, Suet. Aug. 96: les haruspices se mirent d'accord pour dire que les dangers et les revers qui avaient été annoncés au sacrificateur retomberaient tous sur ceux qui possédaient les entrailles des victimes.    - recidere ad paucos, Ter. Hec.: tomber dans la possession de quelques-uns, devenir le privilège de quelques-uns. [st1]2 [-] rĕcīdo, ĕre, cīdi, cīsum [re + caedo]: - tr. - [abcl][b]a - ôter en coupant, trancher, retrancher, rogner. - [abcl]b - abréger, diminuer, restreindre.[/b]    - recidere aliquid priscum ad morem, Tac. A. 3, 53: ramener qqch. dans les limites de l'usage ancien.    - recidere pollicem alicui, Quint. 8, 5, 12: retrancher le pouce à qqn.    - recidere capillos, Plin. Ep. 7, 27: couper les cheveux.    - hirsutam falce recidere barbam, Ov. M. 13, 766: raser la barbe hirsute avec une faux.
    * * *
    I.
        Recido, recidis, recidi, pen. corr. recasum, pen. prod. recidere, Ex re et cado compositum. Cic. Recheoir, Retomber.
    \
        Incassum recidit omnis impensa. Colum. Est devenue à rien, N'a de rien servi.
    \
        Quorsum recidat responsum tuum, non magnopere laboro. Cic. Il ne me chault gueres que tu respondes, soit ouy ou non, Ce m'est tout un que tu respondes.
    \
        In grauiorem morbum recidere. Liu. Renchoir en une greve maladie.
    \
        Ad nihilum recidere. Cic. Devenir à rien.
    \
        Ad paucos recidit ars musica. Terent. Elle est devenue en la possession de peu de gents.
    \
        In te recident hae contumeliae. Plaut. Retomberont sur toy.
    II.
        Recido, recidis, recidi, recisum, pen. prod. recidere, Ex re et caedo compositum. Martial. Couper, Rongner.
    \
        Vngues recidere. Pli. Retrencher.

    Dictionarium latinogallicum > recido

  • 12 haruspex

    haruspex (aruspex), picis, m. (über die Etymol. s. Walde2, S. 360), Plur. haruspices, I) etruskische, auch in Rom einheimische Weissager, die namentlich wegen Verhütung des burch außerordentliche Anzeichen, bes. Mißgeburten, gedrohten Unglücks u. über Entführung vom Blitz getroffener Gegenstände aus den Eingeweiden der Opfertiere (bes. aus Herz, Leber, Lunge u. Galle) Bescheid gaben, Opferschauer, Haruspices, Cic. de div. 1, 85; Cat. 3, 19; de legg. 2, 21. Sall. Cat. 47, 2: neben hariolus, s. d. – II) übtr., im allg. = Weissager, Seher, vanus, Prop. 3, 13, 59: Armenius, Iuven. 6, 548. – / Nbf. harispex, Corp. inscr. Lat. 5, 5704 (arispex) u. 12, 3254 (harispex): arrespex, Corp. inscr. Lat. 1, 1348.

    lateinisch-deutsches > haruspex

  • 13 accio

    accĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - tr. - faire venir, mander, appeler.    - imparf. accibant Lucr. 5, 996.    - accire aliquem filio doctorem, Cic. de Or. 3, 141: faire venir qqn pour servir de maître à son fils.    - accire ex Etruria, Cic. Har. 25 ; e castris Lael. 5, 8, 12: faire venir d'Etrurie, du camp.    - ab Tarracone accire, Liv. 28, 19, 4: mander de Tarragone.    - aliquem Romam Curibus accire, Cic. Rep. 2, 25: faire venir qqn de Cures à Rome.    - scientiam artemque haruspicum accire, Tac. H. 2, 3: importer la science et l'art des haruspices.    - everti per accitam lasciviam, Tac. 14, 20: être détruit par une licence importée.    - accire mortem, Vell. 2, 38: se suicider, se donner la mort.    - accire voluptatem, Cic.: causer du plaisir.
    * * *
    accĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - tr. - faire venir, mander, appeler.    - imparf. accibant Lucr. 5, 996.    - accire aliquem filio doctorem, Cic. de Or. 3, 141: faire venir qqn pour servir de maître à son fils.    - accire ex Etruria, Cic. Har. 25 ; e castris Lael. 5, 8, 12: faire venir d'Etrurie, du camp.    - ab Tarracone accire, Liv. 28, 19, 4: mander de Tarragone.    - aliquem Romam Curibus accire, Cic. Rep. 2, 25: faire venir qqn de Cures à Rome.    - scientiam artemque haruspicum accire, Tac. H. 2, 3: importer la science et l'art des haruspices.    - everti per accitam lasciviam, Tac. 14, 20: être détruit par une licence importée.    - accire mortem, Vell. 2, 38: se suicider, se donner la mort.    - accire voluptatem, Cic.: causer du plaisir.
    * * *
        Accio, accis, acciui, accitum, pe. pro. accire: vulgo dicimus, Mittere quaerere, vel mittere ad quaerendum. Appeller, Aller ou Envoyer querir, Mander.
    \
        Filio doctorem accire. Cic. Faire venir d'estrange pais un maistre pour son filz.
    \
        Accire in regnum. Liu. Appeler pour estre roy.

    Dictionarium latinogallicum > accio

  • 14 haruspex

    hăruspex (ăruspex), ĭcis, m. [de l'étrusque haru, entrailles + spicio] [st2]1 [-] haruspice (devin, étrusque à l'origine, qui annonçait l'avenir en examinant les entrailles, surtout le foie, des animaux sacrifiés; les haruspices n'ont formé un collège sacerdotal qu'à partir de Claude). [st2]2 [-] devin, prophète.
    * * *
    hăruspex (ăruspex), ĭcis, m. [de l'étrusque haru, entrailles + spicio] [st2]1 [-] haruspice (devin, étrusque à l'origine, qui annonçait l'avenir en examinant les entrailles, surtout le foie, des animaux sacrifiés; les haruspices n'ont formé un collège sacerdotal qu'à partir de Claude). [st2]2 [-] devin, prophète.
    * * *
        Haruspex, haruspicis, penul. corr. ab haruga nominatur, vt ait Donatus, Devin qui par l'inspection des entrailles des bestes, devinoit les choses advenir.

    Dictionarium latinogallicum > haruspex

  • 15 is

    [st1]1 [-] is, ea, id: il, lui, elle..., ce, cet..., son, sa, ses, leur, leurs...    - la déclinaison    - id est: c'est-à-dire.    - assentior Pompeio, id est Pomponio, Cic.: je suis de l'avis de Pompée, c'est-à-dire de Pomponius.    - is mihi litteras abs te reddidit, Cic.: il m'a remis ta lettre.    - is est? Ter.: est-ce lui?    - eā re (ob id), Cic.: à cause de cela, pour cette raison.    - vix ea fatus erat, Virg.: à peine avait-il ainsi parlé.    - id gaudeo: je m'en réjouis.    - qui... is...: celui qui... celui-là...    - eorum merita, Cic.: leurs services.    - filius ejus, Ov.: son fils.    - quas scripsisti litteras, eae mihi fuerunt jucundissimae: la lettre que tu m'as écrite, c'est celle qui m'a été la plus agréable.    - quod tu audivisti, id ego quoque audivi: ce que tu as entendu dire, je l'ai entendu dire aussi.    - haec omnia is feci, qui... Cic.: j'ai fait tout cela, moi qui...    - caput inventum est in eo loco qui erat ab haruspicibus demonstratus: la tête fut trouvée à l'endroit qui avait été indiqué par les haruspices.    - jam non is es qui fuisti: tu n'es plus le même que tu as été.    - non is es qui istud facias: tu n'es pas homme à faire cela.    - neque tu is es qui nescias... Cic.: un homme tel que toi ne peut ignorer (tu n'es pas homme à ignorer...).    - is sum quem tu me vis esse, Cic.: je suis tel que tu le désires.    - in eo res erat ut urbs caperetur: la ville était sur le point d'être prise.    - hoc eo consilio feci ut te adjuvarem: j'ai fait cela dans l'intention de t'aider.    - laudo eos idque merito: je les loue, et cela à juste titre.    - nobis sermo, isque multus, de te fuit, Cic.: nous avons parlé de toi, et longuement.    - eos mores viri cognovi, Sall.: voilà le caractère que j'ai reconnu en lui.    - in eum jam res rediit locum ut... Ter.: les choses en sont venues à ce point que...    - id lucri: ce gain.    - ad id locorum: jusqu'ici, jusqu'à ce moment; jusqu'alors.    - postquam ad id loci venêre, Sall.: arrivés à cet endroit.    - id signi erit, Cato: voici (qui sera) un signe.    - id aetatis (= ea aetate): à cet âge.    - puer id aetatis: un enfant de cet âge.    - id temporis: à ce moment. [st1]2 [-] is: 2ème pers. au sing. de l'ind. prés. de eo, īre. [st1]3 [-] īs = iis (Plaut.).
    * * *
    [st1]1 [-] is, ea, id: il, lui, elle..., ce, cet..., son, sa, ses, leur, leurs...    - la déclinaison    - id est: c'est-à-dire.    - assentior Pompeio, id est Pomponio, Cic.: je suis de l'avis de Pompée, c'est-à-dire de Pomponius.    - is mihi litteras abs te reddidit, Cic.: il m'a remis ta lettre.    - is est? Ter.: est-ce lui?    - eā re (ob id), Cic.: à cause de cela, pour cette raison.    - vix ea fatus erat, Virg.: à peine avait-il ainsi parlé.    - id gaudeo: je m'en réjouis.    - qui... is...: celui qui... celui-là...    - eorum merita, Cic.: leurs services.    - filius ejus, Ov.: son fils.    - quas scripsisti litteras, eae mihi fuerunt jucundissimae: la lettre que tu m'as écrite, c'est celle qui m'a été la plus agréable.    - quod tu audivisti, id ego quoque audivi: ce que tu as entendu dire, je l'ai entendu dire aussi.    - haec omnia is feci, qui... Cic.: j'ai fait tout cela, moi qui...    - caput inventum est in eo loco qui erat ab haruspicibus demonstratus: la tête fut trouvée à l'endroit qui avait été indiqué par les haruspices.    - jam non is es qui fuisti: tu n'es plus le même que tu as été.    - non is es qui istud facias: tu n'es pas homme à faire cela.    - neque tu is es qui nescias... Cic.: un homme tel que toi ne peut ignorer (tu n'es pas homme à ignorer...).    - is sum quem tu me vis esse, Cic.: je suis tel que tu le désires.    - in eo res erat ut urbs caperetur: la ville était sur le point d'être prise.    - hoc eo consilio feci ut te adjuvarem: j'ai fait cela dans l'intention de t'aider.    - laudo eos idque merito: je les loue, et cela à juste titre.    - nobis sermo, isque multus, de te fuit, Cic.: nous avons parlé de toi, et longuement.    - eos mores viri cognovi, Sall.: voilà le caractère que j'ai reconnu en lui.    - in eum jam res rediit locum ut... Ter.: les choses en sont venues à ce point que...    - id lucri: ce gain.    - ad id locorum: jusqu'ici, jusqu'à ce moment; jusqu'alors.    - postquam ad id loci venêre, Sall.: arrivés à cet endroit.    - id signi erit, Cato: voici (qui sera) un signe.    - id aetatis (= ea aetate): à cet âge.    - puer id aetatis: un enfant de cet âge.    - id temporis: à ce moment. [st1]2 [-] is: 2ème pers. au sing. de l'ind. prés. de eo, īre. [st1]3 [-] īs = iis (Plaut.).
    * * *
        Is, ea, id, Pronomen, Eandem significationem habet quam Hic, et eundem locum retinet: quibus maxime vtimur, si praecedat, aut sequatur qui: vt Qui diuitias cupit, is, vel hic auarus est. Terent. Il, Celuy, Iceluy.
    \
        Et certe is est. Terent. Certainement c'est il, ou C'est luymesme.
    \
        Vbi is est? Terent. Où est il? \ - fuit olim quidam senex Mercator: nauem is fregit apud Andrum insulam. Terent. Qui, etc.
    \
        Ea memoria erat. Cic. Il avoit telle memoire.
    \
        Ea aetate sum, vt non sit peccato mihi ignosci aequum. Terent. Je suis de tel aage, ou de cest aage.
    \
        Eo pacto. Terent. Par ceste maniere, Par ainsi.
    \
        Hoc ipsum ea re facit. Brutus Attico. Pour ce.
    \
        Per vnum seruum, et eum ex ludo gladiatorio. Cic. Et, qui fait à noter, qui estoit prins de, etc.
    \
        Isce, pro Is ipse. Cestuy ci mesme. Cic. Nullum esse ius tam sanctum atque integrum, quod non eiusce vis ac perfidia violaret.
    \
        Id, eius, neutrum, Pronomen demonstratiuum. Terent. Solum id est charum mihi. Cic. Cela.
    \
        Nunc id prodeo, vt conueniam Parmenonem. Terent. Pource je sors, à fin, etc.
    \
        Id modo dic, abisse Dorum. Terent. Di ceci seulement, que, etc.
    \
        Tu quidem de faece hauris, idque iam_dudum. Cic. Et ce dés long temps.
    \
        Id aetatis iam sumus, vt omnia, etc. Cic. Nous sommes desja de ceste aage là, que, etc.
    \
        Homo id aetatis. Cic. Homme de tel aage, ou de cest aage.
    \
        Romanorum nemo id authoritatis aderat. Tacit. De ceste authorité.
    \
        Id diei veniebam in, etc. Cic. Ce jour là.
    \
        Post id locorum tu mihi amanti ignoscito. Plaut. Apres ce.
    \
        Infoelicem ad id locorum fuisse. Liu. Jusques à ce temps là.
    \
        Quoniam id temporis est, surgendum censeo. Cic. Veu, ou Attendu l'heure qu'il est.
    \
        Saepe id temporis oriuntur nimbi. Varro. Lors, En ce temps là.
    \
        Id virium. Tacit. Telle force.
    \
        Redibo actutum. A. id actutum diu est. Plaut. Ce soubdainement que tu dis, me dure long temps.
    \
        Id populus curat scilicet. Terent. Dieu scait que le peuple se soulcie bien de cela, Le peuple se soulcie fort de cela, si tu le scavois bien.
    \
        Id est profecto: verum actutum abscesserit. Plaut. C'est cela, Il est ainsi que tu dis.
    \
        Id est, pro Hoc est, siue Hoc significat. Cicero, Senatus hodie futurus erat, id est, Cal. Octobris. C'est à dire, C'est à scavoir.
    \
        Id genus hominum est pessumum. Terent. Ceste maniere de gens.
    \
        Epaminondam atque Annibalem, atque eius generis homines. Cic. Telle maniere de gens.
    \
        Scis me antea orationes, aut aliquid id genus solitum scribere. Cic. Ou quelque chose semblable.
    \
        Idipsum. Sueton. Ce mesme.
    \
        Id quod ex monumentis patet. Liu. Laquelle chose.
    \
        Cogito id quod res est. Terent. Ce qui est vray.
    \
        - tum hoc alterum Id vero est quod mihi puto palmarium. Terent. Mais c'est autre, c'est cela que, etc.
    \
        Gratia Sex. Neuii ne P. Quintio noceat, id vero non mediocriter pertimesco. Cic. Certes c'est cela que je crains fort.

    Dictionarium latinogallicum > is

  • 16 haruspex

    haruspex (aruspex), picis, m. (über die Etymol. s. Walde2, S. 360), Plur. haruspices, I) etruskische, auch in Rom einheimische Weissager, die namentlich wegen Verhütung des burch außerordentliche Anzeichen, bes. Mißgeburten, gedrohten Unglücks u. über Entführung vom Blitz getroffener Gegenstände aus den Eingeweiden der Opfertiere (bes. aus Herz, Leber, Lunge u. Galle) Bescheid gaben, Opferschauer, Haruspices, Cic. de div. 1, 85; Cat. 3, 19; de legg. 2, 21. Sall. Cat. 47, 2: neben hariolus, s. d. – II) übtr., im allg. = Weissager, Seher, vanus, Prop. 3, 13, 59: Armenius, Iuven. 6, 548. – Nbf. harispex, Corp. inscr. Lat. 5, 5704 (arispex) u. 12, 3254 (harispex): arrespex, Corp. inscr. Lat. 1, 1348.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > haruspex

  • 17 haruspex (ar-)

        haruspex (ar-) icis, m    [HAR-+4 SPEC-], a soothsayer, diviner, inspector of the entrails of victims: haruspices ex totā Etruriā: Tyrrhenae gentis, O.: ex prodigiis haruspices respondissent, S.: longaevus, V.— A prophet: Armenius, Iu.

    Latin-English dictionary > haruspex (ar-)

  • 18 familiaris

    fămĭlĭāris, e ( abl. sing. regularly familiari; familiare, Varr. and P. Rutil. ap. Charis. p. 105 P.), adj. [familia].
    I.
    Of or belonging to servants (rare; only as subst.): fămĭlĭāris, is, m., a servant:

    majores nostri servos (quod etiam in mimis adhuc durat) familiares appellaverunt,

    Sen. Ep. 47 med.:

    hujus familiae familiarem,

    Plaut. Am. 1, 1, 203; id. Ep. 1, 1, 2.—
    II.
    Of or belonging to a house, household, or family; household, domestic, family, private (freq. and class.):

    fundus,

    Plaut. As. 5, 2, 24; cf.

    focus,

    Col. 11, 1, 19:

    filius,

    Plaut. Capt. 2, 2, 23:

    negotiis familiaribus impediti,

    Auct. Her. 1, 1, 1; cf.:

    res domesticae ac familiares,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2; so,

    res,

    the household, family affairs, property, Plaut. Stich. 1, 2, 88; Caes. B. G. 1, 18, 4; Quint. 12, 1, 6; 12, 7, 9:

    ab domo ab re familiari, diutius abesse,

    Liv. 5, 4, 6 al.; cf.

    copiae,

    Liv. 2, 16, 7:

    pecuniae,

    Tac. A. 4, 15:

    rationes,

    id. ib. 6, 16:

    curae,

    id. ib. 11, 7:

    referam nunc interiorem ac familiarem ejus vitam,

    Suet. Aug. 61:

    vita,

    Plaut. Pers. 1, 3, 46:

    quis umquam in luctu domestico, quis in funere familiari cenavit cum toga pulla?

    Cic. Vatin. 13, 31: parricidium, i. e. committed on a member of the same family, Att. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67:

    maeror,

    a family grief, Plaut. Cist. 4, 2, 60:

    Lar,

    Cic. Quint. 27, 85; id. Verr. 2, 3, 11, § 27; id. Rep. 5, 5 Mos. N. cr., v. Lar; cf.:

    numen Minerva,

    Quint. 10, 1, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Familiar, intimate, friendly, and (more freq.) subst., a familiar acquaintance, friend (syn.: amicus, familiaris, intimus, necessarius).
    (α).
    With substt.:

    videmus Papum Aemilium C. Luscino familiarem fuisse, etc.,

    Cic. Lael. 11, 39:

    biduo factus est mihi familiaris,

    id. Fam. 3, 1, 2; id. Phil. 2, 32, 78; id. Rep. 2, 20; cf. id. Fam. 7, 8, 1:

    amici,

    Plin. Ep. 9, 34, 1; 9, 37, 1:

    sermones,

    Cic. Off. 2, 11, 39; id. Fam. 15, 15, 1; id. Att. 1, 9, 1; cf.

    epistolae,

    Quint. 1, 1, 29:

    minus familiari vultu respexisse,

    friendly, Suet. Caes. 78:

    voltus ille,

    Cic. Att. 1, 11, 1:

    colloquium,

    Liv. 25, 18, 5:

    jam inde a puero in omnia familiaria jura assuetus,

    the rights of intimacy, id. 24, 5, 9:

    voluntas,

    Sen. Ben. 6, 16, 1; cf.:

    vox auribus meis familiaris,

    Petr. 100:

    familiaribus magis ei aetati exemplis,

    Quint. 5, 10, 96:

    exempla,

    id. 7, 2, 17; 9, 4, 44:

    verba regionibus quibusdam magis familiaria,

    id. 8, 2, 13:

    litterae,

    Suet. Tib. 62.— Comp.:

    qui familiarior nobis propter scriptorum multitudinem est,

    Cic. de Or. 3, 19, 71:

    aditus in domum,

    Liv. 24, 5, 7:

    frater ei (with carior),

    Nep. Att. 16, 2:

    quo boves familiariores bubulco fiant,

    Col. 6, 2, 6:

    color argenti militaribus signis,

    Plin. 33, 3, 19, § 58. — Sup.:

    homo amantissimus familiarissimus, conjunctissimus officiis,

    Cic. Sull. 20, 57; cf. id. Att. 16, 16, F. 17:

    luna terris familiarissimum sidus,

    Plin. 2, 9, 6, § 41; 16, 18, 30, § 75; 16, 31, 57, § 131.—
    (β).
    Absol.:

    est ex meis domesticis atque intimis familiaribus,

    Cic. Fam. 3, 1, 3:

    familiaris meus,

    id. Lael. 24, 89:

    per C. Valerium Procillum familiarem suum cum eo colloquitur,

    Caes. B. G. 1, 19, 3:

    Caelii,

    Cic. Cael. 25, 61:

    pauci familiares,

    id. Lael. 1, 2.— Sup.:

    quod M. Aemulius unus est ex meis familiarissimis atque intimis maxime necessarius,

    Cic. Fam. 13, 27, 2; cf.:

    intimus, proximus, familiarissimus quisque,

    id. Q. Fr. 1, 4, 1:

    familiarissimus meus,

    id. Fam. 13, 13, 1:

    familiarissimi ejus,

    id. Rep. 1, 9.—
    2.
    Of or belonging to one's self, to one's own people or country (cf. domesticus); only in the lang. of the haruspices, of those parts of the animal which related to the party that sacrificed (opp. hostilis):

    (haruspices) fissum familiare et vitale tractant,

    Cic. Div. 2, 13, 32; cf.:

    Decio caput jecinoris a familiari parte caesum haruspex dicitur ostendisse,

    Liv. 8, 9, 1; cf.:

    mater procurans familiare ostentum,

    Liv. 26, 6, 14.—
    3.
    Familiar, customary, habitual:

    mihi familiare est omnes cogitationes meas tecum communicare,

    Plin. Ep. 4, 24, 7; 2, 5, 10:

    familiare est hominibus omnia sibi ignoscere,

    Vell. 2, 30, 3:

    fuisse statuariam artem familiarem Italiae quoque indicant,

    Plin. 34, 7, 16, § 33; 35, 7, 31, § 49.—
    4.
    Fitting, appropriate, adapted:

    quae peregrina... transferuntur, minus sunt familiaria nostro solo quam vernacula,

    Col. 3, 4, 1:

    familiarissimum hoc platanis,

    Plin. 16, 31, 57, § 131:

    hipposelinum sabulosis familiarissimum,

    id. 19, 8, 48, § 163.—Hence, fămĭlĭārĭter, adv.
    * 1.
    By families:

    agros in montibus Romani acceperunt familiariter,

    Front. de Colon. p. 119 Goes.—
    2.
    Familiarly, intimately, on friendly terms (freq. and class.):

    hominem ignotum compellare familiariter,

    Plaut. Men. 2, 3, 23; cf.:

    nimium familiariter Me attrectas,

    id. Rud. 2, 4, 6; id. Ep. 1, 1, 2:

    nihil turpius quam cum eo bellum gerere, quicum familiariter vixeris,

    Cic. Lael. 21, 77:

    familiariter amicus,

    Quint. 1, 2, 15:

    amatum a me,

    id. 10, 3, 12:

    dilectus,

    Plin. Ep. 9, 19, 5 et saep.:

    loqui,

    Cic. Div. in Caecil. 12, 37:

    scribere,

    id. Att. 9, 4, 1: nosse causas, i. e. to be familiarly or intimately, accurately acquainted with, Quint. 6, 4, 8; 5, 7, 7:

    quod ex longinquo petitur, parum familiariter nostro solo venit,

    i. e. suitable, adapted, Col. Arb. 1, 3.— Comp.:

    licentius, liberius, familiarius cum domina vivere,

    Cic. Cael. 23, 57:

    factum,

    id. de Or. 2, 3, 14; Quint. 2, 7, 3.— Sup.:

    cum Verre familiarissime et amicissime vivere,

    Cic. Div. in Caecil. 9, 29; Nep. Ages. 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > familiaris

  • 19 hariolus

    hărĭŏlus ( ar-), i, m., and harĭŏla, ae, f. [Sanscr. hira, entrails; Gr. chordê, cholades; cf. haruspex], a soothsayer, prophet, prophetess (= augur, auspex, haruspex, extispex).
    (α).
    Masc.:

    hariolos, haruspices Mitte omnes: quae futura et quae facta, eloquar,

    Plaut. Am. 5, 2, 2; cf.:

    ut haruspices, augures, harioli, vates et conjectores nobis essent colendi,

    Cic. N. D. 1, 20, 55; Plaut. Cas. 2, 6, 4; id. Men. prol. 76; id. Poen. 3, 5, 46; Ter. Phorm. 4, 4, 27; Cic. Div. 1, 2, 4; Phaedr. 3, 3, 6 et saep.—
    (β).
    Fem., Plaut. Mil. 3, 1, 99; id. Rud. 4, 4, 95 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > hariolus

  • 20 respondeo

    rē-spondĕo, di, sum, 2, v. a.
    I.
    Lit., to promise a thing in return for something else; to offer or present in return. So, only in a few examples, the phrase par pari (dat.) respondere, to return like for like: par pari respondes dicto, you return tit for tat with your tongue (syn. refero), Plaut. Pers. 2, 2, 41; cf.: istuc serva; et verbum verbo par pari ut respondeas, Ter Phorm. 1, 4, 35; and:

    paria paribus respondimus,

    Cic. Att. 6, 1, 23.— Pass.: provide, si cui quid debetur, ut sit, unde par pari respondeatur, i. e. that there be wherewithal to meet the demand, Atticus ap. Cic. Att. 16, 7, 6; cf. also under II. A. 1, the lusus verbb. with spondeo; and II. B. init.
    II.
    In a more general signification.
    A.
    To answer, reply, respond (either to a question, or to any statement or remark, and either in a friendly or hostile signif.); constr. aliquid alicui, ad, adversus, contra aliquem ( aliquid).
    1.
    In gen.
    a.
    Lit.: Th. Aliud te rogo. Tr. Aliud ergo nunc tibi respondeo, Plaut. Most. 5, 1, 70; cf. id. Merc. 1, 2, 73.— Absol.:

    prius respondes, quam rogo,

    Plaut. Merc. 2, 3, 119:

    eā legatione Papirius auditā... respondit,

    Liv. 9, 14, 2; 27, 40, 8; 33, 38, 7; Nep. Milt. 1, 4:

    ille appellatus respondit,

    Caes. B. G. 5, 36; 5, 41; Cic. Leg. 3, 13, 30; id. Verr. 2, 4, 62, § 138; id. Fam. 3, 6, 2; 5, 2, 8; 7, 24, 2;

    9, 14, 2. — So usu. of an oral answer: tibi non rescribam, sed respondeam,

    Sen. Ep. 67, 2;

    but also of writing: epistulae,

    Cic. Att. 9, 9, 1 et saep.; v. infra:

    ab his sermo oritur, respondet Laelius,

    Cic. Lael. 1, 5; Plaut. Men. 5, 5, 28: olli respondit rex Albaï Longaï, Enn. ap. Fortun. p. 2691 P. (Ann. v. 34 Vahl.):

    cui orationi Caepionis ore respondit Aelius,

    Cic. Brut. 46, 169:

    criminibus,

    id. Planc. 2, 4:

    supremae tuae paginae,

    id. Att. 6, 2, 1:

    cui opinioni,

    Quint. 4, 4, 1:

    tam aequae postulationi,

    id. 7, 1, 47 al.:

    summā constantiā ad ea, quae quaesita erant, respondebat,

    Cic. Phil. 1, 1, 2; cf.:

    arbitrabar me satis respondisse ad id quod quaesierat Laelius,

    id. Rep. 2, 39, 65:

    nec absurde adversus utrosque respondisse visus est,

    Liv. 35, 50; 8, 32:

    adversus haec imperator respondit,

    id. 30, 31; 33, 35 fin.With acc. of neutr. pron.:

    illud respondere cogam,

    to make answer to that, Cic. Cael. 28, 67; cf. id. Vatin. 7, 18; 17, 41:

    multa contra patronos venuste testis saepe respondet,

    Quint. 5, 7, 31; 5, 7, 24; cf.:

    accipe, quid contra juvenis responderit,

    Hor. S. 2, 3, 233.— With object-clause:

    respondent, bello se et suos tutari posse,

    Plaut. Am. 1, 1, 59; id. Curc. 2, 3, 54; id. Mil. 2, 2, 23; id. Merc. 5, 2. 102 al. —Introducing a direct answer:

    cum dixisset, Quid agis, Grani? respondit, Immo vero tu, Druse, quid agis!

    Cic. Planc. 14, 33; id. Att. 5, 21, 12; id. Inv. 1, 31, 51; id. Tusc. 5, 19, 56.— In impers. perf.:

    postquam mihi responsum est, abeo, etc.,

    Plaut. Curc. 2, 3, 57; cf. id. Mil. 4, 2, 93: quid nunc renunciem abs te responsum? Ter. Heaut. 4, 8, 18:

    sic existimet: Responsum non dictum esse, quia laesit prior,

    id. Eun. prol. 6.— In plur.:

    multa ejus et in senatu et in foro vel provisa prudenter vel acta constanter vel responsa acute ferebantur,

    Cic. Lael. 2, 6.— In the sup.:

    (haec) quam brevia responsu,

    Cic. Clu. 59 fin. — In a lusus verbb. with spondeo: Er. Sponden' tu istud? He. Spondeo. Er. At ego, tuum tibi advenisse filium, respondeo, and in return I promise you, i. e. assure you, Plaut. Capt. 4, 2, 119; cf.:

    fideiussores, qui salvam rempublicam fore responderunt, etc.,

    promised, gave assurance, Dig. 50, 1, 17 fin.
    b.
    Trop., to answer, respond, reply to, re-echo, resound, etc.:

    saxa et solitudines voci respondent,

    Cic. Arch. 8, 19;

    respondent flebile ripae,

    Ov. M. 11, 53; and:

    respondentia tympana,

    Stat. Achill. 2, 175: urbes coloniarum respondebunt Catilinae tumulis silvestribus, will give an answer to, i. e. will prove a match for, Cic. Cat. 2, 11, 24.—
    2.
    In partic.
    a.
    Of lawyers, priests, oracles, etc., to give an opinion, advice, decision, response:

    quaeris, num juris consultus (sit)? quasi quisquam sit, qui sibi hunc falsum de jure respondisse dicat,

    Cic. Planc. 25, 62; so,

    de jure,

    id. Brut. 30, 113; cf.:

    de jure consulentibus respondere,

    id. Mur. 4, 9;

    in a like signif., also simply jus,

    id. Leg. 1, 4, 12:

    facultas respondendi juris,

    id. ib. 2, 12, 29; id. de Or. 1, 45, 198; Plin. Ep. 6, 15, 3 al.; cf.:

    civica jura,

    Hor. Ep. 1, 3, 24; and:

    quae consuluntur, minimo periculo respondentur, etc.,

    Cic. Mur. 13, 28; id. Brut. 89, 306. — Absol., Dig. 2, 14, 7; and so very freq. of the jurists in the Digests;

    v. responsum: pater Roscii ad haruspices retulit: qui responderunt, nihil illo puero clarius fore,

    Cic. Div. 1, 36, 79:

    cum ex prodigiis haruspices respondissent,

    Sall. C. 47, 2; Liv. 27, 37; 31, 5; 5, 54; Vell. 2, 24, 3:

    responsum est,

    Suet. Aug. 94, 97:

    deliberantibus Pythia respondit, ut moenibus ligneis se munirent,

    gave advice, Nep. Them. 2, 6; cf. Just. 11, 11, § 11:

    possumus seniores amici quiete respondere,

    to give advice, Tac. A. 14, 54 fin.
    b.
    Of the answering of a person summoned when his name is called; hence, meton., to appear: citatus neque respondit neque excusatus est, Varr. ap. Gell. 11, 1, 4; cf.:

    cives, qui ad nomina non respondissent,

    Liv. 7, 4:

    quia Romae non respondebant,

    id. 39, 18; Val. Max. 6, 3, 4; Suet. Tib. 38; id. Ner. 44; Hor. S. 1, 9, 36 (vadato, dat., i.e. ei qui eum vadatus erat; v. vador); Dig. 3, 3, 35; 41, 1, 14 et saep.—
    (β).
    Esp., to appear before a tribunal, to answer an accusation, meet a charge, etc.:

    perfectus in exsilium Tubulus est nec respondere ausus,

    Cic. Fin. 2, 16, 54:

    Verrem alterā actione responsurum non esse,

    id. Verr. 2, 1, 1, § 1:

    nemo Epaminondam responsurum putabat,

    Nep. Epam. 8, 1.—
    (γ).
    Transf., in gen., to appear, be present:

    ipsi (sc. paeon et herous) se offerent et respondebunt non vocati,

    Cic. de Or. 3, 49, 191:

    verba (with res se ostendent),

    Quint. 10, 3, 9:

    ut ii, qui debent, non respondeant ad tempus,

    Cic. Att. 16, 2, 2; cf.:

    podagra ad tempus (with venit ad horam),

    Sen. Q. N. 3, 16, 1:

    sanguis per menstrua,

    Cels. 4, 4, 5.—
    B.
    To answer to; to meet, agree, accord, or correspond with a thing; constr. usually with dat. or absol.:

    ut omnia omnibus paribus paria respondeant,

    Cic. N. D. 1, 19, 50:

    ut horum auctoritatibus illorum orationi, qui dissentiunt, respondere posse videamur,

    id. Imp. Pomp. 23, 68:

    ut verba verbis quasi demensa et paria respondeant,

    id. Or. 12, 38; and:

    respondent extrema primis, media utrisque, omnia omnibus,

    id. Fin. 5, 28, 83: (Aristoteles dicit) illam artem (sc. rhetoricam) quasi ex alterā parte respondere dialecticae, that it corresponds to, i. e. forms the counterpart of, id. Or. 32, 114:

    aedificare alteram porticum quae Palatio responderet,

    id. Har. Resp. 23, 49; cf.

    of a locality: contra elata mari respondet Gnosia tellus,

    i. e. lies opposite, Verg. A. 6, 23:

    Pachyni pulsata Ionio respondent saxa profundo,

    Sil. 14, 73:

    est mihi magnae curae, ut ita erudiatur (Lucullus), ut et patri et Caepioni nostro et tibi tam propinquo respondeat,

    Cic. Fin. 3, 2, 8: satis Graecorum [p. 1582] gloriae responderunt, id. Tusc. 1, 2, 3:

    tua virtus opinioni hominum,

    id. Fam. 2, 5, 2; id. Lael. 16, 56:

    fortuna meis optatis,

    id. Fam. 2, 1, 2; cf.:

    seges votis,

    Verg. G. 1, 47:

    arma Caesaris non responsura lacertis,

    Hor. Ep. 2, 2, 48:

    favor meritis,

    id. ib. 2, 1, 9:

    ne prior officio quisquam respondeat,

    id. S. 2, 6, 24:

    par fama labori,

    id. ib. 2, 8, 66:

    fructus labori,

    Ov. F. 4, 641:

    non mihi respondent veteres in carmine vires,

    id. H. 15, 197 al.:

    familiam nemo speciosiorem producet, sed hominibus non respondet,

    he does not pay his debts, Sen. Ep. 87, 6:

    amori amore respondere,

    i. e. to return it, repay it, Cic. Fam. 15, 21, 4; cf.:

    Quinti fratris liberalitati subsidiis amicorum,

    id. Att. 4, 3, 6:

    qui ex vico ortus est, eam patriam intellegitur habere, cui reipublicae vicus ille respondet,

    to which it belongs, Dig. 50, 1, 30.—

    In mal. part.: mulieribus,

    Plaut. Mil. 4, 1, 17.—With ad:

    respondere ad parentum speciem,

    resemble, Varr. R. R. 2, 5, 9:

    deformentur directiones, ut longitudines ad regulam et lineam, altitudines ad perpendiculum, anguli ad normam respondentes exigantur,

    Vitr. 7, 3; cf.:

    structuram ad perpendiculum respondere oportet,

    Plin. 36, 22, 51, § 172:

    quia non tota ad animum responderat (villa),

    Suet. Caes. 48:

    ad spem eventus respondit,

    Liv. 28, 6.—With dat.:

    Papirio quoque brevi ad spem eventus respondit,

    Liv. 9, 15.— With ex:

    quicquid non ex voluntate respondet, iram provocat,

    Sen. Ep. 47, 19:

    speculum quocumque obvertimus oris, Res sibi respondent simili formā atque colore,

    i. e. correspond, are reflected, Lucr. 4, 167.— Absol.:

    sidera respondent in aquā,

    Lucr. 4, 213:

    quia raro verba belle respondeant,

    Quint. 6, 3, 48: medicus aliquid oportet inveniat, quod non ubique fortasse, sed saepius tamen etiam respondeat, may answer, be suitable, Cels. praef.—
    C.
    To return, make a return, yield:

    frumenta quando cum quarto responderint (sc. colono),

    have returned, yielded, Col. 3, 3, 4; cf. with abl. and dat.:

    humus cum est repetita cultu, magno fenore colono respondet,

    id. 2, 1, 3:

    vitis, nisi praepingui solo, non respondet,

    id. 3, 2, 11; cf.:

    metalla plenius responsura fodienti,

    Sen. Ep. 23, 5.—Hence, rēspon-sum, i, n., an answer, reply, response (equally freq. in sing. and plur.).
    1.
    In gen.:

    suis postulatis responsa exspectare,

    Caes. B. C. 1, 5 fin.:

    haec paucis diebus ex illius ad nostra responsa responsis intellegentur, quorsum evasura sint,

    Cic. Att. 7, 17, 4:

    responsum senatūs,

    Liv. 7, 31:

    sine responso legatos dimisit,

    id. 9, 38:

    nullo ab nostris dato responso,

    Caes. B. G. 5, 58:

    responsum dedisti tantis de rebus,

    Cic. Verr. 2, 5, 16, § 40; 2, 4, 39, § 85; so,

    dare responsum,

    Liv. 5, 32, 8; Val. Max. 9, 5, ext. 3; Curt. 3, 12, 9; Liv. 3, 50, 12:

    reddere alicui,

    Cic. Planc. 14, 34; cf.:

    triste redditum,

    Liv. 9, 16:

    ferre (ab aliquo),

    to receive, Cic. Cat. 1, 8, 19; Caes. B. G. 6, 4 fin.:

    referre (ab aliquo),

    to deliver, Cic. Att. 7, 17, 2; Hirt. B. G. 8, 23; Liv. 37, 6:

    elicere,

    Quint. 5, 7, 20:

    petere,

    Hor. C. S. 55:

    responsum accipere,

    Liv. 5, 36, 4; Just. 12, 2, 8:

    responsum non fuit in eis,

    Vulg. Jer. 5, 13.—
    2.
    In partic. (acc. to II. A. 2.), an answer, reply of a lawyer, priest, oracle, etc.; an opinion, response, oracle:

    cum responsumque ab eo (Crasso) verum magis, quam ad suam rem accommodatum abstulisset, etc.,

    Cic. de Or. 1, 56, 239:

    res judicatae, decreta, responsa,

    id. ib. 2, 27, 116; id. Mur. 13, 29.—

    The responsa prudentium, or authoritative opinions of leading lawyers, were an important source of the Roman law,

    Just. Inst. 1, 2, 8 Sandars ad loc.:

    haruspicum responsa,

    Cic. Cat. 3, 4, 9; cf. Quint. 5, 10, 30; Ov. M. 3, 340; 527:

    legatus a Delphis Romam rediit, responsumque ex scripto recitavit,

    Liv. 23, 11; cf. id. 1, 56; Quint. 3, 7, 11; 5, 7, 35; Tac. H. 1, 10; 4, 65 al.; Plaut. Ps. 1, 5, 65; Ter. And. 4, 2, 15; Verg. A. 7, 86 et saep.—

    In eccl. Lat.: responsum Dei, ab angelo, etc.,

    Vulg. Mich. 3, 7; id. Luc. 2, 26; id. Act. 10, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > respondeo

См. также в других словарях:

  • HARUSPICES — quibusdam ab aris inspiciendis, quasi Aruspices, dicti; aliis hoc nomen habuêre, quod exta hostiarum inspicerent. Ab harviga nempe appellati, quae erat proprie hostia, quâ aries mactabatur: Α᾿ριχὰ enim arietem appellarunt Graeci, iuxta Hexych.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Haruspĭces — (röm. Ant.), in Rom Weissager, welche sich mit der Schau der Eingeweide der Opferthiere (s. Extispicium), Deutung u. Procuration der Prodigien (s.d.) u. Bestattung von Blitzen (s.u. Blitz) beschäftigten; sie waren etruskischer Abstammung (vgl.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Haruspĭces — (Mehrz. von haruspex, lat.), bei den Römern aus den Eingeweiden der Opfertiere den göttlichen Willen erkundende »Opferschauer«, die auch außergewöhnliche Zeichen (s. Prodigium) und Blitze (daher Fulguratores, »Blitzdeuter«) zu deuten und deren… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Haruspices — Haruspĭces (Einzahl Haruspex), bei den Etruskern und Römern Priester, die aus den Eingeweiden der Opfertiere, auch aus Blitz und Donner weissagten …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Haruspices — (Einzahl haruspex), bei den Etruriern u. Römern die Zukunftsdeuter aus den Eingeweiden der Opferthiere, aus Blitz und Donner, Zeichen an Thieren u. leblosen Gegenständen etc., ein Staatsinstitut, 419 nach Chr. durch Kaiser Honorius aufgehoben …   Herders Conversations-Lexikon

  • Haruspices — Haruspice …   Wikipédia en Français

  • Haruspices — ▪ Etruscan diviners       ancient Etruscan diviners, “entrail observers” whose art consisted primarily in deducing the will of the gods from the appearance presented by the entrails of the sacrificial animal, especially the liver and gallbladder… …   Universalium

  • haruspices — n. priest and soothsayer in ancient Rome who predicted the future by inspecting the entrails of sacrificial animals …   English contemporary dictionary

  • Гаруспиции — (Haruspices) название гадателей у древних римлян. Они происходили из Этрурии, где, кроме гаданий по внутренностям жертвенных животных, занимались толкованием молнии и других чрезвычайных явлений. В Риме, где уже действовала государственная… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Hépatoscopie — Modèle de foies en argile issus de Syrie L hépatoscopie[1] ou hépatomancie (voir aussi : extispicine [2] …   Wikipédia en Français

  • Haruspice — Miroir de Calchas, musée du Vatican (croquis). Fegato di Piacenza …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»