-
1 gaudium
gaudĭum, ĭi, n. - Lebaigue P. 538 et P. 539. [st1]1 [-] contentement, satisfaction, aise, plaisir, joie. - [plus retenue que laetitia]. - cum ratione animus movetur placide atque constanter, tum illud gaudium dicitur, Cic. Tusc. 4, 13: quand c'est un mouvement de satisfaction raisonnable, calme et durable, nous l'appelons gaudium. - voluptas dicitur etiam in animo, non dicitur laetitia nec gaudium in corpore, Cic. Fin 2, 13: volupté se dit même quand il s'agit de l'âme, on ne dit ni allégresse ni joie quand il s'agit du corps. - gaudio exultare: bondir de joie. - gaudiis exsultare: être transporté de joie. - nimio gaudio paene desipere, Cic. Fam. 2, 9, 2: être presque fou de joie. - aliquem gaudio afficere: combler qqn de joie. - lacrimare gaudio: pleurer de joie. - effundere gaudio lacrimas: verser des larmes de joie, pleurer de joie - gaudio compleri, Cic. Fin. 5, 69: être comblé de joie. - gaudio efferri, Cic. Fam. 10, 12, 2: être transporté de joie. - aliquem gaudio afficere, Cic. Fin. 5, 69: combler qqn de joie. - missa legatio, quae gaudio fungeretur, Tac. H. 2, 55: députation envoyée pour être l'interprète de la joie publique. - gaudia principium nostri sunt doloris, Ov. M. 7, 796: ma joie est à l'origine de ma douleur. - fig. gaudia annorum, Plin. 16, 95: la riante saison de l'année. - flos est gaudium arborum, Plin. 16, 95: la fleur est la joie des arbres. - gaudium saltus superati, Liv. 42, 55, 4: joie d'avoir franchi le défilé. --- cf. Liv. 39, 50, 9. - au plur. gaudia: joies. --- Cic. Cat. 1, 26; Tusc. 5, 67. [st1]2 [-] plaisir des sens, volupté. - Lucr. 4, 1205 ; 5, 854, etc. - dediti corporis gaudiis, Sall. J. 2, 4: livrés aux plaisirs sensuels.* * *gaudĭum, ĭi, n. - Lebaigue P. 538 et P. 539. [st1]1 [-] contentement, satisfaction, aise, plaisir, joie. - [plus retenue que laetitia]. - cum ratione animus movetur placide atque constanter, tum illud gaudium dicitur, Cic. Tusc. 4, 13: quand c'est un mouvement de satisfaction raisonnable, calme et durable, nous l'appelons gaudium. - voluptas dicitur etiam in animo, non dicitur laetitia nec gaudium in corpore, Cic. Fin 2, 13: volupté se dit même quand il s'agit de l'âme, on ne dit ni allégresse ni joie quand il s'agit du corps. - gaudio exultare: bondir de joie. - gaudiis exsultare: être transporté de joie. - nimio gaudio paene desipere, Cic. Fam. 2, 9, 2: être presque fou de joie. - aliquem gaudio afficere: combler qqn de joie. - lacrimare gaudio: pleurer de joie. - effundere gaudio lacrimas: verser des larmes de joie, pleurer de joie - gaudio compleri, Cic. Fin. 5, 69: être comblé de joie. - gaudio efferri, Cic. Fam. 10, 12, 2: être transporté de joie. - aliquem gaudio afficere, Cic. Fin. 5, 69: combler qqn de joie. - missa legatio, quae gaudio fungeretur, Tac. H. 2, 55: députation envoyée pour être l'interprète de la joie publique. - gaudia principium nostri sunt doloris, Ov. M. 7, 796: ma joie est à l'origine de ma douleur. - fig. gaudia annorum, Plin. 16, 95: la riante saison de l'année. - flos est gaudium arborum, Plin. 16, 95: la fleur est la joie des arbres. - gaudium saltus superati, Liv. 42, 55, 4: joie d'avoir franchi le défilé. --- cf. Liv. 39, 50, 9. - au plur. gaudia: joies. --- Cic. Cat. 1, 26; Tusc. 5, 67. [st1]2 [-] plaisir des sens, volupté. - Lucr. 4, 1205 ; 5, 854, etc. - dediti corporis gaudiis, Sall. J. 2, 4: livrés aux plaisirs sensuels.* * *Gaudium, gaudii. Cic. Joye. Picardis Goye.\Admisit gaudia duro vultu. Lucan. A receu joye soubs visage severe, S'est esjouy sans le donner à congnoistre, et sans en faire semblant.\Aduocari gaudiis. Horat. Estre appelé aux joyes, pour se resjouir. -
2 gaudium
gaudĭum, ii (apoc. form gau, like cael for caelum, do for domum: replet te laetificum gau, Enn. ap. Auson. Technop. 144; Ann. 451 Vahl.), n. [id.], inward joy, joy, gladness, delight (opp. laetitia, joy which shows itself externally).I.Lit.A.In gen.(α).Sing.:(β).cum ratione animus movetur placide atque constanter, tum illud gaudium dicitur: cum autem inaniter et effuse animus exsultat, tum illa laetitia gestiens vel nimia dici potest, quam ita definiunt sine ratione animi elationem,
Cic. Tusc. 4, 6, 13; Sall. C. 48, 1:voluptas dicitur etiam in animo... non dicitur laetitia nec gaudium in corpore,
id. Fin. 2, 4, 13 (cf. under B.):veluti ex servitute erepta (plebs) gaudium atque laetitiam agitabat,
Sall. C. 48, 1:exsultare laetitia, triumphare gaudio,
Cic. Clu. 5, 14: meum factum probari abs te triumpho gaudio, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, A, 2:non possum non confiteri, cumulari me maximo gaudio, quod, etc.,
Cic. Fam. 9, 14, 1:gaudio compleri, gaudio afficere,
id. Fin. 5, 24, 69 sq.:tuis litteris perlectis exsilui gaudio,
id. Fam. 16, 16, 1; cf.:cum tuas litteras legissem, incredibili gaudio sum elatus,
id. ib. 10, 12, 2; id. Rep. 3, 30:gaudium, tristitiam ostendimus (manibus),
Quint. 11, 3, 86:missa legatio quae gaudio fungeretur,
to express their joy, offer their congratulations, Tac. H. 2, 55:prae gaudio ubi sim nescio,
Ter. Heaut. 2, 3, 67; cf.:nimio gaudio paene desipere,
Cic. Fam. 2, 9, 2:exclamare gaudio,
Ter. Phorm. 5, 6, 30; cf.:lacrimare gaudio,
id. Ad. 3, 3, 55: Ha. Gaudio ero vobis. Ad. At edepol nos voluptati tibi, Plaut. Poen. 5, 4, 47:quid illud gaudii est?
Ter. And. 5, 5, 7.—With an object-genitive:gaudium periculosi saltus superati,
Liv. 42, 55, 4.—Plur.: quocum multa volup ac gaudia clamque palamque, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 247 Vahl.):B.cum me tantis affecistis gaudiis,
Plaut. Poen. 5, 4, 105; more freq., the outward expressions of joy:feminarum praecipue et gaudia insignia erant et luctus,
Liv. 22, 7, 12 (cf. sing.:gaudio exultans,
id. 21, 42, 3):quibus gaudiis exsultabis?
Cic. Cat. 1, 10, 26:ita varie per omnem exercitum laetitia, maeror, luctus atque gaudia agitabantur,
Sall. C. 61 fin.:o qui complexus et gaudia quanta fuerunt!
Hor. S. 1, 5, 43:gaudia prodentem vultum celare,
id. ib. 2, 5, 104:in tacito cohibe gaudia clausa sinu,
Prop. 2, 25 (3, 20), 30 (cf. gaudeo, II. A.):hunc scio mea solide gavisurum gaudia,
Ter. And. 5, 5, 8:scin' me in quibus sim gaudiis?
id. Eun. 5, 9, 5.—Prov.:Gaudia principium nostri sunt doloris,
Ov. M. 7, 796.—In partic., sensual pleasure, delight, enjoyment (rare; not in Cic.; cf.II.above the passage,
Cic. Fin. 2, 4, 13; usually in plur.):dediti corporis gaudiis per luxum et ignaviam aetatem agunt,
Sall. J. 2, 4:mutua gaudia,
Lucr. 4, 1205; 5, 854:communia,
id. 4, 1196; cf. ib. 1106; Tib. 1, 5, 39; Hor. C. 3, 6, 28:non umquam reputant quanti sibi gaudia constent,
Juv. 6, 365:vini atque cibi,
id. 10, 204:cenae,
id. 15, 41.—In sing.:mihi sibique pestiferum hinc abstulit gaudium,
Liv. 1, 58, 8.—Transf., also, like our joy, for an object which produces joy, a cause or occasion of joy (mostly poet. and in post-Aug. prose):B.ceterum hoc gaudium magna prope clade in Samnio foedatum est,
Liv. 7, 34, 1:non animo solum patrio gratum munus, sed corpori quoque salubre gaudium (sc. reditus filii) fuit,
id. 37, 37, 7:cupidus falsis attingere gaudia palmis, i. e. conjugem,
Prop. 1, 19, 9:fugiunt tua gaudia,
Ov. H. 15, 109; Phaedr. 4, 20, 27; Petr. 79, 10.—Of inanim. and abstr. things:non omnes (arbores) florent, et sunt tristes quaedam, quaeque non sentiant gaudia annorum,
Plin. 16, 25, 40, § 95:flos est gaudium arborum,
id. ib.:adamas opum gaudium,
id. 20 praef. § 2. -
3 gaudium
ī n. [ gaudeo ]1) радостьafficere aliquem gaudio L, C — обрадовать кого-л.gaudio esse alicui Ter — доставлять кому-л. радость, радовать кого-л.per g. T — радостно2) наслаждение, удовольствие5) лучшая пора ( gaudia annorum PM); лучшая часть, краса (flos est g. arborum PM) -
4 Пора:
aetas; tempus (hibernum); tempestas;• лучшая пора - gaudium (gaudia annorum);
• до сих пор - adhuc; hactenus;
• пора тебе уходить - tempus abire tibi est;
• давно уже пора - tempus maximum est;
-
5 colligo
I col-ligo, āvī, ātum, āre1) связывать ( manus C); перевязывать ( vulnera Su)2) соединять (hommes vinculo sermonis inter se C); скреплять ( uno ictu pilorum scuta Cs)3) задерживать (aliquem in Graecia C); сдерживать, умерять, останавливать ( impĕtum alicujus C)4) объединятьseptingentorum annorum memoriam uno libro c. C — объединить (изложить) историю семисот лет в одной книгеomne colligatum solvi potest C — всё, что связано, может распастьсяII col-ligo, lēgī, lēctum, ere [ lego I ]1)а) собирать (omnia praesegmina Pl; sarmenta virgultaque Cs; fructūs H; flores O; multa multorum facete dicta C); собирать, скручивать (capillos sparsos in nodum O; neta in globum Hier); собирать, укладыватьc. sarcinas Sl (sarcinulas Pt, J) — укладывать свои пожитки, перен. готовиться уходить (уезжать)c. vasa воен. L — собираться к выступлению в походб) собирать, скоплять, накапливать (aquas Q, O; umorem C; pecuniam H); набирать (exercitus collectus ex senibus desperatis C); собирать, стягивать, сосредоточивать (milites, copias undique C; dispersos QC)breviore spatio orbem c. L — сплотить свои ряды на меньшем участкеse in moenia c. Sil — укрыться за (городскими) стенамиse c. или colligi in arma V, Sil — прикрыться щитомse in spiram c. V — свернуться (о змее)vertex apicem collectus in unum O — утёс, заканчивающийся единственным пиком2)а) подбирать (pallium Pl; togam M); поднимать ( librum elapsum PJ)c. arma (sc. navis) V — свернуть (убрать) паруса (= contrahere vela)c. hastas T — отводить назад копья3) содержать в себе, простираться, иметь протяжением ( sexaginta ducentos pedes PM)centum et viginti anni ab interitu Ciceronis in hunc diem colliguntur T — со смерти Цицерона до этого дня прошло 120 лет4) располагать в порядке, перебирать, излагать, перечислять (aliquos memoriter C; singula PJ)c. aliquid in artum PM — сжато изложить что-л.5) исчислять, определять ( intervalla siderum et mensuras solis ac terrae Q)6) сдерживать, останавливать ( amentes equos O)c. gressum или gradum Sil — останавливатьсяc. iram Sil (9, 477) — подавлять (умерять) гнев (ср. 7.)7) приобретать, получать (robur V; vires ad agendum aliquid L); снискивать, стяжать (benevolentiam civium aliquā re C; famam clementiae L; auctoritatem Cs)c. iram H (iras VF) — разгневаться (ср. 6.)c. frigus H — озябнутьc. sitim V (Ge. 3, 327) — возбуждать жажду, но O (M. 5, 446) почувствовать жаждуc. gaudia Prp — ощутить радостьcrudelitatis invidiam ex aliquā re c. C — навлечь на себя чём-л. упрёк в жестокости8) возвр.se c. C etc., c. animum T (animos L) или mentem O — приходить в себя, оправлятьсяc. se ex somno Lcr — пробуждаться ото снаc. se ex timore Cs — оправиться от страхаc. cum vultu montem O — хранить душевное равновесие при спокойном выражении лица9) делать вывод, (умо)заключать (aliquid ex aliquā re, per aliquid и aliquā re Q etc.)os laesum esse ex dolore colligimus CC — боль свидетельствует нам, что кость повреждена -
6 potior
1.pŏtĭor, ītus, 4 ( inf. pres. potirier, Plaut. As. 5, 2, 66.—Acc. to the third conj., potĭtur, Enn. ap. Fest. p. 274 Müll. or Ann. v. 78 Vahl.; Verg. A. 3, 56:I.capto potĭmur mundo,
Manil. 4, 882; Ov. M. 13, 130; Cat. 64, 402.—Potītur. only in Prisc. 881, and Ov. H. 14, 113. So, poti for potiri, Pac. ap. Non. 475, 29; Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 3, 5, acc. to Trag. Rel. p. 56 Rib., and Enn. Trag. v. 260 Vahl.— Act. collat. form pŏtĭo, īre; v. 2. potio), v. dep. n. [potis].Lit., to become master of, to take possession of, to get, obtain, acquire, receive; constr. with gen., acc., abl., and absol. (class.; syn.: occupo, invado).(α).With gen.:(β).illius regni potiri,
Cic. Fam. 1, 7, 5:urbis potiri,
Sall. C. 47, 2:vexilli,
Liv. 25, 14:nemini in opinionem veniebat Antonium rerum potiturum,
Nep. Att. 9, 6:voti,
Sil. 15, 331.—With acc. (mostly ante- and post-class.; not in Cic.): regnum, Pac. ap. Non. 481, 32:(γ).sceptrum,
Att. ib. 30; cf.:Homerus sceptra potitus,
Lucr. 3, 1038:oppidum, Auct. B. Hisp. 13: summum imperii,
to get possession of the supreme dominion, Nep. Eum. 3, 4; cf.:regni Persarum potiundi,
id. Ages. 4, 2:spes urbis potiundae,
Caes. B. G. 2, 7, 2; 3, 6, 2:in spe urbis hostium potiundae,
Liv. 8, 2, 5; Curt. 8, 11, 19.—With abl.:(δ).ille hodie si illā sit potitus muliere,
Plaut. Ps. 4, 6, 9:natura iis potiens,
Cic. Tusc. 3, 18, 41:si ad decem milia annorum gentem aliquam urbe nostra potituram putem,
id. ib. 1, 37, 90 B. and K.:imperio totius Galliae,
Caes. B. G. 1, 2:victoriā,
id. ib. 3, 24:impedimentis castrisque,
id. ib. 1, 21:sceptro,
Ov. H. 14, 113: pane, Lucil. ap. Prisc. p. 881 P.: thalamo, Naev. ib.—Absol.:II.libidines ad potiundum incitantur,
Cic. Sen. 12, 39:potiendi spe inflammati,
id. Fin. 1, 18, 60.—Transf., to be master of, to have, hold, possess, occupy; with gen., acc., abl., and absol. (class.; syn.: fruor, utor).(α).With gen.:(β).Cleanthes solem dominari et rerum potiri putat,
has the chief power in the universe, Cic. Ac. 2, 41, 126:civitas Atheniensium, dum ea rerum potita est,
id. Rosc. Am. 25, 70:potiente rerum patre,
Tac. H. 3, 74.—With acc.:(γ).laborem hunc potiri,
Plaut. Rud. 1, 3, 5:patria potitur commoda,
Ter. Ad. 5, 4, 17:gaudia,
id. ib. 22.—With abl.:(δ).frui iis (voluptatibus), quibus senectus, etiam si non abunde potitur, non omnino caret,
Cic. Sen. 14, 48:oppido,
Liv. 6, 33:monte,
have climbed, Ov. M. 5, 254.—Absol.:qui tenent, qui potiuntur,
Cic. Att. 7, 12, 3.pŏtītus, a, um, Part., in a pass. signif., v. 2. potio.2.pŏtĭor, ĭus, comp. of potis.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Латинский
- Русский
- Французский