Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

figures

  • 61 cupido

    cŭpīdo ( cūpēdo or cuppēdo, Lucr. 1, 1082; 4, 1090; 5, 45), ĭnis, f. (m., Plant. Am. 2, 2, 210; Hor. C. 2, 16, 15; 3, 16, 39; 3, 24, 51; id. S. 1, 1, 61; id. Ep. 1, 1, 33; Ov. M. 8, 74; 9, 734; Sil. 4, 99; and personified in all authors; v. the foll.) [cupidus], access. form of cupiditas, desire, wish, longing, eagerness, in a good and (more usu.) in a bad sense (very freq. in the poets and histt., esp. in Sall.; twice in Quint., but in Cic. only as personified).
    I.
    In gen.
    A.
    In a good sense: cupido cepit miseram nunc me proloqui, etc. (transl. from Eurip. Med. 57: himeros m hupêlthe, etc.), Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.); cf.:

    Romulum cupido cepit urbis condendae,

    Liv. 1, 6, 3:

    cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,

    id. 40, 21, 2; and with inf.:

    cupido incessit Aethiopiam invisere,

    Curt. 4, 8, 3:

    aquae,

    Plaut. Trin. 3, 2, 50; cf.:

    laticum frugumque,

    Lucr. 4, 1093:

    gloriae,

    Sall. C. 7, 3:

    aeternitatis perpetuaeque famae,

    Suet. Ner. 55:

    lucis,

    Quint. 6, prooem. §

    13: placendi,

    id. 10, 7, 17 al. —
    2.
    Trop., of things:

    res medii cuppedine victae,

    overcome by their tendency to a centre, Lucr. 1, 1082.—
    B.
    In a bad sense, desire, passion, lust, greed.
    (α).
    With gen.:

    honorum caeca (with avarities),

    Lucr. 3, 59; cf.

    honoris,

    Sall. C. 3, 5:

    mala vitaï,

    Lucr. 3, 1077:

    immitis uvae (i. e. virginis immaturae),

    Hor. C. 2, 5, 9:

    praedae caeca,

    Ov. M. 3, 620:

    intempestiva concubitūs,

    id. ib. 10, 689; cf.

    Veneris,

    id. ib. 14, 634 et saep.:

    difficilia faciundi,

    Sall. J. 93, 3:

    ejus (oppidi) potiundi,

    id. ib. 89, 6:

    quarum (rerum) inmodica cupido inter mortales est,

    Liv. 6, 35, 6:

    populos ad cupidinem novae fortunae erigere,

    id. 21, 19, 7.—In plur.:

    malae dominationis cupidinibus flagrans,

    Tac. A. 13, 2.—
    (β).
    Absol.:

    homines cupidine caeci,

    Lucr. 4, 1153; so id. 4, 1090:

    cuppedinis acres curae,

    id. 5, 45; Hor. C. 2, 16, 15 et saep.:

    femineus,

    Ov. M. 9, 734; cf.

    muliebris,

    Tac. A. 4, 39.—In plur., Hor. S. 1, 2, 111; 2, 7, 85; Tac. A. 3, 52:

    eo provectas Romanorum cupidines, ut non corpora, ne senectam quidam aut virginitatem inpollutam relinquant,

    id. ib. 14, 35.—
    II.
    In partic.
    A.
    The desire that springs from love, desire, love:

    differor Cupidine ejus,

    Plaut. Poen. 1, 1, 29; cf.:

    visae virginis,

    Ov. M. 13, 906; Plaut. Am. 2, 2, 210; cf. id. Poen. 1, 1, 68. —In plur.:

    me, Contactum nullis ante cupidinibus,

    Prop. 1, 1, 2.—Hence,
    2.
    Personified: Cŭpīdo, ĭnis, m., the god of love, Cupid, son of Venus, Cic. N. D. 3, 23, 58 sq.; Prop. 2, 14, 5 (3, 18, 21); Ov. M. 1, 453; 5, 366 et saep.; Hor. C. 1, 2, 34; 2, 8, 14 al.;

    in the form CVPEDO,

    Inscr. Orell. 1367.—In plur.:

    mater saeva Cupidinum,

    Hor. C. 1, 19, 1 Orell. ad loc.; 4, 1, 5 al.; cf.

    of sculptured figures: exstant caelati scyphi... Myos in eādem aede Silenos et Cupidines,

    Plin. 33, 12, 55, § 155; 36, 5, 4, § 41. —Hence,
    (β).
    Cŭpīdĭnĕus, a, um, adj., of or belonging to Cupid ( poet.):

    tela,

    Ov. Tr. 4, 10, 65:

    sagittae,

    id. R. Am. 157.— Transf., lovely, charming ( = formosus), Mart. 7, 87, 9.—
    B.
    In animals, the sexual impulse:

    equina,

    Col. 6, 27, 3:

    equi cupidine sollicitati,

    id. 6, 27, 8.—
    C.
    (Cf. cupidus, II. A. 2., and cupiditas, II. B. 1.) Avarice, covetousness:

    Narcissum incusat cupidinis ac praedarum,

    Tac. A. 12, 57; in plur., id. H. 1, 66.—
    * 2.
    Personified:

    Cupido sordidus,

    sordid Avarice, Hor. C. 2, 16, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > cupido

  • 62 effero

    1.
    ef-fĕro or ecfĕro (cf. Neue, Formenl. 2, 766), extŭli, ēlatum, efferre or ecferre, v. a., to bring or carry out, to bring forth (very freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    ex navi,

    Plaut. Am. 2, 1, 82; cf.

    tela, etc., ex aedibus Cethegi,

    Cic. Cat. 3, 3 fin.:

    argentum jubeo jam intus efferri foras,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 62; cf. id. ib. 4, 9, 127; id. Most. 2, 1, 58; id. Mil. 4, 8, 4:

    argentum ad aliquem,

    id. Epid. 5, 1, 27; id. Truc. 3, 1, 16:

    machaeram huc,

    id. Mil. 2, 5, 53; cf. id. Stich. 2, 2, 28:

    puerum extra aedes usquam,

    Ter. Hec. 4, 1, 48:

    cistellam domo,

    id. Eun. 4, 6, 15; cf.:

    cibaria sibi quemque domo,

    Caes. B. G. 1, 5, 3:

    frumentum ab Ilerda,

    id. B. C. 1, 78, 1:

    piscem de custodia,

    Col. 8, 17 fin.:

    litteras,

    Caes. B. G. 5, 45, 4:

    mucronem,

    Cic. Cat. 2, 1, 2; cf.:

    vexilla, signa, arma (e castris, extra fines, etc.),

    Liv. 10, 19; 27, 2; 29, 21; Tac. H. 3, 31 al.:

    ferrum a latere deripuit, elatumque deferebat in pectus,

    id. A. 1, 35 fin.: Colchis pedem, Enn. ap. Non. 297, 20; so,

    pedem,

    Verg. A. 2, 657; cf.

    pedem aedibus,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 19:

    pedem portā,

    Cic. Att. 6, 8, 5; 7, 2, 6; Suet. Tib. 38:

    pedem quoquam,

    Plaut. Capt. 2, 3, 97:

    se hinc (ignis),

    Lucr. 6, 89 and 385:

    se vallo (equus),

    Tac. A. 15, 7:

    Furium longius extulit cursus,

    Liv. 3, 5; cf.:

    Messium impetus per hostes extulit,

    id. 4, 29.—
    B.
    In partic.
    1.
    Like the Gr. ekpherô, to carry out (of the house) for burial, to bear to the grave, to bury (cf.: cremo, humo, sepelio, prosequor): optumum'st Loces illum efferendum;

    nam jam credo mortuus est,

    Plaut. Aul. 3, 6, 32; id. Most. 4, 3, 8 sqq.; Ter. And. 1, 1, 90 Don. and Ruhnk.; 1, 1, 101; Cic. N. D. 3, 32, 80; Nep. Att. 17; Liv. 2, 33; 3, 18 fin.; Quint. 8, 5, 21; Suet. Aug. 99; Hor. S. 2, 5, 85; Vulg. Luc. 7, 12.—
    b.
    Transf.: meo unius funere elata populi Romani esset res publica, carried to burial, i. e. overthrown, destroyed, Liv. 28, 28; 24, 22; 31, 29.—
    2.
    Of a fruit-bearing soil, to bring forth, bear, produce:

    id, quod agri efferant,

    Cic. Rep. 2, 4 fin.; id. Brut. 4, 16; cf. also id. Verr. 2, 3, 47 fin.; 86 al.—
    b.
    Transf.:

    ea, quae efferant aliquid ex sese, perfectiores habere naturas quam, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33 fin.; cf. Quint. 10, 1, 109; poet.:

    (Italia) genus acre virum,

    Verg. G. 2, 169.—
    3.
    Of motion in an upward direction (cf.: erigo and educo, II. B. 1.), to lift up, elevate, raise, exalt, Lucil. ap. Non. 297, 25:

    aliquem in murum,

    Caes. B. G. 7, 47 fin.:

    pars operis in altitudinem turris elata,

    id. B. C. 2, 8 fin.; cf. Quint. 11, 3, 103; and Suet. Calig. 32:

    corvus e conspectu elatus,

    Liv. 7, 26:

    pulvis elatus,

    id. 4, 33:

    elata super capita scuta,

    Tac. H. 3, 27: jubar (luna), Petron. Poët. 89, 2, 54; poet.:

    caput Auctumnus agris extulit,

    Hor. Epod. 2, 18.
    II.
    Trop.
    A.
    To set forth, spread abroad, utter, publish, proclaim:

    clamorem,

    to raise, Plaut. Am. 1, 1, 73:

    quod neque in vulgum disciplinam efferri velint, neque, etc.,

    Caes. B. G. 6, 14, 4; cf. Plin. 2, 12, 9:

    vocem ejus in vulgus,

    Tac. A. 12, 21:

    tuum peccatum foras,

    Ter. Phorm. 5, 7, 65 Ruhnk.:

    hoc foras,

    Cic. Phil. 10, 3; so,

    clandestina consilia,

    Caes. B. G. 7, 1, 6:

    rem,

    id. ib. 7, 2, 2:

    has meas ineptias,

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    divinitus dicta,

    id. ib. 3, 1 fin. et saep.—With a rel. clause:

    posteaquam in volgus militum elatum est, qua arrogantia in colloquio Ariovistus usus, etc.,

    Caes. B. G. 1, 46, 4.—
    2.
    In partic., of speech, to utter, pronounce, express, declare:

    verbum de verbo expressum extulit,

    Ter. Ad. prol. 11:

    ut verba inter se ra tione conjuncta sententiam efferant,

    Varr. L. L. 8, § 1 Müll.:

    si graves sententiae inconditis verbis efferuntur,

    Cic. Or. 44, 150; cf. Quint. 9, 4, 13:

    quae incisim aut membratim efferuntur, ea, etc.,

    Cic. Or. 67; cf. Quint. 9, 4, 33; 8, 3, 40; 10, 2, 17: pleraque utroque modo efferuntur, luxuriatur, luxuriat, etc., id. 9, 3, 7; cf. id. 1, 5, 16; 64; 2, 14, 2.—
    B.
    In the pass., qs. to be carried out of one's self by passions, feelings, etc.; to be carried away, transported, hurried away: usque adeo studio atque odio illius efferor ira, Lucil. ap. Cic. Tusc. 4, 21 fin.; so,

    studio,

    Cic. de Sen. 23, 83; id. Att. 1, 8, 2; id. N. D. 1, 20 fin.; Caes. B. C. 1, 45, 2; cf.

    cupiditate,

    Cic. Div. 1, 24, 49:

    vi naturae atque ingenii,

    id. Mur. 31, 65:

    laetitia,

    id. Deiot. 9, 26 (cf. act.:

    comitia ista praeclara, quae me laetitia extulerunt,

    id. Fam. 2, 10):

    incredibili gaudio,

    id. Fam. 10, 12, 2; cf. id. Rep. 3, 30; Suet. Caes. 22:

    voluptate canendi ac saltandi,

    id. Calig. 54:

    popularitate,

    id. Ner. 53.—
    C.
    (Acc. to I. B. 3.) To raise, elevate, exalt:

    pretia alicujus rei,

    Varr. R. R. 3, 6 fin.:

    quorum animi altius se extulerunt,

    Cic. Rep. 3, 3:

    aliquem ad summum imperium per omnes honorum gradus,

    id. Cat. 1, 11, 28; cf.:

    aliquem supra leges,

    Tac. A. 2, 34; and:

    aliquem geminatis consulatibus,

    id. ib. 1, 3; cf. also id. ib. 4, 40:

    aliquem pecunia aut honore,

    Sall. J. 49, 4:

    patriam demersam extuli,

    Cic. Sull. 31, 87; cf. Nep. Dion. 6; Cic. Prov. Cons. 14, 34:

    aliquem maximis laudibus,

    id. Off. 2, 10, 36; cf. Caes. B. C. 3, 87:

    aliquem summis laudibus ad caelum,

    Cic. Fam. 9, 14; cf. Nep. Dion. 7 fin.:

    aliquid maximis laudibus,

    Cic. Lael. 7, 24:

    aliquem laudibus,

    Tac. A. 3, 72:

    aliquem verbis,

    Cic. de Or. 3, 14, 52:

    aliquid versibus,

    id. Rep. 1, 14;

    and simply aliquid,

    id. Verr. 2, 4, 56; Tac. A. 2, 63:

    aliquem in summum odium,

    id. H. 4, 42; cf.:

    rem in summam invidiam,

    Quint. 8, 4, 19.—
    2.
    In partic., with se, to raise, elevate one's self; to rise, advance (cf.:

    appareo, eluceo, exsisto): cum (virtus) se extulit et ostendit suum lumen,

    Cic. Lael. 27; cf.

    so with a figure borrowed from the heavenly bodies: qua in urbe (Athenis) primum se orator extulit,

    id. Brut. 7, 26:

    volo se efferat in adolescente fecunditas,

    id. de Or. 2, 21.—
    b.
    In a bad sense, with se, or in the [p. 629] pass., to lift up one's self, to carry one's self high; to be puffed up, haughty, proud on account of any thing (the figure being borrowed from a prancing horse; cf. Liv. 30, 20; and Quint. 10, 3, 10):

    nec cohibendo efferentem se fortunam, quanto altius elatus erat, eo foedius corruit (Atilius),

    Liv. 30, 30:

    quod aut cupias ardenter aut adeptus ecferas te insolenter,

    Cic. Tusc. 4, 17, 39:

    qui enim victoria se ecferunt, quasi victos nos intuentur,

    id. Fam. 9, 2, 2; cf.:

    se altius et incivilius,

    Flor. 1, 26, 8:

    sese audacia, scelere atque superbia,

    Sall. J. 14, 11:

    hic me magnifice effero,

    Ter. Heaut. 4, 3, 31:

    (fortunati) efferuntur fere fastidio et contumacia,

    Cic. Lael. 15, 54:

    se efferre in potestate,

    to be insolent in office, id. de Or. 2, 84, 342.—Esp. freq. in the part. perf.:

    stulta ac barbara arrogantia elati,

    Caes. B. C. 3, 59, 3:

    recenti victoria,

    id. B. G. 5, 47, 4:

    spe celeris victoriae,

    id. ib. 7, 47, 3:

    gloria,

    id. B. C. 3, 79, 6:

    elatus et inflatus his rebus,

    Cic. Agr. 2, 35, 97:

    secunda fortuna magnisque opibus,

    Nep. Alcib. 7, 3; id. Milt. 7, 2:

    elatus ad vanam fiduciam,

    Curt. 3, 19, 10;

    but also: ad justam fiduciam,

    Liv. 27, 8, 7 et saep.—In the act. (rare, and with a fig. perh. borrowed from the wind): is demum vir erit, cujus animum nec prospera (fortuna) flatu suo efferet ( elates, inflates), nec adversa infringet, Liv. 45, 8 fin.
    D.
    Ante-class. and very rare, to carry out to the end, to support, endure: laborem, Att. ap. Cic. Sest. 48; cf.: malum patiendo, to get rid of, do away with, Cic. Poët. Tusc. 4, 29, 63 (but not in Lucr. 1, 141, where the better reading is sufferre).—Hence, ēlā-tus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 3. and II. C. 2.), exalted, lofty, high (rare; cf.: superbus, insolens, arrogans, etc.).
    A.
    Lit.:

    modo in elatiora modo in depressiora clivi,

    Col. 2, 4, 10:

    elatissimae lucernae,

    Tert. Apol. 53.—
    B.
    Trop.:

    animus magnus elatusque,

    Cic. Off. 1, 18, 61; id. Tusc. 1, 40, 96:

    verba,

    high-sounding, id. Or. 36, 124;

    hoc casu elatior Julianus,

    Amm. 21, 4, 7; Vulg. Rom. 1, 30:

    insula opibus,

    Nep. Milt. 7, 2. — Adv.: ēlāte, loftily, proudly:

    elate et ample loqui, opp. humiliter demisseque sentire,

    Cic. Tusc. 5, 9:

    dicere (opp. summisse),

    id. Opt. Gen. 4, 10.— Comp.:

    se gerere,

    Nep. Paus. 2, 3:

    elatius et arrogantius praefatur,

    Gell. 9, 15, 4.
    2.
    ef-fĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [ex-ferus], to make wild, savage, fierce (class.; most freq. since the Aug. per.).
    I.
    Physically:

    terram immanitate beluarum efferari,

    Cic. N. D. 2, 39, 99:

    speciem oris,

    Liv. 2, 23; cf.

    vultum,

    Suet. Calig. 50:

    efferantia sese ulcera,

    becoming aggravated, malignant, Plin. 26, 14, 87, § 146.— Poet.:

    Mars efferat aurum,

    i. e. works up into weapons, Stat. Achill. 1, 425; cf.:

    homo qui magnae artis subtilitate tantum efferavit argentum,

    i. e. wrought into the figures of beasts, App. M. 5, p. 159, 14.—
    II.
    Mentally:

    gentes sic immanitate efferatae,

    Cic. N. D. 1, 23; cf. id. Tusc. 4, 14, 32:

    militem dux ipse efferavit,

    Liv. 23, 5; cf. id. 2, 29:

    animos,

    id. 1, 19; 25, 26:

    ingenia,

    Curt. 8, 2; 9, 19:

    efferavit ea caedes Thebanos omnes ad exsecrabile odium Romanorum,

    exasperated, Liv. 33, 29; cf. Vulg. Dan. 8, 7.—Hence, effĕrātus, a, um, P. a., wild, savage, fierce:

    sunt enim multa ecferata et immania, quaedam autem humanitatis quoque habent primam speciem,

    Cic. Tusc. 4, 14, 32:

    vultus,

    Petr. 82, 1:

    animi,

    Vulg. 2 Macc. 5, 11.— Comp.:

    mores ritusque,

    Liv. 34, 24.— Sup.:

    effectus,

    Sen. Ep. 121, 4:

    canes in homines,

    Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 3, 18.— Adv.: effĕrāte, fiercely:

    saevire,

    Lact. 5, 20, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > effero

  • 63 excido

    1.
    ex-cĭdo, cĭdi, 3, v. n. [cado], to fall out or down, to fall from (class.; esp. freq. in the trop. sense).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: quod (animal) cum ex utero elapsum excidit, Cic. N. D. 2, 51, 128:

    sol excidisse mihi e mundo videtur,

    id. Att. 9, 10, 3:

    gladii de manibus exciderunt,

    id. Pis. 9 fin.; cf. id. Phil. 12, 3, 8; id. Cat. 1, 6 fin.;

    for which also: inter manus (urna),

    Prop. 4 (5), 4, 22; and:

    a digitis (ansa),

    Ov. H. 16, 252:

    Palinurus exciderat puppi,

    Verg. A. 6, 339; cf.

    arce,

    Ov. F. 5, 34:

    equis,

    Sen. Herc. Oet. 1164:

    num qui nummi exciderunt, here, tibi, quod sic terram Obtuere?

    Plaut. Bacch. 4, 4, 17; cf. id. Cist. 4, 2, 8; id. Merc. 3, 1, 44; id. Poen. 1, 2, 48:

    volvae excidunt,

    Plin. 36, 21, 39, § 151.— Poet.:

    ita vinclis Excidet aut in aquas tenues dilapsus abibit,

    will slip out of the fetters, Verg. G. 4, 410:

    in flumen (elephanti, sc. e rate),

    Liv. 21, 28 fin.:

    cum Herculis pertractanti arma sagitta excidisset in pedem,

    Plin. 25, 6, 30, § 66:

    ante pedes (lingua resecta),

    Ov. Ib. 536.—
    B.
    In partic., of a lot, to fall of come out (very rare):

    ut cujusque sors exciderat,

    Liv. 21, 42, 3;

    and hence, transf.: nominibus in urnam conjectis, citari quod primum sorte nomen excidit,

    id. 23, 3, 7.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fall out involuntarily, fall from, slip out, escape:

    verbum ex ore alicujus,

    Cic. Sull. 26; cf.:

    vox excidit ore: Venisti tandem, etc.,

    Verg. A. 6, 686:

    tantumque nefas patrio excidit ore?

    id. ib. 2, 658; cf.:

    scelus ore tuo,

    Ov. M. 7, 172:

    quod verbum tibi non excidit, ut saepe fit, fortuito,

    Cic. Phil. 10, 2 fin.; cf. Quint. 6, 3, 23; 7, 2, 52; 9, 4, 41 al.:

    libellus me imprudente et invito excidit,

    escaped me without my knowledge or desire, Cic. de Or. 1, 21; cf. id. ib. 1, 2, 5:

    vox horrenda per auras excidit,

    Verg. A. 9, 113:

    et pariter vultusque deo plectrumque colorque Excidit,

    Ov. M. 2, 602; cf. id. ib. 4, 176:

    ut quodammodo victoria e manibus excideret,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 10, 2:

    (versus) qui in breves excidunt,

    i. e. which close, terminate, Quint. 9, 4, 106.— Poet.: in vitium libertas excidit, qs. falls away, sinks, = delabitur, Hor. A. P. 282.—
    B.
    In partic.
    * 1.
    To dissent, differ from any one's opinion: ego ab Archilocho excido, Lucil. ap. Non. 301, 18.—
    2.
    To pass away, be lost, perish, disappear:

    neque enim verendum est, ne quid excidat aut ne quid in terram defluat,

    Cic. Lael. 16, 58:

    primo miser excidit aevo,

    Prop. 3, 7, 7 (4, 6, 7 M.):

    nec vera virtus, cum semel excidit, etc.,

    Hor. C. 3, 5, 30:

    at non ingenio quaesitum nomen ab aevo Excidet,

    Prop. 3, 2, 24 (4, 1, 64 M.):

    excidit omnis luctus,

    Ov. M. 8, 448:

    ne Tarentinae quidem arcis excidit memoria,

    Liv. 27, 3 fin.; cf. the foll.—Esp.
    b.
    To fail, faint, swoon, lose one's self:

    excidit illa metu, rupitque novissima verba,

    Ov. A. A. 1, 5, 39; cf.: ut scias quemadmodum nunquam excidam mihi, lose control of myself (through drink), Sen. de Ira, 3, 14, 1:

    quis me dolori reddit? quam bene excideram mihi!

    Sen. Hippol. 589 sq. —
    c.
    To slip out, escape from the memory:

    excidere de memoria,

    Liv. 29, 19 fin.:

    exciderat pacis mentio ex omnium animis,

    id. 34, 37; cf.

    animo,

    Verg. A. 1, 26; Ov. H. 20, 188;

    and pectore,

    id. Pont. 2, 4, 24:

    o miram memoriam, Pomponi, tuam! at mihi ista exciderant,

    Cic. Leg. 2, 18, 46; so with dat.:

    quae cogitatio, cum mihi non omnino excidisset, etc.,

    id. Fam. 5, 13, 2; id. Att. 6, 1, 7; Quint. 4, 5, 4; 10, 1, 75; Prop. 3 (4), 24, 20; 4 (5), 7, 15 et saep.; cf. with a subjectclause:

    non excidit mihi, scripsisse me, etc.,

    Quint. 2, 3, 10.— Absol.:

    quid? non haec varietas mira est, excidere proxima, vetera inhaerere? hesternorum immemores acta pueritiae recordari,

    id. 11, 2, 6; 1, 12, 6; 4, 2, 91; 4, 5, 2; cf. with inf. clause:

    si calore dicendi vitare id excidisset,

    id. 11, 3, 130; and with ut:

    excidit, ut peterem, etc.,

    i. e. I forgot to beg, Ov. M. 14, 139.—Rarely transf. to the person:

    excidens,

    who forgets, forgetful, Quint. 11, 2, 19:

    palam moneri excidentis est,

    id. 11, 3, 132.—
    3.
    (Ex) aliquā re, of persons, to be deprived of, to lose, miss, forfeit (esp. freq. since the Aug. per.;

    in Cic. not at all): ex familia,

    Plaut. Men. 4, 2, 104:

    uxore,

    to be disappointed of, Ter. And. 2, 5, 12:

    regno,

    Curt. 10, 5:

    quem si non tenuit, magnis tamen excidit ausis,

    failed in a great attempt, Ov. M. 2, 328; cf.:

    fine medicinae,

    Quint. 2, 17, 25:

    genere,

    id. 1, 5, 16: qui apud privatos judices plus petendo formula excidissent, i. e. who lost their suits (for the usual cadere formulā or [p. 677] causā;

    v. cado, II.),

    Suet. Claud. 14; Sen. Clem. 2, 3.
    2.
    ex-cīdo, īdi, īsum, 3, v. a. [caedo], to cut out or off, to hew out, to cut or hew down (class.).
    I.
    Lit.:

    lapides e terra,

    Cic. Off. 2, 3 fin.:

    omnes arbores longe lateque,

    Caes. B. C. 2, 15, 1; cf.:

    excisa enim est arbor, non evulsa,

    Cic. Att. 15, 4, 2: exciditur ilex (with percellunt magnas quercus), Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. 194 ed. Vahl.):

    arborem e stirpe,

    Dig. 43, 27, 1:

    ericium,

    Caes. B. C. 3, 67 fin.:

    radicem,

    Plin. 17, 11, 16, § 82:

    columnas rupibus,

    Verg. A. 1, 428; cf.:

    rubos arvis,

    Quint. 9, 4, 5: linguam alicui, Crassus ap. Cic. de Or. 3, 1 fin.:

    partum mulieri,

    Dig. 11, 8, 2:

    os,

    Cels. 8, 3:

    virilitatem,

    i. e. to castrate, geld, Quint. 5, 12, 17;

    for which also, se,

    Ov. F. 4, 361; cf. Dig. 48, 8, 4 fin.:

    vias per montes,

    Plin. 36, 15, 24, § 125:

    latus rupis in antrum,

    Verg. A. 6, 42; cf.:

    vasa anaglypta in asperitatem,

    i. e. wrought with raised figures, Plin. 33, 11, 49, § 139: exciderat eum (sc. obeliscum) rex, majusque opus in devehendo statuendove multo quam in excidendo, i. e. cut out in the quarry, Plin. 36, 8, 14, § 67; absol., id. ib. § 65.—
    B.
    Transf., in gen., to raze, demolish, lay waste, destroy:

    qui domos inimicorum suorum oppugnavit, excidit, incendit,

    Cic. Sest. 44:

    Numantiam,

    id. Off. 1. 22, 76; cf.

    Trojam,

    Verg. A. 2, 637:

    urbem,

    id. ib. 12, 762:

    oppida,

    Lact. 1, 18, 8:

    Germaniam,

    Vell. 2, 123 fin.:

    agrum,

    id. 2, 115:

    exercitum,

    i. e. to cut to pieces, annihilate, id. 2, 120, 3.—
    II.
    Trop., to extirpate, remove, banish:

    aliquid ex animo,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43; cf.:

    iram animis, Sen. de Ira, 3, 1: aliquem numero civium,

    Plin. Ep. 8, 18, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > excido

  • 64 fictile

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictile

  • 65 fictilia

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictilia

  • 66 fictilis

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictilis

  • 67 figuro

    fĭgūro, āvi, ātum, 1, v. a. [figura], to form, fashion, shape (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    mundum ea forma figuravit, qua una omnes reliquae formae concluduntur,

    Cic. Univ. 6:

    aes in habitum statuae,

    Sen. Ep. 65:

    medullas in lapidis naturam,

    Plin. 36, 22, 45, § 161:

    caseos,

    id. 16, 38, 72, § 181:

    barbam peregrina ratione,

    Petr. 102.— Absol., Cic. N. D. 1, 39, 110.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    voces lingua,

    to pronounce, utter, Lucr. 4, 550; cf. id. 2, 413:

    os tenerum pueri balbumque poëta figurat,

    forms, trains, Hor. Ep. 2, 1, 126:

    dum tempora nostra figurat,

    represents, Prud. Psych. 66.—
    B.
    In partic.
    1.
    To imagine, fancy, picture:

    qui in crepidine viderat Marium in sella figuravit,

    Sen. Contr. 3, 17 med.:

    quales ad bella excitanda exeunt Furiae, talem nobis iram figuremus,

    Sen. Ira, 2, 35 med.:

    inanes species anxio animo,

    Curt. 7, 1 fin.
    2.
    In rhet. lang., to adorn with figures:

    tam translatis verbis quam propriis figuratur oratio,

    Quint. 9, 1, 9:

    plurima mutatione figuramus,

    id. 10, 1, 12.— Absol.:

    affectus efficaciter movit, figurabat egregie,

    Sen. Contr. 3 praef. —Hence, fĭgū-rātus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., formed, fashioned, shaped:

    boum ipsa terga declarant non esse se ad onus accipiendum figurata,

    Cic. N. D. 2, 63, 159:

    (hominis) ita figuratum corpus,

    id. Fin. 5, 12, 34:

    signum in modum Liburnae figuratum,

    Tac. G. 9:

    venter ei, qui a periculo tutus est, reddit mollia, figurata,

    well-formed stools, Cels. 2, 3; 2, 8 med. —Of a word, derived:

    dicatur a Graeca voce figurata esse,

    Gai. Inst. 3, 93 fin.
    B.
    Trop., of speech, figurative (not in Cic., but very freq. in Quint.): oratio eschêmatismenê, id est figurata (opp. aschêmatistos, figuris carens), Quint. 9, 1, 13; cf. id. 8, 3, 59:

    verba,

    id. 8, 1, 1; 9, 2, 7:

    controversiae,

    id. 9, 2, 65; 88; 9, 1, 14.— Adv. (acc. to B.), figuratively; in two forms: fĭgūrāto, Tert. adv. Marc. 3, 14 al.: fĭgūrāte, Ascon. ap. Cic. Verr. 2, 6:

    figuratius,

    Sid. Ep. 5, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > figuro

  • 68 forma

    forma, ae, f. [Sanscr. dhar-, dhar-āmi, bear; dhar-i-man, figure; Gr. thra- in thrênus, thronos; cf. Lat. frētus, frēnum, fortis, etc.], form, in the most comprehensive sense of the word, contour, figure, shape, appearance (syn.: species, frons, facies, vultus; figura).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: Ha. Earum nutrix, qua sit facie, mihi expedi. Mi. Statura haud magna, corpore aquilo. Ha. Ipsa ea'st. Mi. Specie venusta, ore parvo, atque oculis pernigris. Ha. Formam quidem hercle verbis depinxti mihi, Plaut. Poen. 5, 2, 154; cf.:

    quia semper eorum suppeditabatur facies et forma manebat,

    Lucr. 5, 1175:

    corporis nostri partes totaque figura et forma et statura, quam apta ad naturam sit, apparet,

    Cic. Fin. 5, 12, 35; cf. Auct. Her. 4, 47, 60:

    si omnium animantium formam vincit hominis figura, etc.,

    Cic. N. D. 1, 18, 48:

    forma ac species liberalis,

    id. Cael. 3, 6; cf. id. N. D. 1, 14, 37; 1, 27, 76 sqq.; id. Verr. 2, 4, 58, § 129; id. N. D. 1, 10, 26: aspicite, o cives, senis Enni imagini' formam, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 15, 34 (Epigr. 1 ed. Vahl.):

    hoc dico, non ab hominibus formae figuram venisse ad deos... Non ergo illorum humana forma, sed nostra divina dicenda est, etc.,

    id. N. D. 1, 32, 90:

    formaï servare figuram,

    Lucr. 4, 69; cf.:

    Homeri picturam, non poesin videmus. Quae regio, quae species formaque pugnae, qui motus hominum non ita expictus est, ut, etc.,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114 (v. Moser ad h. l.):

    eximia forma pueri,

    id. ib. 5, 21, 61:

    virgines formā excellente,

    Liv. 1, 9, 11:

    formā praestante puellae,

    Ov. H. 3, 35:

    forma viros neglecta decet,

    id. A. A. 1, 509; cf.:

    ut excellentem muliebris formae pulchritudinem muta in sese imago contineret,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    illa aetate venerabilis, haec formae pulchrituline,

    Curt. 3, 11, 24:

    virginem adultam, formā excellentem,

    Liv. 3, 44, 4:

    virginem maxime formā notam,

    id. 4, 9, 4:

    una et viginti formae litterarum,

    Cic. N. D. 2, 37, 93:

    solis,

    Lucr. 5, 571:

    muralium falcium,

    Caes. B. G. 3, 14, 5:

    lanceae novae formae,

    Suet. Dom. 10:

    nova aedificiorum Urbis,

    id. Ner. 16:

    porticus,

    Plin. Ep. 9, 39, 5:

    forma et situs agri,

    Hor. Ep. 1, 16, 4:

    eādem cerā aliae atque aliae formae duci solent,

    Quint. 10, 5, 9:

    geometricae formae,

    Cic. Rep. 1, 17; cf. id. de Or. 1, 42, 187:

    cum sit geometria divisa in numeros atque formas,

    Quint. 1, 10, 35; cf.

    also: Archimedes intentus formis, quas in pulvere descripserat,

    Liv. 25, 31, 9:

    dimidia circuli,

    Plin. 2, 59, 60, § 150:

    clarissimorum virorum formae,

    figures, images, Cic. Mil. 32, 86:

    ille artifex, cum faceret Jovis formam aut Minervae, etc.,

    id. Or. 2, 9:

    igneae formae,

    i. e. fiery bodies, id. N. D. 2, 40, 101:

    inque tori formam molles sternentur arenae,

    in the shape, form, Ov. Am. 2, 11, 47:

    (sacellum) crudis laterculis ad formam camini,

    Plin. 30, 7, 20, § 63:

    ut haec mulier praeter formam nihil ad similitudinem hominis reservarit,

    Cic. Clu. 70, 199.—In poet. circumlocution with gen.: astra tenent caeleste solum formaeque deorum, the forms of gods, for gods, Ov. M. 1, 73:

    formae ferarum,

    id. ib. 2, 78:

    ursi ac formae magnorum luporum,

    Verg. A. 7, 18:

    formae ingentis leo,

    of great size, Just. 15, 4, 17; Tac. A. 4, 72.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., a fine form, beauty:

    di tibi formam, di tibi divitias dederant,

    Hor. Ep. 1, 4, 6; cf.:

    et genus et formam regina pecunia donat,

    id. ib. 1, 6, 37:

    movit Ajacem forma captivae Tecmessae,

    id. C. 2, 4, 6; Quint. 2, 5, 12:

    neque, ut laudanda, quae pecuniam suam pluribus largitur, ita quae formam,

    id. 5, 11, 26; 5, 12, 17.—Prov.:

    forma bonum fragile est,

    Ov. A. A. 2, 113.—
    2.
    An outline, plan, design (of an architect, etc.):

    cum formam videro, quale aedificium futurum sit, scire possum,

    Cic. Fam. 2, 8, 1: domus erit egregia;

    magis enim cerni jam poterat, quam quantum ex forma judicabamus,

    id. Q. Fr. 2, 5, 3 (2, 6, 2):

    qua ludum gladiatorium aedificaturus erat,

    Suet. Caes. 31.—
    3.
    A model after which any thing is made, a pattern, stamp, last (of a shoemaker), etc.:

    utendum plane sermone, ut numo, cui publica forma est,

    Quint. 1, 6, 3:

    denarius formae publicae,

    Sen. Ben. 5, 29; cf.: formas quasdam nostrae pecuniae agnoscunt, Tac. G. 5:

    formas binarias, ternarias et quaternarias, et denarias etiam resolvi praecepit neque in usu cujusquam versari,

    stamped money, coins, Lampr. Alex. Sev. 39; cf. Curt. 5, 2, 11:

    si scalpra et formas non sutor (emat),

    Hor. S. 2, 3, 106; cf.:

    forma calcei,

    Dig. 9, 2, 5, § 3.—
    4.
    A mould which gives form to something:

    (caseus) vel manu figuratur vel buxeis formis exprimitur,

    Col. 7, 8 fin.:

    formae in quibus aera funduntur,

    Plin. 36, 22, 49, § 168; hence, a frame, case, enclosure:

    opus tectorium propter excellentiam picturae ligneis formis inclusum,

    id. 35, 14, 49, § 173:

    formas rivorum perforare,

    i. e. the conduits, pipes, Front. Aquaed. 75:

    aquaeductus,

    Dig. 7, 1, 27.—Hence,
    b.
    Transf., the aqueduct itself, Front. Aquaed. 126.—
    5.
    A rescript, formulary (post-class., whereas the dimin. formula is predominant in this signif.):

    ex eorum (amicorum) sententia formas composuit,

    Capitol. Anton. 6; so Cod. Just. 1, 2, 20.—
    6.
    Item forma appellatur puls miliacea ex melle, Paul. ex Fest. p. 83 Müll.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., shape, form, nature, manner, kind:

    ad me quasi formam communium temporum et totius rei publicae misisti expressam,

    Cic. Fam. 3, 11, 4; cf.:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    id. Off. 1, 5, 14:

    innumerabiles quasi formae figuraeque dicendi,

    id. Or. 3, 9, 34:

    cum, quae forma et quasi naturalis nota cujusque sit, describitur, ut, si quaeratur avari species, seditiosi, gloriosi,

    id. de Or. 3, 29, 115; cf.:

    quae sit in ea species et forma et notio viri boni,

    id. Off. 3, 20, 81:

    forma ingenii,

    id. Brut. 85, 294:

    rei publicae,

    id. Fam. 2, 8, 1; cf.:

    exemplar formaque rei publicae,

    id. Rep. 2, 11:

    forma et species et origo tyranni,

    id. ib. 2, 29:

    forma rerum publicarum,

    id. Tusc. 2, 15, 36; cf. id. Rep. 1, 34 fin.:

    officii,

    id. Off. 1, 29, 103:

    propositi,

    Vell. 1, 16:

    sollicitudinum,

    Tac. A. 4, 60:

    formam vitae inire,

    id. ib. 1, 74:

    secundum vulgarem formam juris,

    Dig. 30, 1, 111:

    scelerum formae,

    Verg. A. 6, 626:

    poenae,

    id. ib. 615.—
    B.
    In partic.
    1.
    In philos. lang., like species, a sort, kind: nolim, ne si Latine quidem dici possit, specierum et speciebus dicere; et saepe his casibus utendum est: at formis et formarum velim... Genus et formam definiunt hoc modo: genus est notio ad plures differentias pertinens;

    forma est notio, cujus differentia ad caput generis et quasi fontem referri potest. Formae igitur sunt hae, in quas genus sine ullius praetermissione dividitur, ut si quis jus in legem, morem, aequitatem dividat, etc.,

    Cic. Top. 7, 31; cf.:

    genus et species, quam eandem formam Cicero vocat,

    Quint. 5, 10, 62: a forma generis, quam interdum, quo planius accipiatur, partem licet nominare, hoc modo, etc.... Genus enim est uxor;

    ejus duae formae: una matrumfamilias, altera earum, quae tantummodo uxores habentur,

    Cic. Top. 4, 14:

    quod haec (partitio) sit totius in partes, illa (divisio) generis in formas,

    Quint. 5, 10, 63:

    duae formae matrimoniorum,

    id. 5, 10, 62.—
    2.
    In gram.
    a.
    The grammatical quality, condition of a word:

    in quo animadvertito, natura quadruplicem esse formam, ad quam in declinando accommodari debeant verba, etc.,

    Varr. L. L. 9, § 37 sq.; 101 sq. Müll.; Quint. 10, 1, 10.—
    b.
    The grammatical form of a word:

    utrum in secunda forma verbum temporale habeat in extrema syllaba AS an IS, ad discernendas dissimilitudines interest,

    Varr. L. L. 9, § 109 Müll.:

    aeditimus ea forma dictum, qua finitimus,

    Gell. 12, 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > forma

  • 69 grillus

    1.
    gryllus (also grillus), i, m., = grullos.
    I.
    A cricket or grasshopper, Plin. 29, 6, 39, § 138.—
    II.
    Transf., in painting, a kind of comic figures, Plin. 35, 10, 37, § 114.
    2.
    Gryllus, i, m., =Grullos, a Greek proper name.
    I. II.
    A Roman proper name, Mart. 1, 60, 3; 2, 14, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > grillus

  • 70 Gryllus

    1.
    gryllus (also grillus), i, m., = grullos.
    I.
    A cricket or grasshopper, Plin. 29, 6, 39, § 138.—
    II.
    Transf., in painting, a kind of comic figures, Plin. 35, 10, 37, § 114.
    2.
    Gryllus, i, m., =Grullos, a Greek proper name.
    I. II.
    A Roman proper name, Mart. 1, 60, 3; 2, 14, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > Gryllus

  • 71 gryllus

    1.
    gryllus (also grillus), i, m., = grullos.
    I.
    A cricket or grasshopper, Plin. 29, 6, 39, § 138.—
    II.
    Transf., in painting, a kind of comic figures, Plin. 35, 10, 37, § 114.
    2.
    Gryllus, i, m., =Grullos, a Greek proper name.
    I. II.
    A Roman proper name, Mart. 1, 60, 3; 2, 14, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > gryllus

  • 72 gypsum

    gypsum, i, n., = gupsos, white lime plaster, gypsum.
    I.
    Lit., Plin. 36, 24, 59, § 182; 14, 19, 24, § 120; 20, 9, 39, § 98; Col. 12, 20, 8; Cato, R. R. 39, 1 al.—
    II.
    Transf., figures in gypsum, plaster images:

    plena omnia gypso Chrysippi,

    Juv. 2, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > gypsum

  • 73 harenaria

    hărēnārĭus ( aren-), a, um, adj. [harena].
    I.
    Prop., of or pertaining to sand: lapis, sandstone (= lapis bibulus of Verg.), Serv. Verg. G. 2, 348.—
    II.
    Transf., of or pertaining to the amphitheatre:

    fera,

    destined for the arena, Arn. 29, 1.—
    III.
    Hence, subst.,
    A. 1.
    A combatant in the amphitheatre, a gladiator, Dig. 22, 5, 21; 36, 1, 5; Cod. Just. 3, 27, 11; Petr. 126, 6; Inscr. Orell. 4063 (but cf. Orell. ad loc.).—
    2.
    A teacher of the elements of arithmetic (the figures being drawn in sand), Tert. Pall. 6 (cf. abacus).—
    B.
    hărēnā-rĭa, ae (sc. fodina; cf.: aeraria, argentaria, etc.), f., a sand-pit, Varr. R. R. 1, 2, 23:

    in arenarias quasdam extra portam Esquilinam perductus occiditur,

    Cic. Clu. 13, 37 B. and K.—
    C.
    hărēnārĭum, ii, n., a sand-pit, Vitr. 2, 4, 2; 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > harenaria

  • 74 harenarium

    hărēnārĭus ( aren-), a, um, adj. [harena].
    I.
    Prop., of or pertaining to sand: lapis, sandstone (= lapis bibulus of Verg.), Serv. Verg. G. 2, 348.—
    II.
    Transf., of or pertaining to the amphitheatre:

    fera,

    destined for the arena, Arn. 29, 1.—
    III.
    Hence, subst.,
    A. 1.
    A combatant in the amphitheatre, a gladiator, Dig. 22, 5, 21; 36, 1, 5; Cod. Just. 3, 27, 11; Petr. 126, 6; Inscr. Orell. 4063 (but cf. Orell. ad loc.).—
    2.
    A teacher of the elements of arithmetic (the figures being drawn in sand), Tert. Pall. 6 (cf. abacus).—
    B.
    hărēnā-rĭa, ae (sc. fodina; cf.: aeraria, argentaria, etc.), f., a sand-pit, Varr. R. R. 1, 2, 23:

    in arenarias quasdam extra portam Esquilinam perductus occiditur,

    Cic. Clu. 13, 37 B. and K.—
    C.
    hărēnārĭum, ii, n., a sand-pit, Vitr. 2, 4, 2; 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > harenarium

  • 75 harenarius

    hărēnārĭus ( aren-), a, um, adj. [harena].
    I.
    Prop., of or pertaining to sand: lapis, sandstone (= lapis bibulus of Verg.), Serv. Verg. G. 2, 348.—
    II.
    Transf., of or pertaining to the amphitheatre:

    fera,

    destined for the arena, Arn. 29, 1.—
    III.
    Hence, subst.,
    A. 1.
    A combatant in the amphitheatre, a gladiator, Dig. 22, 5, 21; 36, 1, 5; Cod. Just. 3, 27, 11; Petr. 126, 6; Inscr. Orell. 4063 (but cf. Orell. ad loc.).—
    2.
    A teacher of the elements of arithmetic (the figures being drawn in sand), Tert. Pall. 6 (cf. abacus).—
    B.
    hărēnā-rĭa, ae (sc. fodina; cf.: aeraria, argentaria, etc.), f., a sand-pit, Varr. R. R. 1, 2, 23:

    in arenarias quasdam extra portam Esquilinam perductus occiditur,

    Cic. Clu. 13, 37 B. and K.—
    C.
    hărēnārĭum, ii, n., a sand-pit, Vitr. 2, 4, 2; 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > harenarius

  • 76 imagineus

    ĭmāgĭnĕus, a, um, adj. [imago], of or belonging to an image, image - (late Lat.): figurae, image-figures, i. e. that serve as likenesses, Ven. Fort. Vit. S. Mart. 2, 276:

    poenae,

    i. e. for refusing to worship an image, Sedul. 1, 187.

    Lewis & Short latin dictionary > imagineus

  • 77 laneus

    lānĕus, a, um, adj. [id.], woollen, of wool.
    I.
    Lit.:

    pallium,

    Cic. N. D. 3, 34, 83:

    culcita ob oculos,

    Plaut. Mil. 4, 4, 42:

    infula,

    Verg. G. 3, 487: thorax subuculae, Suet. [p. 1033] Aug. 82:

    coma flaminis,

    i. e. his woollen fillet, Stat. S. 5, 3, 183: effigies, little woollen figures which were distributed at the Compitalia, acc. to Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—

    Prov.: dii irati laneos pedes habent,

    i. e. the vengeance of the gods comes unperceived, Macr. S. 1, 8, 5; Petr. 44, v. 789.—
    II.
    Transf.
    A.
    Covered with a woolly sub stance, downy; of fruits:

    pira corio laneo,

    Plin. 15, 15, 16, § 55 (Jahn et Corrolana).—
    B.
    Soft like wool, woolly:

    lupus,

    a kind of fish, Mart. 13, 89, 1:

    latusculum,

    Cat. 25, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > laneus

  • 78 magdalia

    magdālĭa, ōrum, n., cylindrical figures (post-class.), Marc. Emp. 20; Plin. Val. 1, 6 fin.; 2, 37 med. —Called also magdalides, Scrib. Comp. 201.

    Lewis & Short latin dictionary > magdalia

  • 79 magiriscium

    măgīriscĭum, ii, n., = mageiriskos, a little cook, figures made by the engraver Pytheas, Plin. 33, 12, 57, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > magiriscium

  • 80 numerosus

    nŭmĕrōsus, a, um, adj. [numerus].
    I.
    Consisting of a great number, numerous, manifold (post-Aug.):

    numerosa pubes,

    Val. Fl. 5, 40:

    partus,

    Plin. 11, 40, 95, § 233:

    numerosā caede futuram ultus mortem,

    Sil. 10, 172:

    herba radice magnā, numerosa,

    Plin. 21, 24, 95, § 167:

    civitas, numerosissima provinciae totius,

    the most populous, Tac. Agr. 17:

    numerosissima florum varietas, Plin, 35, 11, 40, § 125: numerosissima suffragia,

    id. 7, 28, 29, § 101:

    classis,

    Juv. 7, 151:

    excelsae turris tabulata,

    id. 10, 106:

    copiosa et numerosa domus,

    Plin. Ep. 4, 15, 4:

    debitor arcae,

    Mart. 3, 31, 3; id. 4, 1, 3:

    pullus equinus lato et musculorum toris numeroso pectore,

    Col. 6, 29, 2; so,

    feminibus torosis ac numerosis,

    id. ib.:

    pictor diligentior quam numerosior,

    who is more accurate than prolific, Plin. 35, 11, 40, § 130:

    gymnasium longe numerosius laxiusque,

    more extensive, with more wings, Plin. Ep. 10, 48, 4:

    numerosa tabula,

    a painting with many figures, Plin. 35, 11, 40, § 138:

    numerosum opus,

    of various contents, Quint. 5, 10, 10:

    sermo,

    id. 8, 6, 64:

    pectus,

    Col. 6, 9, 2: numerosa res means variously accomplished, having a knowledge of many things:

    RES NVMEROSA FVI,

    Inscr. Grut. 655, 3.—
    II.
    Full of rhythm or harmony, according to rhythm, measured, rhythmical, harmonious, melodious (class.):

    numerosaque bracchia ducit,

    Ov. Am. 2, 4, 29:

    numerosos ponere gressus (al. gestus),

    id. P. 4, 2, 33: numerosa oratio, rhythmical, melodious: si numerosum est id in omnibus sonis atque vocibus, quod habet quasdam impressiones et quod metiri possumus intervallis aequalibus;

    recte, etc.,

    Cic. de Or. 3, 48, 185:

    apta et numerosa oratio,

    id. Or. 50; 52:

    numerosus Horatius,

    Ov. Tr. 4, 10, 49:

    Myron numerosior in arte, quam Polycletus,

    more harmonious, Plin. 34, 8, 19, § 58. —Hence, adv., in two forms.
    1. A.
    Numerously, multifariously (not in Cic.):

    numerosius onerare,

    Col. 4, 21, 2:

    numerosius dividere,

    Plin. 33, 3, 19, § 61. — Sup.:

    familias numerosissime comparant,

    App. de Deo Socr. p. 54, 14:

    sententias versare quam numerosissime,

    Quint. 10, 5, 9:

    numerose loqui,

    to speak in the plural number, Tert. adv. Prax. 12.—
    B.
    Rhythmically, harmoniously, melodiously (class.):

    fidiculae numerose sonantes?

    Cic. N. D. 2, 8, 22:

    (sententia) cadit numerose,

    id. Brut. 8, 34:

    numerose dicere,

    id. Or. 66, 221; 65, 219; 62, 210:

    numerosius dicere,

    Gell. 7, 3, 53.—
    2.
    nŭmĕrōsĭter, rhythmically, harmoniously, melodiously, Arn. 2, 73.

    Lewis & Short latin dictionary > numerosus

См. также в других словарях:

  • Figures II — Auteur Gérard Genette Genre Essai Pays d origine France Éditeur Éditions du Seuil Collection Points essais Date de parution 1969 Nombre de pages …   Wikipédia en Français

  • figures — index census, information (facts) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • figures — Цифры (Figures, Numerals, Digits)     Знаки, обозначающие числа. Обычно подразумевается 10 т.н. арабских цифр [1 2 3 …] (1 2 3 4 5 6 7 8 9 0), которые входят в обязательный комплект любого европейского шрифта и в комплекты шрифтов многих других… …   Шрифтовая терминология

  • Figures — Recorded as Fig, Fige, Figg, the diminutives Figgen and Figgin, the prejoritives Figger and Figure, the patronymics Figgs, Figers, Figgers, Figgins, Figures, Figgures and others, this interesting surname has a number of possible origins. Firstly …   Surnames reference

  • figures — / fɪgəz/ plural noun 1. written numbers 2. the results for a company ● the figures for last year or last year’s figures …   Dictionary of banking and finance

  • figures — Arabic Ar a*bic, a. [L. Arabicus, fr. Arabia.] Of or pertaining to Arabia or the Arabians. [1913 Webster] {Arabic numerals} or {figures}, the nine digits, 1, 2, 3, etc., and the cipher 0. {Gum arabic}. See under {Gum}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • figures — verb It figures …   Wiktionary

  • figures — n. numbers, digits, symbols fig·ure || fɪgjÉ™r / fɪgÉ™ n. number; image; form; character; price; human shape, shape; impression; phrase; symbol v. calculate; think, assume; portray, depict; express verbally; adorn with figures or patterns;… …   English contemporary dictionary

  • Figures —  (en rhetorique)  Divers aspects que peuvent revetir differentes expressions du discours. On distingue les figures de pensee (imagination, raisonnement, description), de signification (changement de sens : metaphore), d elocution (choix des mots… …   Glossaire de linguistique computationnelle

  • Figures De Manège — En équitation, les figures de manège sont des tracés dessinés dans un manège ou une carrière. Sommaire 1 Description générale 2 Figures sans changement de main 2.1 Le cercle et la volte …   Wikipédia en Français

  • Figures de manege — Figures de manège En équitation, les figures de manège sont des tracés dessinés dans un manège ou une carrière. Sommaire 1 Description générale 2 Figures sans changement de main 2.1 Le cercle et la volte …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»