Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

fidelity

  • 1 fidelitas

    fidelity, loyalty, homage.

    Latin-English dictionary of medieval > fidelitas

  • 2 fidēlitās

        fidēlitās ātis, f    [fidelis], faithfulness, fidelity: amicorum: tua.
    * * *
    faithfulness, fidelity

    Latin-English dictionary > fidēlitās

  • 3 labefacio

    lăbĕfăcĭo, fēci, factum (labefactarier, Ter. Eun. 3, 3, 5), 3, v. a.; pass.: lăbĕfīo, factus, fieri [labo-facio], to cause to totter, to shake, loosen, to make ready to fall (Cic. uses only labefactus).
    I.
    Lit.:

    dentes alicui,

    Ter. Ad. 2, 2, 36:

    partem muri,

    Caes. B. C. 2, 22:

    labefactae aedes,

    Tac. A. 1, 75:

    labefacta ictibus arbor Corruit,

    Ov. M. 8, 776; id. ib. 3, 69:

    charta (i. e. epistola) a vinclis non labefacta suis,

    loosened, opened, id. P. 3, 7, 6:

    munimenta incussu arietis labefieri,

    Sen. Const. Sap. 6.— Poet.:

    ignes labefacti aëre multo,

    weakened, Lucr. 5, 653:

    membra voluptatis dum vi labefacta liquescunt,

    id. 4, 1108:

    calor labefacta per ossa cucurrit,

    Verg. A. 8, 390.—
    II.
    Trop.
    A.
    To cause to waver, to shake a person in his mind, principles, or fidelity: aliquem, Laber. ap. Macr. S. 2, 7:

    quem nulla umquam vis, nullae minae, nulla invidia labefecit,

    Cic. Sest. 47, 101. primores classiariorum, to shake their fidelity, excite them to mutiny, Tac. A. 15, 51:

    sic animus vario labefactus vulnere nutat,

    Ov. M. 10, 375; cf.

    in Greek construction: magno animum labefactus amore,

    shaken, disquieted, Verg. A. 4, 395. —
    B.
    To shake, weaken; to overthrow, ruin, destroy:

    haec (res publica) jam labefacta,

    Cic. Har. Resp. 27, 60:

    quo, per contumeliam consulum, jura plebis labefacta essent,

    Liv. 3, 64:

    nihil hunc amicitia Sejani, sed labefacit haud minus ad exitia Macronis odium,

    Tac. A. 6, 29 (35):

    si priorem aetate et jam labefactum demovisset,

    id. ib. 4, 60:

    ne quis contagione ceteros labefaciat,

    Col. 6, 5, 1; cf. Tac. H. 2, 93: fidem, to shake or weaken one's credit, Suet. Vesp. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > labefacio

  • 4 labo

    lăbo, āvi, ātum, 1, v. n. [from the same root as 1. labor], to totter, be ready to fall, begin to sink, to give way, be loosened (syn.: vacillo, titubo, nato).
    I.
    Lit.: labat, labuntur saxa, caementae cadunt, Enn. ap. Non. 196, 3 (Trag. v. 142 Vahl.):

    signum labat,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, 95:

    si ex ictu... labant dentes,

    Cels. 7, 12, 1:

    labat ariete crebro Janua,

    Verg. A. 2, 492:

    labant curvae naves,

    roll, Ov. M. 2, 163:

    pressaeque labant sub gurgite turres,

    id. ib. 1, 290:

    (turris) qua summa labantis Juncturas tabulata dabant,

    Verg. A. 2, 463:

    littera labat,

    written with a trembling hand, Ov. H. 10, 140:

    labare sermone,

    to stutter, speak indistinctly, Plin. 14, 22, 28, § 146:

    si labat oculus et hac atque illac movetur,

    is unsteady, Cels. 7, 7, 14:

    tarda trementi genua labant,

    sink, Verg. A. 5, 432; so,

    pedes,

    Ov. F. 6, 676:

    vincla labant,

    are loosed, id. A. A. 2, 85.— Poet., of dying persons:

    inde labant populi,

    fall, sink, Luc. 6, 93; cf.:

    omnia tum vero vitaï claustra lababant,

    Lucr. 6, 1153.—With Gr. acc.:

    egressi labant vestigia prima,

    Verg. A. 10, 283 Forbig. (Rib. egressisque).—
    II.
    Trop.
    A.
    To waver, to be unstable, undecided, to hesitate (in opinion, resolution, etc.):

    si res labat, Itidem amici collabascunt,

    Plaut. Stich. 4, 1, 16; cf.:

    scito, labare meum consilium illud, quod satis jam fixum videbatur,

    Cic. Att. 8, 14, 2:

    labamus mutamusque sententiam,

    id. Tusc. 1, 32, 78:

    cum ei labare M. Antonius videretur,

    id. Phil. 6, 4, 10:

    animumque labantem inpulit,

    Verg. A. 4, 22:

    labantia corda,

    id. ib. 12, 223:

    socii labant,

    waver in fidelity, Liv. 22, 61; cf.:

    fides sociorum,

    id. 32, 30, 9:

    animus regis,

    id. 40, 54; 2, 39:

    quīs lababat fides,

    whose fidelity was wavering, Sil. 2, 392:

    mens,

    Ov. M. 6, 629:

    tu mente labantem dirige me,

    Luc. 2, 244:

    ex nimia matrem pietate labare sensit,

    Ov. M. 6, 629:

    memoria labat,

    becomes weak, Liv. 5, 18; cf.:

    mens in illis (phreneticis) labat, in hoc (cordiaco) constat,

    Cels. 3, 19:

    nec dubium habebatur labare hostes,

    Tac. A. 2, 26:

    labante jam Agrippina,

    id. H. 14, 22:

    labantem ordinem contirmare,

    Suet. Caes. 14:

    acies labantes restituere,

    Tac. G. 8 init.:

    sustinere labantem aciem,

    id. H. 3, 23; 5, 18.—
    B.
    To sink, fall to pieces, go to ruin:

    quid non sic aliud ex alio nectitur, ut non, si unam litteram moveris, labent omnia?

    Cic. Fin. 3, 22, 74:

    omnes rei publicae partes aegras et labantes sanare et confirmare,

    id. Mil. 25, 68; cf.:

    sustinuisse labantem fortunam populi Romani,

    Liv. 26, 41:

    sicuti populo Romano sua fortuna labet,

    id. 42, 50:

    labante egregia quondam disciplina,

    id. 36, 6:

    cum res Trojana labaret,

    Ov. M. 15, 437:

    labantibus Vitellii rebus,

    Tac. H. 2, 86:

    si quid in moribus labaret,

    id. A. 2, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > labo

  • 5 castitās

        castitās ātis, f    [castus], purity, chastity: feminarum: metuens alterius viri, H.: rara, Ta.
    * * *
    chastity, fidelity; virginity; sexual/moral/ritual purity; integrity, morality

    Latin-English dictionary > castitās

  • 6 cōn-fīrmō

        cōn-fīrmō āvī, ātus, āre,    to make firm, make strong, establish, strengthen: vires nervosque, Cs.: confirmandi causā, Cs.—Fig., to strengthen, establish, reinforce, confirm: se, to recover: valetudinem: cum civitatibus pacem, Cs.: societatem, S.: suam manum: sese auxiliis, Cs.: Galliam praesidiis: regnum Persarum, N.: decretum, to ratify: acta Caesaris.—To confirm, animate, inspirit, cheer, encourage, make bold: animos verbis, Cs.: confirmato animo, iubet, etc., S.: timentes, Cs.: diffidentem rebus suis: territos, S.: sese, Cs.: eos multa pollicendo, uti pergerent, to persuade, S.: gladiatores spe libertatis, Cs.: confirmant ipsi se, one another. — To confirm, strengthen (in purpose or fidelity): Oppianicum accusatorem filio: confirmandorum hominum causā, Cs. — To corroborate, prove, demonstrate, support, establish: nostra argumentis: hoc visum (esse), Cs.: hoc de omnibus: crimen commenticium: his confirmatis rebus, Cs. —To assert, affirm, protest, give assurance, assure solemnly: ut possum confirmare: hoc, quod intellego: de re tantā nihil frustra, Cs.: illud iure iurando daturum, etc., Cs.: fidem inviolatam fore, S.: hoc, vitam mihi prius defuturam, etc.: inter se, Cs.: iure iurando confirmari oportere, ne, etc., Cs.

    Latin-English dictionary > cōn-fīrmō

  • 7 fidēs

        fidēs gen. (rare), usu. fidē (H., O.), once fidēī (Enn. ap. C.), once fidei (disyl., T.); dat. fidē, S., H., fidei (disyl., T.), f    [1 FID-], trust, faith, confidence, reliance, credence, belief: si visis fides non est habenda: alcui summam omnium rerum fidem habere, Cs.: habebunt verba fidem, si, etc., find acceptance, H.: testimonio fidem tribuere: ubi prima fides pelago, as soon as they can trust, V.: orationi adfert fidem: fidem facit oratio, commands belief: aliquamdiu fides fieri non poterat, Cs.: vati Si qua fides, may be believed, V.: omnibus abrogatur fides: imminuit orationis fidem: Multa fidem promissa levant, H.: addat fidem, give credence, Ta.: fac fidem, te nihil quaerere, etc., evince: fides mi apud hunc est, nil me istius facturum, T.—In business, credit: cum fides totā Italiā esset angustior, Cs.: fides de foro sublata erat: fidem abrogare, L.: fides deficere coepit: nisi fide staret res p., opibus non staturam, L.: quorum res fidesque in manibus sitae erant, i. e. entire resources, S.—Meton., trustworthiness, faithfulness, conscientiousness, credibility, honesty, truth, good faith: fundamentum iustitiae est fides: fide vestrā fretus: homo antiquā virtute ac fide, T.: prisca, V.: homo sine fide: hinc fides, illinc fraudatio: regni: in fide manere, Cs.: Ubii experimento fidei conlocati, because of their tried fidelity, Ta.: praestare fidem: prodere, S.: mutare, S.: de pace cum fide agere, L.: periura patris, perjured faith, H.: omnem tabularum fidem resignare, credibility: fides eius rei penes auctores erit, S.: maiora fide gessit, beyond belief, O.: segetis certa fides meae, faithfulness (in production), H.— Fulfilment, faithfulness (to a promise): Dicta fides sequitur, O.: promissa Exhibuere fidem, were fulfilled, O.: en haec promissa fides est? the fulfilment of the oracle? V.—In the legal phrase, ex bonā fide, or ex fide bonā, in good faith, with sincerity, without guile ; cf. mala fides, deception, dishonesty.—Praegn., a promise, engagement, word, assurance, confirmation: fidem hosti datam fallere: inter se fidem dare, Cs.: obligare fidem vobis, plight one's faith: fidem servare, Cs.: fides iuris iurandi cum hoste servanda: fidem suam liberare, perform his promise: fidem exsolvere, L.: fidem amittere, N.: istius fide ac potius perfidiā decepti: quantum mea fides studii mihi adferat, plighted word: contioni deinde edicto addidit fidem, confirmed, L.: fide rerum tradere, with accurate knowledge, Ta.— A promise of protection, pledge of safety, safe-conduct, assurance, guaranty, protection, guardian care: fidem ei publicam iussu senatūs dedi: si fides publica data esset, S.: privatim praeterea fidem suam interponit, S.: fide acceptā a legatis, vim abfuturam, L.: quaere in cuius fide sint: in fidem Achaeorum castella tradere, L.: in alicuius fidem ac potestatem venire, Cs.: civitas in Catonis fide locata: alqm in fidem suam recipere: iura fidemque Supplicis erubuit (Achilles), due to a suppliant, V.: deūm atque hominum fidem implorabis.— Ellipt., in exclamations: Di vostram fidem! by the protection of the gods! for heaven's sake! T.: pro deūm fidem, T.: pro deorum atque hominum fidem.—Person., Faith, Truth: Fidem violare: Cana, V.: albo rara Fides Velata panno, H.
    * * *
    I
    faith, loyalty; honesty; credit; confidence, trust, belief; good faith
    II
    chord, instrument string; constellation Lyra; stringed instrument (pl.); lyre

    Latin-English dictionary > fidēs

  • 8 labō

        labō āvī, ātus, āre    [2 LAB-], to totter, be ready to fall, begin to sink, give way, be loosened: illud (signum) lababat: labat ariete crebro Ianua, V.: labant naves, roll, O.: littera labat, is unsteady, O.: tarda trementi Genua labant, sink, V.: egressi labant vestigia prima, V.—Fig., to waver, be unstable, be undecided, hesitate: scito, labare meum consilium: labamus mutamusque sententiam: apparuit labare plebis animos, L.: labantes consilio patres, H.: socii labant, waver in fidelity, L.: ex nimiā mentem pietate labare Sensit, O.: memoria labat, becomes weak, L.: acies labantīs restituere, Ta.— To sink, fall to pieces, go to ruin: omnīs rei p. partīs labantīs confirmare: labante egregiā quondam disciplinā, L.: cum res Troiana labaret, O.
    * * *
    labare, labavi, labatus V
    totter, be ready to fall; begin to sink; give way; waver, decline, sink; err

    Latin-English dictionary > labō

  • 9 plūs

        plūs plūris (plur. plūres, plūra, gen. plūrium), adj.    [PLE-].    I. Sing. n as subst, more: ne quid faciam plus, too much, T.: tantum et plus etiam ipse mihi deberet: vos et decem numero, et, quod plus est, Romani estis, and what is more, L.: voltis pecuniae plus habere: Albano non plus animi erat quam fidei, as little courage as fidelity, L.: paene plus quam sat erat, T.: ne plus reddat quam acceperit: de paupertate tacentes Plus poscente ferent, more than the importunate, H.: ex his alius alio plus habet virium: hoc plus ne facito, more than this: annos sexaginta natus es Aut plus eo, or more than that, T.: plus nimio, overmuch, H.: quam molestum est uno digito plus habere, one finger too much: uno plus Etruscorum cecidisse in acie, one man more, L.— Gen of price, of more value, of a higher price, worth more, higher, dearer: ager multo pluris est, is worth far more: quo pluris sint nostra oliveta: pluris emere, dearer: mihi conscientia pluris est, quam, etc.: te cottidie pluris feci, have esteemed more highly. —Repeated: quem mehercule plus plusque in dies diligo, more and more.—    II. Plur., in comparison, more, in greater number: omnes qui aere alieno premuntur, quos plures esse intellego quam putaram: Nemini ego plura acerba esse credo oblata quam mihi, T.— A great number, many: plura castella temptaverat, Cs.: summus dolor plures dies manere non potest.—As subst m.: qui plus fore dicant in pluribus consili quam in uno: quid quaeso interest inter unum et plures?—As subst n. (sc. verba): pluribus haec exsecutus sum, Ph.: Quid plura? in short.
    * * *
    I
    (gen.), pluris ADJ
    more; several. many; (COMP of multus)
    II
    pla, plum ADJ
    X times as great/many (only w/numerical prefix) (proportion), -fold, tuple
    III
    more, too much, more than enough; more than (w/NUM); higher price/value (GEN)

    Latin-English dictionary > plūs

  • 10 castitudo

    chastity, fidelity; virginity; sexual/moral/ritual purity; integrity, morality

    Latin-English dictionary > castitudo

  • 11 abduco

    ab-dūco, xi, ctum, 3, v. a. (ABDOVCIT =abduit, in the epitaph of Scipio, Inscr. Orell. 550; perf. abduxti, Plaut. Curc. 5, 2, 16; imper. abduce, id. Bacch. 4, 9, 108; id. Curc. 5, 3, 15; Ter. Ad. 3, 4, 36; id. Phorm. 2, 3, 63;

    but also abduc,

    id. Eun. 2, 3, 86), to lead one away, to take or bring with one, to carry off, take or bring away, remove, etc.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., of personal objects; constr. aliquem, ab, ex, de; in, ad: SVBIGIT. OMNE. LOVCANAM. OPSIDESQVE. ABDOVCIT (=subigit omnem Lucanam obsidesque abducit), epitaph of Scipio, 1. 1.: hominem P. Quinctii deprehendis in publico;

    conaris abducere,

    Cic. Quint. 19, 61:

    cohortes secum,

    Caes. B. C. 1, 15 med. al.:

    abduce me hinc ab hac, quantum potest,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 108:

    abductus a mari atque ab lis copiis, quas, etc.... frumento ac commeatu abstractus,

    Caes. B. C. 3, 78:

    tamquam eum, qui sit rhetori tradendus, abducendum protinus a grammaticis putem,

    Quint. 2, 1, 12:

    ut Hispanos omnes procul ab nomine Scipionis ex Hispania abduceret,

    Liv. 27, 20, 7: tu dux, tu comes es; tu nos abducis ab Histro. Ov. Tr. 4, 10, 119:

    ut collegam vi de foro abducerent,

    Liv. 2, 56, 15:

    sine certamine inde abductae legiones,

    id. 2, 22, 2:

    credo (illum) abductum in ganeum aliquo,

    Ter. Ad. 3, 3, 5:

    abduxi exercitum ad infestissimam Ciliciae partem,

    Cic. Fam. 2, 10, 3:

    ipsos in lautumias abduci imperabat,

    id. Verr. 2, 5, 56 fin.; so,

    liberos eorum in servitutem,

    Caes. B. G. 1, 11, 3:

    servum extra convivium,

    Sen. Contr. 4, 25. — Poet. with acc. only: tollite me, Teucri;

    quascumque abducite terras (= in terras),

    Verg. A. 3, 601. —
    b.
    Of animals:

    donec (avem) in diversum abducat a nidis,

    Plin. 10, 33, 51 fin.
    c.
    . Sometimes also of inanim. objects:

    clavem,

    to take away, Plaut. Cas. 5, 2, 8:

    pluteos ad alia opera,

    Caes. B. C. 2, 9:

    capita retro ab ictu,

    to draw back, Verg. A. 5, 428:

    togam a faucibus ac summo pectore,

    Quint. 11, 3, 145:

    aquam alicui (=deducere, defiectere),

    to divert, draw off, Dig. 39, 2, 26. — Poet.:

    somnos,

    to take away, deprive of, Ov. F. 5, 477.
    B.
    In partic.
    1.
    To take with one to dine:

    tum me convivam solum abducebat sibi,

    Ter. Eun. 3, 1, 17:

    advenientem ilico abduxi ad cenam,

    id. Heaut. 1, 2, 9 al.
    2.
    To take aside (in mal. part.):

    aliquam in cubiculum,

    Plaut. Most. 3, 2, 7; so Cic. Verr. 2, 5, 13, § 33; Suet. Aug. 69; Just. 21, 2 fin. al.
    3.
    To carry away forcibly, to raxish, rob:

    ad quem iste deduxerat Tertiam, Isidori mimi flliam, vi abductam ab Rhodio tibicine,

    Cic. Verr. 2, 3, 34; cf. id. ib. 2, 5, 31, § 81; Verg. A. 7, 362: aliquam alicui (marito, etc.), Suet. Oth. 3; Dig. 47, 10, 1 al.:

    aliquam gremils,

    Verg. A. 10, 79. —So also of stolen cattle, to drive away:

    cujus (Geryonis) armenta liercules abduxerit,

    Plin. 4, 22, 36 fin.; so,

    abducta armenta,

    Ov. H. 16, 359.
    4.
    In jurid. lang.: auferre et abducere, to take and drive away (auferre of inanlmate things, abducere of living beings, as slaves, cattle), Cic. Quint. 27, 84; Dig. 21, 2, 57, § 1.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lead away, separate, distinguish:

    animum ad se ipsum advocamus, secum esse cogimus, maximeque a corpore abducimus,

    Cic. Tusc. 1, 31; so,

    aciem mentis a consuetudine oculorum,

    id. N. D. 2, 17:

    divinationem caute a conjecturis,

    id. Div. 2, 5, 13.
    B.
    In partic.
    1.
    To seduce, alienate from fidelity or allegiance:

    legiones a Bruto,

    Cic. Phil. 10, 3, 6:

    exercitum ab illo,

    id. ib. 10, 4, 9:

    equitatum a consule,

    id. ib. 11, 12, 27 al.
    2.
    From a study, pursuit, duty, etc., to withdraw, draw off, hinder (syn.:

    avoco, averto): vos a vostris abduxi negotlis,

    Plaut. Rud. 1, 2, 1; cf.:

    a quo studio te abduci negotiis intellego,

    Cic. Fam. 4, 4, 5; and:

    abducuntur homines nonnumquam etiam ab institutis suis magnitudine pecuniae,

    id. Verr. 2, 4, 6, § 12 (followed by ab humanitate deducere); so,

    aliquem a meretricio quaestu,

    id. Phil. 2, 18:

    aliquem a populorum rebus,

    id. Rep. 5, 2:

    ab isto officio incommodo,

    id. Lael. 2, 8 al.
    3.
    To bring down, reduce, degrade (Ciceron.):

    ne ars tanta...a religionis auctoritate abduceretur ad mercedem atque quaestum,

    Cic. Div. 1, 41, 92; so,

    aliquem ad hanc hominum libidinem ac licentiam,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 210.

    Lewis & Short latin dictionary > abduco

  • 12 absolvo

    ab-solvo, vi, ūtum, 3, v. a., to loosen from, to make loose, set free, detach, untie (usu. trop., the fig. being derived from fetters, qs. a vinculis solvere, like vinculis exsolvere, Plaut. Truc. 3, 4, 10).
    I.
    Lit. (so very rare):

    canem ante tempus,

    Amm. 29, 3:

    asinum,

    App. M. 6, p. 184; cf.:

    cum nodo cervicis absolutum,

    id. ib. 9, p. 231:

    valvas stabuli,

    i. e. to open, id. ib. 1, p. 108 fin.:

    absoluta lingua (ranarum) a gutture,

    loosed, Plin. 11, 37, 65, § 172.
    II.
    Trop.
    A.
    To release from a long story, to let one off quickly: Paucis absolvit, ne moraret diutius, Pac. ap. Diom. p. 395 P. (Trag. Rel. p. 98 Rib.); so,

    te absolvam brevi,

    Plaut. Ep. 3, 4, 30.
    B.
    To dismiss by paying, to pay off:

    absolve hunc vomitum... quattuor quadraginta illi debentur minae,

    Plaut. Most. 3, 1, 120; so Ter. Ad. 2, 4, 13 and 18.—Hence, in gen., to dismiss, to release:

    jam hosce absolutos censeas,

    Plaut. Aul. 3, 5, 43;

    and ironic.,

    id. Capt. 3, 5, 73.
    C.
    To free from (Ciceronian): ut nec Roscium stipulatione alliget, neque a Fannio judicio se absolvat, extricate or free himself from a lawsuit, Cic. Rosc. Com. 12:

    longo bello,

    Tac. A. 4, 23: caede hostis se absolvere, to absolve or clear one's self by murdering an enemy, id. G. 31.—With gen.:

    tutelae,

    Dig. 4, 8, 3; hence,
    D.
    In judicial lang., t. t., to absolve from a charge, to acquit, declare innocent; constr. absol., with abl., gen., or de (Zumpt, § 446;

    Rudd. 2, 164 sq.): bis absolutus,

    Cic. Pis. 39:

    regni suspicione,

    Liv. 2, 8: judex absolvit injuriarum eum, Auct. ad Her. 2, 13; so Cic. Verr. 2, 1, 29 al.:

    de praevaricatione absolutus,

    id. Q. Fr. 2, 16.—In Verr. 2, 2, 8, § 22: hic (Dionem) Veneri absolvit, sibi condemnat, are dativi commodi: from the obligation to Venus he absolves him, but condemns him to discharge that to himself (Verres).—With an abstract noun: fidem absolvit, he acquitted them of their fidelity (to Otho), pardoned it, Tac. H. 2, 60.
    E.
    In technical lang., to bring a work to a close, to complete, finish (without denoting intrinsic excellence, like perficere; the fig. is prob. derived from detaching a finished web from the loom; cf.:

    rem dissolutam divulsamque,

    Cic. de Or. 1, 42, 188).—So of the sacrificial cake:

    liba absoluta (as taken from the pan),

    ready, Varr. R. R. 2, 8;

    but esp. freq. in Cic.: ut pictor nemo esset inventus, qui Coae Veneris eam partem, quam Apelles inchoatam reliquisset, absolveret,

    Cic. Off. 3, 2 (cf. Suet. Claud. 3); id. Leg. 1, 3, 9; id. Att. 12, 45; cf. id. Fin. 2, 32, 105; id. Fam. 1, 9, 4; id. Att. 13, 19 al.—So in Sallust repeatedly, both with acc. and de, of an historical statement, to bring to a conclusion, to relate:

    cetera quam paucissumis absolvam, J. 17, 2: multa paucis,

    Cic. Fragm. Hist. 1, n. 2:

    de Catilinae conjuratione paucis absolvam,

    id. Cat. 4, 3; cf.:

    nunc locorum situm, quantum ratio sinit, absolvam,

    Amm. 23, 6.— Hence, absŏlūtus, a, um, P. a., brought to a conclusion, finished, ended, complete (cf. absolvo, E.).
    A.
    In gen.:

    nec appellatur vita beata nisi confecta atque absoluta,

    when not completed and concluded, Cic. Fin. 2, 27, 87; cf.:

    perfecte absolutus,

    id. ib. 4, 7, 18; and:

    absolutus et perfectus per se,

    id. Part. Or. 26, 94 al. — Comp., Quint. 1, 1, 37.— Sup., Auct. ad Her. 2, 18, 28; Plin. 35, 10, 36, § 74; Tac. Or. 5 al.—
    B.
    Esp.
    1.
    In rhet. lang., unrestricted, unconditional, absolute:

    hoc mihi videor videre, esse quasdam cum adjunctione necessitudines, quasdam simplices et absolutas,

    Cic. Inv. 2, 57, 170.—
    2.
    In gram.
    a.
    Nomen absolutum, which gives a complete sense without any thing annexed, e. g.:

    deus,

    Prisc. p. 581 P.—
    b.
    Verbum absolutum, in Prisc. p. 795 P., that has no case with it; in Diom. p. 333 P., opp. inchoativum.—
    c.
    Adjectivum absolutum, which stands in the positive, Quint. 9, 3, 19.— Adv.: absŏlūtē, fully, perfectly, completely (syn. perfecte), distinctly, unrestrictedly, absolutely, Cic. Tusc. 4, 17, 38; 5, 18, 53; id. Fin. 3, 7, 26; id. Top. 8, 34 al.— Comp., Macr. Somn. Scip. 2, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > absolvo

  • 13 anceps

    anceps (once ancipes, Plaut. Rud. 4, 4, 114; cf. Charis, pp. 67 and 96 P.; Prisc. p. 754 P.; with this form cf. procapis, Paul. ex Fest. p. 225 Müll., and Corss. Ausspr. II. pp. 398, 591; abl. sing. always ancipiti), cĭpĭtis, adj. [an-caput; cf. Paul. ex Fest. p. 19 Müll.].
    I.
    Lit., that has two heads, twoheaded (cf.: biceps, praeceps, etc.;

    so only in the poets): Janus,

    Ov. M. 14, 334; so id. F. 1, 95 (cf.:

    Janus bifrons,

    Verg. A. 7, 180). —Hence also of a mountain which has two summits, two-peaked:

    acumen,

    Ov. M. 12, 337.—
    II.
    In gen.
    A.
    1.. Of an object whose qualities have significance in two respects, double, that extends on two opposite sides (while duplex is an object that exists in separate forms, twice. Thus anceps sententia is an opinion which wavers, fluctuates between two decisions, while duplex sententia is a twofold opinion):

    Post altrinsecus ancipes securiculast,

    the axe cuts on two sides, is two-edged, Plaut. Rud. 4, 4, 114; so, ferrum, Lucil. ap. Non. p. 245, 17, and Lucr. 6, 168:

    securis,

    Ov. M. 8, 397 al. —Also, poet., of the contrast between great heat and cold: Ancipiti quoniam mucroni utrimque notantur, since things are marked by double point, i. e. one at one, another at the other end, Lucr. 2, 520:

    bestiae quasi ancipites in utrāque sede viventes,

    amphibious animals, Cic. N. D. 1, 37;

    so in the histt. freq. of an attack, a contest, etc., on two different sides,

    Caes. B. G. 7, 76: ita ancipiti proelio diu atque acriter pugnatum est, double, because contending with enemies both in front and in the rear, id. ib. 1, 26 Herz.; so id. B. C. 3, 63; Nep. Them. 3, 3:

    periculum,

    Sall. J. 38, 5: ancipitem pugnam hostibus facere, double, as given by horse and foot, Tac. A. 6, 35:

    ancipiti metu et ab cive et ab hoste,

    twofold, Liv. 2, 24; so,

    anceps terror,

    id. 34, 21; Tac. Agr. 26:

    tumultus,

    Liv. 32, 30: tela, shot or hurled from both sides, id. 37, 11:

    ancipitia munimenta,

    on two sides, id. 5, 1 al. —
    2.
    Trop., twofold:

    propter ancipitem faciendi dicendique sapientiam,

    Cic. de Or. 3, 16:

    ancipites viae rationesque et pro omnibus et contra omnia disputandi,

    id. ib. 3, 36:

    adferre ancipitem curam cogitandi,

    a twofold care of thought, id. Off. 1, 3, 9; so Tac. A. 2, 40:

    jus anceps,

    the uncertainties of law, Hor. S. 2, 5, 34 al. —
    B.
    Wavering, doubtful, uncertain, unfixed, undecided (the prevalent signif. in Cic.):

    anceps fatorum via,

    Cic. Somn. Scip. 2:

    incertus exitus et anceps fortuna belli,

    id. Marcell. 5:

    anceps proelii fortuna,

    Tac. H. 3, 18:

    oraculum,

    Liv. 9, 3:

    proelium,

    id. 2, 62, and Tac. H. 3, 22;

    so esp. freq.: ancipiti Marte pugnare,

    to contend without deciding the contest, Liv. 7, 29; 21, 1 al.:

    causa anceps,

    Cic. de Or. 2, 44:

    genus causarum anceps,

    id. Inv. 1, 15, 20 (cf.: genus causarum dubium, Auct. ad Her. 1, 3:

    dubium vel anceps,

    Quint. 4, 1, 10):

    fides,

    uncertain, wavering, fidelity, Curt. 3, 8;

    so also, ancipites animi,

    Luc. 9, 46.—Also ellipt.: Lucanus an Apulus, anceps, doubtful whether, etc., * Hor. S. 2, 1, 34.—
    C.
    Dangerous, hazaraous, perilous, critical (post-Aug.; esp. freq. in Tac.;

    never in Cic.): viae,

    Ov. M. 14, 438:

    loca,

    Nep. Dat. 7, 3:

    dubiā et interdum ancipiti fortunā,

    Vell. 2, 79:

    anceps periculum,

    Tac. A. 4, 59:

    ancipites morbi corporis,

    Plin. 7, 45, 46, § 149:

    cujus (Antonii) operā ex ancipiti morbo convaluerat,

    Suet. Aug. 59:

    Ideo et purgationibus (labruscum) ancipitem putant,

    Plin. 23, 1, 14, § 20:

    vox pro re publicā honesta, ipsi anceps,

    pernicious, Tac. H. 1, 5:

    adulatio anceps si nulla et ubi nimia est,

    id. A. 4, 17.—So subst., danger, hazard, peril, = periculum, discrimen:

    dubiā suorum re in anceps tractus vim legionum implorabat,

    Tac. A. 4, 73:

    seu nihil militi seu omnia concederentur, in ancipiti res publica,

    id. ib. 1, 36:

    scelus inter ancipitia probatum,

    id. ib. 11, 26;

    14, 22: facilius inter ancipitia clarescunt,

    id. G. 14:

    nova ambigua ancipitia malebat,

    id. H. 2, 86:

    inter ancipitia deterrimum est media sequi,

    id. ib. 3, 40.
    Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > anceps

  • 14 Cecropia

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecropia

  • 15 Cecropidae

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecropidae

  • 16 Cecropides

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecropides

  • 17 Cecropis

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecropis

  • 18 Cecropius

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecropius

  • 19 Cecrops

    Cēcrops, ŏpis, m., = Kekrops, the most ancient king of Attica, who went there from the Egyptian Sais, and was founder of the citadel of Athens (which is hence called Cecropia; v. infra), Hyg. Fab. 48 and 158; Cic. Leg. 2, 25, 63; Plin. 7, 56, 57, § 194; acc. to the fable, half man and half serpent;

    hence, geminus,

    Ov. M. 2, 555.—
    II.
    Hence,
    A.
    Cēcrŏpĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or pertaining to Cecrops, Cecropian; and subst.: Cēcrŏpĭa, ae, f., the citadel of Athens, built by Cecrops, Plin. 7, 56, 57, § 194:

    arx,

    Ov. M. 6, 70; 15, 427.—Hence, meton. for Athens, Cat. 64, 79.—Far more freq.,
    2.
    Pertaining to Athens or Attica, Athenian, Attic:

    fines,

    the Attic territory, Lucr. 6, 1139 Lachm.:

    coloni,

    Prop. 2 (3), 33, 29:

    Eumolpus (born at Athens),

    Ov. M. 11, 93:

    thymus,

    Verg. G. 4, 270:

    apes,

    id. ib. 4, 177; Mart. 9, 14:

    mel,

    id. 13, 24:

    cothurnus,

    tragedy, which was native to Athens, Hor. C. 2, 1, 12: domūs opprobrium (on account of Procne, the daughter of the Athenian king Pandion; cf.

    Atthis),

    id. ib. 4, 12, 6:

    fides,

    i. e. the fidelity of the friends Theseus and Pirithous, Stat. S. 2, 6, 55:

    dote madent pectora,

    full of Athenian wisdom, Mart. 7, 69, 2; cf. id. 1, 40.—
    B.
    Cēcrŏpĭdes, ae, m., a male descendant of Cecrops; voc. Cecropidā (i. e. Theseus), Ov. M. 8, 550.—Appel. for one of noble descent, Juv. 8, 46 sq.— Plur.: Cē-crŏpĭdae, ārum, Athenians, Ov. M. 7, 486; 7, 502; Mart. Cap. 4, § 424; 9, § 888.—
    C.
    Cēcrŏpĭs, ĭdis ( dat. plur. Cecropidis, Lact. 1, 17, 14; voc. Cecropĭ, Ov. H. 10, 100), f., a female descendant of Cecrops; so his daughter Aglauros, Ov. M. 2, 806; cf. id. ib. 2, 797.— Adj.:

    ales,

    i. e. Procne, Ov. Am. 3, 12, 32:

    virgines,

    Lact. 1, 17, 14.—In plur., Procne and Philomele, daughters of Pandion, Ov. M. 6, 667.—Also,
    2.
    An Athenian woman, Juv. 6, 187; and adj. for Attic, of Attica:

    terra,

    Ov. H. 10, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Cecrops

  • 20 confirmo

    con-firmo, āvi, ātum, 1, v. a., to make firm, establish, strengthen, confirm (class., esp. in prose).
    I.
    In gen. (prop. and trop.):

    stipites confirmare et stabilire,

    Caes. B. G. 7, 73:

    ali hōc vires nervosque confirmari putant,

    id. ib. 6, 21:

    dentis mobilis,

    Plin. 28, 11, 49, § 178; cf. Scrib. Comp. 57; 59 sq.:

    confirmare et densare defluentem capillum,

    Plin. 25, 11, 83, § 132:

    crus debile,

    Suet. Vesp. 7; cf. id. Aug. 80:

    maxime religando confirmant parietum soliditatem,

    Vitr. 2, 8, 7:

    castellum magnis munitionibus multisque tormentis, Auct. B. Alex. 21, 5: intestina,

    i. e. to heal, cure, Cels. 4, 19:

    cicatriculam,

    id. 2, 10 fin.: se, to recover physically, to grow well (corresp. with convalescere), Cic. Fam. 16, 1, 2; 16, 3, 1; 16, 4, 4; 16, 1, 1.— Transf., of the vine, Col. 4, 3, 4:

    valetudinem,

    Cic. Att. 10, 17, 2:

    pacem et amicitiam cum proximis civitatibus,

    Caes. B. G. 1, 3; cf.:

    confirmare societatem datā ac acceptā fide,

    Sall. C. 44, 3:

    opes factionis,

    id. ib. 32, 2; cf.:

    viris suas,

    Vell. 2, 44, 2:

    suam manum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 24:

    se transmarinis auxiliis,

    Caes. B. C. 1, 29:

    conjurationem,

    Nep. Dion, 8, 3:

    regnum Persarum,

    id. Milt. 3, 5; so,

    regnum,

    Suet. Caes. 9:

    imperium,

    id. Vit. 9:

    decreta,

    to confirm, Nep. Phoc. 3, 2:

    acta Caesaris,

    Cic. Att. 16, 16, C, 12:

    acta alicujus in transmarinis provinciis,

    Vell. 2, 44, 2:

    beneficia edicto,

    Suet. Tit. 8:

    provinciam a Caesare datam,

    id. Aug. 10.—
    II.
    Esp.
    A.
    To confirm or strengthen courage, to instil courage into one, to encourage, inspirit, animate, embolden:

    animum meum,

    to take heart, take courage, Plaut. Aul. 2, 8, 1:

    animum sapientissimi hominis,

    Cic. Fam. 6, 6, 2; id. Quint. 24, 77:

    maximi animi hominem,

    id. ib. 4, 8, 1:

    animos ratione,

    Lucr. 1, 426:

    confirmare et excitare afflictos animos bonorum,

    Cic. Att. 1, 16, 8:

    animos Gallorum verbis,

    Caes. B. G. 1, 33; Sall. C. 46, 3:

    vacillantium gentium animos,

    Vell. 2, 120, 1:

    suos ad dimicandum animo,

    Caes. B. G. 5, 49:

    milites,

    id. ib. 5, 52:

    timentes,

    id. ib. 7, 7; cf.:

    diffidentem rebus suis,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    territos,

    Sall. J. 38, 5:

    perterritos,

    Suet. Caes. 66; id. Aug. 43:

    Massilienses obsidione laborantes adventu suo,

    id. Ner. 2:

    animum suum ad virtutem,

    Auct. Her. 4, 22, 31 Klotz (al. conformavit):

    nepotem suum ad successionem imperii,

    Suet. Tib. 55 fin.:

    nunc erige te et confirma,

    take courage, Cic. Q. Fr. 1, 3, 5:

    cum ipse te confirmasses,

    hast acquired courage, id. Quint. 11, 39; cf.:

    confirmant ipsi se,

    id. Verr. 2, 5, 36, § 95; Caes. B. G. 2, 19; id. B. C. 1, 14 al.:

    eos multa pollicendo confirmat, uti Romam pergerent,

    Sall. J. 23, 2:

    alius alium confirmare, ne nomina darent,

    Liv. 2, 24, 2.— Aliquem alicui rei: gladiatores Lentulus libertati confirmat, encourages them to freedom, i. e. incites them to make themselves worthy of freedom, Caes. B. C. 1, 14, 4 dub. (Dinter and Kraner:

    spe libertatis).—With abstr. objects: reliqui temporis spem,

    Cic. Div. in Caecil. 22, 71:

    spem alicujus,

    Suet. Calig. 12:

    suspitionem,

    id. Tib. 52; cf.:

    sensus rectus et confirmatus,

    Cic. Fam. 1, 8, 2.—
    B.
    To confirm one in his disposition or feelings, in his fidelity (rare):

    insulas bene animatas,

    Nep. Cim. 2, 4:

    homines,

    Caes. B. C. 1, 15:

    Gallias,

    Vell. 2, 120.—
    C.
    To confirm, give full assurance of, a fact, corroborate an assertion, settle, fix, establish, to prove, demonstrate the truth of a thing, etc. (very freq.):

    confirmare nostra argumentis ac rationibus, deinde contraria refutare,

    Cic. de Or. 2, 19, 80;

    so opp. refutare,

    Quint. 5, prooem. § 2; 5, 13, 53; cf.

    opp. refellere,

    id. 3, 9, 6; 12, 1, 45;

    opp. diluere,

    id. 9, 2, 80:

    confirmare aut infirmare rem,

    Cic. Inv. 1, 30, 49:

    divinationem,

    id. Div. 1, 32, 71; cf. id. ib. 2, 32, 78:

    quorum omnium testimoniis de hac Dionis pecuniā confirmatum est,

    id. Verr. 2, 2, 8, § 23:

    crimen commenticium,

    id. Rosc. Am. 15, 42:

    haec istius vituperatio atque infamia confirmabatur eorum sermone, qui, etc.,

    id. Verr. 2, 5, 38, § 101:

    perjurium,

    id. ib. 2, 4, 9, §

    19: iste locus est tibi etiam atque etiam confirmandus,

    id. Fin. 5, 32, 95:

    his rebus confirmatis,

    Caes. B. G. 6, 6 Kraner ad loc. —With acc. and inf., Lucr. 2, 185; cf. id. 2, [p. 415] 179; 5, 198.— Pass. impers., with ne:

    sanctissimo jurejurando confirmari oportere, ne tecto recipiatur, qui non, etc.,

    Caes. B. G. 7, 66 fin.:

    hoc idem visum esse ex superioribus castellis confirmaverunt,

    id. B. C. 3, 67; cf.:

    hoc ex ipsis caeli rationibus ausim Confirmare, nequaquam esse creatam, etc.,

    Lucr. 2, 179.—Hence,
    2.
    To assert, affirm, protest something as true or certain; constr. with acc., acc. and inf., or de:

    hoc cum mihi non modo confirmasset, sed etiam persuasisset,

    Cic. Att. 16, 5, 2:

    talem exsistere eloquentiam non potuisse confirmo,

    id. de Or. 2, 2, 6.—So with acc. and inf., Cic. Verr. 1, 17, 50; cf.:

    illud se polliceri et jurejurando confirmare, tutum iter per fines suos daturum,

    Caes. B. G. 5, 27:

    confirmare, fidem publicam per sese inviolatam fore,

    Sall. J. 33, 3:

    memini me audire te de glorioso et celeri reditu meo confirmare,

    Cic. Fam. 6, 6, 2.—So with de, Cic. Fam. 3, 10, 1; id. Arch. 7, 15.—Hence, confirmātus, a, um, P. a.
    A.
    (In acc. with II. A.) Encouraged, courageous, resolute:

    animus certus et confirmatus,

    Cic. Quint. 24, 77; so,

    sensus rectus et confirmatus,

    id. Fam. 1, 8, 2:

    confirmatiorem exercitum efficere,

    Caes. B. C. 3, 84.—
    B.
    (Acc. to II. C.) Asserted, affirmed:

    in quibus (litteris) erat confirmatius idem illud, etc.,

    Cic. Att. 10, 15, 1.—
    C.
    (Proved; hence,) Certain, credible:

    quod eo confirmatius erit, si, etc.,

    Cic. Inv. 2, 11, 35: fides confirmatissima, most fixed, Porph. ad Hor. S. 1, 5, 27.—
    * Adv.: confirmātē (in acc. with I.), firmly, Auct. Her. 4, 11, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > confirmo

См. также в других словарях:

  • Fidelity — is a notion that at its most abstract level implies a truthful connection to a source or sources. Its original meaning dealt with loyalty and attentiveness to one s duty to a lord or a king, in a broader sense than the related concept of fealty …   Wikipedia

  • Fidelity — Investments Fidelity Investissements SAS est le leader mondial indépendant de la gestion d actifs pour compte de tiers. C est une compagnie privée qui possède également beaucoup d entreprises : une chaîne d autobus, une chaîne d agence d… …   Wikipédia en Français

  • fidelity — fidelity, allegiance, fealty, loyalty, devotion, piety denote faithfulness to something to which one is bound by a pledge or duty. Fidelity implies strict adherence to what is a matter of faith or of keeping faith; it presupposes an obligation,… …   New Dictionary of Synonyms

  • Fidelity — steht für: Fidelity Investments, einem US amerikanischen Unternehmen Orte in den Vereinigten Staaten: Fidelity (Illinois) Fidelity (Kansas) Fidelity (Kentucky) Fidelity (Missouri) Fidelity Township, Jersey County, Illinois Siehe auch: Fidelity… …   Deutsch Wikipedia

  • Fidelity — Fidelity, IL U.S. village in Illinois Population (2000): 105 Housing Units (2000): 44 Land area (2000): 0.111560 sq. miles (0.288938 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.111560 sq. miles (0.288938… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • fidelity — fi·del·i·ty /fə de lə tē, fī / n: the quality or state of being faithful or loyal; esp: loyalty to one s spouse in refraining from adultery and sometimes in submitting to a spouse s reasonable sexual desires Merriam Webster’s Dictionary of Law.… …   Law dictionary

  • Fidelity — Fi*del i*ty, n. [L. fidelitas: cf. F. fid[ e]lit[ e]. See {Fealty}.] Faithfulness; adherence to right; careful and exact observance of duty, or discharge of obligations. Especially: (a) Adherence to a person or party to which one is bound;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • fidelity — UK US /fɪˈdeləti/ noun [U] ► loyalty to a person or organization: »Customer trust and fidelity are not acquired once and for all. »They recently began testing a fidelity card scheme in Scotland prior to a national launch …   Financial and business terms

  • Fidelity, IL — U.S. village in Illinois Population (2000): 105 Housing Units (2000): 44 Land area (2000): 0.111560 sq. miles (0.288938 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.111560 sq. miles (0.288938 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Fidelity, MO — U.S. town in Missouri Population (2000): 252 Housing Units (2000): 106 Land area (2000): 0.967454 sq. miles (2.505695 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.967454 sq. miles (2.505695 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • fidelity — [n1] faithfulness in a relationship allegiance, ardor, attachment, constancy, dependability, devotedness, devotion, faith, fealty, integrity, loyalty, piety, reliability, staunchness, steadfastness, true heartedness, trustworthiness; concepts… …   New thesaurus

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»