Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

erga+aliquem+c

  • 61 delinquo

    delinquo, ĕre, liqui, lictum - intr. - [st2]1 [-] manquer, faire faute. [st2]2 [-] intr. et tr. - manquer à son devoir, pécher, commetre (une faute). [st2]3 [-] faire défaut, manquer, faillir, être en faute.    - adulterium quod pubertate delinquitur, Dig. 48, 5, 38: l'adultère qu'il a commis à sa puberté.    - quid ego tibi deliqui? Plaut. Am. 2.2.185: quelle faute ai-je commise envers toi?
    * * *
    delinquo, ĕre, liqui, lictum - intr. - [st2]1 [-] manquer, faire faute. [st2]2 [-] intr. et tr. - manquer à son devoir, pécher, commetre (une faute). [st2]3 [-] faire défaut, manquer, faillir, être en faute.    - adulterium quod pubertate delinquitur, Dig. 48, 5, 38: l'adultère qu'il a commis à sa puberté.    - quid ego tibi deliqui? Plaut. Am. 2.2.185: quelle faute ai-je commise envers toi?
    * * *
        Delinquo, delinquis, deliqui, pen. prod. delictum, delinquere. Laisser à faire ce qu'on ne debvoit point laisser, Faillir en quelque chose, Faire quelque faulte, Delinquer.
    \
        Aliquid delinquere. Cic. Faillir en quelque chose.
    \
        Delinquere erga aliquem. Plaut. Offenser aucun.
    \
        Delinquor, Passiuum. Papinianus, Adulterii crimen quod pubertate delinquitur, non excusatur. Qui est commis.
    \
        Siquid delinquitur. Cic. Si on fait quelque faulte.
    \
        Parum delictum est. Cic. La faulte est petite, On a peu failli.

    Dictionarium latinogallicum > delinquo

  • 62 satisfacio

    sătisfăcĭo, ĕre, fēci, factum - intr. - [st2]1 [-] faire tout ce qu'il faut, satisfaire à, remplir (un devoir, une obligation), contenter, suffir à; réussir. [st2]2 [-] donner satisfaction à, faire réparation, dédommager, s'excuser, faire des excuses. [st2]3 [-] satisfaire un créancier, s'acquitter de, se libérer de.    - in aliqua re satisfacere: réussir dans qqch.    - donec ei totius dotis (s.-ent. nomine) satis fieret, Dig.: jusqu'à complet remboursement de la dot.
    * * *
    sătisfăcĭo, ĕre, fēci, factum - intr. - [st2]1 [-] faire tout ce qu'il faut, satisfaire à, remplir (un devoir, une obligation), contenter, suffir à; réussir. [st2]2 [-] donner satisfaction à, faire réparation, dédommager, s'excuser, faire des excuses. [st2]3 [-] satisfaire un créancier, s'acquitter de, se libérer de.    - in aliqua re satisfacere: réussir dans qqch.    - donec ei totius dotis (s.-ent. nomine) satis fieret, Dig.: jusqu'à complet remboursement de la dot.
    * * *
    I.
        Satisfacio, satisfacis, pen. cor. satisfeci, pen. prod. satisfactum, satisfacere. Plaut. Satisfaire, Contenter aucun, Faire son debvoir envers aucun.
    \
        Fidei satisfacere. Plin. iunior. Satisfaire à sa promesse, S'acquicter de sa promesse.
    \
        Satisfacere. Caesar. Satisfaire à aucun, Luy rendre ce qu'il nous a presté.
    \
        Satisfacere de visceribus suis. Cicero. Payer et satisfaire de ses propres deniers.
    \
        Satisfacere. Cic. S'excuser.
    \
        Satisfacere cumulate alicui. Cicero. Le contenter amplement et à comble.
    \
        Satisfacere alicui de re aliqua. Caes. Luy faire la raison.
    \
        Disputationi alicui satisfacere. Cicero. La traicter bien et comme il appartient.
    \
        Immortalitati laudum alicuius satisfacere. Cic. Rendre les louanges d'aucun immortelles.
    \
        Mandatis alicuius satisfacere. Cic. Faire ce qu'il nous a baillé en commission et a enchargé de faire.
    \
        Officio erga aliquem in re aliqua satisfacere. Cic. Faire son debvoir envers luy.
    \
        Publice satisfacere. Cic. Amender une faulte en qualité de communaulté.
    \
        Suspicioni alicuius satisfacere. Cic. Contenter.
    II.
        Satisfacio, Verbale. Cic. Excusation, Satisfaction.

    Dictionarium latinogallicum > satisfacio

  • 63 cōmis

        cōmis e, adj.    with comp, courteous, affable, kind, obliging, friendly, loving: homines: illo usa sum benigno et comi, T.: quis Laelio comior?: conviva, H.: bonis, Ta.: erga aliquem: in uxorem, H.: comi hospitio, L.: victus, courteous, Ta.
    * * *
    come, comior -or -us, comissimus -a -um ADJ
    courteous/kind/obliging/affable/gracious; elegant, cultured, having good taste

    Latin-English dictionary > cōmis

  • 64 Благоволить

    - benevolentiam praestare alicui, conferre erga aliquem; favere (alicui; alicui rei);

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Благоволить

  • 65 Настроенный

    - affectus (aliquo modo erga aliquem);

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Настроенный

  • 66 Нежность

    - affectus (erga aliquem); affectio; subtilitas; teneritas; mollitia; blanditiae;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Нежность

  • 67 Расположенный

    - affectus (aliquo modo erga aliquem); volens; facilis; proclivis; inclinatus; opportunus; placatus; situs; positus; locatus;

    • расположенный на севере, к северу - sub septemtrionibus positus;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Расположенный

  • 68 Симпатия

    - sympathia; voluntas (mutua; in, erga aliquem); consensus; concordia;

    • он пользуется симпатиями - ei favetur;

    • иметь одни и те же симпатии - eadem aeque studere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Симпатия

  • 69 Склонность

    - inclinitas; inclinatio animi, voluntatis; vena; proclivitas; accessus; propensio; affectio (animi; erga aliquem); allubentia; animus;

    • питать склонность - tendere (ad Carthaginienses);

    • не питать ни склонности, ни ненависти - neque studere neque odisse;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Склонность

  • 70 amecus

    1.
    ămīcus (old form ămēcus, Paul. ex Fest. p. 15 Müll.), a, um, adj. [amo], friendly, kind, amicable, favorable, inclined to, liking; constr. with dat., Zumpt, Gram. §

    410: animo esse amico erga aliquem,

    Ter. Hec. 3, 3, 29; Cic. Fam. 1, 7, 3:

    tribuni sunt nobis amici,

    id. Q. Fr. 1, 2 fin.:

    homo amicus nobis jam inde a puero,

    Ter. Ad. 3, 3, 86:

    Pompeium tibi valde amicum esse cognovi,

    Cic. Fam. 1, 8, 5; id. Att. 9, 5:

    amicus non magis tyranno quam tyrannidi,

    Nep. Dion, 3, 2; id. Att. 9:

    male numen amicum,

    Verg. A. 2, 735; Ov. F. 3, 834:

    (Fortuna) amica varietati constantiam respuit,

    Cic. N. D. 2, 16:

    amica luto sus,

    fond of, Hor. Ep. 1, 2, 26.— Comp.:

    mihi nemo est amicior Attico,

    Cic. Att. 16, 16:

    amicior Cilicum aerariis quam nostro,

    id. ib. 7, 1, 6; id. Fam. 3, 2, 1.— Sup.:

    Deiotarum, fidelissimum regem atque amicissimum rei publicae nostrae,

    Cic. Att. 15, 2, 2:

    cum summi viri, tum amicissimi,

    id. Am. 2, 8:

    amicissimi viri,

    Suet. Caes. 1:

    successor conjunctissimus et amicissimus,

    Cic. Fam. 3, 3:

    hoc libro ad amicum amicissimus de amicitiā scripsi,

    id. Am. 1, 5; 23, 88 (but the comp. and sup. may sometimes be rendered as belonging to 2. amicus, a greater friend, the greatest friend, as in Cic. Att. 16, 16, and Am. 1, 5; so in Gr. basileus etc.).—
    B.
    Of things, kindly, pleasing (mostly poet.;

    so Cic. rarely): nihil homini amico est opportuno amicius,

    Plaut. Ep. 3, 3, 44:

    secundum te nihil est mihi amicius solitudine,

    Cic. Att. 12, 15:

    portus intramus amicos,

    Verg. A. 5, 57: fessos opibus solatur amicis, id. [p. 106] ib. 5, 416:

    vento amico ferri,

    Ov. Tr. 1, 5, 17:

    per amica silentia lunae,

    Verg. A. 2, 255:

    amici imbres,

    id. G. 4, 115:

    sidus amicum,

    Hor. Epod. 10, 9:

    sol amicum tempus agens,

    bringing the welcome hour, id. C. 3, 6, 43:

    tempus fraudibus amicum,

    Stat. S. 5, 2, 39:

    brevitas postulatur, qui mihimet ipsi amicissima est,

    Cic. Quinct. 34.—
    * C.
    Amicum est mihi (after the Gr. philon esti moi; in pure Lat., mihi cordi est, etc.); with inf., it pleases me, it accords with my feelings:

    nec dis amicum est nec mihi te prius Obire,

    Hor. C. 2, 17, 2.—Hence, adv., in a friendly manner, kindly, amicably.
    a.
    Old form ămīcĭter, Pac. ap. Non. 510, 26; Plaut. Pers. 2, 3, 3.—
    b.
    Class. form ămīcē:

    facis amice,

    Cic. Am. 2, 9:

    haec accipienda amice,

    id. ib. 24, 88; id. Fin. 1, 10; id. Off. 1, 26. —
    * Comp., Front. ad M. Caes. 1, 6.— Sup., Cic. Div. in Caecil. 9; Caes. B. C. 2, 17.
    2.
    ămīcus, i, m. [from amo, as philos from phileô, and from ] ( gen. plur. amicūm, Ter. Heaut. prol. 24).
    A.
    A friend; constr. with gen. or poss. adj.; v. Zumpt, Gram. §

    410: est is (amicus) tamquam alter idem,

    Cic. Am. 21, 80 (cf. id. ib. 25, 92; id. Off. 1, 17):

    amicum qui intuetur, tamquam exemplar intuetur sui,

    id. Am. 7, 23:

    Non tam utilitas parta per amicum, quam amici amor ipse delectat,

    id. ib. 14, 51: Amicus certus in re incertā cernitur, Enn. ap. Cic. ib. 17, 64:

    boni improbis, improbi bonis amici esse non possunt,

    Cic. ib. 20, 74:

    ex omnibus saeculis vix tria aut quattuor nominantur paria amicorum,

    id. ib. 4, 15:

    tu ex amicis certis mi es certissimus,

    Plaut. Trin. 1, 2, 54 and 57:

    vetus verbum hoc est, Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 4, 18:

    Respicis antiquum lassis in rebus amicum,

    Ov. P. 2, 3, 93:

    Alba tuus antiquissimus non solum amicus, verum etiam amator,

    Cic. Verr. 2, 3, 63 fin.:

    hospitis et amici mei M. Pacuvii fabula,

    id. Am. 7, 24:

    suis incommodis graviter angi non amicum sed se ipsum amantis est,

    of one loving not his friend, but himself, id. ib. 3, 10:

    ab amicis honesta petere, amicorum causā honesta facere,

    id. ib. 13, 44:

    paternus amicus ac pernecessarius,

    id. Fl. 6, 14:

    amicus novus,

    id. Am. 19, 67:

    vetus,

    id. ib.; Verg. A. 3, 82; Hor. S. 2, 6, 81; Ov. P. 1, 6, 53:

    amici ac familiares veteres,

    Suet. Tib. 55:

    aequaevus,

    Verg. A. 5, 452:

    ardens,

    id. ib. 9, 198:

    dulcis,

    Hor. S. 1, 3, 69; Ov. P. 1, 8, 31:

    carus,

    Hor. C. 4, 9, 51; Ov. Tr. 3, 6, 7:

    jucundus,

    Hor. S. 1, 3, 93:

    amici jucundissimi et omnium horarum,

    Suet. Tib. 42:

    amicus propior,

    Hor. Ep. 1, 9, 5:

    fidelis,

    id. ib. 2, 2, 1; Vulg. Eccli. 6, 14:

    fidus,

    Hor. Ep. 1, 5, 24:

    verus,

    Cic. Am. 21, 82; Vulg. Eccli. 25, 12:

    mendax,

    Hor. A. P. 425:

    secernere blandum amicum a vero,

    Cic. Am. 25, 95:

    memor,

    Ov. Tr. 5, 9, 33:

    summus,

    Ter. Phorm. 1, 1, 1:

    primus,

    Vulg. 1 Macc. 10, 65:

    amici tristes,

    Hor. C. 1, 7, 24:

    maesti,

    Ov. Tr. 1, 9, 5:

    dives,

    Hor. Ep. 1, 8, 24:

    inops,

    id. S. 1, 2, 5:

    inferioris ordinis amici,

    Cic. Am. 19, 69:

    communes amici,

    Cic. Fam. 5, 2:

    amice, salve!

    Ter. Eun. 3, 5, 12; so Cat. 55, 7; Verg. A. 6, 507; Hor. C. 2, 14, 6; and Vulg. Matt. 20, 13:

    magnanimi veritatis amici,

    Cic. Off. 1, 19:

    amicos parare,

    Ter. And. 1, 1, 39:

    amicos parare optimam vitae, ut ita dicam, supellectilem,

    Cic. Am. 15, 55:

    minus amicorum habens,

    Ter. Eun. 4, 6, 22:

    me unum atque unicum amicum habuit,

    Cat. 73, 6;

    amicos habere,

    Cic. Am. 11, 36; so Vulg. Prov. 22, 11:

    nos sibi amicos junget,

    Ter. Hec. 5, 2, 32; Hor. S. 1, 3, 54:

    amicum servare,

    id. ib.:

    amicum servare per durum tempus,

    Ov. P. 2, 6, 29:

    aliquo uti amico,

    to have one as a friend, Cic. de Or. 1, 14, 62; Hor. S. 1, 4, 96:

    sibi amicum facere,

    Vulg. Luc. 16, 9:

    amicum diligere,

    Verg. A. 9, 430; Vulg. Deut. 13, 6:

    amico inservire,

    Ter. Heaut. 3, 1, 8:

    amico parcere,

    Hor. S. 1, 4, 35:

    et monendi amici saepe sunt et objurgandi,

    Cic. Am. 24, 88:

    amico ignoscere,

    Hor. Ep. 2, 2, 110:

    angorem pro amico capere,

    Cic. Am. 13, 48:

    amici jacentem animum excitare,

    id. ib. 16, 59:

    amicum consolari,

    Ov. Tr. 5, 4, 41:

    amico orbatus,

    Cic. Am. 3, 10:

    amicum offendere,

    Hor. S. 1, 3, 73:

    non paucis munitus amicis,

    Ov. P. 2, 3, 25.—Also for patronus, patron, protector; so Horace of Mæcenas, Epod. 1, 2:

    amicus potens,

    powerful friend, id. C. 2, 18, 12; so,

    magnus,

    Juv. 3, 57; 6, 313: Suet. Aug. 56:

    valentissimi,

    id. ib. 35.—And for socius, companion:

    trepido fugam exprobravit amico,

    Ov. M. 13, 69.—
    B.
    In polit. relations, a friend of the State (who was not always socius, an ally, but the socius was always amicus; cf.

    amicitia): Deiotarus ex animo amicus, unus fidelis populo Romano,

    Cic. Phil. 11, 13:

    socio atque amico regi,

    Liv. 37, 54; 7, 30 et saep.; Suet. Caes. 11.—
    C.
    In and after the Aug. per., a counsellor, courtier, minister of a prince, Nep. Milt. 3, 2 Dähn.:

    fuerunt multi reges ex amicis Alexandri Magni,

    id. Reg. 3, 1; so Suet. Caes. 70, 72; 70, 79; id. Aug. 16; 17; 35; 56; 66; id. Calig. 19; id. Ner. 5; id. Galb. 7 al.; cf. Ernest. ad Suet. Excurs. XV.—Hence, ămī-ca, ae, f.
    A.
    In bon. part., a female friend (very rare; cf. hetaira in Hom., Aristoph., Plato):

    amicae, cognatae,

    Ter. Hec. 4, 2, 16:

    at haec amicae erunt, ubi, etc.,

    id. ib. 5, 2, 24:

    Me (laedit) soror et cum quae dormit amica simul,

    Prop. 2, 6, 12:

    ibit ad adfectam, quae non languebit, amicam Visere,

    Ov. Am. 2, 2, 21; cf. Juv. 3, 12; 6, 353; 6, 455; 6, 481; so Inscr. Grut. 865, 17; 891, 4. —
    B.
    In mal. part., = meretrix, a concubine, mistress, courtesan (esp. freq. in the comic poets; so in Gr. hetaira com. in Att. usage): eum suus pater ab amicā abduxit, Naev. ap. Gell. 6, 8:

    mulierem pejorem quam haec amica est Phaedromi non vidi,

    Plaut. Curc. 5, 1, 3; so id. Trin. 3, 2, 25; 3, 4, 22; id. Cist. 2, 3, 28; id. Ep. 5, 2, 36; 5, 2, 39 al.:

    sive ista uxor sive amica est,

    Ter. And. 1, 3, 11; id. Heaut. 1, 1, 52; 1, 2, 15; 3, 3, 6; 4, 6, 15 et saep.; Cic. Att. 10, 10; Dig. 50, 16, 144.

    Lewis & Short latin dictionary > amecus

  • 71 amicus

    1.
    ămīcus (old form ămēcus, Paul. ex Fest. p. 15 Müll.), a, um, adj. [amo], friendly, kind, amicable, favorable, inclined to, liking; constr. with dat., Zumpt, Gram. §

    410: animo esse amico erga aliquem,

    Ter. Hec. 3, 3, 29; Cic. Fam. 1, 7, 3:

    tribuni sunt nobis amici,

    id. Q. Fr. 1, 2 fin.:

    homo amicus nobis jam inde a puero,

    Ter. Ad. 3, 3, 86:

    Pompeium tibi valde amicum esse cognovi,

    Cic. Fam. 1, 8, 5; id. Att. 9, 5:

    amicus non magis tyranno quam tyrannidi,

    Nep. Dion, 3, 2; id. Att. 9:

    male numen amicum,

    Verg. A. 2, 735; Ov. F. 3, 834:

    (Fortuna) amica varietati constantiam respuit,

    Cic. N. D. 2, 16:

    amica luto sus,

    fond of, Hor. Ep. 1, 2, 26.— Comp.:

    mihi nemo est amicior Attico,

    Cic. Att. 16, 16:

    amicior Cilicum aerariis quam nostro,

    id. ib. 7, 1, 6; id. Fam. 3, 2, 1.— Sup.:

    Deiotarum, fidelissimum regem atque amicissimum rei publicae nostrae,

    Cic. Att. 15, 2, 2:

    cum summi viri, tum amicissimi,

    id. Am. 2, 8:

    amicissimi viri,

    Suet. Caes. 1:

    successor conjunctissimus et amicissimus,

    Cic. Fam. 3, 3:

    hoc libro ad amicum amicissimus de amicitiā scripsi,

    id. Am. 1, 5; 23, 88 (but the comp. and sup. may sometimes be rendered as belonging to 2. amicus, a greater friend, the greatest friend, as in Cic. Att. 16, 16, and Am. 1, 5; so in Gr. basileus etc.).—
    B.
    Of things, kindly, pleasing (mostly poet.;

    so Cic. rarely): nihil homini amico est opportuno amicius,

    Plaut. Ep. 3, 3, 44:

    secundum te nihil est mihi amicius solitudine,

    Cic. Att. 12, 15:

    portus intramus amicos,

    Verg. A. 5, 57: fessos opibus solatur amicis, id. [p. 106] ib. 5, 416:

    vento amico ferri,

    Ov. Tr. 1, 5, 17:

    per amica silentia lunae,

    Verg. A. 2, 255:

    amici imbres,

    id. G. 4, 115:

    sidus amicum,

    Hor. Epod. 10, 9:

    sol amicum tempus agens,

    bringing the welcome hour, id. C. 3, 6, 43:

    tempus fraudibus amicum,

    Stat. S. 5, 2, 39:

    brevitas postulatur, qui mihimet ipsi amicissima est,

    Cic. Quinct. 34.—
    * C.
    Amicum est mihi (after the Gr. philon esti moi; in pure Lat., mihi cordi est, etc.); with inf., it pleases me, it accords with my feelings:

    nec dis amicum est nec mihi te prius Obire,

    Hor. C. 2, 17, 2.—Hence, adv., in a friendly manner, kindly, amicably.
    a.
    Old form ămīcĭter, Pac. ap. Non. 510, 26; Plaut. Pers. 2, 3, 3.—
    b.
    Class. form ămīcē:

    facis amice,

    Cic. Am. 2, 9:

    haec accipienda amice,

    id. ib. 24, 88; id. Fin. 1, 10; id. Off. 1, 26. —
    * Comp., Front. ad M. Caes. 1, 6.— Sup., Cic. Div. in Caecil. 9; Caes. B. C. 2, 17.
    2.
    ămīcus, i, m. [from amo, as philos from phileô, and from ] ( gen. plur. amicūm, Ter. Heaut. prol. 24).
    A.
    A friend; constr. with gen. or poss. adj.; v. Zumpt, Gram. §

    410: est is (amicus) tamquam alter idem,

    Cic. Am. 21, 80 (cf. id. ib. 25, 92; id. Off. 1, 17):

    amicum qui intuetur, tamquam exemplar intuetur sui,

    id. Am. 7, 23:

    Non tam utilitas parta per amicum, quam amici amor ipse delectat,

    id. ib. 14, 51: Amicus certus in re incertā cernitur, Enn. ap. Cic. ib. 17, 64:

    boni improbis, improbi bonis amici esse non possunt,

    Cic. ib. 20, 74:

    ex omnibus saeculis vix tria aut quattuor nominantur paria amicorum,

    id. ib. 4, 15:

    tu ex amicis certis mi es certissimus,

    Plaut. Trin. 1, 2, 54 and 57:

    vetus verbum hoc est, Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 4, 18:

    Respicis antiquum lassis in rebus amicum,

    Ov. P. 2, 3, 93:

    Alba tuus antiquissimus non solum amicus, verum etiam amator,

    Cic. Verr. 2, 3, 63 fin.:

    hospitis et amici mei M. Pacuvii fabula,

    id. Am. 7, 24:

    suis incommodis graviter angi non amicum sed se ipsum amantis est,

    of one loving not his friend, but himself, id. ib. 3, 10:

    ab amicis honesta petere, amicorum causā honesta facere,

    id. ib. 13, 44:

    paternus amicus ac pernecessarius,

    id. Fl. 6, 14:

    amicus novus,

    id. Am. 19, 67:

    vetus,

    id. ib.; Verg. A. 3, 82; Hor. S. 2, 6, 81; Ov. P. 1, 6, 53:

    amici ac familiares veteres,

    Suet. Tib. 55:

    aequaevus,

    Verg. A. 5, 452:

    ardens,

    id. ib. 9, 198:

    dulcis,

    Hor. S. 1, 3, 69; Ov. P. 1, 8, 31:

    carus,

    Hor. C. 4, 9, 51; Ov. Tr. 3, 6, 7:

    jucundus,

    Hor. S. 1, 3, 93:

    amici jucundissimi et omnium horarum,

    Suet. Tib. 42:

    amicus propior,

    Hor. Ep. 1, 9, 5:

    fidelis,

    id. ib. 2, 2, 1; Vulg. Eccli. 6, 14:

    fidus,

    Hor. Ep. 1, 5, 24:

    verus,

    Cic. Am. 21, 82; Vulg. Eccli. 25, 12:

    mendax,

    Hor. A. P. 425:

    secernere blandum amicum a vero,

    Cic. Am. 25, 95:

    memor,

    Ov. Tr. 5, 9, 33:

    summus,

    Ter. Phorm. 1, 1, 1:

    primus,

    Vulg. 1 Macc. 10, 65:

    amici tristes,

    Hor. C. 1, 7, 24:

    maesti,

    Ov. Tr. 1, 9, 5:

    dives,

    Hor. Ep. 1, 8, 24:

    inops,

    id. S. 1, 2, 5:

    inferioris ordinis amici,

    Cic. Am. 19, 69:

    communes amici,

    Cic. Fam. 5, 2:

    amice, salve!

    Ter. Eun. 3, 5, 12; so Cat. 55, 7; Verg. A. 6, 507; Hor. C. 2, 14, 6; and Vulg. Matt. 20, 13:

    magnanimi veritatis amici,

    Cic. Off. 1, 19:

    amicos parare,

    Ter. And. 1, 1, 39:

    amicos parare optimam vitae, ut ita dicam, supellectilem,

    Cic. Am. 15, 55:

    minus amicorum habens,

    Ter. Eun. 4, 6, 22:

    me unum atque unicum amicum habuit,

    Cat. 73, 6;

    amicos habere,

    Cic. Am. 11, 36; so Vulg. Prov. 22, 11:

    nos sibi amicos junget,

    Ter. Hec. 5, 2, 32; Hor. S. 1, 3, 54:

    amicum servare,

    id. ib.:

    amicum servare per durum tempus,

    Ov. P. 2, 6, 29:

    aliquo uti amico,

    to have one as a friend, Cic. de Or. 1, 14, 62; Hor. S. 1, 4, 96:

    sibi amicum facere,

    Vulg. Luc. 16, 9:

    amicum diligere,

    Verg. A. 9, 430; Vulg. Deut. 13, 6:

    amico inservire,

    Ter. Heaut. 3, 1, 8:

    amico parcere,

    Hor. S. 1, 4, 35:

    et monendi amici saepe sunt et objurgandi,

    Cic. Am. 24, 88:

    amico ignoscere,

    Hor. Ep. 2, 2, 110:

    angorem pro amico capere,

    Cic. Am. 13, 48:

    amici jacentem animum excitare,

    id. ib. 16, 59:

    amicum consolari,

    Ov. Tr. 5, 4, 41:

    amico orbatus,

    Cic. Am. 3, 10:

    amicum offendere,

    Hor. S. 1, 3, 73:

    non paucis munitus amicis,

    Ov. P. 2, 3, 25.—Also for patronus, patron, protector; so Horace of Mæcenas, Epod. 1, 2:

    amicus potens,

    powerful friend, id. C. 2, 18, 12; so,

    magnus,

    Juv. 3, 57; 6, 313: Suet. Aug. 56:

    valentissimi,

    id. ib. 35.—And for socius, companion:

    trepido fugam exprobravit amico,

    Ov. M. 13, 69.—
    B.
    In polit. relations, a friend of the State (who was not always socius, an ally, but the socius was always amicus; cf.

    amicitia): Deiotarus ex animo amicus, unus fidelis populo Romano,

    Cic. Phil. 11, 13:

    socio atque amico regi,

    Liv. 37, 54; 7, 30 et saep.; Suet. Caes. 11.—
    C.
    In and after the Aug. per., a counsellor, courtier, minister of a prince, Nep. Milt. 3, 2 Dähn.:

    fuerunt multi reges ex amicis Alexandri Magni,

    id. Reg. 3, 1; so Suet. Caes. 70, 72; 70, 79; id. Aug. 16; 17; 35; 56; 66; id. Calig. 19; id. Ner. 5; id. Galb. 7 al.; cf. Ernest. ad Suet. Excurs. XV.—Hence, ămī-ca, ae, f.
    A.
    In bon. part., a female friend (very rare; cf. hetaira in Hom., Aristoph., Plato):

    amicae, cognatae,

    Ter. Hec. 4, 2, 16:

    at haec amicae erunt, ubi, etc.,

    id. ib. 5, 2, 24:

    Me (laedit) soror et cum quae dormit amica simul,

    Prop. 2, 6, 12:

    ibit ad adfectam, quae non languebit, amicam Visere,

    Ov. Am. 2, 2, 21; cf. Juv. 3, 12; 6, 353; 6, 455; 6, 481; so Inscr. Grut. 865, 17; 891, 4. —
    B.
    In mal. part., = meretrix, a concubine, mistress, courtesan (esp. freq. in the comic poets; so in Gr. hetaira com. in Att. usage): eum suus pater ab amicā abduxit, Naev. ap. Gell. 6, 8:

    mulierem pejorem quam haec amica est Phaedromi non vidi,

    Plaut. Curc. 5, 1, 3; so id. Trin. 3, 2, 25; 3, 4, 22; id. Cist. 2, 3, 28; id. Ep. 5, 2, 36; 5, 2, 39 al.:

    sive ista uxor sive amica est,

    Ter. And. 1, 3, 11; id. Heaut. 1, 1, 52; 1, 2, 15; 3, 3, 6; 4, 6, 15 et saep.; Cic. Att. 10, 10; Dig. 50, 16, 144.

    Lewis & Short latin dictionary > amicus

  • 72 benevolus

    bĕnĕ-vŏlus (in MSS. and inscrr. often bĕnĭvŏlus), a, um, adj. [volo], well-wishing, benevolent, kind, friendly, favorable (class. for the ante-class. benevolens, from which it borrows the comp. and sup.; cf. malevolus):

    erga aliquem benevolus,

    Plaut. Capt. 2, 2, 100:

    facilis benivolusque tibi,

    Ter. Hec. 5, 1, 33 Fleck.:

    benevolum efficere auditorem,

    Auct. Her. 1, 5, 8:

    benevolos auditores habere,

    id. ib. 1, 4, 6:

    ut benevolos beneque existimantes efficiamus,

    Cic. de Or. 2, 79, 322; Quint. 3, 7, 24; 4, 1, 5; 10, 1, 48; Cic. Verr. 1, 8, 23:

    benevolentior tibi,

    id. Fam. 3, 12, 4; 13, 60, 1:

    officium benevolentissimi atque amicissimi,

    id. ib. 5, 16, 6:

    naturā benevolentissimus,

    Suet. Tit. 8.—
    II.
    Transf., of servants, devoted, yielding willing service:

    servus domino benevolus,

    Cic. Clu. 63, 176.— Adv.: bĕnĕvŏlē, benevolently, kindly, Cic. Fin. 1, 10, 34; id. Fam. 13, 21, 2.— Sup., Aug. Ep. ad Aur. 64; id. ib. ad Hier. 28.

    Lewis & Short latin dictionary > benevolus

  • 73 benivolus

    bĕnĕ-vŏlus (in MSS. and inscrr. often bĕnĭvŏlus), a, um, adj. [volo], well-wishing, benevolent, kind, friendly, favorable (class. for the ante-class. benevolens, from which it borrows the comp. and sup.; cf. malevolus):

    erga aliquem benevolus,

    Plaut. Capt. 2, 2, 100:

    facilis benivolusque tibi,

    Ter. Hec. 5, 1, 33 Fleck.:

    benevolum efficere auditorem,

    Auct. Her. 1, 5, 8:

    benevolos auditores habere,

    id. ib. 1, 4, 6:

    ut benevolos beneque existimantes efficiamus,

    Cic. de Or. 2, 79, 322; Quint. 3, 7, 24; 4, 1, 5; 10, 1, 48; Cic. Verr. 1, 8, 23:

    benevolentior tibi,

    id. Fam. 3, 12, 4; 13, 60, 1:

    officium benevolentissimi atque amicissimi,

    id. ib. 5, 16, 6:

    naturā benevolentissimus,

    Suet. Tit. 8.—
    II.
    Transf., of servants, devoted, yielding willing service:

    servus domino benevolus,

    Cic. Clu. 63, 176.— Adv.: bĕnĕvŏlē, benevolently, kindly, Cic. Fin. 1, 10, 34; id. Fam. 13, 21, 2.— Sup., Aug. Ep. ad Aur. 64; id. ib. ad Hier. 28.

    Lewis & Short latin dictionary > benivolus

  • 74 comis

    cōmis, e, adj. [etym. dub.; cf. concinnus], courteous, affable, kind, obliging, friendly, loving (class. in prose and poetry; on account of similarity of meaning, in MSS. very freq. interchanged with communis; hence the readings vary in the best edd.; cf. Liv. 25, 12, 9 Drak.; Suet. 2, p. 241 Wolf; Cic. Fin. 2, 25, 80 Madv.).
    A.
    Of persons: comes, benigni, faciles, suaves homines esse dicuntur qui erranti comiter monstrant viam (Enn.; cf. under adv.), Cic. Balb. 16, 36: illum negat et bonum virum et comem et humanum fuisse, etc., id. Fin. 2, 25, 80:

    ego illo usa sum benigno et lepido et comi,

    Ter. Hec. 5, 3, 39 (cf. id. Heaut. 5, 1, 39 Bentl. N. cr.):

    comis et humanus,

    Cic. Fin. 2, 25, 80; cf. Quint. 6, 2, 18; Hor. S. 2, 8, 76:

    quis Laelio comior? quis jucundior?

    Cic. Mur. 31, 66:

    dum illis comis est,

    Plaut. Trin. 2, 1, 23; so,

    bonis (opp. adversus malos injucundus),

    Tac. Agr. 22 fin.:

    comis erga aliquem,

    Cic. Sen. 17, 59 (al. communis, but comp. id. Fin. l. l. Madv.):

    comis in amicitiis tuendis,

    id. Fin. 2, 25, 80 fin.:

    in uxorem,

    Hor. Ep. 2, 2, 133:

    senex comissimus,

    App. M. 11, p. 268.—
    B.
    Of subjects not personal:

    comi animo,

    Ter. Heaut. 5, 1, 39:

    ingenium,

    Tac. A. 6, 41 fin.:

    hospitio,

    Liv. 9, 36, 8, cf.:

    vinclum inter hospites comitas,

    Tac. G. 21 fin. Halm:

    sermone et congressu,

    id. A. 15, 48:

    viā (i. e. more),

    id. ib. 4, 7:

    oculis alliciendus amor,

    Ov. A. A. 3, 510.— Adv.: cōmĭter, courteously, affably, etc. (very freq.): homo, qui erranti comiter monstrat viam, etc., Enn. ap. Cic. Off. 1, 16, 51; id. ap. Varr. L. L. 7, § 89 Müll.:

    facere aliquid,

    Plaut. Poen. 3, 6, 10; id. Rud. 1, 5, 28:

    appellare unumquemque,

    Cic. Phil. 13, 2, 4:

    munera missa legatis,

    Liv. 9, 43, 26; cf. id. 42, 24, 10; 45, 20, 8:

    accipere,

    id. 23, 33, 7; Ov. F. 2, 788; Tac. A. 12, 51:

    invitare regios juvenes,

    Liv. 1, 57, 10:

    celebrare regis convivium,

    id. 1, 22, 5 (al. leg. comi fronte):

    administrare provinciam,

    Tac. H. 1, 13 et saep.; majestatem populi Romani comiter conservato, i. e. willingly, in an obliging, kind manner, a (mildly expressed) formula in treaties of peace, Cic. Balb. 16, 36, cf. Dig. 49, 15, 7; for which, in Liv. 38, 11, 2. imperium majestatemque populi Romani gens Aetolorum conservato sine dolo malo.— Sup., Plaut. Mil. 3, 3, 66 dub. (Ritschl, comptissume).— Comp. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > comis

  • 75 delinquo

    dē-linquo, līqui, lictum, 3 ( perf. delinquerunt, Liv. 1, 32 codd.), v. n. and a., to fail, be wanting.
    I.
    Lit., to fail, be lacking, for the usual deficere (cf. 1. deliquium, = defectus—very rare): delinquere frumentum, Cael. ap. Serv. Verg. A. 4, 390: delinquat aut superet aliquid tibi, Tubero ib.—
    II.
    Trop. (class.), to fail, be wanting in one's duty; to commit a fault, to do wrong, transgress, offend; and, delinquere aliquid, to commit, do something wrong.
    (α).
    Absol.:

    QVOD POPVLVS HERMVNDVLVS HOMINESQVE POPVLI HERMVNDVLI ADVERSVS POPVLVM ROMANVM BELLVM FECERE DELIQVERVNTQVE, etc., an old formula used in declaring war,

    Gell. 16, 4; cf. id. ap. Liv. 1, 32:

    an quia non delinquunt viri?

    Ter. Hec. 4, 4, 41:

    ut condemnaretur filius aut nepos, si pater aut avus deliquisset?

    Cic. N. D. 3, 38:

    mercede delinquere (opp. gratis recte facere),

    Sall. Hist. Fragm. 3, 61, 5 Dietsch:

    in vita,

    Cic. Tusc. 2, 4 fin.; cf.:

    in bello miles,

    id. Clu. 46; and:

    hac quoque in re,

    id. Inv. 2, 10, 33:

    in ancilla,

    Ov. M. 2, 8, 9:

    deliquere homines adulescentuli per ambitionem,

    Sall. C. 52, 26:

    paulum deliquit amicus,

    Hor. S. 1, 3, 84:

    multo jam ut praestet laxitate delinquere,

    Plin. 17, 12, 19, § 94.—Of errors in language, Quint. 1, 5, 49.—
    (β).
    With acc. respect.:

    dum caveatur praeter aequum ne quid delinquat,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 14; so,

    quid,

    id. Men. 5, 2, 30; id. Ps. 4, 7, 129; Cic. Agr. 2, 36 fin.; Sall. C. 51, 12:

    quae,

    id. J. 28, 4:

    quid erga aliquem,

    Plaut. Ep. 3, 3, 9:

    quid ego tibi deliqui?

    id. Am. 2, 2, 185.—With object. acc.:

    flagitia,

    Tac. A. 12, 54 fin.; cf.:

    multo majora deliquit,

    Vulg. 2 Par. 33, 23.— Pass.:

    adulterium quod pubertate delinquitur,

    Dig. 48, 5, 38; cf. delictum.— Pass. impers.:

    ut nihil a me adhuc delictum putem,

    Cic. Att. 9, 10 fin.; Gell. 5, 4, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > delinquo

  • 76 pecco

    pecco, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [often referred to Sanscr. pāpa, pāpaka, wicked; but better to root pik-, to be angry; cf.: piget, pigeo, and Fick, Vergl. Wört. 632], to miss or mistake any thing; to do amiss, to transgress, to commit a fault, to offend, sin:

    peccare est tamquam transilire lineas,

    Cic. Par. 3, 1, 20:

    alius magis alio vel peccat vel recte facit,

    id. Fin. 3, 14, 48; id. Or. 47, 157:

    peccare largiter,

    to make a great mistake, Plaut. Most. 2, 2, 8; id. Ep. 3, 4, 53.—With acc.:

    si unam peccavisses syllabam,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 29: aliquid, to offend in any respect:

    plura in aliquā re,

    Ter. Ad. 1, 2, 44:

    Empedocles multa alia peccat,

    Cic. N. D. 1, 12, 29:

    eadem fere,

    id. ib. 1, 12, 31:

    talia peccandi jam mihi finis erit,

    Ov. P. 3, 7, 10.—With in and acc.:

    si quid in te peccavi... in me ipsum peccavi vehementius,

    Cic. Att. 3, 15, 4:

    in rem publicam,

    id. ib. 7, 1, 3 (al. in re publicā).—With erga aliquem, Plaut. Aul. 4, 10, 62.— In aliquo or in aliquā re:

    quod in eo (Valerio) peccandi Germanis causa non esset,

    Caes. B. G. 1, 47:

    in servo necando semel peccatur,

    Cic. Par. 3, 2, 25:

    in hoc eodem peccat Hieronymus,

    id. Fin. 2, 10, 32:

    non modo in vitā sed saepissime et in poëmatis et in oratione peccatur,

    id. Or. 21, 70.—With abl. alone:

    et pecuniā et mollibus consultis,

    Tac. A. 1, 40:

    libidine,

    Juv. 6, 135.—With dat. of person (late Lat.):

    Domino,

    Vulg. Deut. 1, 41; id. 2 Reg. 12, 13.— De aliquă re, Caecil. ap. Gell. 2, 23, 13.—
    B.
    In partic., of sexual sin:

    quid inter-Est in matronā, ancillā, peccesve togatā?

    Hor. S. 1, 2, 63; Ov. H. 16, 295; Mart. 1, 35, 2.—
    II.
    Transf., of animals and inanim. things, to fail, miscarry:

    ne Peccet (equus) ad extremum ridendus,

    Hor. Ep. 1, 1, 9:

    unus de toto peccaverat orbe comarum Anulus,

    Mart. 2, 66, 1:

    si senseris vina peccatura,

    Pall. 11, 14.—Hence, peccans, antis, P. a., sinful, full of sin:

    unus dies bene actus peccanti immortalitati anteponendus,

    Cic. Tusc. 5, 2, 5.— Comp.:

    peccantius,

    more faulty, worse, Cael. Aur. Acut. 3, 8, 88.—
    B.
    As subst.: peccans, antis, comm., an offender, sinner: non prodest latere peccantibus. Sen. Ep. 97, 13:

    peccantium poena,

    id. ib. 97, 14:

    ad officium peccantes redire cogeret,

    Nep. Ages. 5, 3.— Adv.: peccanter, wrongly, incorrectly, falsely, Cael. Aur. Acut. 2, 9, 40:

    definire aliquid,

    id. ib. 3, 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > pecco

  • 77 ошибаться

    errare [1]; aberrare [1] (в своей догадке aberrare (a) conjectura); falli [or, falsus sum] (humanum saepe judicium fallitur); lab [or, lapsus sum]i; decipi [ior, ceptus sum]; peccare [1] (in [erga] aliquem; in aliquo)

    • ты ошибаешься falsus es

    • если я не ошибаюсь nisi omnia me fallunt; nisi quid me fallit; nisi fallor

    • не так уж я ошибаюсь насчет твоего подозрительного отношения к Карфагену nec me adeo fallit te suspectas habuisse domos Carthaginis

    • и в этом я не ошибся ea res me falsum non habuit; haud sum falsus

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > ошибаться

  • 78 погрешить

    peccare [1] (in [erga] aliquem; in aliquo)

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > погрешить

  • 79 провиниться

    peccare [1] (in [erga] aliquem; in aliquo); se culpae submittere [o, misi, missum]; committere; culpam admittere

    • в чем я провинился? Quid peccavi?

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > провиниться

  • 80 проступок

    commissum [i, n] (plagii); admissum [i, n] (gentis admissa dolosae); delictum [i, n]; peccatum [i, n]; lapsus [us, m]; meritum [i, n]; noxa [ae, f]; noxia [ae, f] (noxiae poena par esto)

    • совершить проступок peccare (in [erga] aliquem; in aliquo)

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > проступок

См. также в других словарях:

  • affection — Affection, Affectus, Studium, Animus, Voluntas. Affection des ordonnée, Libido. L affection que tu me portois en tes jeunes ans, Tuum studium adolescentis. L affection d aucun evidente et manifeste envers un autre, Insigne studium alicuius erga… …   Thresor de la langue françoyse

  • plaisir — en François se prend pour un bien fait, pour une chose fort agreable, et pour recreation, joyeuseté ou passetemps. Plaisir mondain et charnel, Voluptas. Mon plaisir ou soulas, Meum suauium, Quid agitur? Mea voluptas. A mon plaisir, Ex sententia,… …   Thresor de la langue françoyse

  • amour — Amour, m. acut. Est l affection passionnée qu on porte à quelque femme, si qu il signifie chose de plus vehemente impression d esprit que ce mot Amitié le plus souvent. Selon ce on dit, Il fait l amour à une telle, Illam cupide amat, Il se prend… …   Thresor de la langue françoyse

  • debvoir — I. Le Debvoir, Ce que chascun doibt faire selon droit et raison, Officium. Le debvoir qu un homme doibt à l autre, Humanitas. Le debvoir qu on doibt envers Dieu premierement, et apres envers ses pere et mere, enfans et autres prochains, Pietas.… …   Thresor de la langue françoyse

  • PULSATIO — in Chron. Wilhelmi Thorn. an. 1242. campanarum notat pulsationem, quae fit in signum honoris ac reverentiae erga aliquem, per locum illum transeuntem vel illuc advenientem, de quo ritu vide aliquid supra in voce Campana. Pulsare enim signa,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • entalenté — Entalenté, Animatus, a verbo Graeco {{t=g}}én télontês,{{/t}} id est, voluntarius, l Italien dit Invogliato, par pareille composition. Il vient de Thalent. Gallice, quod vehementem voluntatem significat. B. voyez Talent. Mal entalenté envers… …   Thresor de la langue françoyse

  • thalent — Thalent, m. acut. C est grand desir, combien que soit aussi simplement desir, et qu on die, J ay grand thalent de te festoyer, Magno desiderio teneor. Ce mot est fort usité és païs de Languedoc et Provence. Bude en ses Commentaires de la langue… …   Thresor de la langue françoyse

  • volonté — Volonté, Voluntas. La volonté et puissance de Dieu, Numen. La volonté ou vouloir d aucun, Nutus, voluntas nutusque. Volonté ou courage, Stomachus. Volonté ou affection, soit en bien, ou en mal, Animus. Volonté ardente de cognoistre ou apprendre… …   Thresor de la langue françoyse

  • PARADISUS — I. PARADISUS apud recentiores Scriptores, atrium est porticibus circumdatum ante aedes sacras. ex Graeco Παράδεισος, qui ab Hesychio definitur τόπος εν ᾧ παριπάτοι, locus porticibus et deambulatoriis circumdatus, Gallis vero Parvis. Hâc notione… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • courage — Courage, quasi Cordis actio, Animus, Audacia, Fiducia, Spiritus. Le courage d un chacun se couvre d un rideau de simulation, Multis simulationum inuolucris tegitur, et quasi velis obtenditur vniuscuiusque natura. Bon courage, Bona spes, Bonus… …   Thresor de la langue françoyse

  • quelque — Quelque, Semble qu il vient de Quisquam, Et pourtant qu il faille escrire Quesque, Vllus. Quelque chose, Quicquam, Quippiam. Quelque gaing, Aliquid lucri. Quelque je ne sçay quoy divin, quelque divinité, Quiddam diuinum. Si je t ay fait quelque… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»