-
1 flugfreyja
-
2 flugher
-
3 flugpóstsbréf
-
4 láta í ljós
-
5 loft
-
6 loft, andrúmsloft
-
7 loftárás
-
8 loftbyssa
-
9 loftdæla
-
10 loftkældur, loftræstur
-
11 loftræstitæki, loftkælingartæki
-
12 loftstífla
-
13 svip, yfirbragî
-
14 viîra
-
15 LOPT
n.1) air, atmosphere, sky (skein sól, ok var lítt a l. komin); l. var mikit til jarðar at falla, it was a great height to fall down; l. ok lögr, sky and sea; á l., aloft, into the air; bera (fœra) á l., to spread abroad; hlaupa í l. upp, to leap up into the air; liggja í l. upp, to lie face uppermost; á lopti, aloft, in the air, on high; taka spjót á lopti, to catch a spear as it flies;2) loft, upper room (Gunnar svaf í lopti einu í skálanum);3) balcony (hann hleypr ofan ór loptinu á strætit).* * *n.:1. [Ulf. luftus = ἀήρ; A. S. lyft; Scot. and Old Engl. lift; Engl. a-loft; O. H. G. and Germ. luft], the air, Eluc. 19, Skálda 174: the air, atmosphere, the sky, heaven, lopt vindlaust, Edda 4; skein sól, ok var lítt á lopt komin, Ld. 36; sól er á góðu lopti, high in the sky, Bs. ii. 111; þeir heyrðu klukku-hljóð í loptið upp, Fms. vi. 63, Hdl. 41, Vsp. 29: lopt var mikit ( a great height) til jarðar at falla, Fb. ii. 389: allit., lopt ok lögr, Skm. 6; lýsti af höndum hennar bæði í lopt ok á lög, Edda 22; renna lopt ok lög, 70; hvat manna sá er með gullhjálminn er ríðr lopt ok lög, segja at hann á furðu góðan hest, 56:—plur., inn þver loptin, Bret. 58; hann skapaði himin ok jörð ok loptin, Edda; hann blæss eitri ok dreifir lopt öll ok lög, 41; loptin neðri, Lil. 27; loptin sungu, 34; hverfðr utan um lopt öll, Fas.2. adverb. phrases; á lopt, aloft, into the sky; hlaupa í lopt upp, io leap up into the air, Nj. 84; hefja e-t á lopt, to hold up aloft, extol, Róm. 308, Bs. i. 284, Finnb. 296; bregða á lopt, Eg. 123; bera (færa) á lopt, to spread abroad, Fms. xi. 287, Fas. i. 363, Bs. i. 133, Fs. 9; horfa, liggja í lopt upp (or upp í lopt), to lie face uppermost, opp. to á grúfu, Sturl. iii. 282: á lopti, aloft in the air, on high, hovering; taka spjótið á lopti, to catch a spear flying, Nj. 84; hann vá svá skjótt með sverði, at þrjú þóttu á lopti at sjá, 29, Þkv. 10.3. air, space; hann flaug um alla lása ok gat hvergi lopt fundit svá at hann mætti inn komask, Fb. i. 276.COMPDS: lopthræddr, loptmegin, loptmjöðm, loptríki, loptvægi.B. [Engl., Scot., and Dan. loft], a loft, upper room, also of houses built on piles (stafir), and thus lifted from the ground; this may well be the primitive sense, from which that of air, sky may be derived through the notion that the heavens were a many-storied ceiling, see the remarks s. v. himinn; often used of the bedroom in old dwellings; en er þeir kómu upp á loptriðit sá þeir at loptið var opit, Eg. 236, Fms. ii. 5; þú skalt liggja í lopti hjá mér í nótt … ok læsti hón þcgar loptinu innan, Nj. 6, 7; til lopts þess er Erlingr svaf í, Ó. H. 116; í annan enda hússins var lopt uppi á þvertrjám …, fóru þeir Arnljótr upp á loptið ok lögðusk þar til svefns, 153, Nj. 199; lopt þat er þar er yfir útidyrum, Eb. 118; þeir gengu til svefns ok upp í loptið, Fs. 85; Gunnarr svaf í lopti einu í skálanum, Nj. 114; var Fjölni fylgt til herbergis í hit næsta lopt, Hkr. i. 17; lopts dyrr, the loft doors, Sturl. ii. 94, Fas. iii. 500; lopts gat, an opening in a floor, trap-door.II. a balcony; þeir Þorbjörn vörðusk ór lopti einu, Orkn. 443; hann var skotinn í lopti einu, Fms. vii. 245; tók konungr sér herbergi í lopti einu, Ó. H. 105: in mod. usage of the ceilings or floors in many-storied houses.COMPDS: loptdyrr, lopteldr, loptgluggr, lopthús, lopthöll, loptrið, loptskemma, loptstofa, loptsvalir. -
16 BLÆR
m. gentle breeze, puff of air; kenna blæ (to feel a draught) á andliti sér.* * *m. [cp. Engl. to blare]I. a gentle breeze, puff of air, esp. with a notion of warmth; b. hitans, Edda 4: kenna blæ ( to feel a draft) á andliti sér. Clem. 35; vinds blær, Stj. 78; þá kom kaldr blær ( a cold stream of air) á Skutu or jarðhúsinu, Rb. 319: poet, the blue sky, the pure air, undir blæ himins blíðan, Pass. 25. 10; blærinn hýrnar við dægrið hvert, Bb. 1. 18.2. in mod. usage metaph. the air, character of a speech, writing, or the like; sögu-blær, frásagnar-blær, rit-blær.II. a ram, Edda (Gl.), hence blœsma. -
17 VEÐR
I)n.1) weather (gott, illt);2) wind (tók at lægja veðrit); sigla (stýra) í v. e-m, to get to the wind-ward of one, take the wind out of his sail;3) quarter, tack; veifði hann rœði annars veðrs til, he steered round with his oar on the other tack;4) the lower air (þetta smiði var svá mikit vorðit, at þat tók upp ór veðrum); v. rauf upp, the air cleared up;5) wind, scent; bersi hafði v. af manninum, the bear had wind of the man, scented him; komast við veðri, to be scented, rumoured; láta koma v. á e-n um e-t, to let one get scent of, throw out hints to one about a thing; staðarmenn mæltu mjök á. v., hinted broadly.(gen. -rs and -rar, pl. -rar), m.1) wether;2) battering-ram.* * *1.n. [A. S. and Old Engl. weder; Engl. weather; Germ. wetter; Dan. væder, sounded vǣr-et]:—the weather; kalt, vindlítið veðr, gott veðr, kyrt veðr, Fbr. 256; spurði hvat veðrs væri, id.; í hverju veðri, K. Þ. K.; veðr ræðr akri, Hm., Fms. ix. 353: the air, ná upp ór veðrum, out of the upper air, Edda (pref.); eldr, veðr, jörð, 625. 178,2. a wind; stormr veðrs, Fms. i. 101; bera klæði í veðr, Eb. 264: wind, a gale, hvasst veðr, a gale, Eg. 196; tók at lægja veðrit, Nj. 124; veðrit óx, 267; reka fyrir veðri ok straumi, Grág. ii. 384; sær eða vötn eða veðr, 275; stór veðr, great gales, Eg. 160; at veðr tvau verði senn í lopti, Fas. ii. 515, passim.3. naut. phrases; stýra á veðr e-m, Fms. ii. 305; beita undir veðr, Fb. i. 540; reru í kring um Bagla ok á veðr þeim, Fms. viii. 335; á veðr eldinum, 283; sigla á veðr e-m, to get to windward of one, to take the wind out of his sail, Band. 39 new Ed.; veifa ræði veðrs annars til, Hým. 25; láta í veðri vaka, to ‘see which way the wind blows’(?), metaph. to make believe, pretend, see vaka.4. phrases; hafa veðr af e-u, to get the wind of one, scent him, metaphor from hunting; bersi hafði veðr af manninum, the bear had wind of him, Grett. 101 A; ek hafða veðrit af þeim sem kallaði, Fas. i. 14; komask við veðri, to be scented, rumoured abroad, Fms. vii. 165, Ísl. ii. 482, Rd. 252; Hjalti lét koma veðr á þau ( threw out hints to them) um ræður þær er haun hafði upp-hafit, Ó. H. 59; staðar-menn mæltu mjök á veðr um, hinted broadly, Orkn. 342.B. COMPDS: veðrabati, veðrabálkr, veðrabrigði, veðrbelgr, veðrblaka, veðrborð, veðrdagr, veðreygr, veðrfall, veðrfastr, veðrfölnir, veðrglöggr, veðrgnýr, veðrgóðr, veðrharðr, veðrhimin, veðrahjálmr, veðrahöll, veðrkænn, veðrlítill, veðrsjúkr, veðrspár, veðrstaða, veðrsæll, veðrtekinn, veðrvandr, veðrviti.2.m., gen. veðrar, but veðrs, Stj. 133; [A. S. weder; Engl. wether; Germ. widder; Dan.-Swed. væder, väder]:—a wether; the word is obsolete in Icel. except in poetry (cp. hrútr), Edda (Gl.); þeir glöddusk sem veðrar, Stj. 177; ins hornótta veðrs, 133; veðr, N. G. L. i. 212; veðra-fjörðr, or corrupt, Viðris-fjörðr, in a pun = Hrúta-fjörðr, Grett. (in a verse).2. a battering-ram. Sks. 411.II. as a nickname, Landn.COMPDS: veðrarhorn, veðrarlamb. -
18 andi
* * *m.1) breath, breathing; a. Ingimundar er ekki góðr, his breath smells, is foul;2) current of air (a handar þinnar);3) gramm., aspiration (linr, snarpr a.);* * *a, m.1. prop. breath, breathing; af anda fisksins, Edda 19; cp. hverr andalauss lifir, who lives without breathing, in the Riddles of Gestumblindi, Fas. i. 482; af anda hans, Greg. 20, Sks. 41 B; andi er Ingimundar, ekki góðr á bekkinn, of foul breath, Sturl. i. 21 (in a verse).2. a current of air; andi handar þinnar, air caused by the waving of the hand, 623. 33: now freq. of a soft breeze.3. (gramm.) aspiration; linr, snarpr a., Skálda 175, 179.II. metaph. and of Christian origin, spirit. In the Icel. translation of the N. T. andi answers to πνευμα, sál to ψυχή (cp. Luke i. 46, 47); Guð skapaði líkamann ok andann, Mar. 656; taki þér við líkamanum en Drottinn við andanum, id.; gjalda Guði sinn anda, Mar. 39 (Fr.); hjarta, andi ok vizka, id. In some of these cases it may answer to ψυχή, but the mod. use is more strict: as a rule there is a distinction between ‘önd,’ f. anima, and ‘andi,’ m. animus, yet in some cases both are used indifferently, thus Luke xxiii. 46 is translated by ‘andi,’ yet ‘önd’ is more freq., Pass. 44. 21, 45. I.2. spirit, spiritual being (önd is never used in this sense); John iv. 24, Guð er andi, and, tilbiðja í anda, ἐν πνευματι.3. the Holy Ghost, Nj. 164, Rb. 80.4. angels; þessháttar eldr brennir andana, Stj. 41.5. in a profane sense; álfr eða a., Fas. i. 313.6. spiritual gift; í krapti ok í anda Heliæ, Hom. 104. Luke i. 17, Sks. 565. -
19 LAG
* * *n.1) stratum, layer;2) due place, right position;leggja stýri í lag, to ship the rudder;ganga ór lagi, to go wrong;fóru nú brýnn hans í lag, his brows became smooth and straight;koma lagi á e-t, to put to rights, get a thing into order;komast vel í lag, to fall into good order;3) companionship, fellowship;leggja (binda) saman lag sitt, to enter into fellowship;4) living together (hann réðst til lags við Beru);5) cohabitation;eiga lag við konu, to cohabit;6) market price, tax;leggja lag á varning manna, to set or regulate the market price;7) thrust, stab (with a knife, sword, or spear);8) air, tune;9) adverbial phrases:í tvennu lagi, in two parts, double;í öllu lagi, in every respect, quite;í sumu (mörgu) lagi, in same (many) respects;with compar. or superl., denoting degree;í meira lagi, considerably, rather;í fyrra lagi, rather early, among the earliest;í verra lagi, among the worst;í hljóðara lagi, rather silent;í nærra lagi, rather close;þann dag svaf Unnr í lengra lagi, U. slept that day longer than she was wont;Helias var í fyrsta lagi spámanna, H. was one of the first of prophets;í elzta lagi sona hans, among the oldest of his sons;minnsta lag, the least share.* * *n. [leggja], a stratum, layer; vóru þá Varbelgir at taka af þau lög sem eptir vóru brúarinnar, Fms. ix. 512: freq. in mod. usage, e. g. lag í vegg, a layer or course of masonry.II. metaph. shape, Lat. forma:1. a laying in order, due place, right position; leggja stýri í lag, to ship the rudder in its place, hook it on, Fms. vii. 47; leggja stýri ór lagi, to unship the rudder, Al. 67; ganga ór lagi, to be displaced, get wrong, Fms. viii. 291; fóru nú brýnn hans í lag, his brows became smooth and straight, of a man frowning, Eg. 306; koma lagi á e-t, to make a thing right, get a thing into order, Fms. xi. 28; hann kvaðsk eigi lagi mundu á koma fyrir næstu vetrnætr, 67; fylkingar hans komask vel í lag, his ranks fell into good order, Al. 142; brugðit er nú lagi ór því sem vant er, i. e. matters go wrong, not as they were wont to go, Grett. 183 new Ed.; nærri lagi, pretty well.2. companionship, fellowship, in an enterprise of peace or war; leggja saman lag sitt, to enter into fellowship, Orkn. 88; þeir áttu mikit lag við Þveræinga, Lv. 73; bundu þeir jarl lag sitt saman, Fms. i. 20; kom til lags við Sigurð jarl sá maðr er hét Rauðr, 194; þá réðsk til lags með honum Einarr þambarskelfir, v. 4; taka e-n til lags ok félagsskapar, x. 202; hann fór til lags með Sörkvi Karli ok herjaði, Nj. 183: of living together, hann réðsk til lags við Beru, Gullþ. 13; fé-lag, q. v.: cohabitation, eiga lag við konu, to cohabit, Karl. 47, Þiðr. 247, Ver. 27, H. E. i. 247, Fms. vi. 122; taka konu til lags, Bs. i. 852; fylgja e-m at lagi (i. e. not in wedlock), Sturl. i. 94, 97; fá lag konu, Þiðr. 299.3. market price, tax, as e. g. in Icel. the godi of a district had to ‘lay,’ i. e. set or regulate the market price, Hænsaþ. S. ch. 2; gjalda allt at því lagi sem þar gengr, Grág. i. 213; leggja lag á mjöl, ii. 404; leggja lag á varning manna, Ísl. ii. 126; sagði þann vanda at hann legði lag á varning manna, id.; hundraðs-lag, B. K. 53; fjár-lag, tax, Grág. i. 500.4. a thrust, stab, Nj. 97, 253, Eg. 231, 379, Orkn. 450, Fms. ii. 94, and passim; see leggja.5. regular time; árar-lag (q. v.), a boating term, time, stroke; hafðu lagið, keep time! hafa seint, fljótt lagið, kunna ekki árarlagið: so in the saying, allt vill lagið hafa, all things require time and tact, or require to be done in a due manner; ó-lag, disorder; það er allt í ólagi, það er ólag á því:—naut., lag is the lull between the breakers, the nick of time for landing; but ólag, the wrong time, when the breakers are dashing against the shore; one of these waves is called dauða-lag, see the interesting passage in Ísl. Þjóðs. i. 660.6. [Engl. lay], an air, tune; hétu þeir er bundnir vóru á hinn heilaga Thorlák biskup, at þeir skyldi lausir verða, lögum nokkrum (söngum, v. l.), Sturl. ii. 33: freq. in mod. usage, esp. of hymns, hymna-lag, a hymn-tune, of the Ambrosian hymns; sálma-lag, a psalm-tune; vísna-lag, a song-tune; rímna-lag, a ballad-air: also used of metres, in old metric, Haðar-lag, Edda (Ht.) 140; Togdrápu-lag, 137; tog-lag, 138; Fornyrða-lag, 142; Bálkar-lag, id.; Galdra-lag, 143; Flagða-lag, 245; it is possible that songs composed in these metres were a kind of ‘airs’ accompanied by singing.II. adverb. in layers; í tvennu lagi, in two layers, double, Fms. i. 156; í öllu lagi, in every respect, in everything, quite, Band. 6 new Ed.; í mörgu lagi, in many respects, Fms. vi. 133, Fs. 123; í sumu lagi, in some respects, Fms. vi. 207.2. with compar. or superl., denoting degree; í meira lagi, considerably, rather, Þiðr. 80; í fyrra lagi, rather early, among the earlier, Ísl. ii. 126; minnsta lag, the least share, Sturl. iii. 238; í verra lagi, among the worst, Hrafn. 9; í hljóðara lagi, rather silent, Sks. 370; í fastara lagi, Str. 9; í lengra lagi, þann dag svaf Unnr í lengra lagi, U. slept that day longer than she was wont, Ld. 14; í lægra lagi, Stj. 107; í hærra lagi, í fremra, síðara lagi, passim; í mesta lagi, very greatly; sá er í mesta lagi strauma þeirra er á Breiðafirði eru, Ld. 56, Stj. 156; í heldra lagi, Fms. ii. 72, Al. 92; Helias var í fyrsta lagi spámanna, H. was one of the first of prophets, Ver. 29; í elzta lagi sona hans, among the oldest of his sons, Fagrsk. 12; í nærra lagi, rather close, Konr. 3; í flesta lagi, very numerous, Gísl. 26:—sér í lagi, laid by itself, apart, D. N. ii. 93; meðallagi (q. v.), average.COMPDS: lagskona, lagsmaðr.B. Lög, only in plur., [prop. what is ‘laid,’ cp. Germ. gesetz, Gr. θεσμός; the Engl. law seems to be a Scandin. word, for Germ. and Saxon use other words; Dan. lov; Swed. lag]:—law; proverbs, með lögum skal land byggja en með ólögum eyða, Nj. 106; svo eru lög sem hafa tog, Kveldv. i. 45: various law phrases, segja lög, to say the law, tell what is law, esp. technically used of the law-speaker who had to read the law in public, and who, in cases of dispute, had to say what was the law; svá er mælt at sá maðr skal vera nokkorr ávallt á landi óru er skyldr sé til þess at segja lög mönnum, ok heitir sá lögsögu-maðr, Grág. i. 1; biskup skal lög segja en eigi leikmenn, Bs. i. 720; hlýðir þat hvergi at hafa eigi lög í landi, Nj. 149; sem ek veit sannast ok réttast ok helzt at lögum, in the oath formula, 232; leiða í lög, to introduce a law; eptir þat leiddi Skapti Þóroddsson í lög fimmtardóm ok allt þat er upp var talit, 151; þú hefir þó mest at gört, segir Gestr, þótt öðrum verði auðit í lög at leiða, 163; taka e-t í lög, id., Bs. i. 158; leggja lög á e-t, id.; dæma e-m lög, Eg. ch. 57; mæla lög, Fms. vii. 142; ræna e-n lögum, Ld. 102; bjóða, festa lög fyrir sik, N. G. L. passim; setja lög, Fms. xi. 75, Fb. ii. 48; halda vel log sín, 76.II. law community, communion, as also a law-district; þyki mér sem málum várum sé komit í únýtt efni, ef eigi hafa ein lög allir, en ef sundr-skipt er lögunum þá mun sundr-skipt friðinum, Nj. 164; í hverri þessi deild landsins er sitt lögþing ok sín lög, yfir hverjum lögum er lögmaðr, Ó. H. 65; þrælar mínir eru ekki í lögum eðr landsrétt við aðra menn, id.; kaupeyri mun ek fá þér svá mikinn at þú megir ganga í hraustra manna lög, Ld. 254; þóat menn vildi þangat ráðask er eigi vóru í þessum lögum, Fms. xi. 76; sögðusk hvárir ór lögum við aðra, Nj. 164; leiða e-n í lög, to introduce a person as a lawful citizen, naturalise, Grág. i. 357; eru þeir nú leiddir í lög með þeim Jómsvíkingum, Fms. xi. 80; lendum mönnum ok sýslumönnum í hverjum lögum ( law community) sem þeir sjá at bezt ber ok hæfir, Gþl. 56; innan laga várra, N. G. L. i. 7; ef maðr kemr ór lögum várum í fylki annat með bú sitt, 98; en þat görðisk þar, at annarr maðr at öðrum nefndi sér vátta ok sögðusk hvárir ór lögum við aðra enir Kristnu menn ok enir heiðnu, Bs. i. 22: in a geographical sense, almost as a local name, Gulaþings-lög, Eiðsævis-lög, Þrænda-lög, passim:—in nicknames of great lawyers, Laga-Eiðr, Bárð. new Ed.; Laga-Ulfljótr, Þórð. (1860) 94.COMPDS: lagaafbrigði, lagabeiðsla, lagaboð, lagaboðorð, lagabók, lagabrjótr, lagabrot, Lagabætir, lagadeilur, lagadómr, lagaeiðr, lagaflækjur, lagafrestr, lagafrétt, lagagipt, lagagrein, lagagæzla, lagahald, lagahellur, lagahlýðni, lagakaup, lagakefli, lagakvánfang, lagalauss, lagaleiga, lagalyriti, lagalöstr, lagamaðr, lagamál, lagaorð, lagapróf, lagarefsing, lagarétting, lagaréttr, lagaripting, lagasetning, lagaskilnaðr, lagaskilorð, lagaskipan, lagaskipti, lagasnápr, lagasókn, lagastefna, lagatak, Lagatíð, lagaundanfærsla, lagaúrskurðr, lagavápn, lagavegr. -
20 VINDR
I)(-s or -ar), m.1) wind; v. var á norðan, it blew from the North;2) air (gekk svá milli úvina sinna náliga sem hann œði vind).m. winding-stairs.(vind, vint), a. awry.* * *m. [Ulf. winds = ἄνεμος; A. S., Engl., and Germ. wind; O. H. G. wint; Lat. ventus]:—the wind, passim: the air, fram í loptið í vindinn, into the air, Fms. vi. 313; sem hann væði vind, 419; kasta e-u út í vind, Mar.; verpa orðum í vind, id.; láta e-t sem vind um eyrun þjóta (see eyra): allit., veðr ok vind, kvíða fyrir vind ok vatn, Fms. viii. 234; í vindi skal við höggva, Hm.; þokur miklar en vinda litla, Ld. 74; vindr hafði hlaupit milli, Bs. i. 336; blés mikinn vind á ljósit en þat sloknaði, Bárð. 180; gékk vindr ór filnum, Al. 144; austan-v., vestan-v., sunnan-v., norðan-v. (but út-synningr, land-nyrðingr, etc., of the ‘middle-airts’).B. COMPDS: vindauga, vindbelgr, vindblaka, vindblástr, vindblær, vindbylr, vindegg, vindfrosinn, vindfullr, vindsfullr, vindgangr, vindgluggr, vindsgnýr, vindgul, vindheimr, vindhjálmr, vindkaldr, vindker, vindlauss, Vindlér, vindlítill, Vindlóni, vindrúm, vindstæði, vindsvalr, vindþrotinn, vindþrútinn, vindþurr, vindæð, vindöld.
См. также в других словарях:
Air New Zealand — IATA NZ ICAO ANZ Callsign NEW ZEALAND … Wikipedia
Air Canada — IATA AC ICAO ACA Callsign AIR CANADA … Wikipedia
Air Algérie — Aeriverdan idzayriyen IATA AH ICAO DAH Callsign AIR ALGERIE … Wikipedia
Air Europe — was a wholly privately owned, independent British airline, established in 1978 under the working title Inter European Airways.cite book| author=Simons, Graham M. | title=It was nice to fly with friends! The story of Air Europe | publisher=GMS… … Wikipedia
Air Berlin — PLC Co. Luftverkehrs KG … Deutsch Wikipedia
Air France — Faire du ciel le plus bel endroit de la Terre. Codes AITA OACIL Indicatif d appel … Wikipédia en Français
Air France Europe — Air France AITA AF OACI AFR Indicatif d appel Air France Repères historiques Date de création … Wikipédia en Français
Air actualités — Pays France Langue Français Périodicité mensuel Genre militaire Diffusion 40 000 … Wikipédia en Français
Air France Flight 447 — F GZCP, the aircraft involved in the accident Accident summary Date 1 June 2009 … Wikipedia
Air Fan — Pays France Langue Français Périodicité Mensuel Format A4 … Wikipédia en Français
AIR — Le globe terrestre est entouré d’une atmosphère constituée d’un mélange gazeux nommé air, qui s’étend de la surface du sol jusqu’à une altitude d’environ 150 kilomètres. La pression de l’air au niveau de la mer a longtemps servi d’unité de… … Encyclopédie Universelle
