Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

emancipare

  • 1 emancipare

    освобождать дитя из-под власти отцовской; в древнем римском праве эмансипация есть освобождение кого-нб. посредством мансипации и manumissio от mancipium. При императоре Анастасие эмансипация происходила на основании императорского рескрипта (emancipatio Anastasiana) и применялась именно inter absentes. Затем Юстиниан установил другую форму эмансипации, при которой достаточно было простого заявления отца перед правительственною властью (apud acta) о совершении эмансипации (emancipatio Justinianea);

    emancipatio, освобождение дитяти из-под власти отцовской (Gai. I, 132. 136. 61. II, 135. 136. III, 2. 6. 19. 26. 41. 65. IV. 79. U1p. X, 1 Рaul. II, 25 § 2-4. § 6 J. 1, 12. 1. 3 § 1. D. 4, 5. 1. 4. 14. 25 pr. 32. 33. 36 pr. D. 1, 7. 1. 11 C. 6, 58. tit. C. 8, 49); (1. 1 § 6 D. 37, 4);

    emancipatus противоп. in potestate manens, или quem in potestate habet (1. 1 § 8. 1. 20 pr. eod.), или qui est in potestate (1. 4 pr. D. 37, 6), или противоп. filiusfam. (1. 6 pr. C. 11, 7); (1. 15 D. 36, 2); (1. 239 pr. D. 50, 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > emancipare

  • 2 emancipo

    emancipare, emancipavi, emancipatus V
    emancipate (son from his father's authority); alienate; make subservient

    Latin-English dictionary > emancipo

  • 3 emancipo

    ēmancipo (emancupo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] émanciper, affranchir de l'autorité paternelle (un fils, filium). [st2]2 [-] céder, aliéner (un bien), abandonner. [st2]3 [-] soumettre, assujettir.    - emancupando filium fraudem legi facere, Liv. 7, 16: détourner la loi en émancipant son fils.    - filium in adoptionem emancipare, Cic. Fin. 1, 7, 24: émanciper son fils en vue de l'adoption.    - cuidam de parte finium cum vicino litiganti, adhibitus arbiter, totum agrum redemit emancipavitque, Suet. Othon, 4: choisi comme arbitre par un soldat qui était en procès avec son voisin pour une affaire de bornage, (Othon) acheta tout le champ et le lui céda.    - se alicui emancipari: s'abandonner à qqn, dépendre de qqn.    - tibi me emancupo, Plaut. Bacch. 1, 1, 59: je me fais ton esclave.    - senectus honesta est si nemini emancipata est, Cic. de Sen. 11, 38: le vieillard est honoré s'il ne dépend de personne.
    * * *
    ēmancipo (emancupo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] émanciper, affranchir de l'autorité paternelle (un fils, filium). [st2]2 [-] céder, aliéner (un bien), abandonner. [st2]3 [-] soumettre, assujettir.    - emancupando filium fraudem legi facere, Liv. 7, 16: détourner la loi en émancipant son fils.    - filium in adoptionem emancipare, Cic. Fin. 1, 7, 24: émanciper son fils en vue de l'adoption.    - cuidam de parte finium cum vicino litiganti, adhibitus arbiter, totum agrum redemit emancipavitque, Suet. Othon, 4: choisi comme arbitre par un soldat qui était en procès avec son voisin pour une affaire de bornage, (Othon) acheta tout le champ et le lui céda.    - se alicui emancipari: s'abandonner à qqn, dépendre de qqn.    - tibi me emancupo, Plaut. Bacch. 1, 1, 59: je me fais ton esclave.    - senectus honesta est si nemini emancipata est, Cic. de Sen. 11, 38: le vieillard est honoré s'il ne dépend de personne.
    * * *
        Emancipo, emancipas, pe. corr. emancipare, siue emancupare. Cic. Emanciper, Mettre hors de sa puissance son filz, ou son nepveu en droicte ligne, ou autre descendant d'eulx.
    \
        Emancipare agrum. Pli. iun. Aliener, Mettre hors de sa puissance.
    \
        Emancupo me tibi. Plaut. Je me soubmets à toy, Je me mets en ton obeissance, Je me donne à toy, Je veul estre ton esclave.
    \
        Quem in adoptionem D. Syllano emancipauerat, vt, etc. Cic. Lequel il avoit emancipé et baillé en adoption à Syllanus.

    Dictionarium latinogallicum > emancipo

  • 4 adoptio

    adoptio, ōnis, f. (adopto), I) die Annahme an Kindesstatt, die Adoption gew. eines, der noch in väterlicher Gewalt stand (vgl. arrogatio), ius adoptionis, Cic.: nego istam adoptionem pontificio iure esse factam, Cic.: dare alqm od. se alci in adoptionem, Vell. u. Quint.: ascire alqm in od. per adoptionem, Tac.: emancipare filium alci in adoptionem, Cic.: pro rostris adoptionem nuncupare, Tac.: adoptio in (für) Domitium auctoritate Pallantis festinatur, Tac. ann. 12, 25: Plur., Cic. de dom. 35; Tusc. 1, 31 (al. adoptationes). – II) übtr.: a) das Einpfropfen, Plin. 16, 1. – b) bei den Bienen, das Einsetzen, Einstiften neuer Brut, Col. 9, 13, 9.

    lateinisch-deutsches > adoptio

  • 5 adoptio

    adoptio, ōnis, f. (adopto), I) die Annahme an Kindesstatt, die Adoption gew. eines, der noch in väterlicher Gewalt stand (vgl. arrogatio), ius adoptionis, Cic.: nego istam adoptionem pontificio iure esse factam, Cic.: dare alqm od. se alci in adoptionem, Vell. u. Quint.: ascire alqm in od. per adoptionem, Tac.: emancipare filium alci in adoptionem, Cic.: pro rostris adoptionem nuncupare, Tac.: adoptio in (für) Domitium auctoritate Pallantis festinatur, Tac. ann. 12, 25: Plur., Cic. de dom. 35; Tusc. 1, 31 (al. adoptationes). – II) übtr.: a) das Einpfropfen, Plin. 16, 1. – b) bei den Bienen, das Einsetzen, Einstiften neuer Brut, Col. 9, 13, 9.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adoptio

  • 6 fiducia

    1) доверие, fid. dotrinae;

    fid. sui (1. 2 § 47 D. 1. 2).

    2) древнейший вид залога, который возникал тогда, когда должник давал в собственность своему кредитору какой-нибудь предмет посредством mancipatio или in iure cessio, заключив торжественный договор pactum fiduciae, в силу которого веритель был обязан, получив свой долг, возвратить заложенный предмет (Gai. II. 59 seq.). Из этого договора проистекал иск actio fiduciae, которым мог пользоваться залогодатель, если хотел принудить кредитора к возврату заложенной вещи (remancipatio) или оказавшегося при продаже предмета излишка (superfluum) (Gai. IV. 33. 62. Paul. 11. 13. § 6 seq. Paul. II. 13 § 1 Gai. IV. 192);

    res fiduciae data s. fiduciaria, заложенная таким образом вещь (Paul. 1. с. § 6. 7. cf. § 2. eod.). Fiducia cum amico (Gai. II. 60).

    3) отеческая власть в Риме прекращалась добровольным образом посредством эманципации. Чтобы освободиться от отеческой власти, эмансипируемый сын должен был пройти через mancipium, т. е. он подлежал мнимой продаже, которая совершалась три раза. Только после троекратной манципации и manumissio сын становился самовластным. Отец, освобождающий сына из под отеческой власти, сохранял за собою права quasi патрона, законное право наследования и tutelam fiduciariam над manumissus. Выражения contracta fiducia emancipare, manumittere относятся к этому отношению (§ 8. J. 3, 2. cf. 1. 2 § 15 D. 38, 17). 4) женщина, которая тяготилась своим опекуном- агнатом и желала переменить его, поступала, с его согласия, под власть кого-нибудь другого, принимавшего на себя роль фиктивного мужа (coemptionator-coemptio cum extraneo fiduciae causa); потом этот фиктивный муж передавал ее другому лицу, по ее собственному выбору. Этот последний (extraneus manumissor) отпускал ее на свободу в форме vindicta, и тогда, в качестве вольноотпущенницы, она имела его своим опекупом, как патрона. Вся процедура совершалась с целью расширения гражданской правоспособности женщин (Gai. I. 114. 115. 195);- древнее римское право отличало еще т. н. tutor fiduciarius; таким опекуном считался отец (и его дети) над вольноотпущенным (parens manumissor)б a также extraneus manumissor над освобожденным из-под власти mancipii (Gai. I. 166. 172. 175. Ulp. XI. 5). В новейшем р. праве относятся вышеупомянутые выражения к законной опеке, которую имели дети покойного parens manumissor над эманципированным (emancipatus) (tit. J. 1,19. 1. 4 D. 26, 4);

    res fiduciaria, вещь, заложенная в форме fiducia (Paul. I. 9 § 8. II. 13 § 1 3. 5. V. 26 § 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > fiducia

  • 7 manumittere

    освобождать, давать свободу, а) отпускать на волю;

    manumissio, отпущение на волю (pr. § 1. 2 I. 1, 5. 1. 4 D. 1, 1. tit. D. 40, 1-4. Gai. I. 17. sq. 162);

    manumissor, отпускатель раба на волю (1. 3 D. 37, 15. 1. 28 pr. D. 38, 2. 1. 15 D. 40, 1. 1. 24 § 21 D. 40, 5. 1. 20. 30 pr. D. 40, 9. 1. 17 § 8 D. 50, 1);

    b) освобождать сына из-под отеческой власти = emancipare (1. 28 D. 1, 7. 1. 92 D. 35, 1. 1. 1 § 1. 1. 3 D. 37, 12. 1. 5 § 2 D. 38, 17. 1. 107 D. 45, 1);

    manumissio = emancipatio (1. 16 § 1 D. 5, 2);

    manumissor = qui emancipavit (1. 1 § 5. 1. 5 D. 37, 12. 1. 4. § 1 D. 38, 15. 1. 10 D. 38, 16. 1. 5 § 2 D. 38, 17. 1. 5 C. 2, 21. 1. 2 C. 6, 56).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > manumittere

  • 8 retinere

    1) задерживать, = detinere s. 1. (1. 4 D. 2, 7. 1. 1 § 1 D. 2, 10. 1. 2 § 9 D. 2, 11);

    in potestate, in familia retin. aliquem прот. dimittere potestate, emancipare (1. 28 D. 1, 7. 1. 84 D. 29, 2. 1. 25 pr. D. 37, 5. 1. 3 D. 37, 8. 1. 12 D. 49, 17).

    2) иметь, оставаться (1. 6 D. 24, 1). 3) удерживать;

    retentio, удержание, право удержания, прот. repetitio, actio, condictio другого лица (1. 17. 19 § 2 D. 5, 3. 1. 33. 51 D. 12, 6. 1. 8 pr. D. 13, 7. 1. 55 § 4 D. 47, 2. 1. 15 § 2 cf. 1. 61 eod. 1. 50 § 1 D. 5, 3. 1. 14 § 1 D. 10, 3. 1. 14 D. 39, 5);

    retin. dotem (1. 26 § 1 D. 23, 4. 1. 30 pr. D. 19, 1. 1. 13 § 8 eod. 1. 31 § 8 D. 21, 1);

    retin. Falcidiam (1. 16 D. 35, 2. 1. 13 C. 4, 1);

    quartae retentio (1. 4 C. 6, 49. 1. un. C. 3, 3 Gai. II. 254); тк. обозн. retentio = detentio;

    desinere in servi retentione, прот. possidere (1. 21 C. 6, 2).

    4) сохранять, напр. retin. actiones, прот. acquirere (1. 72 D. 3, 3);

    retin. possessionem, прот. adipisci и recuperare (1. 2 § 3 D. 43, 1. 1. 94 D. 50, 17);

    retin. servitutem (1. 18 D. 8, 3);

    hereditatem (1. 6 pr. D. 42, 5. 1. 7 pr. D. 49, 15. 1. 16 § 2 D. 34, 9);

    retin. matrimonium, продолжать брак (1. 8 D. 1, 6); = remanere, оставлять, оставаться, in suo statu retineri lites (1. 5 D. 2, 15. 1. 58 § 4 D. 36, 1. 1. 2 D. 49, 10).

    5) помнить что;

    retineo, me dixisse (1. 92 D. 35, 1).

    6) постигнуть (1. 2 C. 1, 12. 1. 7 C. 10, 19);

    ad mulctam retinendus (1. 30 C. Th. 11, 36. 1. 27 C. Th. 11, 1).

    7) отступать, se retin. a petitione (1. 24 C. Th. 10, 10). 8) скрывать (Vat. § 13. cf. 1. 49. pr. D. 19, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > retinere

  • 9 adoptio

    ădoptĭo, ōnis, f. [v. adoptatio], a taking or receiving of one in the place of a child (also of a grandchild, Dig. 1, 7, 10), an adopting, adoption (properly of one still under paternal authority, in patria potestate; on the contr., arrogatio referred to one who was already independent, homo sui juris. The former took place before the praetor or other magistrate and five witnesses, by a threefold mancipatio, i. e. sham sale;

    the latter could only be effected before the assembled people in the comitia curiata,

    Gell. 5, 19; Just. Inst. 1, 11; Dig. 1, 7. More used than adoptatio, q. v.):

    emancipare filium alicui in adoptionem,

    Cic. Fin. 1, 7:

    dare se alicui in adoptionem,

    Vell. 2, 8, 2; Suet. Tib. 2; cf. Liv. 45, 40:

    adscire aliquem per adoptionem,

    Tac. A. 1, 3;

    or, in adoptionem,

    id. H. 2, 1:

    inserere aliquem familiae per adoptionem,

    Suet. Claud. 39 fin.:

    adscitus adoptione in imperium et cognomentum,

    Tac. A. 11, 11:

    adoptio in Domitium festinatur,

    id. ib. 12, 25:

    adoptionem nuncupare,

    to make known, to announce, id. H. 1, 17: adoptio consularis, performed by a consul, Quint. prooem. 6, 13 Spald. al.—
    II.
    Transf., of plants, the ingrafting, Plin. prooem. 1, 16.—Of bees, the admittance to or reception in a new hive:

    ut tamquam novae prolis adoptione domicilia confirmentur,

    Col. 9, 13, 9.—In eccl. Lat., in spiritual sense of adoption as children of God:

    adoptionem filiorum Dei,

    Vulg. Rom. 8, 23; ib. Gal. 4, 5; ib. Ephes. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > adoptio

См. также в других словарях:

  • emancipare — EMANCIPÁRE, emancipări, s.f. Acţiunea de a (se) emancipa şi rezultatul ei, emancipaţie. – v. emancipa. Trimis de RACAI, 21.11.2003. Sursa: DEX 98  EMANCIPÁRE s. v. dezrobire. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime  emancipáre s. f., g. d …   Dicționar Român

  • emancipare — [dal lat. emancipare liberare (dalla patria potestas ) , der. di mancipare alienare, vendere , col pref. e  ] (io emàncipo, ecc.). ■ v. tr. 1. (dir. rom.) [nella Roma antica, dare la libertà a uno schiavo] ▶◀ affrancare, liberare. ◀▶ asservire. 2 …   Enciclopedia Italiana

  • emancipare — e·man·ci·pà·re v.tr. (io emàncipo) 1. TS st.dir. rendere un figlio o un discendente indipendente dalla patria potestà; affrancare uno schiavo | TS dir. conferire a un minorenne al di sopra dei sedici anni che contragga matrimonio la capacità di… …   Dizionario italiano

  • emancipare — {{hw}}{{emancipare}}{{/hw}}A v. tr.  (io emancipo ) 1 Rendere libero: emancipare una popolazione dal dominio straniero. 2 (dir.) Attribuire al minore di età, in determinate condizioni, una limitata capacità di agire. B v. intr. pron. Rendersi… …   Enciclopedia di italiano

  • emancipáre — s. f., g. d. art. emancipärii; pl. emancipäri …   Romanian orthography

  • emancipare — A v. tr. rendere libero, liberare, sciogliere, svincolare, affrancare, far evolvere, maturare CONTR. sottomettere, asservire, assoggettare, schiavizzare, opprimere B emanciparsi v. rifl. rendersi libero, rendersi indipendente, liberarsi,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • émanciper — [ emɑ̃sipe ] v. tr. <conjug. : 1> • XIV e; lat. emancipare, de ex et mancipium « prise en main, propriété » 1 ♦ Dr. Affranchir (un mineur) de l autorité parentale ou de la tutelle. 2 ♦ Cour. Affranchir (qqn) de la tutelle d une autorité… …   Encyclopédie Universelle

  • emancipa — EMANCIPÁ, emancipez, vb. I. 1. refl. şi tranz. A( şi) câştiga sau a face să şi câştige independenţa; a (se) elibera (1). ♦ refl. (Despre copii şi adolescenţi) A şi lua unele libertăţi nepotrivite cu vârsta lui, a avea purtări libertine. 2. tranz …   Dicționar Român

  • ЭМАНСИПИРОВАТЬ — (лат.). Освобождать от зависимости, предоставить свободу. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ЭМАНСИПИРОВАТЬ лат. emancipare, от ex, вне, из, manus, рука, и capere, хватать, брать. Освободить.… …   Словарь иностранных слов русского языка

  • emancipar — (Del lat. emancipare.) ► verbo transitivo 1 DERECHO Dejar a una persona libre de la patria potestad, de la tutela o de la servidumbre: ■ algunos señores feudales emancipaban a sus siervos. SINÓNIMO independizar libertar manumitir …   Enciclopedia Universal

  • emanzipieren — loslösen; flügge werden (umgangssprachlich); (sich) unabhängig machen * * * eman|zi|pie|ren [emants̮i pi:rən] <+ sich>: sich aus einem Zustand der Abhängigkeit befreien: in einigen Ländern haben sich die Frauen auch heute noch nicht… …   Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»