Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

dual

  • 1 dualis

    dŭālis, e, adj. [duo], that contains two:

    numerus (nasi),

    i. e. the dual number, duality, Lact. Opif. D. 10, 9.—In gram. lang.:

    numerus,

    the dual, Quint. 1, 5, 42 al.

    Lewis & Short latin dictionary > dualis

  • 2 ambo

    ambō̆, bae, bo, num. ( nom. plur. ambo for ambae, Plaut. Merc. 2, 1, 7; acc. plur. orig. ambo, analog. to the Gr. amphô, but from the adj. use of the word ambos arose; acc. ambo is found in Plaut. Am. 1, 2, 8; 5, 1, 67; id. As. 3, 3, 121; id. Curc. 5, 3, 14; id. Cist. 2, 1, 49; id. Ep. 2, 2, 19; id. Bacch. 4, 8, 19; 5, 2, 69; id. Most. 3, 2, 140; id. Rud. 3, 5, 7; Afran. ap. Charis. p. 96 P.; Cic. (who never uses ambos) Fam. 5, 8; 9, 13; Caes. (who never uses ambos) B. C. 1, 48; Verg. (who never uses ambos) E. 6, 18; id. G. 4, 88; id. A. 12, 342; Hor. (who never uses ambos) S. 2, 3, 180; 2, 7, 62; Liv. 3, 62; 7, 19; 26, 7; 26, 26; 27, 27; 30, 14; 35, 22; 38, 53; 40, 46; 41, 18; 45, 19; Mart. 7, 40; Sil. 4, 175; 17, 427 al.; ambos is found in Afran. Com. Rel. p. 194 Rib. bis; Plaut. Bacch. 5, 1, 29; id. Ps. 1, 3, 21; Ter. (who never uses ambo) Eun. 5, 8, 39; id. Heaut. 4, 3, 33; 5, 2, 42; id. Ad. 1, 2, 51; 5, 9, 5; Prop. 3, 13, 18; Liv. 2, 10, 6; 22, 34, 10; Sall. (who never uses ambo) J. 21, 4; id. Fragm. 4, 19, 5 Kritz; Ov. (who never uses ambo) H. 10, 51; Tac. (who never uses ambo) A. 13, 54; Vulg. Tob. 3, 25; ib. Eph. 2, 16; cf. Charis. p. 95; Prisc. p. 744 P.; Rudd. I. p. 57; Kühn. ad Cic. Tusc. 1, 46, 110; Neue, Formenl. II. p. 145 sqq.) [amphô, amphoteroi, Paul. ex Fest. p. 4 Müll.; kindr. with Sanscr. ubhāu, dual nom. = ambo; Zend. uba; Slav. oba; Lith. abù; Goth. bai, bajōths; Germ. beide; Engl. both], both (of two objects whose duality is assumed as already known; when not already known, they are designated by duo. The difference between ambo and uterque is thus given by Charis. p. 49 P.: Ambo non est dicendum, nisi de his, qui uno tempore quid faciunt, utpote reges Eteocles et Polynices ambo perierunt quasi unā; Romulus autem et Africanus non ambo triumphārunt, sed uterque; quia diverso tempore).
    I.
    Of objects naturally in pairs, as the parts of the body, both:

    manusque ambas,

    Verg. A. 6, 496; 10, 868:

    ambas palmas,

    id. ib. 5, 425;

    10, 844: tinnient ambae aures ejus,

    Vulg. 1 Reg. 3, 11; ib. 4 Reg. 21, 12:

    circum unum ambove genua,

    Plin. 28, 6, 17, § 59 (but even here we find duo:

    sumes duos renes (vituli) et adipem,

    Vulg. Exod. 29, 13; 29, 22:

    duas manus,

    ib. Matt. 18, 8 bis; 18, 9:

    duae palmae manuum ejus,

    ib. 1 Reg. 5, 4:

    duorum luminum,

    of both eyes, ib. Jud. 16, 28; so Shaksp., her two eyes, Love's Lab. Lost, iv. 3;

    Haml. i. 4).—So of other things: Tristior illā Terra sub ambobus non jacet ulla polis,

    Ov. P. 2, 7, 64:

    Atridas Priamumque, et saevum ambobus Achillen,

    angry with both parties, id. ib. 1, 458.—
    II.
    In gen., of two objects and no more, the two, both: QVOM. PERORANT. AMBO. PRAESENTES. (i.e. actor et reus), Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 17, 2, 10:

    consules, alter ambove, si eis videretur,

    Cic. Phil. 5, 19, 53:

    ambo accusandi estis,

    Ter. Heaut. 1, 1, 67:

    jam hisce ambo, et servos et era, frustra sunt duo,

    Plaut. Am. 3, 3, 19:

    erroris ambo complebo,

    id. ib. 1, 2, 8:

    emit hosce ambos,

    id. Capt. prol. 34:

    ut eos ambos fallam,

    Ter. Heaut. 4, 3, 33; so Vulg. Tob. 3, 25:

    hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti,

    Cic. Fin. 2, 7, 20:

    una salus ambobus erit,

    Verg. A. 2, 710:

    plebiscitis cautum, ne quis duos magistratus uno anno gereret, utique liceret consules ambos plebeios creari,

    Liv. 7, 42:

    Caesar atque Pompeius diversa sibi ambo consilia capiunt... eodemque die uterque eorum ex castris exercitum educunt,

    Caes. B. C. 3, 30:

    amborum verba,

    Tac. A. 3, 35:

    civitate Romanā ambos donavit,

    id. ib. 13, 54:

    ambo occisi,

    Suet. Aug. 11:

    errant autem ambo senes,

    Vulg. Gen. 18, 11; ib. Matt. 15, 14:

    applicuit ambos ad eum,

    ib. Gen. 48, 13; ib. Eph. 2, 16.—
    III.
    Poet. = duo:

    partīs ubi se via findit in ambas,

    into two, Verg. A. 6, 540.

    Lewis & Short latin dictionary > ambo

  • 3 bidens

    bĭdens (old form duidens), entis (abl. bidenti, Lucr. 5, 209; Verg. Cir. 212; Pomp. ap. Gell. 16, 6, 7:

    bidente,

    Tib. 2, 3, 6; Verg. Cat. 8, 9; Plin. 17, 21, 35, § 159; gen. plur. bidentium, Hor. C. 3, 23, 14:

    bidentum,

    Ov. M. 15, 575), adj. [bis-dens], with two teeth (not in Cic.).
    I.
    Adj.
    A.
    Lit.:

    amica, i.e. anus,

    Auct. Priap. 82: bos, Paul. ex Fest. p. 35 Müll.:

    hostiae,

    Plin. 8, 51, 77, § 206.—
    B.
    Transf., with two prongs, points, etc.:

    ancora,

    Plin. 7, 56, 57, § 209:

    forfex,

    Verg. Cat. 8, 9:

    ferrum = forfex,

    id. Cir. 212.—
    II.
    Subst.
    A.
    Masc., a heavy hoe or mattock with two crooked iron teeth; Gr. dikella: valido bidenti ingemere, Lucr. 5, 209: Tib. 1, 1, 29; 1, 10, 49; 2, 3, 6:

    glaebam fran/gere bidentibus,

    Verg. G. 2, 400:

    duros jactare bidentis,

    id. ib. 2, 355:

    durus bidens et vomer aduncus,

    Ov. F. 4, 927:

    bidentibus soli terga convertere,

    Col. 4, 14, 1; 4, 17, 8; Pall. Jul. 5; cf. id. ib. 1, 43, 1; Dig. 33, 7, 8 al.—Hence, meton. for agriculture:

    bidentis amans,

    Juv. 3, 228.—
    B.
    Fem. (old form duidens, Paul. ex Fest. p. 66 Müll.; cf. the letter B), an animal for sacrifice (swine, sheep, ox): bidentes hostiae, quae per aetatem duos dentes altiores habent, Jul. Hyg. ap. Gell. 16, 6, 14: bidentes sunt oves duos dentes longiores ceteris habentes, Paul. ex Fest. p. 33 Müll.; Isid. Orig. 12, 1, 9. It is more correct to understand by bidens an animal for sacrifice whose two rows of teeth are complete; cf. Paul. ex Fest. p. 4 Müll.: ambidens sive bidens ovis appellabatur, quae superioribus et inferioribus est dentibus, and in Heb., the dual of, of the two rows of teeth; v. Gesen. Heb. Lex. under:

    mactant lectas de more bidentīs Legiferae Cereri,

    Verg. A. 4, 57 Forbig. ad loc; id. ib. 7, 93; 12, 170; * Hor. C. 3, 23, 14; Ov. M. 10, 227; 15, 575; Pompon. ap. Gell. 16, 6, 7; Plin. 8, 51, 77, § 206.— Transf. from the lang. of offerings to a general use = ovis, a sheep, Phaedr. 1, 17, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > bidens

  • 4 numerus

    nŭmĕrus, i, m. [Gr. nemô, to distribute; cf.: numa, nemus, nummus], a number.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    illi octo cursus septem efficiunt distinctos intervallis sonos: qui numerus rerum omnium fere nodus est,

    Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. Macr. Somn. Scip. 1, 6:

    duo hi numeri,

    Cic. Rep. 6, 12, 12:

    consummare perfectissimum numerum, quem novem novies multiplicata componunt,

    Sen. Ep. 58:

    numerumque referri Jussit,

    that their number should be counted, Verg. E. 6, 85; cf.: numerus argenteorum facilior usui est, the counting, reckoning. Tac. G. 5 fin.: sed neque quam multae species, nec nomina quae sint Est numerus;

    neque enim numero conprendere refert,

    cannot be counted, Verg. G. 2, 104:

    eorumque nummorum vis et potestas non in numero erat, sed in pondere,

    Gai. Inst. 1, 122.—
    B.
    In partic.
    1.
    A certain collective quantity, a body, number of persons or things: tunc deinceps proximi cujusque collegii... in sortem coicerentur, quoad is numerus effectus esset, quem ad numerum in provincias mitti oporteret, S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 8:

    haec in Aeduorum finibus recensebantur numerusque inibatur,

    Caes. B. G. 7, 76; Liv. 38, 22:

    eum clavum, quia rarae per ea tempora litterae erant, notam numeri annorum fuisse ferunt,

    Liv. 7, 3:

    Pompilius ad pristinum numerum duo augures addidit,

    Cic. Rep. 2, 14, 26:

    haec enim sunt tria numero,

    in number, altogether, id. de Or. 2, 28, 121:

    classis mille numero navium,

    id. Verr. 2, 1, 18, § 48:

    oppida sua omnia, numero ad duodecim, incendunt,

    Caes. B. G. 1, 5:

    ad duorum milium numero ex Pompeianis cecidisse reperiebamus,

    id. B. C. 3, 53: reliqui omnes, numero quadraginta, interfecti, Sall [p. 1226] J. 53, 4; cf. id. ib. 93, 8:

    cum magnus piratarum numerus deesset,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72:

    ad eorum numerum,

    to the full number of them, id. ib. 2, 5, 28, § 73; id. Q. Fr. 2, 13; Caes. B. G. 5, 20:

    si naves suum numerum haberent,

    Cic. Verr. 2, 5, 51, § 133:

    supra numerum,

    superfluous, Suet. Ner. 15; id. Claud. 25:

    magnus numerus frumenti,

    a great quantity, Cic. Verr. 2, 2, 72, § 176; cf. id. Planc. 26, 64; Caes. B. C. 2, 18:

    vini,

    Cic. Phil. 2, 28, 66; so without an adj., like the Engl. number, for a great number:

    est (in eādem provinciā) numerus civium Romanorum atque hominum honestissimorum,

    id. Font. 5, 13 (1, 3):

    plures numero tuti,

    Tac. A. 14, 49 fin.:

    sed illos Defendit numerus,

    Juv. 2, 46; cf. Verg. E. 7, 52:

    latet in numero virtus,

    Sil. 1, 323.—
    2.
    In plur.: numeri, the mathematics, astronomy:

    ut a sacerdotibus barbaris numeros et caelestia acciperet,

    Cic. Fin. 5, 29, 87:

    Thales hoc etiam numeris inquirit et astris,

    Sid. 15, 79:

    numerisque sequentibus astra,

    Stat. Th. 4, 411. —Rarely in sing., Claud. Cons. Mall. 130.—
    3.
    In milit. lang., a division of the army, a troop, band (post-Aug.):

    sparsi per provinciam numeri,

    Tac. Agr. 18; cf.:

    plena urbs exercitu insolito: multi ad hoc numeri e Germaniā ac Britanniā,

    id. H. 1, 6:

    nondum distributi in numeros erant,

    Plin. Ep. 10, 29 (38), 2:

    revocare ad officium numeros,

    Suet. Vesp. 6:

    militares numeri,

    cohorts, Amm. 14, 7, 19:

    in numeris esse,

    to be enrolled, Dig. 29, 1, 43; cf. ib. 29, 1, 38; Claud. Epith. Pall. et Celer. 86; Inscr. Grut. 1096. —
    4.
    Like the Gr. arithmos, a mere number, opp. to quality, worth:

    nos numerus sumus et fruges consumere nati,

    we are mere numbers, ciphers, Hor. Ep. 1, 2, 27; cf. Juv. 2, 46 supra.—
    5.
    In gram., a number (singular, plural, dual), Varr. L. L. 9, § 65 sq. Müll.; Quint. 1, 4, 27; 1, 5, 42; 47; 1, 6, 25 et saep. —
    C.
    Transf., poet., dice (marked with numbers):

    seu ludet numerosque manu jactabit eburnos,

    Ov. A. A. 2, 203:

    et modo tres jactet numeros,

    id. ib. 3, 355; cf. Suet. Tib. 14, 2.—
    II.
    Trop., number, rank, place, position, estimation, relation, class, category (cf.:

    nomen, locus, in loco, in vicem): me adscribe talem (i. e. talium) in numerum,

    Cic. Phil. 2, 13, 33:

    in illo antiquorum hominum numero reponi,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 210:

    in deorum numero haberi,

    id. N. D. 3, 19, 48:

    reponere,

    id. ib. 3, 3, 21:

    referre,

    id. ib. 3, 1, 12:

    numero beatorum aliquem eximere,

    Hor. C, 2, 2, 18:

    si quo in numero illud, quod per similitudinem affertur, et quo in loco illud, cujus causā affertur, haberi conveniat, ostendetur,

    Cic. Inv. 2, 50, 151; id. Verr. 2, 2, 54, § 134:

    ex hoc numero hunc esse,

    id. Arch. 7, 16:

    parentis numero alicui esse,

    id. Div. in Caecil. 19, 61 sq.:

    in hostium numero habere aliquem,

    Caes. B. G. 1, 28:

    ducere in numero hostium,

    id. ib. 6, 32:

    hujus originis apud veteres numerus erat exilis,

    Amm. 23, 6, 35: in numero esse, to be of the number of, to be reckoned among, to be any thing, Lucr. 5, 180:

    Q. Aelius Tubero fuit illo tempore nullo in oratorum numero,

    Cic. Brut. 31, 117:

    sine actione summus orator esse in numero nullo potest,

    id. de Or. 3, 56, 213:

    quo sunt in numero Curiosolites, etc.,

    Caes. B. G. 7, 75, 4; 3, 7, 2; Nep. Att. 1, 4:

    quo in numero ego sum,

    Cic. Fam. 13, 23, 1; Caes. B. C. 2, 44, 3; 3, 53, 2:

    qui in eo numero fuisset,

    Cic. Phil. 2, 11, 25; id. Fl. 4, 9; id. Fam. 7, 6, 1:

    quo in numero hi quoque fuerunt,

    Liv. 39, 36 fin.Without in:

    ut civium numero simus,

    Liv. 4, 4, 12; 7, 30, 19; 30, 42, 9; 4, 56, 11;

    36, 35, 9: aliquem hostium numero habere,

    Caes. B. G. 6, 6, 3; id. B. C. 3, 82, 3; id. B. G. 6, 21, 2:

    qui hostium numero non sunt,

    Cic. Phil. 13, 5, 11; id. Brut. 20, 78:

    aliquo numero esse,

    to be of some repute, id. Fam. 1, 10; Caes. B. G. 6, 13, 1; cf. Cic. Or. 62, 208; id. de Or. 3, 9, 33:

    Bambalio quidam, homo nullo numero,

    of no account, Cic. Phil. 3, 6, 16:

    numerum aliquem obtinere,

    id. Brut. 47, 175.—
    B.
    A part of a whole, member, category:

    omnes numeros virtutis continet,

    Cic. Fin. 3, 7, 24:

    varium et elegans omni fere numero poëma,

    id. Ac. 1, 3, 9:

    mundus perfectus expletusque omnibus suis numeris atque partibus,

    id. N. D. 2, 13, 37:

    animalia imperfecta suisque Trunca vident numeris,

    Ov. M. 1, 427; 7, 126:

    quid omnibus numeris praestantius?

    Quint. 10, 1, 91:

    liber numeris omnibus absolutus,

    Plin. Ep. 9, 38; cf. of the days of the month: luna alternis mensibus XXX. implebit numeros, alternis vero detrahet singulos, Plin. 18, 32, 75, § 325.—Hence, omnium numerorum esse, to be complete, perfect, Petr. 68:

    puer omnium numerūm,

    id. ib. 63. And, on the contrary:

    deesse numeris suis,

    to be deficient, Ov. Am. 3, 8, 11.—
    C.
    Order:

    quaecumque in foliis descripsit carmina virgo, Digerit in numerum,

    Verg. A. 3, 446.—
    D.
    An office, duty, part:

    ad numeros exige quidque suos,

    Ov. R. Am. 372:

    Veneri numeros eripere suos,

    id. H. 4, 88; id. Am. 3, 7, 18; cf. id. ib. 3, 7, 26:

    verae numeros modosque ediscere vitae,

    Hor. Ep. 2, 2, 143.—
    E.
    Musical measure, time, rhythm, harmony, numbers:

    in numerum exsultant,

    Lucr. 2, 631:

    in musicis numeri, et voces et modi, etc.,

    Cic. de Or. 1, 42, 187; Quint. 9, 4, 126:

    histrio si paulum se movet extra numerum,

    Cic. Par. 3, 2, 26; Quint. 12, 2, 12:

    sit igitur hoc cognitum, in solutis etiam verbis inesse numeros,

    Cic. Or. 56, 190:

    Isocrates verbis solutis numeros primus adjunxit,

    id. ib. 52, 174:

    in solutā oratione... modum tamen et numerum quendam oportere servari,

    id. Brut. 8, 32:

    multum interest, utrum numerosa sit, id est similis numerorum, an plane e numeris constet oratio,

    id. Or. 65, 220:

    redigere omnes fere in quadrum numerumque sententias,

    id. ib. 61, 208.—Hence, quamvis nil extra numerum fecisse modumque Curas, nothing out of measure, improper, Hor. Ep. 1, 18, 59.—
    2.
    A measure, number, in poetry:

    nam cum sint numeri plures, iambum et trochaeum frequentem segregat ab oratore Aristoteles,

    Cic. de Or. 3, 47, 182; id. Or. 64, 215:

    numeris nectere verba,

    Ov. P. 4, 2, 30; 4, 2, 5:

    numeros memini, si verba tenerem,

    i. e. the tune, Verg. E. 9, 45:

    numerisque fertur Lege solutis,

    Hor. C. 4, 2, 11.—
    3.
    A verse, in gen. ( poet.):

    arma gravi numero violentaque bella parabam Edere,

    i. e. verses in heroic metre, Ov. Am. 1, 1, 1:

    impares,

    i. e. elegiac verses, id. ib. 3, 1, 37.—Hence, nŭmĕrō (abl.), adverb., lit., measured according to number or time, i. e. precisely, exactly, just (only ante-class.; freq. in Plautus; not found in Ter. or Lucr.).
    A.
    Just, precisely, at the right time, on the instant: numero mihi in mentem fuit. Plaut. Am. 1, 1, 25: neminem vidi, qui numero sciret, quod scitu est opus, Naev. ap. Fest. p. 170 Müll.—
    B.
    Quickly, rapidly, soon:

    numero significat cito,

    Non. 352, 16 sq.:

    (apes) si quando displicatae sunt, cymbalis et plausibus numero reducunt in locum unum,

    Varr. R. R. 3, 16, 7. —With nimis: perfalsum et abs te creditum numero nimis, too quickly, too soon, Afran. ap. Paul. ex Fest. p. 170 Müll.: numquam nimis numero quemquam vidi facere, quam facto est opus, Turp. ap. Non. 352, 20.—
    2.
    In a bad sense, too quickly, too hastily, too soon:

    Menaechme, numero huc advenis ad prandium: Nunc opsonatu redeo,

    Plaut. Men. 2, 2, 13:

    numero dicis,

    id. Cas. 3, 5, 28; id. Mil. 5, 1, 6:

    o Apella, o Zeuxis pictor, Cur numero estis mortui, hinc exemplum ut pingeretis?

    why have you died too soon? id. Poen. 5, 4, 102; Afran. ap. Non. 352, 26; id. ap. Paul. ex Fest. l. l.

    Lewis & Short latin dictionary > numerus

См. также в других словарях:

  • dual — dual …   Dictionnaire des rimes

  • dual — dual, duale [ dɥal; dyal ] adj. • 1948; du bas lat. dualis « deux » 1 ♦ Log., math. Se dit de propriétés qui sont par deux et qui présentent un caractère de réciprocité. Équation, expression duale, qui se déduit d une équation ou d une expression …   Encyclopédie Universelle

  • Dual — may refer to: Dual (mathematics), a notion of paired concepts that mirror one another Dual (category theory), a formalization of mathematical duality . . . see more cases in Category:Duality theories Dual (grammatical number), a… …   Wikipedia

  • dual — Fowler (1926) described dual and (with better reason) dualistic as ‘words of the learned kind’, and warned against using them when alternatives such as double, two, and twofold were available. The danger was illusory, however, and dual causes no… …   Modern English usage

  • Dual — Saltar a navegación, búsqueda Dual puede referirse a: Dual, en lingüística, forma del número gramatical diferente del singular y del plural. Dual, en matemáticas, espacio que refleja de una manera abstracta la relación entre los vectores fila… …   Wikipedia Español

  • dual — DUÁL, duale, s.n. Număr gramatical care indică în unele limbi două obiecte ori fiinţe alcătuind de obicei o pereche. [pr.: du al] – Din fr. duel, lat. dualis. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  duál s. n., pl. duále Trimis de… …   Dicționar Român

  • Dual S — Le Dual S est un récepteur/décodeur de programmes télévisés, radios et services multimédias exploité par certaines chaînes à péage (notamment les bouquets Canal+/Canalsat) et adapté à la télédiffusion numérique en Haute Définition via satellite.… …   Wikipédia en Français

  • dual — UK US /ˈdjuːəl/ adjective [before noun] ► having two parts, features, etc.: »In June, he bowed to shareholder pressure and split his dual role as chief executive and chairman. »With more families requiring dual incomes, people have less time to… …   Financial and business terms

  • dual — [do͞o′əl, dyo͞o′əl] adj. [L dualis < duo, TWO] 1. of two 2. having or composed of two parts or kinds, like or unlike; double; twofold [a dual nature] n. Linguis. 1. DUAL NUMBER 2. a word having d …   English World dictionary

  • Dual — Du al, a. [L. dualis, fr. duo two. See {Two}.] Expressing, or consisting of, the number two; belonging to two; as, the dual number of nouns, etc., in Greek. [1913 Webster] Here you have one half of our dual truth. Tyndall. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • DuAL — Семантика: Предметно ориентированный язык программирования Появился в: 2004 Автор(ы): Тимченко Максим Типизация данных: динамическая Испытал влияние …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»