-
1 discribo
discribo discribo, psi, ptum, ere расписывать, распределять -
2 discribo
di-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere1) расписывать, распределять ( argentum alicui Ter)2) см. describo -
3 discribo
dī-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere, eins hier-, das andere dorthin schreiben: dah. argentum discripsi illis, quibus debui, meinen verschiedenen Gläubigern Anweisung gegeben, Ter. Phorm. 923. – / Außerdem Nbf. od. Variante von dēscribo no. II, B, 3–5 (w. vgl.) u. von neuern Herausgebern des Cicero u. Livius in einigen Stellen statt dieses in den Text aufgenommen (s. Bücheler im Rhein. Mus. 13, 600 ff. Osann Cic. de rep. 1, 70. Baiter Cic. Tusc. 4, 3. not. crit. p. 304, 10. Halm Cic. Cat. 1, 4, 9; Sest. 66. Weißenb. Liv. 30, 20, 6); ebenso Hor. de art. poët. 86; sowie in einigen Inschriften, s. Corp. inscr. Lat. 1, 198, 14 u. 18; 1, 200, 70; 10, 4842, 44.
-
4 discribo
dī-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere, eins hier-, das andere dorthin schreiben: dah. argentum discripsi illis, quibus debui, meinen verschiedenen Gläubigern Anweisung gegeben, Ter. Phorm. 923. – ⇒ Außerdem Nbf. od. Variante von dēscribo no. II, B, 3-5 (w. vgl.) u. von neuern Herausgebern des Cicero u. Livius in einigen Stellen statt dieses in den Text aufgenommen (s. Bücheler im Rhein. Mus. 13, 600 ff. Osann Cic. de rep. 1, 70. Baiter Cic. Tusc. 4, 3. not. crit. p. 304, 10. Halm Cic. Cat. 1, 4, 9; Sest. 66. Weißenb. Liv. 30, 20, 6); ebenso Hor. de art. poët. 86; sowie in einigen Inschriften, s. Corp. inscr. Lat. 1, 198, 14 u. 18; 1, 200, 70; 10, 4842, 44.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > discribo
-
5 discribo
discribere, discripsi, discriptus Vdivide, assign, distribute -
6 discribo
dī-scrībo, scripsi, scriptum, 3, v. a., to distribute, divide among several persons, apportion, assign:(class.) quodne (argentum) ego discripsi porro illis quibus debui?
Ter. Phorm. 5, 8, 30:quorum ipsorum bona, quantacumque erant, statim suis comitibus compotoribusque discripsit,
Cic. Phil. 5, 8, 22:urbis partīs ad incendia,
Cic. Cat. 1, 4, 9:duodena jugera in singulos homines,
id. Agr. 2, 31, 85:populum in tribus tres, curiasque triginta, etc.,
id. Rep. 2, 8:civitatibus jura,
id. ib. 1, 2, 2:negotii publici curatio discripta,
id. Sest. 30, 66 et saep.:judicantem vidimus Aeacum sedesque discriptas deorum,
Hor. C. 2, 13, 22:militibus voluntariis in legiones discriptis,
Liv. 31, 14, 2; cf. id. 31, 34, 8 Weissenb. ad loc.; so id. 33, 42, 8; 34, 56, 6; 30, 26, 6 al. (v. describo, II. B. 2., and cf. Bücheler, in Rhein-Mus. 13, 598 sq.). -
7 discribo
, discripsi, discriptum, discribere 3расписывать, распределять -
8 discriptio
dīscrīptio, ōnis, f. (discribo), die Einteilung, Verteilung, partium, Corp. inscr. Lat. 6, 10230, 17: civitatis, Gliederung, Cic. Sest. 137 (u. so jetzt im Text bei Cic. Tusc. 4, 1; de nat. deor. 1, 92; de rep. 1, 70 u.a.; überall als Nbf. od. Variante von descriptio no. II, B, 3–5, w. s.). – Vgl. discribo /.
-
9 discriptio
dīscrīptio, ōnis, f. (discribo), die Einteilung, Verteilung, partium, Corp. inscr. Lat. 6, 10230, 17: civitatis, Gliederung, Cic. Sest. 137 (u. so jetzt im Text bei Cic. Tusc. 4, 1; de nat. deor. 1, 92; de rep. 1, 70 u.a.; überall als Nbf. od. Variante von descriptio no. II, B, 3-5, w. s.). – Vgl. discribo ⇒.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > discriptio
-
10 describo
dē-scrībo, psi, ptum (in MSS. and edd. often confounded with discribo, q. v.), 3, v. a.I.To copy off, transcribe any thing from an original (freq. in Cic.;II.elsewh. rare): scripsit Balbus ad me, se a te (i. e. e tuo exemplo) quintum de Finibus librum descripsisse,
Cic. Att. 13, 21; cf. id. Ac. 2, 4, 11:epistolam,
id. Att. 8, 9; id. Fam. 12, 17, 2;12, 7, 22: legem,
Suet. Cal. 41; id. Dom. 20; so, to write down, write out:carmina in foliis,
Verg. A. 3, 445;in carved letters: in viridi cortice carmina,
id. E. 5, 14.— Class. and far more freq.,To sketch off, to describe in painting, writing, etc.: delineare, definire.A.Lit.:B.non potuit pictor rectius describere ejus formam,
Plaut. As. 2, 3, 22; so,geometricas formas in harena,
Cic. Rep. 1, 17 fin.:formas in pulvere,
Liv. 25, 31; cf. Cic. Fin. 5, 19; id. Clu. 32, 87; id. Sen. 14, 49:sphaeram,
id. Rep. 1, 14; cf.caelum,
Varr. R. R. 2, 1, 7:caeli meatus radio,
Verg. A. 6, 851; cf. id. E. 3, 41:vitam votivā tabellā,
Hor. S. 2, 1, 33 et saep.—Trop.1.To represent, delineate, describe:(β).malos mores,
Plaut. Mil. 3, 1, 165; cf.:hominum sermones moresque,
Cic. Or. 40, 138:definienda res erit verbis et breviter describenda,
id. Inv. 1, 8 fin:qualem (mulierem) ego paulo ante descripsi,
id. Cael. 20, 50; id. Phil. 2, 44; id. Sull. 29 fin.:me latronem ac sicarium,
id. Mil. 18, 47:si quis erat dignus describi, quod malus ac fur, etc.,
Hor. S. 1, 4, 3:malo carmine,
id. Ep. 2, 1, 154; Quint. 3, 4, 3:vulnera Parthi,
Hor. S. 2, 1, 15:lucum, aram Dianae, flumen Rhenum, pluvium arcum,
id. A. P. 18 et saep.:praecepta,
id. S. 2, 3, 34:facta versibus,
Nep. Att. 18, 6. —Rarelywith acc. and inf.:2.nec qui descripsit corrumpi semina matrum,
Ov. Tr. 2, 415; Gell. 9, 1.— Part. subst.: dēscrip-ta, ōrum, n.:recitari factorum dictorumque ejus descripta per dies jussit,
the diary, Tac. A. 6, 24.—To mark off, define, divide, distribute into parts. (But whenever the notion of distribution or division is implied, the form discribo seems to have been used by class. writers; and is now restored where de-scr. is found in earlier edd., e.g. Cic. Rep. 2, 8; id. de Or. 2, 71, 288; id. Sest. 30, 66 et saep.) Cf.:3.libertinos in quatuor urbanas tribus,
Liv. 45, 15:annum in duodecim menses,
Liv. 1, 19; Flor. 1, 2, 2. —Without in.:commode omnes descripti, aetates, classes, equitatus,
Cic. Rep. 4, 2; and:classes centuriasque et hunc ordinem ex censu descripsit,
Liv. 1, 42:terram,
Vulg. Jos. 18, 6 al. et saep.—Aliquid (alicui), to ascribe, apportion, appoint, assign to any one (cf. remark, no. 2 supra); cf.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, * Caes. B. C. 3, 42, 4; Liv. 1, 32 al.:officia,
to define, Cic. Ac. 2, 36; id. Fam. 12, 1:vices (poetae),
Hor. A. P. 86:munera pugnae,
Sil. 9, 267 et saep.—Hence, dēscrip-tus, a, um, P. a., qs. marked out, i. e. precisely ordered, properly arranged (ap. Cic.):materies orationis omnibus locis descripta, instructa ornataque,
Cic. de Or. 2, 34, 145; cf.:ordo verborum,
id. Or. 59, 200:natura nihil est aptius, nihil descriptius,
id. Fin. 3, 22, 74.— Neutr. plur. as subst.: dēscrip-ta, orum, things recorded, writings, Tac. A. 6, 24.— Sup. does not occur.—* Adv.: dē-scriptē, distinctly, precisely:descripte et electe digerere, opp. confuse et permixte dispergere,
Cic. Inv. 1, 30, 49. -
11 descripta
dē-scrībo, psi, ptum (in MSS. and edd. often confounded with discribo, q. v.), 3, v. a.I.To copy off, transcribe any thing from an original (freq. in Cic.;II.elsewh. rare): scripsit Balbus ad me, se a te (i. e. e tuo exemplo) quintum de Finibus librum descripsisse,
Cic. Att. 13, 21; cf. id. Ac. 2, 4, 11:epistolam,
id. Att. 8, 9; id. Fam. 12, 17, 2;12, 7, 22: legem,
Suet. Cal. 41; id. Dom. 20; so, to write down, write out:carmina in foliis,
Verg. A. 3, 445;in carved letters: in viridi cortice carmina,
id. E. 5, 14.— Class. and far more freq.,To sketch off, to describe in painting, writing, etc.: delineare, definire.A.Lit.:B.non potuit pictor rectius describere ejus formam,
Plaut. As. 2, 3, 22; so,geometricas formas in harena,
Cic. Rep. 1, 17 fin.:formas in pulvere,
Liv. 25, 31; cf. Cic. Fin. 5, 19; id. Clu. 32, 87; id. Sen. 14, 49:sphaeram,
id. Rep. 1, 14; cf.caelum,
Varr. R. R. 2, 1, 7:caeli meatus radio,
Verg. A. 6, 851; cf. id. E. 3, 41:vitam votivā tabellā,
Hor. S. 2, 1, 33 et saep.—Trop.1.To represent, delineate, describe:(β).malos mores,
Plaut. Mil. 3, 1, 165; cf.:hominum sermones moresque,
Cic. Or. 40, 138:definienda res erit verbis et breviter describenda,
id. Inv. 1, 8 fin:qualem (mulierem) ego paulo ante descripsi,
id. Cael. 20, 50; id. Phil. 2, 44; id. Sull. 29 fin.:me latronem ac sicarium,
id. Mil. 18, 47:si quis erat dignus describi, quod malus ac fur, etc.,
Hor. S. 1, 4, 3:malo carmine,
id. Ep. 2, 1, 154; Quint. 3, 4, 3:vulnera Parthi,
Hor. S. 2, 1, 15:lucum, aram Dianae, flumen Rhenum, pluvium arcum,
id. A. P. 18 et saep.:praecepta,
id. S. 2, 3, 34:facta versibus,
Nep. Att. 18, 6. —Rarelywith acc. and inf.:2.nec qui descripsit corrumpi semina matrum,
Ov. Tr. 2, 415; Gell. 9, 1.— Part. subst.: dēscrip-ta, ōrum, n.:recitari factorum dictorumque ejus descripta per dies jussit,
the diary, Tac. A. 6, 24.—To mark off, define, divide, distribute into parts. (But whenever the notion of distribution or division is implied, the form discribo seems to have been used by class. writers; and is now restored where de-scr. is found in earlier edd., e.g. Cic. Rep. 2, 8; id. de Or. 2, 71, 288; id. Sest. 30, 66 et saep.) Cf.:3.libertinos in quatuor urbanas tribus,
Liv. 45, 15:annum in duodecim menses,
Liv. 1, 19; Flor. 1, 2, 2. —Without in.:commode omnes descripti, aetates, classes, equitatus,
Cic. Rep. 4, 2; and:classes centuriasque et hunc ordinem ex censu descripsit,
Liv. 1, 42:terram,
Vulg. Jos. 18, 6 al. et saep.—Aliquid (alicui), to ascribe, apportion, appoint, assign to any one (cf. remark, no. 2 supra); cf.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, * Caes. B. C. 3, 42, 4; Liv. 1, 32 al.:officia,
to define, Cic. Ac. 2, 36; id. Fam. 12, 1:vices (poetae),
Hor. A. P. 86:munera pugnae,
Sil. 9, 267 et saep.—Hence, dēscrip-tus, a, um, P. a., qs. marked out, i. e. precisely ordered, properly arranged (ap. Cic.):materies orationis omnibus locis descripta, instructa ornataque,
Cic. de Or. 2, 34, 145; cf.:ordo verborum,
id. Or. 59, 200:natura nihil est aptius, nihil descriptius,
id. Fin. 3, 22, 74.— Neutr. plur. as subst.: dēscrip-ta, orum, things recorded, writings, Tac. A. 6, 24.— Sup. does not occur.—* Adv.: dē-scriptē, distinctly, precisely:descripte et electe digerere, opp. confuse et permixte dispergere,
Cic. Inv. 1, 30, 49. -
12 descripte
dē-scrībo, psi, ptum (in MSS. and edd. often confounded with discribo, q. v.), 3, v. a.I.To copy off, transcribe any thing from an original (freq. in Cic.;II.elsewh. rare): scripsit Balbus ad me, se a te (i. e. e tuo exemplo) quintum de Finibus librum descripsisse,
Cic. Att. 13, 21; cf. id. Ac. 2, 4, 11:epistolam,
id. Att. 8, 9; id. Fam. 12, 17, 2;12, 7, 22: legem,
Suet. Cal. 41; id. Dom. 20; so, to write down, write out:carmina in foliis,
Verg. A. 3, 445;in carved letters: in viridi cortice carmina,
id. E. 5, 14.— Class. and far more freq.,To sketch off, to describe in painting, writing, etc.: delineare, definire.A.Lit.:B.non potuit pictor rectius describere ejus formam,
Plaut. As. 2, 3, 22; so,geometricas formas in harena,
Cic. Rep. 1, 17 fin.:formas in pulvere,
Liv. 25, 31; cf. Cic. Fin. 5, 19; id. Clu. 32, 87; id. Sen. 14, 49:sphaeram,
id. Rep. 1, 14; cf.caelum,
Varr. R. R. 2, 1, 7:caeli meatus radio,
Verg. A. 6, 851; cf. id. E. 3, 41:vitam votivā tabellā,
Hor. S. 2, 1, 33 et saep.—Trop.1.To represent, delineate, describe:(β).malos mores,
Plaut. Mil. 3, 1, 165; cf.:hominum sermones moresque,
Cic. Or. 40, 138:definienda res erit verbis et breviter describenda,
id. Inv. 1, 8 fin:qualem (mulierem) ego paulo ante descripsi,
id. Cael. 20, 50; id. Phil. 2, 44; id. Sull. 29 fin.:me latronem ac sicarium,
id. Mil. 18, 47:si quis erat dignus describi, quod malus ac fur, etc.,
Hor. S. 1, 4, 3:malo carmine,
id. Ep. 2, 1, 154; Quint. 3, 4, 3:vulnera Parthi,
Hor. S. 2, 1, 15:lucum, aram Dianae, flumen Rhenum, pluvium arcum,
id. A. P. 18 et saep.:praecepta,
id. S. 2, 3, 34:facta versibus,
Nep. Att. 18, 6. —Rarelywith acc. and inf.:2.nec qui descripsit corrumpi semina matrum,
Ov. Tr. 2, 415; Gell. 9, 1.— Part. subst.: dēscrip-ta, ōrum, n.:recitari factorum dictorumque ejus descripta per dies jussit,
the diary, Tac. A. 6, 24.—To mark off, define, divide, distribute into parts. (But whenever the notion of distribution or division is implied, the form discribo seems to have been used by class. writers; and is now restored where de-scr. is found in earlier edd., e.g. Cic. Rep. 2, 8; id. de Or. 2, 71, 288; id. Sest. 30, 66 et saep.) Cf.:3.libertinos in quatuor urbanas tribus,
Liv. 45, 15:annum in duodecim menses,
Liv. 1, 19; Flor. 1, 2, 2. —Without in.:commode omnes descripti, aetates, classes, equitatus,
Cic. Rep. 4, 2; and:classes centuriasque et hunc ordinem ex censu descripsit,
Liv. 1, 42:terram,
Vulg. Jos. 18, 6 al. et saep.—Aliquid (alicui), to ascribe, apportion, appoint, assign to any one (cf. remark, no. 2 supra); cf.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, * Caes. B. C. 3, 42, 4; Liv. 1, 32 al.:officia,
to define, Cic. Ac. 2, 36; id. Fam. 12, 1:vices (poetae),
Hor. A. P. 86:munera pugnae,
Sil. 9, 267 et saep.—Hence, dēscrip-tus, a, um, P. a., qs. marked out, i. e. precisely ordered, properly arranged (ap. Cic.):materies orationis omnibus locis descripta, instructa ornataque,
Cic. de Or. 2, 34, 145; cf.:ordo verborum,
id. Or. 59, 200:natura nihil est aptius, nihil descriptius,
id. Fin. 3, 22, 74.— Neutr. plur. as subst.: dēscrip-ta, orum, things recorded, writings, Tac. A. 6, 24.— Sup. does not occur.—* Adv.: dē-scriptē, distinctly, precisely:descripte et electe digerere, opp. confuse et permixte dispergere,
Cic. Inv. 1, 30, 49. -
13 describo
dē-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere, I) abzeichnen, abschreiben, kopieren, v. Zeichner, tabulas mensuris et lineis (nach M. u. L.), Quint.: v. Schreiber, librum, Cic.: ab alqo (von jmd. = aus jmds. Exemplar) quintum de finibus librum, Cic.: ius ab antiqua gente Aequiculis, abschriftlich entlehnen, Cic.: epistulam alci dare describendam (um eine Abschrift zu nehmen), Cic. – II) durch Zeichnung oder Schrift darstellen, A) eig., aufzeichnen, aufschreiben ( zu Papier bringen), vom Maler, Zeichner, formam alcis, Plaut.: sphaeram, solarium, Cic.: orbem, Verg.: caeli meatus radio, Verg.: geometricas formas in arena, Cic.: quaedam (einige Figuren) oder formas in pulvere, Cic. u. Liv.: vom Schreiber, unde (aus dessen Munde) mira praecepta haec, Hor.: carmina in foliis oder in cortice, einschneiden, einkritzeln, Verg.: Partiz. Perf. subst., factorum dictorumque eius descripta, ein über seine Handlungen u. Reden geführtes Tagebuch, Tac. ann. 6, 24. – B) übtr.: 1) mit Worten darstellen, zeichnen, schildern, beschreiben, a) Lebl.: regionem aut pugnam, Cic.: flumen Rhenum, Hor.: hominum mores od. sermones moresque, Cic.: versibus facta, Nep.: m. folg. Acc. u. Infin., Sen. contr. 1, 2, 17. – b) eine Person, sowohl jmd. bezeichnen = beschreiben, schildern, mulierem, Cic.: coniugem sine contumelia, Cic.: alqm malo carmine, Hor.: si quis erat dignus describi, Hor.: hoc argumento se describi sentiat, Phaedr.: als jmd. bezeichnen = auf jmd. anspielen, sticheln, Crassum, Cic.: consulares, Cic.: m. dopp. Acc., alqm latronem ac sicarium (als einen R. u. M.), Cic. – 2) nach seinem Begriffe bestimmen, erklären, definieren (oft verb. od. wechselnd mit definire), definire describereque verba, Cic.: definire rem verbis et breviter descr., Cic.: descr. officia, Cic.: mit folg. Acc. u. Infin., Cic. de or. 2, 138. – 3) nach seinen Grenzen bestimmen, abgrenzen, feststellen, anordnen, vorschreiben, rationem totius belli, Cic.: ius naturae, civile, Cic.: leges, iudicia, iura, Cic.: ius civium generatim in ordines aetatesque (nach Verschiedenheit der Stände u. des Alters), Cic.: ut, quae descripta sunt legibus et iure civili, haec ita teneantur, ut sit constitutum, Cic. – 4) als den auf jmd. kommenden Teil bestimmen, a) zu liefern, zu stellen auflegen, ausschreiben, pecunias, Auct. b. Afr.: civitatibus pro numero militum pecuniarum summas, Cic.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, Caes.: sociis quindecim milia peditum, Liv. – b) als seinen Anteil zuschreiben, zukommen lassen, zuteilen, verteilen, anweisen, suum cuique munus, Cic.: descriptas servare vices, Hor.: descr. per familias ministeria, Tac.: bona suis comitibus, Cic.: pecuniam publicis litteris, den öffentlichen Rechnungen zuteilen = in die öffentl. R. eintragen, Vell.: magnam vim frumenti quaternis aeris populo, an das V. verteilen, Liv.: agros, Tac.: duodena in singulos homines iugera, Cic.: od. Pers. einer Abteilung zuteilen, in eine Abteilung verteilen, einreihen, libertinos in quattuor urbanas tribus, Liv.: veteres milites voluntarios ex Africano exercitu in legiones, Liv.: cum ante equites in suam quisque gentem describerentur seorsus a ceteris, Curt. – 5) nach besondern Teilen abgrenzend einteilen, abteilen, ordnen, gliedern, classes centuriasque ex censu, Liv.: populum censu, ordinibus, aetatibus Cic.: agmina, Curt.: urbis partes ad incendia, Cic.: agrum in iugera dena, Liv.: annum in duodecim menses, Liv.: ad certas res conficiendas certos homines delectos et descriptos (abgeteilt, klassenweise abgesondert) habebat, Cic. – / Vgl. discribo.
-
14 describo
dē-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere, I) abzeichnen, abschreiben, kopieren, v. Zeichner, tabulas mensuris et lineis (nach M. u. L.), Quint.: v. Schreiber, librum, Cic.: ab alqo (von jmd. = aus jmds. Exemplar) quintum de finibus librum, Cic.: ius ab antiqua gente Aequiculis, abschriftlich entlehnen, Cic.: epistulam alci dare describendam (um eine Abschrift zu nehmen), Cic. – II) durch Zeichnung oder Schrift darstellen, A) eig., aufzeichnen, aufschreiben ( zu Papier bringen), vom Maler, Zeichner, formam alcis, Plaut.: sphaeram, solarium, Cic.: orbem, Verg.: caeli meatus radio, Verg.: geometricas formas in arena, Cic.: quaedam (einige Figuren) oder formas in pulvere, Cic. u. Liv.: vom Schreiber, unde (aus dessen Munde) mira praecepta haec, Hor.: carmina in foliis oder in cortice, einschneiden, einkritzeln, Verg.: Partiz. Perf. subst., factorum dictorumque eius descripta, ein über seine Handlungen u. Reden geführtes Tagebuch, Tac. ann. 6, 24. – B) übtr.: 1) mit Worten darstellen, zeichnen, schildern, beschreiben, a) Lebl.: regionem aut pugnam, Cic.: flumen Rhenum, Hor.: hominum mores od. sermones moresque, Cic.: versibus facta, Nep.: m. folg. Acc. u. Infin., Sen. contr. 1, 2, 17. – b) eine Person, sowohl jmd. bezeichnen = beschreiben, schildern, mulierem, Cic.: coniugem sine contumelia, Cic.: alqm malo carmine, Hor.: si quis erat dignus————describi, Hor.: hoc argumento se describi sentiat, Phaedr.: als jmd. bezeichnen = auf jmd. anspielen, sticheln, Crassum, Cic.: consulares, Cic.: m. dopp. Acc., alqm latronem ac sicarium (als einen R. u. M.), Cic. – 2) nach seinem Begriffe bestimmen, erklären, definieren (oft verb. od. wechselnd mit definire), definire describereque verba, Cic.: definire rem verbis et breviter descr., Cic.: descr. officia, Cic.: mit folg. Acc. u. Infin., Cic. de or. 2, 138. – 3) nach seinen Grenzen bestimmen, abgrenzen, feststellen, anordnen, vorschreiben, rationem totius belli, Cic.: ius naturae, civile, Cic.: leges, iudicia, iura, Cic.: ius civium generatim in ordines aetatesque (nach Verschiedenheit der Stände u. des Alters), Cic.: ut, quae descripta sunt legibus et iure civili, haec ita teneantur, ut sit constitutum, Cic. – 4) als den auf jmd. kommenden Teil bestimmen, a) zu liefern, zu stellen auflegen, ausschreiben, pecunias, Auct. b. Afr.: civitatibus pro numero militum pecuniarum summas, Cic.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, Caes.: sociis quindecim milia peditum, Liv. – b) als seinen Anteil zuschreiben, zukommen lassen, zuteilen, verteilen, anweisen, suum cuique munus, Cic.: descriptas servare vices, Hor.: descr. per familias ministeria, Tac.: bona suis comitibus, Cic.: pecuniam publicis litteris, den öffentlichen Rechnungen zuteilen = in die öffentl. R. eintragen, Vell.: magnam vim frumenti quaternis————aeris populo, an das V. verteilen, Liv.: agros, Tac.: duodena in singulos homines iugera, Cic.: od. Pers. einer Abteilung zuteilen, in eine Abteilung verteilen, einreihen, libertinos in quattuor urbanas tribus, Liv.: veteres milites voluntarios ex Africano exercitu in legiones, Liv.: cum ante equites in suam quisque gentem describerentur seorsus a ceteris, Curt. – 5) nach besondern Teilen abgrenzend einteilen, abteilen, ordnen, gliedern, classes centuriasque ex censu, Liv.: populum censu, ordinibus, aetatibus Cic.: agmina, Curt.: urbis partes ad incendia, Cic.: agrum in iugera dena, Liv.: annum in duodecim menses, Liv.: ad certas res conficiendas certos homines delectos et descriptos (abgeteilt, klassenweise abgesondert) habebat, Cic. – ⇒ Vgl. discribo.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > describo
-
15 dē-scrībō
dē-scrībō īpsī, īptus, ere (often confounded with discribo), to copy off, transcribe, write out, write down: a te librum (i. e. a tuo exemplo): descriptam legem adferunt, the draf<*> in foliis carmina, V.: in cortice Carmina, carve, V.: ius ab antiquā gente, copy, adopt, L.—To sketch, describe, draw, depict, represent: formas in harenā: caeli meatūs radio, V.—Fig., to represent, delineate, describe: res verbis describenda: dignus describi, quod malus ac fur, etc., H.: volnera Parthi, H.: cum pluvius describitur arcus, H.: facta versibus, N.: Votivā descripta tabellā Vita senis, H.—To define, prescribe, fix, assign: iura finium: rationem totius belli: classīs ex censu, L.: vices (poetae), H.: in quattuor urbanas tribūs libertinos, L.: in duodecim mensīs annum, L.: vecturas frumenti finitimis civitatibus, Cs.: suum cuique munus. -
16 dīscrīptiō
dīscrīptiō ōnis, f [discribo], a division, distribution, apportionment, assignment: civitatis: populi: possessionum: per urbem caedis (cf. descriptio).* * *assignment, division -
17 derigo
dī-rĭgo or dērĭgo (the latter form preferred by Roby, L. G. 2, p. 387; cf. Rib. Proleg. ad Verg. p. 401 sq.; so Liv. 21, 19, 1; 21, 47, 8; 22, 28 Weissenb.; id. 22, 47, 2 Drak.; Lach. ad Lucr. 4, 609; Tac. A. 6, 40 Ritter; acc. to Brambach, s. v., the two forms are different words, de-rigo meaning to give a particular direction to; di-rigo, to arrange in distinct lines, set or move different ways; cf. describo and discribo. But the distinction is not observed in the MSS. and edd. generally), rexi, rectum, 3 ( perf. sync. direxti, Verg. A. 6, 57), v. a. [dis-rego], to lay straight, set in a straight line, to arrange, draw up (class.; cf.: guberno, collineo, teneo).I.Lit.A.In gen.:* b.coronam si diviseris, arcus erit: si direxeris, virga,
Sen. Q. N. 1, 10:haec directa materia injecta consternebantur,
Caes. B. G. 4, 17, 8:crates,
id. B. C. 3, 46, 5:naves ante portum,
Liv. 37, 31; cf.:naves in pugnam,
id. 22, 19:vicos,
i. e. to build regularly, id. 5, 55; cf.castella,
Flor. 4, 12, 26:molem recta fronte,
Curt. 4, 3 et saep.:regiones lituo,
i. e. to lay out, bound, Cic. Div. 1, 17; cf.:finem alicui veterem viam regiam,
Liv. 39, 27.—Esp. freq.:aciem,
to draw up the troops in battle array, Caes. B. G. 6, 8, 5; Liv. 21, 47 fin.; 34, 28; Front. Strat. 1, 12, 3; 2, 1, 4 et saep.; cf.frontem,
Quint. 2, 13, 3; 5, 13, 11:membrana plumbo derecta,
ruled with a lead-pencil, Cat. 22, 7.—Perh. i. q., to split, cleave in twain:B.elephantum machaeră dirigit,
Plaut. Curc. 3, 54 (dub.); cf.: dirigere apud Plautum invenitur pro discidere, Paul. ex Fest. p. 69, 15 Müll.—In partic., with respect to the terminus, to send in a straight line, to direct to a place (so most freq.):II.ex vestigio vela ad castra Corneliana,
Caes. B. C. 2, 25, 6:aciem ad te,
Cat. 63, 56:cursum ad litora,
Caes. B. C. 3, 25, 4: iter ad Mutinam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 112 et saep.—Afterwards more freq. with in:equum in consulem,
Liv. 2, 6:currum in hostem,
Ov. M. 12, 78:tela manusque in corpus Aeacidae,
Verg. A. 6, 57; Front. Strat. 3, 3, 4:hastam in te,
Ov. M. 8, 66; cf.:dentes in inguina,
id. ib. 8, 400:cursum in Africam,
Vell. 2, 19 fin.:cursum per auras in lucos,
Verg. A. 6, 195 et saep.:navem eo,
Nep. Chabr. 4, 2:gressum huc,
Verg. A. 5, 162; 11, 855 et saep.; and poet. with the dat.:Ilo hastam,
Verg. A. 10, 401 et saep.—Without designating the limit:ab iisdem (Etesiis) maritimi cursus (i. e. navium) celeres et certi diriguntur,
to be directed, steered, Cic. N. D. 2, 53:iter navis,
Ov. F. 1, 4:cursum,
Front. Strat. 3, 13, 6; esp. freq. of weapons, to aim, direct:spicula,
Verg. A. 7, 497; Ov. M. 12, 606:hastile,
Verg. A. 12, 490:tela,
Hor. C. 4, 9, 18:sagittas,
Suet. Dom. 19 et saep.— Poet.:vulnera,
Verg. A. 10, 140; Sil. 2, 92 Drak.; Tac. H. 2, 35; cf.:vulnera alicui,
Sen. Herc. Oet. 160.Trop.A.In gen., to set in order, arrange (very rare):B.materias divisione dirigere,
Quint. 2, 6, 1.—Far more freq. (esp. in Cic. and Quint.),In partic.: aliquid ad or in aliquid; also: aliqua re, to direct, guide, arrange a thing either to something (as its aim, scope) or according to something (as its rule or pattern).(α).With ad: meas cogitationes sic dirigo, non ad illam parvulam Cynosuram sed, etc., Ac. 2, 20, 66; cf.:(β).orationem ad exempla,
id. Rep. 2, 31 fin.; Quint. 10, 2, 1:judicium ad ea,
id. 6, 5, 2:se ad id quod, etc.,
id. 12, 3, 8; cf.:se ad ea effingenda,
id. 10, 1, 127:praecipua rerum ad famam,
Tac. A. 4, 40 et saep.—In a different sense (viz., with ad equiv. to secundum, v. ad):in verbis et eligendis et collocandis nihil non ad rationem,
Cic. Brut. 37, 140:vitam ad certam rationis normam,
to conform, id. Mur. 2:leges hominum ad naturam,
id. Leg. 2, 5 fin.; id. Or. 2 fin. et saep.—With in (not so in Cic.):(γ).tota mente (intentionem) in opus ipsum,
Quint. 10, 3, 28:communes locos in vitia,
id. 2, 1, 11; Front. Strat. 3, 2, 2 et saep.—With abl. (only in Cic.):(δ).quos (fines) utilitate aut voluptate dirigunt,
Cic. Fin. 5, 20 fin.:omnia voluptate,
id. ib. 2, 22, 71:utilitatem honestate,
id. Off. 3, 21, 83:haec normā,
id. de Or. 3, 49, 190.—Without an object:(ε).(divinatio) ad veritatem saepissime dirigit,
Cic. Div. 1, 14 fin. —With acc. only: epistolam (sc. ad aliquem), to write, Capit. Clod. Alb. 2.—(ζ).With adversus, Quint. 5, 7, 6.—Hence, dīrectus ( dērectus), a, um, P. a., made straight, straight, direct, whether horizontally or perpendicularly; straight, level; upright, steep.A.Lit.:B.auditus flexuosum iter habet, ne quid intrare possit, si simplex et directum pateret,
Cic. N. D. 2, 57, 144; cf.aes (tubae), opp. flexum,
Ov. M. 1, 98:iter,
Caes. B. C. 3, 79, 2: latera, id. B. G. 7, 72, 1; cf.trabes,
id. ib. 7, 23, 1:ordo (olearum),
Cic. Caecin. 8, 22:arcus (opp. obliquus),
Ov. M. 2, 129:paries,
i. e. that cuts another at right angles, Cic. Top. 4: ut directiores ictus flant, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 2:praeruptus locus utraque ex parte directus,
Caes. B. C. 1, 45, 4; cf. id. ib. 2, 24, 3:(Henna) ab omni aditu circumcisa atque directa,
Cic. Verr. 2, 4, 48 Zumpt N. cr.:cornu,
Caes. B. G. 6, 26.— Subst.: dī-rectum, i, n., a straight line:in directo pedum VIII. esse, in anfracto XVI.,
in a straight line, Varr. L. L. 7, § 15 Müll.; so,altitudo (montis) per directum IV. M. pass.,
Plin. 5, 22, 18, § 80; cf. id. 3, 5, 9, § 66 al.:cadere in directum moderate (with exire per devexum),
Sen. Q. N. 6, 20; Vulg. Ezech. 47, 20 al.—Trop., straightforward, unceremonious, open, simple, direct:a.o praeclaram beate vivendi et apertam et simplicem et directam viam,
Cic. Fin. 1, 18; cf.:iter ad laudem,
id. Cael. 17, 41:vera illa et directa ratio,
id. ib. 18:tristis ac directus senex,
id. ib. 16, 38; cf.:quid est in judicio? Directum, asperum, simplex, SI PARET HS ICCC DARI,
id. Rosc. Com. 4, 11:percunctatio et denuntiatio belli,
Liv. 21, 19; cf.contiones,
Just. 38, 3 fin. (v. obliquus):verba,
Cod. Just. 6, 23, 15:actio,
Dig. 3, 5, 46; 9, 4, 26 et saep.; cf.institutio (opp. precaria),
id. 29, 1, 19:libertates (opp. fideicommissariae),
id. 29, 4, 12.— Adv.dīrectē, directly, straight (very rare):b.dicere,
Cic. Part. Or. 7, 24:ire,
Vulg. Sap. 5, 22.—Far more freq.,dīrectō, directly, straight:* c. d.deorsum ferri,
Cic. N. D. 1, 25:transversas trabes,
Caes. B. C. 2, 9, 2:ad fidem spectare,
Cic. Part. Or. 13, 46; so id. Div. 2, 61 fin. (opp. anfractus and circuitio); Liv. 1, 11 fin.; Sen. Ep. 66; Dig. 9, 4, 26 al. —dīrectim, straightway, directly (post-class.), App. Dogm. Plat. 3, p. 34; Macr. S. 7, 12 fin.—Comp.:directius gubernare,
Cic. Ac. 2, 20, 66.— Sup. seems not to occur either in the adj. or in the adv. -
18 directum
dī-rĭgo or dērĭgo (the latter form preferred by Roby, L. G. 2, p. 387; cf. Rib. Proleg. ad Verg. p. 401 sq.; so Liv. 21, 19, 1; 21, 47, 8; 22, 28 Weissenb.; id. 22, 47, 2 Drak.; Lach. ad Lucr. 4, 609; Tac. A. 6, 40 Ritter; acc. to Brambach, s. v., the two forms are different words, de-rigo meaning to give a particular direction to; di-rigo, to arrange in distinct lines, set or move different ways; cf. describo and discribo. But the distinction is not observed in the MSS. and edd. generally), rexi, rectum, 3 ( perf. sync. direxti, Verg. A. 6, 57), v. a. [dis-rego], to lay straight, set in a straight line, to arrange, draw up (class.; cf.: guberno, collineo, teneo).I.Lit.A.In gen.:* b.coronam si diviseris, arcus erit: si direxeris, virga,
Sen. Q. N. 1, 10:haec directa materia injecta consternebantur,
Caes. B. G. 4, 17, 8:crates,
id. B. C. 3, 46, 5:naves ante portum,
Liv. 37, 31; cf.:naves in pugnam,
id. 22, 19:vicos,
i. e. to build regularly, id. 5, 55; cf.castella,
Flor. 4, 12, 26:molem recta fronte,
Curt. 4, 3 et saep.:regiones lituo,
i. e. to lay out, bound, Cic. Div. 1, 17; cf.:finem alicui veterem viam regiam,
Liv. 39, 27.—Esp. freq.:aciem,
to draw up the troops in battle array, Caes. B. G. 6, 8, 5; Liv. 21, 47 fin.; 34, 28; Front. Strat. 1, 12, 3; 2, 1, 4 et saep.; cf.frontem,
Quint. 2, 13, 3; 5, 13, 11:membrana plumbo derecta,
ruled with a lead-pencil, Cat. 22, 7.—Perh. i. q., to split, cleave in twain:B.elephantum machaeră dirigit,
Plaut. Curc. 3, 54 (dub.); cf.: dirigere apud Plautum invenitur pro discidere, Paul. ex Fest. p. 69, 15 Müll.—In partic., with respect to the terminus, to send in a straight line, to direct to a place (so most freq.):II.ex vestigio vela ad castra Corneliana,
Caes. B. C. 2, 25, 6:aciem ad te,
Cat. 63, 56:cursum ad litora,
Caes. B. C. 3, 25, 4: iter ad Mutinam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 112 et saep.—Afterwards more freq. with in:equum in consulem,
Liv. 2, 6:currum in hostem,
Ov. M. 12, 78:tela manusque in corpus Aeacidae,
Verg. A. 6, 57; Front. Strat. 3, 3, 4:hastam in te,
Ov. M. 8, 66; cf.:dentes in inguina,
id. ib. 8, 400:cursum in Africam,
Vell. 2, 19 fin.:cursum per auras in lucos,
Verg. A. 6, 195 et saep.:navem eo,
Nep. Chabr. 4, 2:gressum huc,
Verg. A. 5, 162; 11, 855 et saep.; and poet. with the dat.:Ilo hastam,
Verg. A. 10, 401 et saep.—Without designating the limit:ab iisdem (Etesiis) maritimi cursus (i. e. navium) celeres et certi diriguntur,
to be directed, steered, Cic. N. D. 2, 53:iter navis,
Ov. F. 1, 4:cursum,
Front. Strat. 3, 13, 6; esp. freq. of weapons, to aim, direct:spicula,
Verg. A. 7, 497; Ov. M. 12, 606:hastile,
Verg. A. 12, 490:tela,
Hor. C. 4, 9, 18:sagittas,
Suet. Dom. 19 et saep.— Poet.:vulnera,
Verg. A. 10, 140; Sil. 2, 92 Drak.; Tac. H. 2, 35; cf.:vulnera alicui,
Sen. Herc. Oet. 160.Trop.A.In gen., to set in order, arrange (very rare):B.materias divisione dirigere,
Quint. 2, 6, 1.—Far more freq. (esp. in Cic. and Quint.),In partic.: aliquid ad or in aliquid; also: aliqua re, to direct, guide, arrange a thing either to something (as its aim, scope) or according to something (as its rule or pattern).(α).With ad: meas cogitationes sic dirigo, non ad illam parvulam Cynosuram sed, etc., Ac. 2, 20, 66; cf.:(β).orationem ad exempla,
id. Rep. 2, 31 fin.; Quint. 10, 2, 1:judicium ad ea,
id. 6, 5, 2:se ad id quod, etc.,
id. 12, 3, 8; cf.:se ad ea effingenda,
id. 10, 1, 127:praecipua rerum ad famam,
Tac. A. 4, 40 et saep.—In a different sense (viz., with ad equiv. to secundum, v. ad):in verbis et eligendis et collocandis nihil non ad rationem,
Cic. Brut. 37, 140:vitam ad certam rationis normam,
to conform, id. Mur. 2:leges hominum ad naturam,
id. Leg. 2, 5 fin.; id. Or. 2 fin. et saep.—With in (not so in Cic.):(γ).tota mente (intentionem) in opus ipsum,
Quint. 10, 3, 28:communes locos in vitia,
id. 2, 1, 11; Front. Strat. 3, 2, 2 et saep.—With abl. (only in Cic.):(δ).quos (fines) utilitate aut voluptate dirigunt,
Cic. Fin. 5, 20 fin.:omnia voluptate,
id. ib. 2, 22, 71:utilitatem honestate,
id. Off. 3, 21, 83:haec normā,
id. de Or. 3, 49, 190.—Without an object:(ε).(divinatio) ad veritatem saepissime dirigit,
Cic. Div. 1, 14 fin. —With acc. only: epistolam (sc. ad aliquem), to write, Capit. Clod. Alb. 2.—(ζ).With adversus, Quint. 5, 7, 6.—Hence, dīrectus ( dērectus), a, um, P. a., made straight, straight, direct, whether horizontally or perpendicularly; straight, level; upright, steep.A.Lit.:B.auditus flexuosum iter habet, ne quid intrare possit, si simplex et directum pateret,
Cic. N. D. 2, 57, 144; cf.aes (tubae), opp. flexum,
Ov. M. 1, 98:iter,
Caes. B. C. 3, 79, 2: latera, id. B. G. 7, 72, 1; cf.trabes,
id. ib. 7, 23, 1:ordo (olearum),
Cic. Caecin. 8, 22:arcus (opp. obliquus),
Ov. M. 2, 129:paries,
i. e. that cuts another at right angles, Cic. Top. 4: ut directiores ictus flant, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 2:praeruptus locus utraque ex parte directus,
Caes. B. C. 1, 45, 4; cf. id. ib. 2, 24, 3:(Henna) ab omni aditu circumcisa atque directa,
Cic. Verr. 2, 4, 48 Zumpt N. cr.:cornu,
Caes. B. G. 6, 26.— Subst.: dī-rectum, i, n., a straight line:in directo pedum VIII. esse, in anfracto XVI.,
in a straight line, Varr. L. L. 7, § 15 Müll.; so,altitudo (montis) per directum IV. M. pass.,
Plin. 5, 22, 18, § 80; cf. id. 3, 5, 9, § 66 al.:cadere in directum moderate (with exire per devexum),
Sen. Q. N. 6, 20; Vulg. Ezech. 47, 20 al.—Trop., straightforward, unceremonious, open, simple, direct:a.o praeclaram beate vivendi et apertam et simplicem et directam viam,
Cic. Fin. 1, 18; cf.:iter ad laudem,
id. Cael. 17, 41:vera illa et directa ratio,
id. ib. 18:tristis ac directus senex,
id. ib. 16, 38; cf.:quid est in judicio? Directum, asperum, simplex, SI PARET HS ICCC DARI,
id. Rosc. Com. 4, 11:percunctatio et denuntiatio belli,
Liv. 21, 19; cf.contiones,
Just. 38, 3 fin. (v. obliquus):verba,
Cod. Just. 6, 23, 15:actio,
Dig. 3, 5, 46; 9, 4, 26 et saep.; cf.institutio (opp. precaria),
id. 29, 1, 19:libertates (opp. fideicommissariae),
id. 29, 4, 12.— Adv.dīrectē, directly, straight (very rare):b.dicere,
Cic. Part. Or. 7, 24:ire,
Vulg. Sap. 5, 22.—Far more freq.,dīrectō, directly, straight:* c. d.deorsum ferri,
Cic. N. D. 1, 25:transversas trabes,
Caes. B. C. 2, 9, 2:ad fidem spectare,
Cic. Part. Or. 13, 46; so id. Div. 2, 61 fin. (opp. anfractus and circuitio); Liv. 1, 11 fin.; Sen. Ep. 66; Dig. 9, 4, 26 al. —dīrectim, straightway, directly (post-class.), App. Dogm. Plat. 3, p. 34; Macr. S. 7, 12 fin.—Comp.:directius gubernare,
Cic. Ac. 2, 20, 66.— Sup. seems not to occur either in the adj. or in the adv. -
19 dirigo
dī-rĭgo or dērĭgo (the latter form preferred by Roby, L. G. 2, p. 387; cf. Rib. Proleg. ad Verg. p. 401 sq.; so Liv. 21, 19, 1; 21, 47, 8; 22, 28 Weissenb.; id. 22, 47, 2 Drak.; Lach. ad Lucr. 4, 609; Tac. A. 6, 40 Ritter; acc. to Brambach, s. v., the two forms are different words, de-rigo meaning to give a particular direction to; di-rigo, to arrange in distinct lines, set or move different ways; cf. describo and discribo. But the distinction is not observed in the MSS. and edd. generally), rexi, rectum, 3 ( perf. sync. direxti, Verg. A. 6, 57), v. a. [dis-rego], to lay straight, set in a straight line, to arrange, draw up (class.; cf.: guberno, collineo, teneo).I.Lit.A.In gen.:* b.coronam si diviseris, arcus erit: si direxeris, virga,
Sen. Q. N. 1, 10:haec directa materia injecta consternebantur,
Caes. B. G. 4, 17, 8:crates,
id. B. C. 3, 46, 5:naves ante portum,
Liv. 37, 31; cf.:naves in pugnam,
id. 22, 19:vicos,
i. e. to build regularly, id. 5, 55; cf.castella,
Flor. 4, 12, 26:molem recta fronte,
Curt. 4, 3 et saep.:regiones lituo,
i. e. to lay out, bound, Cic. Div. 1, 17; cf.:finem alicui veterem viam regiam,
Liv. 39, 27.—Esp. freq.:aciem,
to draw up the troops in battle array, Caes. B. G. 6, 8, 5; Liv. 21, 47 fin.; 34, 28; Front. Strat. 1, 12, 3; 2, 1, 4 et saep.; cf.frontem,
Quint. 2, 13, 3; 5, 13, 11:membrana plumbo derecta,
ruled with a lead-pencil, Cat. 22, 7.—Perh. i. q., to split, cleave in twain:B.elephantum machaeră dirigit,
Plaut. Curc. 3, 54 (dub.); cf.: dirigere apud Plautum invenitur pro discidere, Paul. ex Fest. p. 69, 15 Müll.—In partic., with respect to the terminus, to send in a straight line, to direct to a place (so most freq.):II.ex vestigio vela ad castra Corneliana,
Caes. B. C. 2, 25, 6:aciem ad te,
Cat. 63, 56:cursum ad litora,
Caes. B. C. 3, 25, 4: iter ad Mutinam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 112 et saep.—Afterwards more freq. with in:equum in consulem,
Liv. 2, 6:currum in hostem,
Ov. M. 12, 78:tela manusque in corpus Aeacidae,
Verg. A. 6, 57; Front. Strat. 3, 3, 4:hastam in te,
Ov. M. 8, 66; cf.:dentes in inguina,
id. ib. 8, 400:cursum in Africam,
Vell. 2, 19 fin.:cursum per auras in lucos,
Verg. A. 6, 195 et saep.:navem eo,
Nep. Chabr. 4, 2:gressum huc,
Verg. A. 5, 162; 11, 855 et saep.; and poet. with the dat.:Ilo hastam,
Verg. A. 10, 401 et saep.—Without designating the limit:ab iisdem (Etesiis) maritimi cursus (i. e. navium) celeres et certi diriguntur,
to be directed, steered, Cic. N. D. 2, 53:iter navis,
Ov. F. 1, 4:cursum,
Front. Strat. 3, 13, 6; esp. freq. of weapons, to aim, direct:spicula,
Verg. A. 7, 497; Ov. M. 12, 606:hastile,
Verg. A. 12, 490:tela,
Hor. C. 4, 9, 18:sagittas,
Suet. Dom. 19 et saep.— Poet.:vulnera,
Verg. A. 10, 140; Sil. 2, 92 Drak.; Tac. H. 2, 35; cf.:vulnera alicui,
Sen. Herc. Oet. 160.Trop.A.In gen., to set in order, arrange (very rare):B.materias divisione dirigere,
Quint. 2, 6, 1.—Far more freq. (esp. in Cic. and Quint.),In partic.: aliquid ad or in aliquid; also: aliqua re, to direct, guide, arrange a thing either to something (as its aim, scope) or according to something (as its rule or pattern).(α).With ad: meas cogitationes sic dirigo, non ad illam parvulam Cynosuram sed, etc., Ac. 2, 20, 66; cf.:(β).orationem ad exempla,
id. Rep. 2, 31 fin.; Quint. 10, 2, 1:judicium ad ea,
id. 6, 5, 2:se ad id quod, etc.,
id. 12, 3, 8; cf.:se ad ea effingenda,
id. 10, 1, 127:praecipua rerum ad famam,
Tac. A. 4, 40 et saep.—In a different sense (viz., with ad equiv. to secundum, v. ad):in verbis et eligendis et collocandis nihil non ad rationem,
Cic. Brut. 37, 140:vitam ad certam rationis normam,
to conform, id. Mur. 2:leges hominum ad naturam,
id. Leg. 2, 5 fin.; id. Or. 2 fin. et saep.—With in (not so in Cic.):(γ).tota mente (intentionem) in opus ipsum,
Quint. 10, 3, 28:communes locos in vitia,
id. 2, 1, 11; Front. Strat. 3, 2, 2 et saep.—With abl. (only in Cic.):(δ).quos (fines) utilitate aut voluptate dirigunt,
Cic. Fin. 5, 20 fin.:omnia voluptate,
id. ib. 2, 22, 71:utilitatem honestate,
id. Off. 3, 21, 83:haec normā,
id. de Or. 3, 49, 190.—Without an object:(ε).(divinatio) ad veritatem saepissime dirigit,
Cic. Div. 1, 14 fin. —With acc. only: epistolam (sc. ad aliquem), to write, Capit. Clod. Alb. 2.—(ζ).With adversus, Quint. 5, 7, 6.—Hence, dīrectus ( dērectus), a, um, P. a., made straight, straight, direct, whether horizontally or perpendicularly; straight, level; upright, steep.A.Lit.:B.auditus flexuosum iter habet, ne quid intrare possit, si simplex et directum pateret,
Cic. N. D. 2, 57, 144; cf.aes (tubae), opp. flexum,
Ov. M. 1, 98:iter,
Caes. B. C. 3, 79, 2: latera, id. B. G. 7, 72, 1; cf.trabes,
id. ib. 7, 23, 1:ordo (olearum),
Cic. Caecin. 8, 22:arcus (opp. obliquus),
Ov. M. 2, 129:paries,
i. e. that cuts another at right angles, Cic. Top. 4: ut directiores ictus flant, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 2:praeruptus locus utraque ex parte directus,
Caes. B. C. 1, 45, 4; cf. id. ib. 2, 24, 3:(Henna) ab omni aditu circumcisa atque directa,
Cic. Verr. 2, 4, 48 Zumpt N. cr.:cornu,
Caes. B. G. 6, 26.— Subst.: dī-rectum, i, n., a straight line:in directo pedum VIII. esse, in anfracto XVI.,
in a straight line, Varr. L. L. 7, § 15 Müll.; so,altitudo (montis) per directum IV. M. pass.,
Plin. 5, 22, 18, § 80; cf. id. 3, 5, 9, § 66 al.:cadere in directum moderate (with exire per devexum),
Sen. Q. N. 6, 20; Vulg. Ezech. 47, 20 al.—Trop., straightforward, unceremonious, open, simple, direct:a.o praeclaram beate vivendi et apertam et simplicem et directam viam,
Cic. Fin. 1, 18; cf.:iter ad laudem,
id. Cael. 17, 41:vera illa et directa ratio,
id. ib. 18:tristis ac directus senex,
id. ib. 16, 38; cf.:quid est in judicio? Directum, asperum, simplex, SI PARET HS ICCC DARI,
id. Rosc. Com. 4, 11:percunctatio et denuntiatio belli,
Liv. 21, 19; cf.contiones,
Just. 38, 3 fin. (v. obliquus):verba,
Cod. Just. 6, 23, 15:actio,
Dig. 3, 5, 46; 9, 4, 26 et saep.; cf.institutio (opp. precaria),
id. 29, 1, 19:libertates (opp. fideicommissariae),
id. 29, 4, 12.— Adv.dīrectē, directly, straight (very rare):b.dicere,
Cic. Part. Or. 7, 24:ire,
Vulg. Sap. 5, 22.—Far more freq.,dīrectō, directly, straight:* c. d.deorsum ferri,
Cic. N. D. 1, 25:transversas trabes,
Caes. B. C. 2, 9, 2:ad fidem spectare,
Cic. Part. Or. 13, 46; so id. Div. 2, 61 fin. (opp. anfractus and circuitio); Liv. 1, 11 fin.; Sen. Ep. 66; Dig. 9, 4, 26 al. —dīrectim, straightway, directly (post-class.), App. Dogm. Plat. 3, p. 34; Macr. S. 7, 12 fin.—Comp.:directius gubernare,
Cic. Ac. 2, 20, 66.— Sup. seems not to occur either in the adj. or in the adv. -
20 discriptio
dīscriptio, ōnis, f. [discribo], a division, distribution, apportionment:civitatis,
Cic. Sest. 65, 137:populi,
id. Planc. 18, 45:privatarum possessionum,
id. Off. 1, 7, 21; id. Tusc. 4, 1, 1; 5, 24, 68; id. Rep. 1, 46, 70; id. N. D. 1, 33, 92 al. (In these passages, formerly descriptio, q. v.)
- 1
- 2