-
1 dilabor
dilabor, labi, lapsus sum [st2]1 [-] s'écouler de côté et d'autre, se dissiper. [st2]2 [-] se disperser. [st2]3 [-] tomber par morceaux. [st2]4 [-] s'échapper, se perdre, périr, s'évanouir. - postquam dilapso tempore comitiorum dies adventabat, Romam decessit, Sall. J. 36, 4: le temps s'était écoulé et comme le jour des comices approchait, il s'embarqua pour Rome. - rem familiarem dilabi sinere, Cic. Off. 2, 64: laisser dissiper son patrimoine. - dilabi a signis: abandonner les enseignes. - conventum dilabi: congédier l'assemblée.* * *dilabor, labi, lapsus sum [st2]1 [-] s'écouler de côté et d'autre, se dissiper. [st2]2 [-] se disperser. [st2]3 [-] tomber par morceaux. [st2]4 [-] s'échapper, se perdre, périr, s'évanouir. - postquam dilapso tempore comitiorum dies adventabat, Romam decessit, Sall. J. 36, 4: le temps s'était écoulé et comme le jour des comices approchait, il s'embarqua pour Rome. - rem familiarem dilabi sinere, Cic. Off. 2, 64: laisser dissiper son patrimoine. - dilabi a signis: abandonner les enseignes. - conventum dilabi: congédier l'assemblée.* * *Dilabor, pen. prod. dilaberis, dilapsus sum, dilabi. Liu. S'escouler, Cheoir petit à petit.\In agros, vel oppida dilabi. Liu. Se retirer tout doulcement.\A sapientum familiaritatibus ad vulgares amicitias nostra dilabitur oratio. Cic. Tombe, Chet.\Alii plures mea memoria dilabuntur. Cic. Tombent ou eschappent de ma memoire, Il ne m'en souvient plus.\Dilabuntur vectigalia negligentia. Liu. Les revenuz du royaume se perdent et decheent par negligence.\Dilabitur vestis condita situ, et corrumpitur. Colum. Elle se diminue et dechet.\Dilabitur vetustate nauis putris. Liu. Se corrompt.\Dilabuntur discordia res maximae. Sallust. Decheent et se perdent, Vont à degast, Perissent. -
2 dilabor
dilabor dilabor, lapsus sum, ari погибать -
3 dilabor
dilabor dilabor, lapsus sum, labi распадаться, рассыпаться -
4 dilabor
dī-lābor, lāpsus sum, lābī depon.1) распадаться, разрушаться (aedes vetustate dilapsa L; monumenta dilapsa Lcr); истлевать ( vestis dilabitur Col); рассыпаться ( in cinĕres H); разливаться, растекаться ( dilapsa cadavera tabo V)2) протекать, течь3) пропадать, погибать (res familiaris dilabitur C)male parta male dilabuntur погов. Poëta ap. C — дурно приобретённое, дурно и гибнет ( или «пришло махом, ушло прахом»)4) схлынуть, отступитьdilabens aestus T — отлив6) расходиться, разбегаться (in sua tecta L; ad resumenda arma Su; exercitus dilabitur Sl; in oppida L)7) ускользать (impune d. rhH.)8) рассеиваться, исчезать ( nebula dilabitur L)aliquid dilabitur memoriā C — что-л. исчезает из памяти (забывается) -
5 dilabor
dī-lābor, lāpsus sum, lābī (dis u. labor), I) auseinander gleiten, A) eig.: α) v. Gebäuden, Körpern usw., auseinander gehen, -fallen, sich auflösen, verfallen, zerfallen, aedificium dilabens, Sen.: aedis Iovis vetustate dilapsa, Liv.: dilapsa vetustate moenia, Tac.: navis putris iam admodum et vetustate dilabens, Liv.: dilapsa cadavera tabo, Verg.: dilapsa in cineres fax, Hor. – poet., ungula in quinos dilapsa absumitur ungues, Ov. met. 1, 742. – β) v. Flüssigem, zerrinnen, zerfließen, zerschmelzen, sich auflösen, eadem (aqua conglaciata) admixto calore liquefacta et dilapsa, Cic.: ut nix tot hominum iumentorumque incessu dilapsa est, Liv.: quā (nebulā) dilabente, zerrann, sich verzog, Liv. – poet., (Proteus) in aquas tenues dilapsus abibit, Verg. georg. 4, 410. – B) übtr., zerfallen, zerstieben, auseinander stieben, versplittert werden, in ein Nichts zerrinnen od. sich auflösen, vergehen, in Verfall geraten, iam illa (mala et incommoda), quae socordiā nostrā collecta sunt, dilabentur, Sall. fr.: intento opus est animo, ne omnia dilabantur, si unum aliquod effugerit, Cic.: bella inopiā dilabi, zerschlügen sich, Iustin. – male parta male dilabuntur, Poëta b. Cic.: rem familiarem dilabi sinere, Cic. – praeclara facies, magnae divitiae, ad hoc vis corporis etc. dilabuntur; at ingeni egregia facinora sicut anima immortalia sunt, Sall.: dilapsa esse robora corporum animorumque, Liv. – ut praeclarissime constituta res publica dilaberetur, Cic.: rem communem esse dilapsam, Cic.: concordiā parvae res crescunt, discordiā maxumae dilabuntur, Sall.: vectigalia publica neglegentiā dilabebantur, wurden versplittert, Liv.: profecto omnis invidia prolatandis consultationibus dilapsa foret, hätte sich in ein Nichts aufgelöst, hätte sich verloren, Sall. – II) von einem Orte od. von jmd. sich trennend entgleiten, A) eig.: α) v. persönl. Subjj., bef. von Soldaten, die ihren Standort ohne od. gegen Befehl verlassen, unser entschlüpfen, entwischen, entrinnen, entweichen, sich aus dem Staube machen, sich unbemerkt fortmachen (vgl. Fabri Liv. 21, 32, 10), hostes oppressi aut dilapsi forent, Sall. fr.: exercitus brevi dilabitur, Sall.: sine commeatibus ab signis, ab ordinibus, Liv.: ex praesidio, Liv.: in oppida, Liv.: passim in civitates, Liv.: nocte in sua tecta, sich verlaufen, Liv.: domum, Frontin.: ad praedam, Liv.: ad resumenda arma, Suet.: u.m. 1. Supin., praedatum, pabulatum, lignatum, Liv. – β) v. Lebl., gleichs. entgleiten, entweichen, v. Gewässern, Fibrenus... rapide dilapsus (im raschen Fortströmen) cito in unum confluit, Cic.: amnis presso in solum alveo dilabitur, Curt.: dilabente aestu, als die Flut zurücktrat, Tac.: cum (aquae) a capite aquarum a solo vetustate dilapsae essent, entwichen, ausgeblieben war, Corp. inscr. Lat. 6, 1258. – v. Feuer usw., dilapso per culinam Vulcano (= igni), sich verbreitet, Hor.: omnis et unā dilapsus calor, entwich, verglomm, Verg. – v. der Erde, ne terra facile dilabatur, Veget. mil. 3, 8. p. 83, 3 L. – B) übtr., entschlüpfen, entweichen, entschwinden, 1) im allg.: qui fortunis alicuius inducti amicitiam eius secuti sunt, hi, simul ac fortuna (Glück) dilapsa est, devolant omnes, Cornif. rhet.: dilapsis inter nova grandia curis, Ov. – impune maxima peccata dilabuntur, entschlüpfen der Ahndung, schlüpfen so durch, Cornif. rhet. – sunt alii plures fortasse, sed de mea memoria dilabuntur, entschwinden aus meinem G., entgehen mir, Cic. – 2) insbes., v. der Zeit = entschwinden, verfließen, dilapso tempore, Sall. Iug. 36, 4.
-
6 dilabor
dī-lābor, lāpsus sum, lābī (dis u. labor), I) auseinander gleiten, A) eig.: α) v. Gebäuden, Körpern usw., auseinander gehen, -fallen, sich auflösen, verfallen, zerfallen, aedificium dilabens, Sen.: aedis Iovis vetustate dilapsa, Liv.: dilapsa vetustate moenia, Tac.: navis putris iam admodum et vetustate dilabens, Liv.: dilapsa cadavera tabo, Verg.: dilapsa in cineres fax, Hor. – poet., ungula in quinos dilapsa absumitur ungues, Ov. met. 1, 742. – β) v. Flüssigem, zerrinnen, zerfließen, zerschmelzen, sich auflösen, eadem (aqua conglaciata) admixto calore liquefacta et dilapsa, Cic.: ut nix tot hominum iumentorumque incessu dilapsa est, Liv.: quā (nebulā) dilabente, zerrann, sich verzog, Liv. – poet., (Proteus) in aquas tenues dilapsus abibit, Verg. georg. 4, 410. – B) übtr., zerfallen, zerstieben, auseinander stieben, versplittert werden, in ein Nichts zerrinnen od. sich auflösen, vergehen, in Verfall geraten, iam illa (mala et incommoda), quae socordiā nostrā collecta sunt, dilabentur, Sall. fr.: intento opus est animo, ne omnia dilabantur, si unum aliquod effugerit, Cic.: bella inopiā dilabi, zerschlügen sich, Iustin. – male parta male dilabuntur, Poëta b. Cic.: rem familiarem dilabi sinere, Cic. – praeclara facies, magnae divitiae, ad hoc vis corporis etc. dilabuntur; at ingeni egregia facinora sicut anima immortalia sunt, Sall.: dilapsa esse robora————corporum animorumque, Liv. – ut praeclarissime constituta res publica dilaberetur, Cic.: rem communem esse dilapsam, Cic.: concordiā parvae res crescunt, discordiā maxumae dilabuntur, Sall.: vectigalia publica neglegentiā dilabebantur, wurden versplittert, Liv.: profecto omnis invidia prolatandis consultationibus dilapsa foret, hätte sich in ein Nichts aufgelöst, hätte sich verloren, Sall. – II) von einem Orte od. von jmd. sich trennend entgleiten, A) eig.: α) v. persönl. Subjj., bef. von Soldaten, die ihren Standort ohne od. gegen Befehl verlassen, unser entschlüpfen, entwischen, entrinnen, entweichen, sich aus dem Staube machen, sich unbemerkt fortmachen (vgl. Fabri Liv. 21, 32, 10), hostes oppressi aut dilapsi forent, Sall. fr.: exercitus brevi dilabitur, Sall.: sine commeatibus ab signis, ab ordinibus, Liv.: ex praesidio, Liv.: in oppida, Liv.: passim in civitates, Liv.: nocte in sua tecta, sich verlaufen, Liv.: domum, Frontin.: ad praedam, Liv.: ad resumenda arma, Suet.: u.m. 1. Supin., praedatum, pabulatum, lignatum, Liv. – β) v. Lebl., gleichs. entgleiten, entweichen, v. Gewässern, Fibrenus... rapide dilapsus (im raschen Fortströmen) cito in unum confluit, Cic.: amnis presso in solum alveo dilabitur, Curt.: dilabente aestu, als die Flut zurücktrat, Tac.: cum (aquae) a capite aquarum a solo vetustate dilapsae essent, entwichen, ausgeblieben war, Corp. inscr. Lat. 6, 1258. – v. Feuer————usw., dilapso per culinam Vulcano (= igni), sich verbreitet, Hor.: omnis et unā dilapsus calor, entwich, verglomm, Verg. – v. der Erde, ne terra facile dilabatur, Veget. mil. 3, 8. p. 83, 3 L. – B) übtr., entschlüpfen, entweichen, entschwinden, 1) im allg.: qui fortunis alicuius inducti amicitiam eius secuti sunt, hi, simul ac fortuna (Glück) dilapsa est, devolant omnes, Cornif. rhet.: dilapsis inter nova grandia curis, Ov. – impune maxima peccata dilabuntur, entschlüpfen der Ahndung, schlüpfen so durch, Cornif. rhet. – sunt alii plures fortasse, sed de mea memoria dilabuntur, entschwinden aus meinem G., entgehen mir, Cic. – 2) insbes., v. der Zeit = entschwinden, verfließen, dilapso tempore, Sall. Iug. 36, 4. -
7 dilabor
dilabi, dilapsus sum V DEPfall apart or to pieces; disperse; melt away; decay; disperse -
8 dilabor
to break up, scatter, dissolve, slip away, fall apart. -
9 dilabor
dī-lābor, lapsus, 3, v. dep. n., to fall asunder, go to pieces, melt away, dissolve (class.).I.Lit.A.In gen.:B.glacies liquefacta et dilapsa,
Cic. N. D. 2, 10, 26; cf.nix,
Liv. 21, 36, 6:nebula,
id. 41, 2, 4:calor,
Verg. A. 4, 705:Vulcanus (i. e. ignis),
Hor. S. 1, 5, 73:aestus,
Tac. A. 14, 32 et saep.—Of a river, to flow apart, flow away, hoc quasi rostro finditur Fibrenus, et divisus aequaliter... rapideque dilapsus cito in unum confluit, Cic. Leg. 2, 3, 6:amnis presso in solum alveo dilabitur,
Curt. 5, 4, 8; cf. Mütz. ad h. 1.— Poet.:ungula in quinos dilapsa ungues,
divided, Ov. M. 1, 742:(Proteus) in aquas tenues dilapsus abibit,
melting, Verg. G. 4, 410.—In partic.1.In the historians, of persons, esp. of soldiers, to move away in different directions, to flee, escape, scatter, disperse:2.exercitus amisso duce brevi dilabitur,
Sall. J. 18, 3;so,
absol., id. C. 57, 1; Nep. Eum. 3, 4; Liv. 9, 45; Front. Strat. 2, 1, 18 al.— With ab:ab signis,
Liv. 23, 18; cf. id. 37, 20.—With ex or e, Liv. 6, 17; 24, 46, 4.— With in:in oppida,
Liv. 8, 29; cf. id. 21, 32; 40, 33; Front. Strat. 3, 8, 3.—With ad, Suet. Calig. 48; Front. Strat. 3, 6, 3:domum,
id. ib. 2, 12 fin.:ab eo,
desert, Vulg. 1 Reg. 13, 8.—Pregn., to tumble down, i. e. to fall to pieces, go to decay:II.monumenta virum dilapsa,
Lucr. 5, 312;so of buildings,
Liv. 4, 20 Drak.; Tac. A. 4, 43; id. H. 1, 68; 86 fin. al.:navis putris vetustate,
Liv. 35, 26:supellex,
Col. 12, 3, 5:cadavera tabo,
Verg. G. 3, 557; cf.:corpora foeda,
Ov. M. 7, 550:fax in cineres,
Hor. C. 4, 13, 28 et saep.Trop. (acc. to I. B. 2.), to go to decay, go to ruin, perish, be lost: male parta male dilabuntur, like our light come, light go, Poëta ap. Cic. Phil. 2, 27 (for which, disperire, Plaut. Poen. 4, 2, 22):2.ne omnia dilabantur, si unum aliquod effugerit,
Cic. Tusc. 4, 5, 10:praeclarissime constituta, respublica,
id. Off. 2, 23, 80:res familiaris,
id. ib. 2, 18, 64:divitiae, vis corporis, etc.,
Sall. J. 2, 2:res maxumae (opp. crescere),
id. ib. 10, 6:omnis invidia,
id. ib. 27, 2:tempus,
i. e. to slip away, id. ib. 36, 4:vectigalia publica negligentiā,
i. e. to fall into confusion, Liv. 33, 46 fin.:curae inter nova gaudia,
to vanish, Ov. P. 4, 4, 21 et saep.:sunt alii plures fortasse, sed meā memoriā dilabuntur,
vanish, Cic. Phil. 13, 5, 11.—Of time, to glide away, pass:dilapso tempore,
Sall. J. 36, 4. -
10 dilabor
, dilapsus sum, dilabi 31) распадаться, рассыпаться, растекаться;2) погибать -
11 dilapsus
dilapsus, a, um part. passé de dilabor. [st2]1 [-] qui s'est écoulé en tous sens, fondu, dispersé; qui s'est écroulé, décomposé, dissous. [st2]2 [-] détruit, évanoui, perdu (fig.).* * *dilapsus, a, um part. passé de dilabor. [st2]1 [-] qui s'est écoulé en tous sens, fondu, dispersé; qui s'est écroulé, décomposé, dissous. [st2]2 [-] détruit, évanoui, perdu (fig.).* * *Dilapsus, Particip. vt Dilapsus rapide fluuius. Cic. Escoulé.\Amor cum forma dilapsus. Claud. S'est perdu, S'en est allé.\Dilapsi domos. Liu. Qui se sont escoulez et retirez tout doulcement chascun en sa maison. -
12 dilabidus
-
13 dilapsio
dīlāpsio, ōnis f. [ dilabor ]разложение, распад ( dilapsiones corporum mortuorum Aug) -
14 dilabidus
dīlābidus, a, um (dilabor), leicht abfallend, vestes, leicht Haare verlierende, Plin. 8, 219.
-
15 dilapsio
-
16 dilabidus
dīlābidus, a, um (dilabor), leicht abfallend, vestes, leicht Haare verlierende, Plin. 8, 219.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > dilabidus
-
17 dilapsio
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > dilapsio
-
18 dīlapsus
dīlapsus P. of dīlābor. -
19 dilabidus
dīlābĭdus, a, um, adj. [dilabor], that soon goes to pieces:vestes,
Plin. 8, 55, 81, § 219. -
20 dilapsio
dīlapsĭo, ōnis, f. [dilabor], decay, destruction, Aug. Civ. D. 22, 12.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
délabrer — (dé la bré) v. a. 1° Mettre en mauvais état. Délabrer une tapisserie. Délabrer une machine. Délabrer sa fortune. Les veilles auront bientôt délabré sa santé. • Il faut entendre là dessus ses héritiers, ils ne délabrent pas mal sa réputation,… … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré