-
1 Amīcus incommodus ab inimīco non differt
Неловкий друг не отличается врага (ср. русск. Услужливый дурак опаснее врага)Латинская пословица.В политике ради известной цели можно заключать, союз даже с самим чертом, - нужно только быть уверенным, что ты проведешь черта, а не тебя. Что касается господина, взявшегося опровергнуть меня на основании авторитетного источника, то я позволю себе напомнить ему старую пословицу: amicus incommodus ab inimico non differt. (К. Маркс, Кошут, Мадзини и Луи-Наполеон.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Amīcus incommodus ab inimīco non differt
-
2 differo
dif-fĕro, distŭli, dīlātum, differre ( inf. differrier, Lucr. 1, 1088. In tmesi:I.disque tulissent,
Plaut. Trin. 4, 1, 14), v. a. and n.Act., to carry different ways; to spread abroad, scatter, disperse, separate (cf.: reicere, proferre, procrastinare, producere, ampliare, prorogare—class.).A.Lit.:B.scintillas agere ac late differre favillam,
Lucr. 2, 675; cf.:favillam longe (ventus),
id. 6, 692:nubila (vis venti),
id. 1, 273; Verg. G. 3, 197:ignem (ventus),
Caes. B. C. 2, 14, 2:casae venti magnitudine ignem distulerunt,
id. B. G. 5, 43, 2:majorem partem classis (vis Africi),
Vell. 2, 79, 2:rudentes fractosque remos (Eurus),
Hor. Epod. 10, 6 et saep.; cf. Plaut. Trin. 4, 1, 14:nos cum scapha tempestas dextrovorsum Differt ab illis,
id. Rud. 2, 3, 39; cf. Lucr. 1, 1088: cytisum, to plant apart, in separate rows = disserere, digerere, Varr. R. R. 1, 43; Col. 11, 3, 30 sq.; 38; 42 al.; cf.:ulmos in versum,
Verg. G. 4, 144:ut formicae frustillatim (te) differant,
Plaut. Curc. 4, 4, 20; cf.:insepulta membra (lupi),
Hor. Epod. 5, 99; and:Mettum in diversa (quadrigae),
Verg. A. 8, 643. —Trop.1.To distract, disquiet, disturb a person (only ante-class.): vorsor in amoris rota miser, Exanimor, feror, differor, distrahor, diripior, Plaut. Cist. 2, 1, 5:2.differor clamore,
id. Ep. 1, 2, 15:cupidine ejus,
id. Poen. 1, 1, 28; cf.:amore istius,
id. Mil. 4, 4, 27:laetitia,
id. Truc. 4, 1, 3:doloribus,
Ter. Ad. 3, 4, 40.—Less freq. act.:aliquem dictis,
to confound, Plaut. Ps. 1, 3, 125; cf. Ter. And. 2, 4, 5 Ruhnk.—To spread abroad, publish, divulge; with a personal object, to cry down, to defame (mostly anteclass. and post-Aug.; not in Cic., Caes., or Sall.).(α).With acc. rei: cum de me ista foris sermonibus differs, Lucil. ap. Non. 284, 16; cf.:(β).rumores famam differant licebit nosque carpant,
Varr. ib. 18:commissam libertatem populo Rom. sermonibus,
Liv. 34, 49:promissum jus anulorum fama distulit,
Suet. Caes. 33.—With acc. and inf.:ne mi hanc famam differant, Me dedidisse, etc.,
Plaut. Trin. 3, 2, 63; Ter. Heaut. prol. 16; Nep. Dion. 10; Val. Fl. 1, 753.—With quasi and dependent clause:rumore ab obtrectatoribus dilato, quasi eundem mox et discruciatum necasset,
Suet. Aug. 14 et saep.— Pass. impers.:quo pertinuit differri etiam per externos, tamquam veneno interceptus esset,
Tac. A. 3, 12; cf. id. ib. 4, 25.—With acc. pers.:3.aliquem pipulo,
Plaut. Aul. 3, 2, 32 (cf. Varr. L. L. 7, § 103 Müll., and see pipulum): aliquem maledicendo sermonibus, Lucil. ap. Non. 284, 24:dominos variis rumoribus,
Tac. A. 1, 4:te circum omnes alias puellas,
to bring into disrepute with them, Prop. 1, 4, 22.—In the pass.: differor sermone miser, Caecil. ap. Gell. 2, 93, 10:alterna differor invidia,
Prop. 1, 16, 48.—With reference to time, to defer, put off, protract, delay any thing; with a personal object also to put off, amuse with promises, get rid of (class. and very freq.).(α).With acc. rei:(β).cetera praesenti sermoni reserventur: hoc tamen non queo differre, etc.,
Cic. Q. Fr. 2, 8:differre quotidie ac procrastinare rem,
id. Rosc. Am. 9 fin.:saepe vadimonia,
id. Quint. 5 fin.:iter in praesentia,
Caes. B. C. 3, 85, 4:pleraque (with omittere in praesens tempus),
Hor. A. P. 44:distulit ira sitim,
Ov. M. 6, 366 et saep.:differri jam hora non potest,
Cic. Phil. 6, 7, 19:tempus,
id. ib. 8, 8; id. Prov. Cons. 11 fin.; Liv. 3, 46; Ov. M. 1, 724 al.:diem de die,
Liv. 25, 25 et saep.—With inf.:quaerere distuli,
Hor. Od. 4, 4, 21; so Liv. 42, 2 (but not Suet. Caes. 81, where agere belongs to proposuerat, cf. id. Aug. 72; id. Calig. 49).—With quin:nihil dilaturi, quin periculum summae rerum facerent,
Liv. 6, 22 fin.; so Suet. Caes. 4; with in and acc.:reliqua in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44 fin.:in posterum diem,
id. Deiot. 7, 21; cf. Caes. B. C. 1, 65 fin.:in posterum,
Cic. Verr. 2, 1, 32; Caes. B. G. 7, 11, 5:in aliud tempus,
Cic. Brut. 87; Caes. B. C. 1, 86, 2:in adventum tuum,
Cic. Fam. 2, 3 fin.:diem edicti in a. d. IV. Kal. Dec.,
id. Phil. 3, 8, 20:curandi tempus in annum,
Hor. Ep. 1, 2, 39 et saep. — Poet.:tropaea in pueros suos,
to reserve for, Prop. 4, 6, 82.—Rarely with ad:aliquid ad crudelitatis tempus,
Cic. Vat. 11 fin.; cf. the foll.—With acc. pers.:(γ).sin autem differs me in tempus aliud,
Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 26, 51; 41, 8:differri non posse adeo concitatos animos,
id. 7, 14:dilatus per frustrationem,
id. 25, 25; cf.:aliquem variis frustrationibus,
Just. 9, 6 fin.:Campanos,
Liv. 26, 33:aliquem petentem,
Suet. Vesp. 23 Ern.:caros amicos (opp. properare),
Mart. 13, 55 et saep.— Poet.: vivacem anum, to preserve alive, i. e. to postpone her death, Ov. M. 13, 519; cf.:decimum dilatus in annum (belli) Hector erat,
id. ib. 12, 76:aliquem in spem impetrandi tandem honoris,
Liv. 39, 32:aliquem in septimum diem,
Suet. Tib. 32; id. Caes. 82 Oud.; id. Aug. 44 fin. et saep.— Rarely with ad:legati ad novos magistratus dilati,
Liv. 41, 8:aliquem ad finem muneris,
Suet. Vit. 12:quas (legationes) par tim dato responso ex itinere dimisit, partim distulit Tarraconem,
Liv. 26, 51.—Once with post:aliquid post bellum differre,
Liv. 4, 6, 4.—Absol. Prov.: differ;II.habent parvae commoda magna morae,
Ov. F. 3, 394.Neut., to differ, be different (esp. freq. since the Ciceron. period—cf.:(β).discrepare, distare, interesse): qui re consentientes vocabulis differebant,
Cic. Fin. 4, 2 fin.; cf.:naturis differunt, voluntate autem similes sunt,
id. de Or. 2, 23: verbo [p. 575] differre, re esse unum, id. Caecin. 21, 59:distare aliquid aut ex aliqua parte differre,
id. ib. 14:nihil aut non fere multum differre,
id. Brut. 40 fin.:paulum differre,
id. Agr. 2, 31, 85 et saep.:nec quicquam differre, utrumne... an, etc.,
Hor. S. 2, 3, 251; cf.:quid enim differt, barathrone Dones quicquid habes, an? etc.,
id. ib. 166.—With ab:(γ).ita ut pauxillum differat a cavillulis,
Plaut. Truc. 3, 2, 18:quidnam esset illud, quo ipsi (poëtae) differrent ab oratoribus,
Cic. Or. 19, 66; id. Off. 1, 27 fin.:quid hoc ab illo differt?
id. Caecin. 14:non multum ab hostili expugnatione,
id. de Imp. Pomp. 5 fin.:multum a Gallica consuetudine,
Caes. B. G. 5, 14; cf. ib. 6, 21; 6, 28, 5:hoc fere ab reliquis differunt, quod, etc.,
id. ib. 6, 18, 3 et saep.—With inter (esp. impers.):(δ).si nihil inter deum et deum differt,
Cic. N. D. 1, 29, 80; id. Off. 1, 28, 99; id. Fin. 4, 25, 70:nequid inter privatum et magistratum differat,
id. Rep. 1, 43:ut non multum differat inter summos et mediocres viros,
id. Off. 2, 8, 30: multa sunt alia, quae inter locum et locum plurimum differunt (for which, shortly before, inter locorum naturas quantum intersit), id. Fat. 4:haec cogitatione inter se differunt, re quidem copulata sunt,
id. Tusc. 4, 11: inter se aliqua re, id. Opt. gen. 2, 6; id. N. D. 1, 7, 16; Caes. B. G. 1, 1, 2; 6, 11, 1; Quint. 12, 10, 22; 34; 67 et saep.:quae quidem inter se plurimum differunt,
id. 5, 14, 27.—Rarely with cum:(ε).occasio cum tempore hoc differt,
Cic. Inv. 1, 27:hoc genus causae cum superiore hoc differt, quod, etc.,
id. ib. 2, 30, 92 Orell. N. cr. —Likewise rarely, differre in aliqua re, Lucr. 3, 314; Nep. Ages. 7 fin. —(ζ).Rarely, and only poet. or in post-Aug. prose, with dat.:quod pede certo Differt sermoni sermo merus,
Hor. S. 1, 4, 48:tragico differre colori,
id. A. P. 236; Quint. 2, 21, 10; Plin. 9, 35, 54, § 107; cf. id. 9, 8, 7, § 23.—Hence, diffĕ-rens, entis, P. a., different, superior:differentius nomen,
a more excellent name, Vulg. Heb. 1, 4; in Quintilian subst. n. (opp. proprium), a difference, Quint. 5, 10, 55; 58; 6, 3, 66; 7, 3, 3; 25 sq.— -
3 differo
dif-fero, dis-tulī, dī-lātum, dif-ferre (dis u. fero), I) tr.: A) auseinander tragen, nach verschiedenen Seiten tragen, 1) eig.: ego te faciam ut formicae frustillatim differant, Plaut.: arbores, d.i. aus der Baumschule, wo sie dicht aneinander standen, herausnehmen und weitläufiger setzen, verpflanzen, Plin.: ulmos in versum, setzen, pflanzen, Verg.: ignem, verbreiten, Caes.: palpebras digitis, auseinander machen, Cael. Aur. chron. 1, 4, 74. – 2) übtr.: a) durch die Rede, α) ausbreiten, verbreiten, überall bekannt machen, cum de me ista foris sermonibus differs, Lucil. 1015: rumores, Ter. u. Nep.: rumorem, Liv.: diff. celerem rumorem od. diff. sermonibus m. folg. Acc. u. Infin., Nep. u. Liv.: fama distulit m. folg. Acc. u. Infin., Suet.: rumore ab obtrectatoribus dilato quasi eundem necasset, Suet. – dah. β) etw. od. jmd. ins Gerede bringen, austragen, verschreien, alqm turpi famā, Acc. fr.: alqm variis rumoribus, Tac.: alqm circum omnes alias puellas, jmd. in üblen Ruf bei den Mädchen bringen, Prop.: aeternā differor invidiā, Prop. – b) der Zeit nach aufschieben, verschieben, verzögern, hinhalten, tempus, Frist geben, Cic.: bellum, Liv.: contionem, Liv.: iudicium centumvirale, Plin. ep.: profectionem, triumphum, Suet.: stipendia militum protrahere et diff., die Zahlung des S. hinziehen u. verschieben, Suet.: rem in aliud tempus, Caes.: alqd post bellum, Liv.: alqm in tempus aliud, verweisen, vertrösten, Cic.: u. so alqm in septimum diem, Suet.: alqm per frustrationem, hinhalten, Liv.: alqm in spem tandem aliquando impetrandi honoris, Liv.: legatos ad novos magistratus, vertrösten auf usw., Liv.: legationes Tarraconem, die Audienz der G. bis auf seine Ankunft in T., Liv.: u. bl. alqm, hinhalten, verweisen, vertrösten, Suet. u. Tac. (s. Heräus Tac. hist. 2, 71, 10): differre se, sich nicht fördern, säumen, Ov.: diff. alqm, donec etc., nicht verurteilen, bis usw., Tac.: nihil diff., quin m. Konj., Liv. u. Suet. – m. Acc. u. Gerund., totum (Esaiam) talem arbitrans distuli repetendum exercitatior in dominico eloquio, Augustin. conf. 9, 5. – m. Infin., quaerere distuli, Hor.: differo de factis eius dicere, Lact.: nec differret obsides ab Arretinis accipere, Liv. – absol., differens, cunctans et differens, Liv.: diff. diem de die, Liv.: consul differendum negat, behauptet, man dürfe nicht weiter säumen, Liv. – B) mit dem Nbbgr:. des Gewaltsamen: 1) eig.: a) zerstreuen, zerreißen, zerteilen, insepulta membra different lupi, Hor.: v. Lebl., classem vis venti distulit, Hor.: aquilo differt nubila, Verg.: castra in plano sita vi fluminis differebantur, wurde auseinander gerissen, Tac. – b) entfernen, fortschaffen, fortjagen, dilato Mithridate, Flor.: Dacia summota atque dilata est, Flor. – 2) übtr., differri alqā re, fast vergehen vor usw., doloribus, Ter.: laetitiā, Plaut.: amore, cupidine alcis, Plaut.: desiderio, Turpil. fr. – u. differre alqm, jmd. in Verwirrung setzen, verblüffen, Ter.: alqm dictis suis, Plaut.; vgl. Ruhnken u. Spengel Ter. Andr. 2, 4, 5 (408). – II) (ohne Perf. u. Supin.) intr., sich unterscheiden, verschieden sein, inter se, Caes. u. Cic.: ab alqo u. ab alqa re, Caes. u. Cic.: cum alqa re, Cic.: alci rei, Hor. u. Lact. (s. Bünem. Lact. 1, 8, 3): aliquid differt, es ist ein gewisser Unterschied, Cic.: nihil differt inter deum et deum, es ist kein Unterschied, Cic.: tolli enim quod maxime inter deos atque homines differt, dann sei der gewaltige Unterschied zwischen G. u. Menschen aufgehoben, Gell. – quid differt ne (enklit.)... an, Hor. sat. 2, 3, 166: nec quicquam differre, utrumne... an, Hor. sat. 2, 3, 251. – dah. differens, verschieden, abweichend, unähnlich, genera, Cic.: causae, Cic.: Compar. in Vulg. Hebr. 1, 4. – subst., differēns, entis, n., die Verschiedenheit, Abweichung (Ggstz. proprium), Quint. – / Parag. Infin. differrier, Lucr. 1, 1088. – Konj. Plusquamperf. in der Tmesis, disque tulissent, Plaut. trin. 833.
-
4 differo
dif-fero, dis-tulī, dī-lātum, dif-ferre (dis u. fero), I) tr.: A) auseinander tragen, nach verschiedenen Seiten tragen, 1) eig.: ego te faciam ut formicae frustillatim differant, Plaut.: arbores, d.i. aus der Baumschule, wo sie dicht aneinander standen, herausnehmen und weitläufiger setzen, verpflanzen, Plin.: ulmos in versum, setzen, pflanzen, Verg.: ignem, verbreiten, Caes.: palpebras digitis, auseinander machen, Cael. Aur. chron. 1, 4, 74. – 2) übtr.: a) durch die Rede, α) ausbreiten, verbreiten, überall bekannt machen, cum de me ista foris sermonibus differs, Lucil. 1015: rumores, Ter. u. Nep.: rumorem, Liv.: diff. celerem rumorem od. diff. sermonibus m. folg. Acc. u. Infin., Nep. u. Liv.: fama distulit m. folg. Acc. u. Infin., Suet.: rumore ab obtrectatoribus dilato quasi eundem necasset, Suet. – dah. β) etw. od. jmd. ins Gerede bringen, austragen, verschreien, alqm turpi famā, Acc. fr.: alqm variis rumoribus, Tac.: alqm circum omnes alias puellas, jmd. in üblen Ruf bei den Mädchen bringen, Prop.: aeternā differor invidiā, Prop. – b) der Zeit nach aufschieben, verschieben, verzögern, hinhalten, tempus, Frist geben, Cic.: bellum, Liv.: contionem, Liv.: iudicium centumvirale, Plin. ep.: profectionem, triumphum, Suet.: stipendia militum protrahere et diff., die Zahlung des S. hinziehen u. verschieben, Suet.: rem in aliud tempus,————Caes.: alqd post bellum, Liv.: alqm in tempus aliud, verweisen, vertrösten, Cic.: u. so alqm in septimum diem, Suet.: alqm per frustrationem, hinhalten, Liv.: alqm in spem tandem aliquando impetrandi honoris, Liv.: legatos ad novos magistratus, vertrösten auf usw., Liv.: legationes Tarraconem, die Audienz der G. bis auf seine Ankunft in T., Liv.: u. bl. alqm, hinhalten, verweisen, vertrösten, Suet. u. Tac. (s. Heräus Tac. hist. 2, 71, 10): differre se, sich nicht fördern, säumen, Ov.: diff. alqm, donec etc., nicht verurteilen, bis usw., Tac.: nihil diff., quin m. Konj., Liv. u. Suet. – m. Acc. u. Gerund., totum (Esaiam) talem arbitrans distuli repetendum exercitatior in dominico eloquio, Augustin. conf. 9, 5. – m. Infin., quaerere distuli, Hor.: differo de factis eius dicere, Lact.: nec differret obsides ab Arretinis accipere, Liv. – absol., differens, cunctans et differens, Liv.: diff. diem de die, Liv.: consul differendum negat, behauptet, man dürfe nicht weiter säumen, Liv. – B) mit dem Nbbgr:. des Gewaltsamen: 1) eig.: a) zerstreuen, zerreißen, zerteilen, insepulta membra different lupi, Hor.: v. Lebl., classem vis venti distulit, Hor.: aquilo differt nubila, Verg.: castra in plano sita vi fluminis differebantur, wurde auseinander gerissen, Tac. – b) entfernen, fortschaffen, fortjagen, dilato Mithridate, Flor.: Dacia summota atque dilata est, Flor. – 2) übtr., differri alqā re, fast vergehen vor————usw., doloribus, Ter.: laetitiā, Plaut.: amore, cupidine alcis, Plaut.: desiderio, Turpil. fr. – u. differre alqm, jmd. in Verwirrung setzen, verblüffen, Ter.: alqm dictis suis, Plaut.; vgl. Ruhnken u. Spengel Ter. Andr. 2, 4, 5 (408). – II) (ohne Perf. u. Supin.) intr., sich unterscheiden, verschieden sein, inter se, Caes. u. Cic.: ab alqo u. ab alqa re, Caes. u. Cic.: cum alqa re, Cic.: alci rei, Hor. u. Lact. (s. Bünem. Lact. 1, 8, 3): aliquid differt, es ist ein gewisser Unterschied, Cic.: nihil differt inter deum et deum, es ist kein Unterschied, Cic.: tolli enim quod maxime inter deos atque homines differt, dann sei der gewaltige Unterschied zwischen G. u. Menschen aufgehoben, Gell. – quid differt ne (enklit.)... an, Hor. sat. 2, 3, 166: nec quicquam differre, utrumne... an, Hor. sat. 2, 3, 251. – dah. differens, verschieden, abweichend, unähnlich, genera, Cic.: causae, Cic.: Compar. in Vulg. Hebr. 1, 4. – subst., differēns, entis, n., die Verschiedenheit, Abweichung (Ggstz. proprium), Quint. – ⇒ Parag. Infin. differrier, Lucr. 1, 1088. – Konj. Plusquamperf. in der Tmesis, disque tulissent, Plaut. trin. 833. -
5 differo
diffĕro, differre, distŭli, dilātum - tr. - [st2]1 [-] porter çà et là, disséminer, disperser, séparer, déchirer. [st2]2 [-] transplanter, repiquer (des arbres) en les espaçant. [st2]3 [-] répandre, colporter, divulguer. [st2]4 [-] diffamer. [st2]5 [-] mettre en pièces, mettre hors de soi, agiter, troubler, déconcerter. [st2]6 [-] différer, tarder, remettre. [st2]7 - intr. - être différent. - ignem differre, Caes.: pousser la flamme de tous côtés (en parl. du vent). - differre ulmos in versum, Virg. G. 4.144: planter des ormeaux sur plusieurs rangs. - differri (au fig.): être tiraillé, être tourmenté, être déchiré. - nihil differre quin: ne pas tarder à. - diem de die differre: remettre de jour en jour. - ex aliqua parte differre: différer en quelque point. - quid differt ? Hor.: quelle différence y a-t-il ? - differre ab aliquo, ab aliqua re: différer de qqn, de qqch. - differre in posterum, in aliud tempus: renvoyer à un autre moment. - tempus differre: user d’atermoiement. - nemo se differt, Sen.: personne ne remet à plus tard ce qui le concerne. - aetates vestrae et illorum differunt: votre âge et le leur sont différents.* * *diffĕro, differre, distŭli, dilātum - tr. - [st2]1 [-] porter çà et là, disséminer, disperser, séparer, déchirer. [st2]2 [-] transplanter, repiquer (des arbres) en les espaçant. [st2]3 [-] répandre, colporter, divulguer. [st2]4 [-] diffamer. [st2]5 [-] mettre en pièces, mettre hors de soi, agiter, troubler, déconcerter. [st2]6 [-] différer, tarder, remettre. [st2]7 - intr. - être différent. - ignem differre, Caes.: pousser la flamme de tous côtés (en parl. du vent). - differre ulmos in versum, Virg. G. 4.144: planter des ormeaux sur plusieurs rangs. - differri (au fig.): être tiraillé, être tourmenté, être déchiré. - nihil differre quin: ne pas tarder à. - diem de die differre: remettre de jour en jour. - ex aliqua parte differre: différer en quelque point. - quid differt ? Hor.: quelle différence y a-t-il ? - differre ab aliquo, ab aliqua re: différer de qqn, de qqch. - differre in posterum, in aliud tempus: renvoyer à un autre moment. - tempus differre: user d’atermoiement. - nemo se differt, Sen.: personne ne remet à plus tard ce qui le concerne. - aetates vestrae et illorum differunt: votre âge et le leur sont différents.* * *Differo, pen. corr. differs, distuli, pen. corr. dilatum, pen. prod. differre. Plaut. Porter ca et là.\Differre. Varro. Transposer, ou Transporter d'un lieu en autre.\Differre aliquem. Terent. Troubler et travailler aucun, Tormenter.\Differri, et differri doloribus, Idem. Plaut. Estre porté ca et là, tormenté et travaille de douleur, ou fendre et crever de douleur.\Differri amore vel cupiditate, aut laetitia. Plaut. Estre transporté et ravi d'amours, quasi porté ca et là.\Inuidia differri. Propert. Crever d'envie.\Differre famam aliquam alicui. Plaut. Semer quelque bruit d'aucun.\Differre rumorem. Terent. Semer un bruit.\Differre vlmos in versum. Virgil. Disposer et mettre par ordre et en ligne.\Differre, Distare: cui contrarium est Idem valere. Varie autem construitur. Estre different, Ne resembler point, N'accorder point.\Differre. Mart. Differer, Remettre à un autre temps, Delayer, Surseoir.\Differre aliquem. Mart. Faire attendre.\Aliquem in aliud tempus differre. Cic. Le remettre et faire attendre jusques à un autre temps.\Animum differre. Stat. Differer son courroux.\Diem de die. Liu. Delayer de jour en jour.\Honorem. Plin. iunior. Delayer de prendre un Magistrat.\Mortem per multa secula. Iuuen. Vivre long temps.\Differre se in horas venturas. Ouid. Attendre.\Differre sitim. Plin. iunior. Endurer la soif.\Vadimonium differre cum aliquo. Cic. Proroger, ou prolonger le delay que les parties avoyent prins de venir en personne en jugement pour contester.\Differre, pro Discerpere. Horat. Mettre en pieces, Demembrer, Deschirer.\Differre, pro Diducere. Horat. Jecter ca et là, Dissiper. -
6 differo
dif-fero, distulī, dīlātum, differre1) разносить (late d. favillam Lcr); раздувать, распространять ( ignem distulit ventus Cs); растаскивать (aliquem frustillatim Pl); разгонять, рассеивать (classem H; nubila V); широко (пошире) рассаживать ( arbores V)d. ulmos in versum V — см. versus III2) распространять, разглашать, ширить (rumores Ter, Nep)3) откладывать, переносить (d. rem in aliud tempus C)d. aliquid in annum H — отложить что-л. на годd. tempus C — дать отсрочку, отсрочитьstipendium militum d. Su — задерживать выплату жалованья солдатамd. aliquem (in aliud tempus) C, T — назначать кому-л. другое время, т. е. заставлять его ждатьd. posse Lcn — уметь выжидать (удобного случая)d. se venturas in horas O — откладывать на будущее время, т. е. медлить, тянуть4) уезжать, быть в отсутствииa conspectu alicujus distulisse Ap — перестать видеться с кем-л.5) изгонять, удалять, вытеснять ( dilato Mithridate Fl)6) озадачивать, ошеломлять ( aliquem dictis suis Pl)7) pass. differri мучиться, изнывать, томиться ( amore alicujus Pl)8) (без pf. и supin.) различаться, разниться (inter se C etc.; ab aliquo и ab aliquā re C etc.; cum aliquā re C; alicui rei H etc.)inter se magnitudine, non genere d. C — различаться между собой количественно, но не качественноrebus congruentes nominibus differebant C — соглашаясь друг с другом по существу, они расходились в словах -
7 differō
differō distulī, dīlātus, ferre [dis- + fero], to carry apart, spread abroad, scatter, disperse, separate: venti magnitudine ignem, Cs.: Nubila, V.: rudentis (Eurus), H.: in versum ulmos, i. e. planted, V.: Mettum in diversa, tore to pieces, V.—Fig., to distract, disquiet, disturb, confound: (Oratione) te, T.: differor doloribus, T.— To spread abroad, publish, report, circulate: male commissam libertatem populo R. sermonibus, L.: rumores, T.: celeri rumore dilato, N.: alqm rumoribus, make notorious, Ta.: alqm circum puellas, Pr.— To defer, put off, postpone, adjourn, protract, delay: rem cotidie: bellum: iter in praesentia, Cs.: pleraque, H.: vadimonia, to adjourn court, Iu.: distulit ira sitim, O.: differri iam hora non potest: diem de die, L.: impetūs, i. e. make no rash attacks, Ta.: quaerere distuli, H.: nihil dilaturi, quin, etc., L.: in posterum diem: vim doloris in posterum: in aliud tempus, Cs.: (diem edicti) in a. d. IV Kal. Dec.: curandi tempus in annum, H.: id ad crudelitatis tempus: quas (legationes) partim distulit Tarraconem, till he should reach, L.: contentionem totam post bellum, L.: Differ; habent commoda morae, O.: differendum negat, says there must be no delay, L.—Of personal objects, to put off, get rid of, keep off, keep: me in tempus aliud: differri non posse adeo concitatos animos, L.: decumum quos distulit Hector in annum, V.: vivacem anum, i. e. to postpone her death, O.: hi repulsi in spem impetrandi tandem honoris dilati, L.: legati ad novos magistratūs dilati, L.—Intrans. (only praes. system), to differ, vary, be different: verbo differre, re esse unum: paulum: quid enim differt, barathrone Dones quicquid habes, an? etc., H.: a vobis vestitu: multum a Gallicā consuetudine, Cs.: ut in nullā re (domus) differret cuiusvis inopis (sc. a domo), N.: hi (populi) omnes linguā inter se differunt, Cs.: non multum inter summos et mediocrīs viros: cogitatione inter se: (occasio) cum tempore hoc differt: pede certo Differt sermoni sermo, H.: tragico differre colori, H.* * *differre, distuli, dilatus Vput off; delay; differ; spread, publish, scatter, disperse -
8 iracundia
īrācundĭa, ae, f. [iracundus], a proneness to anger, hastiness of temper, irascibility; violence of anger, wrath, rage, passion (class.):ex quo in aliis anxietas, unde anxii, in aliis iracundia dicitur, quae ab ira differt: estque aliud iracundum esse, aliud iratum, ut differt anxietas ab angore,
Cic. Tusc. 4, 12, 27:quo distet (ira) ab iracundia apparet, Sen. de Ira, 1, 4, 1: prae iracundiā vix sum apud me,
Ter. Heaut. 5, 1, 47:iracundiam reprimere,
id. Ad. 5, 8, 3; cf.omittere,
id. ib. 4, 7, 37:remittere,
Cic. Phil. 8, 6, 19:suam rei publicae dimittere,
to sacrifice to the good of the state, Caes. B. C. 1, 8:esse summā iracundiā,
id. ib. 3, 16:iracundiā ardere,
Ter. Ad. 3, 2, 12:iracundiā efferri,
Cic. de Or. 2, 75, 305:iracundiā exardescere ac stomacho,
id. Verr. 2, 2, 20, § 48:inflammari,
id. Tusc. 4, 22, 50:iracundiam irritare, aut mitigare,
Curt. 10, 5, 34:satiare,
Petr. 97: opportunus ad iracundiam, Sen. de Ira, 2, 19, 1.— Plur.:iracundias domitas habere,
App. Dogm. Plat. 2, p. 14, 40:resistere implacabilibus iracundiis,
Amm. 29, 2, 18. -
9 aliquanto
aliquantō (см. тж. aliquantum) adv.1) довольно, в той или иной мере, в большей или меньшей степени, порядочно, немалоterra etsi a. specie differt T — хотя страна довольно разнообразна по видуa. post (или post a.) C — спустя некоторое времяa. ante C — несколько ранее, незадолго до -
10 angor
-
11 arca
ae f. [одного корня с arceo ]1) ящик, сундук, ларь (a. vestiaria Cato); шкатулка, ларец (a. venenorum plena Su)2) денежный ящик, касса (aerata, ferrata J)multum differt, in arcāne posĭtum sit argentum, an in tabulis debeatur C — большая разница, лежат ли деньги в кассе, или причитаются по записямdives a. Ph — большое состояние3) (тж. a. fisci Lampr) государственная казна, казначейство Dig5) тюремная камера, темница ( conjicere aliquem in arcam C)6) ковчег (a. Noë Vlg)a. foederis Vlg или testamenti Tert — ковчег завета7) цистерна, бассейн, водоём Vtr -
12 Неловкий друг не отличается от врага
Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Неловкий друг не отличается от врага
-
13 arca
arca, ae, f. (Stamm ARC, wov. auch arceo), I) ein Behältnis zum Verschließen, der Kasten, die Kiste, Lade, 1) im allg.: vestiaria, Cato: ex illa olea arcam esse factam eoque conditas sortes, Cic.: arca ingens variorum venenorum plena, Suet. – 2) insbes.: a) die Totenlade, der Sarg, operculum arcae, Liv.: arca lapidea, Liv.: angustis eiecta cadavera cellis conservus portanda locabat in arca, Hor. – b) der große, mit Metall beschlagene Geldkasten, worin die Reichen ihr Geld verwahrten u. den sie sich von Sklaven auf das Forum od. zu Spielbanken nachtragen ließen, um Geschäfte zu machen, od. die Kasse beim Wechsler (auf dem Forum) zu deponieren, die Kasse, Schatulle (hingegen sind loculi, crumena kleinere Geldkassen, wie sacculus das Geldsäckchen der Armen; vgl. die Auslgg. zu Iuven. 10, 25 u. 14, 259), arca aerata, ferrata, Iuven.: alienā arcā, auf fremde Unkosten, Iuven.: multum differt, in arcane positum sit argentum, an in tabulis debeatur, Cic.: mihi plaudo ipse domi, simulac nummos contemplor in arca, Hor. – meton., die Kasse = das Geld im Kasten, arcae nostrae confidito, Cic.: ex arca domoque od. domo ex arca numerare pecuniam, auf der Stelle bar bezahlen (Ggstz. de mensae scriptura absolvere), Donat. ad Ter.: später bes. auch die kaiserliche Kasse, arca fisci, Lampr.: die Staatseinkünfte, kaiserl. Revenüen, frumentaria, ICt.: vinaria, Symm. – II) von allem, was die Form eines Kastens hat: 1) die Arche Noahs, Lact. 2, 13, 2. Sulp. Sev. chron. 1, 3, 2. Vulg. genes. 6, 14 sqq. u.a., vollst. arca Noë, Gromat. vet. 373, 6. – 2) die Bundeslade, Sulp. Sev. chron. 1, 30, 4; 1, 31, 3. Vulg. exod. 25, 10 sqq. u.a.: vollst. arca foederis, Vulg. deut. 10, 8; 31, 9 u.a., u. testamenti, Tert. adv. Marc. 4, 12. Gromat. vet. 373, 4. Vulg. 4. Esdr. 10, 22, u. arca domini, Vulg. Ios. 4, 4 u.a., u. arca dei, Sulp. Sev. 1, 37, 4. Vulg. 1. Sam. 3, 3 u.a. – 3) eine kleine, enge Gefangenenzelle, der Kasten, Cic. Mil. 61: arcae robustae, Paul. ex Fest. 264, 12. – 4) die Wasserlade in der Wasserorgel, Vitr. 10, 8 (13), 1 sqq. – 5) Sammelkasten des Wassers, Wasserfang, Vitr. 6, 3, 2. – 6) ein viereckiges Grenzzeichen, Gromat. vet. 227, 14 u.a.
-
14 argentum
argentum, ī, n. (ἀργής, dor. ἀργας wie v. Τάρας Tarentum, weißen Glanz habend, dah.) das Weißmetall, I) das Silber, A) das Material übh., argentum aurumque omne, Liv.: auri argentique fulgor, Quint.: auro argentoque constare, Suet.: fulgenti splendere auro atque argento, Catull.: vilius argentum est auro, Hor.: ignotum argenti pondus et auri, Verg. – arg. purum putum, Alfen. b. Gell.: pustulatum, Suet. u. Mart.: solidum, Lampr.: factum (verarbeitetes), Cic., Ggstz. infectum, Liv.: signatum, geprägtes S., Silbergeld, Cic. – B) insbes., verarbeitet, 1) Silbergeschirr, plenum artis argentum, Cic.: optimum (herrlich gearbeitetes) argentum, Cic.: purum, Cic. u. Plin. ep.: dass. lēve, Iuven.: caelatum, Cic.: argentum grave rustici patris, Sen.: argentum ad vescendum factum, silbernes Tafelgeschirr, Liv.: argentum escarium et potarium, Corp. inscr. Lat. 6, 10229, 38: proponere (aufsetzen) argentum, Cic.: argentum ordinare, Sen. – 2) Silbergeld u. (als die gangbarste Münze) übh. Geld (s. Weißenb. Liv. 27, 51, 10. Georges in Jahns Jahrbb. 83, 858 f.), argentum bigatum, Liv.: Oscense, Liv.: creditum, Liv.: mutuum, Sall. fr.: multaticium, Strafgeld, Liv.: lena delenita argento, Trabea fr.: argentum cudere (schlagen, prägen), Ter.: ab amico aliunde argentum mutuom rogare, Plaut.: argentum solvere, Ter.: argentum creditum solvere, Liv.: argentum aere solvere, Sall.: exercitum argento facere, Sall. fr.: negotiandi causā argentum in zonis habere, Liv.: perdere vidulum cum auro atque argento multo, Plaut.: multum enim differt in arcane positum sit argentum, an in tabulis debeatur, Cic.: cum tu argento post omnia ponas, Hor. – II) argentum vivum, Quecksilber, Vitr. u. Plin. – / Arch. Nomin. arcentum, Corp. inscr. Lat. 1, 195, 14. – arch. Genet. argentei, Plaut. most. 1080.
-
15 debeo
dēbeo, buī, bitum, ēre (de u. habeo), von jmd. etwas herhaben, folglich gehalten sein, es ihm wiederzugeben) = zu entrichten-, zu bezahlen haben, schuldig sein, schulden (griech. ὀφείλω), I) eig. (Ggstz. reddere, solvere, dissolvere, persolvere): α) alqd od. alci alqd: talenta CC, Cic.: grandem pecuniam, Sall.: duplum, Quint.: decumas, zehntpflichtig sein, Cic.: quod debetur remittere (erlassen), Cic.: debita biennii pecunia, Caes.: pecuniam iam diu debitam alci solvere, Cic.: alci omne quod debeo dissolvo, Cic.: stipendia retro debita (den rückständigen Sold) exsolvere, Lampr. – d. alci pecuniam, Cic.: alci grandem pecuniam ad (gegen) HS octogiens, Cic.: nummum nemini, Cic. – d. pecuniam pro domo, pro hortis, Cic.: hoc quod satis dato debeo, was mir durch eine gestellte Bürgschaft kreditiert worden ist, Cic.: quadringentiens HS Idibus Mart. d., Cic.: alci mille drachmas de ratione (laut Rechnung) d., Cic.: pecunia quae ex (laut) publica permutatione od. quae ex societate (Handelskompanie) debetur, Cic. – d. pecuniam per syngrapham, Amm. – alci privatim haud quicquam debere, Cic. – multum enim differt in arcane positum sit argentum an in tabulis debeatur, Cic. – Sprichw., animam debere, das Haar auf dem Kopfe schuldig sein (nach dem griech. καὶ αυτών τών ψυχών ὀφείλειν), Ter. Phorm. 661. – β) bl. alci: illi, quibus debeo, meine Gläubiger, Cic.: ut illi quam plurimi deberent, Sall.: non inveniuntur, qui velint debere rei publicae, praesertim duodenis assibus (gegen 12 Prozent [monatlich]), Plin. ep. – isti tibi quid homines debent (was hast du bei den M. zu suchen) quos quaeritas? Plaut. trin. 893 (dazu Brix): so auch quid tibi istic hisce in aedibus debetur? Plaut. mil. 421 (dazu Lorenz). – γ) absol.: ii, qui debent, die Schuldner, Cic.: qui se debere fatentur, Caes.: debebat? immo in suis nummis versabatur, Cic.: Kal. Ianuariis debuit (hatte zu zahlen); adhuc non solvit, Cic.: ut non longius quam dictum esset debere eos passus sit, Nep.: desinet debere, wird nicht mehr sch. s., Sen.: ex ista syngrapha deberi (bestehe eine Schuld) pro iis rebus, quae erant ante syngrapham reciperatae, Cic. – Partic. subst., αα) dēbentēs, ium, m., die Schuldenden, die Schuldner, Liv. 6, 27, 3. – ββ) dēbitum, ī, n., das Schuldige, die Schuld, debitum exigere, Sen. poët. (bidl.): molestius (dringend) flagitare debitum, Amm.: u. so instantius debitum petere, Schol. Iuven.: acerbius debitum reposcere, Suet.: debita consectari (Ggstz. quod debeatur remittere), Cic.: debitum alci solvere, Cic., u. (bildl.) persolvere, Col.: alci debitum reddere (bildl.), Col.: debito fraudari, Cic.: alqd solvere in debitum, mit etwas seine Sch. entrichten (bildl.), Sen. ep. 7, 8. – II) übtr.: A) etw. schuldig bleiben = vorenthalten, in der Verbindung: non posse alci alqd debere, jmdm. etwas nicht schuldig bleiben (nicht vorenthalten) können, zB. quod praesenti tibi prope subnegaram, non tribueram certe, id absenti debere non potui, Cic.: u. so im Passiv, itaque oratio iuventuti nostrae deberi non potest, Cic.; vgl. Kühner Cic. Tusc. 2, 67. – B) etwas schuldig sein, schulden = sowohl zu als für etwas verbunden sein, 1) durch Pflicht zu etwas verbunden sein, zu etwas moralisch verpflichtet sein, die Verpflichtung-, Verbindlichkeit haben usw., im allg.: a) act.: α) m. Acc.: alci gratiam, Cic.: alci mutua officia, Plin. ep.: iuvenis nil iam caelestibus ullis debens, Verg.: navis, quae tibi creditum debes Vergilium, finibus Atticis reddas, Hor. – β) m. Infin., etw. zu tun od. zu leiden durch Pflicht verbunden sein, verpflichtet sein, etwas tun od. leiden (geschehen lassen) sollen, müssen, brauchen, dürfen (von moralischer Nötigung, nur bei Dichtern auch für necesse est), homines, qui te et maxime debuerunt et plurimum iuvare potuerunt, Cic.: Africam forte Tubero obtinere debebat, Caes.: ea tibi ego non debeo (brauche nicht) commendare, Cic.: debueram loqui, Ov.: oppida expugnari non debuerint, Caes.: ut iam nunc dicat iam nunc debentia dici, was einmal gesagt werden muß, Hor. – b) pass.: cui (patriae) ipsa vita debetur, für das man das Leben aufzuopfern verpflichtet ist, Iustin.: quanta his (dis) gratia debeatur, Cic.: misericordia, quae tibi nulla debetur, Cic. – m. Infin. Perf., tametsi statim vicisse debeo, gesiegt haben sollte, Cic. Rosc. Am. 73: quin etiam in testamentis debes (mußt du) annotasse, Plin. ep. 7, 20, 6: tuum promissum immutasse non debes, darfst du damit nicht rückgängig gemacht haben, Tac. dial. 24. – Partiz. dēbitus, a, um, geschuldet, schuldig, gebührend, debitae lacrimae, laudes, Liv.: debitae poenae, Cic.: oscula sibi debita, Prop.: praemia reddant debita, Verg. – subst., dēbitum, ī, n., das Schuldige, die Verpflichtung, nepotum nutriendorum, Val. Max.: velut omni vitae debito liberatus, Curt.: minus debito facere (Ggstz. plus debito solitoque facere), Sen. de ben. 3, 22, 2: si crevit super debitum (über Gebühr), nocuit, Sen nat. qu. 4, 2, 9. – 2) wie ὀφείλω u. ὀφλισκάνω, nach dem Verhängnisse (fatum) od. Naturgesetz (natura) zu etwas verpflichtet-, bestimmt-, auserkoren sein, α) act.: urbem, zu gründen bestimmt sein, Ov.: debet multas hic legibus aevi (i.e. fato) ante suam mortes, Lucan. – tu, nisi ventis debes ludibrium, cave, wenn du nicht (gleichsam nach Schicksalsschluß) ein Sp. den W. darbieten mußt = ein Sp. der W. werden willst (wie ὀφείλεις μέλπηθρα = μέλλεις μέλπηθρα γενέσται), Hor. carm. 1, 14, 16. – β) pass., bestimmt, geweiht, verfallen sein, anheimfallen, cui regnum Italiae Romanaque tellus debentur, Verg.: vita, quae fato od. necessitati debetur, Cornif. rhet. u. Cic.: animae, quibus altera fato corpora debentur, Verg.: fatis debitus Aruns, dem Tode geweiht, Verg.; vgl. debitus destinatusque morti, unfehlbar dem Tode geweiht, Liv.: debemur morti nos nostraque, Hor.: Pergama debita, dem Untergang geweiht, Verg.: debitus (debita) coniunx, durchs Schicksal bestimmt, beschert, Ov.: o fortunata mors, quae naturae debita pro patria est potissimum reddita, die Bestimmung der Natur erfüllend, Cic. – Partiz. subst., naturae debitum, der der Natur schuldige Tribut, mortem naturae debitum pronuntiamus, Tert. de anim. 50: debitum naturae reddere, euphem. = sterben, Hyg. astr. 2, 20. Augustin. in psalm. 38, 9: morbo naturae debitum reddere, Nep. regg. 1, 5; ebenso debitum naturae solvere, Hyg. fab. 56, persolvere, Hyg. fab. 26. Corp. inscr. Lat. 6, 3580. – 3) jmdm. für etw. verpflichtet sein od. sich verpflichtet fühlen, ihm etw. zu verdanken haben, alci beneficium, Cic.: quantum cuique deberet, Nep.: alci salutem, vitam, Ov.: se, sich = sein Dasein, seine Existenz, Ov.: im Bösen, hoc quoque Tarquinio debebimus, Ov. fast. 2, 825. – alcis (meā, tuā) causā minus od. omnia debere, jmdm. weniger od. in allen Stücken sich verpflichtet fühlen, weniger od. alle Rücksicht schuldig sein, Cic. I. Verr. 23. Cic. ep. 3, 7, 6; 4, 8, 1; 13, 75, 1. – m. folg. quod (daß), tibi nos debere fatemur, quod datus est verbis ad amicas transitus aures, Ov. met. 4, 76 sq. – absol., jmdm. ver pflichtet sein, gegen ihn Verpflichtungen, Verbindlichkeiten haben, bonis omnibus, Cic.: tibi, Ov.: dah. Partiz. subst., dēbentēs, ium, m., die Verpflichteten, die Schuldner (Ggstz. obligantes), Sen. de ben. 1, 4, 5. – / synk. debtur = debetur, Corp. inscr. Lat. 11, 1950.
-
16 marinus
marīnus, a, um (mare), zum Meere gehörig, im Meere befindlich, Meer-, See-, umor, Cic.: aestuum marinorum accessus et recessus, Anströmen u. Abströmen, Ebbe u. Flut, Cic.: morsus, Schärfe des Seewassers, Plin.: Venus, dem Meere entstiegene, Hor.: sal (Ggstz. fossicius), Varro: ros, Rosmarin, Hor.: navis, Seeschiff, ICt. (klass. maritima navis): purpura, Meerpurpur (= echter aus der Purpurschnecke), Vulg.: marinus sive fluminalis cancer, Cael. Aur.: canis, Seehund, Sen. u. Plin.: deus, Serv.: terrenum (animal) differt a marino vel quadripede, Quint. – aqua marina = thalassomeli (w. s.), Apic. 8, 331 u. 340. – subst., marīna, ae, f. (sc. aqua), Seewasser, Porphyr. Hor. sat. 2, 8, 15.
-
17 nubilum
nūbĭlum, i, n. [nubilus] [st2]1 [-] temps couvert, ciel nuageux, ciel sombre. [st2]2 [-] au fig. nuage, obscurité. - nubilo, Plin. 7, 215: par un temps nuageux. - nubila, ōrum, n.: nuées, brouillards, nuages. --- Plin. Pan. 30, 3; Virg. En. 4, 177 ; Ov. M. 1, 328. - oculi tristitia quoddam nubilum ducunt, Quint. 4, 3, 27: dans la tristesse les yeux se couvrent comme d'un nuage. - mundus nubilo pallet, Sen. tr.: le monde est plongé dans l'obscurité.* * *nūbĭlum, i, n. [nubilus] [st2]1 [-] temps couvert, ciel nuageux, ciel sombre. [st2]2 [-] au fig. nuage, obscurité. - nubilo, Plin. 7, 215: par un temps nuageux. - nubila, ōrum, n.: nuées, brouillards, nuages. --- Plin. Pan. 30, 3; Virg. En. 4, 177 ; Ov. M. 1, 328. - oculi tristitia quoddam nubilum ducunt, Quint. 4, 3, 27: dans la tristesse les yeux se couvrent comme d'un nuage. - mundus nubilo pallet, Sen. tr.: le monde est plongé dans l'obscurité.* * *Nubilum, pen. corr. Substantiuum, Ipsam nubem significat. Plin. Nubilosité, Obscurité, Nuee.\Nubilum inducere dicuntur aliqui venti. Plin. iunior. Amener les nuees.\Nubilum diei. Plin. Le temps du jour couvert de nuees.\Nubilo. Plin. Par temps de nuees.\Ventus agit nubila. Virgil. Le vent chasse les nuees.\Aquilo differt nubila. Virgil. Le vent de bise dissipe et espard les nuees.\Pendent nubila. Virgil. Sont en l'air.\Nubila humani animi sol serenat. Plin. La tristesse et pesanteur. -
18 paruulum
Paruulum, pen. corr. Aduerbium: vt Paruulum differt. Plin. iunior. Il y a tant soit peu de difference. -
19 arca
arca, ae, f. (Stamm ARC, wov. auch arceo), I) ein Behältnis zum Verschließen, der Kasten, die Kiste, Lade, 1) im allg.: vestiaria, Cato: ex illa olea arcam esse factam eoque conditas sortes, Cic.: arca ingens variorum venenorum plena, Suet. – 2) insbes.: a) die Totenlade, der Sarg, operculum arcae, Liv.: arca lapidea, Liv.: angustis eiecta cadavera cellis conservus portanda locabat in arca, Hor. – b) der große, mit Metall beschlagene Geldkasten, worin die Reichen ihr Geld verwahrten u. den sie sich von Sklaven auf das Forum od. zu Spielbanken nachtragen ließen, um Geschäfte zu machen, od. die Kasse beim Wechsler (auf dem Forum) zu deponieren, die Kasse, Schatulle (hingegen sind loculi, crumena kleinere Geldkassen, wie sacculus das Geldsäckchen der Armen; vgl. die Auslgg. zu Iuven. 10, 25 u. 14, 259), arca aerata, ferrata, Iuven.: alienā arcā, auf fremde Unkosten, Iuven.: multum differt, in arcane positum sit argentum, an in tabulis debeatur, Cic.: mihi plaudo ipse domi, simulac nummos contemplor in arca, Hor. – meton., die Kasse = das Geld im Kasten, arcae nostrae confidito, Cic.: ex arca domoque od. domo ex arca numerare pecuniam, auf der Stelle bar bezahlen (Ggstz. de mensae scriptura absolvere), Donat. ad Ter.: später bes. auch die kaiserliche Kasse, arca fisci, Lampr.: die Staatseinkünfte, kai-————serl. Revenüen, frumentaria, ICt.: vinaria, Symm. – II) von allem, was die Form eines Kastens hat: 1) die Arche Noahs, Lact. 2, 13, 2. Sulp. Sev. chron. 1, 3, 2. Vulg. genes. 6, 14 sqq. u.a., vollst. arca Noë, Gromat. vet. 373, 6. – 2) die Bundeslade, Sulp. Sev. chron. 1, 30, 4; 1, 31, 3. Vulg. exod. 25, 10 sqq. u.a.: vollst. arca foederis, Vulg. deut. 10, 8; 31, 9 u.a., u. testamenti, Tert. adv. Marc. 4, 12. Gromat. vet. 373, 4. Vulg. 4. Esdr. 10, 22, u. arca domini, Vulg. Ios. 4, 4 u.a., u. arca dei, Sulp. Sev. 1, 37, 4. Vulg. 1. Sam. 3, 3 u.a. – 3) eine kleine, enge Gefangenenzelle, der Kasten, Cic. Mil. 61: arcae robustae, Paul. ex Fest. 264, 12. – 4) die Wasserlade in der Wasserorgel, Vitr. 10, 8 (13), 1 sqq. – 5) Sammelkasten des Wassers, Wasserfang, Vitr. 6, 3, 2. – 6) ein viereckiges Grenzzeichen, Gromat. vet. 227, 14 u.a. -
20 argentum
argentum, ī, n. (ἀργής, dor. ἀργας wie v. Τάρας Tarentum, weißen Glanz habend, dah.) das Weißmetall, I) das Silber, A) das Material übh., argentum aurumque omne, Liv.: auri argentique fulgor, Quint.: auro argentoque constare, Suet.: fulgenti splendere auro atque argento, Catull.: vilius argentum est auro, Hor.: ignotum argenti pondus et auri, Verg. – arg. purum putum, Alfen. b. Gell.: pustulatum, Suet. u. Mart.: solidum, Lampr.: factum (verarbeitetes), Cic., Ggstz. infectum, Liv.: signatum, geprägtes S., Silbergeld, Cic. – B) insbes., verarbeitet, 1) Silbergeschirr, plenum artis argentum, Cic.: optimum (herrlich gearbeitetes) argentum, Cic.: purum, Cic. u. Plin. ep.: dass. lēve, Iuven.: caelatum, Cic.: argentum grave rustici patris, Sen.: argentum ad vescendum factum, silbernes Tafelgeschirr, Liv.: argentum escarium et potarium, Corp. inscr. Lat. 6, 10229, 38: proponere (aufsetzen) argentum, Cic.: argentum ordinare, Sen. – 2) Silbergeld u. (als die gangbarste Münze) übh. Geld (s. Weißenb. Liv. 27, 51, 10. Georges in Jahns Jahrbb. 83, 858 f.), argentum bigatum, Liv.: Oscense, Liv.: creditum, Liv.: mutuum, Sall. fr.: multaticium, Strafgeld, Liv.: lena delenita argento, Trabea fr.: argentum cudere (schlagen, prägen), Ter.: ab amico aliunde argentum mutuom rogare, Plaut.: argentum solvere, Ter.: argentum creditum solvere,————Liv.: argentum aere solvere, Sall.: exercitum argento facere, Sall. fr.: negotiandi causā argentum in zonis habere, Liv.: perdere vidulum cum auro atque argento multo, Plaut.: multum enim differt in arcane positum sit argentum, an in tabulis debeatur, Cic.: cum tu argento post omnia ponas, Hor. – II) argentum vivum, Quecksilber, Vitr. u. Plin. – ⇒ Arch. Nomin. arcentum, Corp. inscr. Lat. 1, 195, 14. – arch. Genet. argentei, Plaut. most. 1080.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > argentum
См. также в других словарях:
Differt — Herkunftsname zu dem Ortsnamen Differten (Saarland) … Wörterbuch der deutschen familiennamen
jus jurandi forma verbis differt, re convenit; hunc enim sensum habere debet: ut deus invocetur — /jas jarasnday forma varbas difart, riy kanviynat; haijk iyam sensam habiriy debat: at diyas invasiytar/ The form of taking an oath differs in language, agrees in meaning; for it ought to have this sense; that the deity is invoked … Black's law dictionary
jus jurandi forma verbis differt, re convenit; hunc enim sensum habere debet: ut deus invocetur — /jas jarasnday forma varbas difart, riy kanviynat; haijk iyam sensam habiriy debat: at diyas invasiytar/ The form of taking an oath differs in language, agrees in meaning; for it ought to have this sense; that the deity is invoked … Black's law dictionary
Jusjurandi forma verbis differt, re convenit; hone enim sensum habere debet, ut Deus invocetur — The form of an oath differs in wording, but agrees in the substance; for it ought to have this meaning,–that God is invoked … Ballentine's law dictionary
Messancy — Pour l’article homonyme, voir Messancy (ruisseau). Messancy … Wikipédia en Français
TEC Namur-Luxembourg — Logo du TEC Namur Luxembourg Le réseau d autobus TEC Namur Luxembourg fait partie de la Société Régionale Wallonne du Transport (SRWT), qui est la société publique de transports de la Région wallonne en Belgique. Son réseau est composé de 233… … Wikipédia en Français
Tillandsia recurvata — Tillandsia recurvata … Wikipédia en Français
List of German exonyms for places in Belgium — This is a list of German language exonyms for towns located in Belgium.*Arlon Arel *Bastogne Bastnach (outdated) *Beho Bocholz *Boorsem Boorsheim *Brugge Brügge *Brussel Brüssel *Commanster Gommels *Dendermonde Dendermünde *Fauvillers Feitweiler… … Wikipedia
Immanence — • Latin, in manere, to remain in. The quality of any action which begins and ends within the agent Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Immanence Immanence … Catholic encyclopedia
NS VIRM — NS Class 8600/8700/9400/9500 VIRM unit at Amsterdam Bijlmer ArenA The interior of a VIRM train … Wikipedia
Tillandsia dressleri — Tillandsia dressleri … Wikipédia en Français