-
1 decemviri
-
2 decemviri
dĕcem-vĭri (in MSS. and old edd. often Xviri), um or ōrum ( gen. -virum, Cic. Agr. 2, 15, 39; 2, 21, 56; id. Rep. 2, 36, 61; Varr. L. L. 9, § 85 Müll.; Liv. 27, 8; 40, 12: -virorum only in Liv., where it is very freq.), m. [vir], a college or commission of ten men, the decemviri or decemvirs, Roman magistrates of various kinds.I.The most famous were called decemviri legibus scribundis, the composers of the Twelve Tables, who ruled alone, and absolutely, in the years of Rome 303 to 305 (legally only 303 and 304; hence "neque decemviralis potestas ultra biennium," Tac. A. 1, 1), Cic. Rep. 2, 36 sq.; Liv. 3, 32 sq.; Gell. 20, 1, 3.—In sing., Cic. Rep. 2, 36 fin.; Liv. 3, 33 fin.; 40; 46; 48 al. The fragments which remain of these laws form one of the most important monuments of the early Latin language; and have been critically edited by R. Schoell, Leips., 1866; cf. Momms. Rom. Hist. book 2, ch. 2; Lange, Röm. Alter. 1, 535 sqq.; Wordsworth, Fragm. p. 503 sq.—II.Decemviri stlitibus (litibus) judicandis, a standing tribunal for deciding causes involving liberty or citizenship, and which represented the praetor, Cic. Or. 46, 156; Suet. Aug. 36; Dig. 1, 2, 2, § 29; Corp. Inscr. Lat. 8, 38 (A. U. C. 615); cf. Cic. Caec. 33, 97. —In the sing., Inscr. Orell. no. 133 and 554. —III.Decemviri agris dividundis, a commission for distributing the public land to the people, Cic. Agr. 1, 6 sq.; 2, 7 sq.; Liv. 31, 4 and 42; cf.:IV.X. VIR. A. D. A. (i. e. decemviri agris dandis assignandis),
Inscr. Orell. 544.—Decemviri sacris faciundis, a college of priests who preserved the Sibylline books, had charge of the Apollinaria, etc.; its number in the time of the emperors was increased to sixty, Liv. 10, 8; 25, 12 al.—In sing., Inscr. Orell. 554. -
3 decemviri
dɪˈsemvəraɪ pl от decemvir decemviri pl от decemvirБольшой англо-русский и русско-английский словарь > decemviri
-
4 DECEMVIRI
[N]DECEMVIR: DECEMVIRI (PL) -
5 decemviri
[dɪˈsemvəraɪ]decemviri pl от decemvir -
6 decemviri
[dıʹsemvəraı] pl от decemvir -
7 decemviri
Общая лексика: децемвиры (правительственная коллегия), правящие органы, правящий орган или совет, состоящий из десяти человек, правящий орган, состоящий из десяти человек, правящий совет, состоящий из десяти человек -
8 decemviri
pl від decemvir -
9 decemviri
pl від decemvir -
10 decemviri
1) члены коллегии, состоящей из десяти, избранные в 451 г. до Рожд. Хр. из патрициев для составления закона XII таблиц (1. 2 § 4. 24. D. 1, 2. 1. 63 D. 24, 1). 2) древнейшая судебная коллегия, установленная для решения дел о свободе и праве гражданства, deccmv. litibus iudicandis (1. 2 § 29 D. 1, 2).Латинско-русский словарь к источникам римского права > decemviri
-
11 decemviri
-
12 decemviri
[dɪ'semvəraɪ]мн. от decemvir -
13 decem virī or decemvirī (xvirī)
decem virī or decemvirī (xvirī) ūm or (in L.) ōrum, m I. Plur, a commission of ten men, college of ten magistrates, decemviri, decemvirs.— 1. The composers of the Twelve Tables (chosen B.C. 451): ut xviri maximā potestate sine provocatione crearentur.— 2. A tribunal for deciding causes involving liberty or citizenship, called decem viri stlitibus iudicandis.— 3. A commission for distributing public lands: legibus agrariis curatores constituti sunt... xviri: decemviros agro Samniti creare, L.— 4. A college of priests in charge of the Sibylline books: decemviri sacrorum, L.: sacris faciundis, L.— II. Sing: decemvir or xvir, a member of a decemviral college: ut is xvir sit: Iulius decemvir, L. -
14 decemvir
decem-vir, ī обыкн. pl. ; писали преим. Xvir, Xviri (gen. pl. orum и uni) m.децемвир, член центрального административного или законодательного органа из 10 человек; член коллегии десяти1)decemviri legibus scribundis L, C — децемвиры-законодатели (авторы законов XII таблиц, 451 — 449 гг. до н. э.)2)decemviri sacrorum или sacris faciundis L — коллегия жрецов, хранителей и истолкователей Сивиллиных книг ( с течением времени число этих децемвиров дошло до 60)3)decemviri stlitibus (т. е. litibus) judicandis C — один из судебных органов древнего Рима4) -
15 decemviralis
dĕcemvĭrālis, e, adj. [decemviri], decemviral, of or belonging to the decem viri:leges,
i. e. of the Twelve Tables, Liv. 3, 57 fin.; Gell. 20, 1, 3:potestas,
Liv. 3, 55; Tac. A. 1, 1:annus,
Cic. Rep. 2, 37 invidia, id. Brut. 14, 54; Liv. 3, 42:certaminibus,
id. 3, 54:odio,
id. 3, 42:ex collegio (sacerdotes),
Cic. Verr. 2, 4, 49:pecunia (referring to the decemviri agris dividundis),
id. Agr. 1, 5; cf.:auctis,
ib. 2, 22, 58.—* Adv., dĕcemvĭrālĭter: loqui, i. e. in the manner of the decemviri stlitibus judicandis, Sid. Ep. 8, 6 med. -
16 decemviraliter
dĕcemvĭrālis, e, adj. [decemviri], decemviral, of or belonging to the decem viri:leges,
i. e. of the Twelve Tables, Liv. 3, 57 fin.; Gell. 20, 1, 3:potestas,
Liv. 3, 55; Tac. A. 1, 1:annus,
Cic. Rep. 2, 37 invidia, id. Brut. 14, 54; Liv. 3, 42:certaminibus,
id. 3, 54:odio,
id. 3, 42:ex collegio (sacerdotes),
Cic. Verr. 2, 4, 49:pecunia (referring to the decemviri agris dividundis),
id. Agr. 1, 5; cf.:auctis,
ib. 2, 22, 58.—* Adv., dĕcemvĭrālĭter: loqui, i. e. in the manner of the decemviri stlitibus judicandis, Sid. Ep. 8, 6 med. -
17 quindecimvir
quīndecim-vir, ī, m., Plur. quīndecim-virī, ōrum u. (gew.) ûm, m., ein Kollegium od. eine Kommission von fünfzehn Männern für irgendeine amtliche Verrichtung in Rom, die Quindecimvirn, die Fünfzehnmänner, I) als Kollegium, das Fünfzehnerkollegium (collegium quindecimvirûm, Tac. ann. 11, 11), quindecimviri sacris faciundis (abgek. XV viri S.F.) u. quindecimviri sacrorum u. bl. quindecimviri (seit Sulla, früher zuerst duoviri, dann seit 367 v. Chr. decemviri), eins der drei großen Priesterkollegien (pontifices, augures u. XV viri, s. Tac. ann. 3, 64), das die Aufsicht über die sibyllinischen Bücher führte und in Zeiten der Gefahr aus ihnen die religiösen Abwendungsmittel entlehnte, α) Plur., vollst. XV viri S.F., Corp. inscr. Lat. 10, 3698. Gell. 1, 12, 6. Apul. apol. 47: XV viri sacrorum, Augustin. de civ. dei 6, 3. – bl. XV viri, Caninius Gallus quindecimvirûm, einer von den Qu., Tac. ann. 6, 12 in.: quindecimvirûm collegii magister, Plin. 28, 12. – getrennt, quindecim Diana preces virorum curet, Hor. carm. saec. 70. – β) Sing., vollst. XV vir S.F., Corp. Inscr. Lat. 6, 501. 1675. 1768. Vgl. decemviri. – bl. quindecimvir, L. Cotta qu., Suet. Caes. 79, 3. – Die XV viri walteten bei dem Dienste der Magna Mater selbst als Priester und hatten auch die Bestätigung und Einkleidung der sacerdotes matris deûm in Italien, weshalb diese sacerdotes sich sacerdotes quindecimvirales nannten, s. quīndecimvirālis. – II) als Kommission, quindecimviri agris dandis, die Fünfzehnerkommission, fünfzehn Kommissare zur Verteilung der Äcker, Plin. 7, 139. – Vgl. übh. über die quindecimviri Wissowa Religion u. Kultus der Römer2. S. 534 ff.
-
18 concrepo
concrĕpo, āre, pŭi, pĭtum [st1]1 - intr. - faire du bruit, bruire. - foris concrepuit, Plaut. Mil. 154: la porte a fait du bruit. - (multitudo) arrmis concrepat, Caes. BG. 7, 21: (la multitude) fait retentir ses armes. - exercitus gladiis ad scuta concrepuit, Liv. 28, 29, 9: les soldats firent résonner les épées contre les boucliers. - concrepare digitis, Cic. Off. 3, 75: faire claquer ses doigts [en part. pour appeler un serviteur et lui donner un ordre]. - simul ac decemviri concrepuerint, Cic. Agr. 2, 82: sur un geste des décemvirs. [st1]2 - tr. - faire retentir. - concrepare digitos, Petr. 27, 5: faire claquer ses doigts. - concrepare aera, Ov. F. 5, 441: faire retentir des cymbales. --- cf. Prop. 3, 18, 6. - concrepare solemne jejunium bucinā, Hier. Ep. 52, 10: annonncer un jeûne solennel au son de la trompette.* * *concrĕpo, āre, pŭi, pĭtum [st1]1 - intr. - faire du bruit, bruire. - foris concrepuit, Plaut. Mil. 154: la porte a fait du bruit. - (multitudo) arrmis concrepat, Caes. BG. 7, 21: (la multitude) fait retentir ses armes. - exercitus gladiis ad scuta concrepuit, Liv. 28, 29, 9: les soldats firent résonner les épées contre les boucliers. - concrepare digitis, Cic. Off. 3, 75: faire claquer ses doigts [en part. pour appeler un serviteur et lui donner un ordre]. - simul ac decemviri concrepuerint, Cic. Agr. 2, 82: sur un geste des décemvirs. [st1]2 - tr. - faire retentir. - concrepare digitos, Petr. 27, 5: faire claquer ses doigts. - concrepare aera, Ov. F. 5, 441: faire retentir des cymbales. --- cf. Prop. 3, 18, 6. - concrepare solemne jejunium bucinā, Hier. Ep. 52, 10: annonncer un jeûne solennel au son de la trompette.* * *Concrepo, concrepas, pen. cor. concrepui, concrepitum, pen. cor. concrepare. Terent. Faire bruit, Crier comme un huis duquel les gons sont enrouillez.\Concrepare. Cic. Faire un petit cri.\Concrepare digitis. Plaut. Heurter et frapper des doigts, Criqueter.\Concrepare digitis. Cic. Faire crosser, ou criquer ses doigts.\Concrepare gladiis ad scuta. Liu. Faire sonner et bruire les espees contre les escussons.\Concrepare, actiue positum. Ouid. Rursus aquam tangit, Temesaeaque concrepat aera. Fait sonner. -
19 praeeo
praeĕo, īre, īvi (ĭi), ĭtum, [prae + eo] intr. et tr. [st1]1 [-] aller devant, marcher devant, précéder, devancer, dépasser, guider (au pr. et au fig.). - novi praeeunt fasces, Ov.: de nouveaux faisceaux précèdent les magistrats (une nouvelle magistrature commence). - totâ praeeunte carinâ, Virg. En. 5, 186: sa galère dépassant (l'autre) de toute sa longueur. - praeire exercitui, Varr.: marcher en tête de l'armée. - praeire aliquem, Tac.: précéder qqn. - naturâ ipsâ praeeunte, Cic. Fin. 5, 21, 58: par l'inspiration de la nature elle-même. - praeire famam, Tac.: devancer la renommée. [st1]2 [-] dire le premier, réciter le premier, dicter; prescrire, instruire, enseigner. - legentibus singulis praeire, Quint. 2, 5, 3: donner, en lisant, le ton à chaque élève. - qqf. + verbis ou voce, ou absol. - praeire aliquid (alicui): prononcer (avant qqn) une formule (de prière, de serment...). - praeire preces alicui, Curt.: prononcer avant qqn la formule des prières. - praeeunte nullo jurare, Plin.-jn.: prêter serment, sans que personne en impose la formule. - de scripto praeire, Plin. 28, 2, 3, § 12: lire le premier une formule écrite. - uti decemviri praeierunt, Liv. 43, 13: suivant la prescription des décemvirs. - de officio judicis praeire tibi me vis, Gell. 14, 2, 12: tu veux que je t'enseigne les devoirs d'un juge.* * *praeĕo, īre, īvi (ĭi), ĭtum, [prae + eo] intr. et tr. [st1]1 [-] aller devant, marcher devant, précéder, devancer, dépasser, guider (au pr. et au fig.). - novi praeeunt fasces, Ov.: de nouveaux faisceaux précèdent les magistrats (une nouvelle magistrature commence). - totâ praeeunte carinâ, Virg. En. 5, 186: sa galère dépassant (l'autre) de toute sa longueur. - praeire exercitui, Varr.: marcher en tête de l'armée. - praeire aliquem, Tac.: précéder qqn. - naturâ ipsâ praeeunte, Cic. Fin. 5, 21, 58: par l'inspiration de la nature elle-même. - praeire famam, Tac.: devancer la renommée. [st1]2 [-] dire le premier, réciter le premier, dicter; prescrire, instruire, enseigner. - legentibus singulis praeire, Quint. 2, 5, 3: donner, en lisant, le ton à chaque élève. - qqf. + verbis ou voce, ou absol. - praeire aliquid (alicui): prononcer (avant qqn) une formule (de prière, de serment...). - praeire preces alicui, Curt.: prononcer avant qqn la formule des prières. - praeeunte nullo jurare, Plin.-jn.: prêter serment, sans que personne en impose la formule. - de scripto praeire, Plin. 28, 2, 3, § 12: lire le premier une formule écrite. - uti decemviri praeierunt, Liv. 43, 13: suivant la prescription des décemvirs. - de officio judicis praeire tibi me vis, Gell. 14, 2, 12: tu veux que je t'enseigne les devoirs d'un juge.* * *Praeeo, praeis, praeiui, pen. prod. praeitum, pen. corr. praeire. Liu. Aller devant.\Praei verbis quod vis. Plaut. Di moy ce que tu veuls que je face.\Mihi praeire digneris quid me putes obseruare debere. Plin. iunior. Monstre moy ce que tu veuls que je face.\Praeire verba. Liu. Prononcer certaines parolles, lesquelles un autre redit apres nous.\Praeire obsecrationem. Sueton. Dicter.\Vt vobis voce praeirent quid iudicaretis. Cic. Jusques à vous dire, et faire vostre lecon comment vous devez juger.\Praeire de scripto. Pli. Lire à aucun ce que nous voulons qu'il die.\Si de omni officio iudicis praeire tibi me vis. Gellius. Si tu veuls que je te die ce que je veulx que tu face.\Praeeunt discipulis praeceptores. Quintil. Les enseignent. -
20 quindecimvir
quīndecim-vir, ī, m., Plur. quīndecim-virī, ōrum u. (gew.) ûm, m., ein Kollegium od. eine Kommission von fünfzehn Männern für irgendeine amtliche Verrichtung in Rom, die Quindecimvirn, die Fünfzehnmänner, I) als Kollegium, das Fünfzehnerkollegium (collegium quindecimvirûm, Tac. ann. 11, 11), quindecimviri sacris faciundis (abgek. XV viri S.F.) u. quindecimviri sacrorum u. bl. quindecimviri (seit Sulla, früher zuerst duoviri, dann seit 367 v. Chr. decemviri), eins der drei großen Priesterkollegien (pontifices, augures u. XV viri, s. Tac. ann. 3, 64), das die Aufsicht über die sibyllinischen Bücher führte und in Zeiten der Gefahr aus ihnen die religiösen Abwendungsmittel entlehnte, α) Plur., vollst. XV viri S.F., Corp. inscr. Lat. 10, 3698. Gell. 1, 12, 6. Apul. apol. 47: XV viri sacrorum, Augustin. de civ. dei 6, 3. – bl. XV viri, Caninius Gallus quindecimvirûm, einer von den Qu., Tac. ann. 6, 12 in.: quindecimvirûm collegii magister, Plin. 28, 12. – getrennt, quindecim Diana preces virorum curet, Hor. carm. saec. 70. – β) Sing., vollst. XV vir S.F., Corp. Inscr. Lat. 6, 501. 1675. 1768. Vgl. decemviri. – bl. quindecimvir, L. Cotta qu., Suet. Caes. 79, 3. – Die XV viri walteten bei dem Dienste der Magna Mater selbst als Priester und hatten auch die Bestätigung und Einkleidung der sacerdotes matris deûm in Itali-————en, weshalb diese sacerdotes sich sacerdotes quindecimvirales nannten, s. quindecimviralis. – II) als Kommission, quindecimviri agris dandis, die Fünfzehnerkommission, fünfzehn Kommissare zur Verteilung der Äcker, Plin. 7, 139. – Vgl. übh. über die quindecimviri Wissowa Religion u. Kultus der Römer2. S. 534 ff.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > quindecimvir
См. также в других словарях:
Decemviri — (Singular Decemvir) ist der lateinische Ausdruck für „Zehn Männer“, womit in der Römischen Republik jede Kommission bezeichnet wurde, die aus zehn Männern mit Sondervollmachten bestand (vergleiche „Triumviri“ – „Drei Männer“), die zum Teil sogar… … Deutsch Wikipedia
DECEMVIRI — Magistratus Rom. custodes 12. tabb. Cum enim Consulum Tribunorumque dissidiis urbs laboraret, Hermodorus Ephesius, consuluit Romanis, ut tres legatos in Graeciam mitterent, illorum mores consuetudinesque addiscendi causâ. Quod factum, et ex… … Hofmann J. Lexicon universale
Decemvĭri — (lat., Zehnmänner, röm. Ant.), ein Collegium, aus 10 Mitgliedern bestehend, von verschiedenen Functionen: a) D. agris dividundis, Zehnmänner zur Ackervertheilung, eine Commission von 10 Männern, welche zur Anweisung von Parcellen der… … Pierer's Universal-Lexikon
Decemviri — (lat.), s. Dezemvirn … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Decemviri — Decemvĭri (lat.), s. Dezemvirn … Kleines Konversations-Lexikon
Decemviri — For the Romanian assassins, see Iron Guard death squads. Ancient Rome This article is part of the series: Politics and government of Ancient Rome … Wikipedia
Decemviri — Decemvir Monarchie romaine 753 – 509 av. J. C. République romaine 509 – 27 av. J. C. Empire romain 27 av. J. C. – 476 Empire byzantin 395 – 1453 … Wikipédia en Français
Decemviri — Decemvir De*cem vir (d[ e]*s[e^]m v[ e]r), n.; pl. E. {Decemvirs}, L. {Decemviri}. [L., fr. decem ten + vir a man.] 1. One of a body of ten magistrates in ancient Rome. [1913 Webster] Note: The title of decemvirs was given to various bodies of… … The Collaborative International Dictionary of English
decemviri — ▪ ancient Rome (Latin: “ten men”), in ancient Rome, any official commission of 10. The designation is most often used in reference to decemviri legibus scribundis, a temporary legislative commission that supplanted the regular magistracy… … Universalium
Decemviri Stlitibus Iudicandis — Decemviri (Singular Decemvir) ist der lateinische Ausdruck für „Zehn Männer“, womit in der Römischen Republik jede Kommission bezeichnet wurde, die aus zehn Männern mit Sondervollmachten bestand (vergleiche „Triumviri“ – „Drei Männer“), die zum… … Deutsch Wikipedia
Decemviri Altarpiece — Artist Pietro Perugino Year 1495 1496 Type Oil on panel Dimensions 193 cm × 165 cm (76 in × 65 in) Lo … Wikipedia