-
1 diritas
dīrĭtās, ātis, f. [dirus] [st1]1 [-] humeur farouche, cruauté, barbarie. - quanta in altero diritas, in altero comitas! Cic. CM 65: quelle humeur farouche chez l'un, quelle amabilité chez l'autre! --- cf. Vat. 9. [st1]2 [-] caractère sinistre, funeste de qqch. - si qua invecta diritas casu foret, Cic. poét. Tusc. 3, 29: si le hasard m'apportait qqe malheur sinistre. - diritas diei, Suet. Ner. 8: jour défavorable pour prendre les augures. - diritas ominis, Gell. 4, 9, 10: présage sinistre.* * *dīrĭtās, ātis, f. [dirus] [st1]1 [-] humeur farouche, cruauté, barbarie. - quanta in altero diritas, in altero comitas! Cic. CM 65: quelle humeur farouche chez l'un, quelle amabilité chez l'autre! --- cf. Vat. 9. [st1]2 [-] caractère sinistre, funeste de qqch. - si qua invecta diritas casu foret, Cic. poét. Tusc. 3, 29: si le hasard m'apportait qqe malheur sinistre. - diritas diei, Suet. Ner. 8: jour défavorable pour prendre les augures. - diritas ominis, Gell. 4, 9, 10: présage sinistre.* * *Diritas, pen. corr. diritatis. Cic. Cruaulté.\Diritas et Comitas, contraria. Cic. Severité, Austerité. -
2 diritas
dīritās, ātis, f. (dirus), I) das Grausige, Grauenvolle, ominis, Gell. 4, 9, 10: totius diei, Suet. Ner. 8. – dah. das grausige Unheil, das Schreckliche, das einem zustößt, die grausige Gefahr (vgl. δεινόν), si qua diritas invecta foret, Cic. poët. Tusc. 3, 29. – II) übtr., das Grausige, das grauenhafte Benehmen, die grausige Härte einer Person od. Begebenheit, die Grausamkeit, quanta in altero diritas, in altero comitas, Cic.: m. Genet., morum eius, Suet.: taetri spectaculi, Amm.
-
3 diritas
dīritās, ātis, f. (dirus), I) das Grausige, Grauenvolle, ominis, Gell. 4, 9, 10: totius diei, Suet. Ner. 8. – dah. das grausige Unheil, das Schreckliche, das einem zustößt, die grausige Gefahr (vgl. δεινόν), si qua diritas invecta foret, Cic. poët. Tusc. 3, 29. – II) übtr., das Grausige, das grauenhafte Benehmen, die grausige Härte einer Person od. Begebenheit, die Grausamkeit, quanta in altero diritas, in altero comitas, Cic.: m. Genet., morum eius, Suet.: taetri spectaculi, Amm. -
4 diritas
dīrĭtas, ātis, f. [dirus] (rare but class.), lit. fearfulness, viz.,I.Of fate, fatal mischief, misfortune:II.si qua invecta diritas casu foret, Cic. Poët. Tusc. 3, 14: totius diei,
Suet. Ner. 8; cf.ominis,
Gell. 4, 9, 10.—Of character, fierceness, cruelty:omni diritate atque immanitate teterrimus,
Cic. Vatin. 3 fin.:quanta in altero diritas, in altero comitas!
id. de Sen. 18 fin.:morum (Tiberii),
Suet. Tib. 21. -
5 diritas
dīritās, ātis f. [ dirus ]1) ужас, жуть (ominis AG; diei Su)2) бедствие, несчастье C3) свирепость, жестокость ( morum Su) -
6 dīritās
dīritās ātis, f [dirus], mischief, misfortune, calamity: invecta casu, C. poët.— Fierceness, cruelty: omni diritate taeterrimus: quanta in alquo. -
7 dira
dīrus, a, um, adj. [Sanscr. root dī, to flee; Gr. deos, deidô, deinos], fearful, awful (for syn. cf.: saevus, atrox, ferox, crudelis, trux, furens, furiosus, immitis).I.Orig. belonging to the lang. of augurs; of fate, ill-omened, ominous, boding, portentous:1.QVAE AVGVR INIVSTA, NEFASTA VITIOSA DIRA DEFIXERIT, IRRITA INFECTAQVE SVNTO,
Cic. Leg. 2, 8 fin.; cf. id. Div. 1, 16:tristissima exta sine capite fuerunt, quibus nihil videtur esse dirius,
id. ib. 2, 15 fin.; cf.:bubo, dirum mortalibus omen,
Ov. M. 5, 550:omen,
Tac. H. 3, 56; Suet. Aug. 92; id. Tib. 1, 3, 17:aves,
Tac. A. 12, 43; Suet. Claud. 22:alites,
Plin. 18, 1, 1, § 4:somnia,
Val. Fl. 3, 59:tempus, Cic. Poët. Div. 1, 11, 18: exsecrationes,
Liv. 40, 56; 28, 22; Suet. Claud. 12; cf.deprecationes,
Plin. 28, 2, 4, § 19:detestatio,
Hor. Epod. 5, 89:ritus sacrorum,
Tac. A. 16, 8:religio loci,
Verg. A. 8, 350 et saep.—Hence, as subst.:dīrae, ārum, f.(α).(sc. res), ill-boding things, portents, unlucky signs:(β).dirarum obnuntiatio,
id. ib.; Plin. 28, 2, 4, § 17; 28, 2, 5, § 26; Tac. A. 6, 24 al.; Hor. Epod. 5, 89; Müll. Etrusk. 2, p. 117.—As a nom. propr., Dīrae, the Furies, Verg. A. 12, 845 sq.; 4, 473; Val. Fl. 1, 804; Aur. Vict. Epit. 21 al.;2.called also Dirae deae, sorores,
Verg. A. 7, 324 and 454.—dīra, ōrum, n., fearful things, ill-boding events:II.in dira et in vitiosa incurrimus,
Cic. Div. 1, 16, 29; id. Leg. 2, 8, 21; cf.:me mihi dira precari cogis,
to curse, invoke curses on, Tib. 2, 6, 17:dira passus,
Vulg. Sirach, 38, 16.Transf., of character, dreadful, horrible, terrible, abominable, detestable (so almost exclusively poet.; a very favorite expression with the Aug. poets; in the Ciceron. per. not at all; but cf. diritas, II.): senex dirissimus, Varr. Poët. ap. Non. 100, 30:b.Dea,
i. e. Circe, Ov. M. 14, 278:Ulixes,
Verg. A. 2, 261; 762:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2 al.:durum,
id. ib. 3, 6, 36 (also ap. Quint. 8, 2, 9):Afer,
Hor. C. 4, 4, 42:Amulius,
Ov. F. 4, 53:noverca,
id. H. 12, 188:pellex,
id. ib. 5, 60 et saep.:hydra,
Hor. Ep. 2, 1, 10:serpens,
Ov. M. 2, 651:victima,
id. A. A. 1, 334:parens,
fell, cruel, id. ib. 2, 383:soror,
Stat. S. 5, 3, 84:parentes,
Manil. 5, 541.—Of inanimate and abstr. subjects:B.regio,
Ov. Tr. 3, 3, 5:facies,
id. F. 1, 553:dapes,
id. ib. 6, 663:venena,
Hor. Epod. 5, 61; id. S. 1, 9, 31:Asphaltites lacus,
Plin. 5, 15, 15, § 71:scopulus,
id. 4, 11, 18, § 51:duarum Syrtium vadoso mari diri sinus,
id. 5, 4, 4, § 26 et saep.:bellum,
Verg. A. 11, 217:nefas,
id. ib. 4, 563:sollicitudines,
Hor. Epod. 13, 10:amores,
Ov. M. 10, 426:superbia,
id. ib. 3, 354:quies,
Tac. A. 1, 65 et saep.— Poet., answering to the Gr. deinos, with inf.:dira portas quassare trabs,
Sil. 4, 284.—Skilful:in complicandis negotiis,
Amm. 14, 5, 8. -
8 dirae
dīrus, a, um, adj. [Sanscr. root dī, to flee; Gr. deos, deidô, deinos], fearful, awful (for syn. cf.: saevus, atrox, ferox, crudelis, trux, furens, furiosus, immitis).I.Orig. belonging to the lang. of augurs; of fate, ill-omened, ominous, boding, portentous:1.QVAE AVGVR INIVSTA, NEFASTA VITIOSA DIRA DEFIXERIT, IRRITA INFECTAQVE SVNTO,
Cic. Leg. 2, 8 fin.; cf. id. Div. 1, 16:tristissima exta sine capite fuerunt, quibus nihil videtur esse dirius,
id. ib. 2, 15 fin.; cf.:bubo, dirum mortalibus omen,
Ov. M. 5, 550:omen,
Tac. H. 3, 56; Suet. Aug. 92; id. Tib. 1, 3, 17:aves,
Tac. A. 12, 43; Suet. Claud. 22:alites,
Plin. 18, 1, 1, § 4:somnia,
Val. Fl. 3, 59:tempus, Cic. Poët. Div. 1, 11, 18: exsecrationes,
Liv. 40, 56; 28, 22; Suet. Claud. 12; cf.deprecationes,
Plin. 28, 2, 4, § 19:detestatio,
Hor. Epod. 5, 89:ritus sacrorum,
Tac. A. 16, 8:religio loci,
Verg. A. 8, 350 et saep.—Hence, as subst.:dīrae, ārum, f.(α).(sc. res), ill-boding things, portents, unlucky signs:(β).dirarum obnuntiatio,
id. ib.; Plin. 28, 2, 4, § 17; 28, 2, 5, § 26; Tac. A. 6, 24 al.; Hor. Epod. 5, 89; Müll. Etrusk. 2, p. 117.—As a nom. propr., Dīrae, the Furies, Verg. A. 12, 845 sq.; 4, 473; Val. Fl. 1, 804; Aur. Vict. Epit. 21 al.;2.called also Dirae deae, sorores,
Verg. A. 7, 324 and 454.—dīra, ōrum, n., fearful things, ill-boding events:II.in dira et in vitiosa incurrimus,
Cic. Div. 1, 16, 29; id. Leg. 2, 8, 21; cf.:me mihi dira precari cogis,
to curse, invoke curses on, Tib. 2, 6, 17:dira passus,
Vulg. Sirach, 38, 16.Transf., of character, dreadful, horrible, terrible, abominable, detestable (so almost exclusively poet.; a very favorite expression with the Aug. poets; in the Ciceron. per. not at all; but cf. diritas, II.): senex dirissimus, Varr. Poët. ap. Non. 100, 30:b.Dea,
i. e. Circe, Ov. M. 14, 278:Ulixes,
Verg. A. 2, 261; 762:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2 al.:durum,
id. ib. 3, 6, 36 (also ap. Quint. 8, 2, 9):Afer,
Hor. C. 4, 4, 42:Amulius,
Ov. F. 4, 53:noverca,
id. H. 12, 188:pellex,
id. ib. 5, 60 et saep.:hydra,
Hor. Ep. 2, 1, 10:serpens,
Ov. M. 2, 651:victima,
id. A. A. 1, 334:parens,
fell, cruel, id. ib. 2, 383:soror,
Stat. S. 5, 3, 84:parentes,
Manil. 5, 541.—Of inanimate and abstr. subjects:B.regio,
Ov. Tr. 3, 3, 5:facies,
id. F. 1, 553:dapes,
id. ib. 6, 663:venena,
Hor. Epod. 5, 61; id. S. 1, 9, 31:Asphaltites lacus,
Plin. 5, 15, 15, § 71:scopulus,
id. 4, 11, 18, § 51:duarum Syrtium vadoso mari diri sinus,
id. 5, 4, 4, § 26 et saep.:bellum,
Verg. A. 11, 217:nefas,
id. ib. 4, 563:sollicitudines,
Hor. Epod. 13, 10:amores,
Ov. M. 10, 426:superbia,
id. ib. 3, 354:quies,
Tac. A. 1, 65 et saep.— Poet., answering to the Gr. deinos, with inf.:dira portas quassare trabs,
Sil. 4, 284.—Skilful:in complicandis negotiis,
Amm. 14, 5, 8. -
9 dirus
dīrus, a, um, adj. [Sanscr. root dī, to flee; Gr. deos, deidô, deinos], fearful, awful (for syn. cf.: saevus, atrox, ferox, crudelis, trux, furens, furiosus, immitis).I.Orig. belonging to the lang. of augurs; of fate, ill-omened, ominous, boding, portentous:1.QVAE AVGVR INIVSTA, NEFASTA VITIOSA DIRA DEFIXERIT, IRRITA INFECTAQVE SVNTO,
Cic. Leg. 2, 8 fin.; cf. id. Div. 1, 16:tristissima exta sine capite fuerunt, quibus nihil videtur esse dirius,
id. ib. 2, 15 fin.; cf.:bubo, dirum mortalibus omen,
Ov. M. 5, 550:omen,
Tac. H. 3, 56; Suet. Aug. 92; id. Tib. 1, 3, 17:aves,
Tac. A. 12, 43; Suet. Claud. 22:alites,
Plin. 18, 1, 1, § 4:somnia,
Val. Fl. 3, 59:tempus, Cic. Poët. Div. 1, 11, 18: exsecrationes,
Liv. 40, 56; 28, 22; Suet. Claud. 12; cf.deprecationes,
Plin. 28, 2, 4, § 19:detestatio,
Hor. Epod. 5, 89:ritus sacrorum,
Tac. A. 16, 8:religio loci,
Verg. A. 8, 350 et saep.—Hence, as subst.:dīrae, ārum, f.(α).(sc. res), ill-boding things, portents, unlucky signs:(β).dirarum obnuntiatio,
id. ib.; Plin. 28, 2, 4, § 17; 28, 2, 5, § 26; Tac. A. 6, 24 al.; Hor. Epod. 5, 89; Müll. Etrusk. 2, p. 117.—As a nom. propr., Dīrae, the Furies, Verg. A. 12, 845 sq.; 4, 473; Val. Fl. 1, 804; Aur. Vict. Epit. 21 al.;2.called also Dirae deae, sorores,
Verg. A. 7, 324 and 454.—dīra, ōrum, n., fearful things, ill-boding events:II.in dira et in vitiosa incurrimus,
Cic. Div. 1, 16, 29; id. Leg. 2, 8, 21; cf.:me mihi dira precari cogis,
to curse, invoke curses on, Tib. 2, 6, 17:dira passus,
Vulg. Sirach, 38, 16.Transf., of character, dreadful, horrible, terrible, abominable, detestable (so almost exclusively poet.; a very favorite expression with the Aug. poets; in the Ciceron. per. not at all; but cf. diritas, II.): senex dirissimus, Varr. Poët. ap. Non. 100, 30:b.Dea,
i. e. Circe, Ov. M. 14, 278:Ulixes,
Verg. A. 2, 261; 762:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2 al.:durum,
id. ib. 3, 6, 36 (also ap. Quint. 8, 2, 9):Afer,
Hor. C. 4, 4, 42:Amulius,
Ov. F. 4, 53:noverca,
id. H. 12, 188:pellex,
id. ib. 5, 60 et saep.:hydra,
Hor. Ep. 2, 1, 10:serpens,
Ov. M. 2, 651:victima,
id. A. A. 1, 334:parens,
fell, cruel, id. ib. 2, 383:soror,
Stat. S. 5, 3, 84:parentes,
Manil. 5, 541.—Of inanimate and abstr. subjects:B.regio,
Ov. Tr. 3, 3, 5:facies,
id. F. 1, 553:dapes,
id. ib. 6, 663:venena,
Hor. Epod. 5, 61; id. S. 1, 9, 31:Asphaltites lacus,
Plin. 5, 15, 15, § 71:scopulus,
id. 4, 11, 18, § 51:duarum Syrtium vadoso mari diri sinus,
id. 5, 4, 4, § 26 et saep.:bellum,
Verg. A. 11, 217:nefas,
id. ib. 4, 563:sollicitudines,
Hor. Epod. 13, 10:amores,
Ov. M. 10, 426:superbia,
id. ib. 3, 354:quies,
Tac. A. 1, 65 et saep.— Poet., answering to the Gr. deinos, with inf.:dira portas quassare trabs,
Sil. 4, 284.—Skilful:in complicandis negotiis,
Amm. 14, 5, 8. -
10 volubilis
vŏlūbĭlis, e, adj. [volvo], that is turned round or (more freq.) that turns itself round, turning, spinning, whirling, circling, rolling, revolving.I.Lit.:II.buxum,
i. e. a top, Verg. A. 7, 382:caelum,
Cic. Univ. 6 fin.:sol,
Prud. Cath. 3 praef.:nexus (anguis),
Ov. M. 3, 41:volubilis et rotundus deus,
Cic. N. D. 2, 17, 46:figurae aquae,
Lucr. 3, 190:procursus,
id. 2, 455:aquae,
Hor. C. 4, 1, 40; cf.:labitur (sc. amnis), et labetur in omne volubilis aevum,
id. Ep. 1, 2, 43:aurum,
i. e. the golden apple, Ov. M. 10, 667; cf. id. H. 20, 209:electrum,
Plin. 37, 3, 11, § 42:pila,
App. M. 2, p. 116.—Trop.A.Of speech, rapid, fluent, voluble (the figure taken from rolling waters):B.vis volubilis orationis,
Auct. Her. 3, 14, 25:oratio,
Cic. Brut. 28, 108:rotunda volubilisque sententia,
Gell. 11, 13, 4.— Transf., of the speaker:homo volubilis quādam praecipiti celeritate dicendi,
Cic. Fl. 20, 48; id. Brut. 27, 105; id. Fragm. ap. Prisc. p. 617 P.—Of fate, changeable, mutable:1.vaga volubilisque fortuna,
Cic. Mil. 26, 69; cf.:cum videamus tot varietates tam volubili orbe circumagi,
Plin. Ep. 4, 24, 6:fortunae volubiles casus,
Amm. 22, 1, 1:volubilium casuum diritas,
id. 26, 1, 3.— Adv.: vŏlūbĭ-lĭter.Swiftly rolling, spinning, Amm. 20, 11, 26; cf. Non. p. 4, 1.—2. -
11 volubiliter
vŏlūbĭlis, e, adj. [volvo], that is turned round or (more freq.) that turns itself round, turning, spinning, whirling, circling, rolling, revolving.I.Lit.:II.buxum,
i. e. a top, Verg. A. 7, 382:caelum,
Cic. Univ. 6 fin.:sol,
Prud. Cath. 3 praef.:nexus (anguis),
Ov. M. 3, 41:volubilis et rotundus deus,
Cic. N. D. 2, 17, 46:figurae aquae,
Lucr. 3, 190:procursus,
id. 2, 455:aquae,
Hor. C. 4, 1, 40; cf.:labitur (sc. amnis), et labetur in omne volubilis aevum,
id. Ep. 1, 2, 43:aurum,
i. e. the golden apple, Ov. M. 10, 667; cf. id. H. 20, 209:electrum,
Plin. 37, 3, 11, § 42:pila,
App. M. 2, p. 116.—Trop.A.Of speech, rapid, fluent, voluble (the figure taken from rolling waters):B.vis volubilis orationis,
Auct. Her. 3, 14, 25:oratio,
Cic. Brut. 28, 108:rotunda volubilisque sententia,
Gell. 11, 13, 4.— Transf., of the speaker:homo volubilis quādam praecipiti celeritate dicendi,
Cic. Fl. 20, 48; id. Brut. 27, 105; id. Fragm. ap. Prisc. p. 617 P.—Of fate, changeable, mutable:1.vaga volubilisque fortuna,
Cic. Mil. 26, 69; cf.:cum videamus tot varietates tam volubili orbe circumagi,
Plin. Ep. 4, 24, 6:fortunae volubiles casus,
Amm. 22, 1, 1:volubilium casuum diritas,
id. 26, 1, 3.— Adv.: vŏlūbĭ-lĭter.Swiftly rolling, spinning, Amm. 20, 11, 26; cf. Non. p. 4, 1.—2.
См. также в других словарях:
cruauté — I. Cruauté, Cerchez Cruel. II. Cruauté, Crudelitas, Diritas, Atrocitas, Saeuitia, Immanitas, Indignitas, Importunitas. Cruauté cognuë par tout, Nobilitata crudelitas. Cruauté faite en la maison, Domestica crudelitas. Exercer cruauté envers aucun … Thresor de la langue françoyse
severité — Severité, Diritas, Seueritas, Austeritas. Une severité mal affectée, venant mal à propos, Sinisteritas. Ex Plin. iun … Thresor de la langue françoyse