döggvar-

* * *

(gen. döggvar, dat. dögg or döggu; pl. döggvar), f. dew.

* * *

f., old gen. döggvar. Korm., Sks. 606, Fms. ii. 278, mod. daggar; old pl. döggvar, Vsp. 19, Vþm. 45; mod. daggir, Sks. 40; dat. sing. döggu, Vtkv. 5, 656 A. 18: [A. S. deaw; Engl. dew; Germ. thau; Dan. and Swed. dug]:—dew; nátt-dögg, night-dew; morgun-dögg, morning-dew, Vþm. 45, Hkv. Hjörv. 28.

COMPD: (mod. daggar-, old döggvar-), döggvar-drep, n. a dew-track, Fms. ii. l. c.

* * *

(gen. döggvar, dat. dögg or döggu; pl. döggvar), f. dew.

* * *

n. a pillow (?), in the phrase, að sitja upp við dogg, to lie half erect in bed, leaning the head upon a high pillow.

(gen. matar, pl. matir), m. food, meat; hafa sér e-t at mat, to feed on (morgin-döggvar þan sér at mat hafa); pl. stores of food, provisions.

* * *

m., gen. matar, dat. mat; with article matinum, Grág. i. 47 (mod. matnum); plur. matir; it is twice or thrice in Fb. spelt mát with a long vowel, with which cp. the rhyme máta uppsátr, Hallfred,—máta (gen. pl.) viggjar uppsátr = a pantry (the explanation given in Lex. Poët. and hence in Fs. 214, seems erroneous); for the long vowel cp. also Ormul. mete (not mette), Engl. meat: [Ulf. mats = βρωσις; A. S. mete; Engl. meat; O. H. G. maz; Swed. mat; Dan. mad]:—meat, food; matar ok váða er manni þörf, Hm. 3; matar góðr, ‘good of meat,’ hospitable, 38; bjóða e-m mat, Gm. 2; morgin-döggvar þau sér at mat hafa, Vþm. 45, Skm. 27; þá var matr fram settr, Fbr. 21 new Ed.; bera mat á borð, to put meat on the board, Nj. 50; þú skalt stela þaðan mat á tvá hesta, 74; bera mat í stofu, eptir þat setti hón borð ok bar þar á mat, … viljum vér víst gefa yðr mat … síðan gengu þeir undir borð ok signdu mat sinn, … átu gestir mat sinn, Eb. 266, 268; Gunnarr vissi slíks matar þar ekki ván, Nj. 75; þenna aptan enn sama mælti Bergþóra til hjóna sinna, nú skulu þér kjósa yðr mat í kveld, þvíat þenna aptan mun ek bera síðast mat fyri hjón mín …, þykki mér blóð eitt allt borðit ok matrinn, 197; hann var kallaðr hinn mildi ok inn matar-ílli, … hann svelti menn at mat, Fms. i. 1; sitja at mat, to sit at meat, x. 378; beiða matar, Grág. i. 47; þóat hinn haldi matinum, id.; þá stóð Glámr. upp snemma ok kallaði til matar síns, … vil ek hafa mat minn en engar refjar, Grett. 111; þar hefi ek mínum mat orðit fegnastr þá er ek náða honum, 126; et mat þinn, tröll, Fas. iii. 178, 179: allit., matr ok mungát, meat and drink, Fb. iii. 578. Fb. i. 563; hann átti fjölda barna, hafði hann varla mat í munn sér, he had hardly any meat in his mouth, he was well-nigh starved, Bs. i. 193; menn sá ek þá er móður höfðu, látið mat í munn, Sól.: eiga máiungi mat; mod. eiga ekki málungi matar, to have no food for one’s next meal, be very poor, Hm. 66: the saying, matr tr mannsins megin, ‘meat is man’s main;’ biðja sér matar hvert mál, 36; þurr matr, dry meat; þurr matr, þat er gras ok aldin, K. Þ. K. 78; hvítr matr, white meat = milk, cheese from the dairy, passim; elds matr, food for fire, fuel; spóna-matr, spoon-meat, opp. to át-matr = dry meat.

II. in plur. stores of food, provisions; tveggja mánaða mati, Gþl. 99; tveggja mánaða matir mjöls, N. G. L. i. 172; tólf mánaðar mati, 346, B. K. passim.

COMPDS: matarafgangr, matarafli, matarást, matarból, matarbúr, matarfýst, matarföng, matargörð, mataríllr, matarkaup, matarlauss, matarlyst, matarneyzla, matarskamtr, matarverð, matarverðr, matarvætt, mataræði.

f. -wō-, gen. dǫggvar (н-и. daggar), dat. dǫgg(u); pl. dǫggvar (н-и. daggir)

поэт.

hræva dǫgg — роса трупов = кровь

* * *

с. ж. р. - wō- роса

(-að or -ða), v.

1) to bedew (döggvir hann jörðina af méldropum sínum);

2) to irrigate, water.

* * *

að or ð, to bedew; pres. döggvar, Stj. 73, 397; hon döggvaði, fætr Drottins, 655 xxxi. 2; á morni hverjum döggvir hann jörðina af méldropum sínum, Edda 7; döggðu andlit sin í tárum, 623. 58; d. hjörtu manna, Skálda 210, Hom. 45.