-
1 debilito
dēbĭlĭto, āvi, ātum, 1, v. a. [debilis], to lame, cripple, maim; to debilitate, unnerve, disable, weaken (freq. and class.).I.Lit.a.Of personal objects:b.gladiatores, qui debilitati fuerint,
Gai. Inst. 3, § 146:contusi ac debilitati inter saxa rupesque,
Liv. 21, 40:corpore debilitantur (saucii),
Cic. Caecin. 15, 42:casu debilitatus,
Tac. A. 4, 63: lapsu debilitatus, * Suet. Aug. 43 (cf. shortly after, qui et ipse crus fregerat): qui filium debilitavit, ut inhabilis militiae sit, Dig. 49, 16, 4, § 12; Ov. M. 13, 112:natantium manus lacerabant, donec debilitati, etc.,
Curt. 4, 3, 5.—Of inanimate objects:II.membra, quae debilitavit lapidibus, fustibus,
Cic. Fl. 30, 73:vim ferro ac viribus,
id. Marc. 3: lingua Debilitata malis, * Lucr. 6, 1150:opes adversariorum debilitatae,
Nep. Ages. 5, 2:cibum etiam saepe subtrahunt, ut fame debilitetur eculeorum nimis effrenata vis,
Cic. Hortens. Frag. 78 Bait. (Non., p. 105, 7).— Poet.: (hiems) quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare Tyrrhenum, i. e. breaks its waves ( = collidit), Hor. Od. 1, 11, 5.Trop.a.Of personal objects: quo metu debilitaret nostros, Varr. ap. Non. 163, 30:b.simulac me fractum ac debilitatum metu viderit,
Cic. de Or. 1, 26, 121; cf.:hunc cum afflictum, debilitatum, maerentem, viderem,
id. ib. 2, 47, 195:recitatis literis debilitatus atque abjectus, conscientia convictus, repente conticuit,
disheartened, id. Cat. 3, 5, 10:victi debilitantur animosque demittunt,
id. Fin. 5, 15, 42:sin aestivorum timor te debilitat,
id. Fam. 7, 14:quosdam continet metus, quosdam debilitat,
Quint. 1, 3, 6 et saep.: debilitati a jure cognoscendo, i. e. dispirited, discouraged ( = deterriti), Cic. de Or. 2, 33, 142 (cf. shortly before, a discendo deterrent).—Of inanimate objects:membrum reip. fractum debilitatumque,
Cic. Fam. 5, 13, 3:animos,
id. Lael. 7; so Nep. Dat. 6:animum luctu, metu,
Cic. Planc. 42, 103: nimis effrenatam vim fame, id. fragm. ap. Non. 105, 11; cf.: vires animi (senectus), * Verg. A. 9, 611:fortitudinem, magnitudinem animi, patientiam (dolor),
Cic. Tusc. 5, 27, 76:veritatem multis incommodis,
id. Quint. 1, 4:spem meam,
id. Att. 5, 4 et saep.:versus,
id. de Or. 3, 50:debilitatur ac frangitur eloquentia,
Tac. Or. 39. -
2 contundo
con-tundo, tŭdi, tūsum (tunsum, Plin. 21, 27, 101, § 174; 28, 16, 62, § 221 al.), 3 ( perf. contūdit, Enn. ap. Prisc. p. 891 P., or Ann. v. 482 Vahl.; but contŭdit, id. ap. Prisc. l. l., or Ann. v. 387 Vahl.), v. a., to beat, bruise, grind, crush, pound, break to pieces (syn.: confringo, debilito; very freq. and class. in prose and poetry; not in Quint.; for in 11, 2, 13, confudit is the better reading).I.Lit.A.In gen.: oleas in lentisco, Cato. [p. 461] R. R. 7, 4 (cited ap. Varr. R. R. 1, 60):B.thymum in pila,
Varr. R. R. 3, 16, 14; cf.:radices ferreis pilis,
Col. 7, 7, 2: florem nullo aratro, * Cat. 62, 40:colla,
Col. 6, 2, 8; 6, 14, 3: classis victa, fusa, contusa, fugataque est, Inscr. ap. Liv. 40, 52, 6:aliquem male fustibus,
Plaut. Aul. 3, 1, 4; cf.:aliquem pugnis,
id. Bacch. 3, 3, 46; and:pugiles caestibus contusi,
Cic. Tusc. 2, 17, 40:aliquem saxis,
Hor. Epod. 5, 98:pectus ictu,
Ov. M. 12, 85:faciem planā palmā (with caedere pectus pugnis),
Juv. 13, 128:contusi ac debilitati inter saxa rupesque,
Liv. 21, 40, 9:hydram,
Hor. Ep. 2, 1, 10:nares a fronte resimas,
to squeeze together, press in, Ov. M. 14, 96.—With acc. of part:asper equus duris contunditur ora lupatis,
Ov. Am. 1, 2, 15.— Poet. of the beating to pieces of crops by hail:vites grando,
Hor. Ep. 1, 8, 5 (cf. id. C. 3, 1, 29: non verberatae grandine vineae);and of lameness produced by disease, etc.: postquam illi justa cheragra Contudit articulos ( = debilitavit nodis),
id. S. 2, 7, 16 (cf. Pers. 5, 58: cum lapidosa cheragra fregerit articulos, has crippled).—In medic. lang.: contūsum ( - tun-sum), i, n., a bruise, contusion (cf. contusio), Scrib. Comp. 209; Cels. 5, 28, 14; Plin. 29, 6, 39, § 136 sq. al.—II.Trop., to break, lessen, weaken, destroy, subdue, put down, baffle, check, etc. (syn.: frango, obtero, vinco): virosque valentes contudit crudelis hiems, Enn. ap. Prisc. p. 891 P.; cf. id. Ann. v. 387 and 482 Vahl.:corpora conturbant magno contusa labore,
Lucr. 4, 958:populos feroces,
Verg. A. 1, 264:ferocem Hannibalem,
Liv. 27, 2, 2:nostrae opes contusae hostiumque auctae erant,
Sall. J. 43, 5:contudi animum et fortasse vici,
Cic. Att. 12, 44, 3; cf.:animos feros placidā arte,
Ov. A. A. 1, 12:contudi et fregi exsultantis praedonis audaciam,
Cic. Phil. 13, 13, 29:calumniam et stultitiam (with obtrivit),
id. Caecin. 7, 18:regum tumidas minas,
Hor. C. 4, 3, 8:impetus,
id. ib. 3, 6, 10:ingenium patientia longa laborum,
Ov. Tr. 5, 12, 31:facta Talthybi,
i. e. to surpass by my own, Plaut. Stich. 2, 1, 33. (But in Lucr. 5, 692, concludit is the right reading, Lachm., Munro.)
Перевод: со всех языков на английский
с английского на все языки- С английского на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский