Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

contubernales

  • 1 contubernalis

    contubernālis, is, c. (con u. taberna), der Mitbenutzer derselben taberna, I) der Zeltgenosse, Zeltkamerad, a) im engern Sinne v. Soldaten übh., von denen gew. zehn in einem Zelte unter einem Aufsichtführenden zusammenlagen, Torquatus, meus familiaris et c., Cic.: domi unā eruditi, militiae contubernales, Cic.: milites contubernales appellare, Tac. – b) im weitern Sinne: α) vom jungen vornehmen Römer, der zu seiner eigenen höhern militär. Ausbildung sich einem Prätor (Statthalter) als Begleiter u. Freund anschloß und sich immer in seiner unmittelbaren Nähe befand (vgl. comes no. b, β u. cohors no. II, B, 2, b), c. aut comes magistratus, Suet.: Q. Pompeio pro consule c., Cic.: fuit in Creta postea c. Saturnini, Cic.: filium contubernalem habere perpetuum, Frontin. – Ironisch, contubernales praeclarae, v. Buhlerinnen im Zelte des Antonius, Cael. bei Quint. 4, 2, 123. – dah. β) der Genosse, Gefährte, Schildträger in der höhern Staatsverwaltung, L. ille Torquatus, cum esset meus c. in consulatu, Cic.: alci contubernalem in consulatu fuisse, Cic. – II) der Haus- od. Wohnungsgenosse, Haus- u. Tischfreund u. übh. der fortwährende Gesellschafter, a) übh.: C. Arrius proximus est vicinus (Gutsnachbar); immo ille quidem iam contubernalis, Cic.: municeps tu meus et condiscipulus et ab ineunte aetate c., Plin. ep.: ille meus in urbe, ille in secessu c., Plin. ep.: habuisses non hospitem, sed contubernalem, Cic. – Ironisch, c. Quirini, von Cäsar, dessen Statue im Tempel des Quirinus stand, Cic. ad Att. 13, 28, 3. – b) der geschlechtliche Wohnungsgenosse, die geschlechtliche Wohnungsgenossin, v. als Mann u. Frau in wilder Ehe Zusammenlebenden, bes. von Sklaven u. Sklavinnen, der Zuhälter, die Zuhälterin, Plin. u.a. – scherzh., crucibus contubernales dari, mit dem Kreuze vermählt werden, Plaut. mil. 184. – / Abl. Sing. contubernale, Pompon. com. 73; contubernali, Macr. sat. 2, 4, 29. Gaius dig. 40, 7, 31. § 1. Callistr. dig. 50, 16, 220. § 1.

    lateinisch-deutsches > contubernalis

  • 2 contubernalis

    contubernālis, is, c. (con u. taberna), der Mitbenutzer derselben taberna, I) der Zeltgenosse, Zeltkamerad, a) im engern Sinne v. Soldaten übh., von denen gew. zehn in einem Zelte unter einem Aufsichtführenden zusammenlagen, Torquatus, meus familiaris et c., Cic.: domi unā eruditi, militiae contubernales, Cic.: milites contubernales appellare, Tac. – b) im weitern Sinne: α) vom jungen vornehmen Römer, der zu seiner eigenen höhern militär. Ausbildung sich einem Prätor (Statthalter) als Begleiter u. Freund anschloß und sich immer in seiner unmittelbaren Nähe befand (vgl. comes no. b, β u. cohors no. II, B, 2, b), c. aut comes magistratus, Suet.: Q. Pompeio pro consule c., Cic.: fuit in Creta postea c. Saturnini, Cic.: filium contubernalem habere perpetuum, Frontin. – Ironisch, contubernales praeclarae, v. Buhlerinnen im Zelte des Antonius, Cael. bei Quint. 4, 2, 123. – dah. β) der Genosse, Gefährte, Schildträger in der höhern Staatsverwaltung, L. ille Torquatus, cum esset meus c. in consulatu, Cic.: alci contubernalem in consulatu fuisse, Cic. – II) der Haus- od. Wohnungsgenosse, Haus- u. Tischfreund u. übh. der fortwährende Gesellschafter, a) übh.: C. Arrius proximus est vicinus (Gutsnachbar); immo ille quidem iam contubernalis, Cic.: municeps tu meus et condiscipulus et ab ineunte aetate c., Plin.
    ————
    ep.: ille meus in urbe, ille in secessu c., Plin. ep.: habuisses non hospitem, sed contubernalem, Cic. – Ironisch, c. Quirini, von Cäsar, dessen Statue im Tempel des Quirinus stand, Cic. ad Att. 13, 28, 3. – b) der geschlechtliche Wohnungsgenosse, die geschlechtliche Wohnungsgenossin, v. als Mann u. Frau in wilder Ehe Zusammenlebenden, bes. von Sklaven u. Sklavinnen, der Zuhälter, die Zuhälterin, Plin. u.a. – scherzh., crucibus contubernales dari, mit dem Kreuze vermählt werden, Plaut. mil. 184. – Abl. Sing. contubernale, Pompon. com. 73; contubernali, Macr. sat. 2, 4, 29. Gaius dig. 40, 7, 31. § 1. Callistr. dig. 50, 16, 220. § 1.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contubernalis

  • 3 contubernalis

    contubernālis, is m., f. [ contubernium ]
    1) товарищ, сосед по палатке (meus familiaris et c. C)
    crucibus contubernales dari ирон. Plбыть повенчанными с крестами (т. е. распятыми на крестах)
    3) товарищ, приятель, закадычный друг C, PJ
    4) контубернал, член преторской свиты (из молодых знатных римлян, которые для ознакомления с военным делом прикомандировывались к претору-наместнику) C etc.

    Латинско-русский словарь > contubernalis

  • 4 conviva

    convīva, ae, c. (con u. vivo), der Tischgenosse, Gast, avidus, Hor.: comis, Hor.: ebrius, Ov.: frequens, Ov.: hilarus et bene acceptus, Cic.: laetus, Hor.: c. dantis epulum, Sen.: testes accusatoris consessores, convivae, contubernales, Cic. – abducere alqm sibi convivam, Ter.: agere convivam laetum, Hor.: convivae calicem fictilem apponere, Suet.: convivae cenare incipiunt, Suet.: triclinium supra convivas corruit, Quint.: non minus animo quam ventre convivae delectantur, Nep.: vocare convivam neminem, Plaut.: convivas suos narrare (aufzählen), Sen. rhet. – Femin., convivae meae, Pompon. com. 16.

    lateinisch-deutsches > conviva

  • 5 zusammenwohnen

    zusammenwohnen, a) in einem Lokal: unā habitare (übh. in demselben Lokal). – in eadem domo habitare (in einem Hause). – contubernales esse (eig. in einem Zelt). – mit jmd. z., cum alqo habitare in jmds. Zimmmer); [2842] apud alqm od. in domo alcis habitare (in jmds. Hause). – b) als Nachbarn nebeneinander wohnen: continuas habere domos. – dicht z., iunctis liminibus habitare.

    deutsch-lateinisches > zusammenwohnen

  • 6 contubernalis

    contŭbernālis, is, m. [st2]1 [-] camarade de tente, compagnon de chambrée. [st2]2 [-] qui accompagne un général, qui suit un magistrat dans sa province. [st2]3 [-] collègue (dans une magistrature). [st2]4 [-] masc. et fém. mari ou femme d'esclave.    - contubernalis illi in consulatu, Cic. Brut. 27, 105: son collègue dans le consulat.    - crucibus contubernalis datus, Plaut. Mil. 2, 2, 28: marié avec la potence.
    * * *
    contŭbernālis, is, m. [st2]1 [-] camarade de tente, compagnon de chambrée. [st2]2 [-] qui accompagne un général, qui suit un magistrat dans sa province. [st2]3 [-] collègue (dans une magistrature). [st2]4 [-] masc. et fém. mari ou femme d'esclave.    - contubernalis illi in consulatu, Cic. Brut. 27, 105: son collègue dans le consulat.    - crucibus contubernalis datus, Plaut. Mil. 2, 2, 28: marié avec la potence.
    * * *
        Contubernalis, pen. prod. com. g. D'une mesme chambree.
    \
        Contubernales. Cicero. Qui n'ont qu'un pot et un feu, Grant compaignons.

    Dictionarium latinogallicum > contubernalis

  • 7 conviva

    convīva, ae, c. (con u. vivo), der Tischgenosse, Gast, avidus, Hor.: comis, Hor.: ebrius, Ov.: frequens, Ov.: hilarus et bene acceptus, Cic.: laetus, Hor.: c. dantis epulum, Sen.: testes accusatoris consessores, convivae, contubernales, Cic. – abducere alqm sibi convivam, Ter.: agere convivam laetum, Hor.: convivae calicem fictilem apponere, Suet.: convivae cenare incipiunt, Suet.: triclinium supra convivas corruit, Quint.: non minus animo quam ventre convivae delectantur, Nep.: vocare convivam neminem, Plaut.: convivas suos narrare (aufzählen), Sen. rhet. – Femin., convivae meae, Pompon. com. 16.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > conviva

  • 8 contubernalis

    1) лагерный товарищ (1. 21 § 1 D. 13, 6. 1. 184 D. 50, 16) 2) наложница раба (1. 41 § 2. 5 D. 32. 1. 81 D. 35, 1. 1. 41 § 15 D. 40, 5);

    contubernales, также дети раба (1. 12 § 33 D. 33, 7).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > contubernalis

  • 9 adulescens

    ădŭlescens (only ădŏl- in the verb and part. proper), entis ( gen. plur. usu. adulescentium, e. g. Cic. Tusc. 5, 27 al.:

    adulescentum,

    Plaut. Ps. 1, 3, 130).
    A.
    P. a., growing up, not yet come to full growth, young:

    eodem ut jure uti senem liceat, quo jure sum usus adulescentior, Ter. Hec. prol. alt. 3: uti adulescentior aetati concederet, etc.,

    Sall. H. 1, 11 (Fragm. ap. Prisc. 902).— Trop., of the new Academic philosophy:

    adulescentior Academia,

    Cic. Fam. 9, 8, 1.— Sup. and adv. not used.—
    B.
    Subst. comm. gen., one who has not yet attained maturity, a youth, a young man; a young woman, a maiden (between the puer and juvenis, from the 15th or 17th until past the 30th year, often even until near the 40th; but the same person is often called in one place adulescens, and in another juvenis, e. g. Cic. Fam. 2, 1, with Att. 2, 12; cf. id. Top. 7; often the adulescentia passes beyond the period of manhood, even to senectus; while in other cases adulescentia is limited to 25 years, Cic. Tusc. 2, 1, 2 Goer.: “Primo gradu usque ad annum XV. pueros dictos, quod sint puri, i. e. impubes. Secundo ad XXX. annum ab adolescendo sic nominatos,” Varr. ap. Censor. cap. 14. “Tertia (aetas) adulescentia ad gignendum adulta, quae porrigitur (ab anno XIV.) usque ad vigesimum octavum annum,” Isid. Orig. 11, 2, 4. Thus Cicero, in de Or. 2, 2, calls Crassus adulescens, though he was 34 years old; in id. Phil. 2, 44, Brutus and Cassius, when in their 40th year, are called adulescentes; and in id. ib. 46, Cicero calls himself, at the time of his consulship, i. e. in his 44th year, adulescens; cf. Manut. ap. Cic. Fam. 2, 1, p. 146):

    tute me ut fateare faciam esse adulescentem moribus,

    Plaut. Mil. 3, 1, 67:

    bonus adulescens,

    Ter. And. 4, 7, 4:

    adulescentes bonā indole praediti,

    Cic. Sen. 8, 26:

    adulescens luxu perditus,

    Ter. Ad. 4, 7, 42:

    adulescens perditus et dissolutus,

    Cic. Tusc. 4, 25; Vulg. Gen. 34, 19; ib. Matt. 19, 20.—Homo and adulescens are often used together:

    amanti homini adulescenti,

    Plaut. Trin. 4, 2, 94; Ter. Phorm. 5, 9, 53; Cic. Fam. 2, 15:

    hoc se labore durant homines adulescentes,

    Caes. B. G. 6, 28; Sall. C. 38; id. J. 6; Liv. 2, 6.— Fem.:

    optimae adulescenti facere injuriam,

    Ter. And. 3, 2, 8:

    Africani filia adulescens,

    Cic. Div. 1, 18 fin. The young Romans who attended the proconsuls and propraetors in the provinces were sometimes called adulescentes (commonly contubernales), Caes. B. C. 1, 23; 1, 51. Sometimes adulescens serves to distinguish the younger of two persons of the same name:

    Brutus adulescens,

    Caes. B. G. 7, 87: P. Crassus adulescens, id. ib. 1, 52, and 3, 7:

    L. Caesar adulescens,

    id. B. C. 1, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > adulescens

  • 10 tabernaculum

    tăbernācŭlum, i, n. [taberna], a tent (syn. tentorium):

    tabernacula dicuntur a similitudine tabernarum, quae ipsae, quod ex tabulis olim fiebant, dictae sunt, non, ut quidam putant, quod tabulis cludantur,

    Fest. p. 356 Müll.; cf.: unde (sc. a tabernis) et tabernacula sunt dicta, licet ex tentoriis pellibus fiant, id. s. v. contubernales, p. 38 ib.
    I.
    In gen.:

    tabernaculo in litore posito,

    Cic. Verr. 2, 5, 33, § 87:

    in ipso aditu portus tabernacula carbaseis intenta velis collocabat,

    id. ib. 2, 5, 12, §

    30: collocassem mihi in campo Martio,

    id. Pis. 25 61:

    militare,

    id. Brut. 9, 37:

    Caesar eo die tabernacula statui passus non est,

    Caes. B. C. 1, 81; Nep. Eum. 7, 1:

    tabernaculis stantibus castra reliquerunt,

    Liv. 22, 42, 2:

    tabernaculis detensis,

    Caes. B. C. 3, 85; Liv. 41, 3, 1:

    militare,

    Cic. Brut. 9, 37:

    regium,

    Liv. 24, 40, 11:

    regis,

    Curt. 3, 3, 8; 7, 10, 14:

    ducis,

    Tac. A. 1, 29:

    qui in unā philosophiā quasi tabernaculum vitae suae collocarunt,

    as it were, have pitched their tent, settled down, Cic. de Or. 3, 20, 77. —
    II.
    In partic., in relig. lang.: tabernaculum capere, to choose a place for a tent without the city, wherein to observe the auspices previous to holding the comitia:

    tabernaculum recte captum,

    in the proper manner, with due ceremonies, Cic. Div. 2, 35, 75; cf.:

    parum recte tabernaculum capere,

    Liv. 4, 7, 3:

    cum tabernaculum vitio cepisset imprudens,

    improperly, Cic. Div. 1, 17, 33:

    tabernaculum vitio captum,

    id. N. D. 2, 4, 11; Val. Max. 1, 1, 3.—
    III.
    The Jewish tabernacle, Vulg. Num. 7, 1 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > tabernaculum

См. также в других словарях:

  • Contubernales — Les contubernales (« compagnons de tente ») sont selon la définition de Festus[1] les soldats ou les personnes qui habitent dans la même tente ou la même baraque. Dans son plaidoyer pour Ligarius, Cicéron déclare avoir connu dan sa… …   Wikipédia en Français

  • CONTBEFM — contubernales bene fecerunt merito …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Contubernium — This article is part of the series on: Military of ancient Rome (portal) 753 BC – AD 476 Structural history Roman army (unit types and ranks …   Wikipedia

  • Contubernium — Le contubernium était la plus petite unité militaire de l armée romaine, constituée de légionnaires. Sous la République l unité minimale devient une Décurie de dix hommes. Chaque contubernium pouvait compter sur deux serviteurs , équivalents au… …   Wikipédia en Français

  • Vercingétorix — Statère d or de 52, issu du trésor de Pionsat, Puy de Dôme, au nom de Vercingétorix, mais figurant probablement le dieu Apollon …   Wikipédia en Français

  • CONTUBERNIUM — manipulus vocabatur militum undecim, qui sub uno papilione degentes, Decano, i. e. Contubernii caput dicto, qui undecimus erat, parebant, Vegetius, l. 2. c. 13. Graec. Συνεικέσιεν: erantque Centuriae in decem Contubernia divisae. Per… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • HISPANIA et HISPANIAE plur — HISPANIA, et HISPANIAE plur num. et apud poetas Hesperia ultima, ac Iberia, Italis Spagna, Germ. Hispanien, Anglis Spain, Gallis Espagne, ipsis Hispanis Espanna, Prov. Europae amplissima, Galliae contigua, ab ca Pyrenaeis montibus separata, et in …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Тентоpий — (tentorium) походная палатка у римлян. Палатки эти были кожаные и прикреплялись веревками к деревянным кольям. Палатки высших офицеров назывались не tentoria, a tabernacula. В каждой палатке помещалось по 10 человек; живших в одной палатке… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Тенторий — (tentorium) походная палатка у римлян. Палатки эти были кожаные и прикреплялись веревками к деревянным кольям. Палатки высших офицеров назывались не tentoria, a tabernacula. В каждой палатке помещалось по 10 человек; живших в одной палатке… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Décurie — Contubernium Le contubernium était la plus petite unité militaire de l armée romaine, constituée de légionnaires. Sous la République l unité minimale devient une Décurie de dix hommes. Chaque contubernium pouvait compter sur deux serviteurs qui… …   Wikipédia en Français

  • Matrimonio en la Antigua Roma — Paquius Proculus y su esposa. Acuarela de Pompeya, del siglo I, actualmente se exhibe en el Museo de Capodimonte …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»