-
21 com'è nostra consuetudine
com'è nostra consuetudinewie es bei uns Brauch istDizionario italiano-tedesco > com'è nostra consuetudine
22 per consuetudine
per consuetudineaus GewohnheitDizionario italiano-tedesco > per consuetudine
23 Eх consuetudine
по привычке, по установленному обычаюЛатинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Eх consuetudine
24 Ex consuetudine
лат. по привычке, по установленному обычаюАнгло-русский универсальный дополнительный практический переводческий словарь И. Мостицкого > Ex consuetudine
25 infrangere una consuetudine
26 lege et consuetudine
27 aver la consuetudine di
гл.общ. (+ inf.) иметь привычку (делать что-л.)Итальяно-русский универсальный словарь > aver la consuetudine di
28 e sua consuetudine arrivare in anticipo
сущ.Итальяно-русский универсальный словарь > e sua consuetudine arrivare in anticipo
29 essere in consuetudine
гл.общ. быть в обычаеИтальяно-русский универсальный словарь > essere in consuetudine
30 smettere la consuetudine di...
гл.общ. отвыкнуть (от+G)Итальяно-русский универсальный словарь > smettere la consuetudine di...
31 venire in consuetudine
гл.общ. войти в обычайИтальяно-русский универсальный словарь > venire in consuetudine
32 международный обычай
Русско-итальянский юридический словарь > международный обычай
33 обычай
consuetudine, usanza34 рыночный обычай
Русско-итальянский финансово-экономическому словарь > рыночный обычай
35 consuetudo
cōnsuētūdo, inis, f. (consuesco), die Beigewöhnung, I) an eine Sache, die Gewöhnung, angenommene Gewohnheit, das gewohnte, herkömmliche Verfahren, das Herkommen, der Brauch (Gebrauch), die Observanz, sowohl im Privatleben als im öffentlichen Leben (vgl. mos), a) übh. (oft verb. c. et exercitatio od. exercitatioque u. c. ac mos, mos consuetudoque, c. institutumque, c. et disciplina), absol., od. m. Ang. dessen, der die Gewohnheit hat, im Genet. od. durch Adi., od. m. Ang. der Sache, bei der die G. herrscht, im Genet. subst. od. Gerundii, consuetudo exercitatioque facilitatem maxime parit, Quint.: haec consuetudo iam naturae vim obtinet propter vetustatem, Cic.: mihi bene facere iam ex consuetudine in naturam vertit, Sall.: depravatio consuetudinis, Sall.: ius consuetudinis, das Recht der Observanz, das Gewohnheitsrecht, Cic. – m. Genet., c. populi Romani, Caes.: c. Graecorum, Cic.: c. maiorum, Cic.: c. medicorum, Cic.: c. vitae, teils = Herkommen des L. übh., teils = Lebensweise, Cic. (vgl. cotidianae vitae c., Ter., u. unten no. b, α): c. victus, Lebensweise, Cic. (vgl. no. II, a): c. sermonis nostri, unser Sprachgebrauch, Cic. (vgl. unten no. b, β): c. fori et pristinus mos iudiciorum, Cic. – c. oculorum, gewohnter, wiederholter Anblick, Cic. – una pars et c. earum epistularum, quibus secundis rebus uti solebamus, die eine gewohnte (scherzh.) Art, Cic. – c. incommodorum, G. an usw., Cic. – c. vivendi, Lebensweise, Quint.: male vivendi, Lact.: peccandi, Cic.: dicendi, scribendi, loquendi, Cic. u. Quint. – c. antiqua, Suet.: assidua, Quint.: quaedam barbara c., Caes.: c. bona (Ggstz. c. mala), Cic. u. (Ggstz. melior) Varr. LL. – mos consuetudoque civilis, die Sitte u. die herkömmlichen bürgerlichen Formen, Cic. – vita hominum consuetudoque communis, allgemeine Observanz, Cic.: communis vitae c., das gewöhnliche, gemeine Leben (vgl. communis vita et vulgaris hominum c.), Cic.: communis c. sermonis od. loquendi, der gewöhnliche, gemeine Sprachgebrauch, Cic. u. Quint.: c. diuturna, Cic.: illa immanis ac barbara c. hominum immolandorum, Cic.: c. longa, Quint.: c. regia, Brauch (Verwaltung) unter den Königen, Eutr.: mea vitae perpetua c., Cic.: c. pessuma, Quint.: c. usitata, Gewohnheitsrecht, Quint.: c. vetus, Cic.: c. vulgaris, Cic. – abhorrere a consuetudine communis sensus (v. der herkömmlichen Denkweise), Cic.: adducere alqm od. se in eam consuetudinem, ut etc., jmd. od. sich so gewöhnen, daß usw., Nep. u. Caes. (vgl. ad quam nos consuetudinem a familiaribus nostris adducti, Cic.): sic alitur c. perditarum contionum, Cic.: hanc consuetudinem libenter ascivimus, Cic.: assimulare castrorum consuetudinem, Nep. – ab omnium Siculorum consuetudine discedere, Cic.: plerumque autem parentum praeceptis imbuti ad eorum consuetudinem moremque deducimur, Cic. – est consuetudo Siculorum ceterorumque Graecorum, ut etc., Cic.: doctorum est ista consuetudo eaque Graecorum, ut etc., Cic.: populi Romani hanc esse consuetudinem, ut etc., Caes.: est hoc Gallicae consuetudinis, ut etc., Caes.: non est meae consuetudinis rationem reddere, qua de causa etc., Cic.: non esse consuetudinem populi Romani accipere ab hoste armato condicionem, Caes.: quod antea in consuetudine fuerit bonorum, Cic.: ut est c., wie es Gebrauch (Rechtsgebrauch, Observanz) ist, Cic.: ut barbarorum fere consuetudo est, Hirt. b. G.: ut fert Gallica c., Caes.: maiore strepitu et tumultu, quam populi Romani fert c., castra moveri iubet, Caes. – sin consuetudinem meam, quam in re publica habui, tenuero, Cic. – haec consuetudo, quae increbruit, Cic.: alqm in suam rationem consuetudinemque inducere, Cic.: in adeundis periculis consuetudinem imitari medicorum, Cic.: consuetudinem aestimationis introducere, Cic.: hanc consuetudinem inveterascere nolle, Caes.: sensim hanc consuetudinem et disciplinam minuere (abnehmen lassen), post vero Sullae victoriam penitus amittere (gänzlich verloren gehen lassen od. aufgeben), Cic.: mutare consuetudinem dicendi, Cic.: eius rei nonnullam consuetudinem nancisci, Cic.: obdurescere alcis rei consuetudine, Cic.: recedere a consuetudine vulgari, ab usitata consuetudine, a iucundissima consuetudine, Quint. u. Cic.: longo intervallo veterem consuetudinem referre, Cic.: longo intervallo hanc consuetudinem maiorum repetere ac referre, Cic.: consuetudinem suam in civibus conservandis retinere, Lentul. in Cic. ep.: cenarum rectarum consuetudinem revocare, Suet.: senatum ad pristinam virtutem consuetudinemque revocare, Cic.: consuetudinem sequens, gewohnheitsmäßig, Gell.: si paulatim haec consuetudo serpere ac prodire coeperit, Cic.: suam consuetudinem in patrociniis tuendis servare, Vatin. in Cic. ep.: in iudicio non morem consuetudinemque servare, Cic.: tenere consuetudinem suam od. consuetudinem a Socrate traditam, Cic.: consuetudine eā inter se quam saepissime uti, Cic.: vetere in nova (fabula) uti consuetudine, Ter. – tenuit (erhält sich) consuetudo, ut etc., Quint. 2, 1, 1: vetus consuetudo tenuit, ut etc., Veget. mil. 2, 8, 8. – in consuetudinem venire, teils v. Dingen = zur Gew. werden, zB. quod iam in c. venit, Cic.: quod a nostris hominibus saepissime usurpatum iam in proverbii c. venit, Cic.; teils v. Pers. = die Gew. annehmen, zB. in c. Alexandrinae vitae licentiaeque v., Caes.: in eam iam benignitatis c. venisse, ut etc., Cic.: paulatim in c. eius regni occupandi venisse, Auct. b. Alex. – frequens et assidua nobis contentio iam prope in consuetudinem vertit, wurde uns zur G., Tac. dial.: in consuetudinem vertit (es wurde Gebrauch), ut consules suo quoque nomine quantum principi debeant profiteantur, Plin. pan. – m. Praepp. od. im bl. Abl. als Adverbial-Ausdr., ad consuetudinem Graecorum, nach der G. der Gr. (zB. disputare), Cic.: ad nostram consuetudinem, Nep.: ex consuetudine, Sall.: ex consuetudine sua, Caes.: u. bl. consuetudine, Cic.: consuetudine suā, Caes.: consuetudine populi Romani, Caes.: quādam barbarā consuetudine, Caes.: vetere ac iam pridem receptā populi Rom. consuetudine, Tac.: consuetudine peccandi liberā, Cic.: pro mea consuetudine, Cic.: praeter consuetudinem, Cic.: praeter consuetudinem ac morem maiorum, Suet.: extra consuetudinem, Caes.: contra consuetudinem, Hirt. b. G. u. Sen. (vgl. si quid contra morem consuetudinemque civilem fecerint, Cic.): supra consuetudinem, Cels.
b) insbes.: α) die Gewöhnung = die (gewohnte) Lebensweise (vollst. c. vitae, victus u. dgl., s. oben no. a), imago consuetudinis atque vitae (öffentl. Wirksamkeit) Epaminondae, Nep.: deflectere a pristina consuetudine, Phaedr.: ad superiorem consuetudinem reverti, Cic.: longinquā malā consuetudine aegrum traducere in meliorem, Varr. LL.: neque vino neque consuetudine reliquā abstinere, Suet.: imitari Persarum consuetudinem, Nep. – β) die gewöhnliche Ausdrucksweise, der (herrschende) Sprachgebrauch (vollst. c. sermonis, loquendi, s. oben no. a), c. recta (Ggstz. c., quae depravata est), Varr. LL.: c. indocta, der Spr. ohne gelehrte Bildung, Cic.: c. saeculi, Sen.: consuetudinem vitiosam et corruptam purā et incorruptā consuetudine emendare, Cic.: consuetudinem imitari, Cic.: uti pravissimā consuetudinis regulā, Cic.: in consuetudinem nostram non caderet, würde mit unserem Spr. nicht übereinstimmen, Cic. – dah. meton., eine bestimmte Sprache, c. Latina, nostra, Col.: c. Graeca, Col. – γ) die gewöhnliche Annahme, omnia quae in consuetudine probantur, nach der gew. Annahme (im gewöhnlichen Leben) als ausgemacht gilt, Cic. Acad. 2, 75: ideo (aquilam) armigeram Iovis consuetudo iudicat, Plin. 10, 15.
II) die Beigewöhnung an eine Person od. ein persönl. Verhältnis, der gesellige Umgang, der gesellige Verhältnis, die Geselligheit, a) übh. (vollst. c. victus; verb. consuetudo ac familiaritas, domesticus usus et c. u. dgl.), c. multa et iucunda, Cic.: c. iucundissima, Cic.: longinqua, Caes.: c. paucorum dierum, Cic.: c. superiorum annorum, Caes.: c. nutrimentorum (der ersten Jugendjahre), Suet.: c. legationis (des Legaten mit dem Feldherrn), Hirt. b. G.: mihi non ignota in consuetudine et familiaritate suavitas tua, Cic.: inductus consuetudine ac familiaritate, Cic. – dare se in consuetudinem sic prorsus, ut etc., Cic.: devincire alqm consuetudine suā sic, ut etc., Nep.: cum Metellis erat ei non modo hospitium, verum etiam domesticus usus et consuetudo, Cic.: Atticus noster maiorem mihi cum Cassinio consuetudinem fecit, Cic.: insinuare in consuetudinem alcis, Cic.: immergere se blanditiis et assentationibus penitus in consuetudinem alcis, Cic.: intermittere consuetudinem, Cic.: permanere in eadem amicitiae consuetudine, Cic.: revocare alqm in consuetudinem pristinam, Cic.: postea prorsus ab instituta nostra paucorum dierum consuetudine longe refugit, seitdem hat er den zwischen uns in den wenigen Tagen eingeleiteten Verkehr völlig abgebrochen, Cic.: ut eos consuetudine adhibitā (bei fortgesetztem Umgang) facile internosceremus, Cic. – im Plur., nostri amores mores consuetudines, Plaut.: amicitiae, consuetudines, vicinitates, clientelae, Cic.: consuetudines victus non possunt esse cum multis, Cic.: consuetudines, amicitias, res rationesque iungere cum alqo, Cic. – b) insbes., der zärtliche, vertraute Umgang der Eheleute, Octaviae consuetudinem cito aspernari, Suet. Ner. 35, 1: Agrippinae consuetudine teneri, sehr an der A. hängen, Suet. Tib. 7, 2. – u. das zärtliche Verhältnis der Liebenden, gew. im unedlen Sinne = das Liebesverhältnis, c. parva, Ter.: c. eius, Ter.: turpis dominae consuetudo cum servo, turpis domino cum ancilla, Quint.: huic (libertinae) consuetudo cum Aebutio fuit, Liv.: erat ei cum Fulvia stupri vetus consuetudo, Sall.: stupri consuetudinem facere cum alqo, Suet.: consuetudinem habere cum fratris uxore, Suet.
36 consuetudo
cōnsuētūdo, inis, f. (consuesco), die Beigewöhnung, I) an eine Sache, die Gewöhnung, angenommene Gewohnheit, das gewohnte, herkömmliche Verfahren, das Herkommen, der Brauch (Gebrauch), die Observanz, sowohl im Privatleben als im öffentlichen Leben (vgl. mos), a) übh. (oft verb. c. et exercitatio od. exercitatioque u. c. ac mos, mos consuetudoque, c. institutumque, c. et disciplina), absol., od. m. Ang. dessen, der die Gewohnheit hat, im Genet. od. durch Adi., od. m. Ang. der Sache, bei der die G. herrscht, im Genet. subst. od. Gerundii, consuetudo exercitatioque facilitatem maxime parit, Quint.: haec consuetudo iam naturae vim obtinet propter vetustatem, Cic.: mihi bene facere iam ex consuetudine in naturam vertit, Sall.: depravatio consuetudinis, Sall.: ius consuetudinis, das Recht der Observanz, das Gewohnheitsrecht, Cic. – m. Genet., c. populi Romani, Caes.: c. Graecorum, Cic.: c. maiorum, Cic.: c. medicorum, Cic.: c. vitae, teils = Herkommen des L. übh., teils = Lebensweise, Cic. (vgl. cotidianae vitae c., Ter., u. unten no. b, α): c. victus, Lebensweise, Cic. (vgl. no. II, a): c. sermonis nostri, unser Sprachgebrauch, Cic. (vgl. unten no. b, β): c. fori et pristinus mos iudiciorum, Cic. – c. oculorum, gewohnter, wiederholter Anblick, Cic. – una pars et c. earum epistularum, quibus secundis rebus uti solebamus, die eine————gewohnte (scherzh.) Art, Cic. – c. incommodorum, G. an usw., Cic. – c. vivendi, Lebensweise, Quint.: male vivendi, Lact.: peccandi, Cic.: dicendi, scribendi, loquendi, Cic. u. Quint. – c. antiqua, Suet.: assidua, Quint.: quaedam barbara c., Caes.: c. bona (Ggstz. c. mala), Cic. u. (Ggstz. melior) Varr. LL. – mos consuetudoque civilis, die Sitte u. die herkömmlichen bürgerlichen Formen, Cic. – vita hominum consuetudoque communis, allgemeine Observanz, Cic.: communis vitae c., das gewöhnliche, gemeine Leben (vgl. communis vita et vulgaris hominum c.), Cic.: communis c. sermonis od. loquendi, der gewöhnliche, gemeine Sprachgebrauch, Cic. u. Quint.: c. diuturna, Cic.: illa immanis ac barbara c. hominum immolandorum, Cic.: c. longa, Quint.: c. regia, Brauch (Verwaltung) unter den Königen, Eutr.: mea vitae perpetua c., Cic.: c. pessuma, Quint.: c. usitata, Gewohnheitsrecht, Quint.: c. vetus, Cic.: c. vulgaris, Cic. – abhorrere a consuetudine communis sensus (v. der herkömmlichen Denkweise), Cic.: adducere alqm od. se in eam consuetudinem, ut etc., jmd. od. sich so gewöhnen, daß usw., Nep. u. Caes. (vgl. ad quam nos consuetudinem a familiaribus nostris adducti, Cic.): sic alitur c. perditarum contionum, Cic.: hanc consuetudinem libenter ascivimus, Cic.: assimulare castrorum consuetudinem, Nep. – ab omnium Siculorum consuetudine discedere, Cic.: plerumque autem————parentum praeceptis imbuti ad eorum consuetudinem moremque deducimur, Cic. – est consuetudo Siculorum ceterorumque Graecorum, ut etc., Cic.: doctorum est ista consuetudo eaque Graecorum, ut etc., Cic.: populi Romani hanc esse consuetudinem, ut etc., Caes.: est hoc Gallicae consuetudinis, ut etc., Caes.: non est meae consuetudinis rationem reddere, qua de causa etc., Cic.: non esse consuetudinem populi Romani accipere ab hoste armato condicionem, Caes.: quod antea in consuetudine fuerit bonorum, Cic.: ut est c., wie es Gebrauch (Rechtsgebrauch, Observanz) ist, Cic.: ut barbarorum fere consuetudo est, Hirt. b. G.: ut fert Gallica c., Caes.: maiore strepitu et tumultu, quam populi Romani fert c., castra moveri iubet, Caes. – sin consuetudinem meam, quam in re publica habui, tenuero, Cic. – haec consuetudo, quae increbruit, Cic.: alqm in suam rationem consuetudinemque inducere, Cic.: in adeundis periculis consuetudinem imitari medicorum, Cic.: consuetudinem aestimationis introducere, Cic.: hanc consuetudinem inveterascere nolle, Caes.: sensim hanc consuetudinem et disciplinam minuere (abnehmen lassen), post vero Sullae victoriam penitus amittere (gänzlich verloren gehen lassen od. aufgeben), Cic.: mutare consuetudinem dicendi, Cic.: eius rei nonnullam consuetudinem nancisci, Cic.: obdurescere alcis rei consuetudine, Cic.: recedere a consuetudine vulgari, ab usitata con-————suetudine, a iucundissima consuetudine, Quint. u. Cic.: longo intervallo veterem consuetudinem referre, Cic.: longo intervallo hanc consuetudinem maiorum repetere ac referre, Cic.: consuetudinem suam in civibus conservandis retinere, Lentul. in Cic. ep.: cenarum rectarum consuetudinem revocare, Suet.: senatum ad pristinam virtutem consuetudinemque revocare, Cic.: consuetudinem sequens, gewohnheitsmäßig, Gell.: si paulatim haec consuetudo serpere ac prodire coeperit, Cic.: suam consuetudinem in patrociniis tuendis servare, Vatin. in Cic. ep.: in iudicio non morem consuetudinemque servare, Cic.: tenere consuetudinem suam od. consuetudinem a Socrate traditam, Cic.: consuetudine eā inter se quam saepissime uti, Cic.: vetere in nova (fabula) uti consuetudine, Ter. – tenuit (erhält sich) consuetudo, ut etc., Quint. 2, 1, 1: vetus consuetudo tenuit, ut etc., Veget. mil. 2, 8, 8. – in consuetudinem venire, teils v. Dingen = zur Gew. werden, zB. quod iam in c. venit, Cic.: quod a nostris hominibus saepissime usurpatum iam in proverbii c. venit, Cic.; teils v. Pers. = die Gew. annehmen, zB. in c. Alexandrinae vitae licentiaeque v., Caes.: in eam iam benignitatis c. venisse, ut etc., Cic.: paulatim in c. eius regni occupandi venisse, Auct. b. Alex. – frequens et assidua nobis contentio iam prope in consuetudinem vertit, wurde uns zur G., Tac. dial.: in consuetudinem vertit (es wurde Gebrauch), ut con-————sules suo quoque nomine quantum principi debeant profiteantur, Plin. pan. – m. Praepp. od. im bl. Abl. als Adverbial-Ausdr., ad consuetudinem Graecorum, nach der G. der Gr. (zB. disputare), Cic.: ad nostram consuetudinem, Nep.: ex consuetudine, Sall.: ex consuetudine sua, Caes.: u. bl. consuetudine, Cic.: consuetudine suā, Caes.: consuetudine populi Romani, Caes.: quādam barbarā consuetudine, Caes.: vetere ac iam pridem receptā populi Rom. consuetudine, Tac.: consuetudine peccandi liberā, Cic.: pro mea consuetudine, Cic.: praeter consuetudinem, Cic.: praeter consuetudinem ac morem maiorum, Suet.: extra consuetudinem, Caes.: contra consuetudinem, Hirt. b. G. u. Sen. (vgl. si quid contra morem consuetudinemque civilem fecerint, Cic.): supra consuetudinem, Cels.b) insbes.: α) die Gewöhnung = die (gewohnte) Lebensweise (vollst. c. vitae, victus u. dgl., s. oben no. a), imago consuetudinis atque vitae (öffentl. Wirksamkeit) Epaminondae, Nep.: deflectere a pristina consuetudine, Phaedr.: ad superiorem consuetudinem reverti, Cic.: longinquā malā consuetudine aegrum traducere in meliorem, Varr. LL.: neque vino neque consuetudine reliquā abstinere, Suet.: imitari Persarum consuetudinem, Nep. – β) die gewöhnliche Ausdrucksweise, der (herrschende) Sprachgebrauch (vollst. c. sermonis, loquendi, s. oben no. a), c. recta (Ggstz. c., quae depravata est), Varr. LL.: c. indocta,————der Spr. ohne gelehrte Bildung, Cic.: c. saeculi, Sen.: consuetudinem vitiosam et corruptam purā et incorruptā consuetudine emendare, Cic.: consuetudinem imitari, Cic.: uti pravissimā consuetudinis regulā, Cic.: in consuetudinem nostram non caderet, würde mit unserem Spr. nicht übereinstimmen, Cic. – dah. meton., eine bestimmte Sprache, c. Latina, nostra, Col.: c. Graeca, Col. – γ) die gewöhnliche Annahme, omnia quae in consuetudine probantur, nach der gew. Annahme (im gewöhnlichen Leben) als ausgemacht gilt, Cic. Acad. 2, 75: ideo (aquilam) armigeram Iovis consuetudo iudicat, Plin. 10, 15.II) die Beigewöhnung an eine Person od. ein persönl. Verhältnis, der gesellige Umgang, der gesellige Verhältnis, die Geselligheit, a) übh. (vollst. c. victus; verb. consuetudo ac familiaritas, domesticus usus et c. u. dgl.), c. multa et iucunda, Cic.: c. iucundissima, Cic.: longinqua, Caes.: c. paucorum dierum, Cic.: c. superiorum annorum, Caes.: c. nutrimentorum (der ersten Jugendjahre), Suet.: c. legationis (des Legaten mit dem Feldherrn), Hirt. b. G.: mihi non ignota in consuetudine et familiaritate suavitas tua, Cic.: inductus consuetudine ac familiaritate, Cic. – dare se in consuetudinem sic prorsus, ut etc., Cic.: devincire alqm consuetudine suā sic, ut etc., Nep.: cum Metellis erat ei non modo hospitium, verum etiam domesticus usus et consuetudo, Cic.: Atticus noster maiorem mihi————cum Cassinio consuetudinem fecit, Cic.: insinuare in consuetudinem alcis, Cic.: immergere se blanditiis et assentationibus penitus in consuetudinem alcis, Cic.: intermittere consuetudinem, Cic.: permanere in eadem amicitiae consuetudine, Cic.: revocare alqm in consuetudinem pristinam, Cic.: postea prorsus ab instituta nostra paucorum dierum consuetudine longe refugit, seitdem hat er den zwischen uns in den wenigen Tagen eingeleiteten Verkehr völlig abgebrochen, Cic.: ut eos consuetudine adhibitā (bei fortgesetztem Umgang) facile internosceremus, Cic. – im Plur., nostri amores mores consuetudines, Plaut.: amicitiae, consuetudines, vicinitates, clientelae, Cic.: consuetudines victus non possunt esse cum multis, Cic.: consuetudines, amicitias, res rationesque iungere cum alqo, Cic. – b) insbes., der zärtliche, vertraute Umgang der Eheleute, Octaviae consuetudinem cito aspernari, Suet. Ner. 35, 1: Agrippinae consuetudine teneri, sehr an der A. hängen, Suet. Tib. 7, 2. – u. das zärtliche Verhältnis der Liebenden, gew. im unedlen Sinne = das Liebesverhältnis, c. parva, Ter.: c. eius, Ter.: turpis dominae consuetudo cum servo, turpis domino cum ancilla, Quint.: huic (libertinae) consuetudo cum Aebutio fuit, Liv.: erat ei cum Fulvia stupri vetus consuetudo, Sall.: stupri consuetudinem facere cum alqo, Suet.: consuetudinem habere cum fratris uxore, Suet.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > consuetudo
37 consuetudo
consŭētūdo, ĭnis, f. [consuesco].I.A being accustomed, custom, habit, use, usage.A.In gen. (very freq. in all periods, esp. in prose):(β).exercitatio ex quā consuetudo gignitur,
Cic. de Or. 2, 87, 358:dicunt... consuetudine quasi alteram naturam effici,
id. Fin. 5, 25, 74:ad parentium consuetudinem moremque deducimur,
id. Off. 1, 32, 118; id. Mil. 1, 1; id. Clu. 38, 96:majorum,
id. Div. in Caecil. 21, 67; cf. id. ib. 2, 5:Siculorum ceterorumque Graecorum,
id. Verr. 2, 2, 52, § 129; id. de Or. 2, 3, 13; Caes. B. G. 1, 45; cf. id. ib. 1, 43:eorum dierum,
id. ib. 2, 17:non est meae consuetudinis rationem reddere, etc.,
Cic. Rab. Perd. 1, 1: con [p. 441] suetudo mea fert, id. Caecin. 29, 85:consuetudinem tenere, etc.,
id. Phil. 1, 11, 27:haec ad nostram consuetudinem sunt levia,
Nep. Epam. 2, 3:contra morem consuetudinemque civilem aliquid facere,
Cic. Off. 1, 41, 148:quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut, etc.,
Caes. B. G. 1, 50; cf. with ut, id. ib. 4, 5:cottidianae vitae,
Ter. Heaut. 2, 3, 42:virtutem ex consuetudine vitae sermonisque nostri interpretemur,
Cic. Lael. 6, 21; cf.:vitae meae,
id. Rab. Perd. 1, 2;and sermonis,
id. Fat. 11, 24; Quint. 1, 6, 45:communis sensūs,
Cic. de Or. 1, 3, 12:jam in proverbii consuetudinem venit,
id. Off. 2, 15, 55:victūs,
id. Att. 12, 26, 2; Caes. B. G. 1, 31:otii,
Quint. 1, 3, 11 al.:peccandi,
Cic. Verr. 2, 3, 76, § 176; Quint. 7, 2, 44:splendidior loquendi,
Cic. Brut. 20, 78:loquendi,
Quint. 1, 6, 43; 11, 1, 12:dicendi,
Cic. Mur. 13, 29; Quint. 2, 4, 16:docendi,
id. 2, 5, 2:vivendi,
id. 1, 6, 45:immanis ac barbara hominum immolandorum,
Cic. Font. 10, 21; cf.:classium certis diebus audiendarum,
Quint. 10, 5, 21 al.:indocta,
Cic. Or. 48, 161: mala, * Hor. S. 1, 3, 36:assidua,
Quint. 1, 1, 13:longa,
id. 2, 5, 2:vetus,
id. 1, 6, 43:communis,
id. 11, 1, 12; 12, 2, 19:vulgaris,
id. 2, 13, 11; Cic. de Or. 1, 58, 248:bene facere jam ex consuetudine in naturam vortit,
Sall. J. 85, 9:omnia quae in consuetudine probantur,
generally, Cic. Ac. 2, 24, 75:negant umquam solam hanc alitem (aquilam) fulmine exanimatam. Ideo armigeram Jovis consuetudo judicavit,
the general opinion, Plin. 10, 3, 4, § 15.—With prepp., ex consuetudine, pro consuetudine, and absol. consuetudine, according to or from custom, by or from habit, in a usual or customary manner, etc.:B.Germani celeriter ex consuetudine suā phalange factā impetus gladiorum exceperunt,
Caes. B. G. 1, 52; so with ex, Sall. J. 71, 4; 85, 9; Quint. 2, 5, 1; Suet. Ner. 42 al.:pro meā consuetudine,
according to my custom, Cic. Arch. 12, 32:consuetudine suā Caesar sex legiones expeditas ducebat,
Caes. B. G. 2, 19; 2, 32:consuetudine animus rursus te huc inducet,
Plaut. Merc. 5, 4, 41:huc cum se consuetudine reclinaverunt,
Caes. B. G. 6, 27 fin.; so id. ib. 7, 24, 2; Sall. J. 31, 25 al.—Less freq.: praeter consuetudinem, contrary to experience, unexpectedly (opp. praeter naturam), Cic. Div. 2, 28, 60:plures praeter consuetudinem armatos apparere,
contrary to custom, Nep. Hann. 12, 4; cf.:contra consuetudinem,
Cic. Off. 1, 41, 148:supra consuetudinem,
Cels. 2, 2.—Esp.1.Customary right, usage as a common law:2.(jus) constat ex his partibus: naturā, lege, consuetudine, judicato... consuetudine jus est id, quod sine lege aeque ac si legitimum sit, usitatum est,
Auct. Her. 2, 13, 19; Cic. Inv. 2, 54, 162:consuetudine jus esse putatur id, quod voluntate omnium sine lege vetustas comprobavit,
id. ib. 2, 22, 67; Varr. ap. Serv. ad Verg. A. 7, 601; Cic. Caecin. 8, 23; id. Div. in Caecil. 2, 5; Dig. 1, 3, 32.—In gram. (instead of consuetudo loquendi; cf. supra), a usage or idiom of language, Varr. L. L. in 8th and 9th books on almost every page; Cic. Or. 47, 157; Quint. 1, 6, 3; 1, 6, 16; 2, 5, 2.—Hence,3.In Col. for language in gen.:II.consuetudini Latinae oeconomicum Xenophontis tradere,
Col. 12, praef. §7: nostra (opp. Graeca),
id. 6, 17, 7.—Social intercourse, companionship, familiarity, conversation (freq. and class; in an honorable sense most freq. in Cic.).A.In gen.:B.(Deiotarus) cum hominibus nostris consuetudines, amicitias, res rationesque jungebat,
Cic. Deiot. 9, 27; so in plur.:victūs cum multis,
id. Mil. 8, 21; and in sing.:victūs,
id. Or. 10, 33:domesticus usus et consuetudo est alicui cum aliquo,
id. Rosc. Am. 6, 15; cf. id. Fam. 13, 23, 1:consuetudine conjuncti inter nos sumus,
id. Att. 1, 16, 11:consuetudine ac familiaritate,
id. Quint. 3, 12;so with familiaritas,
id. Fam. 10, 3, 1:dare se in consuetudinem,
id. Pis. 28, 68:insinuare in alicujus consuetudinem,
id. Fam. 4, 13, 6; cf.:immergere se in consuetudinem alicujus,
id. Clu. 13, 36:epistularum,
epistolary correspondence, id. Fam. 4, 13, 1:nutrimentorum,
community, Suet. Calig. 9.—In partic., intercourse in love, in an honorable, and more freq. in a dishonorable sense, a love affair, an amour, love intrique, illicit intercourse, Ter. And. 3, 3, 28; id. Hec. 3, 3, 44; Suet. Tib. 7; id. Ner. 35; Ter. And. 1, 1, 83; 1, 5, 44; 2, 6, 8; Liv. 39, 9, 6 and 7; Quint. 5, 11, 34; Suet. Tit. 10 al.—So also freq.: consuetudo stupri,
Sall. C. 23, 3; Suet. Calig. 24; id. Oth. 2; Curt. 4, 10, 31.38 consuetudo
consuētūdo, ĭnis, f. [st1]1 [-] habitude, coutume, usage. - consuetudine (pro consuetudine, ex consuetudine): suivant la coutume, comme c'est l'usage. - consuetudo mea fert (consuetudinis meae est), Cic.: c'est mon habitude, c'est ma manière. - non est meae consuetudinis + inf. Cic.: il n'est pas dans mes habitudes de. - consuetudo vivendi (consuetudo vitae): genre de vie. - in eam se consuetudinem adduxerunt ut...: ils se sont accoutumés à. - est hoc Gallicae consuetudinis, uti viatores consistere cogant, Caes. BG. 6: on a l'habitude, en Gaule, de forcer les voyageurs à s'arrêter. [st1]2 [-] usage d'une langue, langue, langage. - consuetudo sermonis ou consuetudo loquendi ou consuetudo: usage de la langue. - consuetudini Latinae tradere, Col. 12: traduire en latin. - consuetudine nostrā, Col.: dans notre langue. - epistularum consuetudo: correspondance épistolaire. [st1]3 [-] liaison, commerce, familiarité, relation sociale, relation amoureuse, intrigue amoureuse. - (eos) consuetudine sua devinxit, Nep. 25, 1, 4: il se les attacha par son commerce (par le charme de sa société). - cum hominibus nostris consuetudines jungebat, Cic. Dej.: il nouait des relations avec nos concitoyens. - se dare in consuetudinem, Cic.: se lier d'amitié. - consuetudo victūs, Cic.: vie commune. - consuetudo stupri, Sall.: liaison coupable. - erat ei cum Fulvia, muliere nobili, stupri vetus consuetudo, Sall. C. 25, 3: il avait une vieille liaison avec Fulvie, une femme noble.* * *consuētūdo, ĭnis, f. [st1]1 [-] habitude, coutume, usage. - consuetudine (pro consuetudine, ex consuetudine): suivant la coutume, comme c'est l'usage. - consuetudo mea fert (consuetudinis meae est), Cic.: c'est mon habitude, c'est ma manière. - non est meae consuetudinis + inf. Cic.: il n'est pas dans mes habitudes de. - consuetudo vivendi (consuetudo vitae): genre de vie. - in eam se consuetudinem adduxerunt ut...: ils se sont accoutumés à. - est hoc Gallicae consuetudinis, uti viatores consistere cogant, Caes. BG. 6: on a l'habitude, en Gaule, de forcer les voyageurs à s'arrêter. [st1]2 [-] usage d'une langue, langue, langage. - consuetudo sermonis ou consuetudo loquendi ou consuetudo: usage de la langue. - consuetudini Latinae tradere, Col. 12: traduire en latin. - consuetudine nostrā, Col.: dans notre langue. - epistularum consuetudo: correspondance épistolaire. [st1]3 [-] liaison, commerce, familiarité, relation sociale, relation amoureuse, intrigue amoureuse. - (eos) consuetudine sua devinxit, Nep. 25, 1, 4: il se les attacha par son commerce (par le charme de sa société). - cum hominibus nostris consuetudines jungebat, Cic. Dej.: il nouait des relations avec nos concitoyens. - se dare in consuetudinem, Cic.: se lier d'amitié. - consuetudo victūs, Cic.: vie commune. - consuetudo stupri, Sall.: liaison coupable. - erat ei cum Fulvia, muliere nobili, stupri vetus consuetudo, Sall. C. 25, 3: il avait une vieille liaison avec Fulvie, une femme noble.* * *Consuetudo, pen. prod. consuetudinis. Plaut. Coustume, Accoustumance, Habituation.\Ad Graecorum consuetudinem disputare. Cic. A la maniere, Selon la coustume des Grecs.\Contra morem consuetudinemque ciuilem facere. Cic. Contre les us et coustumes.\Pro mea consuetudine. Cic. Ainsi que j'ay de coustume.\Si corpus supra consuetudinem incaluit. Celsus. Plus que de coustume.\Secundum consuetudinem praecedentium temporum. Plin. iunior. Selon la coustume.\Victus alicuius consuetudo. Cic. La maniere de vivre d'aucun.\Consuetudine aliquid facere. Cic. Par accoustumance.\Assidua consuetudo. Quintil. Continuelle accoustumance.\Quotidiana consuetudine augetur familiaritas. Cic. Par conversation et hantise journelle.\Consuetudo maiorum deflexit de curriculo. Cic. La maniere de faire des anciens.\Non est meae consuetudinis. Cic. Je n'ay point de coustume, Ce n'est point ma coustume.\Inualescit quotidie magis consuetudo. Quintil. Croist, S'augmente, S'accroist.\Consuetudinem alicuius rei nancisci. Cic. Se duire et faconner à quelque chose.\Veterem consuetudinem longo interuallo referre. Cic. Remettre sus, Ramener.\Serpit ac prodit consuetudo. Cic. S'accroist et augmente, ou s'advance petit à petit.\Orthographia consuetudini seruit. Quintil. Est subjecte à la coustume, Suit la coustume.\Tenere consuetudinem. Cic. Entretenir.\Tenuit consuetudo. Quintil. La coustume a esté telle.\Consuetudini Latinae tradidit Cicero OEconomicum Xenophontis. Columel. Il l'a rendu tel que les Latins le peuvent accoustumer et entendre, ou L'a rendu et mis en langaige que les Latins ont accoustumé d'user, L'a traduict de Grec en Latin.\In prouerbii consuetudinem venire. Cic. Venir en usage, et estre ja accoustumé pour proverbe.\Consuetudo. Terent. Conversation et familiarité, Hantement, Hantise, Accointance, Habitude.\Clausit mihi consuetudinem pudor. Cic. Je suis si honteux, que je ne l'ay encore osé hanter, Ma honte m'a gardé de le hanter.\Congredi quotidiana consuetudine cum aliquo. Caesar. Hanter aucun tous les jours.\In consuetudinem se dare. Cic. Accointer.\Consuetudinem facere alicui cum altero. Cic. Bailler congnoissance et accointance.\In alicuius consuetudinem se insinuare. Cicero. S'accointer d'aucun.39 cōnsuētūdō
cōnsuētūdō inis, f [consuetus], a custom, habit, use, usage, way, practice, familiarity, experience, tradition, precedent: exercitatio ex quā consuetudo gignitur: consuetudine quasi alteram naturam effici: a maioribus tradita, the traditions: populi R. hanc esse consuetudinem, ut, etc., Cs.: itineris, way of marching, Cs.: non est meae consuetudinis rationem reddere: maior tumultus, quam populi R. fert consuetudo, Cs.: consuetudinem tenere: cottidianae vitae, T.: vitae sermonisque nostri, daily life and speech: communis sensūs: in proverbii consuetudinem venit, a familiar proverb: in consuetudinem licentiae venire, become used to, Cs.: Gallica, way of life, Cs.: sortium, way of casting, Ta.: mala, H.: (linguā) longinquā consuetudine uti, long familiarity, Cs.: bene facere iam ex consuetudine in naturam vortit, by practice, S.: in consuetudine probari, generally: ex consuetudine, as usual, S.: pro meā consuetudine, according to my custom: consuetudine suā civitatem servare, character, Cs.: consuetudine pro nihilo habere, familiarity, S.: praeter consuetudinem, unexpectedly: in castris praeter consuetudinem tumultuari, unusual disorder, Cs. —Customary right, common law, usage: vetus maiorum: consuetudine ius esse putatur id, etc.: ut est consuetudo. — In gram., a usage, idiom, form of speech: verbum nostrae consuetudinis.—Social intercourse, companionship, familiarity, conversation: cum hominibus nostris consuetudines iungebat: victūs cum multis: dedit se in consuetudinem: consuetudine devinctus, T. — An amour, illicit love: parva, T.: hospitae, T.; cf. cum Fulviā stupri, S.* * *habit/custom/usage/way; normal/general/customary practice, tradition/convention; experience; empirical knowledge; sexual/illicit intercourse, intimacy, affair40 Gewohnheit
Gewohnheit, consuetudo. – mos. institutum (Sitte, Herkommen). – eine üble G., consuetudo mala; mos pravus. – die G. zu sündigen, consuetudo peccandi. – nach meiner G., pro mea consuetudine; ex instituto meo; ut facere consuevi; ut institui: gegen od. wider (meine etc.) G., praeter od. contra consuetudinem; contra morem consuetudinemque; insuetus (ungewohnt, z.B. laboro): gegen (wider) jmds. G., praeter od. contra consuetudinem alcis: aus G., quod ita assueverat od. consueverat: aus verkehrter G., propter depravationem consuetudinis: es ist G. der Griechen etc., est consuetudo od. mos Graecorum, »zu etc.« od. »daß etc.«, m. Infin. od. mit ut u. Konj.; est Graecae consuetudinis od. moris Graeci, »daß etc.«, ut u. Konj.: es ist nicht meine G., zu etc., non est meae consuetudinis mit folg. Infin.: es ist bei uns G., est usu receptum; est institutum: wie es die G. mit sich bringt, ut consuetudo fert: die G. od. es in der G. haben, zu etc., mihi est mos m. folg. Genet. Gerundii (z.B. quibus peractis mos iis discedendi fuit); assuevisse (sich gewöhnt haben) od. solere (pflegen) mit folg. Infin.: die frühere, alte G. wieder annehmen, in pristinam consuetudinem redire: zur G. werden, in consuetudinem venire od. in morem venire: es wird mir etw. zur G., in consuetudinem alcis rei venio; mihi alqd in consuetudinem vertit: es wird jmdm. zur G., zu etc., alqs in eam consuetudinem venit od. alqsin eam se consuetudinem adducit, ut etc.: es ist mir zur G. geworden, mihi familiare est mit folg. Infin.: seine Gewohnheiten beibehalten, bei seinen G. bleiben, consuetudinem suam od. institutum suum tenere: von einer G. (Sitte) abgehen, a consuetudine recedere; instituto suo decedere; allmählich, consuetudinem sensim minuere: von seiner vorigen G. abgehen, a [1123] pristina consuetudine deflectere: jmd. von einer G. abbringen, alci consuetudinem alcis rei (z.B. obtrectandi) adimere, detrahere: eine alte G. wieder einführen, veterem consuetudinem referre. – eine Sache kommt aus der G., res obsolescit. – Sprichw., G. wird zur andern Natur, consuetudine quasi altera quaedam natura efficitur (Cic. de fin. 5. 74); vetus consuetudo naturae vim obtinet (nach Cic. de inv. 1, 3): die G., recht zu handeln, ist mir zur andern Natur geworden, mihi bene facere ex consuetudine in naturam vortit (Sall. Iug. 85, 9).
СтраницыСм. также в других словарях:
consuetudine — CONSUETÚDINE, consuetudini, s.f. (livr.) Obişnuinţă, obicei, deprindere. [pr.: su e ] – Din lat. consuetudo, inis. Trimis de gudovan, 19.05.2004. Sursa: DEX 98 CONSUETÚDINE s. v. cutumă. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime … … Dicționar Român
consuetudine — /konsue tudine/ s.f. [dal lat. consuetudo dĭnis, der. di consuētus consueto ]. 1. [modo costante di operare e procedere] ▶◀ abitudine, (lett.) costumanza, costume, tradizione, usanza, uso. ‖ moda. ◀▶ (non com.) desuetudine, disabitudine, (non com … Enciclopedia Italiana
consuetudine — con·su·e·tù·di·ne s.f. CO 1a. modo consueto di agire, abitudine: è sua consuetudine arrivare per ultimo Sinonimi: abitudine, convenzione, norma, regola. Contrari: eccezione. 1b. tradizione: a Natale è consuetudine preparare il presepe Sinonimi:… … Dizionario italiano
consuetudine — {{hw}}{{consuetudine}}{{/hw}}s. f. 1 Abitudine, uso costante di fare qlco.: è sua consuetudine arrivare in anticipo. 2 Usanza, costume: secondo la –c. 3 Fonte di diritto consistente nella ripetizione di dati comportamenti col convincimento che… … Enciclopedia di italiano
consuetudine — s. f. 1. abitudine, costume, regola, regime, sistema, pratica, prassi, metodo, stile, solito, ordinario 2. costume, tradizione, andazzo, voga, rito, moda, usanza, uso, costumanza, prammatica CONTR. disuso, desuetudine (lett.), anomalia, eccezione … Sinonimi e Contrari. Terza edizione
consuetudine — pl.f. consuetudini … Dizionario dei sinonimi e contrari
lege et consuetudine — (izg. lȇge ȅt konsvetúdine) pril. DEFINICIJA po zakonu i običaju ETIMOLOGIJA lat … Hrvatski jezični portal
Mores sunt tacitus consensus populi, longa consuetudine inveteratus. — См. Обычай старше закона … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
lex scripta si cesset, id custodiri oportet quod moribus et consuetudine inductum est; et, si qua in re hoc defecerit, tune id quod proximum et consequens ei est; et, si id non appareat, tune jus quo urbs romana utitur servari oportet — /leks skripta say sesat, id kastadayray aportat kwod morabas et konswatyiiwdaniy indaktam est; et say kwey in riy hok defasirat, tank id kwod proksamam et konsakwenz iyay est; et, say id non apaeriyat, tank jas kwow arbz rowmeyna yiiwtatar… … Black's law dictionary
lex scripta si cesset, id custodiri oportet quod moribus et consuetudine inductum est; et, si qua in re hoc defecerit, tune id quod proximum et consequens ei est; et, si id non appareat, tune jus quo urbs romana utitur servari oportet — /leks skripta say sesat, id kastadayray aportat kwod morabas et konswatyiiwdaniy indaktam est; et say kwey in riy hok defasirat, tank id kwod proksamam et konsakwenz iyay est; et, say id non apaeriyat, tank jas kwow arbz rowmeyna yiiwtatar… … Black's law dictionary
de consuetudine Angliae — By the custom of England. See 3 Bl Comm 95 … Ballentine's law dictionary
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Албанский
- Английский
- Болгарский
- Итальянский
- Латинский
- Немецкий
- Русский
- Турецкий
- Французский