-
1 coeo
coĕo, īre, ĭī (qqf. īvī), ĭtum - intr. - [st2]1 [-] (en parl. des pers.) aller ensemble, se réunir, se rencontrer. [st2]2 [-] s'accorder, se joindre, s’unir, faire alliance, s'allier, se liguer, convenir de. [st2]3 [-] combattre, en venir aux mains. [st2]4 [-] s'unir, s'accoupler. [st2]5 [-] se rapprocher, faire corps, se condenser, se réunir (en parl. de ch.). - coire in Piraeum, Cic. Att. 7, 3, 10 se rencontrer au Pirée. - coire in regiam, Curt. 6, 8, 17: se rassembler dans le palais. - in cujus templo coiretur, Suet. Aug. 35: dans le temple duquel on se réunissait. - vix nobis verba coiere decem, Prop. 3 (4), 15, 8: à peine nous sommes-nous dit quatre mots. - coire inter se, Vell.: se rencontrer. - reliqui (milites) coeunt inter se, Caes. BC. 1, 75: les autres se réunissent. - coiere in formam justi exercitûs, Vell. 2, 61, 2: de leur réunion se forma une armée complète. - coire inter se, Virg.: se rencontrer les armes à la main. - ut coeat par pari, Hor. Ep. 1, 5, 25: que les convives soient assortis. - coire in unum, Liv.: se rallier, se former en peloton. - coire matrimonio (coire in matrimonium): Dig.: se marier. - coire societatem cum aliquo: conclure une alliance avec qqn. - societas coitur, Cic.: une association se forme. - coimus ut... Ter.: nous convenons de... - coire cum alienâ uxore, Quint. 7, 3, 10: avoir un commerce charnel avec la femme d'un autre. - coire alicui, Ov.: avoir des relations intimes avec qqn. - sic et aves coeunt, Ov. M. 9, 733: c'est ainsi également que s'accouplent les oiseaux. - coeant in foedera dextrae, Virg. En. 11, 292: que vos mains s'unissent pour la paix. - cum hoc tu coire ausus es ut...: tu as osé te liguer avec cet homme pour... - coit formidine sanguis, Virg. En. 3, 30: la frayeur glace le sang. - lac coit, Varr.: le lait se caille. - bitumen in densitatem coit, Plin. 35, 15, 51, § 178: le bitume se condense. - male sarta gratia nequicquam coit, Hor. Ep. 1, 3, 32: la réconciliation est difficile.* * *coĕo, īre, ĭī (qqf. īvī), ĭtum - intr. - [st2]1 [-] (en parl. des pers.) aller ensemble, se réunir, se rencontrer. [st2]2 [-] s'accorder, se joindre, s’unir, faire alliance, s'allier, se liguer, convenir de. [st2]3 [-] combattre, en venir aux mains. [st2]4 [-] s'unir, s'accoupler. [st2]5 [-] se rapprocher, faire corps, se condenser, se réunir (en parl. de ch.). - coire in Piraeum, Cic. Att. 7, 3, 10 se rencontrer au Pirée. - coire in regiam, Curt. 6, 8, 17: se rassembler dans le palais. - in cujus templo coiretur, Suet. Aug. 35: dans le temple duquel on se réunissait. - vix nobis verba coiere decem, Prop. 3 (4), 15, 8: à peine nous sommes-nous dit quatre mots. - coire inter se, Vell.: se rencontrer. - reliqui (milites) coeunt inter se, Caes. BC. 1, 75: les autres se réunissent. - coiere in formam justi exercitûs, Vell. 2, 61, 2: de leur réunion se forma une armée complète. - coire inter se, Virg.: se rencontrer les armes à la main. - ut coeat par pari, Hor. Ep. 1, 5, 25: que les convives soient assortis. - coire in unum, Liv.: se rallier, se former en peloton. - coire matrimonio (coire in matrimonium): Dig.: se marier. - coire societatem cum aliquo: conclure une alliance avec qqn. - societas coitur, Cic.: une association se forme. - coimus ut... Ter.: nous convenons de... - coire cum alienâ uxore, Quint. 7, 3, 10: avoir un commerce charnel avec la femme d'un autre. - coire alicui, Ov.: avoir des relations intimes avec qqn. - sic et aves coeunt, Ov. M. 9, 733: c'est ainsi également que s'accouplent les oiseaux. - coeant in foedera dextrae, Virg. En. 11, 292: que vos mains s'unissent pour la paix. - cum hoc tu coire ausus es ut...: tu as osé te liguer avec cet homme pour... - coit formidine sanguis, Virg. En. 3, 30: la frayeur glace le sang. - lac coit, Varr.: le lait se caille. - bitumen in densitatem coit, Plin. 35, 15, 51, § 178: le bitume se condense. - male sarta gratia nequicquam coit, Hor. Ep. 1, 3, 32: la réconciliation est difficile.* * *Coeo, cois, coiui, pen. prod. coitum, pen. corr. coire. Terent. S'assembler ensemble, Convenir.\Immitia placidis coeunt. Horatius. Les sauvages et cruels s'assemblent et se joignent avec les domestiques et paisibles.\Milia crabronum coeunt. Ouid. S'assemblent.\Par paricoeat, iungaturque. Horat. Chascun se joigne avec son pareil.\Coit pus. Cels. La matiere de l'apostume et la boue s'assemble.\Coit gelidus formidine sanguis. Virgil. Le sang se reserre.\Coeunt verba. Propert. On parle ensemble, les uns avec les autres.\Cornua lunae coeunt. Ouid. La lune se fait pleine.\Cornua praelonga bisulcis dentata forcipibus, in cacumine quum libuit ad morsum coeuntibus. Plin. Se reserrans pour mordre.\Coire, pro Glutinari. Celsus. Arteria incisa, neque coit, neque sanescit. Ne se reprend point, ne se rejoinct point.\Cicatrix coit. Plaut. La playe se reprend et referme, Se reunist, Se rejoinct.\Coire in densitatem. Plin. S'espessir en se prenant ensemble.\Coire in membra. Propert. Se muer et transformer en membres.\Facies in monstrum coit. Seneca. Se tourne et convertist.\Gratia non coit. Horat. L'amitie ne se rejoinct point, ne reunist.\Coire cum aliquo. Cic. S'accorder avec aucun, Se joindre, Se unir, S'allier, S'associer.\Coire in foedera. Virgil. Faire appointement et alliance, ou traicté de paix ensemble.\Societatem cum aliquo coire. Cic. S'associer avec aucun.\Societatem ad emendum coire. Papinianus. Aut, Ad rem aliquam. Martianus. Faire complot pour, etc.\Societatem alicuius rei coire cum aliquo. Cic. S'associer et accompaigner avec aucun pour quelque affaire.\Coire et congredi dicuntur milites. Choquer, Donner le choq, Combatre.\Sine more et arte coire. Stat. S'entrechoquer et assaillir à l'estourdi, sans ordre et art militaire.\Societas coitur. Cic. L'association se fait.\Coire, de re Venerea etiam dicitur. Plin. Avoir compaignie charnelle avec une femme.\Coire in accusationem alicuius: quod etiam Subscribere alicuius accusationi dicitur. Iuriscons. Faire complot, et secrette conspiration pour accuser aucun à tort.\Coire in lites. Plin. iunior. Faire complot pour tenir quelcun en procez à tort, Faire une menee.\De bonis alicuius coire. Cic. Pour le priver de tous ses biens. -
2 coeo
co-eo, coiī ( selten coīvī), coitum, coīre (com u. eo), zusammengehen, zusammentreffen, zusammenkommen, eine Zusammenkunft haben, sich versammeln, I) im allg.: 1) v. leb. Wesen: a) als Freunde: milia crabronum coeunt, Ov. – mit Ang. wie? cum frequentes coissent, Curt.: coivere amicis animis, Curt. – m. Ang. wohin? eo (quo), Hor.: in od. ad regiam, Curt.: in porticum Liviae, Plin. ep.: Pharsaliam, Catull.: u. (im Pass. impers.) locus, in quem coibatur, Tac. – m. Ang. wo? usquam, Liv.: Capuae, Liv.: u. (im Pass. impers.) in cuius templo coiretur, Suet. – m. Ang. wann? u. von wo? coëunt certis diebus, Tac.: Idibus Septembribus magnus e regione tota coit populus, Plin. ep. – m. Ang. bei wem? ad Parmenionem, Curt.: placuit occulte interfici ad quod coibatur, Plin. ep. – m. Ang. mit wem? cum rege Parthorum in insula, Vell. – m. Ang. wozu? ad audiendum pigre coitur, Plin. ep. – b) als Feinde, sich (einander) nähern, zusammentreffen, iam agmina coibant, Curt.: cetera turba coit, Ov.: inter se colisse viros et cernere ferro, Verg. – 2) v. Lebl., u. zwar v. Flüssigkeiten, sich ansammeln, coëuntibus aquis ex superiore fastigio in vallem, Curt.: bes. im Körper, umor intus coit, Cels.: si pituita in os eius od. in stomacho coit, Cels.: frigidus Arcadibus in praecordia coit sanguis, dringt nach dem Herzen, Verg. – v. Abstrakten, vix memini nobis verba coisse decem, gewechselt, Prop. 3, 15, 8: qui quidem mos in urbem ut tabes coierit, Sall. hist. fr. 4, 26 (59).
II) prägn., zusammengehen, zusammentreten = sich vereinigen, sich verbinden, 1) v. leb. Wesen: a) übh.: c. unā, Caes.: coëat par iungaturque pari, Hor.: Tatium fortemque Quirinum binaque cum populis regna coisse suis, Ov. – m. Ang. wozu? (zu welchem Vereine?) ut vaga illa multitudo coiret in populos, Quint. – m. Ang. zu welchem Zwecke? ad iusta praestanda, Curt. – bes. als milit. t. t., sich sammeln, sich konzentrieren, c. inter se, Caes.: c. ad sonitum vocis, ut ad signum, Curt. – m. Ang. wohin? c. in unum, Liv.: in formam iusti exercitus, Vell.: c. in orbem, u. im Zshg. bl. coire, einen Kreis bilden, Liv. – b) durch Beischlaf sich paaren, sich gatten, sich begatten, absol., od. m. cum u. Abl., poet. m. bl. Dat., c. stupro cum alqo, Curt.: c. cum viro, cum aliena uxore, Quint.: coire privigno, Ov.: alieno servo, Gaius inst. – v. Tieren, pecus coit, Ov.: cum pare quaeque suo coëunt volucresque feraeque, Ov. – c) in eine Verbindung zusammentreten, sich vereinigen, sich verbinden, α) zu gemeinsamem, bes. politischem Handeln gegen einen Dritten (bei Cic. bes. von der Verbindung zweier Amtsbewerber zur Verdrängung der übrigen Bewerber; vgl. coitio), duodecim adulescentuli coierunt, Nep. – m. Ang. wo? in Piraeo, Ter. – m. Ang. mit wem? cum eo per Arrium, Cic.: cum hoc tu coire ausus es, ut etc., Cic. – se neque cum quoquam de ea re collocuturum neque coiturum, Nep.: c. cum Graecis, sich verbünden, Iustin. – m. Ang. gegen wen? adversus rem publicam, Liv. – m. Ang. wozu? in societatem, Tac.: in lites (v. schlechten Anwälten), Plin. ep.: u. ad nullius non foederis societatem, Suet.: in amicitiam coëant et foedera iungant, Verg.: coëant in foedera dextrae, fügt die Hände zum B., Verg. – dah. tr., eine Verbindung eingehen, societatem vel periculi vel laboris, Cic.: societatem caritatis, Cic.: societatem cum Caesare (Ggstz. societatem dirimere), Cic.: societatem neque sceleris neque praemii cum ullo homine, Cic.: societatem de municipis cognatique fortunis cum alienissimo, Cic. – im Pass., societas coitur, Cic. – β) ehelich, sanctissimum coëuntium pignus, Curt.: nihil obstat, quominus iustum matrimonium sit mente coëuntium, etiam si tabulae signatae non fuerint, Quint.: hāc gener atque socer coëant mercede suorum, Verg. – m. Ang. wodurch? c. nuptiis, Curt. – m. Ang. mit wem? cum captiva, Curt.: conubio cum primoribus suae gentis, Curt.
2) v. Lebl., zusammengehen, -laufen, -schlagen, sich vereinigen, sich verbinden, sich schließen, a) übh., sowohl v. Flüssigem, tenues aquae, quarum fluxus etiamsi ultra paulum coit, aliquid tamen cavi relinquit, Quint.: ubi (Nilus) rursus coit, Mela: coëuntibus aquis, Lact.: flammae coire properantes, Sen.: non coibunt in corpus unum latex vineus et latex aquae, Sen.: amnes in artius coëunt, Curt. – als v. Festem (Ggstz. distare), si palpebrae dormientis non coëunt, Cels.: labris coëuntibus, Quint.: his, quae distabant, suā sponte coëuntibus, Sen.: in eo loco dehisse terram...; eo facto locum coisse (habe sich geschlossen), Varr. LL.: coëunt cornua, Ov.: litora ex diverso prope coëuntia, Mela: coit structura in modum carinae, Curt.: coëunt ripae in artum, Curt.: c. in unum globum, sich zusammenballen, Lucr. – v. Buchstaben usw., asperrime inter se coëuntibus litteris, Quint.: vocalibus in se ipsas coëundi natura, Quint.: quae (littera) cum quaque optime coëat, Quint. – v. Abstr., perfectum quiddam fieri, cum omnia coierint, necesse est, Quint.: non possunt ullis ista coire modis, Ov.: quaedam ne coire quidem in idem natura patitur, Sen.: alioqui duo contraria in uno coëunt, ut sit idem dare et accipere, Sen.: poet. m. Dat., ut placidis coëant immitia, Hor. de art. poët. 12. – b) v. getrennten, gebrochenen Körperteilen, v. Wunden usw., zusammengehen, sich schließen, arteria incisa neque coit neque sanescit, Cels.: potest os coire et vulnus sanescere, Cels.: cutis vulnerata non coit, Plin.: coxam fregit, quae parum apte collocata reluctante aetate male coiit, Plin. ep.: u. im Bilde, vulnera ad sanum nunc coiēre mea, Prop.: neve retractando nondum coëuntia rumpam vulnera, Ov.: male sarta gratia nequiquam coit et rescinditur, Hor.; vgl. coëuntis gratiae recentem cicatricem rescindere, Petr. – c) v. gemischten Gegenständen, (zu einer Masse) sich verdicken, simul coquuntur mel, galbanum; ubi autem coierunt etc., Cels.: ut defrutum et medicamenta coëant, Col. – d) v. Ggstdn., die in sich zusammenlaufen, gerinnen, si lac intus coiit, Cels.: ut (lac) coëat, Varr.: coit formidine sanguis, Verg.: bitumen spissatur et in densitatem coit, Plin. – u. durch Kälte, gefrieren, frigore cum premitur porro omnis terra coitque et quasi concrescit, Lucr.: mentiar, an coëat duratus frigore pontus, Ov. – / Zsgz. Pers. coit, Stat. Ach. 1, 458; Theb. 8, 332. Lampr. Heliog. 10, 5: coimus, Ter. eun. 539 Fl. Ulp. dig. 17, 2, 58 pr.: coierint, Cato r. r. 160. Liv. 39, 14, 8: coisses, Cic. Phil. 2, 24: coisset, Vet. lex b. Cic. Clu. 144: coissent, Flor. 3, 20, 3. Ov. met. 4, 60: Infin. coisse, Varr. LL. 5, 148. Liv. 39, 14, 8. Prop. 3, 15, 8. Ov. fast. 6, 94.
-
3 coeo
co-eo, coiī ( selten coīvī), coitum, coīre (com u. eo), zusammengehen, zusammentreffen, zusammenkommen, eine Zusammenkunft haben, sich versammeln, I) im allg.: 1) v. leb. Wesen: a) als Freunde: milia crabronum coeunt, Ov. – mit Ang. wie? cum frequentes coissent, Curt.: coivere amicis animis, Curt. – m. Ang. wohin? eo (quo), Hor.: in od. ad regiam, Curt.: in porticum Liviae, Plin. ep.: Pharsaliam, Catull.: u. (im Pass. impers.) locus, in quem coibatur, Tac. – m. Ang. wo? usquam, Liv.: Capuae, Liv.: u. (im Pass. impers.) in cuius templo coiretur, Suet. – m. Ang. wann? u. von wo? coëunt certis diebus, Tac.: Idibus Septembribus magnus e regione tota coit populus, Plin. ep. – m. Ang. bei wem? ad Parmenionem, Curt.: placuit occulte interfici ad quod coibatur, Plin. ep. – m. Ang. mit wem? cum rege Parthorum in insula, Vell. – m. Ang. wozu? ad audiendum pigre coitur, Plin. ep. – b) als Feinde, sich (einander) nähern, zusammentreffen, iam agmina coibant, Curt.: cetera turba coit, Ov.: inter se colisse viros et cernere ferro, Verg. – 2) v. Lebl., u. zwar v. Flüssigkeiten, sich ansammeln, coëuntibus aquis ex superiore fastigio in vallem, Curt.: bes. im Körper, umor intus coit, Cels.: si pituita in os eius od. in stomacho coit, Cels.: frigidus Arcadibus in praecordia coit sanguis, dringt nach dem Herzen, Verg. – v. Abstrakten, vix memini nobis————verba coisse decem, gewechselt, Prop. 3, 15, 8: qui quidem mos in urbem ut tabes coierit, Sall. hist. fr. 4, 26 (59).II) prägn., zusammengehen, zusammentreten = sich vereinigen, sich verbinden, 1) v. leb. Wesen: a) übh.: c. unā, Caes.: coëat par iungaturque pari, Hor.: Tatium fortemque Quirinum binaque cum populis regna coisse suis, Ov. – m. Ang. wozu? (zu welchem Vereine?) ut vaga illa multitudo coiret in populos, Quint. – m. Ang. zu welchem Zwecke? ad iusta praestanda, Curt. – bes. als milit. t. t., sich sammeln, sich konzentrieren, c. inter se, Caes.: c. ad sonitum vocis, ut ad signum, Curt. – m. Ang. wohin? c. in unum, Liv.: in formam iusti exercitus, Vell.: c. in orbem, u. im Zshg. bl. coire, einen Kreis bilden, Liv. – b) durch Beischlaf sich paaren, sich gatten, sich begatten, absol., od. m. cum u. Abl., poet. m. bl. Dat., c. stupro cum alqo, Curt.: c. cum viro, cum aliena uxore, Quint.: coire privigno, Ov.: alieno servo, Gaius inst. – v. Tieren, pecus coit, Ov.: cum pare quaeque suo coëunt volucresque feraeque, Ov. – c) in eine Verbindung zusammentreten, sich vereinigen, sich verbinden, α) zu gemeinsamem, bes. politischem Handeln gegen einen Dritten (bei Cic. bes. von der Verbindung zweier Amtsbewerber zur Verdrängung der übrigen Bewerber; vgl. coitio), duodecim adulescentuli coierunt, Nep. – m. Ang. wo? in Pi-————raeo, Ter. – m. Ang. mit wem? cum eo per Arrium, Cic.: cum hoc tu coire ausus es, ut etc., Cic. – se neque cum quoquam de ea re collocuturum neque coiturum, Nep.: c. cum Graecis, sich verbünden, Iustin. – m. Ang. gegen wen? adversus rem publicam, Liv. – m. Ang. wozu? in societatem, Tac.: in lites (v. schlechten Anwälten), Plin. ep.: u. ad nullius non foederis societatem, Suet.: in amicitiam coëant et foedera iungant, Verg.: coëant in foedera dextrae, fügt die Hände zum B., Verg. – dah. tr., eine Verbindung eingehen, societatem vel periculi vel laboris, Cic.: societatem caritatis, Cic.: societatem cum Caesare (Ggstz. societatem dirimere), Cic.: societatem neque sceleris neque praemii cum ullo homine, Cic.: societatem de municipis cognatique fortunis cum alienissimo, Cic. – im Pass., societas coitur, Cic. – β) ehelich, sanctissimum coëuntium pignus, Curt.: nihil obstat, quominus iustum matrimonium sit mente coëuntium, etiam si tabulae signatae non fuerint, Quint.: hāc gener atque socer coëant mercede suorum, Verg. – m. Ang. wodurch? c. nuptiis, Curt. – m. Ang. mit wem? cum captiva, Curt.: conubio cum primoribus suae gentis, Curt.2) v. Lebl., zusammengehen, -laufen, -schlagen, sich vereinigen, sich verbinden, sich schließen, a) übh., sowohl v. Flüssigem, tenues aquae, quarum fluxus etiamsi ultra paulum coit, aliquid tamen cavi re-————linquit, Quint.: ubi (Nilus) rursus coit, Mela: coëuntibus aquis, Lact.: flammae coire properantes, Sen.: non coibunt in corpus unum latex vineus et latex aquae, Sen.: amnes in artius coëunt, Curt. – als v. Festem (Ggstz. distare), si palpebrae dormientis non coëunt, Cels.: labris coëuntibus, Quint.: his, quae distabant, suā sponte coëuntibus, Sen.: in eo loco dehisse terram...; eo facto locum coisse (habe sich geschlossen), Varr. LL.: coëunt cornua, Ov.: litora ex diverso prope coëuntia, Mela: coit structura in modum carinae, Curt.: coëunt ripae in artum, Curt.: c. in unum globum, sich zusammenballen, Lucr. – v. Buchstaben usw., asperrime inter se coëuntibus litteris, Quint.: vocalibus in se ipsas coëundi natura, Quint.: quae (littera) cum quaque optime coëat, Quint. – v. Abstr., perfectum quiddam fieri, cum omnia coierint, necesse est, Quint.: non possunt ullis ista coire modis, Ov.: quaedam ne coire quidem in idem natura patitur, Sen.: alioqui duo contraria in uno coëunt, ut sit idem dare et accipere, Sen.: poet. m. Dat., ut placidis coëant immitia, Hor. de art. poët. 12. – b) v. getrennten, gebrochenen Körperteilen, v. Wunden usw., zusammengehen, sich schließen, arteria incisa neque coit neque sanescit, Cels.: potest os coire et vulnus sanescere, Cels.: cutis vulnerata non coit, Plin.: coxam fregit, quae parum apte collocata reluctante aetate male coiit, Plin. ep.: u. im Bilde, vul-————nera ad sanum nunc coiēre mea, Prop.: neve retractando nondum coëuntia rumpam vulnera, Ov.: male sarta gratia nequiquam coit et rescinditur, Hor.; vgl. coëuntis gratiae recentem cicatricem rescindere, Petr. – c) v. gemischten Gegenständen, (zu einer Masse) sich verdicken, simul coquuntur mel, galbanum; ubi autem coierunt etc., Cels.: ut defrutum et medicamenta coëant, Col. – d) v. Ggstdn., die in sich zusammenlaufen, gerinnen, si lac intus coiit, Cels.: ut (lac) coëat, Varr.: coit formidine sanguis, Verg.: bitumen spissatur et in densitatem coit, Plin. – u. durch Kälte, gefrieren, frigore cum premitur porro omnis terra coitque et quasi concrescit, Lucr.: mentiar, an coëat duratus frigore pontus, Ov. – ⇒ Zsgz. Pers. coit, Stat. Ach. 1, 458; Theb. 8, 332. Lampr. Heliog. 10, 5: coimus, Ter. eun. 539 Fl. Ulp. dig. 17, 2, 58 pr.: coierint, Cato r. r. 160. Liv. 39, 14, 8: coisses, Cic. Phil. 2, 24: coisset, Vet. lex b. Cic. Clu. 144: coissent, Flor. 3, 20, 3. Ov. met. 4, 60: Infin. coisse, Varr. LL. 5, 148. Liv. 39, 14, 8. Prop. 3, 15, 8. Ov. fast. 6, 94. -
4 coeo
co-ēo, iī (редко īvī), ītum, īre1) сходиться, собираться (cum aliquo C etc.; inter se V; in aliquem locum T)2) о противниках сходиться, сближаться ( jam agmina coibant QC)3) накопляться ( aquae coēunt QC)vix memini nobis verba coisse decem Prp — насколько помню, мы вряд ли обменялись и десятью словами4)а) уплотняться ( labra coēunt Q); густеть, застывать ( bitumen coit PM); свёртываться (lac coit Vr, CC); замерзать ( pontus coit O); смыкаться ( palpebrae coēunt CC)cornua quum lunae pleno semel orbe coīssent O — с тех нор, как рога луны один раз сомкнулись, образуя полнолуние, т. е. месяц тому назадб) сжиматься, скрючиваться или срастаться ( digiti coēunt O)5) присоединяться (к чьему-либо мнению), соглашаться, вступать в соглашение ( cum aliquo de re aliquā Nep)6) вступать в половую связь, совершать половой акт (cum aliquo QC; cum aliena uxore Q; alieno servo G); спариваться ( pecus coit O)7) сочетаться (virtus et summa potentia non coēunt Lcn)c. nuptiis или conubium QC — сочетаться браком8) заключатьc. societatem C (foedus V) cum aliquo — заключать союз (договор) с кем-л.ad eam rem societas coitur C — для этого заключается союз -
5 coeo
cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:I.coiere,
Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:cŏĭisse,
Verg. A. 12, 709:coisse,
Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;pedants preferred conire to coire,
Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:b.matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,
Liv. 2, 40, 1:in porticum,
Plin. Ep. 1, 5, 9:ad solitum locum,
Ov. M. 4, 83:ad aliquem,
Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,
Hor. A. P. 207:in regiam,
Curt. 6, 8, 17:in quem (locum) coibatur,
Tac. A. 4, 69:apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,
Suet. Aug. 35:cum rege in insulā,
Vell. 2, 101, 1:in foro,
Just. 5, 7, 6:milia crabronum coeunt,
Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:coivere amicis animis,
Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:agmina coibant,
id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—Poet.:B.vix memini nobis verba coisse decem,
i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:II.inter se coiisse viros et cernere ferro,
Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.A.Lit.1.Of living beings:b.neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,
Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:ut vaga illa multitudo coiret in populos,
Quint. 2, 16, 9:qui una coierunt,
Caes. B. G. 6, 22:reliqui (milites) coëunt inter se,
assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:in formam justi exercitūs,
Vell. 2, 61, 2:ut coëat par Jungaturque pari,
Hor. Ep. 1, 5, 25.—Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:B.cum alienā uxore,
Quint. 7, 3, 10:coisse eam cum viro,
id. 5, 9, 5:dominum cum ancillā,
id. 5, 11, 35:cum hospitibus stupro,
Curt. 5, 1, 37 al.:privigno,
Ov. H. 4, 129:simul binis,
Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:sic et aves coëunt,
Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]b.. infra.—2.Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:B.sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,
out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:ut coëat lac,
to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:bitumen spissatur et in densitatem coit,
thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:gelidus coit formidine sanguis,
Verg. A. 3, 30:semina,
Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:tum digiti coëunt,
Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,
Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:palpebrae dormientis non coëunt,
do not close, Cels. 2, 8:labris coëuntibus,
Quint. 8, 3, 45 et saep.:perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,
id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:quae littera cum quāque optime coëat,
id. 9, 4, 91:ut placidis coëant immitia,
Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:arteria incisa neque coit neque sanescit,
Cels. 2, 10; cf.:potest os coire et vulnus sanescere,
id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?
Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:b.Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,
Cic. Att. 1, 17, 11:cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,
id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,
Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,
conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,
id. Att. 8, 4:patricii coiere et interregem creavere,
Liv. 4, 7, 7:mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,
Tac. A. 12, 47; hence poet.:coëant in foedera dextrae,
Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:ad nullius non facinoris societatem coibant,
Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:2.taedae quoque jure coissent,
Ov. M. 4, 60:conubio,
Curt. 8, 1, 9:nuptiis,
id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:matrimonio,
Dig. 24, 1, 27:in matrimonium,
ib. 45, 1, 134; cf.:hac gener atque socer coëant mercede suorum,
i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;3.several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!
Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:societatem sceleris,
Cic. Rosc. Am. 34, 96:de municipis fortunis,
id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:qui societatem in tempus coiit,
ib. 17, 2, 65, § 6.—Pass.:ad eam rem societas coitur,
Cic. Rosc. Am. 7, 20:ad coëundam societatem,
id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:si unius rei societas coita sit,
Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15. -
6 coëō
coëō īvī or iī, itus, īre [com- + eo], to go together, come together, meet, assemble, collect: in Piraeo, T.: matronae ad Venturiam frequentes coëunt, L.: quo populus coibat, H.: certis diebus (ad concilium), Ta.: milia crabronum, O.: populi legationibus coëunt, by their representatives, Ta.— To come together in battle, meet, encounter: inter se, V.: agmina, Cu.: cetera turba coit, joins in the attack, O.—To come together, be united, gather, unite, combine: coëundi in unum spatium, L.: manus coit omnis in unum, V.: qui unā coierunt, Cs.: ut coëat par Iungaturque pari, H.: amnes in artius coëunt, Cu.: membra, O.: coit formidine sanguis, congeals, V.: digiti coëunt, grow together, O.: volnera coiere mea, have closed, Pr.: Inter se capita (arcūs), V.: ut placidis coëant immitia, H.: memini nobis verba coisse, to have been exchanged, Pr.—Fig., to unite, join together, assimilate, combine, agree, ally oneself, conspire: cum hoc: principes tum unā coierunt, Cs.: in foedera dextrae, V.—Of a marriage contract: taedae quoque iure coissent, O.: conubio, nuptiis, Cu.: cum captivā, Cu.: Hac gener atque socer coëant mercede suorum, i. e. in the marriage, V.—With societatem, to enter into partnership, make a compact, become an ally, associate, form a league: societatem laboris: cum Caesare societatem: cum Lacedaemoniis, N.: societatem sceleris: ad eam rem societas coitur.* * *coire, coivi(ii), coitus Vfit together; have sexual intercourse; collect/gather (fluid); meet; rally; enter agreement; unite/assemble/conspire; come/go together; mend/knit (wound) -
7 horror
horror, ōris, m. (horreo) = φρίξ, φρίκη, das »Rauhwerden«; dah. I) v. Lebl.: 1) das Starren, a) eig., das Aufstarren einer vorher glatten Oberfläche, vom »heftigen Aufwallen, Wellenschlag« des Meeres, pontus non horrore tremit, Lucan. – vom »Erbeben« des Erdbodens, commissam aciem secutus ingens terrae tremor; nisi illum horrorem soli virorum discursus et mota vehementius arma fecerunt, Flor. – b) übtr., die Rauheit, ille horror dicendi, jene rauhe Sprache, Quint. 8, 5, 34. – 2) das Emporstarren-, Sich-Aufsträuben der Haare, nec ullo horrore comarum terribilis, Val. Flacc.: poet., nullo horrore comarum (des Laubes) excussae laurus, Lucan. – 3) die starrende Höhe eines Gebirges, par horrore, par vertice, par ille nivibus Alpinis Pyrenaeus, Flor. Verg. or. an poët. p. 107, 23 H. – II) von Menschen: 1) das Zusammenfahren (so daß einen die Gänsehaut überläuft), der Schauer, Schauder, vor Kälte, der Frostschauer, bes. wie φρίκη = »Fieberschauer, Fieberfrost, Schüttelfrost« (vgl. Cels. 3, 3), a) eig.: horror validus, Cels.: horrores frigidi, Plin.: horrores febrem praecedentes, Scrib. Larg.: febrium cum horrore et multa membrorum quassatione, Sen.: aquilo horrores excitat, Cels.: horror atque etiam febricula permanet, Cels.: Atticam doleo tam diu: sed quoniam iam sine horrore est, spero esse, ut volumus, Cic. – bei leidenschaftlicher Aufregung, bes. bei Furcht, Angst usw., tremulus maestis orietur fletibus h., Prop. (u. so Ov. met. 9, 345, indem in den Ästen noch menschl. Gefühl war): ciere horrorem membris, Lucr.: mihi frigidus horror membra quatit, gelidusque coit formidine sanguis, Verg. – b) meton., von dem, was Schauer verursacht, nix et caerulei Boreae ferus abstulit horror, Frostschauer, Kälte, Val. Flacc.: multifidus ruptis e nubibus horror effugit, poet. vom Hagel, Val. Flacc.: validi ferri naturae frigidus h., des Eisens mächtige Natur, sein kalter Schauder, Lucr.: serrae stridentis acerbus h., scharfes, durchschauerndes Geräusch, Lucr. – 2) der Schauder = a) das sich durch Stocken des Blutes, Sträuben des Haares, Stierheit des Blicks usw. kundgebende Grausen, Entsetzen (griech. φρίκη), ea res me horrore afficit, Plaut.: di immortales, qui me horror perfudit, Cic.: horror ingens spectantes perstringit, Liv.: me luridus occupat horror, Ov.: incertis lymphata horroribus urbs, Stat.: horror est mit Infin., quod spectare... quoque horror est, was schauerlich mit anzusehen ist, Plin. 28, 4. – meton., der Schrecken, v. Pers., Scipiades, belli fulmen, Carthaginis h., Lucr. 3, 1032; vgl. Val. Flacc. 1, 744: v. einer Botschaft, interea patrias saevus venit horror ad aures, die Schreckensbotschaft, Val. Flacc. 8, 134. – b) der heilige Schauer vor der Gottheit u. allem Heiligen, die heilige-, ehr furchtsvolle Scheu (vgl. die Auslgg. zu Lucan. 3, 411), hic numinis ingens h., Val. Flacc.: arboribus suus h. inest, Lucan.: animos horrore imbuere, Liv.: perfusus horrore venerabundusque, Liv. – c) v. Schauer der Freude, der Wonneschauer, laetus per artus horror iit, Stat. Theb. 1, 494. – u. so vom Schauer freudiger Bewunderung, his ibi me rebus quaedam divina voluptas percipit atque horror, quod sic natura etc., Lucr. 3, 29 sq.
-
8 horror
horror, ōris, m. (horreo) = φρίξ, φρίκη, das »Rauhwerden«; dah. I) v. Lebl.: 1) das Starren, a) eig., das Aufstarren einer vorher glatten Oberfläche, vom »heftigen Aufwallen, Wellenschlag« des Meeres, pontus non horrore tremit, Lucan. – vom »Erbeben« des Erdbodens, commissam aciem secutus ingens terrae tremor; nisi illum horrorem soli virorum discursus et mota vehementius arma fecerunt, Flor. – b) übtr., die Rauheit, ille horror dicendi, jene rauhe Sprache, Quint. 8, 5, 34. – 2) das Emporstarren-, Sich-Aufsträuben der Haare, nec ullo horrore comarum terribilis, Val. Flacc.: poet., nullo horrore comarum (des Laubes) excussae laurus, Lucan. – 3) die starrende Höhe eines Gebirges, par horrore, par vertice, par ille nivibus Alpinis Pyrenaeus, Flor. Verg. or. an poët. p. 107, 23 H. – II) von Menschen: 1) das Zusammenfahren (so daß einen die Gänsehaut überläuft), der Schauer, Schauder, vor Kälte, der Frostschauer, bes. wie φρίκη = »Fieberschauer, Fieberfrost, Schüttelfrost« (vgl. Cels. 3, 3), a) eig.: horror validus, Cels.: horrores frigidi, Plin.: horrores febrem praecedentes, Scrib. Larg.: febrium cum horrore et multa membrorum quassatione, Sen.: aquilo horrores excitat, Cels.: horror atque etiam febricula permanet, Cels.: Atticam doleo tam diu: sed quoniam iam sine horrore est, spero esse, ut volumus, Cic. –————bei leidenschaftlicher Aufregung, bes. bei Furcht, Angst usw., tremulus maestis orietur fletibus h., Prop. (u. so Ov. met. 9, 345, indem in den Ästen noch menschl. Gefühl war): ciere horrorem membris, Lucr.: mihi frigidus horror membra quatit, gelidusque coit formidine sanguis, Verg. – b) meton., von dem, was Schauer verursacht, nix et caerulei Boreae ferus abstulit horror, Frostschauer, Kälte, Val. Flacc.: multifidus ruptis e nubibus horror effugit, poet. vom Hagel, Val. Flacc.: validi ferri naturae frigidus h., des Eisens mächtige Natur, sein kalter Schauder, Lucr.: serrae stridentis acerbus h., scharfes, durchschauerndes Geräusch, Lucr. – 2) der Schauder = a) das sich durch Stocken des Blutes, Sträuben des Haares, Stierheit des Blicks usw. kundgebende Grausen, Entsetzen (griech. φρίκη), ea res me horrore afficit, Plaut.: di immortales, qui me horror perfudit, Cic.: horror ingens spectantes perstringit, Liv.: me luridus occupat horror, Ov.: incertis lymphata horroribus urbs, Stat.: horror est mit Infin., quod spectare... quoque horror est, was schauerlich mit anzusehen ist, Plin. 28, 4. – meton., der Schrecken, v. Pers., Scipiades, belli fulmen, Carthaginis h., Lucr. 3, 1032; vgl. Val. Flacc. 1, 744: v. einer Botschaft, interea patrias saevus venit horror ad aures, die Schreckensbotschaft, Val. Flacc. 8, 134. – b) der heilige Schauer vor der Gottheit u. allem Heiligen, die heilige-, ehr-————furchtsvolle Scheu (vgl. die Auslgg. zu Lucan. 3, 411), hic numinis ingens h., Val. Flacc.: arboribus suus h. inest, Lucan.: animos horrore imbuere, Liv.: perfusus horrore venerabundusque, Liv. – c) v. Schauer der Freude, der Wonneschauer, laetus per artus horror iit, Stat. Theb. 1, 494. – u. so vom Schauer freudiger Bewunderung, his ibi me rebus quaedam divina voluptas percipit atque horror, quod sic natura etc., Lucr. 3, 29 sq.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский