-
1 certatus
-
2 certatus
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > certatus
-
3 certatus
certātus, ūs m.состязание, борьба ( virorum St) -
4 certatus
struggle, contention; fight -
5 certatus
-
6 certatim
certātim, Adv. (certatus v. 2. certo), um die Wette, wetteifernd, me c. nutricant et munerant, Plaut.: c. ad hoc opus curretur, Cic.: c. alter alteri obstrepere, Liv.: et velut absentem c. Actaeona clamant, Ov.
-
7 certitudo
certitūdo, inis, f. (certus), die Gewißheit, Eccl.
1. certō, Adv. (certus), mit Gewißheit, gewiß, sicher, c. comperi, Ter.: nihil ita exspectare quasi c. futurum, Cic.: nos certo certius dedere, quam (als) etc., Apul.: certo certius nosse virum, Eccl. – In bestätigenden Antworten, Me. Liberum ego te iussi abire? Mes. Certo, Plaut. – bes. in der Formel certo scio, ich weiß ganz gewiß, ich bin fest überzeugt, ohne allen Zweifel, Komik. u. Cic.
2. certo, āvi, ātum, āre (certus), kämpfen, streiten (mit dem Nbbegr. des wetteifernden Bestrebens, den Gegner zu überwinden od. es ihm zuvorzutun), I) eig.: utrum igitur utilius Fabricio... armis cum hoste certare an venenis? Cic.: proelio, Sall.: de imperio cum populo Romano, Cic.: de principatu armis, Tac.: pro gloria atque imperio, Sall.: cum Gallis pro salute, non pro gloria, Sall. – Impers., die, quo Bedriaci certabatur, Tac.: qua in parte rex pugnae adfuit, ibi aliquamdiu certatum, Sall.: multo mutuoque certatum est sanguine, Vell. – Poet., certatus nobis orbis, Sil. 17, 337. – II) übtr.: 1) mit Worten usw. streiten, a) im allg.: verbis, oratione, Liv.: ob hircum, Hor.: ioco, Hor.: cum usuris fructibus praediorum, mit dem Ertrag der Ländereien, die hohen Zinsen (vergeblich) bestreiten wollen, Cic. – b) insbes., über etw. vor Gericht streiten, debattieren, verhandeln, inter se, Cic.: hanc rem, Vulcatius b. Gell.: foro si res certabitur olim, Hor.: certandae multae dies advenit, die öffentliche Verhandlung über eine zu verhängende Geldbuße, Liv. 25, 3, 14 (vgl. certatio multae). – 2) übh. wettkämpfen, um den Vorrang abzugewinnen, wetteifern, officiis inter se, Cic.: cum alquo dicacitate, Cic.: cum civibus de virtute. Sall.: poet., certare alci, mit jmd., Verg. ecl. 5, 8 u.a. – mit folg. Infin., etw. zu tun wetteifern, ernstlich streben, -sich bemühen, fluctus extollere, Enn. fr.: vincere, Verg.: rapta spargere, Sen.: evadere, Curt. – m. ut u. Konj., Liv. 10, 6, 11.
-
8 certatim
certātim, Adv. (certatus v. 2. certo), um die Wette, wetteifernd, me c. nutricant et munerant, Plaut.: c. ad hoc opus curretur, Cic.: c. alter alteri obstrepere, Liv.: et velut absentem c. Actaeona clamant, Ov.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > certatim
-
9 certitudo
certitūdo, inis, f. (certus), die Gewißheit, Eccl.1. certō, Adv. (certus), mit Gewißheit, gewiß, sicher, c. comperi, Ter.: nihil ita exspectare quasi c. futurum, Cic.: nos certo certius dedere, quam (als) etc., Apul.: certo certius nosse virum, Eccl. – In bestätigenden Antworten, Me. Liberum ego te iussi abire? Mes. Certo, Plaut. – bes. in der Formel certo scio, ich weiß ganz gewiß, ich bin fest überzeugt, ohne allen Zweifel, Komik. u. Cic.2. certo, āvi, ātum, āre (certus), kämpfen, streiten (mit dem Nbbegr. des wetteifernden Bestrebens, den Gegner zu überwinden od. es ihm zuvorzutun), I) eig.: utrum igitur utilius Fabricio... armis cum hoste certare an venenis? Cic.: proelio, Sall.: de imperio cum populo Romano, Cic.: de principatu armis, Tac.: pro gloria atque imperio, Sall.: cum Gallis pro salute, non pro gloria, Sall. – Impers., die, quo Bedriaci certabatur, Tac.: qua in parte rex pugnae adfuit, ibi aliquamdiu certatum, Sall.: multo mutuoque certatum est sanguine, Vell. – Poet., certatus nobis orbis, Sil. 17, 337. – II) übtr.: 1) mit Worten usw. streiten, a) im allg.: verbis, oratione, Liv.: ob hircum, Hor.: ioco, Hor.: cum usuris fructibus praediorum, mit dem Ertrag der Ländereien, die hohen Zinsen (vergeblich) bestreiten wollen, Cic. – b) insbes., über etw. vor Gericht streiten, debattieren, verhandeln, inter se,————Cic.: hanc rem, Vulcatius b. Gell.: foro si res certabitur olim, Hor.: certandae multae dies advenit, die öffentliche Verhandlung über eine zu verhängende Geldbuße, Liv. 25, 3, 14 (vgl. certatio multae). – 2) übh. wettkämpfen, um den Vorrang abzugewinnen, wetteifern, officiis inter se, Cic.: cum alquo dicacitate, Cic.: cum civibus de virtute. Sall.: poet., certare alci, mit jmd., Verg. ecl. 5, 8 u.a. – mit folg. Infin., etw. zu tun wetteifern, ernstlich streben, -sich bemühen, fluctus extollere, Enn. fr.: vincere, Verg.: rapta spargere, Sen.: evadere, Curt. – m. ut u. Konj., Liv. 10, 6, 11.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > certitudo
-
10 certō
certō adv. [certus], with certainty, certainly, surely, of a truth, in fact, really: nihil ita exspectare quasi certo futurum: ego rus abituram me esse certo decrevi, T.—With scio, I know fully, it is beyond doubt: hoc certo scio, aiebat, etc., T.: haec omnia facta esse certo scio.* * *Icertare, certavi, certatus Vvie (with), contest, contend/struggle (at law/politics), dispute; fight, striveIIcertius, certissime ADVcertainly, definitely, really, for certain/a fact, truly; surely, firmly -
11 certō
certō āvī, ātus, āre, freq. [certus], to match, vie with, fight, contend, struggle, combat, do battle: armis cum hoste, an venenis?: pugnis, calcibus: proelio, S.: de salute, Ta.: de ambiguo agro bello, L.: acie, V.: animis iniquis, V.: in Bruti salute certatur: maximā vi certatur, S. — Fig., to contend, struggle, strive: inter se quo iure certarent: in centumvirali iudicio: provocatione, L.: si quid se iudice certes, H.: foro si res certabitur olim, be tried, H.: cui (multae) certandae cum dies advenisset, L.: certata lite deorum Ambracia, the subject of arbitration, O.: quicum omni ratione certandum sit: (carmina) certantia iudice Tarpā, recited in competition, H. — To contend, compete, wrestle, struggle, strive, vie, match: cursu cum aequalibus, S.: si nautae certarent, quis eorum potissimum gubernaret: dic, mecum quo pignore certes (in music), V.: Carmine vilem ob hircum, H.: solus tibi certat Amyntas, is your only rival, V.: Certent et cycnis ululae, V.—With inf: Phoebum superare canendo, V.: aequales certat superare legendo (violas), O.: inter se eruere quercum, V.: praedas certantes agere, with all their might, S.: Avidi gloriae certantes murum petere, striving to outdo one another, S.—Fig., to compete, vie, emulate, rival: Benedictis si certasset, T.: cum civibus de virtute, S.: cum aliorum improbitate: contumaciā adversus nobiles, L.: vobiscum de amore rei p.: virtute oportere, non genere certari.—Poet.: viridique certat Baca Venafro, H.: decerpens Certantem uvam purpurae, H.: (hunc) tergeminis tollere honoribus (i. e. tollendo), H.* * *Icertare, certavi, certatus Vvie (with), contest, contend/struggle (at law/politics), dispute; fight, striveIIcertius, certissime ADVcertainly, definitely, really, for certain/a fact, truly; surely, firmly -
12 certor
certari, certatus sum V DEPcompete (in a contest), contend/struggle (at law/politics), strive -
13 certatim
certātim, adv. [certatus, 2. certo], emulously, earnestly, eagerly (class. in prose and poetry):certatim de alicujus salute dicere,
Cic. Sest. 34, 74; Liv. 1, 54, 3:mulieres puerique saxa et alia... certatim mittere,
Sall. J. 67, 1:certatim alter alteri obstrepere,
Liv. 1, 40, 6: hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi, * Quint. 6, 1, 21:currere,
Cic. Phil. 2, 46, 118:ascendere,
Liv. 26, 44, 9:exsurgere,
Tac. A. 3, 65:erumpere curiā,
id. ib. 12, 7: amare aliquem, * Plin. Ep. 2, 9, 5; cf. Suet. Aug. 100; id. Tib. 70; id. Calig. 57; id. Ner. 7; id. Vit. 15; and in poetry, * Cat. 64, 392; Verg. G. 1, 385; 4, 38; id. A. 3, 290; 5, 778; 7, 146; * Hor. S. 1, 5, 17; Ov. M. 3, 244; 12, 241; Stat. S. 3, 1, 179 al. -
14 certim
-
15 certo
1.certō, adv., v. certus, adv. A.2.certo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [cerno], to decide something by a contest (cf. cerno, II. C. b.); hence, to fight, struggle, contend, combat, implying great exertion, and usually a measuring of strength (class. in prose and poetry; most freq. in a trop. signif.; syn.: decerto, contendo).I.Of a physical contest of strength;II.mostly of battle: utrum igitur utilius Fabricio... armis cum hoste certare, an venenis?
Cic. Off. 3, 22, 87:adulescentium greges Lacedaemone videmus ipsi incredibili contentione certantis pugnis, calcibus, unguibus, morsu denique,
id. Tusc. 5, 27, 77:manu,
Sall. H. 2, 41, 6 Dietsch:proelio,
id. J. 81, 3:cum Gallis pro salute,
id. ib. 114, 2; cf. Tac. Agr. 5:de ambiguo agro bello,
Liv. 3, 71, 2:de imperio cum populo Romano,
Cic. de Or. 2, 18, 76:de principatu armis,
Tac. H. 2, 47; cf. Suet. Vesp. 5:odiis etiam prope majoribus certarunt quam viribus,
Liv. 21, 1, 3:acie,
Verg. A. 2, 30 et saep.— Impers.: dignus quicum certetur, Pac. ap. Non. p. 473, 16: certatur limine in ipso Ausoniae, Verg. A. 10, 355; 11, 313:die quo Bedriaci certabatur,
Tac. H. 2, 50:quā in parte rex pugnae affuit, ibi aliquamdiu certatum,
Sall. J. 74, 3:in cujus (amnis) transgressu multum certato pervicit Vardanes,
Tac. A. 11, 10; id. H. 4, 61.—Mostly poet. in pass.:certata lite deorum Ambracia (for the possession of which Apollo. Diana, and Hercules contended),
Ov. M. 13, 713:certatus nobis orbis (i. e. de quo certavimus),
Sil. 17, 342; cf. II. infra.—Out of the sphere of milit. operations, to contend, struggle, strive, emulate, vie with: certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 85 Vahl.): haut doctis dictis certantes sed maledictis, Enn. ap. Gell. 20, 10, 4 (Ann. v. 274 ib.):2.minis mecum, minaciis,
Plaut. Truc. 5, 56:malitiā tecum,
id. Pers. 2, 2, 56:benedictis,
Ter. Phorm. prol. 20:certare ingenio, contendere nobilitate,
Lucr. 2, 11:cum aliquo dicacitate,
Cic. Brut. 46, 172:officiis inter se,
id. Fam. 7, 31, 1; cf.:certatum inter collegas maledictis,
Liv. 5, 8, 13; and:eo modo inter se duo imperatores certabant,
Sall. J. 52, 1:cum civibus de virtute,
id. C. 9, 2:pro sua quisque potentia,
id. ib. 38, 3:contumaciā adversus contemnentes humilitatem suam nobiles certavit (Licinius),
Liv. 9, 46, 4: cum usuris fructibus praediorum, to contend against interest ( to strive to pay interest) with the produce of estates, Cic. Cat. 2, 8, 18: cum a Cheruscis Longobardisque pro antiquo decore aut recenti libertate;et contra, augendae dominationi certaretur,
Tac. A. 2, 46:ob hircum,
Hor. A. P. 220:joco,
id. C. 2, 12, 18:mero,
id. ib. 4, 1, 31:animis iniquis,
Verg. A. 10, 7:parsimoniā et vigiliis et labore cum ultimis militum,
Liv. 34, 18, 5:sententiis,
Tac. A. 1, 29 al.:ut si nautae certarent, quis eorum potissimum gubernaret,
Cic. Off. 1, 25, 87:mos gentis est, equitare jaculari cursu cum aequalibus certare,
Sall. J. 6, 1:dic mecum quo pignore certes,
Verg. E. 3, 31:celeri sagittā,
id. A. 5, 485:certemus, spinas animone ego fortius an tu Evellas agro,
Hor. Ep. 1, 14, 4.— Poet., with acc.: hanc rem ( = de hac re), Sedigit. ap. Gell. 15, 24; cf. in pass.:cui (multae) certandae cum dies advenisset,
Liv. 25, 3, 14.—With dat. instead of cum:solus tibi certat Amyntas,
Verg. E. 5, 8; Hor. S. 2, 5, 19; id. Epod. 11, 18; 2, 20; id. C. 2, 6, 15; Verg. E. 8, 55; id. G. 2, 138; Ov. M. 14, 794.—Particularly of judicial disputations, to contend at law:3.inter se,
Cic. Verr. 2, 2, 16, § 39; cf. id. ib. 2, 2, 13, §32: in centumvirali judicio,
id. de Or. 1, 39, 177:si a duumviris provocarit, provocatione certato,
Liv. 1, 26, 6:si quid se judice certes,
Hor. S. 2, 1, 49:foro si res certabitur olim,
id. ib. 2, 5, 27.—With inf. (mostly poet.), to strive to do something, to labor, endeavor, struggle earnestly, to exert one ' s self:certantes ad summum succedere honorem,
Lucr. 5, 1123; so,inter se cernere,
id. 5, 394:dimittere se (nubes),
id. 6, 509:populum alium suorum sepelire,
id. 6, 1247:Phoebum superare canendo,
Verg. E. 5, 9:superare,
Ov. M. 5, 394:vincere,
Verg. A. 5, 194:tollere (hunc) tergeminis honoribus,
Hor. C. 1, 1, 8:inter se eruere quercum,
Verg. A. 4, 443:certat quisque evadere,
Curt. 9, 4, 33:frangere fluctus,
Plin. Pan. 81 fin.; Sil. 13, 222; Stat. S. 5, 3, 191.
См. также в других словарях:
NEAPOLITANUM Regnum — pars est perampla Italiae, ad. Meridiem extensa. Terminatur ad Occasum ditione Pontisiciâ, in partibus aliis Mari; nempe a Septentrione sinu Venetô, ab Ortu Tarentinô et mari Ioniô, a Meridie mari Tyrrhenô. Ibi alias Samnium. Campania, Apulia, et … Hofmann J. Lexicon universale
PARTHENOPAEA — Certamina, apud Surrentum instituta, successêre Neapolitanis Quinquennalibus sacris ac Musicis, an eadem cum illis? Parthenope enim Neapolis. Quem agonem ενάμιλλον τοῖς ἐπιφανεςτάτοις τῶ κατὰ τὴν Ἑλλάδα, conferendum cum quolibet clarissimo… … Hofmann J. Lexicon universale
certation — (ˌ)sərˈtāshən noun ( s) Etymology: Latin certation , certatio contest, from certatus, past participle of certare to fight, contend, settle something by a contest, from certus certain more at certain : competition between male elements of… … Useful english dictionary