-
61 religiosus
rĕlĭgĭōsus (in the poets also rellig-), a, um, adj. [religio], reverencing or fearing God ( the gods), pious, devout, religious:b. II.qui omnia quae ad cultum deorum pertinerent, diligenter retractarent et tamquam relegerent, sunt dicti religiosi ex relegendo, etc.,
Cic. N. D. 2, 28, 72 (cf. religio init.):religiosi dicuntur, qui faciendarum praetermittendarumque rerum divinarum secundum morem civitatis delectum habent, nec se superstitionibus implicant,
Fest. p. 289, 15 Müll.:naturā sancti et religiosi,
Cic. Rosc. Com. 15, 44:asotos ita non religiosos ut edant de patellā,
id. Fin. 2, 7, 22:si magis religiosa fuerit,
Plaut. As. 4, 1, 37:nostri majores, religiosissimi mortales,
Sall. C. 12, 3:mortuis religiosa jura tribuere,
religious rites, Cic. Lael. 4, 13:mores justi, integri, religiosi,
id. de Or. 2, 43, 184: amicitiae religiosā quādam necessitudine imbutae, quint. 1, 2, 20: hominem occidere religiosissimum erat, was a thing exceedingly pious or pleasing to the gods, Plin. 30, 1, 4, § 13; cf.:aliqui nomine quoque consalutare religiosius putant, etc.,
id. 28, 2, 5, § 23:Judaei, viri religiosi,
Vulg. Act. 2, 5.—Transf. (acc. to religio, II.).A.Subject., religiously considerate, careful, anxious, scrupulous:b.civitas religiosa, in principiis maxime novorum bellorum... ne quid praetermitteretur, quod aliquando factum esset. ludos Jovi donumque vovere consulem jussit,
Liv. 31, 9:per hos quoque dies abstinent terrenis operibus religiosiores agricolae,
Col. 11, 2, 98; 11, 3, 62:quem campi fructum quia religiosum erat consumere,
was a matter of religious scruple, Liv. 2, 5; 3, 22; 5, 52; 6, 27; cf.:religiosum est, quod jurati legibus judicarunt,
Cic. Inv. 1, 30, 48.—Overscrupulous, over-anxious, superstitious (rare and only ante-class.): religentem esse oportet, religiosum nefas, Poët. ap. Gell. 4, 9, 1:2.ecquis incultior, religiosior, desertior? Cato ap. Fest. s. v. repulsior, p. 236: ut stultae et miserae sumus Religiosae,
Ter. Heaut. 4, 1, 37.—In gen., scrupulous, strict, precise, accurate, conscientious:B.religiosus est non modo deorum sanctitatem magni aestimans, sed etiam officiosus adversus homines,
Fest. p. 278 Müll.:quod et in re misericordem se praebuerit et in testimoniis religiosum,
Cic. Caecin. 10, 26:testis religiosissimus,
id. Vatin. 1, 1:natio minime in testimoniis dicendis religiosa,
id. Fl. 10, 23:judex,
Quint. 4, 1, 9:quem rerum Romanarum auctorem laudare possum religiosissimum,
Cic. Brut. 11, 44:ad Atticorum aures teretes et religiosas qui se accommodant,
id. Or. 9, 27:ephorus vero non est religiosissimae fidei,
Sen. Q. N. 7, 16, 2:religiosissimis verbis jurare,
Petr. 21. —Of the objects of religious veneration (temples, statues, utensils, etc.), holy, sacred:2.templum sane sanctum et religiosum,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94; cf. id. Imp. Pomp. 22, 65:signum sacrum ac religiosum,
id. Verr. 2, 4, 57, § 127;and so with sacer,
id. Leg. 3, 13, 31:dies,
Suet. Tib. 61:ex Aesculapi religiosissimo fano,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 93:Ceres antiquissima, religiosissima,
id. ib. 2, 4, 49, § 109; cf.:religiosissimum simulacrum Jovis Imperatoris,
id. ib. 2, 4, 57, §128: altaria,
id. Planc. 35, 68:deorum limina,
Verg. A. 2, 365:loca,
Cic. Rab. Perd. 2, 7:sacra religiosissima,
Vell. 2, 45, 1; Suet. Aug. 7:vestes,
id. Tib. 36; id. Oth. 12:simulacra,
Sedul. 1, 227:divini juris sunt veluti res sacrae et religiosae... (sunt res) religiosae quae diis manibus relictae sunt,
Gai. Inst. 2, 3 sq. —Esp.: dies religiosus, a day upon which it was unlucky to undertake any thing important, a day of evil omen, e. g. the dies Alliensis, the dies atri, etc., Cic. Att. 9, 5, 2; Lucil. ap. Non. 379, 19; Liv. 6, 1; 26, 17; 37, 33; Suet. Tib. 61; id. Claud. 14 al.; cf. Gell. 4, 9, 4; and Fest. s. h. v. p. 231.—3.Solum religiosum, land consecrated by the burial of the dead, Gai. Inst. 2, 6 sq.—Hence, adv.: rē̆lĭgĭōsē.1.Piously, religiously:2.religiosius deos colere,
Liv. 10, 7; cf.:templum religiosissime colere,
Cic. Inv. 2, 1, 1:natalem religiosius celebrare,
Plin. Ep. 3, 7, 8.—Considerately, scrupulously, punctually, exactly, conscientiously:testimonium dicere,
Cic. Cael. 22, 55; cf. Plin. Pan. 65, 2:commendare,
Cic. Fam. 13, 17 fin.:nihil religiose administrabat,
Col. 3, 10, 7; cf. id. 8, 5, 11:quicquid rogabatur, religiose promittebat,
considerately, cautiously, Nep. Att. 15:religiosius rem rusticam colere,
Col. 11, 2, 95:poëticen religiosissime veneror,
Plin. Ep. 3, 15, 2. -
62 relligiosus
rĕlĭgĭōsus (in the poets also rellig-), a, um, adj. [religio], reverencing or fearing God ( the gods), pious, devout, religious:b. II.qui omnia quae ad cultum deorum pertinerent, diligenter retractarent et tamquam relegerent, sunt dicti religiosi ex relegendo, etc.,
Cic. N. D. 2, 28, 72 (cf. religio init.):religiosi dicuntur, qui faciendarum praetermittendarumque rerum divinarum secundum morem civitatis delectum habent, nec se superstitionibus implicant,
Fest. p. 289, 15 Müll.:naturā sancti et religiosi,
Cic. Rosc. Com. 15, 44:asotos ita non religiosos ut edant de patellā,
id. Fin. 2, 7, 22:si magis religiosa fuerit,
Plaut. As. 4, 1, 37:nostri majores, religiosissimi mortales,
Sall. C. 12, 3:mortuis religiosa jura tribuere,
religious rites, Cic. Lael. 4, 13:mores justi, integri, religiosi,
id. de Or. 2, 43, 184: amicitiae religiosā quādam necessitudine imbutae, quint. 1, 2, 20: hominem occidere religiosissimum erat, was a thing exceedingly pious or pleasing to the gods, Plin. 30, 1, 4, § 13; cf.:aliqui nomine quoque consalutare religiosius putant, etc.,
id. 28, 2, 5, § 23:Judaei, viri religiosi,
Vulg. Act. 2, 5.—Transf. (acc. to religio, II.).A.Subject., religiously considerate, careful, anxious, scrupulous:b.civitas religiosa, in principiis maxime novorum bellorum... ne quid praetermitteretur, quod aliquando factum esset. ludos Jovi donumque vovere consulem jussit,
Liv. 31, 9:per hos quoque dies abstinent terrenis operibus religiosiores agricolae,
Col. 11, 2, 98; 11, 3, 62:quem campi fructum quia religiosum erat consumere,
was a matter of religious scruple, Liv. 2, 5; 3, 22; 5, 52; 6, 27; cf.:religiosum est, quod jurati legibus judicarunt,
Cic. Inv. 1, 30, 48.—Overscrupulous, over-anxious, superstitious (rare and only ante-class.): religentem esse oportet, religiosum nefas, Poët. ap. Gell. 4, 9, 1:2.ecquis incultior, religiosior, desertior? Cato ap. Fest. s. v. repulsior, p. 236: ut stultae et miserae sumus Religiosae,
Ter. Heaut. 4, 1, 37.—In gen., scrupulous, strict, precise, accurate, conscientious:B.religiosus est non modo deorum sanctitatem magni aestimans, sed etiam officiosus adversus homines,
Fest. p. 278 Müll.:quod et in re misericordem se praebuerit et in testimoniis religiosum,
Cic. Caecin. 10, 26:testis religiosissimus,
id. Vatin. 1, 1:natio minime in testimoniis dicendis religiosa,
id. Fl. 10, 23:judex,
Quint. 4, 1, 9:quem rerum Romanarum auctorem laudare possum religiosissimum,
Cic. Brut. 11, 44:ad Atticorum aures teretes et religiosas qui se accommodant,
id. Or. 9, 27:ephorus vero non est religiosissimae fidei,
Sen. Q. N. 7, 16, 2:religiosissimis verbis jurare,
Petr. 21. —Of the objects of religious veneration (temples, statues, utensils, etc.), holy, sacred:2.templum sane sanctum et religiosum,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94; cf. id. Imp. Pomp. 22, 65:signum sacrum ac religiosum,
id. Verr. 2, 4, 57, § 127;and so with sacer,
id. Leg. 3, 13, 31:dies,
Suet. Tib. 61:ex Aesculapi religiosissimo fano,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 93:Ceres antiquissima, religiosissima,
id. ib. 2, 4, 49, § 109; cf.:religiosissimum simulacrum Jovis Imperatoris,
id. ib. 2, 4, 57, §128: altaria,
id. Planc. 35, 68:deorum limina,
Verg. A. 2, 365:loca,
Cic. Rab. Perd. 2, 7:sacra religiosissima,
Vell. 2, 45, 1; Suet. Aug. 7:vestes,
id. Tib. 36; id. Oth. 12:simulacra,
Sedul. 1, 227:divini juris sunt veluti res sacrae et religiosae... (sunt res) religiosae quae diis manibus relictae sunt,
Gai. Inst. 2, 3 sq. —Esp.: dies religiosus, a day upon which it was unlucky to undertake any thing important, a day of evil omen, e. g. the dies Alliensis, the dies atri, etc., Cic. Att. 9, 5, 2; Lucil. ap. Non. 379, 19; Liv. 6, 1; 26, 17; 37, 33; Suet. Tib. 61; id. Claud. 14 al.; cf. Gell. 4, 9, 4; and Fest. s. h. v. p. 231.—3.Solum religiosum, land consecrated by the burial of the dead, Gai. Inst. 2, 6 sq.—Hence, adv.: rē̆lĭgĭōsē.1.Piously, religiously:2.religiosius deos colere,
Liv. 10, 7; cf.:templum religiosissime colere,
Cic. Inv. 2, 1, 1:natalem religiosius celebrare,
Plin. Ep. 3, 7, 8.—Considerately, scrupulously, punctually, exactly, conscientiously:testimonium dicere,
Cic. Cael. 22, 55; cf. Plin. Pan. 65, 2:commendare,
Cic. Fam. 13, 17 fin.:nihil religiose administrabat,
Col. 3, 10, 7; cf. id. 8, 5, 11:quicquid rogabatur, religiose promittebat,
considerately, cautiously, Nep. Att. 15:religiosius rem rusticam colere,
Col. 11, 2, 95:poëticen religiosissime veneror,
Plin. Ep. 3, 15, 2. -
63 serie
1.sērĭus, a, um, adj. [perh. for sevrius; root sev-, severus; Gr. sebas, semnos], grave, earnest, serious, opp. to sportive, jocular (class. only of things;A.severus, both of persons and things): res (opp. jocosae),
Cic. Off. 1, 37, 134:sermo (opp. jocus),
Auct. Her. 3, 14, 25:non res potissimum seria, sed quasi ludus ac jocus,
Lact. 2, 18, 3: graves seriaeque res, Cic. Off. 1, 29, 103; so,res serias omnis extollo in alium diem,
Plaut. Poen. 2, 51:ait rem seriam Velle agere mecum,
Ter. Eun. 3, 3, 7; Liv. 23, 7 fin.:dies religiosus ad agendum quicquam rei seriae,
id. 26, 17 al.:verba,
Tib. 3, 6, 52; cf. Hor. A. P. 107:quaestiones,
Suet. Calig. 32:carmina,
Plin. Pan. 54, 2:curae,
id. ib. 82 fin.:partes dierum,
id. ib. 49 fin.:tempus,
id. Ep. 4, 25, 3 et saep.:opinor hercle hodie quod ego dixi per jocum, Id eventurum esse et severum et serium,
Plaut. Poen. 5, 3, 51:si aliquid serium, etc.,
Quint. 6, 3, 16:nec quicquam grave ac serium,
Tac. A. 3, 50 fin. —With sup.:verba seria dictu,
Hor. A. P. 107.—As subst.: sērĭum, i, and more freq. sērĭa, ōrum, n., earnestness, seriousness; serious matters or discourse (often opp. jocus); sing.:si quid per jocum Dixi, nolito in serium convortere,
Plaut. Poen. 5, 5, 42:itaque res in serium versa est,
Curt. 5, 7, 10:nihil ad serium,
Tac. A. 6, 14.— Plur.:quīcum joca, seria, ut dicitur,
Cic. Fin. 2, 26, 85:joca atque seria cum humillimis agere,
Sall. J. 96, 2:cum his seria ac jocos celebrare,
Liv. 1, 4 fin.:per seria per jocos,
Tac. A. 2, 13:sed tamen amoto quaeramus seria ludo,
Hor. S. 1, 1, 27; 2, 2, 125; id. A. P. 226; Ov. F. 5, 341 al.:mala,
Hor. A. P. 451:mea (opp. lusus),
Ov. Tr. 1, 8, 31:(Marsus) seria partitur in tria genera,
Quint. 6, 3, 108:ille seria nostra, ille deliciae,
Plin. Ep. 8, 1, 2.—Of persons, for severus (ante- and post-class.): non ego te novi tristem servum, serium? Afran. ap. Non. 33, 33:amicos serios aspernatur,
App. Mag. 98, p. 336, 9:Solon,
id. ib. 9, p. 278 fin.; Amm. 26, 2, 2; 29, 6, 1; Treb. Claud. 12, 5; Mam. Grat. Act. 12, 2; Quint. Decl. 15, 3.—Hence, adv. in two forms.sērĭō, in earnest, seriously (mostly anteclass.; a favorite word of Plaut.;B. 2.not in Cic. or Cæs.): nec joco nec serio,
Plaut. Am. 3, 2, 25:si quid dictum est per jocum, Non aequom est id te serio praevortier,
id. ib. 3, 2, 40:an id joco dixisti? equidem serio ac vero ratus,
id. ib. 3, 3, 9; so (opp. joco) id. Bacch. 1, 1, 42; Ter. Heaut. 3, 2, 30; Liv. 7, 41, 3: vereor serio, Naev. ap. Charis. p. 195; Plaut. Am. 2, 2, 225; id. Cas. 4, 2, 11; id. Ep. 1, 1, 29; id. Merc. 4, 1, 19; id. Ps. 1, 3, 106; 4, 7, 94; id. Poen. 1, 1, 32; 1, 3, 26; 1, 3, 29; id. Rud. 2, 5, 11; 4, 4, 1; id. Truc. 2, 2, 47; 2, 5, 29; Ter. Eun. 3, 1, 3; 3, 3, 22; id. Ad. 5, 9, 18; Liv. 4, 25 fin.; Quint. 1, 2, 1; 9, 2, 14; Plin. Ep. 2, 20, 10.—sērĭus, comp. adv., v. 3. sero. -
64 serium
1.sērĭus, a, um, adj. [perh. for sevrius; root sev-, severus; Gr. sebas, semnos], grave, earnest, serious, opp. to sportive, jocular (class. only of things;A.severus, both of persons and things): res (opp. jocosae),
Cic. Off. 1, 37, 134:sermo (opp. jocus),
Auct. Her. 3, 14, 25:non res potissimum seria, sed quasi ludus ac jocus,
Lact. 2, 18, 3: graves seriaeque res, Cic. Off. 1, 29, 103; so,res serias omnis extollo in alium diem,
Plaut. Poen. 2, 51:ait rem seriam Velle agere mecum,
Ter. Eun. 3, 3, 7; Liv. 23, 7 fin.:dies religiosus ad agendum quicquam rei seriae,
id. 26, 17 al.:verba,
Tib. 3, 6, 52; cf. Hor. A. P. 107:quaestiones,
Suet. Calig. 32:carmina,
Plin. Pan. 54, 2:curae,
id. ib. 82 fin.:partes dierum,
id. ib. 49 fin.:tempus,
id. Ep. 4, 25, 3 et saep.:opinor hercle hodie quod ego dixi per jocum, Id eventurum esse et severum et serium,
Plaut. Poen. 5, 3, 51:si aliquid serium, etc.,
Quint. 6, 3, 16:nec quicquam grave ac serium,
Tac. A. 3, 50 fin. —With sup.:verba seria dictu,
Hor. A. P. 107.—As subst.: sērĭum, i, and more freq. sērĭa, ōrum, n., earnestness, seriousness; serious matters or discourse (often opp. jocus); sing.:si quid per jocum Dixi, nolito in serium convortere,
Plaut. Poen. 5, 5, 42:itaque res in serium versa est,
Curt. 5, 7, 10:nihil ad serium,
Tac. A. 6, 14.— Plur.:quīcum joca, seria, ut dicitur,
Cic. Fin. 2, 26, 85:joca atque seria cum humillimis agere,
Sall. J. 96, 2:cum his seria ac jocos celebrare,
Liv. 1, 4 fin.:per seria per jocos,
Tac. A. 2, 13:sed tamen amoto quaeramus seria ludo,
Hor. S. 1, 1, 27; 2, 2, 125; id. A. P. 226; Ov. F. 5, 341 al.:mala,
Hor. A. P. 451:mea (opp. lusus),
Ov. Tr. 1, 8, 31:(Marsus) seria partitur in tria genera,
Quint. 6, 3, 108:ille seria nostra, ille deliciae,
Plin. Ep. 8, 1, 2.—Of persons, for severus (ante- and post-class.): non ego te novi tristem servum, serium? Afran. ap. Non. 33, 33:amicos serios aspernatur,
App. Mag. 98, p. 336, 9:Solon,
id. ib. 9, p. 278 fin.; Amm. 26, 2, 2; 29, 6, 1; Treb. Claud. 12, 5; Mam. Grat. Act. 12, 2; Quint. Decl. 15, 3.—Hence, adv. in two forms.sērĭō, in earnest, seriously (mostly anteclass.; a favorite word of Plaut.;B. 2.not in Cic. or Cæs.): nec joco nec serio,
Plaut. Am. 3, 2, 25:si quid dictum est per jocum, Non aequom est id te serio praevortier,
id. ib. 3, 2, 40:an id joco dixisti? equidem serio ac vero ratus,
id. ib. 3, 3, 9; so (opp. joco) id. Bacch. 1, 1, 42; Ter. Heaut. 3, 2, 30; Liv. 7, 41, 3: vereor serio, Naev. ap. Charis. p. 195; Plaut. Am. 2, 2, 225; id. Cas. 4, 2, 11; id. Ep. 1, 1, 29; id. Merc. 4, 1, 19; id. Ps. 1, 3, 106; 4, 7, 94; id. Poen. 1, 1, 32; 1, 3, 26; 1, 3, 29; id. Rud. 2, 5, 11; 4, 4, 1; id. Truc. 2, 2, 47; 2, 5, 29; Ter. Eun. 3, 1, 3; 3, 3, 22; id. Ad. 5, 9, 18; Liv. 4, 25 fin.; Quint. 1, 2, 1; 9, 2, 14; Plin. Ep. 2, 20, 10.—sērĭus, comp. adv., v. 3. sero. -
65 serius
1.sērĭus, a, um, adj. [perh. for sevrius; root sev-, severus; Gr. sebas, semnos], grave, earnest, serious, opp. to sportive, jocular (class. only of things;A.severus, both of persons and things): res (opp. jocosae),
Cic. Off. 1, 37, 134:sermo (opp. jocus),
Auct. Her. 3, 14, 25:non res potissimum seria, sed quasi ludus ac jocus,
Lact. 2, 18, 3: graves seriaeque res, Cic. Off. 1, 29, 103; so,res serias omnis extollo in alium diem,
Plaut. Poen. 2, 51:ait rem seriam Velle agere mecum,
Ter. Eun. 3, 3, 7; Liv. 23, 7 fin.:dies religiosus ad agendum quicquam rei seriae,
id. 26, 17 al.:verba,
Tib. 3, 6, 52; cf. Hor. A. P. 107:quaestiones,
Suet. Calig. 32:carmina,
Plin. Pan. 54, 2:curae,
id. ib. 82 fin.:partes dierum,
id. ib. 49 fin.:tempus,
id. Ep. 4, 25, 3 et saep.:opinor hercle hodie quod ego dixi per jocum, Id eventurum esse et severum et serium,
Plaut. Poen. 5, 3, 51:si aliquid serium, etc.,
Quint. 6, 3, 16:nec quicquam grave ac serium,
Tac. A. 3, 50 fin. —With sup.:verba seria dictu,
Hor. A. P. 107.—As subst.: sērĭum, i, and more freq. sērĭa, ōrum, n., earnestness, seriousness; serious matters or discourse (often opp. jocus); sing.:si quid per jocum Dixi, nolito in serium convortere,
Plaut. Poen. 5, 5, 42:itaque res in serium versa est,
Curt. 5, 7, 10:nihil ad serium,
Tac. A. 6, 14.— Plur.:quīcum joca, seria, ut dicitur,
Cic. Fin. 2, 26, 85:joca atque seria cum humillimis agere,
Sall. J. 96, 2:cum his seria ac jocos celebrare,
Liv. 1, 4 fin.:per seria per jocos,
Tac. A. 2, 13:sed tamen amoto quaeramus seria ludo,
Hor. S. 1, 1, 27; 2, 2, 125; id. A. P. 226; Ov. F. 5, 341 al.:mala,
Hor. A. P. 451:mea (opp. lusus),
Ov. Tr. 1, 8, 31:(Marsus) seria partitur in tria genera,
Quint. 6, 3, 108:ille seria nostra, ille deliciae,
Plin. Ep. 8, 1, 2.—Of persons, for severus (ante- and post-class.): non ego te novi tristem servum, serium? Afran. ap. Non. 33, 33:amicos serios aspernatur,
App. Mag. 98, p. 336, 9:Solon,
id. ib. 9, p. 278 fin.; Amm. 26, 2, 2; 29, 6, 1; Treb. Claud. 12, 5; Mam. Grat. Act. 12, 2; Quint. Decl. 15, 3.—Hence, adv. in two forms.sērĭō, in earnest, seriously (mostly anteclass.; a favorite word of Plaut.;B. 2.not in Cic. or Cæs.): nec joco nec serio,
Plaut. Am. 3, 2, 25:si quid dictum est per jocum, Non aequom est id te serio praevortier,
id. ib. 3, 2, 40:an id joco dixisti? equidem serio ac vero ratus,
id. ib. 3, 3, 9; so (opp. joco) id. Bacch. 1, 1, 42; Ter. Heaut. 3, 2, 30; Liv. 7, 41, 3: vereor serio, Naev. ap. Charis. p. 195; Plaut. Am. 2, 2, 225; id. Cas. 4, 2, 11; id. Ep. 1, 1, 29; id. Merc. 4, 1, 19; id. Ps. 1, 3, 106; 4, 7, 94; id. Poen. 1, 1, 32; 1, 3, 26; 1, 3, 29; id. Rud. 2, 5, 11; 4, 4, 1; id. Truc. 2, 2, 47; 2, 5, 29; Ter. Eun. 3, 1, 3; 3, 3, 22; id. Ad. 5, 9, 18; Liv. 4, 25 fin.; Quint. 1, 2, 1; 9, 2, 14; Plin. Ep. 2, 20, 10.—sērĭus, comp. adv., v. 3. sero. -
66 solemn
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
67 sollemne
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
68 sollemnis
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
69 sollempnis
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
70 sollenn
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
71 sollennis
sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,I.Lit., stated, established, appointed:II.sollemne, quod omnibus annis praestari debet,
Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,
id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,
Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):sacra,
id. Leg. 2, 8, 19:sacrificia,
id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:dies festi atque sollemnes,
Cic. Pis. 22, 51:ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,
Liv. 3, 15:Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,
id. 3, 36:sollemnis dapes Libare,
Verg. A. 3, 301:caerimoniae,
Val. Max. 1, 1, 1.—Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.A.With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:b.suscipiendaque curarit sollemnia sacra,
Lucr. 5, 1162:sollemni more sacrorum,
id. 1, 96:religiones,
Cic. Mil. 27, 73:iter ad flaminem,
id. ib. 10, 27:epulae,
id. de Or. 3, 51, 197:ludi,
id. Leg. 3, 3, 7; cf.:coetus ludorum,
id. Verr. 2, 5, 72, § 186:precatio comitiorum,
id. Mur. 1, 1:omnia sollemnibus verbis dicere,
id. Dom. 47, 122:sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,
Sall. C. 22, 2:sollemnia vota Reddere,
Verg. E. 5, 74:ferre sollemnia dona,
id. A. 9, 626:sollemnis ducere pompas,
id. G. 3, 22:sollemnis mactare ad aras,
id. A. 2, 202:dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,
Hor. C. 4, 11, 17:fax,
Ov. M. 7, 49:sollemni voce movere preces,
id. F. 6, 622:ignis,
id. Tr. 3, 13, 16:festum sollemne parare,
id. F. 2, 247:sollemnes ludos celebrare,
id. ib. 5, 597:habitus,
Liv. 37, 9:carmen,
id. 33, 31:epulae,
Tac. A. 1, 50:sacramentum,
id. H. 1, 55:nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,
Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:dies baptismo sollemnior,
Tert. Bapt. 19.— Sup.:die tibi sollemnissimo natali meo,
Front. Ep. ad Anton. 1, 2:preces,
App. M. 11, p. 264.—As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:B.inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,
Liv. 38, 57:sollemne clavi figendi,
id. 7, 3 fin.:soli Fidei sollemne instituit,
id. 1, 21; cf. id. 9, 34:sollemne allatum ex Arcadiā,
festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,
Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:per sollemne nuptiarum,
Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:sollemnia (Isidis),
Prop. 2, 33 (3, 31), 1:ejus sacri,
Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:Quinquatruum,
Suet. Ner. 34:triumphi,
id. ib. 2:nuptiarum,
Tac. A. 11, 26 fin.:funerum,
id. ib. 3, 6:tumulo sollemnia mittent,
Verg. A. 6, 380:referunt,
id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;1.freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,
Liv. 4, 53, 13:socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,
Verg. A. 12, 193:arma,
Stat. Th. 8, 174:cursus bigarum,
Suet. Dom. 4:Romanis sollemne viris opus (venatio),
Hor. Ep. 1, 18, 49:mihi sollemnis debetur gloria,
Phaedr. 3, prol. 61:sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,
Dig. 28, 1, 21:viā sollemni egressi,
the public way, Amm. 20, 4, 9:Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,
Hor. Ep. 2, 1, 103:spectari sollemne olim erat,
Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:annua complere sollemnia,
tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,
usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,
Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,
Liv. 2, 14:proin repeterent sollemnia,
their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,
usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:testamenti,
ib. 28, 1, 20.—Adverb.:mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,
in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).(Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:2.omnibus (sacris) sollemniter peractis,
Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:lusus, quem sollemniter celebramus,
App. M. 3, p. 134, 13.—(Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:(greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,
Plin. 8, 1, 1, § 2:praebere hordeum pullis,
Pall. 1, 28 fin.:jurare,
Dig. 12, 2, 3:cavere,
ib. 26, 7, 27:acta omnia,
ib. 45, 1, 30:nullo sollemniter inquirente,
Amm. 14, 7, 21:transmisso sollemniter Tigride,
id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv. -
72 sumo
sūmo, sumpsi, sumptum, 3 (sync. form of the inf. perf. sumpse, Naev. ap. Gell. 2, 19, 6 (Com. Rel. v. 97 Rib.;I.suremit for sumpsit, surempsit for sumpserit,
Paul. Diac. 299, 2; Fest. 298, 9), v. a. [contr. for subimo, from sub-emo], to take, take up, lay hold of, assume (syn. capio).In gen.: auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, Plaut. Am. 1, 1, 202:B.laciniam,
id. Merc. 1, 2, 16:si hoc digitulis duobus sumebas primoribus,
id. Bacch. 4, 4, 24:si mutuas non potero, certum'st sumam foenore,
id. As. 1, 3, 95:postremo a me argentum quanti est sumito,
Ter. Ad. 5, 9, 20:locum ( = capere),
Plaut. Aul. 4, 6, 9:legem in manus,
Cic. Agr. 2, 6, 15:unum quodque vas in manus,
id. Verr. 2, 4, 27, § 63:Epicurum et Metrodorum non fere praeter suos quisquam in manus sumit,
id. Tusc. 2, 3, 8:orationes in manus,
Quint. 10, 1, 22:litteras ad te a M. Lepido consule quasi commendaticias sumpsimus,
have taken, provided ourselves with, Cic. Fam. 13, 26, 3:spatium ad vehicula comportanda,
Liv. 2, 4:spatium ad colloquendum,
id. 8, 18:ferrum ad aliquem interficiendum,
id. 40, 11, 10:Tusculi ante quam Romae sumpta sunt arma,
id. 3, 19, 8:pro conjuge ferrum,
Ov. H. 15 (16), 371:arma,
Quint. 5, 10, 71:sume venenum,
id. 8, 5, 23; Nep. Them. 10, 3; id. Hann. 12, 5:partem Falerni,
Hor. C. 1, 27, 9:cyathos,
id. ib. 3, 8, 13:panem perfusam aquā frigidā,
Suet. Aug. 77:potiunculam,
id. Dom. 21:antidotum,
id. Calig. 23:pomum de lance,
Ov. P. 3, 5, 20:cibum,
Nep. Att. 21; Petr. 111:soporem,
Nep. Dion, 2, 5:sumptā virili togā,
put on, Cic. Lael. 1, 1:virilem togam,
Suet. Aug. 8; 94 med.; id. Tib. 7; id. Galb. 4; Val. Max. 5, 4, 4:calceos et vestimenta,
Cic. Rep. 1, 12, 18:regium ornatum,
Nep. Eum. 13, 3: latum clavum (opp. deponere bracas), Poët. ap. Suet. Caes. 80:diadema,
Suet. Calig. 22:annulos ferreos (opp. deponere),
id. Aug. 100:gausapa,
Ov. A. A. 2, 300:alas pedibus virgamque manu tegumenque capillis,
id. M. 1, 672:perventum est eo, quo sumpta navis est,
Cic. Off. 3, 23, 89:pecuniam mutuam,
id. Fl. 20, 46; Sall. C. 24, 2:aurum mutuum,
Suet. Caes. 51.—Of time:diem ad deliberandum,
Caes. B. G. 1, 7:tempus cibi quietisque,
Liv. 32, 11.—Trop.1.In gen.:2.calorem animo,
Lucr. 3, 288:obsequium animo, i. e. animo obsequi,
Plaut. Bacch. 4, 10, 8:Ariovistus tantos sibi spiritus, tantam arrogantiam sumpserat, ut, etc.,
assumed, Caes. B. G. 1, 33; cf.:sumpsi animum,
I took courage, Ov. F. 1, 147:animos serpentis,
id. M. 3, 545:vigorem,
id. P. 3, 4, 31:cum spiritus plebs sumpsisset,
Liv. 4, 54, 8:certamine animi adversus eum sumpto,
id. 37, 10, 2:exempla,
Cic. Lael. 11, 38: sumptis inimicitiis, susceptā causā, etc., taken upon one ' s self, assumed, id. Vatin. 11, 28:omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,
to be undertaken, entered upon, begun, Sall. J. 83, 1; so,bellum cum aliquo,
Liv. 1, 42, 2; 36, 2, 3. —Esp.: supplicium sumere, to exact satisfaction, inflict punishment, rarely absol.:II.supplici sibi sumat, quod volt ipse, ob hanc injuriam,
Plaut. Merc. 5, 4, 31:satis sumpsimus jam supplici,
id. Pers. 5, 2, 72:graviore sententiā pronuntiatā more majorum supplicium sumpsit,
Caes. B. G. 6, 44.—Usu. de aliquo:potuisse hunc de illā supplicium sumere,
Cic. Inv. 2, 27, 82:tum homo nefarius de homine nobili virgis supplicium crudelissime sumeret,
id. Verr. 2, 2, 37, § 91:supplicium de matre sumpsisse,
Cic. Rosc. Am. 24, 66; Liv. 39, 29; cf. supplicium.—Rarely ex aliquo, Liv. 23, 3, 1.— Post-class. also ab aliquo, Val. Max. 4, 1, ext. 1;5, 1, ext. 2.—Rarely poenam sumere ( = capere): pro maleficio poenam sumi oportere,
Cic. Inv. 2, 36, 108:merentis poenas,
Verg. A. 2, 586:poenam scelerato ex sanguine,
id. ib. 12, 949; cf. id. ib. 6, 501.—In partic.A.To take (by choice), to choose, select:B.philosophiae studium,
Cic. Ac. 1, 2, 8:hoc sumo ( = suscipio), hoc mihi deposco,
id. Verr. 1, 12, 36:nos Capuam sumpsimus,
id. Fam. 16, 11, 3:sumat aliquem ex populo monitorem officii sui,
Sall. J. 85, 10:enitimini, ne ego meliores liberos sumpsisse videar quam genuisse,
i. e. to have adopted, id. ib. 10, 8:sumite materiam vestris, qui scribitis, aequam Viribus,
Hor. A. P. 38:quis te mala sumere cogit? Aut quis deceptum ponere sumpta velit?
Ov. Tr. 5, 1, 69 sq.:disceptatorem,
Liv. 1, 50:quod tres patricios magistratus nobilitas sibi sumpsisset,
id. 7, 1:Miltiadem sibi imperatorem,
Nep. Milt. 1, 3.— Poet., with inf.:quem virum aut heroa lyrā vel acri Tibiā sumis celebrare, Clio?
Hor. C. 1, 12, 2: quis sibi res gestas Augusti scribere sumit? id. Ep. 1, 3, 7.—To take as one's own, to assume, claim, arrogate, appropriate to one's self (syn.:C.ascisco, assumo, arrogo): quamquam mihi non sumo tantum neque arrogo, ut, etc.,
Cic. Planc. 1, 3:sed mihi non sumo, ut meum consilium valere debuerit,
id. Att. 8, 11 D, §6: sumpsi hoc mihi pro tuā in me observantiā, ut, etc.,
id. Fam. 13, 50, 1:tantum tibi sumito pro Capitone apud Caesarem, quantum, etc.,
id. ib. 13, 29, 6:sibi imperatorias partes,
Caes. B. C. 3, 51:nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae,
Hor. C. 3, 2, 19:vultus modo sumit acerbos,
Ov. Tr. 5, 8, 17:mores antiquos,
Liv. 3, 68:proelio sumpta Thessalia est,
conquered, Flor. 4, 2, 43.—To take, get, acquire, receive:D.distat sumasne pudenter an rapias,
Hor. Ep. 1, 17, 44:laudemque a crimine sumit,
Ov. M. 6, 474:sumpto rigore,
id. ib. 10, 139:vel tua me Sestus vel te mea sumit Abydos,
id. H. 17 (18), 127. —To take for some purpose, i. e. to use, apply, employ, spend, consume (syn. insumo):E.in malā uxore atque inimico si quid sumas, sumptus est: In bono hospite atque amico quaestus est, quod sumitur,
Plaut. Mil. 3, 1, 79 sq.:minus hercle in hisce rebus sumptum est sex minis,
id. Trin. 2, 4, 9 and 12:frustra operam, opinor, sumo,
Ter. Heaut. 4, 3, 15:frustra laborem,
Caes. B. G. 3, 14:cui rei opus est, ei hilarem hunc sumamus diem,
Ter. Ad. 5, 3, 68:videtis hos quasi sumptos dies ad labefactandam illius dignitatem,
Cic. Rab. Post. 16, 44:sumpseris tibi familiaritatem nostram ad ornamentum,
Plin. Ep. 6, 18, 2. — Poet.: curis sumptus, consumed, worn out, Poët. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. Fr. Inc. 8 Rib.).—To undertake, begin, enter upon:F.bellum,
Liv. 1, 42; Flor. 4, 12, 24:bellis ponendis sumendisque,
Liv. 8, 4:haec maxime belli ratio sumendi fuerat,
id. 38, 19:duellum cum aliquo,
id. 36, 2:proelia,
Suet. Caes. 60; Tac. H. 2, 45:in hos expeditionem,
Flor. 4, 12, 6:non mandata expeditio, sed sumpta est,
id. 4, 12, 48.— Poet.:prima fide vocisque ratae temptamina sumpsit Liriope,
Ov. M. 3, 341.—In an oration, disputation, etc.1.To take for certain or for granted, to assume, maintain, suppose, affirm:2.alterutrum fatearis enim sumasque necesse'st,
Lucr. 1, 974:nec solum ea sumitis ad concludendum, quae ab omnibus concedantur, sed ea sumitis, quibus concessis, etc.,
Cic. Div. 2, 50, 104:aliquid pro certo,
id. ib. —With inf.-clause:beatos esse deos sumpsisti,
Cic. N. D. 1, 31, 89:pro non dubio legati sumebant, quae Antiochi fuerunt, Eumenem aequius esse quam me habere,
Liv. 39, 28, 5.—To make, take a beginning, etc. (late Lat.):3.ab uno signo sumamus exordium,
Macr. Somn. Scip. 18:ab illā quaestione principium sumere,
Lact. 1, 2: quin fictio a capite sumat exordium, id. Opif. Dei, 12, 7.—To take, bring forward, cite, mention as a proof, an instance, etc. (cf. profero):G.homines notos sumere odiosum est,
Cic. Rosc. Am. 16, 47:unum hoc sumo,
id. ib. 34, 97:sumam annum tertium,
id. Verr. 2, 3, 44, § 104:ex istis tuis sumam aliquem,
id. Cael. 15, 36:quid quisquam potest ex omni memoriā sumere illustrius?
id. Sest. 12, 27:ab oratore aut poëtā probato sumptum ponere exemplum,
Auct. Her. 4, 1, 1.—To take as a purchase, to buy, purchase:H. K.quanti ego genus omnino signorum non aestimo, tanti ista quattuor aut quinque sumpsisti,
Cic. Fam. 7, 23, 2:decumas agri Leontini,
id. Verr. 2, 3, 64, § 149:quae parvo sumi nequeunt, obsonia captas,
Hor. S. 2, 7, 106.—
См. также в других словарях:
celebrare — CELEBRÁRE, celebrări, s.f. Acţiunea de a celebra; celebraţie. – v. celebra. Trimis de valeriu, 13.09.2007. Sursa: DEX 98 CELEBRÁRE s. 1. v. aniversare. 2. oficiere, săvâr şire. (celebrare căsătoriei.) 3. v. oficiere. Trimis de siveco,… … Dicționar Român
celebrare — v. tr. [dal lat. celebrare, propr. frequentare, rendere frequentato , quindi solennizzare, onorare, celebrare ] (io cèlebro, ecc.). 1. [innalzare alte lodi: c. un martire ; c. le gesta di qualcuno ] ▶◀ esaltare, glorificare, inneggiare (a),… … Enciclopedia Italiana
celebrare — index honor Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
celebrare — ce·le·brà·re v.tr. (io cèlebro) AU 1. commemorare, festeggiare solennemente: celebrare un anniversario, una vittoria Sinonimi: festeggiare. 2. estens., officiare secondo il rito: celebrare la messa; ass., dire messa: il sacerdote celebra ogni… … Dizionario italiano
celebrare — {{hw}}{{celebrare}}{{/hw}}v. tr. (io celebro ) 1 (lett.) Lodare pubblicamente con parole o scritti; SIN. Esaltare. 2 Festeggiare con solennità anniversari, ricorrenze civili o religiose e sim. 3 Eseguire una funzione sacra conformemente alla… … Enciclopedia di italiano
celebrare — v. tr. 1. (lett.) lodare, esaltare, innalzare, acclamare, inneggiare, commemorare, onorare, omaggiare, encomiare, plaudire, ricordare, evocare, magnificare, decantare, gloriare CONTR. infamare, disonorare, denigrare, vituperare, biasimare,… … Sinonimi e Contrari. Terza edizione
célébrer — [ selebre ] v. tr. <conjug. : 6> • v. 1120; lat. celebrare 1 ♦ Accomplir solennellement (une action, une cérémonie publique, officielle). ⇒ célébration. Le maire a célébré le mariage. ⇒ procéder (à). Spécialt Accomplir (une cérémonie… … Encyclopédie Universelle
zelebrieren — feiern; auf den Putz hauen (umgangssprachlich); feierlich begehen; begehen; auf die Pauke hauen (umgangssprachlich); die Korken knallen lassen (umgangssprachlich); steil gehen ( … Universal-Lexikon
celebra — CELEBRÁ, celebrez, vb. I. tranz. 1. A săvârşi cu solemnitate un act de însemnătate publică sau privată, în special o căsătorie; a oficia. 2. A sărbători (aducând elogii) un eveniment însemnat, o persoană etc. – Din fr. célébrer, lat. celebrare.… … Dicționar Român
Requiem Masses — Masses of Requiem † Catholic Encyclopedia ► Masses of Requiem Masses of Requiem will be treated under the following heads: I. Origins; II. Formulary; III. Colour of the Vestments; IV. Conditions for celebrating; V. Rite; VI.… … Catholic encyclopedia
celebrar — (Del lat. celebrare, frecuentar.) ► verbo transitivo 1 Hacer una fiesta u organizar un acto solemne para señalar una fecha o un acontecimiento: ■ decidieron celebrar el cumpleaños con una merienda. SINÓNIMO conmemorar festejar solemnizar ► verbo… … Enciclopedia Universal