Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

camp+life

  • 1 prospiciens

    prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].
    I. A.
    In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:

    parum prospiciunt oculi,

    do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:

    grues volant ad prospiciendum alte,

    Plin. 10, 23, 30, § 58:

    ex superioribus locis prospicere in urbem,

    Caes. B. C. 2, 5:

    multum,

    to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:

    per umbram,

    Verg. A. 2, 733:

    procul,

    id. ib. 12, 353:

    ex moenibus,

    Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    To look out, to watch, be on the watch:

    puer ab januā prospiciens,

    Nep. Hann. 12, 4:

    pavorem simulans (feles) prospexit toto die,

    Phaedr. 2, 4, 20:

    Michol prospiciens per fenestram,

    Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—
    2.
    To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:

    ego jam prospiciam mihi,

    Ter. Ad. 4, 2, 50:

    consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:

    prospicite atque consulite,

    id. ib. 2, 1, 8, §

    22: ut prospicias et consulas rationibus meis,

    id. Fam. 3, 2, 1:

    consulite vobis, prospicite patriae,

    id. Cat. 4, 2, 3:

    homo longe in posterum prospiciens,

    id. Fam. 2, 8, 1:

    ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,

    id. Clu. 12, 34:

    prospicite, ut, etc.,

    id. Font. 17, 39:

    statuebat prospiciendum, ne, etc.,

    Caes. B. G. 5, 7:

    in annum,

    Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:

    senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,

    Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:

    plagae crescunt, Nisi prospicis,

    id. Phorm. 5, 2, 17.—
    II. A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):

    Italiam summā ab undā,

    Verg. A. 6, 357:

    campos Prospexit longe,

    id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:

    moenia urbis Tarpeiā de rupe,

    Luc. 1, 195:

    ex speculis adventantem hostium classem,

    Liv. 21, 49, 8:

    ut hostium agmen inde prospicerent,

    Curt. 3, 8, 26:

    ex edito monte cuncta,

    id. 7, 6, 4.—
    b.
    Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:

    domus prospicit agros,

    Hor. Ep. 1, 10, 23:

    cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,

    Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:

    freta prospiciens Tmolus,

    Ov. M. 11, 150; 8, 330.—
    c.
    Trop.:

    aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,

    to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:

    turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,

    one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:

    neque prospexisse castra,

    i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—
    B.
    In partic.
    1.
    To look at attentively, to gaze at (very rare):

    aliquem propter aliquid,

    Nep. Dat. 3, 3.—
    2.
    To foresee a thing (class.):

    multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,

    Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:

    longe prospicere futuros casus rei publicae,

    id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:

    multum in posterum,

    id. Mur. 28, 59:

    ex imbri soles,

    Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:

    ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,

    Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—
    3.
    To look out for, provide, procure:

    habitationem alicui,

    Petr. 10:

    sedem senectuti,

    Liv. 4, 49 fin.:

    maritum filiae,

    Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:

    nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,

    Ter. Heaut. 2, 4, 11:

    commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,

    Liv. 44, 16:

    ad ferramenta prospicienda,

    Cic. Sull. 19, 55.—Hence,
    A.
    prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—
    B.
    prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):

    res prospicienter animadversas,

    Gell. 2, 29, 1.—
    C.
    prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):

    decernere,

    Tert. Apol. 6.— Sup.:

    adhaerebit bono,

    Aug. Ep. ad Maced. 55.

    Lewis & Short latin dictionary > prospiciens

  • 2 prospicio

    prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].
    I. A.
    In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:

    parum prospiciunt oculi,

    do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:

    grues volant ad prospiciendum alte,

    Plin. 10, 23, 30, § 58:

    ex superioribus locis prospicere in urbem,

    Caes. B. C. 2, 5:

    multum,

    to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:

    per umbram,

    Verg. A. 2, 733:

    procul,

    id. ib. 12, 353:

    ex moenibus,

    Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    To look out, to watch, be on the watch:

    puer ab januā prospiciens,

    Nep. Hann. 12, 4:

    pavorem simulans (feles) prospexit toto die,

    Phaedr. 2, 4, 20:

    Michol prospiciens per fenestram,

    Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—
    2.
    To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:

    ego jam prospiciam mihi,

    Ter. Ad. 4, 2, 50:

    consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:

    prospicite atque consulite,

    id. ib. 2, 1, 8, §

    22: ut prospicias et consulas rationibus meis,

    id. Fam. 3, 2, 1:

    consulite vobis, prospicite patriae,

    id. Cat. 4, 2, 3:

    homo longe in posterum prospiciens,

    id. Fam. 2, 8, 1:

    ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,

    id. Clu. 12, 34:

    prospicite, ut, etc.,

    id. Font. 17, 39:

    statuebat prospiciendum, ne, etc.,

    Caes. B. G. 5, 7:

    in annum,

    Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:

    senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,

    Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:

    plagae crescunt, Nisi prospicis,

    id. Phorm. 5, 2, 17.—
    II. A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):

    Italiam summā ab undā,

    Verg. A. 6, 357:

    campos Prospexit longe,

    id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:

    moenia urbis Tarpeiā de rupe,

    Luc. 1, 195:

    ex speculis adventantem hostium classem,

    Liv. 21, 49, 8:

    ut hostium agmen inde prospicerent,

    Curt. 3, 8, 26:

    ex edito monte cuncta,

    id. 7, 6, 4.—
    b.
    Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:

    domus prospicit agros,

    Hor. Ep. 1, 10, 23:

    cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,

    Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:

    freta prospiciens Tmolus,

    Ov. M. 11, 150; 8, 330.—
    c.
    Trop.:

    aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,

    to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:

    turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,

    one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:

    neque prospexisse castra,

    i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—
    B.
    In partic.
    1.
    To look at attentively, to gaze at (very rare):

    aliquem propter aliquid,

    Nep. Dat. 3, 3.—
    2.
    To foresee a thing (class.):

    multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,

    Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:

    longe prospicere futuros casus rei publicae,

    id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:

    multum in posterum,

    id. Mur. 28, 59:

    ex imbri soles,

    Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:

    ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,

    Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—
    3.
    To look out for, provide, procure:

    habitationem alicui,

    Petr. 10:

    sedem senectuti,

    Liv. 4, 49 fin.:

    maritum filiae,

    Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:

    nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,

    Ter. Heaut. 2, 4, 11:

    commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,

    Liv. 44, 16:

    ad ferramenta prospicienda,

    Cic. Sull. 19, 55.—Hence,
    A.
    prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—
    B.
    prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):

    res prospicienter animadversas,

    Gell. 2, 29, 1.—
    C.
    prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):

    decernere,

    Tert. Apol. 6.— Sup.:

    adhaerebit bono,

    Aug. Ep. ad Maced. 55.

    Lewis & Short latin dictionary > prospicio

  • 3 praefero

    prae-fĕro, tŭli, lātum, ferre, v. a., to bear before, to carry in front, to hold forth.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (class.):

    dextrā ardentem facem praeferebat,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74; cf.:

    alicui facem ad libidinem,

    id. Cat. 1, 6, 13:

    in fascibus insignia laureae,

    Caes. B. C. 3, 71:

    fasces praetoribus,

    Cic. Verr. 2, 5, 9, § 22; Ov. F. 2, 336:

    claram facem praeferre pudendis,

    Juv. 8, 139.—
    2.
    Pass. with mid. force: praelatus, riding by, hurrying past:

    praelatus equo,

    Tac. A. 6, 35:

    praelatos hostes adoriri,

    Liv. 2, 14 fin.:

    praeter castra sua fugā praelati,

    id. 7, 24; cf. id. 33, 27.—With acc.:

    castra sua praelati,

    hurrying past the camp, Liv. 5, 26.—
    B.
    In partic., to carry in front, to bear along in public, and esp. in religious and triumphal processions:

    signa militaria praelata,

    Liv. 3, 29; 31, 49:

    Pontico triumpho trium verborum praetulit titulum: veni, vidi, vici,

    Suet. Caes. 37:

    statuam Circensi pompā,

    id. Tit. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to carry before, to place or set before, to offer, present (very rare):

    clarissimum lumen praetulistis menti meae,

    Cic. Sull. 14, 40: suam vitam, ut legem, praefert suis legibus, to carry one's life before, let it shine before as a guiding law (the image is borrowed from the bearing of torches before a thing), id. Rep. 1, 34, 52 Mos.: apud consulem causam atque excusationem, to offer as a cause, as an excuse, Sisenn. ap. Non. 58, 17.—
    B.
    In partic.
    1.
    To place a person or thing before another in esteem, to prefer (very freq.):

    quem cui nostrum non saepe praetulit?

    Cic. Att. 9, 13, 8; so,

    aliquem alicui,

    id. Brut. 26, 101:

    se alicui,

    id. de Or. 2, 84, 342; Caes. B. G. 2, 27, 2; cf.:

    virtute belli praeferri omnibus nationibus,

    id. ib. 5, 54, 5:

    pecuniam amicitiae,

    Cic. Lael. 17, 63:

    jus majestatis atque imperii ipsi naturae patrioque amori, id Fin. 1, 7, 23: vestram voluntatem meis omnibus commodis et rationibus,

    id. Imp. Pomp. 24, 71:

    ergo ille... ipsis est praeferendus doctoribus... Equidem quemadmodum urbes magnas viculis et castellis praeferendas puto, sic, etc.,

    id. Rep. 1, 2, 3:

    Brutus cuilibet ducum praeferendus,

    Vell. 2, 69, 3:

    puellam puellis,

    Ov. M. 4, 56; Plin. 15, 23, 25, § 94:

    hoc pueris patriaeque,

    Juv. 6, 111: animam praeferre [p. 1419] pudori, id. 8, 83.—With an object-clause, to choose rather, prefer:

    cur alter fratrum cessare et ludere et ungi Praeferat Herodis palmetis pinguibus,

    Hor. Ep. 2, 2, 184:

    ut multi praetulerint carere Penatibus,

    Col. 1, 3.—
    2.
    With ref. to time, to take beforehand, to anticipate (very rare;

    not in Cic.): diem triumphi,

    Liv. 39, 5, 12:

    nec bonus Eurytion praelato invidit honori,

    Verg. A. 5, 541; cf.: praelato die, Form. Praet. ap. Dig. 2, 13, 1; 48, 10, 28; cf.

    opem,

    to bring beforehand, Stat. Th. 6, 476.—
    3.
    To show, display, exhibit, discover, manifest, expose, reveal, betray, etc. (rare but class.): cum praeferremus sensus aperte, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 4:

    avaritiam praefers,

    Cic. Rosc. Am. 31, 87:

    amorem,

    Ov. H. 17, 36:

    fons Calirrhoë aquarum gloriam ipso nomine praeferens,

    Plin. 5, 16, 15, § 72:

    aures in equis animi indicia praeferunt,

    id. 11, 37, 50, § 137:

    duae aquilae omen duplicis imperii praeferentes,

    Just. 12, 16:

    modestiam praeferre et lasciviā uti,

    Tac. A. 13, 45 (but in id. H. 5, 1, praelatis is corrupted;

    the correct read. is privatis): dolorem animi vultu,

    Curt. 6, 9, 1:

    sapientiae studium habitu corporis,

    Plin. Ep. 1, 22, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > praefero

  • 4 subrigo

    surgo and surrĭgo ( subr-): surrexi and subrexi, surrectum and subrectum, 3 ( perf. surregit, Paul. ex Fest. p. 296 Müll.;

    orig. forms: surrigit,

    Verg. A. 4, 183; Sen. Q. N. 6, 4: surriguntur, id. Ira, 1, 1 med.: surrigebant, Hier. Vit. Hil. fin.:

    subrigens,

    Plin. 9, 29, 47, § 88; 10, 29, 44, § 86: subrigere, id. 18, 35, 89, § 365. —

    Sync. forms: surrexti,

    Mart. 5, 79, 1:

    surrexe,

    Hor. S. 1, 9, 73), v. a. and n. [contr. from surrigo, from sub-rego].
    I.
    Act., to lift or raise up, to raise, erect, elevate (very rare;

    after the Aug. per., the original uncontracted forms were chiefly used in this sense, to distinguish it from the class. signif., II.): plaudite, valete: lumbos surgite atque extollite,

    Plaut. Ep. 5, 2, 68:

    caput,

    Sen. Herc. Fur. 329:

    omnes capitum hiatus ( = capita hiantia),

    Stat. Th. 2, 27:

    surgit caput Apenninus,

    Avien. Perieg. 484:

    tot surrigit aures,

    Verg. A. 4, 183:

    terrae motus defert montes, surrigit plana, valles extuberat,

    Sen. Q. N. 6, 4, 2:

    paulatim subrigens se,

    Plin. 9, 29, 47, § 88:

    cristam,

    id. 10, 29, 44, § 86:

    cornua,

    Col. 7, 3, 3; cf.

    mid.: horrent et surriguntur capilli,

    rise, stand erect, Sen. Ira, 1, 1, 4:

    hastae surrectā cuspide in terrā fixae,

    Liv. 8, 8:

    mucrone surrecto,

    id. 7, 10, 10:

    calcar equo,

    Front. ad M. Caes. 2, 12:

    aures subrectae furentibus,

    Plin. 11, 37, 50, § 137:

    turres subrectae,

    Sen. Ep. 86, 4:

    surrecta moles,

    Sil. 2, 599.—
    II.
    Neutr., to rise, arise, to get up, stand up (the predominant and class. signif. of the word; syn.: exsurgo, exorior).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    a mensā surgunt saturi, poti,

    Plaut. Ps. 1, 3, 62:

    a cenā,

    Plin. Ep. 3, 5, 13:

    e lecto,

    Ter. Ad. 4, 1, 4:

    e lectulo,

    Cic. Off. 3, 31, 112:

    de sellā,

    id. Verr. 2, 4, 65, § 147:

    ex subselliis,

    id. Fl. 10, 22:

    solio,

    Ov. M. 3, 273:

    humo,

    id. ib. 2, 771; id. F. 6, 735:

    toro,

    id. M. 9, 702:

    toris,

    id. ib. 12, 579:

    ab umbris ad lumina vitae,

    Verg. A. 7, 771.—

    Esp., of an orator: cur, cum tot summi oratores sedeant, ego potissimum surrexerim,

    Cic. Rosc. Am. 1, 1:

    ad dicendum,

    id. de Or. 2, 78, 316; Quint. 2, 6, 2:

    ad respondendum,

    Cic. Clu. 18, 51:

    surgit ad hos Ajax,

    Ov. M. 13, 2.— Absol.:

    nolo eum, qui dicturus est, sollicitum surgere,

    Quint. 12, 5, 4:

    secundā vigiliā surgit,

    breaks up the camp, marches, Curt. 5, 4, 23.—
    b.
    Of things, to rise, mount up, ascend (mostly poet.;

    syn. ascendo): surgat pius ignis ab arā,

    Ov. P. 4, 9, 53:

    jussit subsidere valles... lapidosos surgere montes,

    id. M. 1, 44:

    mons Rhipaeus,

    Mel. 1, 19 fin.:

    Atlas,

    id. 3, 10. —

    Of the sea: fretum,

    Ov. M. 14, 711:

    mare,

    id. ib. 15, 508:

    aequora,

    Verg. A. 3, 196:

    undae,

    id. ib. 6, 354:

    amoeni fontes,

    Quint. 8, 3, 8:

    cacumina oleae in altum,

    id. 8, 3, 10:

    fistula disparibus avenis,

    Ov. M. 8, 192; cf. poet.:

    surgens in cornua cervus ( = ferens cornua ardua),

    i. e. towering, Verg. A. 10, 725:

    umeri surgunt,

    id. ib. 10, 476:

    lux Praecipitatur aquis et aquis nox surgit ab isdem,

    Ov. M. 4, 92; id. F. 4, 629:

    sol,

    Hor. S. 1, 9, 73:

    dies,

    Verg. G. 3, 400:

    luna,

    id. A. 6, 453:

    tenebrae,

    Sen. Thyest. 822:

    austri,

    Verg. A. 3, 481:

    ventus,

    id. ib. 5, 777:

    quae (aedes) proxima surgit ovili,

    stands, Juv. 6, 529.—
    2.
    In partic.
    a.
    To rise, arise, get up from bed, from sleep:

    ille multo ante lucem surrexit,

    Cic. Inv. 2, 4, 14:

    ante lucem,

    id. Att. 16, 13, a:

    cum die,

    Ov. M. 13, 677:

    mane ad invisas rotas,

    id. Am. 1, 13, 38:

    ad lites novas,

    id. ib. 1, 13, 22:

    ad praescripta munia,

    Hor. S. 2, 2, 81.—
    b.
    To rise in growth, to spring up, grow up; to rise in building, be built, etc. ( poet. and in post - Aug. prose):

    venerata Ceres culmo surgeret alto,

    Hor. S. 2, 2, 124:

    nec potuere surgere messes,

    Verg. G. 1, 161:

    harundo,

    Ov. M. 13, 891:

    sementis,

    Col. 2, 8, 5:

    surgens arx,

    Verg. A. 1, 366; cf.:

    nunc aggere multo Surgit opus,

    Luc. 2, 679:

    area cinere mixtisque pumicibus oppleta surrexerat,

    Plin. Ep. 6, 16, 14:

    Ascanius surgens,

    growing, Verg. A. 4, 274.—
    c.
    To ascend, go up:

    ad auras Aetherias,

    i. e. into life, Verg. A. 6, 762.—
    B.
    Trop., to rise, arise, occur, etc. ( poet. and in post-Aug. prose):

    multum supra prosam orationem surgit,

    Quint. 10, 1, 81:

    quae nunc animo sententia surgit?

    Verg. A. 1, 582:

    pugna aspera surgit,

    id. ib. 9, 667:

    discordia,

    id. ib. 12, 313:

    rumor,

    Tac. H. 2, 42:

    honor,

    Ov. F. 5, 228:

    ingenium suis velocius annis,

    id. A. A. 1, 186:

    non ulla laborum nova mi facies surgit,

    Verg. A. 6, 104.—Of the swell of a verse: sex mihi surgat opus numeris;

    in quinque residat (cf.: "in the hexameter rises the fountain's silvery column," Coleridge),

    Ov. Am. 1, 1, 27. —
    2.
    With in or ad and acc., to rise to or against, to attempt, assume, attack, etc. ( poet. and late Lat.):

    in Teucros Aetolis surgit ab Arpis Tydides,

    Verg. A. 10, 28: surrecturus in vires, si ipse quoque lacesseretur, Amm. 31, 3, 4:

    Procopius in res surrexerat novas,

    id. 26, 5, 8:

    ad motum certaminum civilium avide surrecturus,

    id. 21, 15, 1:

    ad insontium pericula surrexerunt,

    id. 21, 13, 14; App. M. 7, p. 198, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > subrigo

  • 5 surgo

    surgo and surrĭgo ( subr-): surrexi and subrexi, surrectum and subrectum, 3 ( perf. surregit, Paul. ex Fest. p. 296 Müll.;

    orig. forms: surrigit,

    Verg. A. 4, 183; Sen. Q. N. 6, 4: surriguntur, id. Ira, 1, 1 med.: surrigebant, Hier. Vit. Hil. fin.:

    subrigens,

    Plin. 9, 29, 47, § 88; 10, 29, 44, § 86: subrigere, id. 18, 35, 89, § 365. —

    Sync. forms: surrexti,

    Mart. 5, 79, 1:

    surrexe,

    Hor. S. 1, 9, 73), v. a. and n. [contr. from surrigo, from sub-rego].
    I.
    Act., to lift or raise up, to raise, erect, elevate (very rare;

    after the Aug. per., the original uncontracted forms were chiefly used in this sense, to distinguish it from the class. signif., II.): plaudite, valete: lumbos surgite atque extollite,

    Plaut. Ep. 5, 2, 68:

    caput,

    Sen. Herc. Fur. 329:

    omnes capitum hiatus ( = capita hiantia),

    Stat. Th. 2, 27:

    surgit caput Apenninus,

    Avien. Perieg. 484:

    tot surrigit aures,

    Verg. A. 4, 183:

    terrae motus defert montes, surrigit plana, valles extuberat,

    Sen. Q. N. 6, 4, 2:

    paulatim subrigens se,

    Plin. 9, 29, 47, § 88:

    cristam,

    id. 10, 29, 44, § 86:

    cornua,

    Col. 7, 3, 3; cf.

    mid.: horrent et surriguntur capilli,

    rise, stand erect, Sen. Ira, 1, 1, 4:

    hastae surrectā cuspide in terrā fixae,

    Liv. 8, 8:

    mucrone surrecto,

    id. 7, 10, 10:

    calcar equo,

    Front. ad M. Caes. 2, 12:

    aures subrectae furentibus,

    Plin. 11, 37, 50, § 137:

    turres subrectae,

    Sen. Ep. 86, 4:

    surrecta moles,

    Sil. 2, 599.—
    II.
    Neutr., to rise, arise, to get up, stand up (the predominant and class. signif. of the word; syn.: exsurgo, exorior).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    a mensā surgunt saturi, poti,

    Plaut. Ps. 1, 3, 62:

    a cenā,

    Plin. Ep. 3, 5, 13:

    e lecto,

    Ter. Ad. 4, 1, 4:

    e lectulo,

    Cic. Off. 3, 31, 112:

    de sellā,

    id. Verr. 2, 4, 65, § 147:

    ex subselliis,

    id. Fl. 10, 22:

    solio,

    Ov. M. 3, 273:

    humo,

    id. ib. 2, 771; id. F. 6, 735:

    toro,

    id. M. 9, 702:

    toris,

    id. ib. 12, 579:

    ab umbris ad lumina vitae,

    Verg. A. 7, 771.—

    Esp., of an orator: cur, cum tot summi oratores sedeant, ego potissimum surrexerim,

    Cic. Rosc. Am. 1, 1:

    ad dicendum,

    id. de Or. 2, 78, 316; Quint. 2, 6, 2:

    ad respondendum,

    Cic. Clu. 18, 51:

    surgit ad hos Ajax,

    Ov. M. 13, 2.— Absol.:

    nolo eum, qui dicturus est, sollicitum surgere,

    Quint. 12, 5, 4:

    secundā vigiliā surgit,

    breaks up the camp, marches, Curt. 5, 4, 23.—
    b.
    Of things, to rise, mount up, ascend (mostly poet.;

    syn. ascendo): surgat pius ignis ab arā,

    Ov. P. 4, 9, 53:

    jussit subsidere valles... lapidosos surgere montes,

    id. M. 1, 44:

    mons Rhipaeus,

    Mel. 1, 19 fin.:

    Atlas,

    id. 3, 10. —

    Of the sea: fretum,

    Ov. M. 14, 711:

    mare,

    id. ib. 15, 508:

    aequora,

    Verg. A. 3, 196:

    undae,

    id. ib. 6, 354:

    amoeni fontes,

    Quint. 8, 3, 8:

    cacumina oleae in altum,

    id. 8, 3, 10:

    fistula disparibus avenis,

    Ov. M. 8, 192; cf. poet.:

    surgens in cornua cervus ( = ferens cornua ardua),

    i. e. towering, Verg. A. 10, 725:

    umeri surgunt,

    id. ib. 10, 476:

    lux Praecipitatur aquis et aquis nox surgit ab isdem,

    Ov. M. 4, 92; id. F. 4, 629:

    sol,

    Hor. S. 1, 9, 73:

    dies,

    Verg. G. 3, 400:

    luna,

    id. A. 6, 453:

    tenebrae,

    Sen. Thyest. 822:

    austri,

    Verg. A. 3, 481:

    ventus,

    id. ib. 5, 777:

    quae (aedes) proxima surgit ovili,

    stands, Juv. 6, 529.—
    2.
    In partic.
    a.
    To rise, arise, get up from bed, from sleep:

    ille multo ante lucem surrexit,

    Cic. Inv. 2, 4, 14:

    ante lucem,

    id. Att. 16, 13, a:

    cum die,

    Ov. M. 13, 677:

    mane ad invisas rotas,

    id. Am. 1, 13, 38:

    ad lites novas,

    id. ib. 1, 13, 22:

    ad praescripta munia,

    Hor. S. 2, 2, 81.—
    b.
    To rise in growth, to spring up, grow up; to rise in building, be built, etc. ( poet. and in post - Aug. prose):

    venerata Ceres culmo surgeret alto,

    Hor. S. 2, 2, 124:

    nec potuere surgere messes,

    Verg. G. 1, 161:

    harundo,

    Ov. M. 13, 891:

    sementis,

    Col. 2, 8, 5:

    surgens arx,

    Verg. A. 1, 366; cf.:

    nunc aggere multo Surgit opus,

    Luc. 2, 679:

    area cinere mixtisque pumicibus oppleta surrexerat,

    Plin. Ep. 6, 16, 14:

    Ascanius surgens,

    growing, Verg. A. 4, 274.—
    c.
    To ascend, go up:

    ad auras Aetherias,

    i. e. into life, Verg. A. 6, 762.—
    B.
    Trop., to rise, arise, occur, etc. ( poet. and in post-Aug. prose):

    multum supra prosam orationem surgit,

    Quint. 10, 1, 81:

    quae nunc animo sententia surgit?

    Verg. A. 1, 582:

    pugna aspera surgit,

    id. ib. 9, 667:

    discordia,

    id. ib. 12, 313:

    rumor,

    Tac. H. 2, 42:

    honor,

    Ov. F. 5, 228:

    ingenium suis velocius annis,

    id. A. A. 1, 186:

    non ulla laborum nova mi facies surgit,

    Verg. A. 6, 104.—Of the swell of a verse: sex mihi surgat opus numeris;

    in quinque residat (cf.: "in the hexameter rises the fountain's silvery column," Coleridge),

    Ov. Am. 1, 1, 27. —
    2.
    With in or ad and acc., to rise to or against, to attempt, assume, attack, etc. ( poet. and late Lat.):

    in Teucros Aetolis surgit ab Arpis Tydides,

    Verg. A. 10, 28: surrecturus in vires, si ipse quoque lacesseretur, Amm. 31, 3, 4:

    Procopius in res surrexerat novas,

    id. 26, 5, 8:

    ad motum certaminum civilium avide surrecturus,

    id. 21, 15, 1:

    ad insontium pericula surrexerunt,

    id. 21, 13, 14; App. M. 7, p. 198, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > surgo

См. также в других словарях:

  • Camp Lazlo — Camp Lazlo! Genre Comedy Format Animated Series Created by Joe Murray …   Wikipedia

  • Camp Menominee — Camp Menominee, has been a boys summer camp in Eagle River, Wisconsin, since 1928. The camp is typically considered a sports camp, however, a number of options are available for campers who are not particularly interested in sporting activities.… …   Wikipedia

  • Camp Roanoke — is an outdoor adventure based residential summer camp located in Roanoke, Virginia which provides recreation opportunities for grades K 12 during the months of June August every year. Camp Roanoke is operated by the government of Roanoke County,… …   Wikipedia

  • Camp Ramah in New England — is located in Palmer, Massachusetts, in the south central part of the state. It is one of the older Ramah camps, a group of summer camps that is part of the Jewish Conservative Movement, and which provide campers with a strong Jewish background.… …   Wikipedia

  • Camp Susque — is an ACA accredited nondenominational Christian summer camp and retreat facility located in Trout Run, Pennsylvania. For 60 years, Camp Susque has offered its unique programming to youth of all ages. It began when four men met together and came… …   Wikipedia

  • Camp Fünfeichen — (German: Lager Fünfeichen) was built during World War II as the German Army Prisoner of war camp Stalag II A Neubrandenburg in 1939, extended by officer camp Oflag II E in 1940 (since 1944 Oflag 67), and from the Soviet takeover in 1945 until… …   Wikipedia

  • Camp Sankaty Head — Camp Sankaty was organized in July 1930. Its rustic and somewhat primitive facilities were located between the eleventh and thirteenth fairways of the Sankaty Head Golf Club in Siasconset, Massachusetts, on Nantucket Island, where the camp site… …   Wikipedia

  • Camp Ramah in the Berkshires — in Wingdale, New York, is one of seven overnight summer camps and three day camps affiliated with the Conservative Movement of Judaism and the National Ramah Commission. [ [http://www.ramahberkshires.org/ Camp Ramah Berkshires ] ] It is… …   Wikipedia

  • Camp Ramah in California — is a Jewish summer camp located in Ojai, California. Population wise, it is the largest of the Ramah summer camps, and it caters to the communities of the west coasts of the United States, Canada, Mexico, as well as the non contiguous states of… …   Wikipedia

  • Camp Ramah (Wisconsin) — Camp Ramah in Wisconsin is a Jewish summer camp based in Conover, Wisconsin, on Upper Lake Buckatabon. The Wisconsin camp was the first of the Ramah camps, established in 1947. It draws campers from across the Midwest, primarily Chicago and the… …   Wikipedia

  • Camp Ramah — Location The United States (in the Berkshires and Nyack (New York); Poconos and Philadelphia (Pennsylvania); New England (Massachusetts); Darom (Georgia); Chicago (Illinois); California; Wisconsin; and the Colorado Rocky Mountains), Canada, and… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»