-
1 miasto
-a; -a; loc sg mieście; nt( małe lub średnie) town; ( duże) cityiść (pójść perf) do miasta — to go (in)to town (BRIT), to go downtown (US)
jechać (pojechać perf) za miasto — to take a drive out of town
na mieście — pot in the high street (BRIT), downtown (US)
* * *n.Loc. mieście1. town, city; miasto stołeczne capital city; miasto-państwo polit., hist. city-state; ojcowie miasta the city fathers.2. (= teren l. centrum danego miasta) town; stare miasto the old town; wyjść na miasto go out; go into town; być na mieście be in town; być poza miastem be out of town; pojechać do miasta go downtown.3. (= ludność miasta) the town, townspeople, townsfolk; całe miasto o tym wie the whole town knows about it.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > miasto
-
2 mi|asto
n 1. town; (wielkie) city- po zakupy jeżdżę do miasta I go shopping to a. into town/the city- iść na miasto pot. to go to a. into town a. the city- spotkać się na mieście to neet in town a. the city- zjem coś na mieście I’ll eat out- wyjechać za miasto to go to the country(side)- mieszkać/pracować za miastem to live/work outside the city (borders)- rodzinne miasto home town GB, hometown US- warszawskie Stare Miasto Warsaw Old Town2. pot. (mieszkańcy) town, townspeople- mówiło o tym całe miasto the whole town was talking about it- na mieście mówią, że… there are rumours that…, people say that…3. (zarząd) municipality- □ miasto na prawie niemieckim a. magdeburskim Hist. town/city incorporated under German Law a. the Law of Magdeburg- miasto otwarte Polit. open city- miasto stołeczne the capital (city)- miasto wojewódzkie Admin. the provincial capital- miasto-państwo Hist. a city-state- święte miasto książk. holy city a. town- Wieczne Miasto książk. (Rzym) Eternal City- wolne miasto Hist., Polit. free city- wolne miasto Gdańsk Hist. the free city of GdańskThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mi|asto
-
3 cały
adjcały dzień — all day (long), the whole day
cała nuta — MUZ semibreve (BRIT), whole note (US)
cała naprzód/wstecz — full ahead/astern
całymi godzinami/dniami — for hours/days on end
cały i zdrów lub zdrowy — safe and sound
iść (pójść perf) na całego — pot to go the whole hog, to go all the way
* * *a.1. (= wszystek) all, whole; cały dzień all day (long); cały czas all the time; całe życie one's whole life, all one's life; jestem cały mokry I'm all wet; byłem za granicą całe sześć lat I was abroad for six whole years; cała prawda the whole truth; całymi godzinami for hours (and hours); cały szereg spraw do załatwienia a number of things to do; w tym cała rzecz that's the problem; z całego serca from the bottom of one's heart; ogród cały w kwiatach garden full of flowers; Ewa stała cała we łzach Eva stood there all in tears; na całe gardło at the top of one's lungs; na całej linii all along; w całym tego słowa znaczeniu in the full sense of the word, literally; z całej siły with all one's might; as hard as one can; cały ojciec ( o dziecku) like father, like son l. daughter; cała matka ( o dziecku) like mother, like daughter l. son; to cały on pot. that's him all over; na cały regulator at full volume; iść na całego go all the way; go (the) whole way; go (the) whole hog; cała nuta muz. whole note, semibreve; cała naprzód żegl. full ahead.2. (= jedyny) only, all; ten stary dom to cały mój majątek this old house is all I have.3. (= wielki) great, whole; całe mnóstwo zaproszeń loads of invitations, (great) piles of invitiations; cały stos dokumentów do podpisu (great) piles of documents to sign; cała masa kłopotów lots of trouble; całe szczęście, że... thank goodness that..., fortunately...; o całe niebo lepszy far better.4. (= niezniszczony) whole, intact, unhurt; całe buty good shoes; całe ubranie good clothes; cały i zdrów safe and sound; szukać dziury w całym pick holes in sth; i wilk syty, i owca cała that makes everyone happy.5. ( wyraża lekceważenie) nie obchodzi mnie ten wasz cały prezes I don't care about this President of yours.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cały
-
4 zal|ać
pf — zal|ewać impf (zaleję — zalewam) Ⅰ vt 1. (oblać) [osoba] zalać coś czymś to pour sth over sth- zalać owoce syropem/ogórki słoną wodą to pour syrup over the fruit/brine over the cucumbers- zalać ranę jodyną to pour iodine over a wound- zalać ogień to pour water over the flames2. (zatopić) [woda, rzeka] to flood [miasto, podłogę]- zalać łazienkę [osoba] to flood the bathroom- zalało nam piwnicę our basement flooded- powódź zalała całe miasto the entire city was flooded- miastu grozi zalanie the town is threatened by flooding- zalane tereny the flooded areas- fale zalewały pokład waves were sweeping over the deck- pot zalewał mu oczy sweat was pouring into his eyes- jej zalane łzami oczy her tear-filled eyes3. (zamoczyć) zalać coś czymś to spill sth over a. on sth- zalać sobie spodnie czerwonym winem to spill red wine over one’s trousers4. przen. (wystąpić na dużą skalę) [osoba, problemy] to flood- zalewać kogoś potokiem informacji to flood sb with information- miasto zalewa fala przestępczości a crime wave sweeps through the city- tanie towary zalewają rynek cheap goods are flooding the market- tłumy zalały plac the crowd spilled onto the square5. przen. (opanować) [uczucie] to flood- zalała ją fala wspomnień memories flooded her mind- żal zalał mu serce a feeling of sadness flooded (through) him6. przen. (oświetlić, zabarwić) to flood- słoneczny blask zalał pokój sunshine flooded (into) the room- ogród zalany światłem księżyca a moonlit garden- rumieniec zalał mu twarz a blush flooded over his face7. Techn. (wypełnić) to fill [otwór, dziurę] (czymś with sth)- zalać otwory betonem to fill the holes with concrete8. Aut. to flood [silnik, gaźnik] 9 Techn. to prime [pompę] Ⅱ zalać się — zalewać się 1. (oblać się) zalać się herbatą/kawą to spill tea/coffee over a. on oneself 2. pot. (upić się) to get sloshed pot. 3. (zacząć płakać, krwawić) zalać się łzami to break down in tears- zalał się krwią he had blood all over himThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zal|ać
-
5 szum|ieć
impf (szumisz, szumiał, szumieli) vi 1. (powodować szum) [czajnik, odkurzacz, wentylator] to hum, to whir- sala/ulica/miasto szumi gwarem the room/street/city is buzzing- szumiało mu w głowie/w uszach there was a buzzing noise in his head/ears- w klasie szumiało jak w ulu the class was buzzing with activity2. (o winie, piwie) to bubble, to sparkle 3. pot. (ekscytować się) to buzz- całe miasto/biuro o tym szumiało the whole town/office buzzed with rumours- szumiało o tej sprawie jeszcze długo potem the rumours continued for a long time4. pot. (wprowadzać zamieszanie) to riot- wzmożono represje, aby odechciało się im szumieć repressive measures were taken to discourage the protesters5. pot. (szaleć) to live it up pot.- zachciało mu się szumieć na starość in his old age he decided to live it up and have a good time■ alkohol/wino/piwo szumi mu w głowie alcohol/wine/beer goes to his headThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > szum|ieć
-
6 cmentarz
m 1. (przykościelny) graveyard, churchyard; (komunalny, wojskowy) cemetery, burial ground- cmentarz katolicki/żydowski/protestancki a Catholic/Jewish/Protestant cemetery2. (miejsce tragedii) graveyard- całe miasto to jeden wielki cmentarz the whole town is one big graveyard* * *-a; -e; gen pl; -y; mcemetery; ( przy kościele) churchyard, graveyard* * *miGen. -a1. ( miejsce wiecznego spoczynku) cemetery, graveyard.2. hist. (= dziedziniec kościelny) churchyard.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cmentarz
-
7 schodzić
( iść w dół) to go down; (z konia, roweru) to dismount, to get off; (z fotela, kanapy) to get off, (o samolocie, drodze) to descend; ( o łodzi podwodnej) to submerge; (pot: sprzedawać się) to sell, (o plamie, pierścionku) to come offschodzić z kursu — to stray lub swerve from the course
* * *ipf.1. (po drabinie, schodach) go down, descend; przen. ( o lawinie) strike; schodzić po schodach come down the stairs, descend the stairs; schodzić po drabinie climb down the ladder; schodzić do lądowania lotn. descend.2. (na bok, z drogi) step aside, move over; zejdź mi z drogi! off my way!; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; schodzić komuś z oczu get out of sb's face; schodzić z uczciwej drogi l. na manowce stray (from the straight and narrow); schodzić z kursu żegl., lotn. deviate from the course; schodzić z taśmy produkcyjnej become available; schodzić z tego świata breathe one's last, pass away; schodzić na drugi plan take second place; dyskusja schodzi na temat... conversation steers in the direction of...3. (= dawać się usunąć) come off; plama nie schodzi the stain won't come off.4. (= zsiadać) (z kanapy, fotela) get off; (z konia, roweru) dismount.5. ( o czasie) (= wymagać) take; (= mijać) go by, pass; schodzi na tym sporo czasu it takes a lot of time; zawsze schodzi nam trochę czasu na przygotowaniach preparation will always take (some) time; tydzień schodzi zanim się obejrzysz a week goes by before you know it.6. handl. (= sprzedawać się) sell.pf.1. (= przemierzyć) walk; schodzić całe miasto walk all around town.2. ( buty) wear thin.ipf.1. (= gromadzić się) gather; (= stopniowo nadchodzić) trickle in.2. (= stykać się) touch.3. (= odbywać się jednocześnie) coincide.4. pot. (= łączyć się w parę) hit it off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > schodzić
-
8 spływać
impf ⇒ spłynąć* * *(o wodzie, kroplach) to flow (down); (o łodzi, barce) to float, (o włosach, grzywie) to fallspływaj! — pot beat it! (pot)
* * *ipf.- am -asz1. (= ściekać) flow, run down; (o łzach, pocie) roll, stream; pot z niego spływał his entire body poured with sweat; (o strumyku, cieczy, wodzie) run, trickle; (o zarzutach, krytyce) flow over; całe miasto spływało krwią the whole town ran with blood; moje słowa spłynęły po nim jak po kaczce my words rolled off him like water off a duck's back; zdenerwowanie spłynęło z niej w końcu her excitement finally ebbed away l. waned l. died out; spłynął na nią spokój she was overcome l. overwhelmed with peace, she calmed down; łzy spływały mu po policzkach tears were running down his cheeks.2. (o danych, listach, wiadomościach itp.) trickle in, pour in; dane o zniszczeniu spływały do redakcji reports on the devastation poured in to the editor's office.3. (= płynąć z prądem) flow, drift, float; ( o wodach rzeki) tumble, flow, run.4. (o włosach, szatach) (= opadać) fall; włosy spływały jej na ramiona her hair fell to her shoulders.5. pot. (= odchodzić) split; spływaj! beat it!, buzz off!, get lost!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spływać
-
9 ob|leźć
pf — ob|łazić impf (oblezę, obleziesz, oblazł, oblazła, obleźli — obłażę) Ⅰ vt 1. [insekty, robaki] to crawl (all) over- oblazły ją mrówki ants crawled a. swarmed (all) over her, she was crawling with ants2. pot. (obejść) to walk (all) around- oblazła całe miasto w poszukiwaniu jakiejś ulicy she walked around the whole city looking for a certain streetⅡ vi (stracić wierzchnią warstwę) [tynk] to peel a. flake off- farba obłazi ze ścian the paint is peeling a. flaking off the walls- ściany obłażą z farby the walls are peeling- futro w wielu miejscach obłazi the fur is coming out a. off in many places- lakier obłazi z paznokci the nail polish is coming offThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ob|leźć
-
10 perspektyw|a
f 1. Szt. perspective- teoria perspektywy the theory of perspective2. (panorama) perspective, vista- perspektywa na całe miasto a vista of the whole town3. przen. (widoki na przyszłość) prospect- kiepska/ponura perspektywa a bleak/gloomy prospect- perspektywa na awans prospects for promotion- mieć coś w perspektywie to have sth in view4. przen. (odległość w czasie) perspective- spojrzeć na coś z perspektywy lat 80. to look at sth from the perspective of the 1980s, to look at sth from the vantage point of the 1980s- oceniać coś z perspektywy lat to look back on sth (some) years later- tracić/zatracać perspektywę to lose (one’s) perspective5. Mat. perspective□ perspektywa barwna colour perspectiveThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > perspektyw|a
-
11 prze|jść
pf — prze|chodzić1 impf (przejdę, przejdziesz, przejdzie, przeszedł, przeszła, przeszli — przechodzę) Ⅰ vt 1. (doświadczyć, przeżyć) to experience, to go through- wiele przeszli podczas wojny they had gone through a lot during the war- przejść twardą szkołę (życia) to grow up in a hard school, to go through the mill- w zeszłym roku przeszła ciężką grypę last year she suffered from a bad case of (the) flu- wiele przeszła she’s gone a. been through a lot2. pot. (zostać poddanym badaniom) to pass- mój samochód przeszedł pomyślnie wszystkie testy my car has passed all its roadworthiness tests- wszystkie urządzenia przeszły właśnie generalny remont all equipment has just been overhauled3. przest. (przestudiować, przerobić) to study- powtarzała z dziećmi to, co przeszły w zeszłym roku w szkole she revised with the children what they learned last year at schoolⅡ vi 1. (przebyć odległość, przemieścić się) w ciągu dnia przeszli piętnaście kilometrów during the day they covered fifteen kilometres- przejdźmy do mojego biura let’s go to my office- przeszedł pieszo przez całe miasto he went around the whole town on foot2. pot. (przesunąć się) to pass- właśnie przeszedł tędy pociąg the train has just passed this way- czy nikt tędy nie przechodził? has anybody passed this way?- burza przeszła bokiem the storm passed us/them by- zaraza przeszła przez cały kraj the plague swept through the entire country3. (idąc minąć) to pass by, to miss [dom, ulicę]- przeszła obok i nie zauważyła go wcale she passed by and didn’t notice him4. (przedostać się na drugą stronę) przejść przez coś to get across [jezdnię, most]; to get over [płot, mur]; to get through [bramę, punkt kontrolny]- pomógł jej przejść przez ulicę he helped her across the street- przejdź po pasach! take the zebra crossing!- przejście wzbronione no trespassing5. przen. (przeniknąć) to go through, to come through- igła nie chciała przejść przez gruby materiał the needle wouldn’t go through the thick fabric- światło nie przechodziło przez brudne szyby the light didn’t filter through the dirty windows- kula przeszła przez płuco the bullet went through the lung6. pot. (przeciąć) (o liniach, szlakach, drogach) to go through, to run through- autostrada ma przejść na wschód od miasta/przez środek wsi the motorway is to run east of the town/through the middle of the village- przez rzekę przechodzi granica the frontier a. border runs across the river7. (spełnić warunki) (o rywalizacji) to pass, to qualify- drużyna przeszła do półfinału the team made it a. got through to the semi-finals- przeszliśmy pomyślnie eliminacje we got through the qualifying round- nie przeszedł do drugiej tury wyborów he didn’t make it to the second round of the election, he lost in the first round of the election8. przen. (zostać przyjętym) (o projekcie, kandydaturze) to ge through, to go through- wniosek przeszedł 150 głosami przeciw 96 the motion was carried by 150 votes to 96- budżet przeszedł większością głosów the budget was approved by a majority vote- ustawa nie przeszła the bill was rejected, the law failed to get through- nie myśl, że przejdą takie numery! pot. don’t think you’re going to get away with this!9. (minąć) to go (over), to pass- ból powoli przechodził the pain was slowly going away- ból przeszedł po godzinie the pain eased off after an hour- terminy realizacji zobowiązań dawno przeszły the deadlines have all been missed- zima nareszcie przeszła the winter’s gone at last- poczekam, aż burza przejdzie I’ll wait until the storm subsides a. the storm’s over10. pot. (zacząć robić coś nowego) przejść do cywila to leave the armed forces- przejść na nowe stanowisko to take a new post- przejść do rezerwy to be transferred to the reserve, to pass to the reserve- przejść na dietę to go on a diet- przejść do innego tematu to change the subject- w tym roku przechodzę na wcześniejszą emeryturę I’m taking early retirement this year- przeszedł z partii konserwatywnej do partii liberalnej he went over to the conservative party from the liberals- przejść na inną wiarę to change one’s faith- przejść na katolicyzm/Islam to convert to Catholicism/Islam- przejść do wyższej/następnej klasy to get through to the next year- uczy się dobrze, przechodzi z klasy do klasy he’s a good pupil and never has to repeat a year11. przen. (przekształcić się) to turn, to evolve (w coś into sth)- przejść od wzniosłości do śmieszności to go from the sublime to the ridiculous- szarpanina przeszła w bójkę a punch-up turned into a major fight a. incident- energia chemiczna przechodzi w elektryczną chemical energy is converted into electrical energy- jesień przeszła w zimę the autumn turned a. wore into winter12. (przesiąknąć) to become permeated- nasze ubrania przeszły wilgocią our clothes were permeated with damp- cały dom przeszedł zapachem smażonej ryby the aroma of fried fish spread through a. permeated the entire houseⅢ przejść się pot. to take a walk (po czymś around a. about sth)- przeszedł się po parku he walked around the park- przejdę się trochę przed obiadem I’ll have a little walk before lunch- przejdę się do niej po obiedzie I’ll walk over to her after lunch■ przejść do historii/do potomności książk. to go down in history a. to posterity- przejdzie do historii jako wielki mąż stanu he will go down in history as a great statesman- przejść do tematu to get down to the subject- przejść na „ty” pot. to start to address each other by first names- przejść z kimś na „ty” to call sb by a. move onto first name terms, to start to call sb by his/her first name- w biurze wszyscy przeszli na „ty” in the office everybody is on first name terms- przejść suchą nogą pot. to cross without getting one’s feet wet- przejść w czyjeś ręce to pass into sb’s hands- przejść na angielski/niemiecki pot. to switch to English/German- przechodzenie z francuskiego na hiszpański sprawia mi trudność I can’t switch from French to Spanish easily- przejść nad czymś do porządku dziennego to come to terms with sth- ani przez myśl/głowę mi/jej nie przeszło it didn’t even occur to me/her- ani przez głowę mi nie przeszło, żeby cię posądzić o coś takiego it didn’t even occur to me to suspect you of something like that- to przechodzi ludzkie pojęcie a. wszelkie pojęcie a. ludzkie wyobrażenie a. wszelkie wyobrażenie that beats everything!; that takes the cake a. biscuit! pot., pejor.- jego skąpstwo/ich zuchwalstwo przechodzi ludzkie pojęcie his miserliness a. stinginess/their impudence is indescribable- przejść bez echa to pass unnoticed- przejść przez czyjeś ręce pot. to pass through sb’s hands- ta sprawa musi przejść przez ręce burmistrza this matter has to be endorsed by the mayor- ta decyzja musi jeszcze przejść przez zarząd pot. the decision must still be endorsed by the board- przejść (czyjeś) najśmielsze oczekiwania to exceed one’s wildest expectations- przejść samego siebie to surpass oneself- słowa nie chciały mu/jej przejść a. przechodziły mu/jej z trudem przez gardło pot. he/she was lost for words a. at a loss for words, he/she was unable to get a word out- słowa przeprosin z trudem przechodziły mu przez gardło the apology stuck in his throat, he found it very difficult to say sorry- ze wzruszenia słowa nie chciały przejść jej przez gardło she was so moved that she found herself tongue-tied a. that she was unable to get a word out- dreszcze/ciarki przeszły po nim/niej shivers ran down his/her spine- strach przeszedł po nim he suddenly shivered with fear- na jego widok ciarki przeszły jej po plecach he gave her the horrors, at the sight of him she felt prickles down her spine- ciarki po mnie przechodzą, gdy o tym pomyślę it gives me the shivers when I think of itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prze|jść
-
12 zbiega|ć2
pf vt (przewędrować) zbiegać całe miasto, szukając czegoś to run around the whole town looking for sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zbiega|ć2
-
13 zg|onić2
pf Ⅰ vt 1. (zmęczyć gonieniem) to wear [sb/sth] out running- zgonić konia to ride a horse too hard- był zgoniony bieganiem po sklepach he was exhausted with running around the shops2. pot. (schodzić) to walk all over, to run all around- zgoniłem całe miasto w poszukiwaniu bankomatu I walked all over town a. I ran all around town looking for an ATMⅡ zgonić się pot. to wear oneself out running aboutThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zg|onić2
-
14 zaj|ąć
pf — zaj|mować impf (zajmę, zajęła, zajęli — zajmuję) Ⅰ vt 1. (wypełnić przestrzeń) to take up, to occupy, to fill- stół zajmował środek pokoju a large table occupied the middle of the room- tłum zajął cały plac the crowd filled the whole square- tabelki zajmują zbyt dużo miejsca the tables take up too much space- wojsko zajęło nowe pozycje the army took up new positions2. (siąść) to take [miejsce]- zająć stolik to take a table- zajmij mi miejsce, dobrze? keep a seat for me, please- „przepraszam, czy to miejsce jest wolne?” – „nie, zajęte” ‘excuse me, is this seat vacant?’ – ‘no, it’s taken’3. (w klasyfikacji, hierarchii) zająć pierwsze/ostatnie miejsce na liście to be first/last on the list- zajmować ważne/odpowiedzialne/dobrze płatne stanowisko w firmie to have an important/a responsible/a well-paid position in the company- zajmować wysokie stanowisko to be highly placed4. (wziąć w użytkowanie) to take, to occupy- firma zajęła całe piętro the company occupies the whole floor- zajęła najlepszy apartament w hotelu she took the best suite in the hotel- długo będziesz zajmować kuchnię/łazienkę? are you going to occupy the kitchen/bathroom a. be in the kitchen/bathroom for long?5. (zawładnąć) to occupy [miasto, terytorium] 6. (wypełnić czas) to take- robienie zakupów zajmowało dużo czasu the shopping took (up) a lot of time- dotarcie na miejsce zajmie nam pół godziny it will take us half an hour to get there- mogę ci zająć chwilkę? could you spare a minute?7. (zaciekawić) to absorb- książka/audycja bardzo nas zajęła the book/broadcast absorbed us- spróbuj zająć ich jakimś opowiadaniem try to entertain them with some anecdote- zajmij czymś dzieci, bo zaczną psocić occupy the children with something or they’ll be up to mischief8. (zarekwirować) to distrain- komornik zajął im meble the bailiff distrained their furniture9 (rozprzestrzenić się) [choroba] to affect; [ogień] to take hold- gruźlica zajęła oba płuca both lungs have been affected by TB- płomienie zajęły większą część dachu the flames took hold of most of the roof10 Polit., Wojsk. to occupy [miasto, teren] Ⅱ zająć się — zajmować się 1. (zacząć coś robić) to take up- na emeryturze zajął się ogródkiem when he retired he took up gardening- czym zajmuje się jego firma? what does his company do?- zrezygnowała z pracy i zajęła się domem she gave up her job and became a housewife2. (zaopiekować się) to take care (kimś/czymś of sb/sth)- zajmować się dziećmi to take care of children- zajmować się gośćmi to entertain guests3. (zapalić się) to catch fire- od płonącej stodoły zajęły się dalsze zabudowania other buildings caught fire from the burning barn■ zająć stanowisko to take a. adopt a stanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zaj|ąć
-
15 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
16 za|łożyć
pf — za|kładać impf Ⅰ vt 1. (dać początek) to establish [stowarzyszenie, fundację, firmę]; to found [miasto, klasztor, firmę]- założyć gniazdo to build a. make a nest- założyć rodzinę to start a family2. (nałożyć) to put on [okulary, ubranie, buty]- założyć komuś cewnik to catheterize sb- założyć komuś kaftan bezpieczeństwa to straitjacket sb- założyć komuś kajdanki to handcuff sb, to put handcuffs on sb- założyć psu kaganiec to muzzle a dog- założyć koniowi uprząż to harness a horse- założyć komuś blokadę na koło to clamp sb’s car- założyć nogę na nogę to cross one’s legs- siedzieć z założonymi rękami to sit idle3. (zainstalować) to install [gaz, elektryczność, telefon]- założyć podsłuch w pokoju/telefonie to bug a room/phone4. (podwinąć) to turn up [brzeg sukienki, rękaw]- założyć stronę książki to mark a page in a book5. (zapełnić) to cover- całe biurko założył papierami he covered the whole desk with papers6. (wpłacić za kogoś) to pay- załóż za mnie składkę, zwrócę ci jutro pay the contribution for me, I’ll give it back tomorow7. (przypuścić) to assume, to suppose- załóżmy, że… let’s assume that…8. (zaplanować) to intend- założyła sobie, że doprowadzi sprawę do końca she was determined to complete the case9 Prawo (wnieść) to lodge [apelację, rewizję] Ⅱ założyć się — zakładać się 1. (zrobić zakład) to bet- założył się z kolegą, że wygra wyścig he bet his friend that he’d win the race2. (nakładać się) to overlap- poły płaszcza zakładają się na siebie the coat flaps overlapThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > za|łożyć
-
17 życi|e
n sgt 1. (proces) life- życie na ziemi life on earth- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life2. (egzystencja) life- uratować komuś życie to save sb’s life- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life- odebrać sobie życie to take one’s (own) life- stracić życie to lose one’s life- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life- ujść z życiem to escape with one’s life- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.- pozostawać przy życiu to remain alive- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town- cieszyć się życiem to enjoy life- używać życia to live life to the full- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning- styl życia a lifestyle, a way of life- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life- urządzić sobie życie to arrange one’s life- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses4. (utrzymanie) living- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits- poziom życia the standard of living, living standards- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive- pieniądze na życie housekeeping (money)5. (rzeczywistość) (real) life- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced- historia z życia wzięta a true-life story6. (witalność) life, energy- być pełnym życia to be full of life a. vigour- tryskać życiem to be bursting with energy- z życiem, panowie! look lively, men! pot.7. (ruch) life- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life8. (środowisko) life- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life9 (funkcjonowanie) life- średni czas życia samochodu the average life of a car- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive- □ nocne życie miasta the city’s nightlife- życie intymne sb’s love life- życie osobiste a. prywatne private life- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life- brać życie lekko to be light-hearted- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously- być bez życia to be lifeless- być czyimś życiem książk. to be sb’s life- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life- dać znak życia (napisać list) to drop a line- darować komuś życie książk. to spare sb’s life- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life- ma życie usłane różami his life is a bed of roses- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life- póki życia przest. until a. to the end of one’s days- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth- samo życie that’s life, such is life- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death- szkoła życia książk. school of hard knocks- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghostThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
См. также в других словарях:
miasto — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n I, Mc. miastomieście {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} jednostka podziału terytorialnego, obejmująca obszar o zwartej i intensywnej zabudowie, zamieszkany przez ludność czerpiącą źródła… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
miasto — n III, Ms. mieście; lm D. miast 1. «duży obszar intensywnie i planowo zabudowany, podlegający odrębnej administracji, będący skupiskiem ludności wykonującej zawody nierolnicze» Miasto stołeczne, prowincjonalne. Miasto fabryczne, handlowe, portowe … Słownik języka polskiego
Apteka — is a Polish rock band, founded in 1983 in Gdynia. Their LP Narkotyki won Płyta Roku ( LP of the Year ) of Gazeta Wyborcza in 1992.The word apteka means drug store in Polish, and the lyrics of Apteka s song are often about drugs. Current members*… … Wikipedia
Курган Костюшко (Краков) — У этого термина существуют и другие значения, см. Курган Костюшко. Памятник Курган Костюшко Kopiec Kościuszki … Википедия
obleźć — dk XI, obleźćlezę, obleźćleziesz, obleźćleź, obleźćlazł, obleźćlazła, obleźćleźli, obleźćleziony, obleźćlazłszy obłazić ndk VIa, obleźćłażę, obleźćłazisz, obleźćłaź, obleźćłaził 1. «o insektach, robakach: wleźć, wpełznąć na kogoś, na coś; obsiąść … Słownik języka polskiego
przejść — dk, przejśćjdę, przejśćjdziesz, przejdź, przeszedł, przeszła, przeszli przechodzić ndk VIa, przejśćdzę, przejśćdzisz, przejśćchodź, przejśćdził 1. «idąc przebyć jakąś drogę, przekroczyć coś, udać się dokądś, minąć kogoś, coś» W ciągu dnia… … Słownik języka polskiego
s- — «przedrostek będący odpowiednikiem przedrostka z przed spółgłoskami bezdźwięcznymi, z wyjątkiem s, sz, ś (si), ć (ci)» 1. «tworzący czasowniki pochodne» a) «nadający charakter dokonany czasownikowi niedokonanemu, np. chować schować, karcić… … Słownik języka polskiego
zbiegać — I, zbiegaćam, zbiegaćasz, zbiegaćają, zbiegaćaj, zbiegaćał 1. ndk → zbiec 2. dk «objechać, obejść, przewędrować» Zbiegać całe miasto w poszukiwaniu czegoś … Słownik języka polskiego
zlatać — dk I, zlataćam, zlataćasz, zlataćają, zlataćaj, zlataćał pot. «latając, biegając, szybko chodząc obejść, zwiedzić wiele miejsc, wielki obszar» Zlatać całe miasto. zlatać się pot. «zmęczyć się długim lataniem, szybkim chodzeniem, bieganiem;… … Słownik języka polskiego
ginąć — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk IVa, ginąćnę, ginąćnie, giń, ginąćnął, ginąćnęli {{/stl 8}}– zginąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVa {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zwykle o człowieku: umierać nagle śmiercią gwałtowną :… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
obejmować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, obejmowaćmuję, obejmowaćmuje, obejmowaćany {{/stl 8}}– objąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Va, obejmę, obejmie, obejmij, objął, objęła, objęli, objęty {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}… … Langenscheidt Polski wyjaśnień