Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

cŭpĭdus

  • 1 cupidus

    cŭpĭdus, a, um, adj. [cupio], longing, desiring, desirous, eager, in a good and bad sense, wishing, loving, fond, etc. (very freq. and class.); constr. with gen., abl., inf., in, or absol.
    I.
    In a good sense.
    1.
    Of persons.
    (α).
    With gen.:

    ejus videndi cupidus,

    Ter. Hec. 3, 3, 12; so,

    huc redeundi, abeundi a milite, Vosque hic videndi,

    id. ib. 1, 2, 16:

    redeundi domum,

    id. ib. 3, 1, 3:

    bellandi,

    Caes. B. G. 1, 2:

    te audiendi,

    Cic. de Or. 2, 4, 16:

    valde spectandi,

    id. ib. 1, 35, 162: satis faciendi rei publicae, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 1 et saep.:

    vitae,

    Lucr. 6, 1238; Cic. Fam. 14, 4, 1:

    mortis,

    Hor. S. 2, [p. 499] 2, 98:

    liberorum,

    Quint. 4, 2, 42:

    sententiarum,

    id. 5, 13, 31:

    pacis,

    Hor. S. 2, 1, 44 et saep.— Comp.:

    contentionis quam veritatis,

    Cic. de Or. 1, 11, 47.— Sup.:

    litterarum,

    Nep. Cato, 3, 1:

    nostri,

    Cic. de Or. 1, 22, 104. —
    (β).
    With inf.:

    attingere,

    Prop. 1, 19, 9:

    moriri,

    Ov. M. 14, 215.—
    * (γ).
    With in and abl.:

    cupidus in perspiciendā cognoscendāque rerum naturā,

    Cic. Off. 1, 43, 154.—
    (δ).
    Absol.:

    si quicquam cupido optantique obtigit,

    Cat. 107, 1:

    cupidum vires Deficiunt,

    Hor. S. 2, 1, 12.—
    2.
    Of things:

    equorum Vis cupida,

    Lucr. 2, 265.—
    II.
    In a bad sense, passionately desiring or longing for, eager, greedy, lustful, passionate.
    A.
    In gen.
    1.
    Of persons.
    (α).
    With gen.:

    auri,

    Plaut. Poen. 1, 1, 51; cf.

    pecuniae,

    Cic. Verr. 1, 3, 8:

    damni,

    Plaut. Ps. 4, 7, 34:

    vini,

    id. ib. 1, 2, 50 (not vino, v. Ritschl ad h. l.):

    rerum novarum, imperii,

    Caes. B. G. 5, 6; cf.:

    rerum novarum,

    id. ib. 1, 18:

    cujuscumque motūs novi,

    Tac. H. 1, 80; and:

    nullius rei nisi imperii,

    Nep. Reg. 2, 2:

    laedendi,

    Quint. 5, 7, 16:

    maledicendi,

    id. 6, 2, 16 et saep.—
    (β).
    Absol.:

    cupidos moderatis anteferre,

    Cic. Font. 14, 32 (10, 22):

    non esse mirandum, qui in illā re turpis aut cupidus aut petulans fuerit, hāc quoque in re eum deliquisse,

    id. Inv. 2, 10, 33:

    emit homo cupidus (for which, just before, cupiditate incensus),

    eager to purchase, id. Off. 3, 14, 59:

    stultus cupidusque,

    Hor. Ep. 1, 2, 24:

    cupidusque et amata relinquere pernix,

    id. A. P. 165 al. —
    2.
    Of things:

    cor,

    Lucr. 4, 1138; Prop. 1, 8, 29; Hor. C. 3, 14, 26 al.—
    B.
    In partic.
    1.
    Longing from love, pining, languishing for, loving.
    a.
    Of persons:

    neu me cupidum eo (sc. ad uxorem ducendam) impulisset,

    Ter. Phorm. 1, 3, 6:

    maritus,

    Cat. 64, 375; Tib. 1, 8, 74; Ov. M. 4, 679:

    cupidi nomen amantis habe,

    id. H. 3, 26.—
    b.
    Of things:

    simul ac cupidae mentis satiata libido est,

    Cat. 64, 147; Ov. M. 11, 63; id. Am. 3, 7, 9 al.—
    2.
    Desirous of money, avaricious, covetous, Quint. 11, 1, 88:

    multitudo cupidorum hominum,

    Cic. Imp. Pomp. 22, 64:

    homo castus ac non cupidus,

    id. Sest. 43, 93; Vitr. 1, 1, 7; so in sup., Suet. Vesp. 16.—
    3.
    Devoted to a party, favoring any one, partial:

    quaestores vehementer (Verris),

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:

    cupidi et irati et conjurati testes,

    id. Font. 10, 21 (6, 11):

    judices (with infesti, invidentes),

    Tac. Or. 31; cf. comp.:

    judex,

    Cic. Caecin. 3, 8;

    and auctor,

    id. Clu. 24, 66.—Hence, cŭ-pĭdē, adv., eagerly, in a good and bad sense, zealously, passionately, vehemently, ardently, warmly, partially, etc. (freq. and class.), Plaut. Stich. 2, 1, 11; Ter. Ad. 2, 2, 1; Cic. Att. 6, 3, 3; id. Rosc. Am. 18, 50; id. Phil. 2, 21, 52; Nep. Arist. 1, 4; Quint. 1, 3, 13; Cat. 63, 2; Hor. Ep. 2, 1, 100 et saep.— Comp., Caes. B. G. 1, 15; 5, 15; Liv. 3, 32, 3 al.— Sup., Caes. B. G. 1, 40; id. B. C. 2, 20; Sall. C. 40, 4 al.

    Lewis & Short latin dictionary > cupidus

  • 2 cupidus

        cupidus adj. with comp. and sup.    [CVP-], longing, desiring, desirous, eager, zealous, wishing, loving, fond: eius videndi, T.: bellandi, Cs.: te audiendi: tui, devoted to: contentionis cupidiores quam veritatis: cupidissimus litterarum, N.: cupidissimis omnibus, eager for battle, Cs.: moriri, O.: tuas componere laudes, Tb.: in perspiciendā rerum naturā. — Excessively desirous, passionate, eager, greedy, lustful, covetous: animum cupidum inopiā incendere, T.: cupidos moderatis anteferre: emit homo: pecuniae: rerum novarum, Cs.: animi rixae, H.—Amorous, loving, longing: amantes, O.—Poet.: Eurydicem cupidis amplectitur ulnis, O. — Avaricious, covetous: homo. — Prejudiced, partisan, partial: quaestores vehementer (Verris): multi cupidi tui sunt, partisans: cupidior iudex.
    * * *
    cupida -um, cupidior -or -us, cupidissimus -a -um ADJ
    eager/passionate; longing for/desirous of (with gen.); greedy; wanton/lecherous

    Latin-English dictionary > cupidus

  • 3 per-cupidus

        per-cupidus adj.,     very fond: tui.

    Latin-English dictionary > per-cupidus

  • 4 Cupido

    cŭpīdo ( cūpēdo or cuppēdo, Lucr. 1, 1082; 4, 1090; 5, 45), ĭnis, f. (m., Plant. Am. 2, 2, 210; Hor. C. 2, 16, 15; 3, 16, 39; 3, 24, 51; id. S. 1, 1, 61; id. Ep. 1, 1, 33; Ov. M. 8, 74; 9, 734; Sil. 4, 99; and personified in all authors; v. the foll.) [cupidus], access. form of cupiditas, desire, wish, longing, eagerness, in a good and (more usu.) in a bad sense (very freq. in the poets and histt., esp. in Sall.; twice in Quint., but in Cic. only as personified).
    I.
    In gen.
    A.
    In a good sense: cupido cepit miseram nunc me proloqui, etc. (transl. from Eurip. Med. 57: himeros m hupêlthe, etc.), Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.); cf.:

    Romulum cupido cepit urbis condendae,

    Liv. 1, 6, 3:

    cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,

    id. 40, 21, 2; and with inf.:

    cupido incessit Aethiopiam invisere,

    Curt. 4, 8, 3:

    aquae,

    Plaut. Trin. 3, 2, 50; cf.:

    laticum frugumque,

    Lucr. 4, 1093:

    gloriae,

    Sall. C. 7, 3:

    aeternitatis perpetuaeque famae,

    Suet. Ner. 55:

    lucis,

    Quint. 6, prooem. §

    13: placendi,

    id. 10, 7, 17 al. —
    2.
    Trop., of things:

    res medii cuppedine victae,

    overcome by their tendency to a centre, Lucr. 1, 1082.—
    B.
    In a bad sense, desire, passion, lust, greed.
    (α).
    With gen.:

    honorum caeca (with avarities),

    Lucr. 3, 59; cf.

    honoris,

    Sall. C. 3, 5:

    mala vitaï,

    Lucr. 3, 1077:

    immitis uvae (i. e. virginis immaturae),

    Hor. C. 2, 5, 9:

    praedae caeca,

    Ov. M. 3, 620:

    intempestiva concubitūs,

    id. ib. 10, 689; cf.

    Veneris,

    id. ib. 14, 634 et saep.:

    difficilia faciundi,

    Sall. J. 93, 3:

    ejus (oppidi) potiundi,

    id. ib. 89, 6:

    quarum (rerum) inmodica cupido inter mortales est,

    Liv. 6, 35, 6:

    populos ad cupidinem novae fortunae erigere,

    id. 21, 19, 7.—In plur.:

    malae dominationis cupidinibus flagrans,

    Tac. A. 13, 2.—
    (β).
    Absol.:

    homines cupidine caeci,

    Lucr. 4, 1153; so id. 4, 1090:

    cuppedinis acres curae,

    id. 5, 45; Hor. C. 2, 16, 15 et saep.:

    femineus,

    Ov. M. 9, 734; cf.

    muliebris,

    Tac. A. 4, 39.—In plur., Hor. S. 1, 2, 111; 2, 7, 85; Tac. A. 3, 52:

    eo provectas Romanorum cupidines, ut non corpora, ne senectam quidam aut virginitatem inpollutam relinquant,

    id. ib. 14, 35.—
    II.
    In partic.
    A.
    The desire that springs from love, desire, love:

    differor Cupidine ejus,

    Plaut. Poen. 1, 1, 29; cf.:

    visae virginis,

    Ov. M. 13, 906; Plaut. Am. 2, 2, 210; cf. id. Poen. 1, 1, 68. —In plur.:

    me, Contactum nullis ante cupidinibus,

    Prop. 1, 1, 2.—Hence,
    2.
    Personified: Cŭpīdo, ĭnis, m., the god of love, Cupid, son of Venus, Cic. N. D. 3, 23, 58 sq.; Prop. 2, 14, 5 (3, 18, 21); Ov. M. 1, 453; 5, 366 et saep.; Hor. C. 1, 2, 34; 2, 8, 14 al.;

    in the form CVPEDO,

    Inscr. Orell. 1367.—In plur.:

    mater saeva Cupidinum,

    Hor. C. 1, 19, 1 Orell. ad loc.; 4, 1, 5 al.; cf.

    of sculptured figures: exstant caelati scyphi... Myos in eādem aede Silenos et Cupidines,

    Plin. 33, 12, 55, § 155; 36, 5, 4, § 41. —Hence,
    (β).
    Cŭpīdĭnĕus, a, um, adj., of or belonging to Cupid ( poet.):

    tela,

    Ov. Tr. 4, 10, 65:

    sagittae,

    id. R. Am. 157.— Transf., lovely, charming ( = formosus), Mart. 7, 87, 9.—
    B.
    In animals, the sexual impulse:

    equina,

    Col. 6, 27, 3:

    equi cupidine sollicitati,

    id. 6, 27, 8.—
    C.
    (Cf. cupidus, II. A. 2., and cupiditas, II. B. 1.) Avarice, covetousness:

    Narcissum incusat cupidinis ac praedarum,

    Tac. A. 12, 57; in plur., id. H. 1, 66.—
    * 2.
    Personified:

    Cupido sordidus,

    sordid Avarice, Hor. C. 2, 16, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > Cupido

  • 5 cupido

    cŭpīdo ( cūpēdo or cuppēdo, Lucr. 1, 1082; 4, 1090; 5, 45), ĭnis, f. (m., Plant. Am. 2, 2, 210; Hor. C. 2, 16, 15; 3, 16, 39; 3, 24, 51; id. S. 1, 1, 61; id. Ep. 1, 1, 33; Ov. M. 8, 74; 9, 734; Sil. 4, 99; and personified in all authors; v. the foll.) [cupidus], access. form of cupiditas, desire, wish, longing, eagerness, in a good and (more usu.) in a bad sense (very freq. in the poets and histt., esp. in Sall.; twice in Quint., but in Cic. only as personified).
    I.
    In gen.
    A.
    In a good sense: cupido cepit miseram nunc me proloqui, etc. (transl. from Eurip. Med. 57: himeros m hupêlthe, etc.), Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.); cf.:

    Romulum cupido cepit urbis condendae,

    Liv. 1, 6, 3:

    cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,

    id. 40, 21, 2; and with inf.:

    cupido incessit Aethiopiam invisere,

    Curt. 4, 8, 3:

    aquae,

    Plaut. Trin. 3, 2, 50; cf.:

    laticum frugumque,

    Lucr. 4, 1093:

    gloriae,

    Sall. C. 7, 3:

    aeternitatis perpetuaeque famae,

    Suet. Ner. 55:

    lucis,

    Quint. 6, prooem. §

    13: placendi,

    id. 10, 7, 17 al. —
    2.
    Trop., of things:

    res medii cuppedine victae,

    overcome by their tendency to a centre, Lucr. 1, 1082.—
    B.
    In a bad sense, desire, passion, lust, greed.
    (α).
    With gen.:

    honorum caeca (with avarities),

    Lucr. 3, 59; cf.

    honoris,

    Sall. C. 3, 5:

    mala vitaï,

    Lucr. 3, 1077:

    immitis uvae (i. e. virginis immaturae),

    Hor. C. 2, 5, 9:

    praedae caeca,

    Ov. M. 3, 620:

    intempestiva concubitūs,

    id. ib. 10, 689; cf.

    Veneris,

    id. ib. 14, 634 et saep.:

    difficilia faciundi,

    Sall. J. 93, 3:

    ejus (oppidi) potiundi,

    id. ib. 89, 6:

    quarum (rerum) inmodica cupido inter mortales est,

    Liv. 6, 35, 6:

    populos ad cupidinem novae fortunae erigere,

    id. 21, 19, 7.—In plur.:

    malae dominationis cupidinibus flagrans,

    Tac. A. 13, 2.—
    (β).
    Absol.:

    homines cupidine caeci,

    Lucr. 4, 1153; so id. 4, 1090:

    cuppedinis acres curae,

    id. 5, 45; Hor. C. 2, 16, 15 et saep.:

    femineus,

    Ov. M. 9, 734; cf.

    muliebris,

    Tac. A. 4, 39.—In plur., Hor. S. 1, 2, 111; 2, 7, 85; Tac. A. 3, 52:

    eo provectas Romanorum cupidines, ut non corpora, ne senectam quidam aut virginitatem inpollutam relinquant,

    id. ib. 14, 35.—
    II.
    In partic.
    A.
    The desire that springs from love, desire, love:

    differor Cupidine ejus,

    Plaut. Poen. 1, 1, 29; cf.:

    visae virginis,

    Ov. M. 13, 906; Plaut. Am. 2, 2, 210; cf. id. Poen. 1, 1, 68. —In plur.:

    me, Contactum nullis ante cupidinibus,

    Prop. 1, 1, 2.—Hence,
    2.
    Personified: Cŭpīdo, ĭnis, m., the god of love, Cupid, son of Venus, Cic. N. D. 3, 23, 58 sq.; Prop. 2, 14, 5 (3, 18, 21); Ov. M. 1, 453; 5, 366 et saep.; Hor. C. 1, 2, 34; 2, 8, 14 al.;

    in the form CVPEDO,

    Inscr. Orell. 1367.—In plur.:

    mater saeva Cupidinum,

    Hor. C. 1, 19, 1 Orell. ad loc.; 4, 1, 5 al.; cf.

    of sculptured figures: exstant caelati scyphi... Myos in eādem aede Silenos et Cupidines,

    Plin. 33, 12, 55, § 155; 36, 5, 4, § 41. —Hence,
    (β).
    Cŭpīdĭnĕus, a, um, adj., of or belonging to Cupid ( poet.):

    tela,

    Ov. Tr. 4, 10, 65:

    sagittae,

    id. R. Am. 157.— Transf., lovely, charming ( = formosus), Mart. 7, 87, 9.—
    B.
    In animals, the sexual impulse:

    equina,

    Col. 6, 27, 3:

    equi cupidine sollicitati,

    id. 6, 27, 8.—
    C.
    (Cf. cupidus, II. A. 2., and cupiditas, II. B. 1.) Avarice, covetousness:

    Narcissum incusat cupidinis ac praedarum,

    Tac. A. 12, 57; in plur., id. H. 1, 66.—
    * 2.
    Personified:

    Cupido sordidus,

    sordid Avarice, Hor. C. 2, 16, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > cupido

  • 6 turpilucricupidus

    turpĭlŭcrī̆cŭpĭdus, i, adj. m. [turpis-lucrum-cupidus], = aischrokerdês, covetous of base or dishonest gain, as a term of abuse, Plaut Trin. 1, 2, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > turpilucricupidus

  • 7 artificium

        artificium ī, n    [artifex], a profession, trade, employment, art: tenue: opera atque artificia, Cs. —Theory, system: de iure.—Skill, knowledge, ingenuity: singulare: gubernatoris, Cs.—Art, craft, cunning, artifice, trick: alqm artificio pervertere: vicisse artificio, Cs.: simulationis. — A work of art: artifici cupidus: haec opera atque artificia.
    * * *
    art/craft/trade; skill/talent/craftsmanship; art work; method/trick; technology

    Latin-English dictionary > artificium

  • 8 cupidē

        cupidē adv. with comp. and sup.    [cupidus], eagerly, zealously, passionately, vehemently, ardently, gladly: alienos (agros) appetere: cupidius agmen insequi, Cs.: cupidissime populi amicitiam adpetere, Cs.—Ambitiously, in a partisan spirit: nihil agere: quid a senatu fit?
    * * *
    cupidius, cupidissime ADV
    eagerly/zealously/passionately; w/alacrity; hastily/rashly; partially/unfairly

    Latin-English dictionary > cupidē

  • 9 cupiditās

        cupiditās ātis ( gen plur. -tātum, rarely -tātium, C.), f    [cupidus], a longing, desire, passion, eagerness: nimis confidere propter cupiditatem: insatiabilis veri videndi: pecuniae, Cs.: libertatis. pugnandi, N.: militum, zeal, Cs.: ad reditum: popularis, a demagogue's ambition.—Excessive desire, lust, passion: vita disiuncta a cupiditate: caeca dominatrix animi: mala, T.: coërcere omnīs cupiditates: ardens in cupiditatibus, S.—Avarice, cupidity, covetousness: nisi ipsos caecos redderet cupiditas.— An object of desire: alicuius ex faucibus cupiditatem eripere.—Partisanship, partiality, unfairness: cupiditatis atque inimicitiarum suspicio: dissimulatio cupiditatis: cupiditas ac studium, partiality and prejudice, L.: omni carens cupiditate, etc., i. e. without personal feeling.
    * * *
    enthusiasm/eagerness/passion; (carnal) desire; lust; greed/usury/fraud; ambition

    Latin-English dictionary > cupiditās

  • 10 faciō

        faciō fēcī (old fut perf. faxo; subj. faxim), factus, ere; imper. fac (old, face); pass. fīō, fierī; pass imper. fī    [2 FAC-], to make, construct, fashion, frame, build, erect, produce, compose: Lectulos faciundos dedit, T.: navīs: candelabrum factum e gemmis: de marmore signum, O.: pontem in Arare, Cs.: (fanum) a civitatibus factum, founded, L.: duumviri ad aedem faciendam, L.: statuam faciendam locare: (valvae) ad cludendum factae: comoedias, T.: sermonem: epigramma: verbum, speak: carmina, Iu.: scutis ex cortice factis, Cs.: auri pondera facti, wrought, V.—Of actions, to do, perform, make, carry on, execute: Opus, T.: officium, T.: Si tibi quid feci quod placeat, T.: proelium, join, Cs.: iter, Cs.: clamores: clamor fit: eruptiones ex oppido, Cs.: gradum: imperata, Cs.: promissum, fulfil: iudicium: deditionem, S.: fac periclum in litteris, put (him) to the test, T.: me advorsum omnia, oppose me in everything, T.: omnia amici causā: multa crudeliter, N.: initium, begin: praeter aetatem Facere, work too hard for your years, T.: perfacile factu esse, conata perficere, Cs.— To make, produce, cause, occasion, bring about, bring to pass: turbam, T.: ignem ex lignis: iniuriam, Cs.: causas morae, S.: ducis admirationem, excite, L.: luxuriae modum, impose, S.: fugam ex ripā fecit (i. e. fugavit), L.: somnum, induce, Iu.: metum insidiarum, excite, L.: silentio facto, L.: ne qua eius adventūs significatio fiat, become known, Cs.: faciam ut intellegatis: facito, ut sciam: putasne te posse facere, ut, etc.?: fieri potest, ut recte quis sentiat, it may happen: ita fit, ut adsint, it happens: faciendum mihi est, ut exponam, is incumbent: me Facit ut te moneam, compels, T.: facere non possum, quin mittam, etc., I cannot forbear: di faxint ne sit alter (cui, etc.): fac ne quid aliud cures, take care: domi adsitis, facite, T.: ita fac cupidus sis, ut, etc., be sure: iam faxo scies, T.: nulla res magis talīs oratores videri facit, quales, etc. (i. e. ut viderentur): hoc me Flere facit, O.— To make, acquire, obtain, gather, accumulate, gain, take, receive, incur, suffer: rem, T.: praedam, Cs.: pecuniam: stipendia, earn, S.: corhortīs, form, Cs.: corpus, grow fat, Ph.: viam sibi, force, L.: alqm suum, win as a friend, T.: terram suam, i. e. conquer, Cs.: vitae iacturam, Cs.: naufragium: damnum.— To make, render, grant, give, impart, confer: arbitria, H.: potestatem dicendi: sibi iure iurando fidem, give assurance, Cs.: Romanis animum, inspire, L.: copiam pugnandi militibus, L.: audientiam orationi: cui si libido Fecerit auspicium, i. e. if the whim seize him, H.: cognomen colli, L.: mihi medicinam, administer: nobis otia, V.: alcui dolorem: desiderium decemviros creandi, L.— To celebrate, conduct, give, perform, represent: cenas: res divinas: sacra pro civibus: cui (Iunoni), make offerings: vitulā pro frugibus, make sacrifice, V.: cum pro populo fieret: ut fieret, edere, L. — To practise, follow: naviculariam: mercaturas.— To make, depict, represent, assert, say, pretend: in libro se exeuntem e senatu: pugnam ex auro, V.: me unum ex iis feci, qui, etc., pretended to be: ex industriā factus ad imitationem stultitiae, L.: inpendere apud inferos saxum Tantalo: Fecerat et fetam Procubuisse lupam, V.: facio me alias res agere, make as if.—To suppose, assume, grant, admit (only imper. with obj clause): fac audisse (Glauciam): fac ita esse: fac (me) velle, V.— To make, constitute, choose, appoint, render: senatum firmiorem vestrā auctoritate: heredem filiam: exercitum sibi fidum, S.: iter factum conruptius imbri, H.: hi consules facti sunt: ex coriis utres fierent, S.: Candida de nigris, O.: si ille factus esset, had been chosen (consul): alqm certiorem facere, inform ; see certus: ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc., does not leave himself so much character.—Pass., to become, be turned into, be made: fit Aurum ingens coluber, V.: sua cuique deus fit dira cupido? V.— To put in possession of, subject to, refer to: omnia quae mulieris fuerunt, viri fiunt: omnem oram Romanae dicionis fecit, L.: dicionis alienae facti, L.— To value, esteem, regard, appraise, prize: parum id facio, S.: te maxumi, T.: quos plurimi faciunt: voluptatem minimi: dolorem nihili: istuc Aequi bonique facio, am content with, T.— To do (resuming the meaning of another verb): cessas ire ac facere, i. e. do as I say, T.: oppidani bellum parare: idem nostri facere, S.: ‘evolve eius librum’—‘Feci mehercule:’ bestiae simile quiddam faciunt (i. e. patiuntur): aut facere aut non promisse, Ct.: Sicuti fieri consuevit, to happen, S.— To do, act, deal, conduct oneself: Facere contra huic aegre, T.: tuis dignum factis feceris, will act like yourself, T.: bene: adroganter, Cs.: per malitiam, with malice: aliter, S.: facere quam dicere malle, act, S.: mature facto opus est, prompt action, S. — To act, take part, take sides: idem plebes facit, S.: idem sentire et secum facere Sullam: cum veritas cum hoc faciat, is on his side: nihilo magis ab adversariis quam a nobis: eae res contra nos faciunt: adversus quos fecerint, N.— To arrange, adjust, set: Vela, spread, V.: pedem, brace, V.— To be fit, be useful, make, serve, answer, do: Ad talem formam non facit iste locus, O.: ad scelus omne, O.: Stemmata quid faciunt? avail, Iu.
    * * *
    I
    facere, additional forms V
    do, make; create; acquire; cause, bring about, fashion; compose; accomplish
    II
    facere, feci, factus V
    do, make; create; acquire; cause, bring about, fashion; compose; accomplish

    Latin-English dictionary > faciō

  • 11 imperium (inp-)

        imperium (inp-) ī, n    [impero], a command, order, direction, injunction: meum Inperium exequi, T.: imperio parere, Cs.: Iovis, V.: imperiis deūm expositis, L.: Naturae imperio gemimus, cum, etc., Iu.—Command, authority, control, power, ascendency, sway: mitto imperium, T.: tenere imperium in suos: Reges in ipsos imperium est Iovis, H.: mater, quoius sub imperiost, mala, T.: pro imperio submovere, arbitrarily, L.: domesticum: arcesse, aut imperium fer, give the order yourself, H.: imperio pueri leonem tradere, O.: Di, quibus imperium est animarum, V.: rerum imperiis hominumque minor, subject to, H.—Supreme power, sovereignty, sway, dominion, empire, supremacy, authority: regium, S.: cupidus imperi singularis, sole dominion: Caesaris, Cs.: imperium extra ordinem dare: sub populi R. imperium dicionemque cadere: Imperium Dido regit, V.: de imperio dimicare: civitati imperium totius provinciae pollicetur, Cs.: auctoritate magis quam imperio regere, L.: Romanorum imperia perferre, dominion, Cs.: imperia legum potentiora quam hominum, L.: gravidam imperiis Italiam regere, sovereignties, V. —A public office, magistracy: cuius (consulis) in imperio, term: nec imperia expetenda: gessi maxima imperia.—Command-in-chief, supreme command, military authority: cum imperio esse: unum imperium cum ipsis habere, be under the same military head, Cs.: mercatorem cum imperio ac securibus misimus.—A dominion, realm, empire: urbes inimicissimae huic imperio: contra imperium populi R. pugnare, Cs.: Imperium Oceano qui terminet, V.: auspicia imperi Romani, Ta.: luxuria imperii, i. e. of the court, Iu.—Of persons, an authority, officer, general: sine imperio copias relinquere, Cs.: imperia et potestates, military and civil authorities: Erat plena lictorum et imperiorum provincia, Cs.—Fig., rule, control: vide, si in animis hominum regale imperium sit: coactae Imperio sexūs, i. e. ambition, Iu.

    Latin-English dictionary > imperium (inp-)

  • 12 līvor

        līvor ōris, m    [LIV-], a bluish color, black and blue spot, bruise: Uva livorem ducit ab uvā, a taint, Iu.—Fig., envy, spite, malice, ill-will: summotum patriā proscindere, Livor, Desine, O.: cupidus, Pr.: obtrectatio et livor, Ta.—Person., O.
    * * *
    bluish discoloration (produced by bruising, etc); envy, spite

    Latin-English dictionary > līvor

  • 13 novus

        novus adj.    [1 NV-], new, not old, young, fresh, recent: civitates condere novas: nobilitas, S.: ut rursus novus de integro exsudetur labor, a new task... all over again, L.: imperator, S.: novum de integro proelium, L.: hanc ipsam novam (rem) devoravit, his latest windfall: flores, new-blown, H.: serpens, which has cast its old skin, O.: caro, fresh, Iu.— Plur m. as subst, the moderns, our contemporaries: Quae veteres factitarunt si faciant novi, T.— Sing n. as subst: num quidnam esset novi? any news? —With tabernae, the new shops (of money-changers in the Forum): tabernae argentariae, quae nunc novae appellantur, arsere, L.: sub novis (sc. tabernis): Nova via, New street (skirting the north-western slope of the Palatine hill), L.—With tabulae, new account-books, a new account (cancelling old debts): quid enim exspectas? bellum?... an tabulas novas? i. e. an abolition of debts: polliceri tabulas novas, S.—With homo, the first of a family to obtain a curule office, one newly ennobled, an upstart, self-made man: me hominem novum consulem fecistis: hominibus novis honores mandare.—As subst.. Hic novus Arpinas, ignobilis, Iu.: pauci consules facti sunt, novus ante me nemo: plebes novos extollebat, men without ancestors, S.—With res, a new thing, news, novelty, innovation, revolution: rem ullam novam adlatam esse: Maelius novis rebus studens, a revolution: cupidus rerum novarum, Cs.: plebes novarum rerum cupida, S.: novarum rerum avidi, S.— New, novel, strange, singular, unusual, unheard of: em nova res ortast, T.: genus pugnae, Cs.: nova tibi haec sunt et inopinata?: Ignoti nova forma viri, V.: monstra, H.: nova acies inaudita ante id tempus, L.— Sing n. as subst: ne quid novi fiat.— New, unused, unaccustomed, inexperienced: maritus, T.: Et rudis ad partūs et nova miles eram, O.: delictis hostium novus, Ta.—Of order, only sup, latest, last, hindermost, extreme: novissimi histriones: novissimum agmen, rear, Cs.: verba, parting, V.: <*>auda, i. e. end, O.— Plur m. as subst, the rear, last line: novissimis praesidio esse, Cs.: novissimos adorti, Cs.
    * * *
    nova -um, novior -or -us, novissimus -a -um ADJ
    new, fresh, young; unusual, extraordinary; (novae res, f. pl. = revolution)

    Latin-English dictionary > novus

  • 14 singulāris

        singulāris e, adj.    [singuli], one by one, one at a time, alone, single, solitary, singular: genus, i. e. solitary: singularis mundus atque unigena: homo cupidus imperi singularis, exclusive dominion: sunt quaedam in te singularia... quaedam tibi cum multis communia, peculiar.—Plur. m. as subst., under the empire, the select horse, body-guard: ala Singularium, Ta.— Singular, unique, matchless, unparalleled, extraordinary, remarkable: magnitudo animi: vir: homines ingenio: facultas dicendi: mihi gratias egistis singularibus verbis: fides, N.: inpudentia: crudelitas, Cs.: quid tam singulare (est), quam ut, etc.
    * * *
    singularis, singulare ADJ
    alone, unique; single, one by one; singular, remarkable

    Latin-English dictionary > singulāris

  • 15 adpeto

    1.
    ap-pĕto ( adp-, Lachm., Baiter, Weissenb., Halm; app-, Ritschl, Kayser), īvi or ii, ītum, 3, v. a. and n. (class.; in poetry rare); act., to strive after a thing, to try to get, to grasp after (syn.: adfecto, nitor in aliquid).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    solem manibus adpetere,

    Cic. Div. 1, 23, 46; so id. ib. 2, 41:

    placentam,

    Plin. 7, 53, 54, § 183; so, adpetere manum osculis, to seize upon the hand with kisses, i. e. in order to kiss it, Plin. 11, 45, 103, § 250;

    hence, appeti, of old men whose hands one seizes and kisses: haec enim ipsa sunt honorabilia, salutari, adpeti, decedi, adsurgi, etc.,

    Cic. Sen. 18, 63; hence (like accedere), to go or come somewhere, to approach, arrive at:

    urbem,

    Suet. Caes. 42.— Of things without life: mare terram adpetens, pressing or rushing on, Cic. N. D. 2, 39, 100:

    crescebat interim urbs, munitionibus alia atque alia adpetendo loca,

    by continually advancing farther, Liv. 1, 8:

    Thule, quam hactenus nix et hiems adpetebat,

    only snow and frost had approached, Tac. Agr. 10.—
    B.
    Esp., to attack, to fall or seize upon, assault, assail (syn.:

    peto, adgredior, adorior, invado): lapidibus appetere,

    Cic. Dom. 5, 13:

    ferro atque insidiis,

    id. Rosc. Am. 11, 30; id. Planc. 29 fin.:

    umerum gladio,

    Caes. B. C. 2, 35; Liv. 7, 26:

    aquila aquaticas aves adpetit,

    Plin. 10, 3, 3, § 9:

    morsu,

    Tac. H. 4, 42; Dig. 38, 2, 14; 48, 5, 27 al.— Trop.:

    ignominiis omnibus appetitis,

    Cic. Quint. 31:

    me amor appetit,

    Plaut. Cist. 2, 1, 8:

    (uxor) falsā suspitione appetitur,

    Vulg. Num. 5, 14.—
    C.
    Trop., [p. 142] to strive after earnestly, to desire eagerly, to long for (syn.: peto, cupio, expeto; opp. declino, aspernor; v. infra): aliut in dies magis adpetitur, * Lucr. 5, 1279:

    ut bona naturā adpetimus, sic a malis naturā declinamus,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13; cf. id. N. D. 3, 13, 33:

    idem non modo non recusem, sed appetam etiam atque deposcam,

    id. Phil. 3, 14:

    inimicitias potentium appetere,

    id. Mil. 36; so id. Rosc. Am. 18; id. Verr. 2, 5, 2; id. Agr. 2, 23:

    alterum esse adpetendum, alterum aspernandum,

    id. Fin. 1, 9, 31 al.:

    amicitiam,

    Caes. B. G. 1, 40:

    adulescentium familiaritates,

    Sall. C. 14, 5:

    hereditates,

    Suet. Aug. 60:

    divitias,

    Vulg. Sap. 8, 5; ib. 1 Tim. 6, 10:

    nihil ornamentorum,

    Suet. Vesp. 12 al.:

    alienum,

    Phaedr. 1, 4, 1:

    nec abnuendum imperium nec adpetendum,

    Sen. Thyest. 472 et saep.—Also of food, to have an appetite for (cf. appetitio, II. B.):

    appetitur vilis oliva,

    Mart. 9, 27:

    pisciculos minutos, caseum,

    Suet. Aug. 76.—Constr. with inf. as object:

    ut adpetat animus agere semper aliquid,

    Cic. Fin. 5, 20, 55; Stat. Th. 1, 234; Pall. 10, 13, 2.—
    II.
    Neutr., to draw on or nigh, to approach, be at hand (only of time and things having relation to it;

    syn.: venio, advenio, adpropinquo, adsum): cum appetit meridies,

    Plaut. Most. 3, 1, 116:

    dies adpetebat,

    Caes. B. G. 6, 35:

    nox jam adpetebat,

    Liv. 8, 38; so id. 5, 44; 10, 42:

    tempus anni,

    id. 34, 13; so id. 22, 1; 29, 10 al.:

    lux,

    Tac. A. 4, 51 al.:

    partitudo cui appetit,

    Plaut. Aul. 1, 1, 36:

    consularia comitia adpetebant,

    Liv. 41, 28:

    adpetit finis,

    Sen. Cons. ad Marc. 23 fin. — Hence, appĕtens ( adp-), entis, P. a. (acc. to II.); pr. striving passionately after something; hence,
    A.
    In gen., desirous of, eager for; constr. with gen.:

    appetens gloriae atque avidus laudis,

    Cic. Imp. Pomp. 3:

    nihil est adpetentius similium sui,

    id. Lael. 14, 50:

    studiosissimi adpetentissimique honestatis,

    id. Tusc. 2, 24, 58; so Sall. C. 5, 4; id. J. 7, 1; Plin. 31, 6, 36, § 69:

    turbidi et negotiorum adpetentes,

    Tac. A. 14, 57; id. H. 1, 49; 3, 39; 4, 6; 4, 83; Gell. 16, 3.—
    B.
    Esp., eager for money (cf. abundans), avaricious:

    homo non cupidus neque appetens,

    Cic. Agr. 2, 8:

    grati animi, non appetentis, non avidi signa,

    id. de Or. 2, 43, 182.— Adv.: appĕtenter ( adp-), eagerly, in a grasping spirit or manner:

    ne cupide quid agerent, ne adpetenter,

    Cic. Off. 1, 10, 33; App. M. 7, p. 192, 40 Elm.— Comp. and sup. not used.
    2.
    appĕto ( adp-), ōnis, m. [1. appeto], he that strives eagerly for a thing, Laber. ap. Non. p. 74, 8 (Com. Rel. p. 251 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > adpeto

  • 16 adtingo

    at-tingo (not adt-), tĭgi, tactum, 3, v. a. [tango] (ante-class. form attĭgo, ĕre, v. infra; attinge = attingam, acc. to Paul. ex Fest. p. 26 Müll.; v. Müll. ad h. l.; concerning attigo, āre, v. fin.), to touch, come in contact with; constr. with the acc.; poet. with ad.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: mento summam aquam, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: vestem, Att. ap. Non. p. 75, 32:

    Egone Argivum imperium attingam,

    id. Trag. Rel. p. 166 Rib.:

    suaviter (omnia) attingunt,

    Lucr. 4, 623:

    nec enim ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    prius quam aries murum attigisset,

    Caes. B. G. 2, 32:

    pedibus terram,

    Nep. Eum. 5, 5:

    quisquis (vas) attigerit,

    Vulg. Lev. 15, 23:

    nos nihil tuorum attigimus,

    id. Gen. 26, 29:

    (medicus) pulsum venarum attigit,

    Tac. A. 6, 50:

    se esse possessorem soli, quod primum Divus Augustus nascens attigisset,

    Suet. Aug. 5 (cf. Ov. Tr. 4, 3, 46: Tactaque nascenti corpus haberet humus, acc. to the practice of laying new-born children upon the ground; v. tollo).— Poet.: (Callisto) miles erat Phoebes, nec Maenalon attigit ( nor did there touch, set foot on) ulla Gratior hac Triviae, Ov. M. 2, 415:

    usque ad caelum attingebat stans in terrā,

    Vulg. Sap. 18, 16.—
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    To touch by striking, to strike; rarely in a hostile manner, to attack, assault:

    ne me attingas,

    Plaut. As. 2, 2, 106;

    ne attigas me,

    id. Truc. 2, 2, 21:

    ne attigas puerum istac caussā,

    id. Bacch. 3, 3, 41 (quoted by Non. p. 75, 33):

    Si tu illam attigeris secus quam dignumst liberam,

    Ter. Phorm. 2, 3, 91.—Of lightning: ICTV. FVLMINIS. ARBORES. ATTACTAE. ARDVERINT., Fragm. Fratr. Arval. Inscr. Orell. 961; cf.

    Fest. s. v. scribonianum, p. 333 Müll., and s. v. obstitum, p. 193: si Vestinus attingeretur, i. e. ei bellum indiceretur,

    Liv. 8, 29; so Suet. Ner. 38.—
    2.
    In mal. part., aliquam, to touch:

    virginem,

    Ter. Hec. 1, 2, 61; Cat. 67, 20.—
    3.
    To touch in eating, to taste, crop:

    nulla neque amnem Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam,

    Verg. E. 5, 26.—
    4.
    Of local relations, to come to a place, to approach, reach, arrive at (class.;

    esp. freq. in the histt.): aedīs ne attigatis,

    Plaut. Most. 2, 2, 37:

    ut primum Asiam attigisti,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8:

    cum primis navibus Britanniam attigit,

    Caes. B. G. 4, 23:

    Siciliam,

    Nep. Dion, 5, 3:

    Syriam ac legiones,

    Tac. A. 2, 55:

    saltuosos locos,

    id. ib. 4, 45:

    Urbem,

    id. Or. 7 fin.:

    In paucis diebus quam Capreus attigit etc.,

    Suet. Tib. 60; id. Calig. 44; id. Vesp. 4 al.—
    5.
    Transf., to touch, lie near, border upon, be contiguous to:

    Theseus... Attigit injusti regis Gortynia tecta,

    Cat. 64, 75:

    Cappadociae regio, quae Ciliciam attingeret,

    Cic. Fam. 15, 4, 4; id. Pis. 16 fin.:

    (stomachus) utrāque ex parte tonsillas attingens, etc.,

    id. N. D. 2, 54, 135:

    eorum fines Nervii attingebant,

    Caes. B. G. 2, 15:

    ITEM. COLLEGIA. QVAE. ATTINGVNT. EIDEM. FORO,

    Inscr. Orell. 3314:

    attingere parietem,

    Vulg. Ezech. 41, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to touch, affect, reach:

    nec desiderium nos attigit,

    Lucr. 3, 922 ( adficit, Lachm.):

    ante quam voluptas aut dolor attigerit,

    Cic. Fin. 3, 5, 16:

    nimirum me alia quoque causa delectat, quae te non attingit,

    id. Leg. 2, 1, 3:

    quo studio providit, ne qua me illius temporis invidia attingeret,

    id. Fam. 3, 10, 10:

    si qua de Pompeio nostro tuendo... cura te attingit,

    id. Att. 9, 11, A:

    erant perpauci, quos ea infamia attingeret, Liv 27, 11, 6: cupidus attingere gaudia,

    to feel, Prop. 1, 19, 9:

    vox, sonus, attigit aures,

    Val. Fl. 2, 452; Claud. B. Get: 412; Manil. 1, 326.—
    B.
    Esp.
    1.
    To touch upon in speaking, etc., to mention slightly:

    paucis rem,

    Plaut. Truc. 4, 4, 11:

    summatim attingere,

    Lucr. 3, 261:

    ut meos quoque attingam,

    Cat. 39, 13:

    quod perquam breviter perstrinxi atque attigi,

    Cic. de Or. 2, 49, 201; id. Fam. 2, 4 fin.:

    si tantummodo summas attigero,

    Nep. Pelop. 1, 1:

    invitus ea, tamquam vulnera, attingo, sed nisi tacta tractataque sanari non possunt,

    Liv. 28, 27:

    ut seditionem attigit,

    Tac. A. 1, 35:

    familiae (Galbae) breviter attingam,

    Suet. Galb. 3 al. —
    2.
    To touch, i. e. to undertake, enter upon some course of action (esp. mental), to apply one's self to, be occupied with, engage in, to take in hand, manage:

    quae isti rhetores ne primoribus quidem labris attigissent,

    Cic. de Or. 1, 19, 87; cf. id. Cael. 12; id. Arch. 8:

    egomet, qui sero ac leviter Graecas litteras attigissem,

    id. de Or. 1, 18, 82:

    orationes,

    id. Or. 13, 41:

    poëticen,

    Nep. Att. 18, 5; so Suet. Aug. 85:

    liberales disciplinas omnes,

    id. Ner. 52:

    studia,

    id. Gram. 9:

    ut primum forum attigi, i. e. accessi, adii,

    applied myself to public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:

    arma,

    Liv. 3, 19:

    militiam resque bellicas,

    Suet. Calig. 43:

    curam rei publicae,

    id. Tib. 13:

    ad Venerem seram,

    Ov. A. A. 2, 701.—
    3.
    (Acc. to I. B. 4.) To arrive somewhere:

    quod ab illo attigisset nuntius,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 19 (cf. id. ib. 3, 5, 3: si a me tetigit nuntius).—
    4.
    (Acc. to I. B. 5.) To come near to in quality, to be similar; or to belong to, appertain to, to concern, relate to:

    quae nihil attingunt ad rem nec sunt usui,

    Plaut. Merc. 1, 1, 32:

    haec quemque attigit,

    id. ib. 1, 1, 20:

    attingit animi naturam corporis similitudo,

    Cic. Tusc. 4, 13, 30; id. Fam. 13, 7, 4; id. ad Q. Fr. 1, 1, 1:

    quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones aliqua sanxerint,

    id. Leg. 2, 5:

    Segestana, Centuripina civitas, quae cum officiis, fide, vetustate, tum etiam cognatione populi Romani nomen attingunt,

    id. Verr. 2, 5, 32:

    (labor) non attingit deum,

    id. N. D. 1, 9, 22:

    primus ille (locus), qui in veri cognitione consistit, maxime naturam attingit humanam,

    id. Off. 1, 6, 18; id. Tusc. 5, 33, 93; id. Fin. 5, 9.—
    * 5.
    Si quid eam humanitus attigisset (for the usu. euphemism, accidisset), if any misfortune had happened to her, App. Mag. p. 337.
    Ne me attiga atque aufer manum, Turp.
    ap. Non. p. 75, 30 dub. (Rib. here reads attigas, Com. Rel. p. 98): custodite istunc, ne attigat, Pac., Trag. Rel. p. 105 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > adtingo

  • 17 appeto

    1.
    ap-pĕto ( adp-, Lachm., Baiter, Weissenb., Halm; app-, Ritschl, Kayser), īvi or ii, ītum, 3, v. a. and n. (class.; in poetry rare); act., to strive after a thing, to try to get, to grasp after (syn.: adfecto, nitor in aliquid).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    solem manibus adpetere,

    Cic. Div. 1, 23, 46; so id. ib. 2, 41:

    placentam,

    Plin. 7, 53, 54, § 183; so, adpetere manum osculis, to seize upon the hand with kisses, i. e. in order to kiss it, Plin. 11, 45, 103, § 250;

    hence, appeti, of old men whose hands one seizes and kisses: haec enim ipsa sunt honorabilia, salutari, adpeti, decedi, adsurgi, etc.,

    Cic. Sen. 18, 63; hence (like accedere), to go or come somewhere, to approach, arrive at:

    urbem,

    Suet. Caes. 42.— Of things without life: mare terram adpetens, pressing or rushing on, Cic. N. D. 2, 39, 100:

    crescebat interim urbs, munitionibus alia atque alia adpetendo loca,

    by continually advancing farther, Liv. 1, 8:

    Thule, quam hactenus nix et hiems adpetebat,

    only snow and frost had approached, Tac. Agr. 10.—
    B.
    Esp., to attack, to fall or seize upon, assault, assail (syn.:

    peto, adgredior, adorior, invado): lapidibus appetere,

    Cic. Dom. 5, 13:

    ferro atque insidiis,

    id. Rosc. Am. 11, 30; id. Planc. 29 fin.:

    umerum gladio,

    Caes. B. C. 2, 35; Liv. 7, 26:

    aquila aquaticas aves adpetit,

    Plin. 10, 3, 3, § 9:

    morsu,

    Tac. H. 4, 42; Dig. 38, 2, 14; 48, 5, 27 al.— Trop.:

    ignominiis omnibus appetitis,

    Cic. Quint. 31:

    me amor appetit,

    Plaut. Cist. 2, 1, 8:

    (uxor) falsā suspitione appetitur,

    Vulg. Num. 5, 14.—
    C.
    Trop., [p. 142] to strive after earnestly, to desire eagerly, to long for (syn.: peto, cupio, expeto; opp. declino, aspernor; v. infra): aliut in dies magis adpetitur, * Lucr. 5, 1279:

    ut bona naturā adpetimus, sic a malis naturā declinamus,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13; cf. id. N. D. 3, 13, 33:

    idem non modo non recusem, sed appetam etiam atque deposcam,

    id. Phil. 3, 14:

    inimicitias potentium appetere,

    id. Mil. 36; so id. Rosc. Am. 18; id. Verr. 2, 5, 2; id. Agr. 2, 23:

    alterum esse adpetendum, alterum aspernandum,

    id. Fin. 1, 9, 31 al.:

    amicitiam,

    Caes. B. G. 1, 40:

    adulescentium familiaritates,

    Sall. C. 14, 5:

    hereditates,

    Suet. Aug. 60:

    divitias,

    Vulg. Sap. 8, 5; ib. 1 Tim. 6, 10:

    nihil ornamentorum,

    Suet. Vesp. 12 al.:

    alienum,

    Phaedr. 1, 4, 1:

    nec abnuendum imperium nec adpetendum,

    Sen. Thyest. 472 et saep.—Also of food, to have an appetite for (cf. appetitio, II. B.):

    appetitur vilis oliva,

    Mart. 9, 27:

    pisciculos minutos, caseum,

    Suet. Aug. 76.—Constr. with inf. as object:

    ut adpetat animus agere semper aliquid,

    Cic. Fin. 5, 20, 55; Stat. Th. 1, 234; Pall. 10, 13, 2.—
    II.
    Neutr., to draw on or nigh, to approach, be at hand (only of time and things having relation to it;

    syn.: venio, advenio, adpropinquo, adsum): cum appetit meridies,

    Plaut. Most. 3, 1, 116:

    dies adpetebat,

    Caes. B. G. 6, 35:

    nox jam adpetebat,

    Liv. 8, 38; so id. 5, 44; 10, 42:

    tempus anni,

    id. 34, 13; so id. 22, 1; 29, 10 al.:

    lux,

    Tac. A. 4, 51 al.:

    partitudo cui appetit,

    Plaut. Aul. 1, 1, 36:

    consularia comitia adpetebant,

    Liv. 41, 28:

    adpetit finis,

    Sen. Cons. ad Marc. 23 fin. — Hence, appĕtens ( adp-), entis, P. a. (acc. to II.); pr. striving passionately after something; hence,
    A.
    In gen., desirous of, eager for; constr. with gen.:

    appetens gloriae atque avidus laudis,

    Cic. Imp. Pomp. 3:

    nihil est adpetentius similium sui,

    id. Lael. 14, 50:

    studiosissimi adpetentissimique honestatis,

    id. Tusc. 2, 24, 58; so Sall. C. 5, 4; id. J. 7, 1; Plin. 31, 6, 36, § 69:

    turbidi et negotiorum adpetentes,

    Tac. A. 14, 57; id. H. 1, 49; 3, 39; 4, 6; 4, 83; Gell. 16, 3.—
    B.
    Esp., eager for money (cf. abundans), avaricious:

    homo non cupidus neque appetens,

    Cic. Agr. 2, 8:

    grati animi, non appetentis, non avidi signa,

    id. de Or. 2, 43, 182.— Adv.: appĕtenter ( adp-), eagerly, in a grasping spirit or manner:

    ne cupide quid agerent, ne adpetenter,

    Cic. Off. 1, 10, 33; App. M. 7, p. 192, 40 Elm.— Comp. and sup. not used.
    2.
    appĕto ( adp-), ōnis, m. [1. appeto], he that strives eagerly for a thing, Laber. ap. Non. p. 74, 8 (Com. Rel. p. 251 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > appeto

  • 18 attingo

    at-tingo (not adt-), tĭgi, tactum, 3, v. a. [tango] (ante-class. form attĭgo, ĕre, v. infra; attinge = attingam, acc. to Paul. ex Fest. p. 26 Müll.; v. Müll. ad h. l.; concerning attigo, āre, v. fin.), to touch, come in contact with; constr. with the acc.; poet. with ad.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: mento summam aquam, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: vestem, Att. ap. Non. p. 75, 32:

    Egone Argivum imperium attingam,

    id. Trag. Rel. p. 166 Rib.:

    suaviter (omnia) attingunt,

    Lucr. 4, 623:

    nec enim ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    prius quam aries murum attigisset,

    Caes. B. G. 2, 32:

    pedibus terram,

    Nep. Eum. 5, 5:

    quisquis (vas) attigerit,

    Vulg. Lev. 15, 23:

    nos nihil tuorum attigimus,

    id. Gen. 26, 29:

    (medicus) pulsum venarum attigit,

    Tac. A. 6, 50:

    se esse possessorem soli, quod primum Divus Augustus nascens attigisset,

    Suet. Aug. 5 (cf. Ov. Tr. 4, 3, 46: Tactaque nascenti corpus haberet humus, acc. to the practice of laying new-born children upon the ground; v. tollo).— Poet.: (Callisto) miles erat Phoebes, nec Maenalon attigit ( nor did there touch, set foot on) ulla Gratior hac Triviae, Ov. M. 2, 415:

    usque ad caelum attingebat stans in terrā,

    Vulg. Sap. 18, 16.—
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    To touch by striking, to strike; rarely in a hostile manner, to attack, assault:

    ne me attingas,

    Plaut. As. 2, 2, 106;

    ne attigas me,

    id. Truc. 2, 2, 21:

    ne attigas puerum istac caussā,

    id. Bacch. 3, 3, 41 (quoted by Non. p. 75, 33):

    Si tu illam attigeris secus quam dignumst liberam,

    Ter. Phorm. 2, 3, 91.—Of lightning: ICTV. FVLMINIS. ARBORES. ATTACTAE. ARDVERINT., Fragm. Fratr. Arval. Inscr. Orell. 961; cf.

    Fest. s. v. scribonianum, p. 333 Müll., and s. v. obstitum, p. 193: si Vestinus attingeretur, i. e. ei bellum indiceretur,

    Liv. 8, 29; so Suet. Ner. 38.—
    2.
    In mal. part., aliquam, to touch:

    virginem,

    Ter. Hec. 1, 2, 61; Cat. 67, 20.—
    3.
    To touch in eating, to taste, crop:

    nulla neque amnem Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam,

    Verg. E. 5, 26.—
    4.
    Of local relations, to come to a place, to approach, reach, arrive at (class.;

    esp. freq. in the histt.): aedīs ne attigatis,

    Plaut. Most. 2, 2, 37:

    ut primum Asiam attigisti,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8:

    cum primis navibus Britanniam attigit,

    Caes. B. G. 4, 23:

    Siciliam,

    Nep. Dion, 5, 3:

    Syriam ac legiones,

    Tac. A. 2, 55:

    saltuosos locos,

    id. ib. 4, 45:

    Urbem,

    id. Or. 7 fin.:

    In paucis diebus quam Capreus attigit etc.,

    Suet. Tib. 60; id. Calig. 44; id. Vesp. 4 al.—
    5.
    Transf., to touch, lie near, border upon, be contiguous to:

    Theseus... Attigit injusti regis Gortynia tecta,

    Cat. 64, 75:

    Cappadociae regio, quae Ciliciam attingeret,

    Cic. Fam. 15, 4, 4; id. Pis. 16 fin.:

    (stomachus) utrāque ex parte tonsillas attingens, etc.,

    id. N. D. 2, 54, 135:

    eorum fines Nervii attingebant,

    Caes. B. G. 2, 15:

    ITEM. COLLEGIA. QVAE. ATTINGVNT. EIDEM. FORO,

    Inscr. Orell. 3314:

    attingere parietem,

    Vulg. Ezech. 41, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to touch, affect, reach:

    nec desiderium nos attigit,

    Lucr. 3, 922 ( adficit, Lachm.):

    ante quam voluptas aut dolor attigerit,

    Cic. Fin. 3, 5, 16:

    nimirum me alia quoque causa delectat, quae te non attingit,

    id. Leg. 2, 1, 3:

    quo studio providit, ne qua me illius temporis invidia attingeret,

    id. Fam. 3, 10, 10:

    si qua de Pompeio nostro tuendo... cura te attingit,

    id. Att. 9, 11, A:

    erant perpauci, quos ea infamia attingeret, Liv 27, 11, 6: cupidus attingere gaudia,

    to feel, Prop. 1, 19, 9:

    vox, sonus, attigit aures,

    Val. Fl. 2, 452; Claud. B. Get: 412; Manil. 1, 326.—
    B.
    Esp.
    1.
    To touch upon in speaking, etc., to mention slightly:

    paucis rem,

    Plaut. Truc. 4, 4, 11:

    summatim attingere,

    Lucr. 3, 261:

    ut meos quoque attingam,

    Cat. 39, 13:

    quod perquam breviter perstrinxi atque attigi,

    Cic. de Or. 2, 49, 201; id. Fam. 2, 4 fin.:

    si tantummodo summas attigero,

    Nep. Pelop. 1, 1:

    invitus ea, tamquam vulnera, attingo, sed nisi tacta tractataque sanari non possunt,

    Liv. 28, 27:

    ut seditionem attigit,

    Tac. A. 1, 35:

    familiae (Galbae) breviter attingam,

    Suet. Galb. 3 al. —
    2.
    To touch, i. e. to undertake, enter upon some course of action (esp. mental), to apply one's self to, be occupied with, engage in, to take in hand, manage:

    quae isti rhetores ne primoribus quidem labris attigissent,

    Cic. de Or. 1, 19, 87; cf. id. Cael. 12; id. Arch. 8:

    egomet, qui sero ac leviter Graecas litteras attigissem,

    id. de Or. 1, 18, 82:

    orationes,

    id. Or. 13, 41:

    poëticen,

    Nep. Att. 18, 5; so Suet. Aug. 85:

    liberales disciplinas omnes,

    id. Ner. 52:

    studia,

    id. Gram. 9:

    ut primum forum attigi, i. e. accessi, adii,

    applied myself to public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:

    arma,

    Liv. 3, 19:

    militiam resque bellicas,

    Suet. Calig. 43:

    curam rei publicae,

    id. Tib. 13:

    ad Venerem seram,

    Ov. A. A. 2, 701.—
    3.
    (Acc. to I. B. 4.) To arrive somewhere:

    quod ab illo attigisset nuntius,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 19 (cf. id. ib. 3, 5, 3: si a me tetigit nuntius).—
    4.
    (Acc. to I. B. 5.) To come near to in quality, to be similar; or to belong to, appertain to, to concern, relate to:

    quae nihil attingunt ad rem nec sunt usui,

    Plaut. Merc. 1, 1, 32:

    haec quemque attigit,

    id. ib. 1, 1, 20:

    attingit animi naturam corporis similitudo,

    Cic. Tusc. 4, 13, 30; id. Fam. 13, 7, 4; id. ad Q. Fr. 1, 1, 1:

    quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones aliqua sanxerint,

    id. Leg. 2, 5:

    Segestana, Centuripina civitas, quae cum officiis, fide, vetustate, tum etiam cognatione populi Romani nomen attingunt,

    id. Verr. 2, 5, 32:

    (labor) non attingit deum,

    id. N. D. 1, 9, 22:

    primus ille (locus), qui in veri cognitione consistit, maxime naturam attingit humanam,

    id. Off. 1, 6, 18; id. Tusc. 5, 33, 93; id. Fin. 5, 9.—
    * 5.
    Si quid eam humanitus attigisset (for the usu. euphemism, accidisset), if any misfortune had happened to her, App. Mag. p. 337.
    Ne me attiga atque aufer manum, Turp.
    ap. Non. p. 75, 30 dub. (Rib. here reads attigas, Com. Rel. p. 98): custodite istunc, ne attigat, Pac., Trag. Rel. p. 105 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > attingo

  • 19 ausculto

    ausculto, āvi, ātum, 1, v. freq. [perh. a union of two roots, that of audio, auris ausis, and of the Sanscr. çru = to hear; v. Bopp, Gloss. p. 396 b.], to hear any person or thing with attention, to listen to, give ear to, akroasthai (cf. audio init.; in the anteclass. per. freq., but not in Lucr.; in the class. per. rare).
    I.
    In gen.: Ita est cupidus orationis, ut conducat qui auscultet, Cato ap. Gell. 1, 15, 9:

    ausculto atque animum adverto sedulo,

    Plaut. Stich. 4, 1, 40:

    In rem quod sit praevortaris quam re advorsā animo auscultes,

    id. Ps. 1, 3, 8; id. Trin. 3, 3, 50; id. Truc. 2, 4, 46:

    nimis eum ausculto libens,

    id. Poen. 4, 2, 19; id. Aul. 3, 5, 22:

    Ausculta paucis, nisi molestumst,

    Ter. Ad. 5, 3, 20; id. And. 3, 3, 4 and 5:

    jam scies: Ausculta,

    id. Phorm. 5, 8 (9), 7: illos ausculto lubens, Afran. ap Non. p. 246, 15: Nec populum auscultare, * Cat. 67, 39:

    sermonem,

    Vulg. Gen. 4, 23:

    verba,

    ib. Tob. 9, 1: aures diligenter auscultabunt, ib. Isa, 32, 3.—
    II.
    Esp
    A.
    To listen to something believingly, to give credit to, etc.
    a.
    With acc.:

    crimina,

    Plaut. Ps. 1, 5, 12.—
    b.
    With dat. of pers.:

    cui auscultabant,

    gave heed, Vulg. Act. 8, 10.—
    B.
    To listen in secret to something, to overhear:

    quid habeat sermonis, auscultabo,

    Plaut. Poen. 4, 1, 6:

    omnia ego istaec auscultavi ab ostio,

    id. Merc. 2, 4, 9.—
    C.
    Of servants, to attend or wait at the door, as in Gr. hupakouein:

    ad fores auscultato atque serva has aedīs,

    Plaut. Truc. 1, 2, 1: jam dudum ausculto et cupiens tibi dicere servus Pauca, reformido, * Hor. S. 2, 7, 1 Heind.—
    D.
    Alicui or absol., to hear obediently, to obey, heed (cf. audio):

    hi auscultare dicuntur, qui auditis parent,

    Varr. L. L. 6, § 83 Müll.:

    auscultare est obsequi: audire ignoti quod imperant soleo, non auscultare,

    Non. p. 246, 9 sq.: magis audiendum quam auscultandum censeo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57, 131:

    Age nunc vincito me auscultato filio,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 14:

    Qui mi auscultabunt,

    id. As. 1, 1, 50; id. Curc. 2, 1, 8; id. Most. 3, 1, 58; 3, 1, 99; id. Mil. 2, 6, 16; id. Ps. 1, 5, 38; id. Poen. 1, 1, 69; 1, 2, 98; id. Rud. 2, 6, 56; 3, 3, 32; id. Stich. 1, 2, 89:

    seni auscultare,

    Ter. And. 1, 3, 4:

    vin tu homini stulto mi auscultare?

    id. Heaut. 3, 3, 24; id. Ad. 3, 3, 66; 5, 8, 12: mihi ausculta: vide, ne tibi desis, * Cic. Rosc. Am. 36, 104.—With acc.: nisi me [p. 209] auscultas, Plaut. Trin. 3, 2, 36 (we should perhaps here, in accordance with the general idiom, read mi; so Ritschl).—In pass. impers.: De. Ad portum ne bitas, dico jam tibi. Ch. Auscultabitur, you shall be obeyed, it shall be done, Plaut. Merc. 2, 3, 127.
    It is difficult to believe, in the verse of Afranius, videt ludos, hinc auscultavi procul, that auscultare is equivalent to videre, spectare, acc.
    to Non. p. 246, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > ausculto

  • 20 avarus

    ăvārus, a, um, adj. ( gen. plur. fem. avarūm, Plaut. Truc. 2, 8, 9 dub.; Speng., aurum) [1. aveo, Gell. 10, 5, 13], eagerly desirous of something, esp. of possessions, avaricious, covetous, greedy (opp. largus, Quadrig. ap. Non. p. 510, 20: avarum et avidum ita discernuntur: avarum semper in reprehensione est;

    avidum autem malis aliquando, aliquando bonis adjungitur,

    Non. p. 442, 12 sq.; v. II.; syn.: avidus, cupidus, tenax, sordidus).
    I.
    Lit.:

    meretrix,

    Ter. Eun. 5, 4, 5, and Cat. 110, 7; cf.:

    Carmine formosae, pretio capiuntur avarae,

    Tib. 3, 1, 7:

    leno,

    Ter. Heaut. prol. 39:

    avarus et furax homo,

    Cic. de Or. 2, 66, 268:

    semper avarus eget,

    Hor. Ep. 1, 2, 56:

    quantum discordet parcus avaro,

    id. ib. 2, 2, 194.—With gen.:

    publicae pecuniae,

    Tac. H. 1, 49:

    caedis,

    Claud. B. Get. 606 et saep.— Poet. transf. to inanimate things:

    fuge litus avarum,

    Verg. A. 3, 44 ( = avarorum, Serv.):

    Troja, i. e. with reference to the perjured avarice of Laomedon,

    Ov. M. 11, 208 (cf.:

    perjura Troja,

    Verg. A. 5, 811; Ov. M. 11, 215):

    fraus,

    Hor. C. 4, 9, 37:

    spes,

    id. ib. 4, 11, 25:

    venter,

    id. Ep. 1, 15, 32:

    mare,

    id. C. 3, 29, 61: Acheron. Verg. G. 2, 492:

    ignis,

    Prop. 3, 26, 10 al. —
    II.
    Transf., in the poets sometimes without the access. idea of reproach: Graiis praeter laudem nullius avaris, eager only for glory, Hor.A.P.324:

    agricola,

    Verg. G. 1, 48.— Comp.:

    avariores magistratus,

    Cic. Verr. 2, 3, 82:

    ruberes, Viveret in terris te si quis avarior uno,

    Hor. Ep. 2, 2, 157. — Sup.:

    homo avarissime et spurcissime,

    Cic. Verr. 2, 1, 37.— Adv., covetously, greedily, avariciously, etc.
    a.
    Ante-class. form ăvārĭter, Cato and Quadrig. ap. Non. p. 510, 17:

    ingurgitare,

    Plaut. Curc. 1, 2, 35. —Of gluttony:

    si quis avidus poscit escam avariter,

    Plaut. Rud. 4, 7, 12; cf. avaritia, II.—
    b.
    Class. form ăvārē:

    avare pretium statui arti meae,

    Ter. Heaut. prol. 48:

    aliquid facere,

    Cic. Off. 3, 8, 37; Nep. Lys. 4, 1:

    superbe avareque imperitare victis,

    Liv. 21, 1, 3; cf. Curt. 4, 7.— Comp., more eagerly, more greedily:

    avarius exigere opus,

    Col. 1, 7, 1.— Sup.:

    avarissime horas suas servare,

    Sen. Ot. Sap. 32.

    Lewis & Short latin dictionary > avarus

См. также в других словарях:

  • cupidus — index inquisitive, partial (biased) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • cupidus —   Latin, meaning ‘desirable’, e.g. the specific epithet of Encephalartos cupidus, referring to its striking form, thought by the author to render it desirable to cycad collectors …   Expanded glossary of Cycad terms

  • Cupidus — Darstellung von Eros (Kapitolinisches Museum, Rom) Eros (Athen, ca. 470–450 v. Chr.) Eros (gr. Ἔρως, lat. Érōs) ist in der griechischen Mythologie der Gott der begehrlichen Liebe. Ihm …   Deutsch Wikipedia

  • Cupidus und Psyche — Gemälde von William Adolphe Bouguereau Canova: Amor und Psyche, Paris …   Deutsch Wikipedia

  • Encephalartos cupidus — dantytasis galvonis statusas T sritis vardynas apibrėžtis Zamijinių šeimos dekoratyvinis augalas (Encephalartos cupidus), paplitęs pietų Afrikoje. atitikmenys: lot. Encephalartos cupidus šaltinis Valstybinės lietuvių kalbos komisijos 2007 m.… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

  • homo rerum novarum cupidus — index malcontent Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • uldscendi cupidus — index vindictive Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • cupide — [ kypid ] adj. • 1371; lat. cupidus, de cupere « désirer » ♦ Vieilli Qui est avide d argent. ⇒ âpre (au gain), avide, rapace. Un homme d affaires cupide. Par ext. Un regard, un geste cupide. Adv. CUPIDEMENT , 1583 . ⊗ CONTR. Désintéressé,… …   Encyclopédie Universelle

  • cupid — CUPÍD, Ă, cupizi, de, adj. (livr.) Apucător, avid de câştig; lacom, hrăpăreţ. – Din fr. cupide, lat. cupidus. Trimis de LauraGellner, 01.08.2004. Sursa: DEX 98  CUPÍD adj. v. aprig, apucător, avid, hrăpăreţ, lacom, neîndestulat, nesătul. Trimis… …   Dicționar Român

  • Gerundivo — El gerundivo (del latín: gerundivum relativo a lo que debe llevarse a cabo ) es una forma verbal impersonal. Es el nombre dado al participio pasivo futuro del verbo latino, y por su valor adjetival está englobado normalmente dentro de los… …   Wikipedia Español

  • Cugy (VD) — VD dient als Kürzel für den Schweizer Kanton Waadt und wird verwendet, um Verwechslungen mit anderen Einträgen des Namens Cugy zu vermeiden. Cugy …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»