-
1 codex
cōdex, dicis, m. (ältere Form caudex, w. vgl.), I) der Stamm eines Baumes, Ov. met. 12, 432 M. Col. 4, 8, 2 u.a.: dah. der Block, an den die Sklaven geschmiedet wurden usw., nach unserer Art der Stock, Plaut. Poen. 1153. Prop. 4, 7, 44. Iuven. 2, 57. – als Schimpfwort, Klotz, codex, non mulier, Petr. 74, 13 B. (vgl. caudex). – II) meton., ein Buch, weil die Alten urspr. auf hölzerne Tafeln schrieben, die mit Wachs überzogen waren, a) im allg., ein Buch, eine Schrift, eine Urkunde, ein Verzeichnis, c. falsus, interlitus, Cic.: multos codices implere earum rerum, in quibus etc., Cic.: ad Iudaeorum codices (alte Testament) provocare, Augustin.: inspicere codices Graecos, Augustin.: sicut in aliis codicibus legitur, Augustin.: ut in Latinis codicibus habemus, Hieron.: nonnulli codices non habent favum, sed plures habent, Augustin.: testamentum duobus codicibus scriptum, aus zwei Büchern bestehend, Suet.: chartacei codices, Hieron.: codices membranei vel chartacei vel etiam eborei, ICt. – b) insbes., α) die heilige Schrift, tenenti (tibi) codicem somnus obrepat, Hieron. epist. 22, 17. – β) codex accepti et expensi (im Zshg. bl. codex), das mit einer Einnahme- und Ausgabeseite (Soll u. Haben) versehene Handbuch, das jeder Römer über den Stand seines Vermögens regelmäßig führte u. führen mußte u. das allein gerichtl. Beweiskraft hatte (nicht die adversaria, die »Strazze«, aus der Einnahme u. Ausgabe monatlich in den codex genau eingetragen wurden), das Ausgabe- u. Einnahmebuch, Hausbuch, Rechnungsbuch, c. falsus, Cic.: codicem instituere, conscribere, Cic.: codicem obsignare, Cic.: habere hoc nomen (Posten) in codicem acc. et exp. relatum, Cic.: in codicem referre, Cic.: in codicis extrema cera (letzten Tafel), Cic.
-
2 codex
codex, icis, m. c. caudex.* * *codex, icis, m. c. caudex.* * *Codex, etiam dicitur liber. Cic. Livre.\Chartaceus codex. Vlpian. Livre de papier.\Interlitus codex. Cic. Effacé et rayé par ci par là.\Habere nomina digesta in codicem accepti et expensi. Cice. Avoir enregistré les debtes dedens le livre des mises et receptes.\Instituere codicem. Cic. Faire ung registre des mises et receptes.\Referre in codicem. Cic. Enregistrer. -
3 codex
cōdex, dicis, m. (ältere Form caudex, w. vgl.), I) der Stamm eines Baumes, Ov. met. 12, 432 M. Col. 4, 8, 2 u.a.: dah. der Block, an den die Sklaven geschmiedet wurden usw., nach unserer Art der Stock, Plaut. Poen. 1153. Prop. 4, 7, 44. Iuven. 2, 57. – als Schimpfwort, Klotz, codex, non mulier, Petr. 74, 13 B. (vgl. caudex). – II) meton., ein Buch, weil die Alten urspr. auf hölzerne Tafeln schrieben, die mit Wachs überzogen waren, a) im allg., ein Buch, eine Schrift, eine Urkunde, ein Verzeichnis, c. falsus, interlitus, Cic.: multos codices implere earum rerum, in quibus etc., Cic.: ad Iudaeorum codices (alte Testament) provocare, Augustin.: inspicere codices Graecos, Augustin.: sicut in aliis codicibus legitur, Augustin.: ut in Latinis codicibus habemus, Hieron.: nonnulli codices non habent favum, sed plures habent, Augustin.: testamentum duobus codicibus scriptum, aus zwei Büchern bestehend, Suet.: chartacei codices, Hieron.: codices membranei vel chartacei vel etiam eborei, ICt. – b) insbes., α) die heilige Schrift, tenenti (tibi) codicem somnus obrepat, Hieron. epist. 22, 17. – β) codex accepti et expensi (im Zshg. bl. codex), das mit einer Einnahme- und Ausgabeseite (Soll u. Haben) versehene Handbuch, das jeder Römer über den Stand seines Vermögens regelmäßig führte u. führen mußte u. das allein gerichtl. Be-————weiskraft hatte (nicht die adversaria, die »Strazze«, aus der Einnahme u. Ausgabe monatlich in den codex genau eingetragen wurden), das Ausgabe- u. Einnahmebuch, Hausbuch, Rechnungsbuch, c. falsus, Cic.: codicem instituere, conscribere, Cic.: codicem obsignare, Cic.: habere hoc nomen (Posten) in codicem acc. et exp. relatum, Cic.: in codicem referre, Cic.: in codicis extrema cera (letzten Tafel), Cic. -
4 codex
-
5 Codex
Codex Argenteus m = = Сере́бряный ко́декс (ру́копись би́блии на готском языке́ в сере́бряном переплете)Codex Aureus m = = Золото́й ко́декс (средневеко́вая ру́копись ева́нгелия, напи́санная золоты́ми бу́квами, и́ли в зо́лотом переплете) -
6 codex
codex codex, icis m ствол -
7 codex
codex codex, icis m бревно -
8 codex
-
9 codex
-
10 codex
-
11 códex
-
12 codex
-
13 codex
-
14 codex
cōdex (арх. caudex), icis m.1) ствол, пень O, Col2) бревно, чурбан Pl, Prp, J3) бран. дубина, колода Pt4) тж. pl. книга ( древние писали на навощенных дощечках)c. accepti et expensi C — приходо-расходная книга -
15 cōdex
cōdex icis, m (for caudex), a block: Codice misso, O.—A log for punishing slaves, stocks: inmundus, Pr.: residens in codice, Iu. — A block sawn into tablets, book, writing, manuscript, document (in leaves; cf. volumen, a roll): multos codices implevit: falsus.—Esp., an account-book: accepti et expensi, a ledger: in codicis extremā cerā, the last tablet: referre in codicem.* * *trunk of tree; piece/block of wood; blockhead; (bound) book; note/account book -
16 Codex
Codex -
17 codex
cōdex, ĭcis, v. caudex. -
18 codex
-
19 codex
-
20 codex
codexlékopis m
См. также в других словарях:
codex — codex … Dictionnaire des rimes
Codex — Codex … Deutsch Wörterbuch
CODEX — Tablettes de bois reliées entre elles, sur lesquelles les Romains écrivaient un texte; au Moyen Âge, ce terme désigne tous les manuscrits à folios brochés. Le codex est généralement protégé par une reliure qui peut être simplement de cuir ou bien … Encyclopédie Universelle
Codex — • The name given to a manuscript in leaf form, distinguishing it from a roll Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Codex Codex † … Catholic encyclopedia
codex — CÓDEX s.n. v. codice. Trimis de hai, 22.06.2004. Sursa: DEX 98 códex s. n., pl. códexuri Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic CÓDEX codexuri n. înv … Dicționar Român
Codex — (röm. Ant.), 1) Baumstamm; 2) Klotz, welchen Sklaven, daran geschmiedet, nach sich schleppten, um am Fliehen gehindert zu werden; 3) aus einem Stamm ausgehöhlter Kahn; 4) Handschrift, Buch, Gesetzbuch; daher 5) ein Buch, namentlich ein aus… … Pierer's Universal-Lexikon
codex — manuscript volume (especially an ancient one), 1845, from L. codex (see CODE (Cf. code)) … Etymology dictionary
Codex — Co dex, n.; pl. {Codices}. [L. See {Code}.] 1. A book; a manuscript. [1913 Webster] 2. A collection or digest of laws; a code. Burrill. [1913 Webster] 3. An ancient manuscript of the Sacred Scriptures, or any part of them, particularly the New… … The Collaborative International Dictionary of English
Codex — (lat.), s. Kodex … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Codex — (lat., Mehrzahl Codĭces), die zu einem Buch verbundenen Schreibwachstafeln der Römer; nach der Erfindung der Buchdruckerkunst s.v.w. alte Handschrift (C. manuscriptus), z.B. C. argentĕus, die mit silbernen Buchstaben geschriebene, zu Upsala… … Kleines Konversations-Lexikon
Codex [1] — Codex, lat., Baumstamm, ferner hölzerne Tafel, auf welche eine Schrift eingegraben wurde, sodann hölzerne Tafel mit Wachs überzogen zum Beschreiben mittelst des Griffels; endlich Buch, besonders großes … Herders Conversations-Lexikon