-
1 pan
Ⅰ m (D panu, panie, Npl panowie) 1. (mężczyzna) man, gentleman- starszy pan an elderly gentleman- dzwonił do ciebie jakiś pan some man rang you (on the phone)- przyszło dwóch panów w sprawie ogłoszenia two men came about the advertisement2. (z imieniem, nazwiskiem, tytułem naukowym) dzwonił pan Jan Jan rang a. phoned- nagrodę wylosował pan Marek Brzoza and the prize goes to (Mr) Marek Brzoza- a teraz pan profesor Zasławski będzie mówił o… and now Professor Zasławski will speak about…3. (oficjalnie) sir; (mniej oficjalnie) you- proszę pana! czy to pański parasol? excuse me, sir! is this umbrella yours?- przepraszam, czy ma pan ogień? excuse me, have you got a light?- panowie, sytuacja jest poważna gentlemen, the situation is serious- kasetę wyślemy panu pocztą we’ll send you the cassette by post- dzwonił pana syn (Sir) your son rang- Szanowny Panie! (w korespondencji) Dear Sir…- panie władzo posp. officer- panie kierowco, dojadę tym autobusem na dworzec? pot. is this bus going to the station?- panie Janku, dyrektor pana wzywa Janek, the boss is calling you- widzi pan pot. you see- widzisz pan posp. see- widzi pan, to było tak… this is how it happened…- patrz pan, jaki chytry! posp. see how cunning he is!- panie starszy! przest., pot. waiter!4. (właściciel psa, kota) master- Burek! chodź do pana! Burek! come here!- psiak chodził wszędzie za swoim panem the little dog followed his master everywhere5. (ten, kto ma władzę) master- jej srogi ojciec był panem całej rodziny her strict father was master of the entire house6. (zatrudniający służbę) master- służący wypełniał każdy rozkaz swojego pana the servant attended to his master’s every need- pana nie ma w domu the master is out7. Hist. (możnowładca) lord 8. (nauczyciel) master- pan od matematyki/wuefu the maths/PE master9 sgt (Bóg) Pan Lord- nasz Pan (Chrystus) Our Lord- Pan z wami the Lord be with you- Pan Jezus Lord Jesus- Pan Zastępów the Lord of hostsⅡ panie inter. przest. to była kobieta, panie, palce lizać yes sir, she was a woman, I can tell you!- a ja go, panie (tego), złapałem za rękaw, panie (tego), i nie puszczam so I gets a. catches him by the sleeves, like, and I don’t let go, see? pot.- pan młody bridegroom, groom- pan i władca lord and master- być panem siebie a. swojej woli to be one’s own master- być panem u siebie to be independent- być/zostać panem sytuacji to be/to become master of the situation- jestem z nim na pan a. mówię mu (per) pan I’m not on first-name terms with him- być z polszczyzną za pan brat to have a good command of Polish- być z komputerem za pan brat to be computer-literate- być z kimś za pan brat to be on friendly a. good terms with sb* * *( = Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences* * *mpDat. i Loc. -u pl. - owie1. (= bliżej nieznany mężczyzna) gentleman; ( przy bezpośrednim zwracaniu się) you; pan w średnim wieku a middle-aged gentleman; jakichś dwóch panów some two gentlemen.2. ( władca) lord; pan lenny l. feudalny hist. liege; najjaśniejszy pan His Highness; być panem sytuacji be the master of the situation; być panem życia i śmierci be the master of life and death; być panem siebie be one's own man l. boss; być panem własnego losu be the captain of one's soul; być panem u siebie be one's own master; mój pan i władca żart. my lord and master; (co) pan każe, sługa musi the servant follows his master's orders; pan na włościach lord of the manor; znaj pana know your master.3. (= Bóg) God, Lord; Pan Bóg God; nasz Pan Our Lord; zasnąć w Panu rest in peace; Pan zastępów rel. Lord of Hosts; chwalcie Pana rel. exhalt ye the Lord; na chwałę Pana rel. to the glory of God; wzywać imię Pana nadaremnie rel. take the Lord's name in vain; strzeżonego Pan Bóg strzeże forewarned is forearmed; an ounce of prevention is worth a pound of cure; (świecić) Panu Bogu świeczkę, a diabłu ogarek run with the hare and hunt with the hounds.4. szkoln. (= nauczyciel) master; pan od polskiego Polish teacher.6. ( oficjalna forma grzecznościowa) you; pan Jan Kowalski Mr Jan Kowalski; pan Kowalski Mr Kowalski; pan Jan Jan; pan profesor Professor; pan Kowalski (= nieokreślona osoba) Mr. Smith, Joe Public; niejaki pan Kowalski a certain Mr Kowalski, one Mr Kowalski; pan profesor Kowalski Professor Kowalski; proszę pana,... sir...; czym mogę panu służyć? (how) can I help you, sir?; to pana samochód? it that your car, sir?; pan pozwoli allow me; panie dyrektorze, telefon do pana Manager, a phone call for you; panie prezydencie Mr President!; panie przewodniczący Mr Chairman!; pan młody the bridegroom; być z kimś za pan brat be on familiar terms with sb, be palsy-walsy with sb; być z kimś na pan not address sb by his first name, not be on intimate terms with sb; nagi jak go Pan Bóg stworzył in his birthday suit; Pan Bóg nierychliwy, ale sprawiedliwy God comes with leaden feet, but strikes with iron hands; pan władza pot. officer; Piotruś Pan ( w bajce) Peter Pan.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pan
-
2 PAN
Ⅰ m (D panu, panie, Npl panowie) 1. (mężczyzna) man, gentleman- starszy pan an elderly gentleman- dzwonił do ciebie jakiś pan some man rang you (on the phone)- przyszło dwóch panów w sprawie ogłoszenia two men came about the advertisement2. (z imieniem, nazwiskiem, tytułem naukowym) dzwonił pan Jan Jan rang a. phoned- nagrodę wylosował pan Marek Brzoza and the prize goes to (Mr) Marek Brzoza- a teraz pan profesor Zasławski będzie mówił o… and now Professor Zasławski will speak about…3. (oficjalnie) sir; (mniej oficjalnie) you- proszę pana! czy to pański parasol? excuse me, sir! is this umbrella yours?- przepraszam, czy ma pan ogień? excuse me, have you got a light?- panowie, sytuacja jest poważna gentlemen, the situation is serious- kasetę wyślemy panu pocztą we’ll send you the cassette by post- dzwonił pana syn (Sir) your son rang- Szanowny Panie! (w korespondencji) Dear Sir…- panie władzo posp. officer- panie kierowco, dojadę tym autobusem na dworzec? pot. is this bus going to the station?- panie Janku, dyrektor pana wzywa Janek, the boss is calling you- widzi pan pot. you see- widzisz pan posp. see- widzi pan, to było tak… this is how it happened…- patrz pan, jaki chytry! posp. see how cunning he is!- panie starszy! przest., pot. waiter!4. (właściciel psa, kota) master- Burek! chodź do pana! Burek! come here!- psiak chodził wszędzie za swoim panem the little dog followed his master everywhere5. (ten, kto ma władzę) master- jej srogi ojciec był panem całej rodziny her strict father was master of the entire house6. (zatrudniający służbę) master- służący wypełniał każdy rozkaz swojego pana the servant attended to his master’s every need- pana nie ma w domu the master is out7. Hist. (możnowładca) lord 8. (nauczyciel) master- pan od matematyki/wuefu the maths/PE master9 sgt (Bóg) Pan Lord- nasz Pan (Chrystus) Our Lord- Pan z wami the Lord be with you- Pan Jezus Lord Jesus- Pan Zastępów the Lord of hostsⅡ panie inter. przest. to była kobieta, panie, palce lizać yes sir, she was a woman, I can tell you!- a ja go, panie (tego), złapałem za rękaw, panie (tego), i nie puszczam so I gets a. catches him by the sleeves, like, and I don’t let go, see? pot.- pan młody bridegroom, groom- pan i władca lord and master- być panem siebie a. swojej woli to be one’s own master- być panem u siebie to be independent- być/zostać panem sytuacji to be/to become master of the situation- jestem z nim na pan a. mówię mu (per) pan I’m not on first-name terms with him- być z polszczyzną za pan brat to have a good command of Polish- być z komputerem za pan brat to be computer-literate- być z kimś za pan brat to be on friendly a. good terms with sb* * *( = Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences* * *abbr.(= Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PAN
-
3 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
4 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
5 m|óc
impf (mogę, możesz, może, mógł, mogła, mogli) vi 1. (być w stanie) can, to be able- móc coś zrobić to be able to do sth- jeśli będę mogła, zadzwonię I’ll call you if I can a. if I’m able to- złodzieje nie mogli wyważyć drzwi, więc weszli oknem the thieves weren’t able to a. couldn’t break the door down, so they came in through the window- w nocy nie mogłam spać I couldn’t sleep during the night- staram się, jak mogę (w tej chwili) I’m doing my best; (w ogóle) I do what I can- cóż mogą zrobić? chyba tylko czekać what can they do? – all they can do is (to) wait- on nic w tej sprawie nie może he can’t a. he’s not able to do anything about it- prasa wiele może the press is all-powerful- nie mogę się doprosić, żeby zabrał stąd te rupiecie I just can’t get him to clear out this junk- nie mogła się go nachwalić she couldn’t praise him enough- nie mogę się nadziwić, jak on to zrobił I just can’t imagine how he did it- zawsze mogłam na niego liczyć I could always count on him- możemy przypuszczać, że… it’s fair a. reasonable to assume (that)…- dziękuję, już (więcej) nie mogę no thanks, I’m full up2. (mieć prawo) can; may książk.- „mamo, mogę iść na podwórko?” – „możesz” ‘Mum, can I go outside?’ – ‘yes, you can’- urząd może zwlekać z odpowiedzią na pismo od obywatela tylko 30 dni an official institution has (only) 30 days in which to reply to letters from the public- nie możesz do tego dopuścić you can’t a. mustn’t let it happen- policja nie może dokonać rewizji bez nakazu the police can’t carry out a search without a warrant3. (w przypuszczeniach) might, may- może być deszcz albo śnieg it might a. may rain or snow- mogli mieć po szesnaście, siedemnaście lat they could have been sixteen or seventeen- weź parasol, bo może padać take an umbrella with you, it might rain4. (w prośbach) can- możesz mi podać widelec? could a. can you pass me a fork?- czy mógłbym prosić do telefonu Janka? could a. can I speak to Janek, please?- czy może pan przymknąć okno? could a. can you close the window, please?, would you mind closing the window?- czy mogę panią prosić do tańca? would you like to dance?5. (w pytaniach) can- co/kto to może być? what/who can a. could that be?- gdzie mogą być moje okulary? where can my glasses be?- jak to się mogło stać? how could it have happened?- w czym mogę Panu pomóc? what can I do for you?- dobra ta pizza, czy mogę jeszcze kawałek? this pizza’s good, can I have a. take another piece?6. (w propozycjach, życzeniach) might, can- w tym czasie goście mogliby zwiedzać muzeum in the meantime the guests could visit a museum- zawsze możesz przecież pójść tam i poprosić you can always go there and ask- mógł pan przyjść po pożyczkę do mnie you could have come to me for the money- mogłeś mu o tym nie mówić you didn’t have to tell him a. shouldn’t have told him about it- czy nie mógłbyś w końcu zgasić tego radia? do you think you could turn the radio off?- mógłby już spaść śnieg it’s about time it snowed7. (wyrażając irytację) jak możesz a. jak mogłeś! how can a. could you!- jak on mógł tak postąpić? how could he do such a thing?- tak dalej być nie może things can’t go on like this!8. (wyrażając lekceważenie) możesz sobie krzyczeć i tak nie zmienię zdania you can shout as much as you like, but I still won’t change my mind- co ty możesz wiedzieć? what do you know about it?- pogoda jak cię mogę pot. passable a. tolerable weather- podróż jak cię mogę pot. a passable a. tolerable journey- (ja) nie mogę, ale gablota! wow, what a car!- ja już tak dłużej nie mogę! I just can’t go on like this a. stand it any longer!- może być! pot. that’ll do, that’s fine- „i jak ta spódnica? – „może być, tylko trochę skrócę” ‘and how’s the skirt?’ – ‘it’s okay, I just have a. need to shorten it a bit’- nie może być! that’s impossible!, it can’t be!- „pobrali się?” – „nie może być!” ‘they got married?’ – ‘you’re kidding me!’ pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|óc
-
6 mu|sieć
impf (musisz, musiał, musieli) vi 1. (podlegać przymusowi) musisz to zrobić you have to a. you’ve got to do it- zostanę, jeśli będę musiał I’ll stay if I have to- nie musisz pracować na dwa etaty you don’t have to a. don’t need to have two full-time jobs- czy muszę iść na przyjęcie? do I have to a. have I got to go to the party?- wszyscy musimy kiedyś umrzeć we all have to die some day- tak musi być this is how it’s got to be- żebym nie musiał ci powtarzać don’t make me tell you again2. (uznawać za potrzebne) musisz to zrobić you must do it, you have to a. need to do it- nie musiałeś tego robić you needn’t have done that, you didn’t have to a. need to do that- muszę już iść I must go a. be going now, I have to a. I’ve got to go now- dokument musi zostać podpisany the document must be signed a. needs signing- musisz mi wszystko opowiedzieć you must a. have to tell me everything- musiał pomagać rodzicom he had to help his parents- kandydat musi mieć wyższe wykształcenie the candidate must have a college US a. university education- muszę powiedzieć, że zachował się bardzo szlachetnie I must say he behaved very nobly- musisz przyznać, że egzaminy były trudne you must admit (that) the exams were difficult- musisz wiedzieć, że on nie jest uczciwy you should a. ought to know that he isn’t honest- „czy naprawdę muszę teraz odrabiać lekcje?” – „tak, musisz!” ‘do I really have to do my homework now?’ – ‘yes, you do!’3. (bardzo chcieć) muszę tu jeszcze kiedyś wrócić I must return a. I’ll have to return here some day- muszę mieć tę sukienkę! I must have this dress!- muszę z nim pomówić I must talk a. speak to him4. (prawdopodobieństwo) musiałeś o tym słyszeć you must have heard about that- musiał już dostać mój list he must have received my letter by now- ktoś puka, to musi być on someone’s knocking, it must be a. has to be him- ona musi być bardzo nieszczęśliwa she must be very unhappy- w tym musi coś być there must be something to it5. (pewność) ten pies musi być chory that dog must be ill- musiało tu padać, bo ulice są mokre it must have rained here, the streets are wet- musicie być bardzo zmęczeni po podróży you must be very tired after the journey- musi być już dziewiąta it must be nine o’clock now- musiałem cię już gdzieś widzieć I’m sure I’ve seen you somewhere before- to musi być prawda it must be true- to nie musi być prawda it isn’t necessarily true6. (konieczność, zachęta) musisz zobaczyć ten film you must see a. you’ve got to see this film, this film is a must- musicie koniecznie spróbować mojego ciasta you absolutely a. really have to try my cake7. (nie móc się powstrzymać) on zawsze musi postawić na swoim he always has to have his way, he’s always got to have his way- dlaczego ty zawsze musisz się spóźniać? why do you always have to be late?, why must you always be late?- musiałem spróbować I (just) had to try8. (nieuchronność) to musiało się stać this (just) had to happen, this was bound to happen■ co pan każe, sługa musi przysł. those that are bound must obey przysł.- kazał pan, musiał sam przysł. (it’s a case of) keep a dog and bark yourself przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mu|sieć
-
7 dobrze
Ⅰ adv. grad. 1. (właściwie, odpowiednio) [zachowywać się, ubierać] well- dobrze utrzymany ogród a well-kept garden- dobrze/lepiej płatna praca a well-/better-paid job- dobrze wychowane dziecko a well-behaved child- dobrze mi radzisz that’s good a. sound advice- dobrze postąpiłeś a. zrobiłeś you did the right thing- chciał dobrze, ale nie wyszło he meant well, but it didn’t work out- lepiej być nie może/mogło things a. it couldn’t be/couldn’t have been better- nie lepiej byłoby poczekać trochę (z tym)? wouldn’t it be better to wait a bit (with that)?- w nowej szkole szło mu całkiem dobrze he was doing quite well in the new school- dobrze ci w zielonym/tej sukience you look good in green/that dress- lepiej/najlepiej jej w niebieskim blue suits her better/best- dobrze wygląda w tym garniturze he looks good in that suit- równie a. zupełnie dobrze mógłby studiować w Paryżu he could just as well study in Paris- dobrze jest mieć inne rozwiązanie w zapasie it’s good a. advisable to have a back-up solution- jeśli dobrze pójdzie if all a. everything goes well- dobrze mówię?pot. am I right?- mieć dobrze w głowie to have one’s head screwed on the right way- nie mieć dobrze w głowie to be not right in the head pot.- najlepiej będzie, jeśli… it’ll be best if…- zrobił to najlepiej jak potrafił he did it as well as a. as best he could2. (umiejętnie) [gotować, śpiewać, grać] well- dobrze skrojony garnitur a well-tailored a. well-cut suit- dobrze się uczyć to be a good student, to do well at school- dobrze się znać na czymś to know quite a bit a. (quite) a lot about sth- wszystko wie/wiedział lepiej he always knows/knew better- mówiła po niemiecku lepiej niż ja a. ode mnie she spoke German better than me3. (dokładnie) [pamiętać] well; [przeczytać] properly, right- dobrze się znamy we know each other well- on dobrze wie, co mu grozi he’s well aware of a. knows very well what could happen to him- dobrze wiesz, o co mi chodzi! you know very well what I mean!- trzeba by dobrze się zastanowić we/you need to think about it (very) carefully4. (zdrowo) [czuć się, wyglądać] well- przeszedł ciężką operację, ale już jest z nim dobrze he underwent a serious operation, but he’s recovered now a. he’s doing well now- urlop dobrze ci zrobi it’ll do you good to have a holiday- poranna gimnastyka dobrze mi robi morning exercise a. a morning workout does me (a power a. world of) good5. (miło) dobrze się bawić to have a good time- dobrze mi tutaj, nigdzie nie idę I’m fine right here, I’m not going anywhere- z nikim mi nie było tak dobrze, jak z tobą nobody ever made me feel as good as you did- tobie to dobrze, nie musisz chodzić do pracy you’re lucky, you don’t have to go to work- gdzie ci będzie lepiej niż tu? where would you be better off than here?6. (pozytywnie) [skończyć się, układać się] well- dobrze usposobiony człowiek a good-natured a. an amenable person- dobrze komuś życzyć to wish sb well- wszyscy wypowiadali się o nim bardzo dobrze everyone spoke very well of him- dobrze jest mieć sąsiadów it’s good to have neighbours- byłoby dobrze, gdyby zechciał się pan nią zająć it would be good if you could take care of her- on się żeni – to dobrze he’s getting married – good for him a. that’s good- uda im się wygrać, to dobrze, nie uda się, to drugie dobrze if they win, all well and good, and if they don’t, then it doesn’t matter a. then too bad- to nie jest dobrze widziane it isn’t done, it’s frowned upon- nie będzie dobrze widziane, jak przyjdziesz bez uprzedzenia it won’t go down (too) well if you turn up without warning- przychodzenie bez uprzedzenia nie jest dobrze widziane it isn’t the done thing a. it’s frowned upon to turn up without warning7. (bez wysiłku) well- bawełnę dobrze się prasuje cotton irons well a. is easy to iron- tę książkę dobrze się czyta this book is a good read, the book reads wellⅡ adv. 1. pot. (bardzo) well pot.- jest dobrze po pierwszej/po północy it’s well past one/after midnight- wstać dobrze przed świtem to get up well before sunrise a. dawn- dobrze się naszukaliśmy tego domu we spent hours trying to find the right house2. Szkol. ocenił pracę na dobrze/dobrze plus a. z plusem/bardzo dobrze he gave the work a B/a B+/an A Ⅲ inter. 1. (zgoda) okay pot., all right- no, dobrze, zgadzam się well, all right, I agree- niech mi pan nie przerywa, dobrze? don’t interrupt me, okay?- jak tylko będę wiedział, zadzwonię, dobrze? I’ll call as soon as I find out, okay?- no dobrze, to nie pójdziemy okay, so we won’t go- no dobrze, (ale) nie musisz tak krzyczeć okay, you don’t have to shout like that- dobrze, dobrze! all right, all right!; okay, okay! pot.- dobrze, dobrze, już idę! okay, okay a. all right, all right, I’m going!/I’m coming- „ile razy mam ci mówić?” – „dobrze, dobrze!” ‘how many times do I have to tell you?’ – ‘okay, okay!’- dobrze, dobrze, zobaczymy, jak ty sobie poradzisziron. yeah, yeah, we’ll just (wait and) see how (well) you do pot., iron.2. (aprobata) good, right- „jak się nazywa stolica Urugwaju?” – „Montevideo” – „dobrze!” ‘what’s the capital of Uruguay?’ – ‘Montevideo’ – ‘right! a. good!’- dobrze, oby tak dalej well done, keep it up3. (przerwanie wypowiedzi) all right; okay pot.- no dobrze, ale pani tak mówi, bo nie chce być szczera all right a. okay, but, you’re saying that because you don’t want to be honest- dobrze, dobrze, pożartowaliśmy, a teraz do rzeczy all right a. okay, we’ve had our joke a. a laugh, let’s get down to business- dobrze już, nie płacz there, there a. there, now, don’t cryⅣ lepiej comp. 1. (raczej) rather- lepiej już wychodź, bo się spóźnisz you’d better go, or you’ll be late- lepiej się zastanów you’d better think about it- powiedzieli mu, żeby się lepiej przyznał they told him he’d better own up a. confess2. pot. (więcej) more- dziesięć lat albo i lepiej a. jak nie lepiej ten years or even more■ dobrze zbudowany well-built- być dobrze z kimś pot. to be on good terms with sb- być z kimś (jak) najlepiej to be the best of friends a. on the best of terms with sb- być z kimś nie najlepiej to not be on very good terms with sb- wyjść na czymś dobrze/lepiej/najlepiej pot. to come off well/better/best out of sth- jest z nią dobrze she’s fine- już jest z nią lepiej she’s feeling better now- było z nią nie najlepiej she wasn’t feeling too good- zrobiło mu się lepiej pot. he felt better- dobrze ci/mu/jej tak pot. it serves you/him/her right- nie ma tak dobrze pot. it doesn’t work like that a. that way, it’s not as simple a. easy as that- lepiej nie mówić pot. it doesn’t bear talking about* * *well; ( przyjmować) warmly, (sprzedać, kupić) at a profitdobrze kogoś przedstawić — to show sb in a favourable (BRIT) lub favorable (US) light
dobrze! — O.K.!, all right!
* * *int.all right!, fine!, OK!adv.1. (= prawidłowo, dokładnie, pozytywnie, umiejętnie, ładnie, zdrowo, życzliwie) well; dobrze ci tak mówić that's easy for you to say; dobrze coś sprzedać sell sth at a profit; dobrze komuś z oczu patrzy sb looks honest, sb looks like a good l. an honest person; dobrze komuś życzyć wish sb well; dobrze mu/ci tak! (it) serves him/you right!; dobrze odżywiony t. euf. well-fed; dobrze płatny well-paid; dobrze poinformowany well-informed; dobrze się bawić have fun, have a good time; dobrze się na czymś znać know sth well, know sth inside out, be knowledgeable about sth; dobrze się uczyć be a good student; dobrze ubrany well-dressed; dobrze wychowany well-mannered, well-behaved, well-brought-up; dobrze wyglądać look good; dobrze znany well-known; dobrze, że... it's a good thing (that)..., fortunately,...; coś komuś dobrze robi sth does sb good; jak l. jeśli wszystko dobrze pójdzie if all l. everything goes well; komuś dobrze poszło (w czymś) sb did well (at l. in sth); komuś się dobrze powodzi sb is well off, sb is doing well; komuś w czymś dobrze ( w stroju) sth suits sb (well), sth looks good on sb; ktoś ma się dobrze sb is (doing) well; wszystko dobre co się dobrze kończy all's well that ends well; znać się dobrze know each other well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobrze
-
8 dom
m (G domu) 1. (budynek) building; (mieszkalny) house- dom drewniany/z cegły a wooden/brick house- dom jednorodzinny a detached house- musiał sprzedać dom rodzinny he had to sell the family house2. (mieszkanie) home- poszedł do domu he went home- zostanę w domu I’ll stay at home- przebywać poza domem to be away from home- kręcić się po domu to hang around the flat/house- pantofle/ubranie na po domu pot. indoor a. house shoes/clothes- po domu zwykle nosiła dres she usually wore a tracksuit at home3. (rodzina) home, family- pochodzić z dobrego domu to come from a good home a. family- młodzież ze szlacheckich domów young people from upper class families- być bogatym z domu to come from a rich family- dzieci wychowuje nie tylko dom it’s not only the home that contributes to a child’s upbringing- w moim domu rodzinnym nie obchodziło się imienin in my family we didn’t celebrate name days- postawić cały dom na nogi to wake up the whole house- założyć dom to set up home a. house4. (gospodarstwo domowe) household, house- dom jest ważniejszy niż praca home is more important than work- zajmować się domem to keep house- prowadzić dom to run a. manage a household5. (instytucja) house- dom mody/wydawniczy/bankowy a fashion/publishing/banking house- dom akademicki a hall of residence GB, a dormitory US- dom maklerski a brokerage- dom poprawczy a young offenders’ institution- dom publiczny a brothel- dom towarowy a department store- dom dziecka a children’s home- dom gry a gaming house, a casino- dom kultury a community centre- dom starców an old people’s home6. (ród) (królewski, szlachecki, książęcy) house- dom Habsburgów the house of Habsburg, the Habsburg dynasty- dom Jagiellonów the Jagiellonian dynasty- dom panujący the ruling house- potomek królewskiego domu a descendant of a royal house- z domu Kowalska née Kowalska- zawsze pytano ją, jak nazywa się z domu people were always asking her what her maiden name was7. książk. (ojczyzna) home, homeland- □ Biały Dom the White House- Dom Boży książk. house of God- dom wariatów pot. (szpital psychiatryczny) madhouse pot., loony bin pot.; przen. (chaos) madhouse pot.; bedlam U■ czuć się jak (u siebie) w domu to be a. feel at home- czuj się jak u siebie w domu make yourself at home- jestem/jesteśmy w domu! pot. now I/we get the picture! pot.- gość w dom, Bóg w dom przysł. you’re very welcome- wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej przysł. East, (or) West, home’s best przysł., there’s no place like home przysł.* * *-u; -y; m( budynek) house; (mieszkanie, rodzina) home; ( gospodarstwo domowe) householddom akademicki lub studencki — hall of residence (BRIT), dormitory (US)
dom kultury — ≈community centre (BRIT) lub center (US)
dom poprawczy — borstal (BRIT), reformatory (US)
dom wariatów — pot madhouse (pot)
* * *miLoc. i Voc. -u1. (= mieszkanie, domownicy, rodzina) home; w domu at home, in the home; być w domu be (at) home, be in; być poza domem ( chwilowo) be out; ( na dłużej) be away (from home); iść do domu go home; nikogo nie ma w domu there's nobody home; u kogoś w domu at sb's house l. place.2. (= budynek mieszkalny) house.3. (= budynek) building.4. (= gospodarstwo domowe) household.5. (= ród, dynastia) house; kin, family; z domu Czartoryska ( przy podawaniu nazwiska rodowego) née Czartoryska; pochodzić z dobrego domu come from a good family.6. ( w zwrotach) być panem we własnym domu be a master of l. in one's own house; pot. rule one's roost; ciasny, ale własny dom a small home, but your own; czuć się jak u siebie w domu be l. feel at home; czuj się jak u siebie w domu make yourself at home; czynić honory domu do the honors; dom i ogród handl. home and garden; dwa/trzy itd. domy dalej two/three, etc. doors down l. up l. over (the road); głowa domu head of the household; mieć cały dom na głowie have to run the house; (na) po domu ( o ubraniach) house, indoor; sukienka (na) po domu house dress; odprowadzać kogoś do domu walk sb home; nie ma jak w domu l. wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej east, west, home's best; home, sweet home; there's no place like home; no to jesteśmy w domu pot. przen. (= już wszystko w porządku) we're almost home, now we're cooking with gas, we're cool l. good; pan/pani domu master/lady of the house, host/hostess; postawić cały dom na nogi raise hell l. Cain; prowadzić otwarty dom keep open doors l. house; tęsknić za domem miss home; szklane domy glass houses; przen. castles in the air, pipe dream; wszystko dla domu handl. everything for the home; założyć dom set up house l. home; zarabiać na dom bring home the bacon; zaszyć się w domu lock o.s. (away) in one's house.7. ( w złożeniach) Biały Dom polit. the White House; dom akademicki l. studencki uniw. dormitory, dorm; dom aukcyjny auction house; dom Boży l. modlitwy rel. house of God l. worship; dom dwurodzinny duplex (house); dom dziecka children's home; dom gry gambling house; dom kultury community center; dom maklerski fin. brokerage (house l. firm), broker; dom mody fashion house; dom opieki nursing home; dom otwarty open house; dom poprawczy reformatory, reform school; dom pogrzebowy funeral home; dom publiczny house of prostitution, brothel; dom rodzinny family home; dom starców old people's home; assisted living facility l. home; dom szeregowy bud. row house; ( w mieście) town house; dom towarowy handl. department store; dom wariatów mental hospital l. institution; t. przen. madhouse; dom wczasowy l. wypoczynkowy resort hotel; dom weselny wedding house; dom wycieczkowy lodge; drugi dom home away from home, second home.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dom
-
9 form|a
f 1. (postać, sposób) form; (kształt) form, shape- ciasteczka w formie gwiazdek star-shaped cakes- różne formy współpracy different forms of cooperation- powieść w formie pamiętnika a novel in the form of a journal- wydać coś w formie książkowej/skróconej to publish sth in book/abridged form- przyjaźń może przybierać różne formy friendship can take various forms- przybrać formę strajku/manifestacji to take the form of a strike/demonstration- potrzebna jest jakaś forma kontroli some form of control is needed- to była forma protestu it was a form of protest2. Literat. form- forma i treść form and content- był mistrzem formy he was a master of form- to jest przerost formy nad treścią it represents the triumph of form over contents3. (utwór, dzieło sztuki) form- małe formy literackie/teatralne short literary/theatrical forms- formy przestrzenne spatial forms- ograniczenia tej formy literackiej the limitations of this form4. Jęz. form- formy gramatyczne grammatical forms- formy czasu przeszłego past tense forms- forma dopełniacza the form of the genitive- poprawna/niepoprawna forma a correct/incorrect form- w formie pytającej in question form5. Biol., Geol. form- formy wodne i lądowe aquatic and terrestrial forms- formy skalne rock forms6. Kulin. tin- forma do ciasta a cake tin- wlej ciasto do formy pour the mixture into a tin- forma chlebowa a bread pan7. Techn. (do odlewów) mould GB, mold US- forma wtryskowa an injection mould8. (wykrój) pattern- papierowa forma a paper pattern- forma płaszcza/spódnicy a pattern for a coat/skirt- forma na sukienkę a pattern for a dress9. (samopoczucie, sprawność) form, shape- być w dobrej/złej formie to be in good/poor form a. shape- być w formie to be on form a. in shape- nie być w formie to be off form a. out of shape- trzymać formę to keep on form a. in shape10. Sport form- być/nie być w formie to be on/off form- być w dobrej/słabej formie to be in good/poor form- utrzymać/stracić formę to keep on/go off form- wracać do formy to return to form- przeżywać spadek formy to suffer a slump in form- zaprezentował doskonałą formę he showed he was in top form11. (konwenanse) form- formy towarzyskie social conventions; good form przest.- przestrzegać form to observe the form- robić coś wyłącznie dla formy to do sth purely as a matter of form12. Filoz. form 13. Mat. quantic 14. Druk. forma (drukarska) forme- □ forma recesywna Jęz. recessive form- formy supletywne Jęz. suppletive formsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > form|a
-
10 człowiek
Ⅰ m (V człowieku a. człowiecze) 1. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (istota ludzka) person, human (being)- co z niego za dziwny człowiek what a strange person he is- była dobrym człowiekiem she was a good person- na świecie żyje ponad pięć miliardów ludzi there are over five thousand million people in the world- na plaży leżało dwoje ludzi two people were lying on the beach- łabędzie przyzwyczaiły się do ludzi the swans have grown accustomed to people- Konstytucja gwarantuje przestrzeganie praw człowieka the Constitution guarantees the observance of human rights- owszem, grzeszymy, w końcu jesteśmy tylko ludźmi we sin, it’s true – after all we’re only human- nie jesteś godny miana człowieka you don’t deserve to be called human- człowiek pierwotny/cywilizowany primitive/civilized man- człowiek z ulicy the (ordinary) man in the street- święto ludzi pracy a workers’ holiday2. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (mężczyzna) man- stary/starszy człowiek an old/elderly man- dwóch ludzi wniosło szafę na drugie piętro two men carried the wardrobe up to the second floor- młody człowieku, ustąp miejsca give up your seat, young man, will you?3. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (wartościowa jednostka) man, decent person- być (prawdziwym) człowiekiem to be a (really) decent person- wyrosnąć na człowieka to grow up to be a decent person- okazać się a. pokazać się człowiekiem to prove to be a. show oneself to be a decent person- wyjść na ludzi to do well (for oneself a. in life)- zrobić z kogoś człowieka to make a man (out) of sb- wojsko zrobi z niego człowieka the army will make a man (out) of him- pokierować a. wykierować a. wyprowadzić kogoś na człowieka a. na ludzi to bring sb up to be a decent person- matka wychowała nas na ludzi mother brought us up well- będą z niego/niej ludzie he/she’ll do well in life- wielki człowiek a great man4. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) (osoba zaufana) pot. man- znał wielu ludzi prezydenta he knew many of the president’s people a. men a. aides- zostaw ją, to nasz człowiek leave her alone, she’s one of us5. (G pl ludzi, Ipl ludźmi) pot. (pracownik) man, worker- musieliśmy wziąć paru ludzi, sami nie dawaliśmy rady we had to hire some men: we couldn’t manage on our own- przyjął człowieka do pomocy he hired a worker to help him6. sgt pot. (o sobie) you, one; (do kogoś) man- człowiek cały dzień haruje, i po co? you work like the clappers all day, and what for?- człowiek całe życie się uczy you never stop learning (in this life)- człowieku, zastanów się, co to ma być? come on, man, what are you playing at?- wytrawny rum, człowieku, co za smak dry rum, mate, there’s nothing like itⅡ ludzie plt 1. (opinia publiczna) people- ludzie mówią, że jest bardzo bogaty they a. people say he’s very rich- nie zależało mu, co ludzie powiedzą he didn’t care what people would say- na czułości nie wypada sobie pozwalać przy ludziach you shouldn’t show affection in public- u nas w firmie ludzie nie lubią żadnych zmian the people in our company don’t like change- ludzie nie pójdą na to, będzie strajk the workers/men won’t agree to that – there’ll be a strike- □ biały człowiek Antrop. Caucasian- człowiek jaskiniowy Antrop. caveman- człowiek kopalny Antrop. fossil man- człowiek neandertalski Antrop. Neanderthal (man)- człowiek śniegu (the) yeti, (the) Abominable Snowman■ człowiek czynu a man/woman of action- człowiek gór a highlander- człowiek honoru a man of honour- człowiek interesu a man of business, a business person- człowiek lasu a woodsman- człowiek renesansu a Renaissance man- człowiek z głową a smart one pot.- człowiek z krwi i kości (only) flesh and blood- ogarnij się trochę i umaluj, żebyś była podobna do ludzi tidy yourself up a bit and put some make-up on, so you look halfway human- ksiądz też człowiek, może zgrzeszyć priests are human too, and occasionally they sin- robić coś jak człowiek pot. to do sth properly- nareszcie wyspałam się jak człowiek I’ve finally had a proper night’s sleep- zachowuj się jak człowiek behave yourself (properly); try and act like a human being pot.* * *human being; ( mężczyzna) man ( bezosobowo)człowiek nie wie, co robić — one doesn't lub you don't know what to do
szary człowiek — (przen) man in the street, ordinary man
* * *mp1. antrop. human being ( Homo sapiens); człowiek pierwotny primitive man; człowiek jaskiniowy cave man; człowiek neandertalski Neanderthal man; człowiek epoki bronzu Bronze man; biały człowiek white man.2. (= osoba) person, individual; swój człowiek friend, my/our man; szary człowiek the man in the street; zwykły człowiek everyman; człowiek bez znaczenia nobody, nonentity; człowiek z ludu man of the people; dobry człowiek good person; święty człowiek holy man, man of God; człowiek gruboskórny thick-skinned person; człowiek interesu businessman; człowiek bezwartościowy no-good; człowiek czynu man of action, doer; człowiek sukcesu achiever, hot shot; człowiek śniegu Abominable Snowman, Yeti; człowiek starej daty mossback; człowiek-orkiestra one-man band; człowiek z krwi i kości flesh and blood; błąd człowieka human error; prawa człowieka human rights; upadek człowieka the Fall of Man; ani się człowiek obejrzy before one knows; być człowiekiem be human; jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce I am a human l. man and nothing that's human can be l. is alien to me; człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi man proposes, God disposes; człowiek uczy się przez całe życie you never stop learning, live and learn; góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek z człowiekiem tak friends may meet but mountains never greet; niewłaściwy człowiek na niewłaściwym miejscu a round peg in a square hole; okazać się człowiekiem prove human; człowieku nie irytuj się don't get irritated; człowiek boże igrzysko man, the plaything of God; nie ma ludzi niezastąpionych nobody is irreplaceable; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; człowiek człowiekowi wilkiem man is a wolf to (his fellow-)man, one man preys on another.3. pot. (= ja, każdy, ktokolwiek) one, you; nie dadzą człowiekowi spokoju they won't let a fellow be.4. (= dorosły) adult, grown-up.5. pot. (= robotnik, pracownik) worker; nająć człowieka do kopania studni hire a worker l. sb to dig a well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > człowiek
-
11 życie
-a; ntlife; (pot: utrzymanie, wyżywienie) living, living costsżycie osobiste — personal lub private life
życie wieczne — REL eternal life
* * *n.1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życie
-
12 brat
- ta; - cia; dat sg -tu; loc sg - cie; gen pl -ci; dat pl - ciom; instr pl - ćmi; loc pl; - ciach; mbrother; ( zakonnik) friarbrat przyrodni — stepbrother, half-brother
brat cioteczny lub stryjeczny — (first) cousin
* * *mp1. ( członek rodziny) brother; młodszy brat younger l. little brother; starszy brat elder l. older l. big brother; brat przyrodni stepbrother, half-brother; brat cioteczny, stryjeczny (first) cousin; brat mleczny foster brother; bracia syjamscy siamese twins; mnie on ni brat, ni swat przen. he doesn't mean anything to me.2. (= osoba obdarzana życzliwością) fellow, brother; bracia Polacy! fellow Poles!; bracia żołnierze brothers in arms; bracia i siostry! rel. brothers and sisters!; brat łata good guy; być z kimś za pan brat be on familiar terms with sb; bracie! brother!3. ( zakonnik) (lay) brother, monk, friar.4. (= członek bractwa) brother; bracia polscy the Polish Brethren; bracia czescy the Unity of Brethren.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > brat
-
13 jajow|y
adj. Biol. [błona, skorupka] egg attr.- zapłodnienie komórki jajowej the fertilization of the egg cell- jak to zrobiłeś? how did you do it a. that?- jak dojechać stąd na dworzec? how do I get to the station from here?- jak długo tu będziesz? how long will you be here?- jak daleko stąd do parku? how far is it to the park from here?- jak często chodzisz do kina? how often do you go to the cinema?- jak ci się udała wycieczka? how was your a. the trip?- jak było w Londynie? what was it like in London?, how was (it in) London?- jak tam ojciec, zdrowy już? how’s your father – is he well now?- jak twoja noga? how’s your leg?- jak ona wygląda? – jest wysoka czy niska? what does she look like: is she tall or short?- jak wyglądam w tej sukience? how do I look in this dress?- zapytaj go, jak się czuje ask him how he is- nauczył mnie, jak kopiować pliki he taught me how to copy files- nie wiem, jak długo się tam jedzie I don’t know how long it takes to get there- to jak, idziemy do kina? so, are we going to the cinema?- „powiedziałeś jej o tym?” – „a jak myślisz?” ‘have you told her about it?’ – ‘what do you think?’- jak jej/mu tam pot. what d’you call her/him pot.; what’s her/his name pot.- dzwonił Robert czy jak mu tam Robert (or) whatever his name is phoned- jak śmiesz/jak pan śmie! how dare you!- jak mogłeś? how could you?!- o, jak dużo już napisał! look how much he’s written (already)!- tyle wydatków! jak tu można cokolwiek odłożyć! so many expenses! how can you save anything?- jak tu gorąco! it’s so hot in here!, how hot it is here!- jak ci nie wstyd! shame on you!- jak ty wyglądasz! (just) look at you!- jak nie pokochać takiego ślicznego bobasa? you can’t help loving such a cute little babyⅡ praep. as, like; (z przeczeniem) than- czarny jak węgiel as black as coal- oczy jak gwiazdy eyes like stars- był dla mnie jak ojciec he was like a father to me- płakała jak dziecko she cried like a baby- samochód wygląda teraz jak nowy the car looks as good as new (now)- miał szansę jak dziesięć do jednego he had a ten to one chance- tak (samo) jak… the same as…- miał na imię Robert, tak (samo) jak jego dziad his name was Robert, the same as his grandfather’s- taki (sam) jak… the same as…- podobny jak ktoś/coś similar to sb/sth- pasek identyczny jak mój a belt exactly like mine- nigdy nie spotkałem takiego maniaka sportu jak on I’ve never met a sports maniac like him- b jak Barbara/e jak Edward ‘B’ as in ‘Barbara’/‘E’ as in ‘Edward’- to nie potrwa dłużej jak godzinę it won’t take more than an hour- nie ma nic obrzydliwszego jak szantaż there’s nothing more repulsive a. despicable than blackmail- nie ma jak kuchnia domowa there’s nothing like home cooking, nothing beats home cooking- nie chciała wyglądać inaczej jak koleżanki she didn’t want to look different from her friendsⅢ conj. 1. (porównanie) like, as; (z przeczeniem) than- rzucało łodzią jak łupiną orzecha the boat was thrown around a. tossed about like a cockleshell- w połowie kwietnia zrobiło się ciepło jak w lecie in mid April it became as warm as (in) summer- znowu wszystko jest jak dawniej a. kiedyś everything is again like it used to be a. like it was before- (tak) jak co roku, pojechał do Londynu he went to London as he did every year- jak zawsze as always- jak zwykle as usual- głodny byłem jak rzadko I was really a. extremely hungry- stało się tak, jak przypuszczałem it happened (just) the way I expected- tak jak przewidywałem, tak się stało everything turned out the way I had predicted- zorganizujemy wszystko, (tak) jak pan postanowi we’ll arrange everything (just) the way you want it- jak postanowiono, tak i zrobiono everything was done the way it had been planned a. decided- tak blisko/szybko, jak to jest/było możliwe as close/quickly as possible a. as one possibly can/could- dzień taki sam jak każdy inny a day like any other day- podobnie jak ja/Adam like myself/Adam- na wsi, podobnie jak w mieście in the country, just as in town- przedsięwzięcie równie niepotrzebne, jak beznadziejne an undertaking as unnecessary as it is/was hopeless- jak gdyby as if a. though- leżał nieruchomo, jak gdyby spał he lay motionless as if he were sleeping- schylił się, jak gdyby czegoś szukał he bent down as if he were looking for something- czuję się nie gorzej jak wczoraj I don’t feel any worse than yesterday- to potrwa nie dłużej jak do piątej it won’t take a. last (any) longer than five o’clock- skończę tłumaczenie nie później jak jutro I’ll finish the translation tomorrow at the latest- nie pozostało mi nic innego jak zgodzić się there was nothing else for me to do but agree- nie dalej jak wczoraj/dwa dni temu only yesterday/two days ago- jak szliśmy przez las, zaczęło padać when a. as we were walking through the forest, it began to rain- porozmawiamy o tym, jak wrócę we’ll talk about it when I get back- rok upłynął, jak umarł dziadek it’s been/it had been a year since grandfather died- już dwa miesiące, jak wyjechał it’s (been) two months since he left- jak tu mieszkam, nigdy jej nie spotkałem I’ve never met her since I’ve been living here- zadzwonię do ciebie, jak się czegoś dowiem I’ll phone you if I learn anything- jak nie dziś, to jutro either today or tomorrow; if not today, then tomorrow- gdzieś na pewno wyjadę, jak nie w góry, to nad morze I’ll be going away somewhere: if not to the mountains, then to the coast a. seaside- zaziębisz się, jak będziesz chodził bez czapki you’ll catch a cold if you don’t wear a hat- (ona) zawsze coś gubi, jak nie parasolkę, to rękawiczki she’s always losing something: if it’s not her umbrella, then it’s her gloves- zrób to sam, jak jesteś taki mądry do it yourself if a. as you’re so clever- na pewno został tam na noc, jak go do tej pory nie ma he must have stayed the night, as he’s not yet here- jak wiesz as you know- jak wiadomo as is known, obviously- jak wspomniano wyżej as mentioned above a. earlier- jak się zdaje as it seems- radzisz sobie, jak widzę, znakomicie you’re doing a. managing just fine, I see- jak się okazało as it turned out; as it transpired książk.- jak sam o tym często mówił as he himself often said- zjawił się w porze, kiedy, jak sądził, ojca nie będzie w domu he turned up at the time when, as he thought, his father would be out a. when he thought his father would be out- przedstawiciele rządu, jak premier, ministrowie… government representatives, such as a. like the prime minister, ministers…- pisał takie utwory, jak fraszki, bajki i satyry he wrote pieces such as a. things like epigrams, fables and satires- …jak również… as well as- w Brazylii, Argentynie jak również w Chile in Brazil and Argentina, as well as in Chile- zarówno w sobotę, jak i w niedzielę both on Saturday and Sunday, on Saturday as well as on Sunday- w szkole jak w szkole, nic nowego school’s the same as usual a. always: nothing new- mieszkanie jak mieszkanie, ale łazienka wspaniała the flat’s so-so, but the bathroom is great pot.- co jak co, ale gest to on ma whatever you think of him, he’s not tight-fisted- kto jak kto, ale ty powinieneś mnie zrozumieć you of all people should (be able to) understand me- komu jak komu, ale jemu możesz zaufać you can trust him more than anyone- kiedy jak kiedy, ale jutro musisz być punktualnie it wouldn’t matter normally, but tomorrow you must be on time- gdzie jak gdzie, ale w Warszawie znam każda ulicę other towns are okay too a. I know other towns fairly well, but I know Warsaw like the back of my hand- jak siedział w fotelu, tak siedzi he’s still sitting in the same armchair- jak kantowali, tak kantują they’re still short-changing us in the same old way pot.Ⅳ part. pot. (emfaza) jak to!? what do you mean?; how come? pot.- jak to, nie idziesz dziś do szkoły? what do you mean you’re not going to school today?- jak to, już czwarta? what, is it four (o’clock) already?- (i) jak nie lunie pot. the sky suddenly opened up- (i) jak nie ryknie, jak się nie wścieknie pot. he suddenly started ranting and raving pot.Ⅴ adv. jak najkrótszy/najdłuższy the shortest/longest possible- jak najtaniej/najbliżej as cheap/close as possible- z sąsiadami żyli w jak najlepszych stosunkach they were on the best of terms with their neighbours- nasze pożywienie powinno być jak najbardziej urozmaicone our diet should be as varied as possible- miał o niej jak najlepszą opinię he had a very high a. the highest opinion of her■ jak ty komu, tak on tobie przysł. you get what you deserveThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jajow|y
-
14 pa|ni
f 1. (kobieta) woman, lady- starsza pani an elderly lady- kim jest ta pani w zielonym kapeluszu? who is that lady in the green hat?- „potrzebna pani do dziecka” ‘a childminder needed’- zdrowie pań! (toast) to the ladies!2. (z imieniem, nazwiskiem, tytułem naukowym) (kobieta zamężna) Mrs; (kobieta niezamężna) Miss; (bez zaznaczenia stanu cywilnego) Ms- spotkałem panią Marię I met a. saw Maria- pani Joanna Strzelecka jest naszą stałą czytelniczką (Ms) Joanna Strzelecka is a regular reader of ours- wywiad z panią profesor/minister Anną Kozub an interview with Professor Anna Kozub/with Anna Kozub, government minister3. (forma grzecznościowa) (oficjalnie) madam; (mniej oficjalnie) you- proszę pani! proszę zaczekać! please wait, madam!- co pani sądzi o…? what do you think of…?- dzwoni pani mąż your husband is calling, (Madam)- Szanowna Pani! (w korespondencji) Dear Madam…- pani Zosiu, proszę mnie połączyć z szefem Zosia, please connect me with the boss- patrz pani, ile to już lat minęło posp. just look at how time flies!4. (włascicielka psa, kota) mistress- Lulu nie odstępowała swojej pani Lulu never left her mistress’ side- chodź koteczku, pani da ci coś dobrego come pussy cat, I’ve got something nice for you!5. (władczyni) mistress- Kleopatra, pani starożytnego Egiptu Cleopatra, the mistress of ancient Egypt6. (kobieta zatrudniająca służbę) mistress- proszę powtórzyć pani, że dzwoniłam please tell your mistress I called7. (właścicielka dóbr ziemskich) lady 8. (nauczycielka) mistress- pani od polskiego/fizyki the Polish/physics mistress9 sgt (Matka Boska) Pani Our Lady- Pani Jasnogórska Our Lady of Jasna Góra- pani czyjegoś serca a. uczuć one’s sweetheart- być panią siebie a. swojej woli to be one’s own mistress- być panią u siebie to be independent- być panią sytuacji to be mistress of the situation, to be in control- mówimy sobie (per) pani we aren’t on first-name terms- powtarzać jak za panią matką (pacierz) (opinię) to parrot sb’s opinions; (postępowanie) to copy sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pa|ni
-
15 władz|a
f 1. sgt (rządzenie, panowanie) power- król miał nieograniczoną władzę the king had unlimited power- król zrzekł się władzy na korzyść swego syna the king abdicated his throne in favour of his son- ojciec sprawuje władzę nad synem a father has authority over his son- przechwycić a. przejąć władzę to seize power- być u władzy to be in power- dojść do władzy to come to power- zostać odsuniętym od władzy to be ousted (from power)2. zw. pl (instytucje) authority zw. pl- występować przeciwko jakiejkolwiek władzy to rebel against all forms of authority- oddał się w ręce władz he gave himself up to the authorities- władze lokalne/miejskie local/municipal authorities- władza ustawodawcza/wykonawcza/sądownicza the legislative/executive/judiciary (branch)3. (zdolność poruszania) use, power- po wypadku stracił władzę w nogach after the accident he lost the use of his legs- odzyskała władzę w rękach she regained the use of her hands- mieć/stracić/odzyskać władzę nad sobą to have/lose/regain control of oneself4. sgt (wpływ) hold, control- ona ma nad nim tajemną władzę she has some mysterious hold over him- ten człowiek ma władzę nad jej sercem i myślami the man has control of her heart and mind- mieć władzę nad czyimiś myślami to control sb’s thoughts- □ władza dyskrecjonalna discretionary powers- władza rodzicielska Prawo custody- władza państwowa the authority of the state- władze państwowe the state (authorities)■ czwarta władza pot. (media) the fourth estate- pan władza (policjant) pot., żart. officer- przepraszam, panie władzo, nie zauważyłem znaku sorry, officer, I didn’t notice the sign- władze umysłowe mental powers, (mental) faculties- być/nie być w pełni władz umysłowych to be/to not be in full possession of one’s (mental) faculties- wyciągnąć ręce po władzę to make a bid for powerThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > władz|a
-
16 gęba
pot mug (pot)być mocnym w gębie — pot to have a ready tongue
mieć niewyparzoną gębę — pot to have a big mouth
* * *f.Gen.pl. gąb1. pot. (= usta) trap, yap, bazoo; ( razem ze szczęką) kisser l. kisseroo, chops; na gębę at sb's word; trzymaj gębę na kłódkę keep your mouth l. trap shut; iść l. lecieć z gębą run one's mouth; gęba się komuś nie zamyka sb runs at the mouth, sb is a chatterbox; być mocny w gębie be all talk, have a big mouth, be a bigmouth l. loudmouth; gębę sobie kimś wycierać spread dirt about sb; mieć niewyparzoną gębę have a foul mouth; zamknąć komuś gębę shut sb up, keep sb quiet; zamknij gębę! shut your mouth l. trap!; nie mam do kogo gęby otworzyć I have no one to talk to; nie mam co do gęby włożyć I don't have a bite to eat; robić z gęby cholewę go back on one's word; zapomnieć języka w gębie be at a loss for words, be tongue-tied; zapomniałeś języka w gębie? (has the) cat got your tongue?2. pot., przen. (= ktoś na czyimś utrzymaniu) mouth to feed.3. pot. (= twarz) mug, puss, face; straszna gęba ugly mug; strzelić kogoś w gębę punch sb in the face; skuć komuś gębę use sb's face as a punching bag; pan/pani całą gębą a gentleman/lady in every sense of the word, a gentleman/lady if there ever was one l. if I've ever seen one; śmiać się całą gębą roar with laughter.4. ( u zwierząt) muzzle.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gęba
-
17 nie
Ⅰ part. 1. (z czasownikiem) not- nie jest taki stary he’s not so old- nie znam jej I don’t know her- ona tego nie zrobiła she didn’t do it- nie będę tego dłużej tolerował I won’t stand for it a. put up with it any longer- tu nie wolno palić you’re not allowed to smoke here- nie wchodź tam don’t go in there- nie wątpię I don’t doubt it- nie sądzę, żebyś ją znał I don’t think you know her- nie cieszysz się? aren’t you pleased?- dlaczego nie powiedziałeś mi o tym wcześniej? why didn’t you tell me about it before?- czy myśmy się już gdzieś nie spotkali? haven’t we met before somewhere?- „czy twoja siostra przyjdzie?” – „obawiam się, że nie” ‘is your sister coming?’ – ‘I’m afraid not’- nigdy nie byłem w Londynie I’ve never been to London- wyszedł nie płacąc/pożegnawszy się z nikim he left without paying/saying goodbye to anyone2. (z rzeczownikiem) no, not- to nie żart it’s no joke, it’s not a joke- to nie przypadek, że… it’s no accident that…- to nie są osy, tylko a. ale a. a pszczoły they’re not wasps, but bees- nie do pomyślenia unthinkable- nie do wytrzymania unbearable- to nie do wiary it’s unbelievable a. beyond belief3. (z przymiotnikiem, przysłówkiem) not- była szczupła, nie chuda she was slim, not thin- nie mniej niż 50 osób no fewer than 50 people- jeszcze nie not yet- już nie no longer, not any longer- nie teraz/tutaj not now/here- nie całkiem a. zupełnie not quite a. entirely- nie zawsze not always- nie wiadomo kiedy/jak no one knows when/how- nie codziennie mam taką szansę it’s not every day that I get such a chance- nie wcześniej/później niż we wtorek on Tuesday at the earliest/latest, no earlier/later than Tuesday- znasz ją nie gorzej ode mnie you know her just as well as I do- „jak się czujesz?” – „nie najlepiej/najgorzej” ‘how are you (feeling)?’ – ‘not too good/bad’- egzamin poszedł mu nie najlepiej he didn’t do too well in the exam- mieszkanie mieli nie najwygodniejsze the flat they had wasn’t too comfortable4. (w propozycjach, prośbach) nie napiłbyś się piwa? wouldn’t you like some a. a beer?- nie sprzedałby mi pan jednego biletu? couldn’t you sell me one ticket?5. (w zdaniach wykrzyknikowych) czegoż to mi ona nie naopowiadała o sobie! the things she told me about herself!- co to się nie nachodziłam po sklepach! the time I spent traipsing round the shops! pot.- gdzie to nie jeździł, żeby ją odnaleźć! the places he went to looking for her!- któż o nim nie słyszał? everyone’s heard of him!Ⅱ inter. 1. (odmowa, zaprzeczenie) no- „pożycz mi 100 złotych” – „nie” ‘lend me 100 zlotys’ – ‘no (I won’t’)- „dzisiaj wtorek?” – „nie, środa” ‘is it Tuesday today?’ – ‘no, Wednesday’- „nie byłeś głodny?’ – „nie” ‘weren’t you hungry?’ – ‘no (I wasn’t)’- „nie znalazłeś tej książki?” – „nie, znalazłem ją przed chwilą” ‘haven’t you found that book?’ – ‘(oh) yes, I found it a minute ago’- nie, dziękuję no, thank you a. thanks- o nie! oh no!- no nie! prędzej bym się diabła spodziewał oh no! (you’re/he’s/she’s) the last person I expected to see2. pot. (szukanie potwierdzenia) cieszysz się, (co) nie? you’re glad, aren’t you?- fajny samochód, co a. no nie? some car, eh?3. (zakaz) no!, don’t!- nie! zostaw ją w spokoju! don’t! leave her alone!Ⅲ conj. 1. (niezdecydowanie) pies nie pies (is this) a dog or what?- jechać nie jechać, sam nie wiem should I stay or should I go? – I can’t make up my mind- pada nie pada, chyba mży is it raining or not? – I guess it’s just drizzling2. (bez względu na) strach nie strach, do dentysty iść musisz scared or not scared, you simply have to go to the dentist- brzydka nie brzydka, ale tańczyć chyba umie ugly or not, she can dance all right pot.3. (w porównaniach) anioł nie człowiek she’s/he’s an angel a. a real angel- diabeł nie dziewczyna she’s the devil incarnate- cacko nie zegarek (it’s) a real beauty of a watch■ nie i nie absolutely not; no way pot.- prosiłem ją wielokrotnie, a ona nie i nie I asked her many times, but I just got ‘no’ for an answer- nie to… pot. (it’s) not that…- nie to, żeby był chory psychicznie, but… it’s not that he’s/he was mentally ill, but…- nie, bo nie a. nie i już pot. ‘no’ means ‘no’; no, and that’s final- co to, to nie pot. absolutely not; no way pot.- dlaczego a. czemu nie? why not?* * *partno; ( z czasownikiem) notco to, to nie! — that is out of the question!
* * *particle1. ( z czasownikami) not; nie martw się! don't worry!; nie poszlibyśmy do kina? why don't we go to the movies?, wouldn't you like to go to the movies?; nie uda ci się! you won't make it!; nie ma co dłużej czekać there's no point in waiting any longer, it's no good l. use waiting any longer; być albo nie być to be or not to be; nie ma go tutaj he is not here; nie ma jej she is not in.2. ( z rzeczownikami) not, no; nie koniec na tym but that's not all; nie do śmiechu nam we don't feel like laughing; diabeł nie człowiek (he's) a devil of a man; nie w porę at an inopportune moment; nie w porządku (= niesprawiedliwie) unfair, not right; (= zepsuty) out of order; nie na rękę (komuś) not convenient (for sb); nie do wiary past belief; nie do wytrzymania past endurance; nie do złamania unbreakable; nie do pojęcia incomprehensible.3. (z przymiotnikami, przysłówkami) not; nie teraz not now; jeszcze nie not yet; nie dość not enough; nie całkiem not quite; nie warto it's not worth it; nie wiadomo nobody knows; wyszedł, nie płacąc he left without paying.4. ( zaprzeczenie) no; Idziesz? – Nie. Are you coming? – No, I'm not; nie i nie no way; co to, to nie it is out of the question, no way; nie, bo nie no and that's it; czemu nie why not.5. pot. ( prośba o potwierdzenie) not; znasz go, nie? you know him, don't you?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nie
-
18 przeciw
Ⅰ praep. 1. (kontra) against (komuś/czemuś sb/sth); Prawo, Sport versus- protest przeciw czemuś a protest against sth- szczepienia przeciwko grypie flu vaccination, vaccination against flu- ustawa przeciwko zorganizowanej przestępczości a law against organized crime- przestępstwa przeciw życiu i mieniu crimes against life and property- grzech przeciw moralności a sin against morality- sprawa Kowalski przeciwko Lisowi (the case) Kowalski against a. versus Lis- mecz Polska przeciwko reszcie Europy the Poland against the rest of Europe match- walczyć/grać przeciw komuś/czemuś to fight/play against sb/sth- być przeciwko czemuś to be against sth- byli przeciw budowie autostrady they were against the building of the motorway- mieć coś przeciwko komuś/czemuś to have something against sb/sth- nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have nothing against sb/sth, not to mind sb/sth- czy masz coś przeciwko temu, że go zaproszę? do you mind if I invite him?- jeśli nie masz nic przeciwko temu if that’s all right with you, if you don’t mind- „pozwoli pani, że otworzę okno?” – „nie mam nic przeciwko temu” książk. ‘is it okay a. all right if I open the window?’ – ‘yes, I don’t mind at all’- mieć kogoś/coś przeciw sobie to have sb/sth against one2. przest. (w przeciwnym kierunku) against- przeciw prądowi/wiatrowi against the current/windⅡ adv. 100 głosów za i 20 przeciw 100 votes for and 20 against- dwunastu posłów było przeciw twelve deputies were againstⅢ przeciw- w wyrazach złożonych anti-, counter-■ za i przeciw for and against- argumenty za i przeciw arguments for and against, pros and cons- wyważyć wszystkie za i przeciw to weigh up (all) the pros and cons* * *(+dat) againstsprawa Kramer przeciw Kramerowi — PRAWO the case Kramer versus Kramer
czy ma Pan(i) coś przeciwko temu, żebym zapalił? — would you mind if I smoked?
* * *prep.+ Dat.1. (= opozycja) against, contra; protestować przeciw rasizmowi protest l. take a stand against racism; być przeciw czemuś be against sth, object to sth; głosy przeciw nays; większość głosów jest przeciw nays l. noes have it; argumenty za i przeciw pros and cons, for and against; mieć coś przeciwko komuś/czemuś mind sb/sth, have sth against sb/sth; jeśli nie masz nic przeciw temu if it's l. that's all right with you, if you don't mind; nie mieć nic przeciw czemuś have no objections to sth; miałem okoliczności przeciw sobie odds were against me, circumstances were very unfavorable; przeciw kierunkowi wskazówek zegara anticlockwise, counterclockwise; jestem przeciw I'm against, I disapprove, I object; protestować przeciw czemuś protest against sth, raise one's objections against sth; w proteście przeciw czemuś in protest against sth.2. (= nieposłuszeństwo) against; działać przeciw prawu act against the law.3. (= środek) against, anti-; szampon przeciw łupieżowi anti-dandruff shampoo.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przeciw
-
19 wpadać
wpadać w zachwyt — to rave, to enthuse
* * *ipf.1. (= dostawać się do wnętrza) fall; wpaść w poślizg go into a skid; wpaść w pułapkę be caught in a trap; wpaść w niepowołane ręce fall into the wrong hands; wpaść w czyjeś ramiona fall into sb's arms; wpaść w wir pracy threw o.s. into work; wpaść w tarapaty get into trouble; wpaść w długi fall l. get into debt; wpaść komuś w oko catch l. take sb's fancy; wpadło mi coś do oka sth has got into my eye; to wpada w oczy it catches attention; wpaść komuś w słowo interrupt sb; wpaść z deszczu pod rynnę fall out of the frying pan into the fire; wpaść jak śliwka w kompot get into serious trouble, pot. be in deep shit; brać, co wpadnie w ręce take whatever is available; piłka wpadła do bramki the ball went into the goal; ta melodia wpadła mi w ucho I like that tune; samo mi wpadło w ręce I found l. came across it by chance; wpadł mi do głowy pomysł I've hit upon an idea; wpadło mi parę groszy I earned some extra money; kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada he that mischief hatches, mischief catches; who digs a pit for another, falls into it himself; who makes a snare for another, falls into it himself.2. (= wbiegać z impetem) rush into, storm into; wpadł do pokoju szukając Ewy he rushed into the room in search of Eve.3. pot. (= odwiedzać kogoś) call on; wpaść po kogoś pick sb up; wpaść jak po ogień come and leave in a great hurry; wpadnij do mnie wieczorem call on me tonight.4. (= dostawać się pod coś) get under, fall under; wpaść pod samochód be knocked down l. over by a car.5. (= zderzać się) run; wpaść na drzewo run into a tree.6. (= mimowolnie natrafiać na kogoś, na coś) bump into, come across; wpaść na kogoś bump into sb; wpaść na ślad czegoś find a trace of sth; wpaść na pomysł hit upon an idea.7. (= być opanowanym przez uczucie) be overcome, fall into; wpaść w dobry humor be in a good mood; wpaść w gniew fly into a rage; wpaść w zachwyt go into raptures over sth; wpadać w panikę start to panic; wpaść w nałóg fall l. get into a habit; wpaść w przesadę start exaggerating.8. (= być zdekonspirowanym) be exposed l. uncovered.9. tylko ipf. (= uchodzić) flow into; rzeka wpada do morza river flows into the sea.10. tylko ipf. (= nabierać cech czegoś) verge; niebieski wpadający w szary blue turning grey, blue verging on grey; zob. t. wpaść.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wpadać
-
20 czu|ć
impf Ⅰ vt 1. (doznawać wrażeń zmysłowych) to feel; (węchem) to smell- czuć głód/pragnienie to feel hungry/thirsty- czuć ból to feel pain- czuć zapach czegoś to smell sth- czuł gorycz w ustach he felt a bitter taste in his mouth- czuła, jak jej serce bije she felt her heart beating- był cały mokry, ale nie czuł zimna he was wet through but he didn’t feel the cold- czuję, że ktoś wbija mi łokieć w plecy I can feel somebody’s elbow poking in my back- czuła pieczenie powiek her eyes were smarting- czujesz, jak pachnie jaśmin? can you smell jasmine?- czuję od ciebie alkohol you smell of alcohol, I can smell alcohol on your breath ⇒ poczuć2. (doznawać uczuć) to feel- czuć miłość/nienawiść do kogoś to feel love/hatred towards a. for sb- czuła, jak wzrasta w niej gniew she could feel herself swelling with anger- czuł, że się czerwieni he felt himself blushing- ilekroć przejeżdżam przez tę okolicę czuję wzruszenie whenever I pass a. I’m passing through this area, I feel a pang of nostalgia- nie umiem powiedzieć co tak naprawdę do niego czuję I can’t really define what I feel for him- czuć do kogoś żal to bear a grudge against sb- czuć wyrzuty sumienia to have a guilty conscience ⇒ poczuć3. (uświadamiać sobie) to feel- czuł, że słabo mu idzie he felt he was doing badly- czuła, że nie powinna zadawać mu tego pytania she felt she shouldn’t ask him that question- czuł jej oddech na swoich plecach he felt her breath on his back- czułem, że coś jest nie tak z tym tekstem I had the feeling that something was wrong with the text ⇒ poczuć4. (przeczuwać) to feel, to sense- czuła nadchodzącą wiosnę she felt spring coming- czuję, że nie wyjdzie nam ta rozmowa I can feel that this conversation isn’t going to work out- nie widziałem go, czułem tylko jego obecność I didn’t see him, I just felt he was there a. just sensed his presence- pies czuje zbliżanie się pana a dog can sense its master approaching ⇒ poczuć5. pot. (rozumieć) to have a feel(ing) (coś for sth)- jest świetnym reżyserem i, co ważne, czuje aktorów he’s a fine director and, what’s more, he has a feel for actors- nie może być dobrym rzeźbiarzem, nie czuje formy he can’t be a good sculptor, he has no feel for form- jej ruchy są sugestywne, czuje taniec her moves are really expressive, she seems to have a feel for dancingⅡ praed. 1. (śmierdzieć) to smell (czymś of sth)- kogoś/coś czuć czymś sb/sth smells of sth- czuć ich było wódką/czosnkiem/potem they smelt of vodka/garlic/sweat- w kuchni czuć kapustą/gazem there’s a smell of cabbage/gas in the kitchen- w pokoju czuć wilgoć a. wilgocią there’s a smell of damp(ness) in the room- tę rybę/to mięso już czuć that fish/meat is beginning to smell2. przen. (przejawiać cechy) to smell (czymś of sth)- czuć go jeszcze wojskiem he still smells of the army- czuć od niego szpiclem na kilometr you can tell he’s a spyⅢ czuć się 1. (być w określonym stanie) to feel- jak się pan czuje? how are you feeling?- czuję się dobrze I’m (feeling) fine- czuł się nieswojo he felt ill at ease- nie czuję się bezpiecznie na ulicy I don’t feel safe in the street- czułem się tak, jakby mnie ktoś pobił I felt as if somebody had beaten me up- czuł się zażenowany he felt embarrassed- czuję się winnym a. winny kłótni I feel as if the argument was my fault2. (mieć świadomość) to feel, to consider- czuł się dziennikarzem z powołania he felt he was a journalist with a vocation- czuła się Polką/artystką she considered herself (to be) a Pole/an artist■ czuć coś do kogoś to feel something for sb- już nic do ciebie nie czuję I don’t feel anything for you any more- nie czuć rąk/nóg not to be able to feel one’s arms/legs (through tiredness)- czuj duch attention!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czu|ć
См. также в других словарях:
być — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk XIIa, jestem, jest, są, będę, będzie, bądź {{/stl 8}}{{stl 7}}I {{/stl 7}}{{stl 8}}w funkcji samodzielnej {{/stl 8}}{{stl 7}}: {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} istnieć, żyć, występować … Langenscheidt Polski wyjaśnień
pan — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mos I, CMc. u; lm M. owie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} grzecznościowo, oficjalnie o mężczyźnie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mamo, dzwonił jakiś pan. Nieznajomy, starszy pan. {{/stl 10}}{{stl … Langenscheidt Polski wyjaśnień
być do — {{/stl 13}}{{stl 8}}{czyjejś} {{/stl 8}}dyspozycji {{/stl 13}}{{stl 7}} być gotowym do wyświadczenia komuś przysługi, udzielenia pomocy, wypełnienia czyjegoś rozkazu, wykonania jakiejś pracy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jeśli będzie potrzebował pan… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
być bliskim prawdy — {{/stl 13}}{{stl 7}} o sytuacji, kiedy czyjeś przypuszczenia, domniemania, ustalenia są prawdopodobne, w jakimś stopniu prawdziwe : {{/stl 7}}{{stl 10}}Był bliski prawdy, przypuszczając, że Anna go kocha. To, co pan mówi, jest bliskie prawdy.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
pan — m IV, DB. a, CMs. u, W. pannie; lm M. owie, DB. ów 1. «mężczyzna; często także o mężczyźnie eleganckim, wykształconym» Starszy pan. Eleganccy panowie. Pan w średnim wieku. Przyszedł jakiś pan. 2. «forma grzecznościowa używana przy zwracaniu się… … Słownik języka polskiego
pan — 1. Być panem położenia, sytuacji «być osobą, od której w danej chwili coś zależy»: Jagiełło doskonale rozumiał, że te dwie wielkie, niesłychanie bogate republiki kupieckie stanowią szczebel do ostatecznego zwycięstwa na wschodzie. Kto nimi… … Słownik frazeologiczny
być — ndk jestem, jesteś, są, będę, będziesz, będą, bądź, był I w funkcji samodzielnej «zajmować pewne miejsce w rzeczywistości» 1. «mieć byt, istnieć, żyć» Cichy, jakby go nie było. Pomnik jest do dzisiaj. Nie było cię jeszcze na świecie. Był sobie… … Słownik języka polskiego
być — 1. Być do niczego «nie nadawać się do niczego»: Jak ocenia pan kandydatów do prezydenckiego fotela? – Jeden rozumie sam przez się, drugi rozumie to, co mu inni pokazują, trzeci nie rozumie ani sam przez się, ani gdy mu inni pokazują. Pierwszy… … Słownik frazeologiczny
porządek — 1. Coś jest na porządku dziennym «coś się powtarza, często się zdarza, występuje»: Wiele nauczyłam się też w Stanach, gdzie współpraca nauki z przemysłem jest na porządku dziennym. WO 08/01/2000. 2. Coś jest (nie jest) w porządku «coś nie odbiega … Słownik frazeologiczny
Evolution of the Polish language — Polish language Language overview · History · Dialects · Pronunciation … Wikipedia
położenie — Być panem położenia zob. pan 1. Postawić się, stawiać się w czyimś położeniu zob. postawić się. Wejść w czyjeś położenie zob. wejść 8 … Słownik frazeologiczny