Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

bringing

  • 1 MEÐ

    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    1) with, along with, together with (Unnr dóttir hans fór með honum; hón hafði á skipi m. sér sex tigi karla);
    2) denoting help, assistance; leggja til m. e-m, to help one by word or deed; to give one advice; fá menn m. sér, to get followers;
    3) by means of, with (verja sik með sverðum, skjöldum);
    4) by, through, with, using (með harðfengi ok kappi); m. hlaupi, by running; m. einum bug, with one mind; m. sama hætti, in the same way;
    5) including, inclusive of (hundrað manna m. nábúum); ok þat m., at, and besides (therewith) that; þann dag ok nóttina m., and the night too;
    6) among, between (var fact um m. þeim brœðrum); þreyta e-t m. sér, to fight it out among themselves; koma m. e-m, to come among (maðr, er m. mörgum kemr);
    7) denoting inward quality, in (hann hafði alla þá hluti m. sér, er konung prýða);
    8) along (landit er viðast bygt með sjónum); esp. of direction, with an adv. denoting the direction (upp með, ofan með, fram með, inn með, út með, etc.); m. stöfnum, from stem to stern, all along the ship; biðja matar með bœjum, from house to house;
    9) adverbial usages; m. öllu, altogether, quite; m. öllu skjótt, all of a sudden; m. því at, in case that (m. því at ek falla); as, because (m. því at menn vóru hraustir, þá komast þeir yfir ána);
    10) with verbs; ganga m. barni, to go with child, mæla m., to recommend;
    II. with acc.
    1) with, with the notion of bearing, bringing, carrying (hann fór til Íslands m. konu sína ok börn); fara m. vápn, to carry a weapon; fig., fara með sök, mál, to conduct, manage a case; m. engi lögskil, in no lawful manner;
    2) with, among; úsnotr m., es m. aldir kemr, a fool when he comes among men;
    3) with an ordinal number; m. tólfta mann, with twelve men, including himself; with eleven others.
    * * *
    prep., also meðr, a form common in Stj. and in legendary writers, but not in the classical writers or in mod. speech or writing; [Ulf. meþ = σύν and μετά; A. S. and Chaucer, mid; it remains in Engl. only in ‘mid-wife,’ qs. ‘with-wife,’ cp. Icel. náveru-kona, nær-kona, yfirsetu-kona; Germ. mit; Dan. med; Gr. μετά]:—with, along with, a prep. with dat. and acc.; with dat. it has the notion of coming or going in company, with acc. of bringing or fetching; thus, hann kom með honum, he came along with, in company with him; but hann kom með hann, he brought him wilh him.
    WITH DAT.
    With, along with, together with; Þórólfr var með konungi, Eg. 29; hann var þar með Otkatli, Nj. 73; hann kvaddi hann til ferðar með sér, id.; hann stóð upp ok Kolskeggr með honum, 58; með honum var sá maðr Íslenzkr er …, 157; hann fór útan með honum, Eg. 196: Unnr dóttir hans fór með honum, Ld. 4; fara á fjall með húskörlum, Korm. 10; vera með goða, i. e. to be in his jurisdiction, Grág. i. 108; hón hafði á skipi með sér sextigi karla, i. e. with her, under her command, Landn. 109; brott með sér, Nj. 114, and in endless instances.
    II. denoting assistance, help, with; til umráða með sér, Grág. i. 5; leggja til með e-m, to help one by word or deed, Nj. 7: to give one advice, Fms. xi. 81; sjá á með e-m, to look after, help, Nj. 113; vita e-t með e-m, to be privy to, an accomplice in a thing, 136; bætti hann þat með mér, he mended it for me, Fms. vii. 158; fá menn með sér, i. e. to get followers, opp. to mót, Nj. 180.
    III. denoting instrumentality, by, with; með öxi, Fms. vi. 6; verja sik með sverðum, með skjöldum, Nj. 272; með atgeirinum, 120; skip skarat með skjöldum, Ld. 78; falda sér með motri, 202, and passim; or ellipt., the prep. being understood, an instrumental dative, höggva sverði, leggja spjóti, taka höndum, stíga fótum, and in endless similar instances.
    IV. by, through, partly denoting means, partly accompaniment, by, through, with, using; með harðfengi ok kappi, Nj. 98; með mikilli snild, með fögrum orðum, Ld. 84; með hans ráði, 58; með ráði konungs, Eg. 35; með lögum, með úlögum, Nj. 106, 234; með ráni, by violence, 5; með vegsemd, blíðu, Fms. x. 235; með íllyrðum, Nj. 128; með vitsmunum mínum, 262; með hlaupi, by running, Eg. 12; með ( through) atgöngu Gunnlaugs, Ísl. ii. 210; með váttum, Nj. 101; með einum hug, with one mind, Edda 37; með gráti, Fms. x. 261; með gleði, 220; með reiði. Nj. 108: með hættu, Ld. 46; með sannyndum. forsooth, truly, Ó. H. 175; með sönnu, forsooth, Fms. vii. 158, Ld. 76; með sama hætti, in the same way, Nj. 272; með þessum hætti, Fms. x. 220; með nokkuru móti, Ld. 164: also freq. ellipt., mæla fögrum orðum, þegja þunnu hljóði, Hm., passim.
    V. including, inclusively; hundrað manna með nábúum Njáls, Nj. 208; ok eru þá tólf menn, ór fjórðungi hverjum með þeim, including themselves, Grág. i. 72: sjau vetr ok tuttugu með þeim enum fyrsta, including the first, Fms. x. 410; fimmtán menn með þeim fimm, er …, Nj. 266; þar var vinátta mikil með frændsemi, friendship as well as kin, Ísl. ii. 209; nótt með degi, both night and day, N. G. L. i, passim:—ok þat með ( therewith), at …, Nj. 5; þá, veit ek mesta orrostu-menn, ok þat með, at þeir hafa vápn svá góð, at …, 44; þann dag, ok nóttina með, and the night too, Barl. 207; sagði hann þetta meðr, he said this too, added this, Stj. 130.
    VI. with, among, between, amidst; með þeim bræðrum, Fms. vii. 240; samðisk með þeim feðgum, Ísl. ii. 210; dró seint saman með þeim, Fb. ii. 259; þar varð íllla með þeim, Nj. 39; var fátt um með þeim bræðrum nokkura hríð, 2; þar skilr með þeim, there they parted, Grett. 75 new Ed.; þat var siðr með kaupmönnum, Eg. 265; með mönnum, among men, Ls. 46; eigi er þó kosta-munr með ykkr Njáli, Nj. 52; með þeim Ingjaldi, Ld. 44; skipta, deila með e-m, to share among, Eg. 311; deila víg með verum, Ls. 22, Hbl. 25; þeir skiptu ríki með sér, Fms. i. 108; þreyta e-t með sér, to fight it out among themselves, Nj. 31; ef engi væri túlkr með kaupmönnum, Ld. 76; var deila mikil með sonum hans, Eg. 367; var með þeim en kærsta vinátta, 2:—fara ( to travel) með úkunnum þjóðum, Edda 21; sízt ek með fólkum fór, Gm. 48; koma með e-m, to come among, Vþm. 30, 39; er með horskum kemr, Hm. 19, 63; maðr er með mörgum kemr, 62; er með snotrum sitr, 5, 23; þótt hann með grömum glami, 30.
    VII. denoting inward quality, with, in; svá hefir hann nátturu mikla með sér, Nj. 44; öllum sem lifs-andi er meðr, Stj.; flesta hluti hefir hann þá með sér, er prýða máttu góðan höfðingja, Fms. x. 535; hann hafði alla þá, hluti með sér er konung prýðir, xi. 217; svá er mál með vexti, so shapen, Lv. 43; limaðr vel með höadum ok fótum, Ld. 20.
    2. skip með gyltum höfðum, Fms. x. 2; dreginn á leo með gulli, Ld. 78; hross með söðlum, a horse with the saddle on, Nj. 253; skip með reiða, Eg. 35; klæði með mörgum litum, 517; með sínum lit hverr, Fas. i. 316; vera úti með sólsetrum, i. e. to be out (of a shepherd) with sunset, Lv. 43.
    VIII. along, following, of direction, with an adverb, denoting the direction; upp með, ofan með, fram með, norðr með, út með, inn með; ofan með á, Lv. 43; upp með ánni, Nj. 253; upp með Rangá, 74; suðr með landi, Fms. i. 38, ii. 3: með endilöngu landi, ix. 33; hann gengr með reykinum, Nj. 58; með sjónum, Bs. ii. 5; með hafinu, along the sea, on the horizon, Fms. xi. 136; áin var leyst með löndum, Boll. 358; með eggju, Hkv. Hjörv. 9.
    2. með stöfnum, from stem to stern, all along the ship, Bs. i. 16 (see kveyfa); var þá hroðit með stöfnum skipit, Grett. 81; með endum, from one end to another, Fagrsk. (in a verse): fara með húsum, to go from house to house, begging, Grág. i. 192; biðja matar með bæjum, Fas. ii. 271.
    IX. adverbial usages; með öllu, altogether, quite, Ld. 4; með öllu skjótt, all of a sudden, Fms. x. 136; með því at, in case that, Ld. 44; með því at ek falla, in case I fall, Fms. vii. 274; en með því at yðr líki þetta, x. 261: as, because, in consequence of, en með því at menn vóru hraustir, þá komask þeir yfir ána, Ld. 46, passim: hér-með, herewith, farther; þar-með, therewith, id., Skíða R. 11.
    X. with verbs; ganga með barni, to go with child; ganga með e-u, to confess; taka með, to accept; mæla með, to speak for, recommend; fara með, to treat, go with; gefa með, to give a fee of alimentation; leggjask með, to lie with; eiga barn með konu, to have a child in wedlock, and so on; see the verbs.
    WITH ACC.
    With, with the notion of bearing, bringing, carrying, treating, conducting; fara með vápn, to fare, go, carrying a weapon, Fms. vii. 240; hann fór suðr aptr með miklar vingjafir, id.; þeir fóru aptr með skip þat, er, Eg. 29; með lið sitt, 11; kom með horn fullt, 213; gékk at borðinu með handlaugar, Nj. 52; ganga út með dómendr sína, Grág. i. 37; fara brott með föt sín, 300; með þessa menn, Fas. i. 333; þeir hljópu á brott með konur þeirra, lausafé ok bátinn, Landn. 35; hann fór til Íslands með konu sína ok börn, 205; ef hann leitaði vestan um haf með her sinn, Fms. i. 26; fara með her á hendr e-m, 120; mjöðdrekku er hann fór með, Eg. 240; at þeir skyldu fara með sveit sína, 74; skip þat er hann fór með, id.; ef ek mætta með þik komask, Sturl. ii. 108; farina með erfðina, Nj. 7.
    2. metaph., fara með sök, mál, etc., to conduct, manage a case, Nj. 86; fara af hljóði með þessa ráða-görð, 103; þeir fóru með þann hug, to carry that mind, intention, 99; með vátta, with witnesses; með eið, on oath, Grág. i. 20, 243 (but með váttum, Nj. 101): með hver skil, by what way of proceeding, id.: með engi lögskil, in no lawful manner, 296; þat varð með atburð, by accident, Fms. ii. 172: in regard to, ú-afskiptinn með mála-ferli, Lv. 73, (rare.)
    II. with, among; kom með fróð regin, Vþm. 26; ú-snotr maðr er með aldir kömr, Hm. 21; sízt Hákon fór með heiðin goð, went among, took up his abode amongst the heathen gods, Hkm. 26.
    III. with an ordinal number; með tólfta mann, with twelve men, including oneself, Eg. 180; með tíunda mann, Ld. 140; með fimmta mann, Ísl. ii. 266.
    IV. with verbs; tala með e-n, to speak with, Stj. 151, (Dan. tale med en); göra með e-n, to do, 143; lifa meðr brauð, to live on bread, 146; fæðask meðr mold, to live on earth, 37; eiga með e-t, to possess.
    V. denoting materials, of; altaris-klæði með pell, Vm. 153; Máríu-skript með tönn, 22; kross með silfr, D. N.; kaðall görr með hár, kirkja með stein, of stone, id.; pílárr meðr kopar, Stj. 101.
    2. til alls hagleiks með málm, Fms. xi. 427; hón samdi sik með örvar ok boga, Fas. i. 531; þeir grófu hana með fagran flúr, Skíða R. 200.

    Íslensk-ensk orðabók > MEÐ

  • 2 fram-færsla

    u, f. a ‘bringing forward,’ bringing up, maintenance, Dipl. iv. 8, Grág. i. 62, 454, Jb. passim.
    COMPDS: Framfærslubálkr, framfærslukerling, framfærslulauss, framfærslumaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > fram-færsla

  • 3 heimta

    * * *
    I)
    (-mta, -mtr), v.
    1) to draw, pull; heimta upp akkeri, to weigh anchor; fig., heimta sik fram með fégjöfum, to make one’s way by giving presents; heimta sik í vináttu við e-n, to get on friendly terms with one; heimta nyt af fé, to milk cattle;
    2) to get back, recover, regain (þóttust þeir hafa hann ór helju heimtan); esp., to get home the sheep from the summer pastures;
    3) to claim (heimta e-t at e-m); heimta arf, skuld, toll, to claim an inheritance, debt, toll; heimta vilmæli, to claim the fulfilment of a promise; heimta e-n á tal við sik, to ask for an interview with one;
    4) impers., e-n heimtir, one longs (slíks var ván, at þik mundi þangat heimta);
    5) refl., heimtast fram at aldri, to advance in years; heimtast saman, to gather together, join (heimtust brátt skip hans saman).
    f.
    1) claim, demand (of payment due to one);
    2) esp. in pl. (heimtur) bringing home sheep from the summer pastures (verða heimta góðar).
    * * *
    u, f. a claim, demand, of payment due to one, or the like, Sturl. i. 113, Grág. ii. 379, K. Á. 84, Fb. i. 471, (fjár-heimta, arf-h.)
    2. esp. in pl. (heimtur), a bringing home sheep from the summer pastures; þat var eitthvert sinn um haust at heimtur vóru íllar á fé manna, ok var Glúmi vant margra geldinga, Nj. 26; haust-heimtur, Band. 4; skaut mjök í tvau horn um heimtur Odds frá því er verit hafði, id.; ok er á leið haustið ferr hann á fjall, verða heimtur góðar, ok missir engis sauðar, 3; al-heimtur, gathering in all one’s sheep, cp. Glúm. ch. 7, Rd. 4, Eb. ch. 18, Nj. ch. 16; very freq. in mod. usage.

    Íslensk-ensk orðabók > heimta

  • 4 aptr-færsla

    u, f. bringing back, Gþl. 361.

    Íslensk-ensk orðabók > aptr-færsla

  • 5 ÁR

    * * *
    I)
    n.
    1) year; at ári, next year; telja árum, to count time by years;
    2) plenty, abundance, fruitfulnes (þá var ár um öll lönd);
    3) the name of the Rune A.
    f. oar; draga skip á árum, to pull the boat with oars; þungr undir árum, heavy to pull; draga árar um e-t, to contend for; koma eigi ár sinni fyrlr borð, to be under restraint.
    n. first beginning; ár var alda, in times of yore; at morgins ári, um morguninn í ár = árla um morguninn, early in the morning.
    adv.
    1) anciently, of yore;
    2) early (ár um morguninn).
    V)
    from á, river.
    * * *
    1.
    n. [Goth. jêr; A. S. gear; Engl. year; Germ. jabr; the Scandin. idioms all drop the j, as in ungr, young; cp. also the Gr. ωρα; Lat. hora; Ulf. renders not only ετος but also sometimes καιρός and χρόνος by jêr].
    I. a year, = Lat. annus, divided into twelve lunar months, each of 30 days, with four intercalary days, thus making 364 days; as the year was reckoned about the middle of the 10th century (the original calculation probably only reckoned 360 days, and made up the difference by irregular intercalary months). About the year 960 Thorstein Surt introduced the sumarauki (intercalary week), to be inserted every seventh year, thus bringing the year up to 365 days. After the introduction of Christianity (A. D. 1000) the sumarauki was made to harmonize with the Julian calendar; but from A. D. 1700 with the Gregorian calendar; v. the words sumarauki, hlaupár, mánuðr, vika, etc., Íb. ch. 4, Rb. 6, Fms. i. 67; telja árum, to count the time by years, Vsp. 6; í ári, used adverb., at present, as yet, Ó. H. 41, 42 (in a verse).
    II. = Lat. annona, plenty, abundance, fruitfulness; the phrase, friðr ok ár, Fms. vii. 174, Hkr. Yngl. ch. 8–12; ár ok fésæla, Hkr. l. c.; þá var ár urn öll lönd, id.; létu hlaða skip mörg af korni ok annarri gæzku, ok flytja svá ár í Danmörku, Fms. xi. 8, Sks. 323, Fas. i. 526, Hom. 68; gott ár, Eg. 39; blota til árs, Fms. i. 34.
    III. the name of the Rune RUNE (a), Skálda 176; in the A. S. and Goth. Runes the j has the name jêr, gêr, according to the Germ. and Engl. pronunciation of this word; vide p. 2, col. 1.
    COMPDS: áratal, ársbót.
    2.
    adv.
    I. Lat. olim [Ulf. air = παλαί; Engl. yore], used nearly as a substantive followed by a gen., but only in poetry; in the phrase, ár var alda, in times of yore, in principio, Vsp. 3, Hkv. 2. 1: also, ár var þaz (= þat es), the beginning of some of the mythical and heroical poems, Skv. 3. i, Gkv. 1. 1; cp. árdagar.
    II. Lat. mane [A. S. ær; O. H. G. êr; cp. Gr. ηρι-, Engl. early, Icel. árla], rare, (the prolonged form árla is freq.); it, however, still exists in the Icel. common phrase, með morgunsárinu (spelt and proncd. in a single word), primo diluculo; elsewhere poet, or in laws, ár of morgin, early of a morning, Hðm. verse 1, Grág. ii. 280; rísa ár, to rise early, Hm. 58, 59; ár né um nætr, Hkv. 2. 34, etc.; í ár, adverb. = early, Ísl. ii. (Hænsa Þór. S.) 161; snemma í ár, Ld. 46, MS., where the Ed. um morgininn í ár, Fas. i. 503: it also sometimes means for ever, svá at ár Hýmir ekki mælti, for an age he did not utter a word, remained silent as if stupefied, Hým. 25, Lex. Poët.; ara þúfu á skaltu ár sitja, Skm. 27; cp. the mod. phrase, ár ok síð og allan tíð, early and late and always. In compds = Lat. matutinus.
    3.
    f. [A. S. ár; Engl. oar; Swed. åre], an oar, old form of nom., dat., acc. sing. ́r; dat. ́ru or áru, Eb. 60 new Ed., but commonly ár; pl. árar, Eg. 221, 360, Fms. viii. 189, 417: metaph. in the phrases, koma eigi ár sinni fyrir borð, to be under restraint, esp. in a bad sense, of one who cannot run as fast as he likes, Eb. 170; vera á árum e-s = undir ára burði e-s, v. below; draga árar um e-t, to contend about a thing, the metaphor taken from a rowing match, Fær. 159; taka djúpt í árinni, to dip too deep, overdo a thing.
    COMPDS: árarblað, áraburðr, áragangr, árakló, áralag, árarhlumr, árarhlutr, árarstubbi, árartog, árartré.

    Íslensk-ensk orðabók > ÁR

  • 6 dauð-færandi

    part. death-bringing, 623. 26, Greg. 14.

    Íslensk-ensk orðabók > dauð-færandi

  • 7 FÁR

    * * *
    n.
    1) a means off passage, ship; bjarga fari á floti, to save a vessel qflaat; in compds., a trading vessel (Íslands-far, Englands-far);
    2) passage; taka (fá, ráða) sér fari or far, to take a passage in a ship; beiðast fars, to ask for a passage; synja e-m fars, to deny one a passage; banna e-m f., to forbid one to sail (cf. farbann);
    3) trace, print, track (Sveinki rak lömb sín til fjöru í förin); villast hundarnir farsins, the hounds lose the track; of et sama f., on the same subject;
    4) life, conduct, behaviour; í fari konungsins in the king’s character;
    5) state, condition (gefa þeir eigi gaum um hennar far) f. veðranna, the course of the winds; at fornu fari, of yore, of old.
    * * *
    1.
    f. [Dan. faar], a sheep, D. N. ii. 312, Boldt 165; vide fær.
    2.
    n. [A. S. fær; Hel. fâr = dolus; Germ. fahr = treason, gefahr = danger; Engl. fear = terror; cp. also Germ. furcht:—but in the old Scandin. languages the word does not rightly mean either fear or danger; the mod. Dan. fare and Swed. fara are borrowed from Germ.]
    1. evil passion, bale, harm, mischief; fár ok fjandskapr, Gísl. 125; eigi standa orð þín af litlu fári, baleful words, Fas. i. 195; lesa fár um e-n, to speak foul calumnies of one, Hm. 23; af fári, from evil passion, Og. 12. Hm. 151; er þú felldir mér fár af höndum, that thou brakest my spell, Og. 10; flytjandi fárs, bringing mischief, Am. 4; ef ek vissa þat fár fyrir, if I could foresee that bale, Skv. 2. 7; halda kvið til fárs e-m, to withhold the verdict to the injury of the other party, Grág. i. 58; verða e-m at fári, to be one’s bale, Korm. 12 (in a verse); full skal signa ok við fári sjá, i. e. make a sign over the cup to prevent harm in it, Sdm. 8; þat er fár mikit (‘tis a bad omen), ef þú fæti drepr, Skv. 2. 24; þá er hann réttlauss ef hann þiggr fár á sér, if he receives bodily harm, N. G. L. i. 255.
    2. plague, esp. of animals; hunda-fár, sickness among dogs; kúa-fár, nauta-fár, cattle plague, cp. heljar-fár, morð-fár, murderous pestilence; urðar-fár, a weird plague, Sturl. ii. 213 (in a verse); feikna-fár, deadly pain, Pass. 2. 11; vera í fári, to be in an extremity; í dauðans fári, in the death-agony, etc.
    β. of men, a dangerous illness; lá hann í þessu fári nær viku, Bs. i. 761; cp. fár-veikr, dangerously ill; fár er nokkurs-konar nauð, Edda 110, cp. far B.
    γ. wrath; fár er reiði, Edda 110; vera í íllu fári (vide far B), to be bent on doing mischief.
    3. as a law term, fraud, such as selling sand or dirt instead of flour or butter, defined N. G. L. i. 24; kaupa fals, flærð eða fár, 324.
    COMPDS: fárhugr, fárleikr, fárliga, fárligr, fárramr, fárreiðr, fárskapr, fársótt, fársumar, fárveikr, fárverkr, fárviðri, fáryrði, fárskona, fársmaðr, fárssótt.
    3.
    fem. fá, neut. fátt; dat. fám; acc. fá ( paucos and paucam); fán (paucum); fár ( paucae and paucas), but in mod. usage dissyllabic, fáum, fáa, fáan, fáar: gen. pl. fára, mod. fárra:—compar. færi, mod. færri with a double r; superl. fæstr, in books of last century sometimes spelt færstr,—a form warranted neither by etymology nor pronunciation: færst, however, occurs in the old MSS. Arna-Magn. 132. Ld. 210: [Lat. paucus; Ulf. faus; A. S. feá Engl. few; Hel. fáh; O. H. G. foh; lost in mod. Germ.; Dan. and Swed. or faa]
    I. few; Margr við Mývatn, en Fár í Fiskilækjar-hverfi (a pun), Rd. 311, Glúm. 361; með fá liði, with few men, Eg. 51; færa sauðfé, fewer sheep, Grág. (Kb.) 159; færi sauði, i. 423; í fám orðum, in few words, Stj. 29; við fá menn, Fms. i. 35; við fára manna vitni, Ld. 260; færi öfundarmenn, 204; fleiri … færi, Grág. i. 38; fáir einir, only a few; fá eina menn, Sturl. iii. 3; hjón fá ein, Eg. 573, vide einn.
    2. used as noun, few, in the sense of few or none, none at all; fáir hafa af því sigrask, Nj. 103; þeir kváðu fá fúnað hafa fyrir honum, 263.
    β. esp. in old sayings; e. g. fár er fagr ef grætr, Fb. i. 566; fár veit hverju fagna skal, Kvöldv. i. 47; fár bregðr hinu betra ef hann veit hit verra, Nj. 227: fár er hvatr er hrörask tekr ef í bernsku er blauðr, Fm. 6; fár er full-rýninn, Am. 11; fár hyggr þegjanda þörf, Sl. 28; fás er fróðum vant, Hm. 107; fátt er of vandlega hugat. Kvöldv. ii. 198; fátt veit sá er sefr, Mork. 36; fátt er svo fyrir öllu íllt að ekki boði nokkuð gott; fátt segir af einum, Volks. 62; fátt er ramara en forneskjan, Grett. 144; fátt er sköpum ríkra, Fs. 23; fár gengr of sköp norna, Km. 24; fátt er betr látið en efni eru til, Band. 2; fár er vamma vanr, Mirm. 68; fátt veit fyrr en reynt er, Fms. vi. 155; fátt gat ek þegjandi þar, Hm. 104. Many of these sayings are household words, and this use of the word is typical of the dry northern humour.
    II. metaph. dismal, cold, reserved; Sigurðr konungr hafði verit nokkut fár (dismal, in low spirits) öndverðan vetr, en nú var hann glaðr ok spurall, Fms. iv. 82; varð hann fyrst fár ok úkátr, 192; vóru menn allir fáir við þá, v. 307; Vigdis varð fá um, Vigdis became silent about it, i. e. disliked it much, Sturl. iii. 180; var þá Gunnarr við hana lengi fár, for a long time G. was cold to her, Nj. 59.
    2. neut. fátt, coldness, coolness; fátt var með þeim Rúti um samfarar, there was coolness between R. and his wife, Nj. 11; var fátt um með þeim bræðrum, 2, Eg. 199; var et fæsta með þeim, Ld. 234; verið hefir fátt með okkr, Gísl. 100: fátt kom á með þeim Gretti, Grett. 99.
    III. neut., konungr svarar fá (dat.), Ó. H. 94; Guðrún talaði hér fæst um, Ld. 210; var eigi boðit færa en hundraði, not fewer than a hundred, Nj. 17; fátt af þeirra mönnum, only a few of their men, Fms. v. 290; fátt eina, only a few, Ld. 328: with gen., fátt manna, few men, Nj. 130; fátt góðs, but little good, Hom. 38; fátt einna hverra hluta, few of things, i. e. few things, Fms. iv. 175: þeir ugðu fátt at sér, they heeded them but little, Fms. vii. 201; hlutask til fás, Hrafn. 17.
    β. as adv., in the phrases, sofa fátt, to sleep but little, be wakeful; leika fátt, to play but little, i. e. be in a dismal humour; tala fátt, to speak but little; syrgja fátt, to sorrow but little, i. e. to be gay, cp. Lex. Poët.
    γ. with numerals, less than, short of, minus, save; vetri fátt í fjóra tigu, i. e. forty years save one, i. e. thirty-nine, Fms. x. 2, v. l.; tveimr ertogum fátt í átta merkr, eight marks less two ortogs, B. K. 84; lítið fátt í fimm tigi vetra, little short of fifty years, Fms. iii. 60; hálfum eyri fátt á átta merkr, eight marks less half an ounce; þremr mörkum fátt á laup, a bushel less three marks, B. K. 84, 11: at fæstu, the fewest, least, the minimum; tveir et fæsta, two at least, Grág. i. 9; sex menn et fæsta, 378; cp. the neut. afl-fátt, svefn-fátt, dag-fátt, q. v.

    Íslensk-ensk orðabók > FÁR

  • 8 FÓRN

    * * *
    a.
    1) old (f. vinátta, f. mjóðr);
    2) ancient; fornir menn, the men of old; f. siðr, the old (heathen) custom, religion; f. átrúnaðr, the old creed, heathenism; f. í skapi, inclined to old, or heathen, ways; hann var f. mjök, he was a great wizard; at fornu, til, forna, formerly, in times fast.
    * * *
    (fórur, f. pl., Ver. 6), f. offering, [prob. a word of Lat. and eccl. origin, derived from Lat. offerre; after the introduction of Christianity the old heathen word blót (q. v.) became odious, as denoting heathen sacrifice, and is consequently never used in connection with Christian worship; its place being taken by the word fórn]:— a sacrifice in the Jewish sense, and in the Christian sense an offering to God; but it is scarcely ever used in a heathen sense—the passage Fær. 103 is quite peculiar: the phrase, færa fórn, to bring an offering, Stj. passim; Gúð mun sér sjá fórn til handa, 131, passim; brenni-fórn, a burnt offering; dreypi-fórn, a drink offering; synda-fórn, a sin offering, Bible, Vídal. passim: fórnar-blöð, n, the sacrificial blood, Stj. 305, 318; fórnar-brauð, n. and fórnar-hleifr, m. the shew-bread, Stj. 474, 565 (panis propositionis, Vulg.); fórnar-kvikindi, n. a victim, Stj. 430; fórnar-skrín, n. a shrine in which the wafer is kept, Vm. 55; fórnar-söngr, m. the offertory in the Roman Catholic service, 625. 190.
    2. metaph. chiefly in pl. offerings, presents; in this sense it occurs in Am. 5 (a poem not too old for such a word), Fms. ix. 416; ríkar ok fagrar fórnir, Str. 34; fórnar-lauss, adj. not bringing an offering, Al. 172: sing., aldri ætla ek óþarfari fórn færða Sveini konungi, en þetta it vánda höfuð, Mork. 87.

    Íslensk-ensk orðabók > FÓRN

  • 9 FÆRA

    * * *
    1.
    ð, [from fár, n., different from the following word, having á as root vowel], to slight, taunt one, with dat.; ok færa þeim eigi í orðum né verkum, offend them not in words nor acts, Hom. 57: mod., færa at e-m, id.
    2.
    ð, [i. e. fœra, a trans. verb formed from the pret. of fara, fór; not in Ulf.; A. S. fergan or ferjan; Engl. to ferry; Germ. führen; Dan. före; Swed. föra]:—to bring; a very freq. word, as the Germ. and Saxon ‘bring’ was unknown in the old Scandin., as in mod. Icel.; the Dan. bringe and Swed. bringa are mod. and borrowed from Germ.; færa fé til skips, Nj. 4; færa barn til skírnar, K. Þ. K. 2 passim; ef Þorvaldr væri færandi þangat, if Th. could be carried thither, Sturl. i. 157.
    2. to bring, present; hafði Þórólfr heim marga dýrgripi ok færði föður sínum ok móður, Eg. 4; þér munut f. mér höfuð hans, 86; færa e-m höfuð sitt, to surrender to one, Fms. x. 261; færa fórn, to bring offerings, Stj. passim; færa tak, to offer, give bail, Gþl. 122: the phrase, koma færandi hendi, to come with bringing hand, i. e. to bring gifts.
    3. phrases, færa ómaga á hendr e-m, of forced alimentation, Grág. Ó. Þ. passim; færa til þýfðar, to bring an action for theft, Grág. i. 429; færa e-t til sanns vegar, to make a thing right, assert the truth of it, 655 xxviii. 2; færa alla hluti til betra vegar, to turn all things to the best account; þat er gjörtæki, ok færir til meira máls, and leads to a more serious case, Grág. i. 429, v. l.; færa til bana, to put to death, Rb. 398; færa í hljóðmæli, to hush up, Nj. 51; færa í útlegð, to bring to outlawry, banish, Rb. 414; færa til Kristni, to bring to Christ, convert, Fms. xi. 408; færa sik í ætt, to vindicate one’s kinship (by a gallant deed), Sturl. ii. 197; er þú færðir þik með skörungskap í þína ætt, shewed thee to be worthy of thy friends, Glúm. 338.
    4. special usages; færa frá, to wean lambs in the spring, Vm. 13, hence frá-færur, q. v.; færa e-n af baki, to throw one, of a horse, Grág. ii. 95: færa niðr korn, sæði, to put down corn, seed, i. e. to sow, Nj. 169; tiu sáld niðr færð, Vm. 55; sálds sæði niðr fært, D. I. i. 476, Orkn. 462; færa e-n niðr, to keep one under, in swimming, Ld. 168; færa upp, to lift up, Nj. 19: færa upp, a cooking term, to take out the meat ( of the kettle), 247; færa í sundr, to split asunder, Grett. 151 (of logs); færa til, to adduce as a reason; færa við bakið (síðuna, etc.), to present the back (side, etc.) to a blow, Fms. vi. 15, Korm. 6; færa e-n fram, to maintain, feed, Grág. passim; færa fram, to utter, pronounce, Skálda 178; as a law term, to produce (færa fram sókn, vörn), Grág. passim; færa fé á vetr, to bring sheep to winter, i. e. keep them in fold, Grág. ch. 224; færa e-t á hendr e-m, to charge one with a thing, 656 A. 1. 3; færa skömm at e-m, to sneer at one, Eg. 210; færa á e-n, to mock one, Fms. v. 90, but see færa (from fár); færa e-t saman, to bring a thing about, Sturl. i. 139 C; færa kvæði, to deliver a poem, Ld. 114, Landn. 197, 199.
    5. to remove, change; færa kirkju, to remove a church, in rebuilding it, K. Þ. K. 38, cp. Eb. fine; færa bein, Bjarn. 19, Lat. translatio; færa mark, to change the mark on cattle, Grág. i. 416; færa landsmerki, to remove the landmarks, ii. 219: metaph., færa til rétts máls, to turn into plain language, viz. into prose, Edda 126; færa heimili sitt, to change one’s abode, Grág. i. 146; færa út búðarveggi, to enlarge the walls, Ísl. ii. 293.
    II. reflex. to bring, carry oneself; hann gat færsk þar at, he dragged himself thither, Fms. vi. 15; færask við, to strain, exert oneself, Eg. 233; færask í aukana, to strive with might and main, vide auki; færask at, to bestir oneself, Fms. vii. 243; mega ekki at færask, to be unable to do anything, 220, 265; svá hræddir, at þeir máttu ekki at f., so frightened that they could do nothing, 655 xxvii. 22; færask e-t ór fangi, to withhold from, vide fang; færask undan, to withhold; færa undan sökum, to plead not guilty, Fms. xi. 251; bera járn at færask undan, to carry iron (as an ordeal) in order to quit oneself, v. 307; færask á fætr, to grow up, Ld. 54; aldr færisk ( passes) e-n, one grows up, Fs. 3, Rb. 346; tvímælit færisk af, is removed, Lv. 52.

    Íslensk-ensk orðabók > FÆRA

  • 10 HEIMTA

    * * *
    I)
    (-mta, -mtr), v.
    1) to draw, pull; heimta upp akkeri, to weigh anchor; fig., heimta sik fram með fégjöfum, to make one’s way by giving presents; heimta sik í vináttu við e-n, to get on friendly terms with one; heimta nyt af fé, to milk cattle;
    2) to get back, recover, regain (þóttust þeir hafa hann ór helju heimtan); esp., to get home the sheep from the summer pastures;
    3) to claim (heimta e-t at e-m); heimta arf, skuld, toll, to claim an inheritance, debt, toll; heimta vilmæli, to claim the fulfilment of a promise; heimta e-n á tal við sik, to ask for an interview with one;
    4) impers., e-n heimtir, one longs (slíks var ván, at þik mundi þangat heimta);
    5) refl., heimtast fram at aldri, to advance in years; heimtast saman, to gather together, join (heimtust brátt skip hans saman).
    f.
    1) claim, demand (of payment due to one);
    2) esp. in pl. (heimtur) bringing home sheep from the summer pastures (verða heimta góðar).
    * * *
    t, [Swed. hämta; akin to heim, prop. to fetch home]:- to fetch:
    1. to draw, pull; þá bauð jarl at h. þá at landi, to pull them ashore, 623. 35; taka hendi sinni í stúfinn tungunnar ok h. ( to pull) hana, Fb. ii. 386; þá heimtir hann togit hart, Konr. 31 (MS.), 33; þá vildu þeir h. snöruna at hálsi honum, Mar.: metaph., heimti hann sik fram með fégjöfum við konunginn, he made his way with the king by money, Fms. xi. 325; Einarr kom á fund konungs, ok heimti sik fram með fégjöfum, Fb. iii. 445; h. sik í vináttu við e-n, to contract friendship with one, Fms. vi. 52; h. nyt af fé, to milk cattle, K. Þ. K. 78, Bs. i. 189: impers. (rare), þegar er saman heimtir með þeim, when they come up to one another, Al. 143; slíks var ván eigi lítil, at þik mundi þangat heimta (v. l. langa, Fs. 104), that thou shouldest be drawn thither, long to go thither, Fms. ii. 212.
    2. to call on one; konungr heimti til sín Sigurð ullstreng, Fms. vii. 17; þá heimtu þeir konung á tal, they had an interview with the king, 273, Lv. 42; þá var Joseph heimtr ór myrkva-stofu, Ver. 17; þá skal hann h. til skipverja, ok segja þeim, Grág. i. 210.
    II. to claim, crave; mikit var heimt at þeim fyrir sakir föður þeirra, Sturl. ii. 127: to claim a due, debt, or the like, h. föður-arf, Ó. H. 32; móður-arf, Ld. 62; h. fé at e-m, Ísl. ii. 224; h. toll, Gullþ. 11; h. skiptoll. Fs. 153: hann mun ætla at h. erfð sína, Nj. 5; um eignir þær er Ólafr konungr heimti, Fms. i. 287; Rútr átti för í Vestfjörðu at heimta ( to claim payment) fyrir varning sinn, Nj. 11; h. verð, fé, Fb. i. 434; skuld, skatt, mund, ii. 49, Fs. 153:—to crave, without the notion of getting, þá heimti hann setstokkana ok náði eigi, Landn. 104; gaf hann þá sök Sigurði, at hann hefði heimt fjárhlut konunganna, Fms. vii. 128; ok á hann þó at h. þingfarar-kaupit, Grág. i. 24; en nú var þar komit, at Steinn heimti þessi vilmæli at Ragnhildi, now St. called on R. to make good her promises, Ó. H. 144; ok mun heimt annat ef annat er veitt, Þorst. Síðu H. 172; þeir heimtu mund móður sinnar, en hann vildi eigi gjalda, Hkr. i. 21.
    2. to get back, recover, regain, get in; nema þú þinn hamar þér um heimtir, Þkv. 18; also, h. aptr, 8, 11; h. e-n ór helju, Eg. 533, Grett. 83, Konr. 35.
    3. esp. to bring home the sheep in autumn from the summer pastures; nú heimtir annarr-tveggi þeirra fleira en ván átti, … nú heimtir annarr betr en annarr, … hve mart hann hafði óheimt, i. e. how many sheep were still at large, not got in, Grág. i. 424, 425.
    III. reflex., þá er synir Haralds konungs heimtusk fram at aldri, advanced in years, Fb. i. 576; þá heimtusk Birkibeinar ór þys búandmanna, ok upp í eyna, Fms. viii. 68: h. saman, to gather together, join; heimtusk brátt skip hans saman, x. 396; ok heimtusk svá allir saman, joined to one another, viii. 357; vil ek at menn skiptisk í sveitir ok heimtisk saman frændr ok kunnmenn, Ó. H. 204: of sheep, láta skipta at jafnaði svá sem heimtz hefir til, Grág. i. 424.
    IV. part. heimtandi, a claimant, Grág. i. 495, K. Þ. K. 154.

    Íslensk-ensk orðabók > HEIMTA

  • 11 reiðing

    f.
    1) uproar, wild confusion;
    2) spreading (of a report).
    * * *
    f. a carrying or bringing abroad, Grág. ii. 148: uproar, wild confusion, var þá í reiðingu mikilli, Sturl. iii. 188, Mork. 40.

    Íslensk-ensk orðabók > reiðing

  • 12 slysinn

    * * *
    adj. mischievous, bringing ill-luck; maðr s. ok rógsamr, Eb. 44: in mod. unlucky (like Germ. fatal), of an awkward fellow who always is blundering, having a broken bone, a cut, or the like.

    Íslensk-ensk orðabók > slysinn

  • 13 tak-færsla

    u, f. a bringing or finding bail, N. G. L. ii. 260, 263.

    Íslensk-ensk orðabók > tak-færsla

  • 14 upp-burðr

    m. a bringing up; uppburð ok útburð, Jb. 405: metaph. a request, Hom. 129. uppburðar-lítill, adj. shy, timid, Finnb. 300.

    Íslensk-ensk orðabók > upp-burðr

  • 15 upp-sala

    u, f. a bringing up, vomiting (selja upp).

    Íslensk-ensk orðabók > upp-sala

  • 16 aptrfœrsla

    Íslensk-ensk orðabók > aptrfœrsla

  • 17 ámælissamr

    a. bringing reproach, shameful.

    Íslensk-ensk orðabók > ámælissamr

  • 18 dauðfœrandi

    pr. p. death-bringing, deadly (dauðfœranda gras, eitr).

    Íslensk-ensk orðabók > dauðfœrandi

См. также в других словарях:

  • Bringing — Bring Bring, v. t. [imp. & p. p. {Brought}; p. pr. & vb. n. {Bringing}.] [OE. bringen, AS. bringan; akin to OS. brengian, D. brengen, Fries. brenga, OHG. bringan, G. bringen, Goth. briggan.] 1. To convey to the place where the speaker is or is to …   The Collaborative International Dictionary of English

  • bringing — (Roget s IV) n. Syn. fetching, carrying, transporting, importing, accompanying, conducting, introducing, shipping, bearing, hauling, ushering in, bringing in, conveying, delivering, procuring, getting, providing. Ant. taking*, deporting, sending …   English dictionary for students

  • bringing-up — /brɪŋɪŋ ˈʌp/ (say bringing up) noun 1. → upbringing. 2. child training or care …  

  • bringing up — auginimas statusas T sritis švietimas apibrėžtis Šeimos ir mokyklos veikla, teikianti materialines ir dvasines sąlygas augančiajai kartai bręsti. Auginimas apima slaugą, maitinimą, priežiūrą, aprūpinimą būtinais reikmenimis, įvairius pamokymus.… …   Enciklopedinis edukologijos žodynas

  • bringing up — auginimas statusas T sritis Kūno kultūra ir sportas apibrėžtis Viena pagrindinių ugdymo funkcijų – pirmiausia fizinių galių tobulinimas. atitikmenys: angl. bringing up vok. Zucht, f rus. выращивание …   Sporto terminų žodynas

  • bringing up — auginimas statusas T sritis Kūno kultūra ir sportas apibrėžtis Šeimos ir mokyklos veikla, teikianti materialines ir dvasines sąlygas jaunajai kartai bręsti. Auginimo funkcijos: slauga, maitinimas, priežiūra, aprūpinimas būtinais reikmenimis.… …   Sporto terminų žodynas

  • bringing up — noun helping someone grow up to be an accepted member of the community they debated whether nature or nurture was more important • Syn: ↑breeding, ↑fostering, ↑fosterage, ↑nurture, ↑raising, ↑rearing, ↑upbringing …   Useful english dictionary

  • bringing-up — | ̷ ̷ ̷ ̷| ̷ ̷ noun : training in childhood : rearing people so unlike her in temperament and bringing up William Black …   Useful english dictionary

  • Bringing It All Back Home — Saltar a navegación, búsqueda Bringing It All Back Home Álbum de Bob Dylan Publicación 22 de marzo de 1965 Grabación 13 de enero de 1965 15 de ene …   Wikipedia Español

  • Bringing in the Sheaves — is a popular hymn used almost exclusively by Protestant Christians. The lyrics were written in 1874 by Knowles Shaw, who was inspired by Psalm 126:6, He who goes out weeping, carrying seed to sow, will return with songs of joy, carrying sheaves… …   Wikipedia

  • Bringing It All Back Home — Studioalbum von Bob Dylan Veröffentlichung 22. März 1965 Label Columbia Records …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»