-
1 прослойка от въглищни шисти
мин.bone bandмин.bone bandsБългарски-Angleščina политехнически речник > прослойка от въглищни шисти
-
2 прослоек углистого сланца
Универсальный русско-английский словарь > прослоек углистого сланца
-
3 BEIN
* * *n.1) bone; láta með beini ganga, to deal blows to the very bone, give no quarter; hafa bein í hendi, to be well off;* * *n. a word common to the Teut. idioms and peculiar to them; [the Goth. word is not on record, as Luke xxiv. 39 and John xix. 36 are lost in Ulf.; A. S. bân; Engl. bone; Germ. bein; Swed.-Dan. ben (been). Sansk., Gr., Lat., and the Slav. languages agree in a totally different root; Sansk. asthi; Gr. οστέον; Lat. os; the Slav. branch all with an initial c, cp. the Lat. costa. Vide Grimm (s. v.), who suggests a relation to Gr. βαίνω; but the native Icel. words beinn, rectus, and beina, promovere, are more likely roots; the original sense might thus be crus, Gr. σκέλος, but Lat. os the secondary one]:— a bone.I. spec. the leg from the knee to the foot; freq. in Swed. and Dan., but very rare and nearly obsolete in Icel., where leggr is the common word; hosa strengd at beini, Eg. 602, Fms. x. 331; kálfar á beinum fram, N. G. L. i. 339.II. gener. = Lat. os, a bone, but originally the bones with marrow (Germ. knochen), as may be inferred from the passages, þá er mergund ef b. er í sundr til mergjar, þat er mergr er í, Grág. ii. 11, i. 442, Fms. vii. 118, Vápn. 21, Fas. i. 66, Vígl. 20; stór bein í andliti, with a strongly-marked, high-boned face, Band. 7, whence stórbeinóttr, q. v.; viðbeina, a collar-bone; höfuðbein, pl. head-bones, the scull around the temples and the forehead; er gamlir grísir skyldu halda mér at höfuðbeinum, Grett. (in a verse); strjúka höfuðbeinin; málbein, os loquendi, a small bone in the head; hence the phrase, láta málbeinið ganga, of one talking incessantly and foolishly: metaph. in phrases, láta ganga með beini, to deal blows to the very marrow, deal severely, Ld. 230; hafa bein í hendi (the Danes say, have been i næsen), to have a boned hand, i. e. strength and power, Hrafn. 10, Al. 29.2. pl. relics, remains (ashes); the phrase, bera bein, to repose, rest, be buried; far þú út til Íslands, þar mun þér auðit verða beinin at bera, Grett. 148, Nj. 201; ok iðrast nú að aptr hvarf að bera b. blá við hrjóstr, Bjarni, 57:—of the relics of saints, Bs. 468, 469; hence beina-færsla, u, f. removal of bones (translatio); in the Catholic age, when churches were removed, the churchyard was dug up and the bones removed also, vide Eb. (in fine), Bjarn. 19, K. Þ. K. 40, Eg. (in fine).COMPDS: beinavatn, beinagrind, beináta, beinbrot, beinkröm, beinkveisa, beinsullr, beinverkir. -
4 лента
band, belt, ribbon, strip, stripe, strap, tape, (пилы, бумаги) web* * *ле́нта ж.
( в прядении) sliver; ( тканая) tape, ribbon, bandверну́ть ле́нту (напр. для исправления ошибок) вчт. — retract the tapeвыта́скивать ле́нту из, напр. боби́ны — unthread the tape [ribbon, band] from, e. g., a spoolзаправля́ть ле́нту в, напр. приё́мную боби́ну — thread the tape [ribbon, band] into, e. g., the take-up spoolпомеча́ть ле́нту вчт. — label the tapeс управле́нием от ле́нты вчт. — tape-controlledабрази́вная ле́нта — abrasive bandагломерацио́нная ле́нта — sinter beltарми́рованная ле́нта — armoured beltасбе́стовая ле́нта — asbestos tapeбронева́я ле́нта ( кабеля) — band ironбума́жная ле́нта — paper tapeле́нта вво́да програ́ммы вчт. — program tapeвидеомагнитофо́нная ле́нта — video tapeле́нта входны́х да́нных вчт. — input tapeле́нта выходны́х да́нных вчт. — output tapeгерметизи́рующая ле́нта — sealing tapeле́нта гребенно́го прочё́са текст. — combed sliver, topsле́нта да́нных — data tapeдиагра́ммная ле́нта — chart stripле́нта для пи́шущих маши́н — type-writer ribbon
n-доро́жечная ле́нта — n -channel [n -track] tapeзаря́дная ле́нта — charging beltиго́льчатая ле́нта текст. — card fillet, card clothing, card covering, filleting card, clothing wireизоляцио́нная ле́нта — insulating [electric] tapeка́рдная ле́нта — card clothingке́мбриковая ле́нта — cambric tapeки́перная ле́нта — surgical [herring-bone] tapeкле́йкая ле́нта — adhesive [Scotch] tapeле́нта кома́нд — instructions tapeле́нта конве́йера — conveyer beltконве́йерная ле́нта — conveyer beltконве́йерная ле́нта бьёт — the conveyer belt flails [flaps]конве́йерная ле́нта проска́льзывает по шки́ву — the conveyer belt slips on the (drive) pulleyскле́ивать конве́йерную ле́нту — cement a (conveyer) belt (joint)сшива́ть конве́йерную ле́нту — lace (up) a conveyer beltконве́йерная, бесконе́чная ле́нта — endless conveyer beltкра́сящая ле́нта (для телетайпа и т. п.) — (inking) [inked] ribbonкрыльева́я ле́нта ( борта шины) — flipperлакотка́невая ле́нта — varnished tapeли́пкая ле́нта — adhesive [Scotch] tapeлотко́вая ле́нта горн. — troughed beltмагни́тная ле́нта — magnetic tapeмагни́тная, измери́тельная ле́нта — reference tapeме́рная ле́нта — measuring tapeме́рная, ба́зисная ле́нта — base(-line) tapeме́рная, геодези́ческая ле́нта — geodetic surveying tapeле́нта металлиза́ции (напр. на самолётах, в схемах и т. п.) — bonding stripмногосло́йная ле́нта — (напр. транспортёрная) multiply band; ( тканая) sandwich tapeнажда́чношлифовальная ле́нта — emery beltнепропи́танная ле́нта — untreated tapeнивелиро́вочная ле́нта геол. — levelling tapeобвя́зочная ле́нта — strapping tapeперфори́рованная ле́нта — punched tapeперфори́рованная ле́нта перемеща́ется, напр. тра́нспортным устро́йством — the punched tape is advanced, e. g., by a tape feed mechanismпи́льная ле́нта лес. — saw blade, saw webпи́льчатая ле́нта текст. — saw-toothed card clothingле́нта подпрогра́ммы вчт. — subroutine tapeполулотко́вая ле́нта горн. — semitroughed beltпородоотбо́рная ле́нта — rock collecting belt, rock collecting bandпро́бная ле́нта телегр., тлф. — specimen [trial] slipпро́волочная ле́нта — wire tapeпрогра́ммная ле́нта вчт. — program tapeпрорези́ненная ле́нта — rubberized tapeпросмолё́нная ле́нта — tarred tapeпроте́кторная ле́нта авто — tread stripпуста́я ле́нта ( незаполненная) вчт. — blank tapeле́нта распеча́тки вчт. — printing-out tapeрези́новая ле́нта — rubber band, rubber tapeрудоразбо́рная ле́нта — ore-picking beltрудосортиро́вочная ле́нта — ore-picking beltле́нта самопи́сца — recorder chart, recorder stripсмоляна́я ле́нта — tarred tapeсортиро́вочная ле́нта — picking beltтелегра́фная ле́нта — telegraph tapeнакле́ивать телегра́фную ле́нту на бланк — paste tape onto a message blankтелета́йпная, бесконфетти́йная ле́нта — chadless tapeтелета́йпная ле́нта с конфетти́ ( полными пробивками) — chad-type tapeтормозна́я ле́нта — brake bandтранспортё́рная ле́нта — conveyer beltтру́бная ле́нта ( парового котла) — water-wall panelупако́вочная ле́нта — sealing tapeуплотни́тельная ле́нта — sealing tapeле́нта управле́ния графопострои́телем — plotter control tapeферромагни́тная ле́нта — magnetic tapeхолоднока́таная ле́нта — cold (rolled) stripчеса́льная ле́нта — card sliver, cardendчи́стая (неразме́ченная) ле́нта вчт. — virgin tapeшлифова́льная ле́нта — abrasive belt -
5 сланцевый уголь
Русско-английский новый политехнический словарь > сланцевый уголь
-
6 ленточная пила
Русско-английский военно-политический словарь > ленточная пила
-
7 совокупляться
1) General subject: copulate, couple, tread (используется по отношению к птицам мужского пола)2) Biology: pair4) American: jazz5) Religion: fornicate6) Rude: fuck8) Makarov: do the trick (о мужчине)9) Taboo: Donald ( см. Donald Duck), Dutch-kiss, Zinzanbrook (произносится zin-zan-bruck), aardvark, accommodate, at it, bag up, ball, ball somebody (с кем-л.), ball with somebody (с кем-л.), band somebody (с кем-л.), bang, bang somebody (с кем-л.), bang with somebody (с кем-л.), bash somebody (с кем-л.), bate up, batter, beak, beanbag, bear, bed with somebody (с кем-л.), belly-bamp, belly-bump, (о мужчине) belt, belt (one's) batter, biff, (о мужчине) blow through, blue goose, board, bob, boff, boink, bone down, bonk, boogie, boom-boom, booty, bop, (о мужчине) break a lance with somebody (с кем-л.), bugger, bump, bump tummies, bump uglies, bun, (о мужчине) bury (one's) wick, bury the brisket, bus somebody out (с точки зрения мужчины), cane, canoe, (о мужчине) carve oneself a slice, cattle (см. cattle-truck), cha-cha, chafer, charver, chauver somebody (с кем-л.), (о мужчине) chuck a tread, chuff, clip somebody (с кем-л.), cock, cool out, cram, (о мужчине) cram it, (о мужчине) crawl somebody (с кем-л.), cure the horn (см. horn), dance on the mattress, dance the miller's reel, daub the brush, dick, diddle, dig out, dight, (о мужчине) dip (one's) dick, dip the fly, discuss Uganda (см. Ugandan affairs), do, (о мужчине) do a grind, (о мужчине) do a hoist, do a jottle, (о мужчине) do a slide up the broad, (о мужчине) do a tread, (о женщине) do a wet 'un, do an inside worry, do it, do the do, do the natural thing, (о женщине) do the naughty, (о мужчине) do the trick, do the two-backed beast, drill (for oil), (о мужчине) drive into somebody, dunk, ease nature, empty (one's) trash, exchange spits, exercise the ferret, federate, (о женщине) feed (one's) pussy, fer somebody (с кем-л.), (о мужчине) fettle, fill (one's) boots, (о мужчине) fill somebody up, fit ends, fix somebody up (с кем-л.), fix somebody's plumbing, fla (от ирл. Fleadh - party), flame, (о мужчине) flesh it, flimp, flip, flop, flop somebody (с кем-л.), fore-and-aft, four-nine-three-eleven (4-9-3-11, по номерам букв в алфавите), frame, freak, frig, frig somebody (с кем-л., об обоих полах), frock, frottage, fuck somebody (с кем-л., об обоих полах), futter (от фр. foutre), futy, futz, g, ganch somebody (с кем-л., букв.посадить на кол), gasp and grunt, gay it, gee, get (one's) ashes hauled, (о мужчине) get (one's) end away, get (one's) greens, get (one's) leg across, get (one's) nuts cracked, get (one's) oats from somebody, get (one's) oil changed, get Jack in the orchard (см. garden), get a bit, (о мужчине) get a couple of lengths in (somebody) (с кем-л.), get a leg over, get a little, (о женщине) get a wet bottom, get any (часто употребляется при приветствии мужчин - Getting any?), get boots, get busy, get down, get fixed up, get in, (о мужчине) get into somebody (см. get outside of somebody), get it off, (о женщине) get laid, get on the old fork, (о женщине) get outside of somebody (см. get into somebody), get over, get some, (о мужчине) get some trim, (о мужчине) get there, get up somebody (с кем-л.), get up them stairs (употребляется как приказ мужчины), gib, git skins, (о мужчине) give hard for soft, give it to somebody (с кем-л.), give it up, give somebody a shot (с кем-л.), give somebody a thrill (с кем-л.), give somebody one (с кем-л.), give somebody the business, give the dog a bone, (о женщине) go a bit of beef, go case with somebody (с кем-л.), go jottling, go leather-stretching, go post a letter, (о женщине) go star-gazing on (one's) back, go the route, go to Hairyfordshire (см. hair; игра слов на Herefordshire), go to bed with somebody (с кем-л.), go to town (with somebody), go tromboning, grease the wheel, grind, (о мужчине) grind (one's) tool, groan and grunt, haul (one's) ashes, have (one's) banana peeled, (о мужчине) have (one's) cut, have (one's) greens, (о мужчине) have (one's) nuts cracked, (о мужчине) have a bit, (о женщине) have a bit of beef, have a bit of fun, have a bit of rabbit-pie, have a bit of slap and tickle, (о женщине) have a bit of the gut-stick, have a bit off, (о мужчине) have a blow-through, have a flutter, have a go, (о мужчине) have a hoist, (о женщине) have a hot pudding for supper (см. pudding), have a naughty, have a put-in, (о мужчине) have a rattle, (о женщине) have a taste of the gut-stick, have carnal knowledge of somebody (с кем-л.), have contact with somebody (с кем-л.), have it away (together), have it in, have it off, have sex, have some, have somebody (с кем-л.), hide the salami, hit it off, hit skins, hive it, hobble, hog, hop, (о мужчине) hop into the horse's collar, (о мужчине) hop on, horizontalize, hose, huddle (somebody) (с кем-л.), hump (somebody) (с кем-л.), hump something heavy, hustle somebody (с кем-л.), inch, indulge, (о мужчине) introduce Charley, irrigate (см. lubricate), jab, jack, jack somebody (с кем-л.), jack up, jam, jape, jerk, jig, jiggle, jive, job, jog with somebody (с кем-л.), join giblets, join guts, jook, jottle, jump (somebody) (с кем-л.), jump up and down, kipper basting, knob, knock, knock boots, knock it off, knock off with somebody (с кем-л.), knock one on, knock somebody off (с кем-л.), knock somebody up (с кем-л.), know somebody (с кем-л.), know, in the Biblical sense, labor leather, lay, (о пожилых парах) lay (one's) cane in a dusty corner (намек на редкость совокупления), lay back, lay pipe, lay some pipe, lay somebody (с кем-л.), lay the leg, leap, leg-over, let Percy in the playpen, let nature take its course, (о женщине) lie feet uppermost, lift (one's) leg, lift a leg on somebody (с кем-л.), (о женщине) light the lamp, line, lobster, love somebody up (с кем-л.), (о мужчине) lubricate somebody (с кем-л.), mac, mack, make (one's) love come down, make babies, make ends meet, make it (with), make it together (обыч. употребляется в продолженных временах), make it with somebody (с кем-л.), make love (to somebody) (с кем-л.), make the scene, mash the fat, mount somebody (с кем-л.), muff, mug (somebody) (с кем-л.), naughty (somebody) (с кем-л.), nibble, nob, off, (о мужчине) pack, paint the bucket, park the pink bus, party, peg somebody (с кем-л.), perform, plank, plant a man, plant oats, (о женщине) play (one's) ace and take the jack (см. ace), play doctor, play fathers and mothers, play horses and mares (см. play fathers and mothers), play house, play in-and-out, play night baseball, play stable-my-naggy, play the national indoor game, play the organ, (о мужчине) play three to one (and be sure to lose) ("три" представляют собой пенис и яички, "однo" - влагалище, "потерять" означает эякулировать), play tiddlywinks, play top-sawyer (игра слов на Tom Sawyer и top-drawer), play tops and bottoms, plowter, pluck somebody (с кем-л.), plug (somebody) (с женщиной), pluke, poke somebody (с кем-л.), polish (one's) ass on the top sheet, pop, pop somebody (с кем-л.), pork, pork somebody (away) (см. meat; с кем-л.), pot pink, pound (somebody) (с кем-л.), (о женщине) pray with knees upwards, (о женщине) prod, pump somebody (с кем-л.), punch somebody (с кем-л.), push, put it to her, put the boots to somebody, put the devil into hell, quiff, rack, ram somebody (с кем-л.), rasp, rattle, ride (с точки зрения мужчины), ride somebody (с кем-л.), rip off a piece of ass, rock, roll, roll in the hay, roll somebody (с кем-л.), roller skate, root, rootle, (о мужчине) rump, sauce, saw off a chunk, scam, schtup (из идиш), score between the posts, scrape, screw, screw somebody (с кем-л., как о мужчинах, так и о женщинах), scrog, scrump somebody (с кем-л.), scuttle (об. в положении "мужчина сзади"), see, (о женщине) see stars lying on (one's) back, sex, sexing, sexpress, shake a tart, shake somebody down, shift, shoop, shove somebody (с кем-л.), shtup, shunt, skeet, skeeze, skin the cat, sklook, slam, slap skins, smash, snag, snake, snug, sock it to somebody (с кем-л.), spear the bearded clam (см. bearded clam), splay, splice, split, spread (one's) jenk, square someone's circle, stand somebody up (с кем-л.), (о женщине) stare at the ceiling over a man's shoulder, stick it (о мужчине), (о мужчине) stick somebody (с кем-л.), stretch leather, strum (somebody) (с кем-л.), (о женщине) study astronomy, (о мужчине) stuff, swing, tail, take a turn, take a turn among the parsley, (о женщине) take in beef, (о женщине) take it lying down, take somebody on (с кем-л.), tear a strip off, (о мужчине) tear off a hunk of skirt, tear up, tether (one's) nag, throw, throw a leg over somebody (с кем-л.), (о женщине) throw ass, throw one a hump, tick-tack, tie the true lovers' knot, till, tip somebody (с кем-л.), (о мужчине) tom, tonk, toss in the hay, trim the buff, trip, trow, tumble in, tup somebody (с кем-л.), twang, (о мужчине) varnish (one's) cane, (о мужчине) wag (one's) bum, wallow, wax, wear somebody, wedge, (о мужчине) wet (one's) wick, whack it up, wham (особ. быстро, без любовной игры), wham-bam (особ. быстро, без любовной игры), work, work (one's) bot, wriggle navels, yentz (из идиш), zap, zig-zag, bone, converge -
8 Streifen
I v/t (hat gestreift)1. (berühren) touch, brush against; Auto: scrape against; Kugel: graze; fig. (Thema) touch (up)on; die Kugel hat ihn am Kopf gestreift the bullet grazed the side ( oder top) of his head; mit dem Blick streifen glance at2. (abstreifen) slip off; den Ring vom Finger streifen slip ( oder take) the ring off (one’s finger); die Kleider vom Leib streifen slip out of one’s clothes; ein T-Shirt über den Kopf streifen slip a T-shirt on (over one’s head), slip into a T-shirt; eine Wollmütze über den Kopf streifen slip a woolly hat (Am. stocking cap) over one’s head; die Krümel von der Hose streifen brush the crumbs off one’s trousers; die Blätter vom Stiel streifen strip the leaves off the stalk; den Teig von den Fingern streifen wipe the dough off one’s fingersII v/i (ist) (wandern) ( auch streifen durch) wander, roam; durch Wälder und Wiesen streifen roam the countryside ( oder the woods and the fields)* * *der Streifenribbon; stripe; strip; band; ray; streak; tape; wrapper* * *Strei|fen ['ʃtraifn]m -s, -1) (= Stück, Band, Landstreifen) strip; (= Speckstreifen) rasherein Stréífen Land/Speck — a strip of land/bacon
2) (= Strich) stripe; (= Farbstreifen) streak3) (= Lochstreifen, Klebestreifen etc) tape4) (= Tresse) braid; (MIL) stripe5) (FILM) film; (= Abschnitt) strip of film6) (= Linie) line* * *der1) (a stripe of a colour etc: a skirt with a band of red in it.) band2) (to touch lightly in passing: The leaves brushed her face.) brush3) (to touch lightly in passing: The bullet grazed the car.) graze4) (a strip or narrow piece of paper: She wrote down his telephone number on a slip of paper.) slip5) (to touch lightly in passing: The car shaved the wall.) shave6) (to mark with streaks: Her dark hair was streaked with grey; The child's face was streaked with tears.) streak7) (a band of colour etc: The wallpaper was grey with broad green stripes; A zebra has black and white stripes.) stripe8) (a small flat piece of some material attached to, or part of, something larger, which stands up so that it can be seen, held, pulled etc: You open the packet by pulling the tab.) tab* * *Strei·fen<-s, ->[ˈʃtraifn̩]m1. (schmaler Abschnitt) stripe2. (schmales Stück) strip* * *der; Streifens, Streifen1) (Linie) stripe; (auf der Fahrbahn) line2) (Stück, Abschnitt) strip; (SpeckStreifen) rasher3) (ugs.): (Film) film* * *weißer Streifen AUTO white line;ein heller/schmaler Streifen am Horizont a streak/a narrow band of light on the horizon2. (kurzes, schmales Stück) strip; (Gelände) strip (of land); MIL sector; (Papier) strip; (Klebe-, Lochstreifen) tape;in Streifen schneiden cut into strips;sich für jemanden in Streifen schneiden lassen umg work one’s fingers to the bone for sb3. (Film) film;einen Streifen drehen make a film* * *der; Streifens, Streifen1) (Linie) stripe; (auf der Fahrbahn) line2) (Stück, Abschnitt) strip; (SpeckStreifen) rasher3) (ugs.): (Film) film* * *- m.strap n.strip n.tab n. -
9 TAKA
* * *I)(tek; tók, tókum; tekinn), v.1) to take, catch, seize (tóku þeir laxinn ok otrinn ok báru með sér);G. tók inni vinstri hendi spjótit á lopti, G. caught the spear with his left hand;man hón taka fé okkart allt með ráni, she will take all our goods by force;taka e-n höndum, to seize one, take captive;tökum vápn vár, let us take to our weapons;2) fig., taka trú, to take the faith, become a Christian;taka skírn, to be baptized;taka hvíld, to take a rest;taka flótta, to take to flight;taka rœðu, umrœðu, to begin a parley;taka ráð, to take a counsel (= taka til ráðs);taka e-n orðum, to address one;taka sættir or sættum, to accept terms;taka þenna kost, to take this choice;taka stefnu, to fix a meeting;taka boði, to accept an offer;taka sótt, to be taken ill;taka úgleði, to get out of spirits;taka andviðri, to meet with contrary winds;taka konung, to take, elect a king;taka konu, to take a wife;taka úkunna stigu, to take to unknown ways;taka e-n or e-m vel, to receive one well;taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly;taka upp höndum, to raise the hands;3) to reach, stretch forth, touch;fremri hyrnan tók viðbeinit, the upper horn caught the collar bone;því at ek tek eigi heim í kveld, for I shall not reach home to-night;hárit tók ofan á belti, the hair came down to her waist;4) to reach and take harbour (þeir tóku land á Melrakka-sléttu);5) to take, hold, of a vessel (ketill, er tók tvær tunnur);6) to be equivalent to, be worth (hringrinn tók tólf hundruð mórend);7) with infin., to begin (hann tók at yrkja, þegar er hann var ungr);nú taka öll húsin at lóga, now the whole house began to blaze;impers., þá tók at lægja veðrit, then the wind began to fall;8) to touch, regard, concern (þat allt, sem leikmenn tekr);9) to catch (up), come up with (hann var allra manna fóthvatastr, svá at engi hestr tók hann á rás);10) to start, rush (Eirikr tók út or stofunni, en konungr bað menn hlaupa eptir honum);taka á rás, taka frá, to take to running, run away (svá illt sem nú er frá at taka, þá mun þó síðarr verra);11) impers. it is taken;þá tók af veðrit (acc.) then the storm abated;kom á fótinn, svá at af tók, the stroke came on his leg, so that it was cut off;sýnina tekr frá e-m, one becomes blind;tók út skip Þangbrands, Th.’s ship drifted out;um várit er sumarhita tók, when the summer heat set in;12) with preps, and advs., taka e-n af lífi, lífdögum, taka e-n af, to take one’s life, put to death;taka e-n af nafni ok veldi, to deprive one of his title and power;taka af hesti, to take (the saddle) off a horse;taka e-t af e-m, to take a thing from one, deprive one of (er vér tókum seglit af honum, þá grét hann);taka af sér ópit, to cease weeping;taka e-t af e-m, to get frotn one (tekr hann af öllu fólki mikil lof);taka mikinn (mikil), lítinn (lítil) af e-u, to make (say) much, little of;hón tók lítil af öllu, she said little about it, took it coldly;øngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee;taka e-t af, to choose, take;G. bauð þér góð boð, en þú vildir engi af taka, G. made thee good offers, but thou wouldst take none of them;fara sem fœtr mega af taka, at the top of one’s speed;hann sigldi suðr sem af tók, as fast as possible;to abolish, do away with (lagði á þat allan hug al taka af heiðni ok fornar venjur);taka e-t aptr, to take back, render void (taka aptr þat, er ek gef); to recall (taka aptr orð, heil sín);taka á e-u, to touch (hón tók á augum hans);taka vel, auðvelliga, lítt, illa á e-u, to take (a thing) well, in good part, ill, in ill part (fluttu þeir þetta fyrir jarli, en hann tók vel á);taka e-t á sik, to take upon oneself (kvaðst heldr vilja taka þat á sik at gefa honum annát augat);tóku þeir á sik svefn mikinn, they fell fast asleep;taka arf eptir e-n, to inherit one;taka e-t eptir, to get in return;með því at þú gerir svá, sem ek býð þér, skaltu nökkut eptir taka, thou shalt have some reward;taka e-t frá e-m, to take a thing away from one (þeir tóku spjótin frá þeim ok báru út á ána);taka e-n frá e-u, to deprive one of (taka e-n frá landi, ríki);taka e-t fyrir e-t, to take in return for (hann keypti sveinana ok tók fyrir þá vesl gott ok slagning); to take for, look upon as (lökum vér þat allt fyrir satt; því tek ek þat fyrir gaman);taka fyrir e-t, to refuse (tók E. eigi fyrir útanferð at sumri);taka hendi í e-t, to thrust one’s hand into;taka í hönd e-m, to shake hands with one;taka í móti, to offer resistance (þeir brendu víða bygðina, en bœndr tóku ekki í móti);taka niðr, to pull down, demolish (taka niðr til grundvallar allt þat verk); to graze a little, = taka til jarðar (þeir láta nú taka niðr hesta sína);taka niðri, to touch (feel) the bottom;taka ofan, to take down (Högni tekr ofan atgeirinn); to pull down (hann hafði látil taka ofan skála sinn);taka í sundr, to cut asunder;impers., slœmdi sverðinu til hans, svá at í sundr tók manninn, so that the man was cleft asunder;taka til e-s, to take to (tóku þá margir til at níða hann);taka til máls (orðs, orða), to begin to speak;nú er þar til máls at taka, at, now we must take up the story at this point, that;taka til varnar, to begin the defence;taka til e-s, to have recourse to, resort to (taka e-t til ráðs, bragðs); to concern (þetta mál, er til konungs tók);láta e-t til sín taka, to let it concern oneself, meddle with (Gísli lét fátt til sín taka);taka e-n til e-s, to choose, elect (Ólafr var til konungs tekinn um allt land);absol., taka til, to begin (hann hélt allt austr um Svínasund, þá tók til vald Svíakonungs);taka e-t til, to take to, do;ef hann tekr nökkut illt til, if he takes to any ill;taka um e-t, to take hold of, grasp (nú skaltu taka um fót honum);taka e-t undan, to take away;impers., undan kúnni tók nyt alla, the cow ceased to give milk;taka undan, to run away, escape (B. tók undan með rás);taka undir e-t, to take hold under a thing;hann tók undir kverkina ok kyssti hana, he took her by the chin and kissed her;to undertake, take upon oneself;H. kvaðst ekki taka mundu undir vandræði þeira, H. said he would have nothing to do with their troubles;taka undir e-t með e-m, to back, help one in a thing (vil ek, at þér takit undir þetta mál með mér);þau tóku undir þetta léttiliga, they seconded it readily;hann tók seinliga undir, he was slow to answer;taka undir, to echo, resound (fjöllin tóku undir);taka e-t undir sik, to take on hand (Gizurr tók undir sik málit); to lay hold of (hann tekr undir sik eignir þær, er K. átti í Noregi);taka e-t upp, to pick up (S. tók upp hanzka sinn);taka upp fé fyrir e-m, to seize on, confiscate;taka upp borð, to set up the tables before a meal, but also to remove them after a meal;taka upp bygð sína, to remove one’s abode;hón tekr mart þat upp, er fjarri er mínum vilja, she takes much in hand that is far from my will;drykk ok vistir, svá sem skipit tók upp, as the ship could take;taka upp ný goðorð, to establish new priesthoods;taka upp verknað, to take up work;taka upp stœrð, to take to pride;taka upp sök, to take up a case;taka upp draum, to interpret a dream;taka e-t upp, to choose (seg nú skjótt, hvern kost þú vill upp taka);absol., taka upp, to extend, rise (rekkjustokkr tekr upp á millum rúma okkarra);taka út, to run out (E. tók út ór stofunni);taka við e-u, to receive (A. hafði tekit við föðurarf sínum);taka vel við e-m, to receive one well, give one a hearty welcome;taka við trú, to take the faith;þeir tóku vel við, they made a bold resistance;tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off;taka yfir e-t, to extend over (hann skal eignast af Englandi þat, sem uxahúð tekr yfir);impers. to come to an end, succeed (kveðst nú vænta, at nú mundi yfir taka);þeir munu allt til vinna at yfir taki við oss, to get the better of us;13) refl., takast;f.1) taking, capture, of a fortress, prisoner;2) taking, seizing, of property;* * *pres. tek, tekr; tökum, takit, taka; pret. tók, tókt (tókst), tók, pl. tóku; subj. tæki (tœki); imperat. tak, taktú; part. tekinn: with neg. suff. tek’k-at ek, I take not, Kristni S. (in a verse); tak-a-ttu, take thou not, Fas. i. (in a verse); tekr-at, Grág. (Kb.) i. 9: [Ulf. têkan, pret. taitok = απτεσθαι; Swed. take; Dan. tage, sounded tā, ‘du tar det ikke, vil du ta det;’ Engl. take is a word borrowed from the Dan., which gradually displaced the Old Engl. niman.]A. To take hold of, seize, grasp; taka sér alvæpni, Eg. 236; tóku menn sér þar byrðar ok báru út, Egill tók undir hönd sér mjöð-drekku, 237; nú taki hest minn, ok skal ek ríða eptir honum, 699; tóku þeir skíð sín ok stigu á, 545; hann tók inni vinstri hendi spjótið ok skaut, Nj. 42; lauk upp kistu ok tók upp góð kvennmanna-klæði, Ld. 30; hann tekr nú bogann, … tekr nú kaðal einn, Fas. ii. 543; taka upp net, K. Þ. K. 90; hross skal maðr taka ok teyma ok hepta, þótt heilagt sé, id.2. to seize; þeir tóku þar herfang mikit, Nj. 43; tóku skipit ok allt þat er á var, Fms. vii. 249; þeir tóku þar skútu, viii. 438; tóku skip hans, landtjald, klæði, ix. 275; taka fé okkat allt með ráni, Nj. 5; engi maðr skal fyrir öðrum taka, Gþl. 473; hann leiddi þik til arfs … munu taka óvinir þínir ef þú kemr eigi til, Nj. 4; þeir tóku bæinn, seized, Sturl. ii. 149; kona hafði tekit ( stolen) … ok vildi hann refsa henni, Fms. vii. 330.3. to catch; Skotar munu hafa tekit njósnir allar, Nj. 126; standi menn upp ok taki hann, 130; hann skyldi taka hundinn, 114; þeir tóku á sundi mann einn, Fms. vii. 225; gröf, at taka í dýr, Flóv. 33; taka höndum, to lay hold of, take captive, Nj. 114, 275; in a good sense, Fms. x. 314.4. taka e-n af lífi, to take one from life, Fms. x. 3, Eg. 70; taka e-n af lífdögum, id., Fms. vii. 204: ellipt., taka af (af-taka), to take one off, put to death, Js. 23; taka e-n af nafni ok veldi, to deprive of …, Eg. 268; tóku þeir af eignum jarla konungs, Fms. i. 6: taka af e-m, to take a thing from one, x. 421, Nj. 103, 131, Eg. 120, Ld. 288; taka frá e-m, to take from, off, Nj. 253, K. Þ. K. 48; taka ofan, to take down, pull down, Nj. 119, 168; taka ór, to set apart, 232; taka undir sik, to take under oneself, subject, Fms. x. 24: to take charge of, Nj. 110, Eg. 725: taka upp, to take up, pick up, assume, 23.5. to take, grasp; taka í hönd e-m, to shake hands, Nj. 129; taka á lopti, to interrupt, Fms. x. 314; taka í ketil, of the ordeal, Grág. i. 381, Gkv. 3. 7; taka í jörð, to graze, of an animal, Bs. i. 338; jó lætr til jarðar taka, Skm. 15; skulu þér láta taka niðr hesta yðra, to graze a little, Band. 14 new Ed.; tók einn þeirra niðr í sinn klæðsekk, Stj.II. metaph., taka upphaf, to begin, Hom. 49; taka vöxt ok þroska, to increase, Rb. 392; taka konungdóm, Eg. 646; taka ráð, 49; taka skírn, 770; taka trú, to take the faith, become a Christian, Nj. 273; taka hvíld, to take rest, 43, 115; taka á sik svefn, 252; taka ræðu, to begin a parley, Eg. 578; taka umræðu, id., Nj. 146; þau taka þá tal, Ld. 72, Fms. ii. 254; taka nærri sér, see nær l. 2; taka á sik göngu, Fbr. 101 new Ed.; taka á sik svefn, Nj.; taka eld, to light a fire, 199; taka e-n orðum, to address; taka í sætt, to receive into reconciliation, Eg. 168; taka sættir, to accept terms, id. (also taka sættum, id.); taka þenna kost, 280; taka samheldi, Fms. ix. 344; ok tóku þat fastliga, at friðr skyldi standa, declared firmly that, x. 40, v. l.; taka stefnu, to fix a meeting, xi. 400; tóku þeir stefnu í milli sín, 402; nú er svá tekið um allt landit, at …, fixed by law that …, Gþl. 275; þeir tóku fastmælum sín í milli, at …, Bret. 82; taki í lög, to take into fellowship, Fms. xi. 96; lög-taka, cp. lófa-tak, vápna-tak; Gunnarr bauð þér góð boð enn þú vildir engi af taka, thou wouldst accept none of them, Nj. 77; tók hann þann kost af, at leggja allt á konungs vald, Fms. iv. 224; ok þat tóku þeir af, ix. 367; Ólafr kvaðsk þat mundu af taka, Ld. 72; taka e-t til ráðs, or taka ráðs, bragðs, to resort to, Nj. 75, 124, 199: also, taka e-t til, to resort to, 26, Fms. xi, 253, passim (til-tæki); taka mót, to receive, Edda 15; taka e-t við, to receive in return, Fms. ii. 269; taka bætr fyrir e-t, xi. 253; með því þú görir sem ek býð þér, skaltú nökkuð eptir taka, take some reward for it, Ld. 44; þat er bæði at vér róum hart, enda mun nú mikit eptir taka, a great reward, Finnb. 232 (eptir-tekja); taka fæðu, to take food; taka corpus Domini, Mar.; taka samsæti, Fms. ii. 261; taka arf, Eg. 34; taka erfð, Gþl. 241; taka fé eptir föður sinn, Fms. xi. 47; taka laun, Nj. 68; taka veizlu, to take, receive a veizla (q. v.), Fms. xi. 239; konungr … hann tekr ( receives) af mörgum, skal hann því mikit gefa, 217; taka mikit lof, x. 367; taka helgun af Guði, Rb. 392; taka heilsu, to recover, Stj. 624; ek skal taka hæði-yrði af þér, Nj. 27; taka af honum rán ok manntjón, Ld. 64; taka úskil af íllum mönnum, Greg. 44; taka píslir ok dauða, 656 B. 30; drap hann þar menn nökkura, þótti mönnum hart at taka þat af útlendum manni, Bs. i. 19; þeir tóku mikinn andróða, Fms. viii. 438; taka andviðri, Eg. 87; þeir tóku norðan-veðr hörð, were overtaken by, Nj. 124; taka sótt, to be taken sick or ill (North E. to take ill), 29, Fms. xi. 97, Eg. 767; taka þyngd. id., Ísl. ii. 274; taka fótar-mein, Nj. 219; taka úgleði, to get out of spirits, Eg. 322; hann tók þá fáleika ok úgleði, Fms. vii. 103; hann tók langt kaf, 202; taka arftaki, to adopt, Grág. i. 232; taka konung, to take, elect a king, Fms. ix. 256; taka konu, to take a wife, x. 397; hann kvángaðisk ok tók bróður-dóttur þess manns er Finnr hét, 406; tók Magnús konungr Margrétu, 413; taka konu brott nauðga, to carry off a woman, Grág. i. 353; tók hann þá til háseta, he hired them, Eg. 404; taka far or fari, Landn. 307, Grág. ii. 406 (far, ii. 3); taka úkunna stigu, to take to unknown ways, Fms. viii. 30; taka ferð, to start, Stj.; taka til konungs, or the like, Eg. 367, 400, Fms. vii. 252; taka til siðar, Sks. 313; taka e-n vel, to receive well; ok taki ér, herra, vel þá Hjalta ok Gizur, Bs. i. 19; tók Skota-konungr hann vel, Fms. xi. 419; taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly, Nj. 26; taka fyrir e-t, to stop, interrupt, refuse, Fms. x. 251.III. to reach, stretch forth, touch; hann beit skarð, allt þat er tennr tóku, Eg. 605; eigi djúpara enn þeim tók undir hendr, Ld. 78; skurðrinn tók á framan-verðan bakkann, Krók.; hyrnan tók andlitið, Nj. 253; rödd tekr eyru, Skálda 175; döggskórinn tók niðr akrinn upp-standanda, Fas. i. 173; hafði flóð tekit þær, swept them away, Fms. xi. 393; spjót langskept svá at vel taki skipa meðal, Sks. 385; nef hans tók austr til landsenda … véli-fjarðar tóku norðr í Finnabú, Fms. viii. 10; tekr mörkin náliga allt it efra suðr, Eg. 58; þvíat ekki tek ek heim í kveld, Nj. 275; mun ek taka þangat í dag? Hbl.; bóndans bót tekr fyrir ( encompasses) konu, hans ok börn ok hjón, N. G. L. i. 341; taka niðri, to take the ground, of a ship or thing floating, Fas. iii. 257; svá at upp tekr um klaufir, Boll. 336; at eigi tæki hann (acc.) regnit, Stj. 594; skulu vér varask, at eigi taki oss þau dæmi, Hom. 70; svá mikit er uxa-húð tekr yfir, Fas. i. 288; nær því er þú sér at taka mun en ekki ór hófi, Sks. 21; hundr bundinn svá at taki eigi til manna, Grág. ii. 119; taka höndum upp, to lift up hands, Bs. i. 735, Edda 22; ek sé fram undir brekkuna, at upp taka spjóts-oddar fimtán, Finnb. 286; þetta smíði (Babel) tók upp ór veðrum, Edda 146 (pref.); hárit tók ofan á belti, Nj. 2; stöpul er til himins tæki, 645. 71; hér til tekr en fyrsta bók, reaches here, 655 vii. 4; taka mátti hendi til fals, Eg. 285; þeir tóku fram árum, took the oars, Fms. vii. 288; smeygði á sik ok tók út höndunum, 202; þeir tóku undun, to escape, viii. 438: to reach, land, take harbour, gaf honum vel byri ok tóku Borgarfjörð, Nj. 10; tóku þeir Friðar-ey, 268; þeir tóku land á Melrakka-sléttu, Ísl. ii. 246; byrjaði vel ok tóku Noreg, Ld. 72, 310; tóku þar land sem heitir Vatnsfjörðr, Landn. 30: ellipt., hann tók þar sem nú heitir Herjólfs-höfn, id.; þeir tóku fyrir sunnan land, 175.2. to take, hold, of a vessel; ketill or tók tvær tunnur, Fb. i. 524; lands þess er tæki ( of the value of) fjóra tigi hundraða, Sturl. i. 98, v. l.; hringrinn tók tólf hundruð mórend, Nj. 225: so in the phrase, það tekr því ekki, it is not worth the while; þann enn eina grip er hann átti svá at fé tæki, the sole object of value he had, Bs. i. 636.3. spec. usages; fara sem fætr mega af taka, Finnb. 288; konur æpa sem þær megu mest af taka, Al. 47, (aftak, aftaka-veðr, q. v.), Karl. 109, 196; fóru hvárir-tveggju sem af tók, went as fast as possible, Fms, iv. 304; hann sigldi suðr sem af tók, Eg. 93: in the phrase, taka mikinn, lítinn … af e-u, to make much, little of, take it to heart or lightly; mikit tekr þú af þessu, thou takest it much to heart, Lv. 10; öngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee, Ld. 105; eigi töku vér mikit af at tortryggva þá bók, þótt mart sé undarligt í sagt, we will not strongly question the truth of the book, although many wonders are told therein, Sks. 78; Óspakr kvað hana mikit af taka, said he used very strong language, Ld. 216; mikinn tekr þú af, segir konungr, thou settest much by it, said the king, Fms. vi. 206: munda ek sýnu minna hafa af tekit ef ek væra údrukkinn, I would have kept a better tongue, xi. 112; Þórvarðr tók eigi af fyrir útanferð sína, did not quite refuse the going abroad, Sturl. iii. 244; hann kvaðsk eigi taka mega af því hvat mælt væri, he did not much mind what folks said, Nj. 210; hón tók lítið af öllu, said little about it, took it coolly, Eg. 322; tók hann minna af enn áðr við Íslendinga, he spoke not so strongly of them as he used to do, Glúm. 328; ok er sendi-menn kómu tók hann lítið af, Fms. x. 101; Flosi svaraði öllu vel, en tók þó lítið af, F. gave a civil but reserved answer, Nj. 180.IV. with prepp.; taka af hesti, to take (the saddle) off a horse, Nj. 4, 179; taka af sér ópit, to cease weeping, Ölk. 35; taka skriðinn af skipinu, Fms. ii. 305; taka e-t af, to abolish, vii. 1, x. 152, Ísl. ii. 258:—taka á e-u, to touch (á-tak), Nj. 118; þegar sem nær þeim er komit ok á þeim tekit, Stj. 76; sá er tekr fyrst á funa, Gm.; þat er ok, áðr þeir taki á dómum sinum ( ere they deliver sentence), at þeir skolu eið vinna áðr, Grág. i. 64; taka vel, auðvelliga, lítt, ekki vel, ílla … á e-u, to take a thing so and so, take it well, in good part, ill, in ill part, etc., Ld. 50, 248, Fms. xi. 124, Nj. 206, 265; Gunnarr talaði fátt um ok tók á öngu úlíkliga, 40; tak glaðan á ( cheerfully) við konunginn, Fms. xi. 112; þeir höfðu sagt hversu hann hafði á tekit þeim feðgum, Rd. 284; Leifr tekr á þessu eigi mjök, Fb. ii. 397; tók Börkr (á) því seinliga, Eb. 15 new Ed.:—taka eptir, to notice, observe, Sturl. i. 2 (eptir-tekt):—taka móti, to withstand, resist, Nj. 261, Fms. ix. 307, 513 (mót-tak):—taka með, to reserve, accept, iv. 340, xi. 427 (með-taka): taka við, hann tókþar ok við mörg önnur dæmi, bæði konunga æfi, he tacked to it many records, the lives of kings, etc., Ó. H. (pref.): this isolated phrase has led editors (but wrongly) to substitute hann ‘jók’ þar við:—taka aptr, to take back, render void, undo, Bs. i. 631, Nj. 191, Sks. 775; eigi má aptr taka unnit verk, a saying, Fms. ii. 11: to recall, unsay, mun ek þau orð eigi aptr taka, Ld. 42, Fms. ii. 253:—taka í, to pull off; taktu í hann, to pull his stocking off:—taka um, to take hold of, grasp, Eg. 410, Hkr. ii. 322:—taka upp, to pick up, assume; niðr at fella ok upp at taka, 625. 68, Eg. 23; taka upp borð, to put up the tables before a meal; tekr upp borð ok setr fyrir þá Butralda, Fbr. 37; vóru borð upp tekin um alla stofuna ok sett á vist, Eg. 551: but also to remove them after a meal (= taka borð ofan), 408, Hkr. ii. 192, Fms. i. 41, Orkn. 246 (see borð II); taka upp vist, to put food on the table, Vm. 168; taka upp bygð sína, to remove one’s abode, passim; taka upp, of a body, to take up, disinter, Hkr. ii. 388; taka upp, to seize on, confiscate, Nj. 73, 207, Ld. 38, Eg. 73; þeir tóku upp ( laid waste) þorp þat er heitir Tuma-þorp, Fms. i. 151; var þá tekin upp bygð Hrolleifs, Fs. 34; hón tekr þat mart upp er fjarri er mínum vilja, Nj. 6l; at þú gefir ró reiði ok takir þat upp er minnst vandræði standi af, 175; taka upp verknað, to take up work, Ld. 34; taka upp stærð, to take to pride, Fms. x. 108; halda upp-teknu efni, i. 263; taka upp sök, mál, to take up a case, Nj. 31, 71, 231: to interpret, eigi kann ek öðruvís at ráða þenna draum … glíkliga er upp tekit, Sturl. iii. 216; ok skal svá upp taka ‘síks glóð,’ þat er ‘gull,’ Edda 127; kvæði, ef þau eru rétt kveðin ok skynsamliga upp tekin, Hkr. (pref.); tók hann svá upp, at honum væri eigi úhætt, Fms. ix. 424; drykk ok vistir svá sem skipit tók upp, as the ship could take, iv. 92; er þat skip mikit, ok mun þat taka oss upp alla, Nj. 259; þat hjóna er meira lagði til félags skal meira upp taka, Gþl. 220; þótti þeim í hönd falla at taka upp land þetta hjá sér sjálfum, Ld. 210; skal sá sem at Kálfafelli býr taka upp vatn at sínum hlut, Vm. 168; taka upp giptu hjá Dana-konungi, Fms. xi. 426; taka upp goðorð, Nj. 151, 168, Grág. i. 24; taka upp þing. Ann. 1304 ( to restore); tókusk þá upp lög ok landsréttr, Fs. 27; taka upp vanda, Fms. vii. 280:—taka til, to take to; hefna svá at ekki fýsi annan slík firn til at taka, 655 xiii. A. 3; tóku margir þá til at níða hann, Bs. i; taka til ráða, ráðs, bragðs, Nj. 19, 75, 124; hann tók til ráða skjótt, 19; enn þó munu vér þat bragðs taka, 199; hvat skal nú til ráða taka, 124; ef hann tekr nökkut íllt til, 26; hverja úhæfu er hann tekr til, Fms. xi. 253; taka til máls, to take to talking, Nj. 16, 71; taka til orðs, or orða, 122, 230, 264; hann tók nú til at segja söguna, to take to telling a story; taka til varnar, to begin the defence, Grág. i. 60, Nj. 271; nú er þar til at taka, at …, 74; er blót tóku til, Landn. 111; þá tók til ríki Svía-konungs, Fms. iv. 118; um Slésvík þar sem Dana-ríki tók til, xi. 417: to concern, þat mun taka til yðar, Hom. 150; þetta mál er til konungs tók, Fms. xi. 105; láta til sín taka, to let it concern oneself, meddle with, Band. 23 new Ed.; Gísl lét fátt til sín taka, Fms. vii. 30; vil ek nú biðja þik at þú létir ekki til þín taka um tal várt, Nj. 184: to have recourse to, þú tekr eigi til þeirra liðsinnis ef ekki þarf, Fms. vii. 17, Grág. i. 41; taka til segls, Eg. 573, Fms. ix. 22; taka til sunds, 24; taka til e-s, to note, mark, with dislike:—taka undir, to take under a thing; hann tók undir kverkina, took her by the chin, Nj. 2; þá tók Egill undir höfða-hlut Skalla-grími, Eg. 398: to undertake, þat mál er þeir skyldi sjálfir undir taka, Hkr. i. 266; þá skal hann taka undir þá sömu þjónostu, Ó. H. 120: to back, second, hann kvaðsk ekki mundu taka undir vandræði þeirra, Nj. 182; undir þann kviðling tók Rúnolfr goði, ok sótti Hjalta um goðgá, Bs. i. 17: ek mun taka undir með þér ok styðja málit, Fms. xi. 53; hann tók ekki undir þat ráð, Fb. ii. 511; þau tóku undir þetta léttliga, seconded it readily, Ld. 150; hann tók seinliga undir, Nj. 217; hann hafði heyrt tal þeirra ok tók undir þegar, ok kvað ekki saka, Ld. 192: göra tilraun hversu þér tækit undir þetta, Fb. i. 129: to echo, blésu herblástr svá at fjöllin tóku undir, Fas. i. 505; taka undir söng, to accompany singing:—taka við, to receive; nú tóktú svá við sverði þessu, Fms. i. 15; siðan hljópu menn hans, enn hann túk við þeim, 105; jörð tekr við öldri, Hm.; til þess er akkerit tók við, grappled, took hold, Dan. holde igen, Fms. x. 135. v. l.; þar til er sjár tók við honum, Edda 153 (pref.); taka við ríki, Eg. 241, Fms. i. 7; taka við trú, Nj. 158, 159; taka við handsölum á e-u, 257; ef maðr görr við at taka við dæmdum úmaga, Grág. i. 258; taka vel við e-m, to receive well, Nj. 5; ekki torleiði tekr við yðr, no obstacle stops you, Al. 120; þeir tóku við vel ok vörðusk, made a bold resistance, Fms. i. 104; eggjuðu sumir at við skyldi taka, vii. 283; at þeir skyldi verja landit, en þeir vildu eigi við taka, xi. 386; ganga fram á mel nökkurn, ok segir Hrútr at þeir mundu þar við taka, Ld. 62; þar stóð steinn einn mikill, þar bað Kjartan þá við taka, 220; seg þú æfi-sögu þína, Ásmundr, en þá skal Egill við taka, tell thy life’s tale, Asmund, and then shall Egil take his turn, Fas. iii. 374; tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off:—taka yfir, hann vildi eigi til ráða nema hann ætlaði at yfir tæki, Fms. iv. 174; þeir munu allt til vinna, at yfir taki með oss, Nj. 198; at eyrendi þeirra skyldi eigi lyktuð né yfir tekin, Fms. iv. 224.V. to take to, begin:1. with infin., tóku menn at binda sár sín, Eg. 93; hann tók at yrkja þegar er hann var ungr, 685; hans afli tók at vaxa, Fms. viii. 47; á þeim veg er ek tæka ganga, Sks. 3; taka at birtask, 568; tekr at dimma, birta … rigna, it gets dim, takes to darken … rain; allt þat er hann tekr at henda, Nj. 5; þá tók at lægja veðrit, 124; tók þá at morna, 131; tók þá at nátta, Fms. ix. 54; kvölda tekr = Lat. vesperascit, Luke xxiv. 29.2. in other phrases, taka á rás, to take to running, to run, Nj. 253, Eg. 216, 220, Eb. 62 (hófu á rás, 67 new Ed.), Hrafn. 7: ellipt., tók bogmaðr ok hans menn á land upp undan, they took to the inland and escaped, Fms. ix. 275; tók hann þegar upp um brú, viii. 169; svá íllt sem nú er frá at taka (to escape, shun), þá mun þó síðarr verr, Fs. 55; taka flótta, to take to flight, Hm. 30; Eirekr tók út ór stofunni, took out of the room, ran out, Sturl. ii. 64; þeir tóku út eitt veðr allir, stood out to sea with the same wind, Fb. ii. 243.VI. with dat., to take to, receive (perh. ellipt. for taka við- e-u); jarl tók vel sendi-mönnum ok vináttu-málum konungs, Fms. i. 53; konungr tók honum vel ok blíðliga, vii. 197; tekit mundu vér hafa kveðju þinni þóttú hefðir oss fyrri fagnat, Ld. 34; Grímr tók því seinliga, Eg. 764; Sigurðr tók því máli vel, 38, Fms. x. 2; konungr tók þá vel orðum Þórólfs, Eg. 44; hann tók því þakksamliga, Fms. i. 21; taka vel þeirra eyrendum, x. 33; Barði tók þessu vel, Ld. 236; Hákon tók því seinliga, Fms. i. 74; eigi mun konungr taka því þótt slík lygi sé upp borin fyrir hann, Eg. 59; tók Brynjólfr þá sættum fyrir Björn, 168; Njáll átti hlut at, at þeir skyldi taka sættum, Nj. 120; taka handsölum á fé, 257; taka heimildum á e-u, Fms. x. 45; taka fari, Grág. ii. 399, Nj. 111, 258 (see far); taka bóli, to take a farm (on lease), Gþl. 328, 354; mun ek máli taka fyrir alla Íslenzka menn þá er á skipi eru, speak for them, Bs. i. 421.VII. impers. it is taken; hann brá upp hendinni ok tók hana af honum ok höfuðit af konunginum, Nj. 275; ok tók af nasarnar, Fms. x. 135, v. l.; þá tók af veðrit (acc.), the weather ‘took up’ (as is said in North of England), the storm abated. Fas. i. 157; svá at þar tæki af vega alla, all roads were stopped, Fms, iii. 122; af þeim tók málit ok görask úfærir, Fas. ii. 549; kom á höndina fyrir ofan úlflið svá at af tók, Nj. 84; kom á fótinn svá at af tók, 123; þá tók efa af mörgum manni, Fms. iii. 8; sýnina tekr frá e-m, to become blind, x. 339; undan kúnni tók nyt alla, Eb. 316; jafnskjótt tók ór verkinn allan, Fms. iv. 369; tók út skip Þangbrands ór Hitará, she drifted out, Bs. i. 15; í þat mund dags er út tók eykðina, when the time of ‘eykð’ was nearly passed, Fms. xi. 136; um várit er sumar-hita tók, when the summer heat set in, Fs. 67; réru svá skjótt at ekki tók (viz. þá) á vatni, Fms. vii. 344.2. as a naut. term, to clear, weather a point; veðr var litið ok tók þeim skamt frá landi, the weather was still, and they kept close in shore, Fms. vi. 190: hence the mod. naut. phrase, e-m tekr, to clear, weather; mér tók fyrir nesit, I cleared, weathered the ness; vindr þver, svo að þeim tekr ekki.3. þar er eigi of tekr torf eðr grjót, where neither is at hand, Grág. ii. 262; þau dæmi tekr til þessa máls, the proofs of this are, that when …, Hom. 127.B. Reflex., takask mikit á hendr, to take much in hand, Band. 3, Nj. 228, Fms. i. 159; tókumk ek þat á hendr, xi. 104; láta af takask, to let oneself be deprived of, Eg. 296; takask e-n á hendr.2. to be brought about, take effect, succeed; cp. þykkir mikit í hættu hversu þér teksk, Ld. 310; þat tóksk honum, he succeeded, Bárð. 167; tekst þá tveir vilja, it succeeds when two will, i. e. joint efforts prevail, a saying:—takask til, to happen; Ásgrími tóksk svá til (it so happened to A.), sem sjaldan var vant, at vörn var í máii hans, Nj. 92; ef svá vill til takask. Fas. i. 251; svá erviðliga sem þeim hafði til tekizk at herja á þá feðga, Fms. i. 184; mér hefir úgiptuliga tekizk, Ld. 252; þætti mér allmiklu máli skipta at þér tækisk stórmannliga, that thou wouldst behave generously, Hkr. ii. 32; hefir þetta svá tekizk sem ván var at, er hann var barn at aldri, 268.3. to take place, begin; tóksk orrosta, Nj. 8; teksk þar orrosta, 122; ráð takask, of a marriage; en ef þá takask eigi ráðin, if the wedding takes not place then, Grág. i. 311; lýkr svá at ráðin skyldi takask, 99; ráð þau skyldi takask at öðru sumri, Eg. 26, Fms. x. 40: to be realised, hvatamaðr at þessi ferð skyldi takask, Ld. 240; síðan er mægð hafdi tekizk með þeim, since they had intermarried, Eg. 37; takask með þeim góðar ástir, they came to love one another much, of newly-married people, passim; féráns dómr teksk, Grág. i. 95; takask nú af heimboðin, to cease, Ld. 208; ok er allt mál at ættvíg þessi takisk af, 258.II. recipr., takask orðum, to speak to one another, Fms. xi. 13; ok er þeir tókusk at orðum, spurði hann …, Eg. 375; bræðr-synir takask arf eptir, entreat one another, Gþl. 241; ef menn takask fyrir árar eða þiljur, take from one another, 424: takask á, to wrestle, Bárð. 168; takask fangbrögðum, Ld. 252, Ísl. ii. 446: takask í hendr, to shake hands, Grág. i. 384, Nj. 3, 65.III. part. tekinn; vóru þá tekin ( stopped) öll borgar-hlið ok vegar allir, at Norðmönnum kæmi engi njósn, Fms. vi. 411: Steinþórr var til þess tekinn, at …, S. was particularly named as …, Eb. 32, 150; hann var til þess tekinn, at honum var verra til hjóna en öðrum mönnum, Grett. 70 new Ed. (cp. mod. usage, taka til e-s, to wonder at): lá hann ok var mjök tekinn, very ill, Sturl. i. 89: Álfhildr var þungliga tekin, ok gékk henni nær dauða, Fms. iv. 274; hann var mjök tekinn ok þyngdr af líkþrá, ii. 229; þú ert Ílla at tekin fyrir vanheilsu sakir, vii. 244; ú-tekin jörð, an untaken, unclaimed estate, Sturl. iii. 57, Gþl. 313.2. at af teknum þeim, except, Fms. x. 232; at af teknum úvinum sínum, 266, (Latinism.) -
10 передача
communications, communication, dispatch, (напр. сигналов) dissemination, drive, exchange, gear авто, gearing, passing вчт., ( сигнала) propagation, relay, relaying, rendering, rendition, sending, speed, transfer, transference, transmission* * *переда́ча ж.1. свз. transmission; (передаваемая информация, сообщения) traffic [exchange] of messages; (особ. метод передачи в линию) signallingпереда́ча А сбра́сывает переда́чу Б — transmission A silences transmission Bвести́ переда́чу «вслепу́ю» — send [transmit] blindвести́ переда́чу для опознава́ния ав. — transmit for identificationвести́ переда́чу с буквопеча́тающим контро́лем — type the home copy while sendingзапи́сывать переда́чу ( об операторе) — transcribe [record] a transmission [a message]2. ( вид излучения) emission, transmission3. ( механизм передачи движения) transmission, gearна второ́й переда́че — in second gearна пе́рвой переда́че — in first gearна прямо́й переда́че — on direct gearна тре́тьей переда́че — in third gearпереключа́ть переда́чу авто — change [shift] the gearsпереходи́ть на вы́сшую переда́чу авто — upshiftпереходи́ть на ни́зшую переда́чу авто — downshiftрабо́тать че́рез повыша́ющую переда́чу мех. — be geared upрабо́тать че́рез понижа́ющую переда́чу мех. — be geared down4. ( перенос изделия на агрегатных станках) transferамплиту́дно-модули́рованная переда́ча — amplitude-modulated [AM] transmissionпереда́ча «бли́ндом» рад. — blind transmissionве́дущаяся переда́ча свз. — transmission [communication] in progressпереда́ча в зо́не прямо́й ви́димости рад. — line-of-sight transmissionпереда́ча да́нных с непреры́вным автомати́ческим запро́сом подтвержде́ния — continuous-ARQ data communicationпереда́ча да́нных с ожида́нием подтвержде́ния — stop-and-wait ARQ data communicationвнестуди́йная переда́ча — outside broadcasting; outdoor pick-upгидравли́ческая переда́ча — hydraulic transmissionгидродинами́ческая переда́ча — hydrodynamic [hydraulic rotary] transmissionгидростати́ческая переда́ча — hydrostatic [(positive-)displacement hydraulic] transmissionгла́вная переда́ча — final driveпереда́ча да́нных — ( внутри и между ЭВМ и периферийными устройствами) data transfer; ( по линиям связи) data communication, data transmissionпереда́ча двумя́ боковы́ми полоса́ми — double-sideband [DSB] transmissionзубча́тая переда́ча — gearing, gear train, gear transmissionзубча́тая, винтова́я переда́ча — crossed-axis helical [hypoid] gearing, skew gearingзубча́тая, геликоида́льная переда́ча — crossed-axis helical gearingзубча́тая, гиперболо́идная переда́ча — hyperboloid(al) gearingзубча́тая, гипо́идная переда́ча — hypoid gearingзубча́тая, глобо́идная переда́ча — globoid gearingзубча́тая, кони́ческая переда́ча — bevel gearingзубча́тая, многоступе́нчатая переда́ча — multiple gearingзубча́тая переда́ча Но́викова — Novikov gearingзубча́тая, одноступе́нчатая переда́ча — single gearingзубча́тая, планета́рная переда́ча — planetary [epicyclic, sun-and-planet] gearзубча́тая, повыша́ющая переда́ча — step-up gear(ing)зубча́тая, понижа́ющая переда́ча — step-down gear(ing)зубча́тая, проста́я переда́ча — simple gearingзубча́тая переда́ча с вне́шним зацепле́нием — external gear trainзубча́тая переда́ча с вну́тренним зацепле́нием — internal gear trainзубча́тая, торо́идная переда́ча — toroidal-worm [globoid-worm] gearingзубча́тая, цикло́идная переда́ча — cycloidal gearingзубча́тая, цилиндри́ческая переда́ча — ( общий термин) cylindrical gearing; ( с косозубыми колёсами) helical gearing; ( с прямозубыми колёсами) spur gearing; ( с шевронными колёсами) herring-bone gearingзубча́тая, цилиндри́ческая, эвольве́нтная переда́ча — involute gearingзубча́тая, шевро́нная переда́ча — herring-bone gear, chevron gear driveиндика́торная, дистанцио́нная переда́ча1. ( процесс) self-synchronous remote indication transmission2. ( устройство) (direct) self-synchronous transmission systemкана́тная переда́ча — rope transmissionкарда́нная переда́ча — gimbal drive, gimbal gearклиноремё́нная переда́ча — V-belt transmissionмногокана́льная переда́ча — multichannel transmissionмногокра́тная переда́ча свз. — multiplex transmissionпереда́ча на одно́й боково́й полосе́ — single-sideband [SSB] transmissionпереда́ча негати́вным сигна́лом ( в фототелеграфной связи) — white transmissionпереда́ча непреры́вным излуче́нием без модуля́ции — unmodulated CW transmission, unmodulated CW emissionнереверси́вная переда́ча — unidirectional driveплоскоремё́нная переда́ча — flat-belt [band] transmissionпереда́ча положи́тельным сигна́лом ( в фототелеграфной связи) — black transmissionпро́бная переда́ча в полё́те ав. — signal checkпро́бная, назе́мная переда́ча ав. — maintenance checkпро́бная переда́ча пе́ред вы́летом ав. — preflight checkре́ечная переда́ча — rack-and-gear drive, rack gearремё́нная переда́ча — belt transmissionпереда́ча ре́чи ( системы передачи данных) — voice transmission (capability)блоки́ровать переда́чу ре́чи — depress voice capabilityрыча́жная переда́ча — linkageпереда́ча с акти́вной па́узой свз. — nonreturn-to-zero [NRZ] signallingпереда́ча с амплиту́дной манипуля́цией [АТ] — on-off keying, on-off [A1] transmissionсинхро́нная переда́ча (напр., сельсинная) — synchronized transmission (system) (as exemplified by synchro systems)синхро́нная, сельси́нная переда́ча в дифференциа́льном режи́ме — differential synchro systemсинхро́нная, сельси́нная переда́ча в индика́торном режи́ме — synchro repeater [synchro direct transmission] systemсинхро́нная, сельси́нная переда́ча в трансформа́торном режи́ме — synchro control-transformer [synchro detector] systemсинхро́нная, сельси́нная индика́торная переда́ча — synchro repeater [synchro direct transmission] systemпереда́ча с относи́тельной фа́зовой манипуля́цией [ОФМ] — phase-difference-shift keying [PDSK] transmissionпереда́ча с пасси́вной па́узой свз. — return-to-zero [RZ] signallingпереда́ча с пода́вленной несу́щей — suppressed-carrier [SC] transmissionпереда́ча с части́чно пода́вленной боково́й полосо́й — asymmetrical-sideband [vestigial-sideband] transmissionпереда́ча с часто́тной манипуля́цией — frequency-shift-keying [FSK, F1] transmissionпереда́ча телевизио́нных изображе́ний — picture [video] transmissionтелегра́фная переда́ча — telegraph transmissionпереда́ча тепла́ — heat transferпереда́ча управле́ния вчт. — transfer (of control)переда́ча управле́ния по, напр. отрица́тельному результа́ту — transfer (of control) on, e. g., negativeпереда́ча управле́ния, безусло́вная вчт. — unconditional transfer of control, jumpпереда́ча управле́ния, усло́вная — conditional transfer of control, branchфототелегра́фная переда́ча — facsimile transmissionфрикцио́нная переда́ча — friction transmission, friction gear(ing)цветна́я переда́ча тлв. — colour transmissionцепна́я переда́ча — chain gear, chain(-and-sprocket) transmission; chain drive gearing, chain(-and-sprocket) driveчасто́тно-модули́рованная переда́ча — frequency-modulated [FM] transmissionчервя́чная переда́ча — worm gearingшароди́сковая переда́ча — ball-and-disk gear(ing)электри́ческая переда́ча — electrical transmissionэлектромехани́ческая переда́ча — electromechanical transmissionпереда́ча эне́ргии1. (явление в физических процессах, напр. при соударениях) energy transfer2. ( электроснабжение) power transmissionпереда́ча эне́ргии на постоя́нном то́ке — direct-current power transmission* * *1) transfer; 2) gear -
11 STANDA
* * *(stend; stóð, stóðum; staðinn), v.1) to stand, opp. to sitja or liggja (hann stóð við vegginn);koma standandi niðr, to come down on one’s feet;skal mik niðr setja standanda, in a standing position;standa fast, to stand fast;standa höllum fœti, to stand slanting;2) to stand, stick (G. skaut svá fast niðr skildinum, at hann stóð fastr í jörðunni);sveininum stóð fiskbein í hálsi, the bone stuck in his throat;3) to stand, remain;borð stóðu, stood, were not removed;4) to stand, be situated (bœr einn stóð skamt frá þeim);5) to stand still, rest, pause (stóð þá kyrrt nökkura hríð);verðr hér fyrst at standa sagan, the story must stop here for the present;6) to last (hafði lengi staðit bardaginn);7) to befit, become (konungr kvað þat eigi standa, at menn lægi svá);ekki stendr þér slíkt, it does not befit thee;8) to stand in a certain way, project, trend (fjögur horn ok stóðu fagrt, hit þriðja stóð í lopt upp);stendr inn straumrinn, the tide (current) stands in;blóðbogi stóð ór hvárutveggja eyranu, a stream of blood gushed out of both his ears;kallar hann betr standa veðrit at fara landhallt, that the wind stands better for making land;stóð vindr af landi, the wind blew from the land;standa grunnt, to be shallow (vinátta okkur stendr grunnt);9) to touch;standa grunn, to stick on the ground (örkin stóð grunn);10) to catch, overtake (hann drap menn Eiríks konungs, hvar sem hann stóð þá);standa e-n at e-u, to catch one doing a thing (ef maðr verðr at því staðinn, at hann meiðir smala manna);11) to stand, endure, bear (standa e-t or e-u);12) to press, urge, trouble (elli stóð Hárek);hvat stendr þik, what ails thee?13) to weigh so much (gullhringr, er stóð mörk);14) to stand by one, side with one, with dat.;mikils er vert, hversu fast N. stendr þér um alla ráðagerð, how close N. stands by thee in all counsel;15) with preps.:standa af e-u, to proceed from, be caused by (opt stendr illt af kvenna hjali);vil ok ek eigi, at af mér standi brigð okkarrar vináttu, nor do I wish to be the cause of a breach in our friendship;standa af e-u við e-n, to give up, cede to one;impers., segir hann honum, hvernig af stóð um ferð hans, how the matter stood as to his journey;standa at e-m, to attack (var við sjálft, at þeir mundu standa at prestinum);to stand by one, on one’s side (ek veit eigi víst, hvaðan G. inn ríki stendr at);standa á e-u, to stand on, insist on (statt ei á því, er þér er bannat);impers., stendr á illu einu með þeim, they are on very bad terms;standa á e-m, to hang over one (sú skóggangssök, er á þér stendr); to refer to (þat heilræði stóð upp á þenna sama sendiboða);standa eptir, to remain, be left;standa fyrir e-u, to stand in the way of (þeir kváðu geip hennar ekki skyldu standa fyrir þingreið þeira);standa e-m fyrir þrifum, to stand in the way of one’s thriving;to stand before one, protect one (vér skulum Egil af lífi taka, en hlífa engum, er fyrir honum vill standa);standa hjá e-m, to stand by one, assist one;standa í e-u, to be engaged in, busied with (standa í bardögum, einvígum, málum, kvánbœnum);impers., stendr í deilu með þeim, there is a quarrel between them;standa með blóma, to be in a flourishing condition;standa móti (á móti, í móti) e-u, to stand against;standa saman, to stand together, be gathered, amassed (þar stóð auðr mikill saman);standa til e-s, to tend towards;standa til umbótar, to stand for mending, need it;sem bœn yður stendr til, as your prayer tends to;eptir þeim efnum, sem honum þœtti til standa, according to the merits of the case;eptir því sem lög stóðu til, as the law was (taka þeir allir við bótum, sem lög stóðu til);impers., stendr til e-s, it is to be expected, feared (til langra meina mun standa, ef);standa e-m til e-s, to assist, help one (B. segir, hversu Ó. hafði honum til staðit);standa undan, to be lacking (mikit stendr undan við hann í vinfenginu);standa vel undir e-t, to support well, back it up well (munu margir vel undir þat standa);standa undir e-m, to be in one’s possession, keeping (féit stendr undir honum);standa upp, to stand up from a seat (þá stóð S. upp ok mælti hátt); to rise from bed (standa upp ok klæðast); to be left standing (fimm einir menn stóðu upp á skipinu);standa uppi, to be left standing (K. hinn auðgi flýði ok allt lið hans, þat er uppi stóð; hús þau, er uppi stóðu);to be laid up ashore, of a ship (stigu þeir á skip þat, er þar hafði uppi staðit um vetrinn);of a corpse, to lie on the bier (lík Kjartans stóð uppi í viku í Hjarðarholti);of a bow, to be kept bent (boginn má eigi einart uppi standa);standa við e-u, to withstand (víkingar svá harðfengir, at ekki stendr við);impers., stendr við e-t, it is on the verge of (þeir áttu svá harða leika, at við meiðingar stóð);standa yfir e-u, to be present at (heldr vildi hann þenna kjósa en standa yfir drápi Þorgils frænda síns); to extend (þar er þeira ríki stendr yfir);standa yfir, to stand over, last (hversu lengi skal fjárbón sjá yfir standa?);í þessum griðum ok svardögum, sem yfir standa, which now stand, are in force;16) refl., standast.* * *pres. stend, stendr, stöndum, standit, standa; pret. stóð, stótt, stóttú (mod. stóðst, stóðstú), stóð, pl. stóðum; subj. stæði; imperat. statt, stattú (cp. stand-þú); part. staðinn; pret. infin. stóðu = stelisse, Fms. vi. (in a verse); a medial form, pres. stöndumk (= stat mihi), Fm. 1. Kormak; pret. stóðumk (= stabant mihi), Hm. 106: with neg. suff. stóð-k-at, Fas. iii. 22 (in a verse). [Common to all Indo-Germ. languages.]A. To stand; þó at hann gangi eðr standi áðr, Grág. ii. 95; hann stóð við vegginn, … stóð á víxl fótunum, Sturl. ii. 158; standa höllum fæti, Nj. 97; koma standandi niðr, to come down standing (after a leap), 85, Grág. ii. 110; skal mik niðr setja standanda, in a standing position, Ld. 54; munkr er eigi mátti standa á bænum ok reikaði, Greg. 62; standa á götu e-s, Nj. 109; standa fast, to stand fast, 92; standa frammi, to stand, be on one’s feet, Fms. vii. 85; s. fyrir dómstóli keisarans, 656 C. 19; s. fyrir manni, to stand before a man, so as to screen him, Grág. ii. 12. 115, Eg. 357: s. hjá, to stand by, metaph. to assist, Fas. ii. 501: standa nær e-m, to stand near one, metaph. to back, Nj. 76; nær standa vinir Gunnars, 88.2. to stay; Egill stóð meðan ok beið þeirra, Eg. 483; statt ( stop) ok trú mér, 623. 17.3. to stand, stick; stóðu spjót þeirra ofan frá þeim, Nj. 253; at hann standi fastr í fönninni, 84; skildinum, svá at fastr stóð í vellinum, 262; öxin stóð á hamri, i. e. went through to the back, and stuck there, 165; sveininum stóð fiskbein í hálsi, the bone stuck in his throat, Blas. 40; ef nökkurum stendr bein í hálsi, 655 ix. B. 2: absol., það stendr í e-m, it sticks in one’s throat.4. to stand, remain; borð stóðu, stood, were not removed, Fms. vii. 144; skála þann sem enn stendr í dag, Þórð. 58 new Ed.; svá lengi sem heimrinn stendr, Rb. 64; skyli bú yðr standa ú-rænt, Nj. 208.5. to stand, be seated, placed;í þeim dal stendr kirkja, Greg. 57; kirkja sú er stendr í Reykja-holti, D. I. i. 476; bær einn stóð skamt frá þeim, Eg. 230; ór þeim sal er und þolli stendr … ask veit ek standa, … stóð fyrir norðan salr, sal veit hón standa, Vsp.; Lissibón stendr á Spáni, Fms. vii. 80; Narbón stendr vid Jórsala-haf, x. 85; öll þau fylki er í hans biskups-ríki stóðu, vii. 300; Illugastaði ok Hrafnagil er standa í Laxárdal, Dipl. v. 17; standa á bók, reikningi, skrá …, [Germ. es steht geschrieben], ii. 12, 13, Bs. i, passim. II. with prepp.; standa á e-u, to stand on, insist on, persevere in; statt eigi á því er þér er bannat, Mirm.; s. á illu ráði, id.; s. á hendi e-m, Nj. 88, Grág. i. 121 (see hönd); mest mundi á fyrir-mönnum standa, Nj. 106: to stand upon, s. á lögum, Js. 41; s. á rétti sínum, … standa á dómi e-s, to stand by, abide by:—s. gegn, á móti, to withstand, Hom. 7, Fms. ii. 36, 225, x. 401:—s. af e-u, to give up, Dan. afstaae, Fb. i. 523:—s. at, to help (at-stoð); hvaðan Guðmundr stendr at, … hvaðan sem hann stendr at, Nj. 214; þeim er þaðan standa at, 193:—s. eptir, to remain, N. G. L. i. 335, Fms. ii. 231, vi. 248, Grág. ii. 301, Eg. 202, Rb. 116, Hom. 12, Stj. 422 (eptir-stöðvar = arrears):—s. fyrir, to stand before, to stand in the way of a thing, Ísl. ii. 262, Fms. vi. 61, Grág. i. 140; s. e-m fyrir þrifum, Fms. ii. 154; s. e-m fyrir gleði, vii. 162; s. e-m fyrir svefni, Gísl. (in a verse); s. e-m fyrir ljósi, to stand in the way of one’s light; láta e-t s. fyrir kaupi, Nj. 17; láta s. fyrir kviðburði, 87; ef afl hefir staðit fyrir kvið þeirra, Grág. i. 53; þat á eigi fyrir málum at s., 106; eiðr Vermundar stóð fyrir, Fbr. 22; járni á hann fyrir at standa, N. G. L. i. 342; s. fyrir með eineiði, 346:—s. í e-u, to be deeply engaged in; s. í bardögum, einvígum, málum, stórmælum, kvánbænum, etc., Eg. 486, Ld. 262, Nj. 53, 224, 227, Ísl. ii. 216; standa í ábirgð, Dipl. v. 24; s. í þjónustu, Mar.:—standa saman, to stand together, put together in one place; þar stóðu saman fé mikil, Eg. 318; stóð úmegð mörg saman, Ísl. ii. 198; þar stóð auðr mikill saman, Ld. 124: to consist, Hom. 2:—s. undir e-u, to be subject to; s. undir prófi, Dipl. i. 6; féit stendr undir honum, is in his keeping, Grág. i. 395: standa undir með e-m, to support, Sturl. i. 20; s. vel undir e-t, to support well, back, Nj. 215, Fms. vii. 125; jarl stóð vel undir hans mál, viii. 282; munu margir vel undir þat s., to back it up well, Ó. H. 52:—standa upp, to stand up from a seat, Nj. 3, Fms. i. 33, x. 401: to rise from bed, Nj. 69, Eg. 121; s. upp fyrir dag, 577; s. upp ok klæðask, Ld. 44; hann liggr sjúkr … þar er standi aldri upp, Nj. 80 (standa upp ór sótt); s. upp með e-m, to rise, join one, Sturl. ii. 203:—s. uppi, of a ship, to be laid up ashore (during the winter), Nj. 259, Ísl. ii. 273: of a corpse, to lie on the bier, Fms. ii. 257, Ám. 101: of a bow, to be kept bent, 623. 19: standa upp, to be standing, be left standing on one’s feet; færri standa upp enn fallnir eru, Fms. xi. 110; stóðu þá enn upp mjök margir á skeiðinni, many still stood up (not dead or wounded), 142; flýði allt lið er upp stóð, Eg. 33; fimm einir menn stóðu upp á skipinu, Orkn. 356 old Ed., (new Ed. 414 l. c. leaves out ‘upp’); meðan ek má upp standa ok vápnum valda, Ld. 170: standa uppi, id., Fms, viii. 139, Hkr. i. 210:—standa við e-u, to withstand, Grág. i. 1, 336 (við-staða); svá harðfengir at ekki stendr við, Nj. 271; svá mikit troll at ekki stendr við honum, Bárð. 177; þeir skutu svá hart, at ekki stóðu við hlífarnar, Fms. i. 173: to stand against, stop, hann stóð við litla stund (við-staða, a pause, halt):—standa yfir, svá lengi sem þingboð stæði yfir, lasted, Fms. ii. 216: hversu lengi skal fjárbón sjá yfir standa? Nj. 141; í þessum griðum ok svardögum sem yfir standa, which now stand, are in force, Fms. xi. 365; þar er þeirra ríki stendr yfir, extends, Eg. 344.B. Metaph. usage, to stand still, rest, pause; verðr hér fyrst at standa sagan, the story must stop here, Fms. vi. 56: nú skal hér standa um athæfi Varbelgja, ix. 473; skulu sóknir standa, meðan leiðangr er úti, Gþl. 486; útlegðar-sakir skulu eigi standa um várþing, Grág. i. 103; skyldi málit standa um nóttina til rannsaks, Fms. ix. 414; skal þá standa leigan í hross-verðinu, Grág. i. 434; stóð þá kyrrt nokkura hrið, Fms. xi. 397; at svá búit stæði, Nj. 139; eigi mátti svá búit s., Fms. ii. 9; standa með blóma; stendr búit með miklum blóma, Band. 2.2. to last; Guðs ríki stendr ei ok ei, Hom. 160; ok standa eina þrjá vetr, Sks. 323; þá sjau daga sem veizlan stóð, Stj.; en er þrjár nætr hafði veizlan staðit, Landn. 117; hafði lengi staðit bardaginn, Odd. 18; er deildir várar s. lengr, Eg. 738; stóð mikil deila milli þeirra langa hríð, Fms. x. 169; stóð þetta heimboð nokkut skeið, Nj. 81; meðan erfit stóð, Eb. ch. 54; stóð hennar hagr með þeim hætti, Bs. ii. 166:—to be valid, skal þetta testamentum s. ok haldask, Dipl. iv. 8; ok standa enn þau lög, Ver. 52; um tólf mánaðr stendr þeirra mál, Grág. i. 143; skal þat allt s. ok satt vera, 655 xxvii. 28; hans tala skal s. á fé sjálfs hans, K. Þ. K. 146; má þat eigi s. né fyrir satt halda, Stj. 31; hann mun láta s. boð þessi (stand by it), Nj. 77; þrjú kúgildi þau er standa með jörðunni, Dipl. iii. 8; ekki á Bjarkeyjar-réttr á því máli at standa, this case does not fall under the town jurisdiction, Fms. vii. 130; stendr þat mál ( it extends) um þrjá fjórðunga, Grág. i. 464.3. to befit, become; konungr kvað þat ekki standa, at menn lægi svá, Fms. x. 157; berr þat eigi né stendr þvílíkum, Stj. 132; hví stalt þú guðum mínum, ekki stendr þér slíkt, 181.4. phrases, nú stóð í stilli, see stilli; var þat boð með svá miklu kappi, at stóð í stönginni (cp. Dan. saa at det stod efter), Fms. xi. 424; standa í háska, Mar.5. sem inn átti dagr Jóla standi á Dróttins degi, Rb. 128; en á þeim degi stóð Ólafs messu-aptann, Hom. 111.II. of direction, to stand in a certain way, project, trend; fjögur horn ok stóðu fagrt, hit þriðja stóð í lopt upp, hit fjórða stóð ór enni, ok niðr fyrir augu honum, Ld. 120; geitar-horn stendr ór höfði henni, Fms. vii. 156; vápn stóðu á Birkibeini svá þykt at varla mátti hann falla, 325; gákk af bryggjunni eðr spjotið stendr á þér, 144; ella hefði spjótið staðit gegnum hann, Nj. 246; blóðbogi stóð ór hváru-tveggja eyranu, 210, Fms. vi. 419; boginn stóð inn um ræfrit, Eg. 239; kallar hann betr standa veðrit, at fara landhallt, the wind stands better for making land, Fms. x. 347; sunnan-vindr hvass ok stóð at virkinu, xi. 34; stóð gnæðingr með fjöllum, Bárð. 171; af íllsku ok úþef þeim er af stóð, Fms. iii. 128; stóð vindr af landi, Vigl. 79 new Ed.; stendr inn straumrinn, Bs. ii. 143: stóð stropinn um kyrtilinn, Clar.; standa grunnt, to be shallow; vinátta okkur stendr grunnt, Eg. 520; stóð hón alla vega jörð, touched the earth. Art.; stafir stórir ok stóðu grunn í ánni, Fb. ii. 19; örkin stóð grunn, stuck to the ground, Stj. 50, Gþl. 460, Grág. ii. 358; þrjár rætr standa; á þrjá vega undir aski Yggdrasils, Gm.; augu yður standa lengra fram, Sturl. iii. 129; finnr konungr at mikit stendr undan við hann í vinfenginu al hendi Sigvalda, Fms. xi. 106; heilræðit stóð á þenna sama sendiboða, referred to him, 433; hvaðan Guðmundr inn ríki stendr, on which side he stands, with whom he sides, Nj. 214.2. to proceed from, be caused by; eigi standa þin orð af litlu fári, Fas. i. 195; stóð lítil stjórn af honum, Fms. xi. 223; þótti af honum minni ógn standa, Eg. 268; e-m stendr mein, úhapp, útili, íllt, gagn, hjálp … af e-m, 175; guðin rökðu til spádóma at af systkinum þessum mundi þeim mikil mein ok úhapp standa, Edda 18, Nj. 65, Barl. 39; eigi mun svá mikit íllt af þér standa, Nj. 368; opt stendr íllt af kvenna hjali. Gísl. 15: yðr munn vandræði af standa, Nj. 175.3. standa til, to tend towards; nú stóð áðr til svá mikils váða, at …, Fms. vii. 144; þá stendr þó til meira geigs, xi. 275; standa til umbótar, to stand for mending, need it, Fb. ii. 234; flest frumsmíð stendr til bóta, needs mending; standa til mikils kostnaðar, D. N. ii. 18; sem bæn yður stendr til, tends to, Nj. 192; hvárt honum standi hugr til nökkurrar konu, Ísl. ii. 285; engi ván eða verðleikr stendr til at fáisk, Al. 91; sem bæn yður stendr til, Nj. 192; eptir þeim efnum sem honum þætti til standa, according to the merits of the case, Fms. vii. 60; eptir þvi sem lög stódu til, as the law stood, Nj. 146, Ld. 28; frekari álög en forn lög stæði til, Fms. xi. 224; latari enn líkendi stæði til, 256; fremr enn ritningar stóðu til, tended towards, i. e. warranted, Mar.; líta á mál hans eptir þeim efnum sem honum þætti til standa, as the merits were, Fms. vii. 60; eptir því sem lög stóðu til, Nj. 146, Ld. 28; standa til váða ok auðnar, Fms. x. 271.III. to catch, overtake; hann drap menn Eiríks konungs hvar sem hann stóð þá, Hkr. i. 91; var hverr drepinn þar er staðinn varð, 107; lét hann ræna hvar sem hann stóð þá, Fms. vii. 181; hörmuðu bæði at þau máttu eigi fá staðit hann, Hom. 120; ef hann er með vátta inni staðinn, Grág. ii. 18; ef maðr tekr fé manns ok vinnr þjófskap at, enda standi hinn hann (acc.) at þvi er fé þat á, svá at handnumit verðr, ok …, 136; hinum er þýfð var í höndum staðin, id.; nú stendr maðr fé sitt þjófstolit í hendi öðrum manni, Gþl. 537.2. to stand, i. e. to endure or bear; hverr sem fyrir-smár dómarann, ok vill eigi dóm standa, N. G. L. i. 452: to discharge, skal dæma landit þeim manni er varðveizlu stendr, to the man who stands as guardian, Grág. ii. 251; sá er vitna þarf skal standa þeim kost allan, Jb. 358.3. to press, urge, trouble; ef ofviðri stendr mann, N. G. L. i. 349; Alfhildi stóð sótt, Hkr. ii. 199, Stj. 425; mun þik nú hræðsla standa, Fas. iii. 429; elli stóð Hárek, Ísl. ii. 482; hver fjölskylda sem þik stendr, Fms, xi. 429; segja máttu hvat þik stendr, what urges thee. Mar.; ok vænti af þér mests trausts, því heldr sem mik stendr meirr, Fms. iii. 70; standa mik svá stórar þröngslir, at …, Stj. 495; hvat stendr þik, what ails thee? Grett. 75 new Ed.; hvat stendr þik, Bergr, sagði biskup, Bs. i. 807; því at eins at þeim (þá?) standi ofviðri, N. G. L. i. 371.4. to be of weight, value; skal hann eigi standa tómr meirr enn átta merkr, Gþl. 524; gullhringr stendr sex aura, mörk, Fms. ii. 246, xi. 204; strútrinn stóð tíu merkr, 77; vættir þær er hver þeirra standi hálfa níundu mörk, Gþl. 523.C. Reflex. to stand right, be able to stand; steðjaði hann upp yfir törguna ok stóðsk þó, Nj. 144; þar mundir þú eigi hafa staðizk fylgjur þeirra Þorvarðs, Lv. 104; hann druknaði, því hann stóðsk ekki fjölkyngi Ragnars, Bárð. 181.2. standask e-t, standask áhlaup, Sks. 411; höggum standask fáir, Sks. 411 B; fáir stóðusk honum, þótt fræknir væri, Grett. 87 A; gull stendsk elding, Grág. i. 501; þetta éi var með svá miklum býsnum, at ekki máttu sumir menn betr enn fá staðizk, Fms, xi. 136; var við sjálft at ek mætta eigi standask, x. 331; stóðsk hann eigi ok dó, 623. 33; hví lét Guð þeira freista, þar er hann sá at þau máttu eigi standask, Eluc. 28; at þér standisk jafnvel ef þér sjáit frændr yðra svívirða, Fms. v. 270.3. to stand, bear, tolerate; hann skekr at honum sverðit, þetta fá þeir eigi staðizk ok hlaupa, Ísl. ii. 364; Kári stóðsk þetta eigi, Nj. 270; Björn stóðsk eigi ámælis-orð Sigmundar, Valla L. 218; standask frýju-orð, Fær. 196.4. standask við e-m, to stand, be able to withstand; Heiðrekr vá með Tyrfingi ok stóðsk ekki við honum, Fas. i. 526; engi hlutr var svá sterkr at standask mætti fyrir honum. Edda.5. to be valid; skulut mál hans standask um þá sök, Grág. i. 64; á þeirra dómr at standask, 80; eigu jammikit þeira orð at standask, sem annarra lögréttu-manna, 10; ef þú kemr til konungsins, ok megi þín orð nokkut standask, Fms. xi. 193; hennar orð stóðusk svá mikit, at …, Fas. i. 208; um þat vilda ek at mín at kvæði stæðisk, at …, Eb. 98.6. of direction, to proceed from; standask af e-m, af henni mun standask allt it ílla, Nj. 49; svá stenzk af um ferð mína, the matter stands so as to my journey; Ólafr sagði jarli hversu af stóðsk um ferð hans, Ld. 112 (hversu af stóð, 340); ekki sagði Kjartan föður sínum hversu af stóðsk um ferð þessa, 208; Gautr segir honum geiniliga allt hversu af stóðsk inn ferðir hans, Fms. iii. 57; svá stendsk af um ferðir mínar, at ek má hér ekki dvelja lengr, vi. 350; eigi veit ek hvernig af stenzk (stennz) um för þína, hvárt þú ferr nökkut í konungs leyfi, Ó. H. 143.7. a middle form; yfir ok undir stóðumk jötna vegir, the ‘giant-ways’ ( rocks) stood above and below, Hm.; stöndumk hjörr til hjarta, the sword touches me to the heart, Fm. 1.II. recipr. to stand opposite one another in the same line: to meet, of ends; þat stóðsk á, nesit þvert ok fylking þeirra, Ísl. ii. 326; stóðsk þat á, at Jólin þraut ok lokit var sögunni. Fms. vi. 356; vígin Áskels ok Steingríms skyldi á standask, Rd. 281; stóðsk þat á endum ok ostkistan, Nj. 76; stóðsk þat á endum ok þat er Gunnarr; átti at gjalda, 111; létu þeir þat á endum standask, 120; standask á mót; sandmelr sá er á stendzk ok Seftjörn, Gísl. 23; bær hans stóðsk á ok konungs atsetr, Fas. ii. 63: bíða þess at á stæðisk misganga straumanna ok austan-veðr, Orkn. 266: stendzk heldr í móti með þeim hjónum, they were rather at sixes and sevens, did not agree well, Bjarn. 21: hendingar standask sem næst, to stand as close to one another as possible, Edda (Ht.); tungl þau er næst standask, nearest to one another, Rb. 34, 1812. 56.III. staðinn = staddr, steadfast, placed, abiding; hvar sem maðr er staðinn, N. G. L. i. 163; vildi hann nú til staðins vita ( knew for certain) hver svör jarl vildi gefa, Vígl. 18. -
12 ни капли
разг.1) (нет, не осталось (воды, вина, молока и т. п.)) not a single drop of smth. is left; cf. it is bone dryГости... не дожидаясь вторичного приглашения, хватили по другой, хлебнули по третьей; глядь-поглядь, ан в штофе хоть прогуливайся - ни капельки! (М. Загоскин, Нежданные гости) — Without waiting to be asked a second time, they downed another, and yet another. Quick as could be, the bottle was empty - bone dry!
2) (совсем, совершенно, абсолютно (не бояться, не верить и т. п.)) not a bit, not one tiny bit; not at all; not in the leastПетька, довольный, сказал: - А знаете, Валериан Дмитриевич, трусливые люди боятся этого подземного хода. А я - ни капельки! (В. Беляев, Старая крепость) — Petka said complacently: 'I say, Valerian Dmitrievich, cowardly people are afraid of this underground passage. But I'm not a bit.'
"Он даже не глянул на меня. Да я и не знаю его, нисколечко, ну, ни капельки не знаю..." (М. Алексеев, Вишнёвый омут) — 'He didn't even look at me. Besides, I don't know him a bit, not one tiny bit...'
Разница в возрасте меня ни капли не смущает. Ради него я сама согласилась бы постареть! (И. Грекова, Кафедра) — I'm not at all bothered by our age difference. For his sake I'm ready to age myself!
Ни капельки отец не удивил Константина. Всегда был таким - нерешительный, безвольный интеллигент. (И. Стрелкова, Вера Ивановна) — Konstantin wasn't really amazed in the least: his father had always been like that - an indecisive, weak-willed intellectual.
3) ( полностью отсутствует что-либо) there is not a single drop of smth. (of talent, taste, etc.)В доме и вне дома ни звука, только в 7 час. утра и в полдень играет в саду музыка, дорогая, но очень бездарная. Не чувствуется ни одной капли таланта ни в чём, ни одной капли вкуса... (А. Чехов, Письмо М. П. Чеховой, 16 июня 1904) — Not a sound in the house or outside it; only at seven o'clock in the morning and at midday there is an expensive but very poor band playing in the garden. One feels there is not a single drop of talent in anything nor a single drop of taste...
-
13 пила
( станок или инструмент) saw* * *пила́ ж.
sawпилу́ зажима́ет в ре́зе — the saw holds in the kerfпра́вить пилу́ — fit a sawразводи́ть пилу́ — set a sawточи́ть пилу́ — file a sawабрази́вная пила́ — abrasive sawажу́рная пила́ — fretsaw, scroll sawалма́зная пила́ — diamond sawбаланси́рная пила́ — swing sawбезреду́кторная пила́ — direct-drive sawбенз(ин)омото́рная пила́ — petrol [power] sawбоча́рная пила́ — barrel sawбу́гельная пила́ — bow sawгонторе́зная пила́ — shingle sawпила́ горя́чего ре́зания метал. — hot sawдвуру́чная пила́ — trump sawди́сковая пила́ — circular sawпила́ для ва́лки ле́са — (tree) fellerпила́ для льда — ice sawпила́ для раскро́я туш — carcass breaking sawкамнере́зная пила́ — stone sawкана́тная пила́ — rope sawкантова́льная пила́ — bevel sawкромкообрезна́я пила́ — edging sawкру́глая пила́ — ring sawкря́жевая пила́ — log sawле́нточная пила́ — belt [band] sawле́нточная пила́ с одно́й ре́жущей кро́мкой — single-band sawлету́чая пила́ метал. — flying sawло́бзиковая пила́ — fretsawлучко́вая пила́ — bow sawлучко́вая, ручна́я пила́ — coping sawлучко́вая, столя́рная пила́ — framed whipsaw, turning sawмахова́я пила́ — pit saw, whipsawма́ятниковая пила́ — rocking-type sawмедици́нская пила́ — bone sawмехани́ческая пила́ — power sawмногоди́сковая пила́ — gang sawножо́вочная пила́ — hacksawобрезна́я пила́ — edging [skinner] sawоднору́чная пила́ — single-handled sawпа́зовая пила́ — grooving sawподвесна́я пила́ — swing sawпила́ по де́реву — wood-working sawподрезна́я пила́ — coping sawпила́ по мета́ллу — metal-working sawпопере́чная пила́ — cross-cut sawпопере́чная пила́ для раскряжё́вки брё́вен — block sawпоро́дная пила́ горн. — rock sawпро́волочная пила́ — wire sawпродо́льная пила́ — cleaving [ripping, board] sawрадиа́льная пила́ — radial sawра́мная пила́ — frame [gate, mill] sawраскряжё́вочная пила́ — log sawручна́я пила́ — handsawрыча́жная пила́ метал. — drop sawсала́зковая пила́ — sliding-frame sawпила́ со вставны́ми зу́бьями — inserted-tooth circular sawпила́ с пласти́нками из твё́рдых спла́вов — carbide-tipped sawторцо́вочная пила́ — trimming sawпила́ тре́ния — friction sawпила́ холо́дной ре́зки — cold sawцепна́я пила́ — chain [link tooth] sawцилиндри́ческая пила́ — cylinder [barrel] sawциркуля́рная пила́ — circular [disk] sawшарни́рная пила́ — hinge sawшипоре́зная пила́ — dovetail sawэлектромото́рная пила́ — electric saw -
14 सु _su
1सु I. 1 U. (सुवति-ते) To go, move. -II. 1, 2 P. (सवति, सौति) To possess power or supremacy. -III. 5. U. (सुनोति, सुनुते; सुत; the स् of सु is changed to ष् after any preposition ending in इ or उ)1 To press out or extract juice.-2 To distil.-3 To pour out, sprinkle, make a libation.-4 To perform a sacrifice especially the Soma (sacrifice).-5 To bathe.-6 To churn. -Desid. (सुषूषति-ते) -- With उद् to excite, agitate. -प्र to produce, beget.2सु ind. A particle often used with nouns to form Karmadhāraya and Bahuvrīhī compounds, and with adjectives and adverbs. It has the following senses:--1 Well, good, excellent; as in सुगन्धि.-2 Beautiful, handsome; as in सुमध्यमा, सुकेशी &c.-3 Well, perfectly, thoroughly, properly; सुजीर्णमन्नं सुविचक्षणः सुतः सुशासिता स्त्री नृपतिः सुसेवितः......सुदीर्घकाले$पि न याति विक्रियाम् H.1.22.-4 Easily, readily, as in सुकर or सुलभ q. v.-5 Much, very much, exceedingly; सुदारुण, सुदीर्घ &c.-6 Worthy of respect or reverence.-7 It is also said to have the senses of assent, prosperity, and distress.-Comp. -अक्ष a.1 having good eyes.-2 having keen organs, acute.-अङ्ग a. well-shaped, handsome, lovely.-अच्छ a. see s. v.-अन्त a. having happy end, ending well.-अल्प, -अल्पक a. see s. v.-अस्ति, -अस्तिक see s. v.-आकार, -आकृति a. well-formed, handsome, beautiful.- आगत see s. v.-आदानम् taking justly or properly; स्वादानाद्वर्णसंसर्गात्त्वबलानां च रक्षणात् । बलं संजायते राज्ञः स प्रेत्येह च वर्धते ॥ Ms.8.172.-आभास a. very splendid or illustrious; सारतो न विरोधी नः स्वाभासो भरवानुत Ki.15. 22.-इष्ट a. properly sacrificed; स्विष्टं यजुर्भिः प्रणतो$स्मि यज्ञम् Bhāg.4.7.41. ˚कृत् m. a form of fire; धर्मादिभ्यो यथान्यायं मन्त्रैः स्विष्टकृतं बुधः Bhāg.11.27.41.-उक्त a. well-spoken, well-said; अथवा सूक्तं खलु केनापि Ve.3. (-क्ता) a kind of bird (सारिका).(-क्तम्) 1 a good or wise saying; नेतुं वाञ्छति यः खलान् पथि सतां सूक्तैः सुधा- स्यन्दिभिः Bh.2.6; R.15.97.-2 a Vedic hymn, as in पुरुषसूक्त &c. ˚दर्शिन् m. a hymn-seer, Vedic sage. ˚वाकन्यायः A rule of interpretation according to which some thing that is declared as being subordinate to some- thing else should be understood to signify a part or whole on the basis of expediency or utility. This is discussed by जैमिनि and शबर at MS.3.2.15-18. ˚वाच् f.1 a hymn.-2 praise, a word of praise.-उक्तिः f.1 a good or friendly speech.-2 a good or clever saying.-3 a correct sentence.-उत्तर a.1 very superior.-2 well towards the north.-उत्थान a. making good efforts, vigorous, active. (-नम्) vigorous effort or exertion.-उन्मद, -उन्माद a. quite mad or frantic.- उपसदन a. easy to be approached.-उपस्कर a. furnished with good instruments.-कण्टका the aloe plant.-कण्ठ a. sweet- voiced. (-ण्ठी) the female cuckoo.-कण्डुः itch.-कन्दः 1 an onion.-2 a yam.-3 a sort of grass.-कन्दकः onion.-कर a. (-रा or-री f.)1 easy to be done, practi- cable, feasible; वक्तुं सुकरं कर्तुं (अध्यवसातुं) दुष्करम् Ve.3 'sooner said than done'.-2 easy to be managed. (-रः) a good-natured horse. (-रा) a tractable cow. (-रम्) charity, benevolence.-कर्मन् a.1 one whose deeds are righteous, virtuous, good.-2 active, diligent. (-m.) N. of Visvakarman.-कल a. one who has acquired a great reputation for liberality in giving and using (money &c,)-कलिल a. well filled with.-कल्प a. very qualified or skilled; कालेन यैर्वा विमिताः सुकल्पैर्भूपांसवः खे मिहिका द्युभासः Bhāg.1.14.7.-कल्पित a. well equip- ped or armed.-कल्य a. perfectly sound.-काण्डः the Kāravella plant.-काण्डिका the Kāṇḍīra creeper.-काण्डिन् a.1 having beautiful stems.-2 beautifully joined. (-m.) a bee.-काष्ठम् fire-wood.-कुन्दकः an onion.-कुमार a.1 very delicate or soft, smooth.-2 beautifully young or youthful.(-रः) 1 a beautiful youth.-2 a kind of sugar-cane.-3 a kind of grain (श्यामाक).-4 a kind of mustard.-5 the wild Cham- paka.(-रा) 1 the double jasmine.-2 the plantain.-3 the great-flowered jasmine.-कुमारकः 1 a beauti- ful youth.-2 rice (शालि).(-कम्) 1 the Tamāla- patra.-2 a particutar part of the ear.-कुमारी the Navamallikā jasmine.-कृत् a.1 doing good, benevolent.-2 pious, virtuous, righteous.-3 wise, learned.-4 for- tunate, lucky.-5 making good sacrifices or offerings. (-m.)1 a skilful worker.-2 N. of Tvaṣṭri.-कृत a.1 done well or properly.-2 thoroughly done; कच्चिन्नु सुकृतान्येव कृतरूपाणि वा पुनः । विदुस्ते सर्वकार्याणि Rām.2.1.2.-3 well made or constructed.-4 treated with kindness, assisted, befriended.-5 virtuous, righteous, pious.-6 lucky, fortunate.(-तम्) 1 any good or virtuous act, kindness, favour, service; नादत्ते कस्यचित् पापं न चैव सुकृतं विभुः Bg.5.15; Me.17.-2 virtue, moral or religious merit; स्वर्गाभिसंधिसुकृतं वञ्चनामिव मेनिरे Ku.6.47; तच्चिन्त्यमानं सुकृतं तवेति R.14.16.-3 fortune, auspiciousness.-4 recompense, reward.-5 Penance; तदभूरिवासरकृतं सुकृतैरुप- लभ्य वैभवमनन्यभवम् Ki.6.29.-कृतिः f.1 well-doing, a good act.-2 kindness, virtue.-3 practice of penance.-4 auspiciousness.-कृतिन् a.1 acting well or kindly.-2 virtuous, pious, good, righteous; सन्तः सन्तु निरापदः सुकृतिनां कीर्तिश्चिरं वर्धताम् H.4.132; चतुर्विधा भजन्ते मां जनाः सुकृतिनो$र्जुन Bg.7.16.-3 wise, learned.-4 benevolent.-5 fortunate, lucky.-कृत्यम् a good action; सुकृत्यं विष्णु- गुप्तस्य मित्राप्तिर्भार्गवस्य च Pt.2.45.-केश(स)रः the citron tree.-क्रतुः 1 N. of Agni.-2 of Śiva.-3 of Indra.-4 of Mitra and Varuṇa.-5 of the sun.-6 of Soma.-क्रयः a fair bargain.-क्षेत्र a. sprung from a good womb.-खल्लिका luxurious life.-ग a.1 going gracefully or well.-2 graceful, elegant.-3 easy of access; अकृत्यं मन्यते कृत्यमगम्यं मन्यते सुगम् । अभक्ष्यं मन्यते भक्ष्यं स्त्रीवाक्यप्रेरितो नरः ॥ Pt.2.148.-4 intelligible, easy to be understood (opp. दुर्ग). (-गः) a Gandharva; गीतैः सुगा वाद्यधराश्च वाद्यकैः Bhāg.1.12.34.(-गम्) 1 ordure, feces.-2 happiness.-गण् m. a good calculator; L. D. B. -a. counting well.-गणकः a good calculator or astronomer.-गत a.1 well-gone or passed.-2 well-bestowed. (-तः) an epithet of Buddha.-गतिः 1 Welfare, hap- piness.-2 a secure refuge.-गन्धः 1 fragrance, odour, perfume.-2 sulphur.-3 a trader.(-न्धम्) 1 sandal.-2 small cumin seed.-3 a blue lotus.-4 a kind of fragrant grass. (-न्धा) sacred basil.-गन्धकः 1 sulphur.-2 the red Tulasee.-3 the orange.-4 a kind of gourd,-गन्धमूला a land-growing lotus-plant; L. D. B.-गन्धारः an epithet of Śiva.-गन्धि a.1 sweet-smelling, fra- grant, redolent with perfumes.-2 virtuous, pious.(-न्धिः) 1 perfume, fragrance.-2 the Supreme Being.-3 a kind of sweet-smelling mango. (-न्धि n.)1 the root of long pepper.-2 a kind of fragrant grass.-3 cori- ander seed. ˚त्रिफला1 nutmeg.-2 areca nut.-3 cloves. ˚मूलम् the root Uśīra. ˚मूषिका the musk-rat.-गन्धिकः 1 incense.-2 sulphur.-3 a kind of rice. (-कम्) the white lotus.-गम a.1 easy of access, accessible.-2 easy.-3 plain, intelligible.-गरम् cinnabar.-गहना an enclosure round a place of sacrifice to exclude profane access. ˚वृत्तिः f. the same as above.-गात्री a beautiful woman.-गृद्ध a. intensely longing for.-गृह a. (-ही f.) having a beautiful house or abode, well-lodged; सुगृही निर्गृहीकृता Pt.1.39.-गृहीत a.1 held well or firmly, grasped.-2 used or applied properly or auspiciously. ˚नामन् a.1 one whose name is auspiciously invoked, one whose name it is auspicious to utter (as Bali, Yudhi- ṣṭhira), a term used as a respectful mode of speaking; सुगृहीतनाम्नः भट्टगोपालस्य पौत्रः Māl.1.-ग्रासः a dainty mor- sel.-ग्रीव a. having a beautiful neck.(-वः) 1 a hero.-2 a swan.-3 a kind of weapon.-4 N. of one of the four horses of Kṛiṣṇa.-5 of Śiva.-6 of Indra.-7 N. of a monkey-chief and brother of Vāli. [By the advice of Kabandha, Rāma went to Sugrīva who told him how his brother had treated him and besought his assistance in recovering his wife, promising at the same time that he would assist Rāma in recovering his wife Sīta. Rāma, therfore, killed vāli, and installed Sugrīva on the throne. He then assisted Rāma with his hosts of monkeys in conquering Rāvaṇa, and recovering Sīta.] ˚ईशः N. of Rāma; सुग्रीवेशः कटी पातु Rāma-rakṣā.8.-ग्ल a. very weary or fatigued.-घोष a. having a pleasant sound. (-षः) N. of the conch of Nakula; नकुलः सहदेवश्च सुघोषमणपुष्पकौ Bg.1.16.-चक्षुस् a. having good eyes, seeing well. (-m.)1 discerning or wise man, learned man.-2 The glomerous fig-tree.-चरित, -चरित्र a.1 well-conducted, well-behaved; वृषभैकादशा गाश्च दद्यात् सुचरितव्रतः Ms.11.116.-2 moral, virtuous; तान् विदित्वा सुचरितैर्गूढैस्तत्कर्मकारिभिः Ms.9.261. (-तम्, -त्रम्) 1 good conduct, virtuous deeds.-2 merit; तव सुचरितमङ्गुलीय नूनं प्रतनु Ś.6.1. (-ता, -त्रा) a well-conducted, devoted, and virtuous wife.-चर्मन् m. the Bhūrja tree.-चित्रकः 1 a king fisher.-2 a kind of speckled snake.-चित्रा a kind of gourd.-चिन्ता, -चिन्तनम् deep thought, deep reflection or consideration.-चिरम् ind. for a very long time, very long.-चिरायुस् m. a god, deity.-चुटी a pair of nippers or tongs.-चेतस् a.1 well-minded.-2 wise.-चेतीकृत a. with the heart satiated; well- disposed; ततः सुचेतीकृतपौरभृत्यः Bk.3.2.-चेलकः a fine cloth.-च्छद a. having beautiful leaves.-छत्रः N. of Śiva. (-त्रा) the river Sutlej.-जन a.1 good, virtuous, respectable.-2 kind, benevolent.(-नः) 1 a good or virtuous man, benevolent man.-2 a gentleman.-3 N. of Indra's charioteer.-जनता 1 goodness, kind- ness, benevolence, virtue; ऐश्वर्यस्य विभूषणं सुजनता Bh.2. 82.-2 a number of good men.-3 bravery.-जन्मन् a.1 of noble or respectable birth; या कौमुदी नयनयोर्भवतः सुजन्मा Māl.1.34.-2 legitimate, lawfully born.-जलम् a lotus.-जल्पः 1 a good speech.-2 a kind of speech thus described by Ujjvalamaṇi; यत्रार्जवात् सगाम्भीर्यं सदैन्यं सहचापलम् । सोत्कण्ठं च हरिः स्पृष्टः स सुजल्पो निगद्यते ॥-जात a.1 well-grown, tall.-2 well made or produced.-3 of high birth.-4 beautiful, lovely; सुजातं कल्याणी भवतु कृत- कृत्यः स च युवा Māl.1.16; R.3.8.-5 very delicate; खिद्यत् सुजाताङ्घ्रितलामुन्निन्ये प्रेयसीं प्रियः Bhāg.1.3.31.-डीनकम् a kind of flight of birds; Mb.8.41.27 (com. पश्चाद् गतिः पराडीनं स्वर्गगं सुडीनकम्).-तनु a.1 having a beautiful body.-2 extremely delicate or slender, very thin.-3 emaciated. (-नुः, -नूः f.) a lovely lady; एताः सुतनु मुखं ते सख्यः पश्यन्ति हेमकूटगताः V.1.1; Ś.7.24.-तन्त्री a.1 well-stringed.-2 (hence) melodious.-तपस् a.1 one who practises austere penance; a वानप्रस्थ; स्विष्टिः स्वधीतिः सुतपा लोकाञ्जयति यावतः Mb.12.71.3.-2 having great heat. (-m.)1 an ascetic, a devotee, hermit, an anchorite.-2 the sun. (-n.) an austere penance.-तप्त a.1 greatly harassed, afflicted.-2 very severe (as a penance); तपसैव सुतप्तेन मुच्यन्ते किल्बिषात्ततः Ms.11.239.-तमाम् ind. most excellently, best.-तराम् ind.1 bet- ter, more excellently.-2 exceedingly, very, very much, excessively; तया दुहित्रा सुतरां सवित्री स्फुरत्प्रभामण्डलया चकाशे Ku.1.24; सुतरां दयालुः R.2.53;7.21;14.9;18.24.-3 more so, much more so; मय्यप्यास्था न ते चेत्त्वयि मम सुतरा- मेष राजन् गतो$ स्मि Bh.3.3.-4 consequently.-तर्दनः the (Indian) cuckco.-तर्मन् a. good for crossing over; सुतर्माणमधिनावं रुहेम Ait. Br.1.13; (cf. also यज्ञो वै सुतर्मा).-तलम् 1 'immense depth', N. of one of the seven regi- ons below the earth; see पाताल; (याहि) सुतलं स्वर्गीभिः प्रार्थ्यं ज्ञातिभिः परिवारितः Bhāg.8.22.33.-2 the foundation of a large building.-तान a. melodious.-तार a.1 very bright.-2 very loud; सुतारैः फूत्कारैः शिव शिव शिवेति प्रतनुमः Bh.3.2.-3 having a beautiful pupil (as an eye). (-रः) a kind of perfume. (-रा) (in Sāṁkhya) one of the nine kinds of acquiescence.-तिक्तकः the coral tree.-तीक्ष्ण a.1 very sharp.-2 very pungent.-3 acutely painful.(-क्ष्णः) 1 the Śigru tree.-2 N. of a sage; नाम्ना सुतीक्ष्णश्चरितेन दान्तः R.13.41. ˚दशनः an epithet of Śiva.-तीर्थः 1 a good preceptor.-2 N. of Śiva. -a. easily crossed or traversed.-तुङ्ग a. very lofty or tall.(-ङ्गः) 1 the cocoa-nut tree.-2 the culminating point of a planet.-तुमुल a. very loud.-तेजन a. well-pointed, sharpened. (-नः) a well-pointed arrow.-तेजस् a.1 very sharp.-2 very bright, or splendid.-3 very mighty. (-m.) a worshipper of the sun.-दक्षिण a.1 very sincere or upright.-2 liberal or rich in sacrificial gifts; यज्ञैर्भूरिसुदक्षिणैः सुविहितैः संप्राप्यते यत् फलम् Pt.1. 31.-3 very skilful.-4 very polite. (-णा) N. of the wife of Dilīpa; तस्य दाक्षिण्यरूढेन नाम्ना मगधवंशजा पत्नी सुदक्षिणेत्यासीत् R.1.31;3.1.-दण्डः a cane, ratan.-दत् a. (-ती f.) having handsome teeth; जगाद भूयः सुदतीं सुनन्दा R.6.37.-दन्तः 1 a good tooth.-2 an actor; a dancer. (-न्ती) the female elephant of the north-west quarter.-दर्श a. lovely, gracious looking; सुदर्शः स्थूललक्षयश्च न भ्रश्येत सदा श्रियः Mb.12.56.19 (com. सुदर्शः प्रसन्नवक्त्रः).-दर्शन a. (-ना or-नी f.)1 good-looking, beautiful, handsome.-2 easily seen. (-नः) the discus of Viṣṇu; as in कृष्णो$प्यसु- दर्शनः K.-2 N. of Śiva.-3 of mount Meru.-4 a vul- ture. (-नी, -नम्) N. of Amarāvatī, Indra's capital. (-नम्) N. of Jambudvīpa.-दर्शना 1 a handsome wo- man.-2 a woman.-3 an order, a command.-4 a kind of drug.-दास् a. very bountiful.-दान्तः a Buddhist.-दामन् a. one who gives liberally. (-m.)1 a cloud.-2 a moun- tain.-3 the sea.-4 N. of Indra's elephant.-5 N. of a very poor Brāhmaṇa who came to Dvārakā with only a small quantity of parched rice as a present to his friend Kṛiṣṇa, and was raised by him to wealth and glory.-दायः 1 a good or auspicious gift.-2 a special gift given on particular solemn occasions.-3 one who offers such a gift.-दिनम् 1 a happy or auspicious day.-2 a fine day or weather (opp दुर्दिनम्); so सुदिनाहम् in the same sense.-दिह् a. well-polished, bright.-दीर्घ a. very long or extended. (-र्घा) a kind of cucumber.-दुराधर्ष a.1 very hard to get.-2 quite intolerable.-दुरावर्त a. a very hard to be convinced.-दुरासद a. unapproachable.-दुर्जर a. very difficult to be digested.-दुर्मनस् a. very troubled in mind.-दुर्मर्ष a. quite in- tolerable.-दुर्लभ a. very scarce or rare.-दुश्चर a.1 inaccessible.-2 very painful.-दुश्चिकित्स a. very difficult to be cured.-दुष्प्रभः a chameleon.-दूर a. very distant or remote. (-सुदूरम् means1 to a great distance.-2 to a very high degree, very much; सुदूरं पीडयेत् कामः शरद्गुणनिरन्तरः Rām.4.3.12.-सुदूरात् 'from afar, from a distance').-दृढ a. very firm or hard, compact.-दृश् a. having beautiful eyes. (-f.) a pretty woman.-देशिकः a good guide.-धन्वन् a. having an excellent bow. (-m.)1 a good archer or bowman.-2 Ananta, the great serpent.-3 N. of Viśvakarman. ˚आचार्यः a mixed caste; वैश्यात्तु जायते व्रात्यात् सुधन्वाचार्य एव च Ms.1.23.-धर्मन् a. attentive to duties. (-f.) the council or assembly of gods. (-m.)1 the hall or palace of Indra.-2 one diligent in properly maintaining his family.-धर्मा, -र्मी 1 the council or assembly of gods (देवसभा); ययावुदीरितालोकः सुधर्मानवमां सभाम् R.17.27.-2 (सुधर्मा) N. of Dvārakā; दिवि भुव्यन्तरिक्षे च महोत्पातान् समु- त्थितान् । दृष्ट्वासीनान् सुधर्मायां कृष्णः प्राह यदूनिदम् ॥ Bhāg.11.3. 4;1.14.34.-धात a. well cleaned.-धार a. well-pointed (as an arrow).-धित a. Ved.1 perfect, secure.-2 kind, good.-3 happy, prosperous.-4 well-aimed or directed (as a weapon).-धी a. having a good understanding, wise, clever, intelligent. (-धीः) a wise or intelligent man, learned man or pandit. (-f.) a good under- standing, good sense, intelligence. ˚उपास्यः1 a particu- lar kind of royal palace.-2 N. of an attendant on Kṛiṣṇa. (-स्यम्) the club of Balarāma. ˚उपास्या1 a woman.-2 N. of Umā, or of one of her female com- panions.-3 a sort of pigment.-ध्रूम्रवर्णा one of the seven tongues of fire.-नन्दम् N. of Balarāma's club; प्रतिजग्राह बलवान् सुनन्देनाहनच्च तम् Bhāg.1.67.18.-नन्दः a kind of royal palace.-नन्दा 1 N. of a woman.-2 N. of Pārvatī; L. D. B.-3 yellow pigment; L. D. B.-नयः 1 good conduct.-2 good policy.- नयन a. having beau- tiful eyes. (-नः) a deer.(-ना) 1 a woman having beautiful eyes.-2 a woman in general.-नाभ a.1 having a beautiful navel.-2 having a good nave or cen- tre.(-भः) 1 a mountain.-2 the Maināka mountain, q. v. (-भम्) a wheel, discus (सुदर्शन); ये संयुगे$चक्षत तार्क्ष्यपुत्रमंसे सुनाभायुधमापतन्तम् Bhāg.3.2.24.-नालम् a red water-lily.-निःष्ठित a. quite ready.-निर्भृत a. very lonely or private. (-तम्) ind. very secretly or closely, very narrowly, privately.-निरूढ a. well-purged by an injection; Charaka.-निरूहणम् a good purgative.-निर्णिक्त a. well polished.-निश्चलः an epithet of Śiva.-निषण्णः (-कः) the herb Marsilea Quadrifolia (Mar. कुऱडू).-निहित a. well-established.-नीत a.1 well-con- ducted, well-behaved.-2 polite, civil.(-तनि) 1 good conduct or behaviour.-2 good policy or prodence.-नीतिः f.1 good conduct, good manners, propriety.-2 good policy.-3 N. of the mother of Dhruva, q. v.-नीथ a. well-disposed, well conducted, righteous, vir- tuous, good.(-थः) 1 a Brāhmaṇa.-2 N. of Śiśupāla, q. v.; तस्मिन्नभ्यर्चिते कृष्णे सुनीथः शत्रुकर्षणः Mb.1.39.11.-3 Ved. a good leader.-नील a. very black or blue. (-लः) the pomegranate tree. (-ला) common flax.(-लम्), -नीलकः a blue gem.-नु n. water.-नेत्र a. having good or beautiful eyes.-पक्व a.1 well-cooked.-2 thoroughly matured or ripe. (-क्वः) a sort of fra- grant mango.-पठ a. legible.-पत्नी a woman having a good husband.-पत्र a.1 having beautiful wings.-2 well-feathered (an arrow).-पथः 1 a good road.-2 a good course.-3 good conduct.-पथिन् m. (nom. sing. सुपन्थाः) a good road.-पद्मा orris root.-परीक्षित a. well-examined.-पर्ण a. (-र्णा or-र्णी f.)1 well-winged; तं भूतनिलयं देवं सुपर्णमुपधावत Bhāg.8.1.11.-2 having good or beautiful leaves.(-र्णः) 1 a ray of the sun.-2 a class of bird-like beings of a semi-divine charac- ter.-3 any supernatural bird.-4 an epithet of Garuḍa; ततः सुपर्णव्रजपक्षजन्मा नानागतिर्मण्डलयन् जवेन Ki.16.44.-5 a cock.-6 the knowing (ज्ञानरूप); देहस्त्वचित्पुरुषो$यं सुपर्णः क्रुध्येत कस्मै नहि कर्ममूलम् Bhāg.11.23.55.-7 Any bird; द्वा सुपर्णा सयुजा सखाया समानं वृक्षं परिषस्वजाते Muṇd. 3.1.1. ˚केतुः N. of Viṣṇu; तमकुण्ठमुखाः सुपर्णकेतोरिषवः क्षिप्तमिषुव्रजं परेण Śi.2.23.-पर्णकः = सुपर्ण.-पर्णा, -पर्णी f.1 a number of lotuses.-2 a pool abounding in lotuses.-3 N. of the mother of Garuḍa.-पर्यवदात a. very clean.-पर्याप्त a.1 very spacious; तस्य मध्ये सुपर्याप्तं कारयेद् गृहमात्मनः Ms.7.76.-2 well-fitted.-पर्वन् a. well- jointed, having many joints or knots. (-m.)1 a bam- boo.-2 an arrow.-3 a god, deity; विहाय या सर्वसुपर्व- नायकम् N.4.9;14.41,76.-4 a special lunar day (as the day of full or new moon, and the 8th and 14th day of each fortnight).-5 smoke. (-f.) white Dūrvā grass.-पलायित a.1 completely fled or run away.-2 skilfully retreated.-पाक्यम् a kind of medicinal salt (Mar. बिडलोण).-पात्रम् 1 a good or suitable vessel, worthy receptacle.-2 a fit or competent person, any one well-fitted for an office, an able person.-पाद् (-पाद् or-पदी f.) having good or handsome feet.-पार्श्वः 1 the waved-leaf fig-tree (प्लक्ष).-2 N. of the son of Sampāti, elder brother of Jaṭāyu.-पालि a. distinguished.-पीतम् 1 a carrot.-2 yellow sandal. (-तः) the fifth Muhūrta.-पुंसी a woman having a good husband.-पुरम् a strong fortress.-पुष्प a. (-ष्पा or-ष्पी f.) having beautiful flowers.(-ष्पः) 1 the coral tree.-2 the Śirīṣa tree. (-ष्पी) the plantain tree.(-ष्पम्) 1 cloves.-2 the menstrual excretion.-पुष्पित a.1 well blossomed, being in full flower.-2 having the hair thrilling or bristling.-पूर a.1 easy to be filled; सुपूरा स्यात् कुनदिका सुपूरो मूषिकाञ्जलिः Pt.1.25.-2 well-filling. (-रः) a kind of citron (बीजपूर).-पूरकः the Baka-puṣpa tree.-पेशस् a. beautiful, tender; रत्नानां पद्मरागो$स्मि पद्मकोशः सुपेशसाम् Bhāg.11.16.3. ˚कृत् m. a kind of fly; Bhāg.11.7.34.-प्रकाश a.1 manifest, apparent; ज्येष्ठे मासि नयेत् सीमां सुप्रकाशेषु सेतुषु Ms.8.245.-2 public, notorious.-प्रतर्कः a sound judgment.-प्रतिभा spirituous liquor.-प्रतिष्ठ a.1 standing well.-2 very celebrated, renowned, glorious, famous.(-ष्ठा) 1 good position.-2 good reputation, fame, celebrity.-3 esta- blishment, erection.-4 installation, consecration.-प्रतिष्ठित a.1 well-established.-2 consecrated.-3 ce- lebrated. (-तः) the Udumbara tree.-प्रतिष्णात a.1 thoroughly purified.-2 well-versed in.-3 well-investi- gated, clearly ascertained or determined.-प्रतीक a.1 having a beautiful shape, lovely, handsome; भगवान् भागवतवात्सल्यतया सुप्रतीकः Bhāg.5.3.2.-2 having a beau- tiful trunk.(-कः) 1 an epithet of Kāmadeva.-2 of Śiva.-3 of the elephant of the north-east quarter.-4 An honest man; स्तेयोपायैर्विरचितकृतिः सुप्रतीको यथास्ते Bhāg.1.8.31.-प्रपाणम् a good tank.-प्रभ a. very brilliant, glorious. (-भा) one of the seven tongues of fire.-प्रभातम् 1 an auspicious dawn or day-break; दिष्टथा सुप्रभातमद्य यदयं देवो दृष्टः U.6.-2 the earliest dawn.-प्रभावः omnipotence.-प्रमाण a. large-sized.-प्रयुक्तशरः a skilful archer.-प्रयोगः 1 good management or ap- plication.-2 close contact.-3 dexterity.-प्रलापः good speech, eloquence.-प्रसन्नः N. of Kubera.-प्रसाद a. very gracious or propitious. (-दः) N. of Śiva.-प्रातम् a fine morning.-प्रिय a. very much liked, agreeable. (-यः) (in prosody) a foot of two short syllables.(-या) 1 a charming woman.-2 a beloved mistress.-प्रौढा a marriageable girl.-फल a.1 very fruitful, very productive.-2 very fertile.(-लः) 1 the pomegranate tree.-2 the jujube.-3 the Karṇikāra tree.-4 a kind of bean.(-ला) 1 a pumpkin, gourd.-2 the plan- tain tree.-3 a variety of brown grape.-4 colocynth.-फेनः a cuttle-fish bone.-बन्धः sesamum.-बभ्रु a. dark-brown.-बल a. very powerful.(-लः) 1 N. of Śiva.-2 N. of the father of Śakuni.-बान्धवः N. of Śiva.-बाल a. very childish.-बाहु a.1 handsome- armed.-2 strong-armed. (-हुः) N. of a demon, brother of Mārīcha, who had become a demon by the curse of Agastya. He with Mārīcha began to disturb the sacrifice of Viśvāmitra, but was defeated by Rāma. and Lakṣmaṇa; यः सुबाहुरिति राक्षसो$परस्तत्र तत्र विससर्प मायया R.11.29.-बीजम् good seed; सुबीजं चैव सुक्षेत्रे जातं संपद्यते तथा Ms.1.69.(-जः) 1 N. of Śiva.-2 the poppy.-बोध a.1 easily apprehended or understood. (-धः) good information or advice.-ब्रह्मण्यः 1 an epithet of Kārtikeya.-2 N. of one of the sixteen priests employed at a sacrifice.-भग a.1 very fortu- nate or prosperous, happy, blessed, highly favoured.-2 lovely, charming, beautiful, pretty; न तु ग्रीष्मस्यैवं सुभगमपराद्धं युवतिषु Ś.3.9; Ku.4.34; R.11.8; Māl.9.-3 pleasant, grateful, agreeable, sweet; दिवसाः सुभगा- दित्याश्छायासलिलदुर्भगाः Rām.3.16.1; श्रवणसुभग M.3.4; Ś.1.3.-4 beloved, liked, amiable, dear; सुमुखि सुभगः पश्यन् स त्वामुपैतु कृतार्थताम् Gīt.5.-5 illustrious.(-गः) 1 borax.-2 the Aśoka tree.-3 the Champaka tree.-4 red amarnath. (-गम्) good fortune. ˚मानिन्, सुभगं- मन्य a.1 considering oneself fortunate, amiable, pleasing; वाचालं मां न खलु सुभगंमन्यभावः करोति Me.96.-2 vain, flattering oneself.-भगा 1 a woman beloved by her hus- band, a favourite wife.-2 an honoured mother.-3 a kind of wild jasmine.-4 turmeric.-5 the Priyaṅgu creeper.-6 the holy basil.-7 a woman having her husband alive (सौभाग्यवती); जयशब्दैर्द्विजाग्र्याणां सुभगानर्तितै- स्तथा Mb.7.7.9.-8 a five-year old girl representing Durgā at festivals.-9 musk. ˚सुत the son of a favou- rite wife.-भङ्गः the cocoa-nut tree.-भटः a great war- rior, champion, soldier.-भट्टः a learned man.-भद्र a. very happy or fortunate. (-द्रः) N. of Viṣṇu; साकं साकम्पमंसे वसति विदधती बासुभद्रं सुभद्रम् Viṣṇupāda S.31. (-द्रा) N. of the sister of Balarāma and Kṛiṣṇa, married to Arjuna q. v. She bore to him a son named Abhimanyu.-भद्रकः 1 a car for carrying the image of a god.-2 the Bilva tree.-भाषित a.1 spoken well or eloquent.(-तम्) 1 fine speech, eloquence, learning; जीर्णमङ्गे सुभाषितम् Bh.3.2.-2ल a witty saying, an apophthegm, an apposite saying; सुभाषितेन गीतेन युवतीनां च लीलया । मनो न भिद्यते यस्य स वै मुक्तो$थवा पशुः Subhāṣ.-3 a good remark; बालादपि सुभाषितम् (ग्राह्यम्).-भिक्षम् 1 good alms, successful begging.-2 abundance of food, an abundant supply of provisions, plenty of corn &c.-भीरकः the Palāśa tree.-भीरुकम् silver.-भूतिः 1 well-being, wel- fare.-2 the Tittira bird; Gīrvāṇa.-भूतिकः the Bilva tree.-भूषणम् a type of pavilion where a ceremony is performed on a wife's perceiving the first signs of con- ception; सुभूषणाख्यं विप्राणां योग्यं पुंसवनार्थकम् Māna.34.354.-भृत a.1 well-paid.-2 heavily laden.-भ्रू a. having beautiful eyebrows. (-भ्रूः f.) a lovely woman. (N. B. The vocative singular of this word is strictly सुभ्रूः; but सुभ्रु is used by writers like Bhaṭṭi. Kālidāsa, and Bhavabhūti; हा पितः क्वासि हे सुभ्रु Bk.6.17; so V.3.22; Ku.5.43; Māl.3.8.)-मङ्गल a.1 very auspicious.-2 abounding in sacrifices.-मति a. very wise. (-तिः f.)1 a good mind or disposition, kindness, benevolence, friendship.-2 a favour of the gods.-3 a gift, blessing.-4 a prayer, hymn.-5 a wish or desire.-6 N. of the wife of Sagara and mother of 6, sons.-मदनः the mango tree.-मदात्मजा a celestial damsel.-मधुरम् a very sweet or gentle speech, agreeable words.-मध्य, -मध्यम a. slender-waisted.-मध्या, -मध्यमा a graceful woman.-मन a. very charming, lovely, beautiful.(-नः) 1 wheat.-2 the thorn-apple. (-ना) the great-flowered jasmine.-मनस् a.1 good-minded, of a good disposition, benevolent; शान्तसंकल्पः सुमना यथा स्याद्वीतमन्युर्गौतमो माभिमृत्यो Kaṭh.1.1.-2 well-pleased, satisfied; (hence-सुमनीभू = to be at ease; जिते नृपारौ समनीभवन्ति शद्बायमानान्यशनैरशङ्कम् Bk.2.54.). (-m.)1 a god, divinity.-2 a learned man.-3 a student of the Vedas.-4 wheat.-5 the Nimba tree. (-f., n.; said to be pl. only by some) a flower; मुमुचुर्मुनयो देवाः सुमनांसि मुदान्विताः Bhāg.1.3.7; रमणीय एष वः सुमनसां संनिवेशः Māl.1. (where the adjectival; sense in 1 is also intended); किं सेव्यते सुमनसां मनसापि गन्धः कस्तू- रिकाजननशक्तिभृता मृगेण R.G; Śi.6.66. ˚वर्णकम् flowers, unguent or perfume etc. for the body; सा तदाप्रभृति सुमनो- वर्णकं नेच्छति Avimārakam 2. (-f.)1 the great-flowered jasmine.-2 the Mālatī creeper. ˚फलः the woodapple. ˚फलम् nutmeg.-मनस्क a. cheerful, happy.-मन्तु a.1 advising well.-2 very faulty or blameable. (-m.) a good adviser.-मन्त्रः N. of the charioteer of Daśāratha.-मन्दभाज् a. very unfortunate.-मर्दित a. much harassed.-मर्षण a. easy to be borne.-मित्रा 1 N. of one of the wives of Daśāratha and mother of Lakṣmaṇa and Śatrughna.-मुख a. (-खा or-खी f.)1 having a beautiful face, lovely.-2 pleasing.-3 disposed to, eager for; सुरसद्मयानसुमुखी जनता Ki.6.42.-4 favour- able, kind.-5 well-pointed (as an arrow).-6 (सुमुखा) having a good entrance.(-खः) 1 a learned man.-2 an epithet of Garuḍa.-3 of Gaṇeśa; सुमुखश्चैकदन्तश्च कपिलो गजकर्णकः Maṅgal. S.1.-4 of Śiva.(-खम्) 1 the scratch of a finger-nail.-2 a kind of building.(-खा, -खी) 1 a handsome woman.-2 a mirror.-मूलकम् a carrot.-मृत a. stone-dead.-मेखलः the Muñja grass.-मेधस a. having a good understanding, wise, intelligent; इमे अङ्गिरसः सत्रमासते$द्य सुमेधसः Bhāg.9.4.3. (-m.) a wise man. (-f.) heart-pea.-मेरुः 1 the sac- red mountain Meru, q. v.-2 N. of Śiva.-यन्त्रित a.1 well-governed.-2 self-controlled.-यमाः a parti- cular class of gods; जातो रुचेरजनयत् सुयमान् सुयज्ञ आकूति- सूनुरमरानथ दक्षिणायाम् Bhāg.2.7.2.-यवसम् beautiful grass, good pasturage.-यामुनः 1 a palace.-2 N. of Viṣṇu.-युक्तः N. of Śiva.-योगः 1 a favourable junc- ture.-2 good opportunity.-योधनः an epithet of Duryodhana q. v.-रक्त a.1 well coloured.-2 im- passioned.-3 very lovely.-4 sweet-voiced; सुरक्तगोपी- जनगीतनिःस्वने Ki.4.33.-रक्तकः 1 a kind of red chalk.-2 a kind of mango tree.-रङ्गः 1 good colour.-2 the orange.-3 a hole cut in a house (सुरङ्गा also in this sense).(-ङ्गम्) 1 red sanders.-2 vermilion. ˚धातुः red chalk. ˚युज् m. a house-breaker.-रङ्गिका the Mūrvā plant.-रजःफलः the jack-fruit tree.-रञ्जनः the betel nut tree.-रत a.1 much sported.-2 playful.-3 much enjoyed.-4 compassionate, tender.(-तम्) 1 great delight or enjoyment.-2 copulation, sexual union or intercourse, coition; सुरतमृदिता बालवनिता Bh.2. 44. ˚गुरुः the husband; पर्यच्छे सरसि हृतें$शुके पयोभिर्लोलाक्षे सुरतगुरावपत्रपिष्णोः Śi.8.46. ˚ताण्डवम् vigorous sexual movements; अद्यापि तां सुरतताण्डवसूत्रधारीं (स्मरामि) Bil. Ch. Uttara.28. ˚ताली1 a female messenger, a go-between.-2 a chaplet, garland for the head. ˚प्रसंगः addiction to amorous pleasures; कालक्रमेणाथ योः प्रवृत्ते स्वरूपयोग्ये सुरत- प्रसंगे Ku.1.19.-रतिः f. great enjoyment or satis- faction.-रस a. well-flavoured, juicy, savoury.-2 sweet.-3 elegant (as a composition). (-सः, -सा) the plant सिन्धुवार. (-सा) N. of Durgā. (-सा, -सम्) the sacred basil.(-सम्) 1 gum-myrrh.-2 fragrant grass.-राजन् a. governed by a good king; सुराज्ञि देशे राजन्वान् Ak. (-m.)1 a good king.-2 a divinity.-राजिका a small house-lizard.-राष्ट्रम् N. of a country on the western side of India (Surat). ˚जम् a kind of poison.-2 a sort of black bean (Mar. तूर). ˚ब्रह्मः a Brāhmaṇa of Surāṣṭra.-रूप a.1 well-formed, handsome, love- ly; सुरूपा कन्या.-2 wise, learned. (-पः) an epithet of Śiva.-रूहकः a horse resembling an ass.-रेतस् n. mental power (चिच्छक्ति); सुरेतसादः पुनराविश्य चष्टे Bhāg. 5.7.14.-रेभ a. fine-voiced; स्यन्दना नो चतुरगाः सुपेभा वाविपत्तयः । स्यन्दना नो च तुरगाः सुरेभा वा विपत्तयः ॥ Ki.15.16. (-भम्) tin.-लक्षण a.1 having auspicious or beautiful marks.-2 fortunate.(-णम्) 1 observing, examining carefully, determining, ascertaining.-2 a good or auspicious mark.-लक्षित a. well determined or ascertained; तुलामानं प्रतीमानं सर्वं च स्यात् सुलक्षितम् Ms.8.43.-लग्नः, -ग्नम् an auspicious moment.-लभ a.1 easy to be obtained, easy of attainment, attainable, feasible; न सुलभा सकलेन्दुमुखी च सा V.2.9; इदमसुलभवस्तुप्रार्थनादुर्नि- वारम् 2.6.-2 ready for, adapted to, fit, suitable; निष्ठ्यूतश्चरणोपभोगसुलभो लाक्षारसः केनचित् Ś.4.4.-3 natural to, proper for; मानुषतासुलभो लघिमा K. ˚कोप a. easily provoked, irascible.-लिखित a. well registered.-लुलित a.1 moving playfully.-2 greatly hurt, injured.-लोचन a. fine-eyed. (-नः) a deer.(-ना) 1 a beauti- ful woman.-2 N. of the wife of Indrajit.-लोहकम् brass.-लोहित a. very red. (-ता) one of the seven tongues of fire.-वक्त्रम् 1 a good face or mouth.-2 correct utterance. (-क्त्रः) N. of Śiva.-वचनम्, -वचस् n. eloquence. -a. eloquent.-वयस् f. a hermaphrodite.-वर्चकः, -वर्चिकः, -का, -वर्चिन् m. natron, alkali.-वर्चला 1 N. of the wife of the sun; तं चाहमनुवर्तिष्ये यथा सूर्यं सुवर्चला Rām.2.3.3.-2 linseed.-वर्चसः N. of Śiva.-वर्चस्क a. splendid, brilliant.-वर्ण see s. v.-वर्तित 1 well rounded.-2 well arranged.-वर्तुलः a water-melon.-वसन्तः 1 an agreeable vernal season.-2 the day of full moon in the month of Chaitra, or a festival celebrated in honour of Kāmadeva in that month (also सुवसन्तकः in this sense).-वह a.1 bearing well, patient.-2 patient, enduring.-3 easy to be borne-(-हा) 1 a lute.-2 N. of several plants like रास्ना, निर्गुण्डी &c.; Mātaṅga L.1.1.-वासः 1 N. of Śiva.-2 a pleasant dwelling.-3 an agreeable perfume or odo- ur.-वासकः a water-melon.-वासरा cress.-वासिनी 1 a woman married or single who resides in her father's house.-2 a married woman whose husband is alive.-विक्रान्त a. very valiant or bold, chivalrous; सुविक्रान्तस्य नृपतेः सर्वमेव महीतलम् Śiva. B.16.45. (-न्तः) a hero. (-न्तम्) heroism.-विग्रह a. having a beautiful figure.-विचक्षण a. very clever, wise.-विद् m. a learned man, shrewd person. (-f.) a shrewd or clever woman.-विदः 1 an attendant on the women's apartments.-2 a king.-विदग्ध a. very cunning, astute.-विदत् m. a king-विदत्रम् 1 a household, family.-2 wealth.-3 grace, favour.-विदल्लः an attendant on the women's apart- ments (wrongly for सौविदल्ल q. v.). (-ल्लम्) the wo- men's apartments, harem.-विदल्ला a married woman.-विध a. of a good kind.-विधम् ind. easily.-विधिः a good rule, ordinance.-विनीत a.1 well trained, modest.-2 well executed. (-ता) a tractable cow.-विनेय a. easy to be trained or educated.-विभक्त a. well pro- portioned, symmetrical.-विरूढ a.1 fully grown up or developed.-2 well ridden.-विविक्त a.1 solitary (as a wood).-2 well decided (as a question).-विहित a.1 well-placed, well-deposited.-2 well-furnished, well- supplied, well-provided, well-arranged; सुविहितप्रयोगतया आर्यस्य न किमपि परिहास्यते Ś.1; कलहंसमकरन्दप्रेवशावसरे तत् सुविहितम् Māl.1.-3 well done or performed.-4 well satisfied (by hospitality); अन्नपानैः सुविहितास्तस्मिन् यज्ञे महात्मनः Rām.1.14.16.-वी(बी)ज a. having good seed.(-जः) 1 N. of Śiva.-2 the poppy. (-जम्) good seed.-वीरकम् 1 a kind of collyrium.-2 sour gruel (काञ्जिक); सुवीरकं याच्यमाना मद्रिका कर्षति स्फिचौ Mb.8.4.38.-वीराम्लम् sour rice-gruel.-वीर्य a.1 having great vigour.-2 of heroic strength, heroic, chivalrous.(-र्यम्) 1 great heroism-2 abundance of heroes.-3 the fruit of the jujube. (-र्या) wild cotton.-वृक्तिः f.1 a pure offering.-2 a hymn of praise.-वृत्त a.1 well-behaved, virtuous, good; मयि तस्य सुवृत्त वर्तते लघुसंदेशपदा सरस्वती R. 8.77.-2 well-rounded, beautifully globular or round; मृदुनातिसुवृत्तेन सुमृष्टेनातिहारिणा । मोदकेनापि किं तेन निष्पत्तिर्यस्य सेवया ॥ or सुमुखो$पि सुवृत्तो$पि सन्मार्गपतितो$पि च । महतां पादलग्नो$पि व्यथयत्येव कष्टकः ॥ (where all the adjectives are used in a double sense). (-त्तम्) a good or virtuous conduct; भर्तुश्चिन्तानुवर्तित्वं सुवृत्तं चानुजीविनाम् Pt.1.69. (-त्ता) a sort of grape.-वेल a.1 tranquil, still.-2 humble, quiet. (-लः) N. of the Trikūṭa mountain.-व्रत a. strict in the observance of religious vows, strictly virtuous or religious. (-तः) a religious student.(-ता) 1 a virtuous wife.-2 a tractable cow, one easily milked.-शंस a. well spoken of, famous, glorious, commendable.-शक a. capable of being easily done.-शर्मन् (m., f.) a person desiring intercourse (Uṇ.4. 165].-शल्यः the Khadira tree.-शाकम् undried ginger.-शारदः N. of Śiva.-शासित a. kept under control, well-controlled.-शिक्षित a. well-taught, trained, well- disciplined.-शिखः fire.(-खा) 1 a peacock's crest.-2 a cock's comb.-शीतम् yellow sandal-wood.-शीम a. cold, frigid. (-मः) coldness-शील a. good-tempered, amiable.(-ला) 1 N. of the wife of Yama.-2 N. of one of the eight favourite wives of Kriṣṇa.-शेव a. full of happiness; pleasant to be resorted; एष पन्था उरुगायः मुशेवः Ait. Br.7.13.11.-शोण a. dark-red.-श्रीका the gum olibanum tree.-श्रुत a.1 well heard.-2 versed in the Vedas.-3 gladly heard (also an ex- clamation at a श्राद्ध); पित्रे स्वदितमित्येव वाच्यं गोष्ठे तु सुश्रुतम् Ms.3.254. (-तः) N. of the author of a system of medicine, whose work, together with that of Charaka, is regardad as the oldest medical authority, and held in great esteem in India even to this day.-श्लिष्ट a.1 well-arranged or united.-2 well-fitted; Māl.1.-श्लेषः close union or embrace.-श्लोक्य a. very famous; तेजीयसामपि ह्येतन्न सुश्लोक्यं जगद्गुरो Bhāg.3.12.31.-संवीत a.1 well-girt; स ददर्श ततः श्रीमान् सुग्रीवं हेमपिङ्गलम् । सुसंवीतम्... Rām.4.16.15.-2 well dressed.-संवृतिः good concealment. a. well-concealed; परितप्तो$प्यपरः सुसंवृतिः Śi.16.23.-संस्कृत a.1 well cooked or prepared.-2 kept in good order; सुसंस्कृतोपस्करया व्यये चामुक्तहस्तया Ms.5.15.-संगृहीत a.1 well controlled or governed; सुसंगृहीतराष्ट्रो हि पार्थिवः सुखमेधते Ms.7.113.-2 well received.-3 well kept.-4 well abridged.-संध a. true to a promise.-संनत a. well-directed (as an arrow).-सत्या N. of the wife of Janaka.-सदृश् a. agreeable to look at.-समाहित a.1 well arranged, beautifully adorned; very beautiful; ऋतुकालं प्रतीक्षन्ते नार्थिनः सुसमाहिते । संगमं त्वहमिच्छामि त्वया सह सुमध्यमे ॥ Rām.1.48.18.-2 completely loaded; तद्यथानः सुसमा- हितमुत्सर्जद्यायात् Bṛi. Up.4.3.35.-3 Very intent, attentive.-समीहित a. much desired.- सरण N. of Śiva.-सह a.1 easy to be borne.-2 bearing or enduring well. (-हः) an epithet of Śiva.-सहाय a. having a good companion; प्रणेतुं शक्यते दण्डः सुसहायेन धीमता Ms.7.31.-साधित a. well trained or educated.-सार a. having good sap or essence.(-रः) 1 good sap, essence, or substance.-2 competence.-3 the red-flowering Kha- dira tree.-सारवत् n. crystal.-सिकता 1 good sand.-2 gravel.-3 sugar.-सुरप्रिया jasmine.-सेव्य a. to be well or easily followed (as a road).-सौभगम् con- jugal felicity.-स्थ a.1 well-suited, being in a good sense.-2 in health, healthy, faring well.-3 in good or prosperous circumstances, prosperous.-4 happy, fortunate. (-स्थम्) a happy state, well-being; प्रह्लाद सुस्थरूपोसि पश्यन् व्यसनमात्मनः Mb.12.222.12; सुस्थे को वा न पण्डितः H.3.114.-स्थित a. in the same sense as सुस्थ. (-तम्) a house with a gallery on all sides.-स्थितिः (also सुस्थता) f.1 good condition, well-being, welfare, happiness.-2 health, convalescence.-स्थिर a.1 stable.-2 resolute, cool.-स्नातः 1 one who bathes at the end of a sacrifice; L. D. B.-2 well purified by bathing.-स्मित a. pleasantly smiling. (-ता) a woman with a pleased or smiling countenance.-स्वपनः an epithet of Śiva.-स्वर a.1 melodious, harmonious.-2 loud. ˚यन्त्रकम् a kind of musical instrument; युता सुस्वरयन्त्रकैः Śukra.1.247.-हित a.1 very fit or suitable, appro- priate.-2 beneficial, salutary.-3 friendly, affection- ate.-4 satisfied; सहस्रनेत्रः सुहितत्वमाप न Rām. ch.2.64. (-ता) one of the seven tongues of fire.-हृद् a. having a kind heart, cordial, friendly, loving, affectionate; सुहृदः सुहृदो$न्यांश्च दुर्हृदश्चापि दुर्हृदः । सम्यक्प्रवृत्तान् पुरुषान्नसम्यगनुपश्यतः ॥ Mb.3.28.36. (-m.)1 a friend; सुहृदः पश्य वसन्त किं स्थितम् Ku.4.27; मन्दायन्ते न खलु सुहृदामभ्युपेतार्थकृत्याः Me.4.-2 an ally. ˚भेदः1 the separation of friends.-2 N. of the 2nd book of the हितोपदेश; मित्रलाभः सुहृद्भेदो विग्रहः संधिरेव च । पञ्चतन्त्रात्तथान्यस्माद् ग्रन्थादाकृष्य लिख्यते ॥ H. Pr.9. ˚वाक्यम् the counsel of a friend.-हृदः a friend.-हृदय a.1 good-hearted.-2 dear, affectionate, loving. -
15 LANGR
a.1) long, of space and time (langt sverð, löng stund);2) neut., langt, long, far, distant; þeir áttu eigi langt til eyjarinnar, they had no long distance to the island;3) e-m er langt at e-m, one is interested in a person; hvat er yðr langt at þessum mönnum, what interest do you take in these men?;4) long, wearisome (þér mun langt þykkja hér á heiðinni).* * *löng, langt, adj., compar. lengri, superl. lengstr, [common to all Teut. languages]:—long, of space and time; löng sverð, Fas. i. 379; af löngu skeggi, Skálda 181; lengri hina eptri fætr, Stj.; þóat sú sé lengri, N. G. L. i. 44; þeir lifa opt langan aldr er með orðum eru vegnir, a saying = Engl. words break no bones, Nj. 252; hann fékk eigi mælt tveim orðum lengra samfast, Hkr. ii. 138; Föstudagr inn langi, Long Friday, Good Friday, passim; langt líf, Hom. 12; mjök langa hríð, Nj. 94; þá er dagr er sem lengstr, þá er nótt er sem lengst, Landn. (pref.); vili þér þiggja lengra líf, Fms. vi. 166; sigr þinn mun eigi langr vera, xi. 23; höfum vér eigi heyrt þessa sögu lengri, we have not heard this story any farther, i. e. here ends the tale, Njarð. (fine); þat er löng saga at segja, ‘tis a long story to tell, Fms. xi. 99; seint er um langan veg at spyrja tíðenda, a saying, Edda 31; endi-langr, liggja endi-langr, to lie at full length; hón lagðisk sem hón var löng hjá honum, Karl. 47: long in prosody, Skálda 175, 179.II. neut. long, far, distant; langt á milli fjalls ok fjöru, Landn. 57; ok áttu eigi langt til eyjarinnar, Fms. i. 41; langt í brott, a long way off, far away, Stj. 195; langt mun yðr flestum til at ér veiðit svá, Ó. H. 78; fljótið var svá mikit, at langt var um úreitt, that it was impassable far beyond that, Nj. 63; hann seildisk upp svá hátt sem hann mátti lengst, Edda 33; svá langt vestr, at engi hefir síðan lengra eignask, Landn. 41; lið kom vel til hans ór héruðum, en fátt kom um lengra, Fms. iv. 385; þvíat þeir ætluðu ekki lengra í kveld en til Höfðabrekku, Nj. 252; ok þurfti þar eigi lengra at grafa til vatns en í djúpum dölum, Edda (pref.); langt mun í milli vera lítilmennsku minnar ok þess hins mikla áhuga er þér býr í brjósti, Fms. iv. 80: in the saying, leita langt um skammt, cp. Lat. quod petis hic est, Nj. 207.III. adverbial phrases; of langt, far off, þá sá hann of langt krossinn, 656 B. 5; langt frá, far from it! langt-um, by far; langtum betra, better by far.2. löngu or laungu, long since; sá ek þetta löngu á hans yfirbragði, Fms. i. 141; svá sem ek sagða yðr löngu, 139; sem mér sagði löngu hugr um, Nj. 191; mjök löngu, very long ago, Sks. 117; seg oss ný tíðendi, löngu fundumsk vit næst, we have not seen one another for an age, Bjarn. 15: fyrir löngu, long ago; þat vissa ek fyrir löngu at ek var vel kvæntr, Gísl. 69; hann hafði tekinn verit ór jörðu fyrir löngu áðr, Fms. i. 51: löngum, long, mostly, continuously; Eirekr var löngum með föður sínum, 6; hón var löngum um nætr á kirkju at bænum sínum, Ld. 328; en þó löngum ( mostly) vel stiltr, Nj. 38; þeir vóru samflota, svá at hvárir vissu löngum til annarra, Eg. 126: compar. lengrum, longer; lengrum en lög stóðu til, Fms. xi. 99; þeir skolu skipta vikum eða smærum, ok eigu þeir at ráða er lengrum vilja skipta, Grág. ii. 350: superl. lengstum, mostly, most of the time; höfuðborg sú er Geira sat í lengstum, Fms. i. 101; hann var þó lengstum at Grjótá, Nj. 135; gamanmál er þit munut lengstum um tala, Ld. 306.IV. metaph. longing, taking interest in; hvat er yðr langt at þessum mönnum, hvárt mægð eðr frændsemi, what interest take you in these men? Fms. ii. 211; hann lét eigi ráða, hvárt menn vóru tignir eða útignir, eðr honum mikit at langt eða lítið, Rb. 364.2. neut. long, weary; langt þykki mér, ligg ek einn saman, Eg. (in a verse); þat vil ek, at þú komir til heimkynna minna, þvíat þér mun langt þykkja hér á heiðinni, Grett. 130 new Ed.V. in many local names, Lang-ey, Langa-nes, Langa-hlíð, Langa-land (the Danish island), etc., Landn.; see below.B. COMPDS: langabein, langabúr, langidjákn, Langafasta, Langifrjádagr, Langaspjót, langatöng.II. lang-afi, a, m. a great grandfather. lang-amma, u, f. a great grandmother; langömmu-bróðir, -systir, a great granduncle, aunt. lang-áss, m. a purlin, opp. to þvertré, Fms. ix. 512. lang-bakki, a, m. (see bakki 2); in the phrase, skjóta í langbakka, to stave off for a long time, Fms. x. 132. lang-band, n. the purlin along the roof in a house. lang-barðr, m. a halberd, Hkm. 7; Edda (Gl.) reckons it amongst swords: name of a serpent, Edda (Gl.) Lang-barðar, m. pl. the Lombards, either from their beard (barð) or battle axe (barða), Skv. 3, Greg. 63. Langbarða-land, n. Lombardy, Mart. lang-bein, n. = langabein, a nickname, Ann. lang-bekkr, m. a long bench, bench lengthways, opp. to þverbekkr, Fms. vi. 193, Sturl. i. 142, iii. 182. Lang-brók, f. ‘Long-breek,’ nickname of a lady on account of her tall stature, Nj. lang-eldar, m. pl. long fires (see eldr II), Eb. 276, Nj. 15, Korm. 144. lang-ermar, f. pl. long sleeves, Fms. vii. 321. lang-feðgar, m. pl. agnate-forefathers, ancestors by the father’s side, counted upwards, Hkr. i. 1, Eg. 2, Nj. 158. langfeðga-kyn, n. the lineage of langfeðgar, Hkr. i. 14. langfeðga-nöfn, n. pl. the name of one’s langfeðgar, Edda 153 (pref.) langfeðga-tal, n. a tale or roll of langfeðgar, agnate pedigree, Eg. 536: the name of an old historical work containing ancient pedigrees of kings, Hkr. i. (pref.) langfeðga-tala, u, f. = langfeðgatal, Nj. 25. langfeðga-ætt, f. = langfeðgakyn, Fms. x. 158. lang-feðgin, n. pl. ancestors, agnate and cognate. lang-feðr, m. pl. = langfeðgar, and langfeðra-tal, n. = langfeðgatal, Gþl. 284, Stj. 331, Fagrsk. 151, Hom. 46. lang-feðri, n. = langfeðgar, Landn. 167. lang-ferð, f. a long journey, Sturl. ii. 185, Fs. 51, Bs. ii. 162. langferða-maðr, m. one who ‘fares’ far, a far traveller, Fs. lang-frami, a, m. lasting fame, Orkn. 466, Fb. ii. 513, Mar.; á langframann, mod. til langframa, adverb. for good, Rétt, 4. 25. lang-fættr, adj. long-legged, Stj. 276. lang-för, f. = langferð, Eb. 298. lang-gæði, n. long-lasting, corrupt from langæð. lang-gæðr and langæðligr, adj. a later and inferior form for langær, langæligr, Bs. i. 62, Fas. iii. 57. lang-háls, m. long-neck, a nickname, Landn. lang-hálsaðr, adj. long-necked, Njarð. 364. lang-hendr, adj. with long hands, Ld. 298. Lang-hlíðingar, m. pl. the men from Langahlíð, Sturl. lang-húfr, m. long-hulk, name of a ship, Bs. lang-húsa, að, to run, in a pun (langhús = rann), Krók. 63, 64. lang-hyggja, u, f. long-suffering, Barl. 42. lang-höfðaðr, adj. long-beaked, of a ship, Hkv. 1. 24. lang-höfði, a, m. a nickname, Sturl. lang-knakkr, m. a kind of bench, Finnb. 310. lang-lega, u, f. a long stay, of a weatherbound ship, Fms. ix. 296; as also of long sickness in bed. lang-leggr, m. the long leg, bone of a leg of mutton, Bárð. 176, Háv. 40. langleggjar-stykki, n. a leg of mutton, Háv. 40. lang-leiði, n. lengthwise; langleiði sín á milli, at a long distance, Stj. 73, Eg. 579. lang-leikr, m. length, Stj. 346. lang-leitr, adj. long-faced, Fms. i. 155, ii. 20, vii. 175, 321, Þiðr. 174, Bs. i. 72. lang-liðit, n. part. after a long time, Bs. ii. 133. lang-liga, adv. for a long time past, = mod. langalengi, Js. 24, Sturl. iii. 297, Fas. ii. 268. lang-lífi, n. long life, Fms. vii. 73, K. Þ. K. 60. lang-lífr, adj. long-lived, Fs., Fms. iii. 173. lang-loka, u, f. ‘long-lock,’ a kind of eight-lined verse in which the first and the last line make a sentence, whilst the six between them are intercalary, of which Edda (Ht.) 14 furnishes a specimen: in mod. usage langloka is a poem not divided into strophes, for specimens of which see Snót 72, 215. lang-lund, f. long-suffering, langlundar-geð, n. id. lang-minni, n. a long memory. lang-minnigr, adj. having a long memory, Nj. 30, v. l.: long to be remembered, Pr. 158. lang-mælgi, f. long-winded talk, Fms. v. 225. lang-mæli, n. long talk, Hom. 125, Bs. ii. 117. lang-mæltr, part. long-spoken, long-winded, Sks. 316, Hom. (St.) lang-nefjaðr, adj. long-nosed, Sturl. ii. 133, iii. 105. lang-nefjur, f. pl. rowlocks, Edda (Gl.) lang-nefr, m. long-nose, a nickname, Sturl. lang-niðjar, m. pl. a descending lineage by the father’s side, pedigree of agnates, counted downwards, Vsp. 16; opp. to landfeðgar when counted upwards in time. lang-nætti, n. the long night, Fr. lang-orf, n. a long handle of a scythe, Korm. 38, Sturl. i. 180, Sks. 358. lang-pallr, m. a dais along (not across) the hall, Fms. vi. 439. lang-reið, f. a long ride, Vígl. 61. lang-ræða, u, f. a long talk, Fms. ix. 252. lang-ræðr, part. long-spoken, long-winded, Sks. 316. lang-ræki, n. rancour, an unforgiving temper, N. G. L. ii. 417, Hom. 33, 143. lang-rækr, adj. having a long memory, brooding long over past wrongs, Anal. 171, Eb. 42, Bret. 92, Þiðr. 181, Fas. iii. 520. lang-samlega, adv. incessantly. lang-seta, u, f. a long stay, Vm. 113. lang-setis, adv. lengthways, lang-skepta, u, f. a long-shafted spear, Karl. 405. lang-skeptr, part. long-shafted, Sks. 388, Fs. 64. lang-skip, n. a long ship, a kind of large ancient ship of war, distinguished from the lesser skeið, both being distinguished from the merchant’s knörr (cp. Gr. ναυς μακρα, Lat. longa navis), Hkv. 2. 11, Ó. H., Fms. passim, Eg. 37, 42; langskips mastr, rá, segl, a mast, yard, sail of a long ship, Sturl. i. 194, Eg. 198, 515, Fms. vii. 30, passim. langskipa-görð, f. building of a langskip, Gþl. 121. langskips-búza, u, f. = langskip, Hkr. ii. 143. langskips-menn, m. pl. the crew of a long ship, Fms. ii. 16, Fs. 92. lang-skör, f. the lower hem of a tent, Fas. i. 372. lang-staðinn, part. of old date, long-standing, Lv. 77. lang-stóll, m. a long seat, Vm. 7, Fas. i. 84. lang-stræti, n. a long street, Fms. viii. 319. lang-sýnn, adj. far-sighted, Fas. i. 157. lang-sæi, f. a far sight, Edda i. 544. lang-sær, adj. long-sighted, prophetic, Lv. 81. lang-talaðr, part. long-spoken, Fms. i. 288. lang-úðigr, adj. = langrækinn, Hkr. iii. 252. lang-vari, a, m.; til langvara, to last long, Njarð. 376. lang-vaxinn, part. longish, Fms. ii. 59. lang-vé, mod. lang-vía, u, f. a bird, columbus troile, Edda (Gl.) lang-viðir, m. pl. the long timbers in a house or ship, N. G. L. i. 65, 100, Hom. 95. lang-viðri, n. pl. long-continued weather, heat, cold, or the like; langviðrum skal eyða grund, Mkv. 24; cp. Ísland eyðist af langviðrum ok lagaleysi, Ísl. Þjóðs. i. 438. lang-vinnr, adj. long-lasting, of sickness, bad weather, or the like. lang-vinr, m. a friend of long standing, Hm. 157, Fas. ii. 64, Bárð. 173; langvinirnir rjúfask sízt, a saying, Grett. 184 new Ed. lang-vist, f. a long abode, Hom. 9, Fr.: adv. langvistum, staying long, Fbr. 33, Fms. vii. 112, Eg. 227, Fs. 149. lang-vængr, m. long wing (?), Vm. 27. lang-þili, n. the wainscot lengthwise, opp. to þverþili, Gþl. 346. lang-æð, f. long-lasting; til langæðar eða fullnaðar, Bs. i. 740, Ant. 112. lang-æliga, adv. for a long time, Sturl. ii. 186, MS. 625. 77. lang-æligr, adj. long-lasting, Stj. 47, Fas. i. 171, Bs. i. 311. lang-ær, adj. [langr and æ = ever, or akin to Germ. ew, ewig], long-lasting; langætt musteri, MS. 677. 6: vegsama föður þinn ok móður, svá at þú sért langær yfir jörðinni, Stj. 301 (Fifth Commandment); hverr eldrinn mun vera heitari ok langærri, Fms. vii. 37; má vera at sigrinn verði ekki langær, ii. 10; at langær friðr standi í þessu landi, Bs. i. 572. -
16 staffa
"riser (pedestal);Konsole;patilla"* * *f stirrupperdere le staffe blow one's top* * *staffa s.f.1 stirrup: perse la staffa, his foot came out of the stirrup // la staffa dei pantaloni, foot-strap (of trousers) // perdere le staffe, (fig.) to fly off the handle // tenere il piede in due staffe, (fig.) to run with the hare and hunt with the hounds // essere con il piede nella staffa, (fig.) to be ready to leave // il bicchiere della staffa, (fig.) one for the road (o stirrup cup)2 (anat.) stirrup bone, stapes*3 (mecc., edil.) stirrup, bracket, hanger: staffa a U, U-bolt; staffa centrale, ( di molla a balestra) spring band; staffa per tubi, chip pipe4 (metall.) flask, moulding box: staffa a cerniera, snap flask; staffa inferiore, bottom box (o drag); staffa superiore, top box (o cope)5 (banca) interest table* * *['staffa]sostantivo femminile1) equit. stirrup2) abbigl. strap, stirrup3) (predellino) footboard4) edil. tecn. stirrup, clamp5) anat. stirrup, stapes*••* * *staffa/'staffa/sostantivo f.1 equit. stirrup2 abbigl. strap, stirrup3 (predellino) footboard4 edil. tecn. stirrup, clamp5 anat. stirrup, stapes*bere il bicchiere della staffa to have one for the road; perdere le -e to lose one's temper; tenere il piede in due -e to run with the hare and hunt with the hounds. -
17 ионная проводимость
Русско-английский большой базовый словарь > ионная проводимость
-
18 канальная проводимость
Русско-английский большой базовый словарь > канальная проводимость
-
19 несобственная проводимость
1. extrinsic conduction2. impurity conductionРусско-английский большой базовый словарь > несобственная проводимость
-
20 остаточная проводимость
Русско-английский большой базовый словарь > остаточная проводимость
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Down to the Bone (band) — Down to the Bone is an acid jazz group led by DJ Stuart Wade, who formed the band with Chris Morgans (who has now left) in 1996. The group is very popular in the UK, where they are hailed as the kings of UK jazz groove. Their music is a mix of… … Wikipedia
Down to the Bone (Band) — Down to the Bone ist eine britische Acid Jazz Band. Der Name leitet sich ab von einem ehemaligen Londoner Club namens To The Bone der in der Villa Stefano im Stadtteil Holborn gelegen war. Gegründet wurde sie Ende 1995 von Stuart Wade und Chris… … Deutsch Wikipedia
Bone Thugs-n-Harmony — Gründung 1992 Genre Hip Hop Website http://www.bonethugsnharmony.com/ Gründungsmitglieder Rap Krayzie Bone Rap … Deutsch Wikipedia
Bone Thugs n Harmony — Gründung 1992 Genre Hip Hop Website http://www.bonethugsnharmony.com/ Gründungsmitglieder Rap Krayzie Bone Rap … Deutsch Wikipedia
Bone Thugs-n-Harmony — Also known as B.O.N.E. Enterprise, Bone Thugs Origin Cleveland, Ohio, U.S. Genres Hip hop, Midwest hip hop, Gangsta rap, Horrorcore, R B … Wikipedia
Bone marrow — Simplified illustration of cells in bone marrow. Latin medulla ossium Code TA … Wikipedia
Band cell — Code TH H2.00.04.3.04011 Neutrophilic band cell … Wikipedia
Bone (Comic) — Bone (englisch für Knochen) ist eine 1991 geschaffene Comicserie von Jeff Smith. Sie avancierte zu einer der wichtigsten US amerikanischen Comicneuschöpfungen der 1990er Jahre. Inhaltsverzeichnis 1 Allgemeines 1.1 Colorierte Ausgabe 1.2… … Deutsch Wikipedia
Bone Palace Ballet — Infobox Album | Name = Bone Palace Ballet Type = album Artist = Chiodos Released = September 4, 2007 (reissued October 28, 2008) Recorded = Lexington, Kentucky at Saint Claire Recording Studio Genre = Post Hardcore Length = 38:31 Label = Equal… … Wikipedia
Bone Sauce — History Bone Sauce is an independent rock band that was founded in State College, Pennsylvania, United States, in the early 90s. The group, which was comprised of students at Penn State University, was known for its entertaining live performances … Wikipedia
bone — /bohn/, n., v., boned, boning, adv. n. 1. Anat., Zool. a. one of the structures composing the skeleton of a vertebrate. b. the hard connective tissue forming the substance of the skeleton of most vertebrates, composed of a collagen rich organic… … Universalium