-
1 bacarmaq
глаг.1. уметь делать что-л. Üzməyi bacarmaq уметь плавать, çalmağı bacarmaq уметь играть на чём-л.2. мочь (быть в состоянии, в силах что-л. делать). Danışmağı bacarmıram не могу говорить, hər şeyi bacarır он всё может3. справляться, справиться. Məsələ ilə bacarmaq справиться с задачей, səninlə bacarmaq olmur справиться с тобой невозможно◊ bacardığı qədər сколько есть силы, изо всех сил, во всю мочь -
2 bacarmaq
уметь, мочь, справляться с чем-нибудь; быть в состоянии делать что-нибудь. Bacarmamaq отриц. от bacarmaq. -
3 bacarma
-
4 fərqləndirmək
глаг.1. различать, различить:1) распознавать, распознать, обнаруживать, обнаружить зрением или с помощью других внешних чувств. Fərqləndirməyi bacarmaq уметь различать2) распознавать, распознать какой-л. предмет, явление среди других. Atları fərqləndirmək (seçmək) различать лошадей, yaxşını pisdən fərqləndirmək различать хорошее и плохое2. отличать, отличить:1) распознать, определить по каким-л. признакам, особенностям; выделить из числа подобных. Xalisi saxtadan fərqləndirmək отличать настоящее от фальшивого2) наградой, поощрением, вниманием выделить из числа других. Yaxşı tələbələri fərqləndirmək (mükafatlandırmaq) отличить хороших студентов3. дифференцировать (значения слов и т.д.) -
5 oxu-yazı
сущ.1. чтение и письмо. Oxu-yazı ilə məşğul olmaq заниматься чтением и письмом2. грамота (умение читать и писать). Oxu-yazı bilmək (bacarmaq):1. быть грамотным2. уметь читать и писать; oxu-yazı öyrənmək научиться грамоте -
6 oxumaq
1глаг. петь:1. издавать голосом музыкальные звуки, исполнять голосом музыкальное произведение. Mahnı oxumaq петь песню, operada oxumaq петь в опере, səhnədə oxumaq петь на сцене2. издавать свист, щёлканье и другие характерные звуки (о певчих и некоторых других птицах). Bülbüllər oxuyur соловьи поют2глаг.1. читать:1) воспринимать написанное, произнося вслух или воспроизводя про себя. Oxumağı bacarmaq (bilmək) уметь читать, oxumaq öyrətmək учить читать, oxumaq öyrənmək учиться читать, cümləni oxumaq прочитать предложение; üç dildə oxumaq читать на трех языках, rus dilində oxumaq читать на русском языке2) произносить для слушающих что-л. написанное или напечатанное. Elan oxumaq читать объявление, qəzet oxumaq читать газету, məktub oxumaq читать письмо, kitab oxumaq читать книгу3) знакомясь с содержанием чего-л. написанного или напечатанного, получать сведения о чём-л. Nizamini oxumaq читать Низами, Azərbaycan klassiklərinin əsərlərini oxumaq читать произведения азербайджанских классиков, hekayə oxumaq читать рассказ4) знать, понимать какие-л. обозначения, знаки. Xəritəni oxumaq читать карту, notları oxumaq читать ноты5) произносить какой-л. текст наизусть. Səhnədə oxumaq читать со сцены6) излагать устно слушателям какие-л. сведения, содержание чего-л. Məruzə (mühazirə) oxumaq читать доклад (лекцию)7) перен. по каким-л. внешним признаком распознавать, угадывать внутренний смысл, переживания, события и т.п. Gözlərindən oxumaq читать по глазам, qəlbini oxumaq читать в душе чьей, кого, baxışlarından oxumaq читать во взгляде2. учиться, обучаться ч ему, получать образование, специальность. Məktəbdə oxumaq учиться в школе, universitetdə oxumaq учиться в университете, əyani oxumaq учиться очно, texniki-peşə məktəbində oxumaq учиться в профтехучилище◊ qəzəl oxumaq kimə читать мораль к ому; meydan oxumaq бряцать оружием -
7 oxuyub-yazmaq
глаг.1. читать и писать. Oxuyub-yazmağı bacarmaq уметь читать и писать2. заниматься (работать – об умственных занятиях). Səhərdən axşama qədər oxuyub-yazır он с утра до вечера занимается (читает и пишет) -
8 sürmək
1глаг.1. гнать, гонять, погнать, погонять (понукая или стегая, заставлять ускорить бег, ход, движение). Mal-qaranı çaya tərəf sürmək гнать скот к реке, sürünü örüşə tərəf sürmək гнать стадо к пастбищу, atları sürmək погонять лошадей, öküzləri sürmək погонять быков2. водить, вести:1) управлять автомашиной, судном, самолётом и т.п. Maşını sürmək вести машину, qatar sürmək водить поезд, gəmi sürmək водить корабли, sürməyi bacarmaq уметь водить2) устар. идти во главе, предводительствуя, направляя движение. Karvan sürmək вести караван, qoşun sürmək вести войска3. ссылать, сослать, высылать, выслать. Sibirə sürmək сослать в Сибирь4. длиться, продлиться, продолжаться, тянуться (в сочет. со словами со значением времени). Müharibə beş il sürdü война длилась пять лет, xəstəlik bir ay sürdü болезнь длилась месяц, uzun sürmək длиться долго; irəli sürmək выдвигать, выдвинуть. Tələb irəli sürmək выдвигать, выдвинуть требование; fikir irəli sürmək выдвинуть идею; kef sürmək кутить; dövran sürmək властвовать; ömür sürmək жить, прожить, проводить, провести жизнь; hökm sürmək господствовать; sürüb getmək kimin üstünə пойти к кому-л. с претензией, со скандалом2глаг. разг. пахать, вспахать. Yer sürmək пахать землю3глаг. разг. крыть, покрывать, покрыть (оплодотворить пришедшую в охоту самку: корову, буйволицу, овцу, козу или свинью). Buğa inəyi sürdü бык покрыл корову -
9 traktorçuluq
сущ. работа, профессия тракториста. Traktorçuluğu bacarmaq уметь водить трактор; traktorçuluq vəsiqəsi удостоверение тракториста -
10 təklikdə
нареч.1. наедине, один на один, без свидетелей. Təklikdə söhbət etmək беседовать наедине, təklikdə sözünü demək наедине сказать своё слово2. один, одному и т.д.:1) без других, в отдельности от других, в одиночестве. Təklikdə oturmaq сидеть одному, təklikdə gəlmək прийти одному (один)2) без поддержки, помощи других. Təklikdə bacarmaq справиться одному; təklikdə qəzet buraxmaq выпустить газету одному -
11 üzmək
1глаг.1. плавать:1) передвигаться по поверхности или в глубине воды в различных направлениях, а также взад и вперёд. Üzmək öyrənmək учиться плавать, üzməyi bacarmaq уметь плавать, çayda üzmək плавать в реке, hovuzda üzmək плавать в бассейне, hərəkətsiz üzmək плавать без движения, suyun altında üzmək плавать под водой, yaxşı üzmək хорошо плавать, göldə ördək üzür на озере плавает утка2) заниматься плаванием. Uzaq məsafəyə üzmək плавать на дальнее расстояние, qısa məsafəyə üzmək плавать на короткую дистанцию, “krol” üsulu ilə üzmək плавать стилем “кроль”, плавать кролем; “delfin” üsulu ilə üzmək плавать стилем “дельфин”, плавать дельфином, yanı üstə üzmək плавать на боку3) ездить, передвигаться по воде или в воде на специальных плавающих сооружениях. gəmidə üzmək плавать на корабле, qayıqda üzmək плавать на лодке, теплоходда Volqa boyu ilə üzmək плавать по Волге на теплоходе4) обладать свойством держаться на поверхности жидкости, не тонуть (о телах с удельным весом меньше удельного веса соответствующей жидкости). Suda ağac üzür, metal isə batır в воде дерево плавает, а железо тонет2. плыть:1) передвигаться по поверхности или в глубине воды в определенном направлении (о человеке, животных и др.). Sahilə üzmək плыть на берег, şimala tərəf üzmək плыть на север, adadan üzmək плыть от острова, buxtadan üzmək плыть из бухты2) ехать, передвигаться по поверхности или в глубине воды в определенном направлении при помощи специальных приспособлений. Qayıqda üzmək плыть на лодке, Həştərxana üzmək плыть в Астрахань, sahil boyu üzmək плыть вдоль берега3) плавно, медленно передвигаться в воздухе. Başımızın üstündən buludlar cənuba doğru üzürdü над нашими головами облака плыли на юг; göydə ay üzür в небе плывет луна3. проплыть:1) плывя, переместиться на какое-л. расстояние. Min metr üzmək проплыть тысячу метров2) спорт. преодолеть определенную дистанцию плаванием за какой-л. срок; проплывать. Üzgüöçü 100-metrlik məsafəni neçə saniyəyə üzdü? за сколько секунд проплыл пловец 100-метровую дистанцию?3) только сов. в. плыть в течение какого-л. времени. Mən iki gün, iki gecə üzməli oldum мне пришлось проплыть два дня и две ночи (двое суток)◊ qan içində üzmək плавать в луже крови; yağ-bal içində üzmək как сыр в масле кататься (жить в достатке); yaşıllıq içində üzmək утопать в зелени2глаг.1. рвать, срывать, сорвать (дергая, отделять, отделить от ветки, от стебля что-л. растущее). Almanı üzmək сорвать яблоко, gülləri üzmək сорвать цветы, narı üzmək сорвать гранат, salxımı üzmək сорвать гроздь2. отрывать, оторвать:1) сносить, снести, отделять, отделить чем-л. острым. Balta barmaqlarını üzdü топор снес ему пальцы2) с усилием отнимать, отнять, отстранять, отстранить кого-л., что-л. от кого-л., чего-л. Ayaqlarını yerdən üzmək kimin оторвать от земли кого, əlini əlimdən üzdü оторвал(-а) свою руку от моей руки3) безл. отрезать (голову, конечность) снарядом, миной, бомбой и т.п. Bomba döyüşçünün sağ ayağını üzdü бомбой оторвало правую ногу бойцу (бойца)3. разг. кончить, покончить с чем-л.; погасить (долг и т.п.). Borclarını üzdü он покончил с долгами◊ boğazını üzmək kimin оторвать (снести) голову кому; əlini üzmək kimdən, nədən перестать надеяться на кого, на что; əlaqəni üzmək kimlə покончить; прекратить (порвать) всякие связи с кем; ayağını üzmək haradan перестать бывать где (ходить куда)3глаг.1. изнурять, изнурить (доводить, довести до крайнего утомления, полного истощения сил). Ağır iş onu üzürdü тяжёлая работа изнуряла его, istilər adamı üzür жара изнуряет человека2. истощать, истощить. Xəstəlik onu üzüb болезнь истощила его, aclıq onu üzüb голод истощил его◊ özünü üzmək терзать себя; убиваться; ürəyini üzmək:1) терзать себе душу -
12 yazı-pozu
сущ.1. грамота (умение читать и писать). Yazı-pozu bacarmaq уметь читать и писать, yazı-pozu öyrətmək kimə учить кого читать и писать, учить грамоте кого2. писанина. Savadsız yazı-pozu безграмотная писанина3. записи. Yazı-pozunu göstər покажи свои записи; yazı-pozu ilə məşğul olmaq заниматься писаниной
См. также в других словарях:
bacarmaq — f. Əlindən gəlmək, görə bilmək, bir işi görməyə qabiliyyəti, iqtidarı olmaq, öhdəsindən gələ bilmək, müvəffəq olmaq. İş görməyi bacarmırsan. Şahmat oynamağı bacarmıram. – Şəxs gərək elə bir iş tutsun ki, onu bacarıb yerinə yetirməyə qabiliyyəti… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
bacarma — «Bacarmaq»dan f. is … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
əl — is. 1. Qolun biləkdən dırnaqlara qədər olan hissəsi. Əli ilə tutmaq. Sağ əl. Əllərini yumaq. Əlini çiyninə qoymaq. Əli ilə sığallamaq. Əli ilə götürmək. İnsan işlərinin çoxunu əlləri ilə görür. – Tək əldən səs çıxmaz. (Ata. sözü). Əfsus ki,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
ərdəm — I (İmişli, Naxçıvan) hünər, bacarıq. – İş ərdəm isseyir (İmişli) ◊ Ərdəmi gəlmək (İmişli) – hünəri çatmaq, bacarmaq. – Bi iş görməgə isdidə adamın ərdəmi gəlmir II (Qax) görkəm, boy buxun. – Habı boyu batmış, malca ərdəminnən heş utanmıyıf … Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti
almaq — f. 1. Əlinə götürmək, əl ilə tutub götürmək, qaldırmaq. Əlinə ağac almaq. Qələmi əlinə aldı və yazdı. Tüfəngini alıb ova getdi. – Aqil böyüklərə məxsus bir ədəblə çəngəl bıçaq almış, çörəyini xörəyini qabağına çəkmişdi. M. C.. // Cəld qapmaq,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
anlaşıqlı — sif. Aydın, başa düşülən, hamının başa düşəcəyi şəkildə olan. Biz . . hamının qəlbinə yol açan, aydın, anlaşıqlı və sadə bir dildə yazılmış şeirlər yaratmalıyıq. S. V.. . . Əruzla aydın və anlaşıqlı bir dildə yazmağı bacarmaq lazımdır. S. Rüst … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
bilmək — f. 1. Bir şey haqqında məlumatı olmaq, xəbərdar olmaq, vaqif olmaq. Mən bunu çoxdan bilirdim. Bu xüsusda mən heç bir şey bilmirəm. Bilirsənsə, gəl söylə. Mən sənin fikrini bilmək istərdim. – Ey dil, aman dı, sirrini biganə bilməsin. M. Ə. S.. Qoy … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
danışmaq — f. 1. Sözlə ifadə etmək, bildirmək, anlatmaq, demək, söyləmək, nəql etmək. Ağır ağır danışmaq. Düzünü danışmaq. Həyəcanla danışmaq. Danışa bilməmək. Əhvalatı danışmaq. Məsələni açıq danışmaq. – <İkram> Səlimovun yanına gedib, əmisi haqqında … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
dolaşıq — sif. 1. Dolaşmış halda olan, pırtlaşıq, bir birinə dolaşmış, bir birinə qarışmış, bir birinin içinə keçmiş. Dolaşıq ip (sap). Dolaşıq saç. 2. Düz getməyən, əyri üyrü, dolanbac. Dolaşıq yol. Dolaşıq küçə. // məc. Çətinliklərlə, maneələrlə dolu;… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
götürə — sif. iqtis. Hasil edilmiş şeyin miqdarına görə əmək haqqı vermə üsulu. Götürə iş üsulu ilə işləmək. – Bunun üçün də götürə işin tətbiqini . . bacarmaq lazımdır. M. C … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
güc — is. 1. Canlıların əzələlərini gərginləşdirmə vasitəsilə fiziki hərəkətlər etmə qabiliyyəti; insanın (heyvanın) fiziki enerjisi, qüvvəsi; qüvvə. Görsün mən dəlinin indi gücünü. «Koroğlu». Gücünə bax, şələni bağla. (Ata. sözü). Güc almaq –… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti