Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

audītus

  • 1 auditus

    audītus, ūs, m. (audio), das Hören, I) im allg.; dah. meton. = der Gehörsinn, das Gehör, num quid aliquo sensu perceptum sit, aspectu, auditu, tactu, odoratu, gustatu, Cornif. rhet.: auditus acerrimus, Plin.: gravitas auditus, Plin.: auditus semper patet, Cic. – u. Plur. übtr., das Gehör = die Ohren, auditus hominum deorumque, Apul. de dogm. Plat. 1, 1. – II) insbes., das Hören = das Anhören, 1) eig.: auditu (durch Hörensagen) cognitum od. compertum habere, Plin. u. Curt.: consultant, quonam modo ea plurium auditu acciperentur, Tac.: brevi auditu quamvis magna transibat, Tac.: nos cepimus pontificii iuris auditum, haben Unterricht genossen im usw., Macr. sat. 3, 10, 2: Plur., quod (velum) visum arceret, auditus non adimeret, Tac. ann. 13, 5. – 2) meton.: a) das Gehörte = der Ton, der sich hören läßt, Acc. tr. 406. Apul. de mund. 15: flatus emittere auditum, Veget. mil. 3, 7. p. 73, 1 L. – b) (= ἀκοή) das Gerede, Gerücht von etw., incipietis audire bella et auditus bellorum, Itala Matth. 24, 6 (bei Cypr. ad Fortunat. 11. p. 335, 10 H.): auditum audivi a domino, Vulg. Ierem. 49, 14. – c) das gesprochene Wort, die Predigt, Vulg. Iesai. 53, 1 (auch bei Lact. 4, 16, 15, wo Dat. auditui); Ioann. 12, 38. – d) der Lehrvortrag, Lucan. 10, 183. – / Dat. auditu, Vitr. 5, 2, 6.

    lateinisch-deutsches > auditus

  • 2 auditus

    audītus, ūs, m. (audio), das Hören, I) im allg.; dah. meton. = der Gehörsinn, das Gehör, num quid aliquo sensu perceptum sit, aspectu, auditu, tactu, odoratu, gustatu, Cornif. rhet.: auditus acerrimus, Plin.: gravitas auditus, Plin.: auditus semper patet, Cic. – u. Plur. übtr., das Gehör = die Ohren, auditus hominum deorumque, Apul. de dogm. Plat. 1, 1. – II) insbes., das Hören = das Anhören, 1) eig.: auditu (durch Hörensagen) cognitum od. compertum habere, Plin. u. Curt.: consultant, quonam modo ea plurium auditu acciperentur, Tac.: brevi auditu quamvis magna transibat, Tac.: nos cepimus pontificii iuris auditum, haben Unterricht genossen im usw., Macr. sat. 3, 10, 2: Plur., quod (velum) visum arceret, auditus non adimeret, Tac. ann. 13, 5. – 2) meton.: a) das Gehörte = der Ton, der sich hören läßt, Acc. tr. 406. Apul. de mund. 15: flatus emittere auditum, Veget. mil. 3, 7. p. 73, 1 L. – b) (= ἀκοή) das Gerede, Gerücht von etw., incipietis audire bella et auditus bellorum, Itala Matth. 24, 6 (bei Cypr. ad Fortunat. 11. p. 335, 10 H.): auditum audivi a domino, Vulg. Ierem. 49, 14. – c) das gesprochene Wort, die Predigt, Vulg. Iesai. 53, 1 (auch bei Lact. 4, 16, 15, wo Dat. auditui); Ioann. 12, 38. – d) der Lehrvortrag, Lucan. 10, 183. – Dat. auditu, Vitr. 5, 2, 6.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > auditus

  • 3 auditus

    auditus auditus, us m слух

    Латинско-русский словарь > auditus

  • 4 audītus

        audītus    P. of audio.
    * * *
    hearing; listening; act/sense of hearing; hearsay

    Latin-English dictionary > audītus

  • 5 audītus

        audītus ūs, m    [audio], the hearing, sense of hearing: auditu percipi, Her.: semper patet. —A hearing, listening: auditu compertum habere, Cu.: plurium auditu accipi, Ta.
    * * *
    hearing; listening; act/sense of hearing; hearsay

    Latin-English dictionary > audītus

  • 6 auditus

    audītus, ūs m. [ audio ]
    2) молва, слух (prior a. T)
    3) чувство слуха, слух ( acerrimus PM)
    4) звук (a. ad aures venit Ap)
    5) слово, речь ( auditum audire ab aliquo Vlg)

    Латинско-русский словарь > auditus

  • 7 auditus

    [st1]1 [-] auditus, a, um: part. passé de audio. - [abcl][b]a - entendu, appris, connu. - [abcl]b - écouté, exaucé.[/b]    - audito (abl. absolu n. sans sujet): ayant appris que... [st1]2 [-] auditŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - l'ouïe. - [abcl]b - faculté d'entendre. - [abcl]c - chose entendue, bruit, nouvelle.[/b]
    * * *
    [st1]1 [-] auditus, a, um: part. passé de audio. - [abcl][b]a - entendu, appris, connu. - [abcl]b - écouté, exaucé.[/b]    - audito (abl. absolu n. sans sujet): ayant appris que... [st1]2 [-] auditŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - l'ouïe. - [abcl]b - faculté d'entendre. - [abcl]c - chose entendue, bruit, nouvelle.[/b]
    * * *
        Auditus, pen. prod. Participium. Cic. Qui est ouy.
    \
        Auditus est magno silentio. Cic. Il a eu bonne audience.
    \
        Audita re ex vtraque parte. Cic. Le proces entendu de costé et d'autre, Apres avoir entendu les parties.
    \
        Nulla tuarum audita mihi, neque visa sororum. Virg. Je n'ay ne veu ne ouy, etc.
    \
        Audita recordari. Virgil. Ce qu'on a ouy dire.
    \
        Audito, Ablatiuus absolute positus. Tacit. Audito castellum Luppiae flumini appositum obsideri, sex legiones eo duxit. Apres avoir ouy dire et entendu que, etc.
    \
        Auditum, auditi, pen. prod. Substantiuum. Plaut. Audito nuntiare. Par ouy dire.
    \
        Auditus, huius auditus, pen. prod. Verbale, Idem quod Auditio, et sensus ipse audiendi. Plin. L'organe de l'ouye.
    \
        Animal solerti auditu. Plin. Qui oit fort cler.
    \
        Grauitatem auditus discutit oleum amygdalinum. Plin. Oste et guarist la difficulté d'ouir.
    \
        Auditum auferre. Plin. Faire sourd, Assourdir.
    \
        Auditus semper patet. Cic. L'ouye est tousjours ouverte.
    \
        Nihil praeter auditum habeo. Cic. Je n'en scay rien que par ouir dire.

    Dictionarium latinogallicum > auditus

  • 8 auditus

    1.
    audītus, a, um, Part. of audio.
    2.
    audītus, ūs, m. [audio].
    I.
    A hearing, listening (so perh. only post-Aug.;

    syn.: auditio, auscultatio): ea plurium auditu accipi,

    Tac. A. 4, 69:

    breviauditu,

    id. H. 2, 59:

    auditus auris,

    Vulg. 2 Reg. 22, 45;

    ib. Job, 42, 5: auditu audietis (by Hebraïsm),

    ib. Matt. 13, 14.—Hence, the instruction listened to (cf. audio, II. A. 2.):

    quis dignior umquam Hoc fuit auditu?

    Luc. 10, 183.— Also (like auditio, II.), a rumor, report:

    occupaverat animos prior auditus,

    Tac. H. 1, 76:

    Quis credidit auditui nostro?

    Vulg. Joan. 12, 38; ib. Rom. 10, 16.—
    II.
    The sense of hearing, the hearing (class.):

    auditus autem semper patet,

    Cic. N. D. 2, 57, 144: num quid aliquo sensu perceptum sit, aspectu, auditu, tactu, odore, gustatu, Auct. ad Her. 2, 5:

    aures acerrimi auditūs,

    Plin. 8, 32, 50, § 114; 23, 4, 42, § 85:

    Si totum corpus oculus, ubi auditus?

    Vulg. 1 Cor. 12, 17 bis. al. —In plur.: auditus hominum deorumque mulcens, i. e. aures, App Dogm. Plat. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > auditus

  • 9 auditus

    1) слух, aud. capaces muti (1. 65 § 3. D. 36, 1). 2) судебное разбирательство (1. 10 C. Th. 12, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > auditus

  • 10 auditus

    ,us m
    слух, услышанный

    Latin-Russian dictionary > auditus

  • 11 auditus

    I.
    , us m слух
    II.
    , audita, auditum (m,f,n) услышанный (p.p.p. от audio)

    Dictionary Latin-Russian new > auditus

  • 12 in-audītus

        in-audītus adj.,    unheard-of, unusual, strange, new, incredible: agger novi generis atque inauditus, Cs.: scelus: incredibilis atque inaudita gravitas: cui sunt inauditae querellae tuae?: volucres, Ta.—Unheard, not brought to trial: alqm inauditum damnare, Ta.

    Latin-English dictionary > in-audītus

  • 13 audio

    audio, īvī u. iī, ītum, īre ( aus *avidio; vgl. griech. ἀΐω, αἰσθάνομαι, altind. āvíḥ adv. »offenbar, offenkundig«), hören (Ggstz. surdum esse), I) hören = hörend sein, a) Gehör haben u. anwenden können (Ggstz. surdum esse), auribus parum audire, Cato: plus audire, Cato: gravius audire coepisse, Cels.: liquidius audire, Plin.: clarissime audire, Plin.: rectis auribus acutissime audire, submissis nihil (v. den Hirschen), Solin.: apertis atque integris et oculis et auribus nec videre nec audire, Cic.: propter imbecillitatem iam non audire aut non videre, Cels.: audiendi sensu carere, v. Pers., Cic.: audiendi usu carere, v. Ohre, Cels.: per quae foramina facultas audiendi est, Cels. – b) aufhorchen, sein Ohr leihen: PH. Dorio, audi, obsecro. DO. Non audio, Ter.: loquere, audio, Ter.: audisne od. audin? hörst du? Ter.

    II) etwas hören = etwas mit dem Gehör od. (im weitern Sinne) durch Hörensagen od. Lektüre vernehmen, A) im allg.: a) m. Ang. was? od. wen? od. wovon? man hört, α) durch Acc.: vocem alcis, Plaut. (vgl. tum sapientiae vocem audire videar, Cic.): visi audire vocem, sie glaubten eine St. zu hören, Liv.: miseram me, quod verbum audio? Ter.: neque enim novi quicquam audieram, Cic.: quidnam audio? Ter.: quem ego hic audio? Ter. – omnes civiles dissensiones, non solum eas, quas audistis (von denen ihr gehört habt), sed eas, quas vosmet ipsi meministis atque vidistis, Cic.: Romanorum audivere, non sensere arma, Iustin.: u. so aud. clamorem, Caes.: galli cantum, Cic.: adventum eius, Curt.: saepe eadem et graviter, dasselbe eindringlich zu hören bekommen, Ter. – im Passiv durch Nom., man hört von etw. od. von jmd. (s. Nipp. Tac. ann. 4, 23), eo ipso die auditam esse eam pugnam ludis Olympiae memoriae proditum est, Cic.: missis levibus copiis, quae ex longinquo in maius audiebantur, die das Gerücht aus der Ferne vergrößerte, Tac.: legionum seditio audita est aliquando, Tac.: Iulius Largus nondum mihi visus ac ne auditus quidem, Plin. ep.: m. Dat. (von), exclamat, ita ut populo patribusque audita vox pariter sit, Liv. 8, 6, 4: u. im Abl. absol., hāc auditā pugnā, Caes.: auditis hostium copiis, Liv.: auditā mutatione principis, Tac. – m. dopp. Acc., te, ut spero, propediem censorem audiemus, Cic.: aud. alqm querentem, gloriantem, klagen, sich rühmen hören, Nep.: im Passiv m. dopp. Nom., tantum Camillus auditus imperator terroris intulerat, Liv.: occupaverat animus prior auditus, der, von dem man zuerst gehört hat, Tac.: hominum clamor, tubarum sonus multiplex auditur (wird als ein vielfaches gehört = vervielfältigt sich), Iustin. – u. im Passiv m. Dat. pers., cui non sunt auditae Demosthenis vigiliae? wem sind nicht zu Ohren gekommen die N. des D. = wer hat nicht gehört von den N. des D.? Cic. Tusc. 4, 44. – Partic. Perf. subst., auditum, ī, n., das Hörensagen, das Gerücht, quin ego, cum peribat, vidi, non ex audito arguo, Plaut.: nihil habeo praeter auditum, Cic.: audito fuit eruditior, Vell. – β) durch Acc. u. Infin.: tintinnire ianitoris impedimenta audio, Afran. fr.: saepe hoc maiores natu dicere audivi, Cic.: se patrem suum audisse dicere mit zweitem Akk. u. Infin., Sempr. Asell. fr.: audiet cives acuisse ferrum, Hor.: et ego regem nostrum Cluilium causam huiusce esse belli audisse videor, ich glaube gehört zu haben, Liv.: cum Augustum Caesarem se ipsum in thorace linteo scriptum legisse audissem, den Aug. Cäsar sagen gehört hatte, Liv. 4, 20, 7: u. so (bei den Histor.) Abl. absol. audito, auf die erhaltene Nachricht, daß usw., zB. audito Q. Marcium regem pro consule per Lycaoniam cum tribus legionibus in Ciliciam tendere, Sall. fr.: audito Machanidam refugisse Lacedaemonem, Liv. – im Passiv m. Nom. u. Infin., Bibulus nondum audiebatur esse in Syria, Cic. – γ) durch Acc. u. Partic.: non eum querentem quisquam audivit, Nep.: idque Socratem audio dicentem, Cic.: ut audivi Phameam mortuum, Cic.: nec ob id quemquam fulmine ictum audimus, Liv. – δ) durch indir. Fragesatz, zB. audin tu, hic quid ait? Ter.: audire volo si est, quem exopto, Acc. fr.: volo tamen audire (ich bin doch neugierig zu hören), quid sit, propter quod etc., Liv.: u. so quid igitur est? inquit; audire enim cupio, quid non probes, Cic.: audio quibus dis violatis expiatio debeatur, Cic.: velut patienter audiret, quis (= quibus) Clitus obterebat laudes eius, Curt.: ubi audivit rex, unde essent, Cic. – u. durch einen Satz m. quod (daß), Cic. Verr. 3, 80: m. ut (wie), Tac. hist. 1, 37. – ε) durch eine Umschr. m. cum od. dum, zB. saepe soleo audire Roscium, cum ita dicat etc., Cic.: auditus est certe, dum ex eo quaerit, Suet. – ζ) audio (ich bekomme zu hören, es heißt von mir) m. folg. dir. Rede: audies ›o virum fortem!‹ Cic. Tusc. 2, 32: audit continuo ›guis homo hic aut quo patre natus?‹ Hor. sat. 1, 6, 29. – u. audio alqm ( ich höre jmd. sagen) m. folg. dir. Rede, quam multas matres audivi illo tempore ›quidnam volui, quae peperi?‹ Sen. contr. 2, 5 (13), 3: ut audivi veterem convivam ›hic nescio quid boni debet esse‹, Petron. 33, 8. – b) m. Ang. wovon? = worüber? durch de u. Abl., illos, de quibus audivi et legi, Cic.: multa falsa de me audierunt, multa ad eos improbi detulerunt, Cic.: quod quisque eorum de quaque re audierit aut cognoverit, Caes.: rescripsi epistulae maximae; audi (brieflich) nunc de minuscula, Cic.: nihildum de reditu Caesaris audiebatur, es verlautete noch nichts über usw., Cic. – c) m. Ang. woher? = von wem? durch Advv., unde quidque auditum dicant, Plaut. trin. 218: is, unde te audisse dicis, Cic. de or. 2, 285. – od. durch die Praepp. ab, ex od. de m. Abl. (s. Madvig Cic. de fin. 1, 39. p. 81), laeti et audiere ab novo duce novum consilium, Liv.: e Davo audivi, Ter.: audivi a od. ex maioribus natu m. folg. Acc. u. Infin., Cic.: quando hoc quisquam ex te (aus deinem Munde), Caesar, audivit? Cic.: saepe ex eo (aus seinem Munde) audivi, Cic.: non hoc nunc primum audit privatus de amico, reus ab accusatore, Cic.: quid est quod audivi de Bruto? Cic.: cum de te ex te ipso audiebam (durch briefliche Mitteilung), Cic. – quid ego ex te audio? u. quod facinus od. scelus ex te audio u. dgl., oft bei Plaut. (s. C. F. W. Müller Nachtr. zur plautin. Pros. S. 99 u. 117). – d) m. Ang. woher? = von wo aus? noctu audita (est) ex delubro vox, abstinerent manus, Liv. 29, 18, 16: iamque e Macedonum castris signorum concentus et totius exercitus clamor audiebatur, Curt. 7, 11 (43), 25: armorum crepitus et tubae sonitus auditos e caelo, Plin. 2, 148. – e) m. Ang. gegen wen? durch in m. Akk., quod se in eum audisse dixisset, weil er behauptet hätte, etwas Nachteiliges über ihn gehört zu haben, Cic. de or. 2, 285. – f) absol.: mane audi, Pacuv. fr.: se non audivisse (habe es nicht gehört), sed vidisse dicit, Cic.: audivi (ich habe es gehört) et credo, Ter.: recte audivisti, Plaut.: ut audio, ut audimus (parenthet.), Cic. u. Liv.: ades, audi paucis (mit wenigen Worten), Ter.: audi (schriftlich) nunc ad omnes (epistulas), Cic.

    B) insbes.: a) hören, anhören, α) eine vortragende Pers., eine vorgetragene Mitteilung, audire alqm facile, Cic.: alqm lubenter studioseque, Cic.: alqm diligenter, Quint.: alqm attentissime, Cic.: a vobis sic audior, ut numquam benignius neque attentius quemquam auditum putem, Cic.: Rhodii cum silentio auditi sunt, Liv.: cum audiretur silentio M. Caelius tribunus plebis, Cic.: auditus est magno silentio, Cic.: quidquid tribunus plebis loquitur assuestis ae qui audire, Liv.: ne in senatu quidem ae quis auribus audiebatur, Liv.: non secundis auribus patrum auditus est consul, Liv.: eam sententiam haud ae quioribus animis quam ipsorum quondam postulatum Latinorum patres audierunt, Liv.: id Philotas haud iniquo animo audiebat, Curt.: litterae consulum ingenti laetitiā et in curia et in contione auditae, Liv.: ubi (Cicero) eo ipso anno adversus Antonium (als er seine Rede gegen A. hielt) cum admiratione eloquentiae auditus fuerat, Liv. fr. 48 H. (50 W.): m. Dat. (von), auctores signa relinquendi et deserendi castra non uni aut alteri militi sed universis exercitibus palam in contione audiuntur, Liv. 5, 6, 14. – v. Richter, anhören, vernehmen, verhören, aliis audientibus iudicibus, aliis sententiam ferentibus, Caes.: cum de vinculis educitur audiendus, Amm.: audire de ambitu, Cic.: servum, Suet.: dolos, Verg. – v. Schüler od. Zuhörer, jmd. hören, jmds. Vorträge besuchen u. etw. vortragen hören, über etw. einen Vortrag hören, Zenonem audivisse, Cic.: Polemonem audivisse assidue, Cic.: alqm Romae, Quint.: annum iam audire Cratippum, Cic.: cotidie ad audiendum alqm ventitare, Plin. ep.: audivi Metrodorum, cum de his ipsis rebus disputaret, Cic. – u. ponere iubebam de quo quis audire vellet, Cic.: ponere aliquid, ad quod audiam, volo, Cic. – v. Fürsten, jmdm. Audienz geben, legationes, Suet. Vesp. 24. – β) eine Bitte usw., eine bittende Person hören, anhören, ihr Gehör schenken, sie erhören, bes. v. der Gottheit, alcis preces, Cic.: alcis vota, Hor.: puellas, Hor.: orantem, Ov. – γ) auf eine Pers. od. Sache, die eine Behauptung, einen Einwurf vorbringt od. enthält, beistimmend hören, ihr Glauben schenken, beistimmen (s. Meißner Cic. Tusc. 1, 65), nec Homerum audio, qui ait etc., Cic.: si vos audire vellemus, Cic.: si fabulas audire volumus, Cic.: u. absol., in der Formel audio, das läßt sich hören, ich glaube es schon, Plaut. u. Cic.: non audio, davon will ich nichts hören, Cic.: nil audio, ich will von nichts hören (will von keinem Einwand wissen), Ter. Vgl. Ruhnken Ter. Andr. 3, 3, 20 u. Ter. eun. 2, 3, 79. die Auslgg. zu Cic. Tusc. 2, 46. Bünem. Lact. 7, 3, 13. – δ) auf eine warnende, mahnende Pers. usw. Folge leistend hören, ihr Gehör geben, sie beachten, ihr Folge leisten, sich ihr fügen, m. Acc.: alqm amicissime monentem, Cic.: sapientiam, Cic.: te audi, tibi obtempera, Cic. – v. lebl. Subjj., neque audit currus habenas, Verg.: nec quae (sagitta) magis audiat arcum, Ov.: cornum maxime audit sorbus, carpinus etc., Plin. – m. Dat.: nam istis magis audiendum quam auscultandum censeo, Pacuv. fr.: improbo ac nefario homini ne auscultarent, sibi potius audirent, Apul. – u. so audiens sum m. Dativ, imperiis, Plaut. truc. 125. – in klassischer Prosa m. Dat. nur in der Formel dicto audientem esse, aufs Wort (auf den Befehl) hören, dem Befehle Folge leisten, gehorchen ( Order parieren), dicto sum audiens, Plaut.: dicto me emit audientem, haud imperatorem sibi, zum Gehorchen, nicht zum Gebieten hat er mich sich angeschafft, Plaut.: non fore dicto audientes milites, Caes.: aut eos, quos misisset, non paruisse, aut qui dicto audientes in tanta re non fuissent, eos vinctos potius quam necatos, Cic. – u. dicto audientem esse alci, jmdm. aufs Wort gehorchen, jmds. Befehle Folge leisten, vilicus domino dicto audiens sit, Cato: si potest tibi dicto audiens esse quisquam, Cic.: dicto audiens fuit iussis absentium magistratuum, Nep.: ne plebs nobis dicto audiens atque oboediens sit, Liv. – b) ( wie ἀκουω) sich nennen hören, α) m. einem Nom. od. Infin., so u. so genannt werden, für den u. den od. das gelten, Matutine pater, seu Iane libentius audis, Hor.: rexque paterque audisti, Hor.: si divini puelli haec mater audierit, Apul.: Cenchreae, quod oppidum audit nobilissimae coloniae Corinthiensium, Apul.: si curas esse quod audis, Hor.: quod montem fodisse audit Amphitryoniades, Catull. – β) m. Advv., bene audire ( wie καλῶς ἀκούειν), gelobt werden, in gutem Rufe ( wohl angeschrieben) stehen; Ggstz. male ( selten graviter) audire (κακῶς ἀκούειν), getadelt ( gescholten) werden, in üblem Rufe ( schlecht angeschrieben) stehen, innocentes ergo et verecundi sunt, ut bene audiant et ut rumorem bonum colligant, Cic.: qui me idcirco putent bene audire velle, ut ille male audiat, Cic.: si erum insimulabis avaritiae, male audies, Ter.: erat surdaster M. Crassus, sed aliud molestius, quod male audiebat, Cic. – m. Ang. von seiten wessen? = bei wem? durch ab u. Abl., velle bene audire a parentibus, a propinquis, a bonis etiam viris, Cic. de fin. 3, 57. – m. Ang. wodurch? im Abl., quod illorum culpā se minus commode audire arbitrarentur, Cic. Verr. 3, 134: iterum falso crimine male audit, Sen. contr. 7, 1 (16), 8. – bei Spät. auch male audire in alqa (in bezug auf usw.), zB. in Maevia Galla nupta, Macr. sat. 2, 2, 6: in scortis, Ps. Quint. decl. 377 in. – c) übtr., als nachaug. gramm. t. t., α) etw. in dem u. dem Sinne hören, d.i. verstehen, ut Vulcanum pro igne vulgo audimus, Quint. 8, 6, 24: sic enim auditur ut depugnares, Quint. 8, 5, 12: hoc pro pleno atque perfecto auditur, Gell. 5, 8, 4: ut sic audias ›subruptum‹, tamquam ›certamen erit‹, Gell. 17, 7, 8. – u. β) (wie das spätlat. subaudio) etwas mithö ren = im Gedanken ergänzen, simul enim auditur coepit, Quint. 9, 3, 58. – / Ältere Form des Futur. audibo, Enn. tr. 277 (218): audibis, Enn. com. 4 (7). Caecil. com. 24 u. 113. Plaut. capt. 619 u.a.: zsgzg. Formen (vgl. Georges, Lexik. d. lat. Wortf. S. 81 u. 82) audibat, audibant, Ov. fast. 3, 507. Catull. 84, 8: audin (= audisne), Plaut. mil. 1313. Ter. Andr. 865: Perf. audit, Prop. 4, 9, 39. Sen. contr. 2, 2, 8; 9, 4, 4 u. 10, 1, 13. Suet. Vesp. 19, 2. Tert. ad nat. 1, 7. Corp. inscr. Lat. 3. no. 37, 38, 39 u.a.: ganz gew. (s. Quint. 1, 6, 17) audisse, zB. Plaut. truc. 575. Ter. eun. 115: audisti, Ter. heaut. 685: auditin (= audivistine), Plaut. Pseud. 172: audistis, Ter. Phorm. 349: audisset, ibid. prol. 20. – audivistin (= audivistine), Plaut. Amph. 748 u. 752. – Im Bibellatein in versch. Bedeutungen m. Genet. konstr., s. Rönsch Itala p. 438.

    lateinisch-deutsches > audio

  • 14 audio

    audio, īvī u. iī, ītum, īre ( aus *avidio; vgl. griech. ἀΐω, αἰσθάνομαι, altind. āvнḥ adv. »offenbar, offenkundig«), hören (Ggstz. surdum esse), I) hören = hörend sein, a) Gehör haben u. anwenden können (Ggstz. surdum esse), auribus parum audire, Cato: plus audire, Cato: gravius audire coepisse, Cels.: liquidius audire, Plin.: clarissime audire, Plin.: rectis auribus acutissime audire, submissis nihil (v. den Hirschen), Solin.: apertis atque integris et oculis et auribus nec videre nec audire, Cic.: propter imbecillitatem iam non audire aut non videre, Cels.: audiendi sensu carere, v. Pers., Cic.: audiendi usu carere, v. Ohre, Cels.: per quae foramina facultas audiendi est, Cels. – b) aufhorchen, sein Ohr leihen: PH. Dorio, audi, obsecro. DO. Non audio, Ter.: loquere, audio, Ter.: audisne od. audin? hörst du? Ter.
    II) etwas hören = etwas mit dem Gehör od. (im weitern Sinne) durch Hörensagen od. Lektüre vernehmen, A) im allg.: a) m. Ang. was? od. wen? od. wovon? man hört, α) durch Acc.: vocem alcis, Plaut. (vgl. tum sapientiae vocem audire videar, Cic.): visi audire vocem, sie glaubten eine St. zu hören, Liv.: miseram me, quod verbum audio? Ter.: neque enim novi quicquam audieram, Cic.: quidnam audio? Ter.: quem ego hic audio? Ter. – omnes civiles dissensiones, non solum eas, quas audistis (von denen ihr ge-
    ————
    hört habt), sed eas, quas vosmet ipsi meministis atque vidistis, Cic.: Romanorum audivere, non sensere arma, Iustin.: u. so aud. clamorem, Caes.: galli cantum, Cic.: adventum eius, Curt.: saepe eadem et graviter, dasselbe eindringlich zu hören bekommen, Ter. – im Passiv durch Nom., man hört von etw. od. von jmd. (s. Nipp. Tac. ann. 4, 23), eo ipso die auditam esse eam pugnam ludis Olympiae memoriae proditum est, Cic.: missis levibus copiis, quae ex longinquo in maius audiebantur, die das Gerücht aus der Ferne vergrößerte, Tac.: legionum seditio audita est aliquando, Tac.: Iulius Largus nondum mihi visus ac ne auditus quidem, Plin. ep.: m. Dat. (von), exclamat, ita ut populo patribusque audita vox pariter sit, Liv. 8, 6, 4: u. im Abl. absol., hāc auditā pugnā, Caes.: auditis hostium copiis, Liv.: auditā mutatione principis, Tac. – m. dopp. Acc., te, ut spero, propediem censorem audiemus, Cic.: aud. alqm querentem, gloriantem, klagen, sich rühmen hören, Nep.: im Passiv m. dopp. Nom., tantum Camillus auditus imperator terroris intulerat, Liv.: occupaverat animus prior auditus, der, von dem man zuerst gehört hat, Tac.: hominum clamor, tubarum sonus multiplex auditur (wird als ein vielfaches gehört = vervielfältigt sich), Iustin. – u. im Passiv m. Dat. pers., cui non sunt auditae Demosthenis vigiliae? wem sind nicht zu Ohren gekommen die N. des D. = wer hat nicht gehört von
    ————
    den N. des D.? Cic. Tusc. 4, 44. – Partic. Perf. subst., auditum, ī, n., das Hörensagen, das Gerücht, quin ego, cum peribat, vidi, non ex audito arguo, Plaut.: nihil habeo praeter auditum, Cic.: audito fuit eruditior, Vell. – β) durch Acc. u. Infin.: tintinnire ianitoris impedimenta audio, Afran. fr.: saepe hoc maiores natu dicere audivi, Cic.: se patrem suum audisse dicere mit zweitem Akk. u. Infin., Sempr. Asell. fr.: audiet cives acuisse ferrum, Hor.: et ego regem nostrum Cluilium causam huiusce esse belli audisse videor, ich glaube gehört zu haben, Liv.: cum Augustum Caesarem se ipsum in thorace linteo scriptum legisse audissem, den Aug. Cäsar sagen gehört hatte, Liv. 4, 20, 7: u. so (bei den Histor.) Abl. absol. audito, auf die erhaltene Nachricht, daß usw., zB. audito Q. Marcium regem pro consule per Lycaoniam cum tribus legionibus in Ciliciam tendere, Sall. fr.: audito Machanidam refugisse Lacedaemonem, Liv. – im Passiv m. Nom. u. Infin., Bibulus nondum audiebatur esse in Syria, Cic. – γ) durch Acc. u. Partic.: non eum querentem quisquam audivit, Nep.: idque Socratem audio dicentem, Cic.: ut audivi Phameam mortuum, Cic.: nec ob id quemquam fulmine ictum audimus, Liv. – δ) durch indir. Fragesatz, zB. audin tu, hic quid ait? Ter.: audire volo si est, quem exopto, Acc. fr.: volo tamen audire (ich bin doch neugierig zu hören), quid sit, propter quod etc., Liv.: u. so quid
    ————
    igitur est? inquit; audire enim cupio, quid non probes, Cic.: audio quibus dis violatis expiatio debeatur, Cic.: velut patienter audiret, quis (= quibus) Clitus obterebat laudes eius, Curt.: ubi audivit rex, unde essent, Cic. – u. durch einen Satz m. quod (daß), Cic. Verr. 3, 80: m. ut (wie), Tac. hist. 1, 37. – ε) durch eine Umschr. m. cum od. dum, zB. saepe soleo audire Roscium, cum ita dicat etc., Cic.: auditus est certe, dum ex eo quaerit, Suet. – ζ) audio (ich bekomme zu hören, es heißt von mir) m. folg. dir. Rede: audies ›o virum fortem!‹ Cic. Tusc. 2, 32: audit continuo ›guis homo hic aut quo patre natus?‹ Hor. sat. 1, 6, 29. – u. audio alqm ( ich höre jmd. sagen) m. folg. dir. Rede, quam multas matres audivi illo tempore ›quidnam volui, quae peperi?‹ Sen. contr. 2, 5 (13), 3: ut audivi veterem convivam ›hic nescio quid boni debet esse‹, Petron. 33, 8. – b) m. Ang. wovon? = worüber? durch de u. Abl., illos, de quibus audivi et legi, Cic.: multa falsa de me audierunt, multa ad eos improbi detulerunt, Cic.: quod quisque eorum de quaque re audierit aut cognoverit, Caes.: rescripsi epistulae maximae; audi (brieflich) nunc de minuscula, Cic.: nihildum de reditu Caesaris audiebatur, es verlautete noch nichts über usw., Cic. – c) m. Ang. woher? = von wem? durch Advv., unde quidque auditum dicant, Plaut. trin. 218: is, unde te audisse dicis, Cic. de or. 2, 285. – od. durch die Praepp. ab, ex od. de m. Abl.
    ————
    (s. Madvig Cic. de fin. 1, 39. p. 81), laeti et audiere ab novo duce novum consilium, Liv.: e Davo audivi, Ter.: audivi a od. ex maioribus natu m. folg. Acc. u. Infin., Cic.: quando hoc quisquam ex te (aus deinem Munde), Caesar, audivit? Cic.: saepe ex eo (aus seinem Munde) audivi, Cic.: non hoc nunc primum audit privatus de amico, reus ab accusatore, Cic.: quid est quod audivi de Bruto? Cic.: cum de te ex te ipso audiebam (durch briefliche Mitteilung), Cic. – quid ego ex te audio? u. quod facinus od. scelus ex te audio u. dgl., oft bei Plaut. (s. C. F. W. Müller Nachtr. zur plautin. Pros. S. 99 u. 117). – d) m. Ang. woher? = von wo aus? noctu audita (est) ex delubro vox, abstinerent manus, Liv. 29, 18, 16: iamque e Macedonum castris signorum concentus et totius exercitus clamor audiebatur, Curt. 7, 11 (43), 25: armorum crepitus et tubae sonitus auditos e caelo, Plin. 2, 148. – e) m. Ang. gegen wen? durch in m. Akk., quod se in eum audisse dixisset, weil er behauptet hätte, etwas Nachteiliges über ihn gehört zu haben, Cic. de or. 2, 285. – f) absol.: mane audi, Pacuv. fr.: se non audivisse (habe es nicht gehört), sed vidisse dicit, Cic.: audivi (ich habe es gehört) et credo, Ter.: recte audivisti, Plaut.: ut audio, ut audimus (parenthet.), Cic. u. Liv.: ades, audi paucis (mit wenigen Worten), Ter.: audi (schriftlich) nunc ad omnes (epistulas), Cic.
    B) insbes.: a) hören, anhören, α) eine vortragen-
    ————
    de Pers., eine vorgetragene Mitteilung, audire alqm facile, Cic.: alqm lubenter studioseque, Cic.: alqm diligenter, Quint.: alqm attentissime, Cic.: a vobis sic audior, ut numquam benignius neque attentius quemquam auditum putem, Cic.: Rhodii cum silentio auditi sunt, Liv.: cum audiretur silentio M. Caelius tribunus plebis, Cic.: auditus est magno silentio, Cic.: quidquid tribunus plebis loquitur assuestis ae qui audire, Liv.: ne in senatu quidem ae quis auribus audiebatur, Liv.: non secundis auribus patrum auditus est consul, Liv.: eam sententiam haud ae quioribus animis quam ipsorum quondam postulatum Latinorum patres audierunt, Liv.: id Philotas haud iniquo animo audiebat, Curt.: litterae consulum ingenti laetitiā et in curia et in contione auditae, Liv.: ubi (Cicero) eo ipso anno adversus Antonium (als er seine Rede gegen A. hielt) cum admiratione eloquentiae auditus fuerat, Liv. fr. 48 H. (50 W.): m. Dat. (von), auctores signa relinquendi et deserendi castra non uni aut alteri militi sed universis exercitibus palam in contione audiuntur, Liv. 5, 6, 14. – v. Richter, anhören, vernehmen, verhören, aliis audientibus iudicibus, aliis sententiam ferentibus, Caes.: cum de vinculis educitur audiendus, Amm.: audire de ambitu, Cic.: servum, Suet.: dolos, Verg. – v. Schüler od. Zuhörer, jmd. hören, jmds. Vorträge besuchen u. etw. vortragen hören, über etw. einen Vortrag hören, Zenonem audivisse, Cic.:
    ————
    Polemonem audivisse assidue, Cic.: alqm Romae, Quint.: annum iam audire Cratippum, Cic.: cotidie ad audiendum alqm ventitare, Plin. ep.: audivi Metrodorum, cum de his ipsis rebus disputaret, Cic. – u. ponere iubebam de quo quis audire vellet, Cic.: ponere aliquid, ad quod audiam, volo, Cic. – v. Fürsten, jmdm. Audienz geben, legationes, Suet. Vesp. 24. – β) eine Bitte usw., eine bittende Person hören, anhören, ihr Gehör schenken, sie erhören, bes. v. der Gottheit, alcis preces, Cic.: alcis vota, Hor.: puellas, Hor.: orantem, Ov. – γ) auf eine Pers. od. Sache, die eine Behauptung, einen Einwurf vorbringt od. enthält, beistimmend hören, ihr Glauben schenken, beistimmen (s. Meißner Cic. Tusc. 1, 65), nec Homerum audio, qui ait etc., Cic.: si vos audire vellemus, Cic.: si fabulas audire volumus, Cic.: u. absol., in der Formel audio, das läßt sich hören, ich glaube es schon, Plaut. u. Cic.: non audio, davon will ich nichts hören, Cic.: nil audio, ich will von nichts hören (will von keinem Einwand wissen), Ter. Vgl. Ruhnken Ter. Andr. 3, 3, 20 u. Ter. eun. 2, 3, 79. die Auslgg. zu Cic. Tusc. 2, 46. Bünem. Lact. 7, 3, 13. – δ) auf eine warnende, mahnende Pers. usw. Folge leistend hören, ihr Gehör geben, sie beachten, ihr Folge leisten, sich ihr fügen, m. Acc.: alqm amicissime monentem, Cic.: sapientiam, Cic.: te audi, tibi obtempera, Cic. – v. lebl. Subjj., neque audit currus
    ————
    habenas, Verg.: nec quae (sagitta) magis audiat arcum, Ov.: cornum maxime audit sorbus, carpinus etc., Plin. – m. Dat.: nam istis magis audiendum quam auscultandum censeo, Pacuv. fr.: improbo ac nefario homini ne auscultarent, sibi potius audirent, Apul. – u. so audiens sum m. Dativ, imperiis, Plaut. truc. 125. – in klassischer Prosa m. Dat. nur in der Formel dicto audientem esse, aufs Wort (auf den Befehl) hören, dem Befehle Folge leisten, gehorchen ( Order parieren), dicto sum audiens, Plaut.: dicto me emit audientem, haud imperatorem sibi, zum Gehorchen, nicht zum Gebieten hat er mich sich angeschafft, Plaut.: non fore dicto audientes milites, Caes.: aut eos, quos misisset, non paruisse, aut qui dicto audientes in tanta re non fuissent, eos vinctos potius quam necatos, Cic. – u. dicto audientem esse alci, jmdm. aufs Wort gehorchen, jmds. Befehle Folge leisten, vilicus domino dicto audiens sit, Cato: si potest tibi dicto audiens esse quisquam, Cic.: dicto audiens fuit iussis absentium magistratuum, Nep.: ne plebs nobis dicto audiens atque oboediens sit, Liv. – b) ( wie ἀκουω) sich nennen hören, α) m. einem Nom. od. Infin., so u. so genannt werden, für den u. den od. das gelten, Matutine pater, seu Iane libentius audis, Hor.: rexque paterque audisti, Hor.: si divini puelli haec mater audierit, Apul.: Cenchreae, quod oppidum audit nobilissimae coloniae Corinthiensium,
    ————
    Apul.: si curas esse quod audis, Hor.: quod montem fodisse audit Amphitryoniades, Catull. – β) m. Advv., bene audire ( wie καλῶς ἀκούειν), gelobt werden, in gutem Rufe ( wohl angeschrieben) stehen; Ggstz. male ( selten graviter) audire (κακῶς ἀκούειν), getadelt ( gescholten) werden, in üblem Rufe ( schlecht angeschrieben) stehen, innocentes ergo et verecundi sunt, ut bene audiant et ut rumorem bonum colligant, Cic.: qui me idcirco putent bene audire velle, ut ille male audiat, Cic.: si erum insimulabis avaritiae, male audies, Ter.: erat surdaster M. Crassus, sed aliud molestius, quod male audiebat, Cic. – m. Ang. von seiten wessen? = bei wem? durch ab u. Abl., velle bene audire a parentibus, a propinquis, a bonis etiam viris, Cic. de fin. 3, 57. – m. Ang. wodurch? im Abl., quod illorum culpā se minus commode audire arbitrarentur, Cic. Verr. 3, 134: iterum falso crimine male audit, Sen. contr. 7, 1 (16), 8. – bei Spät. auch male audire in alqa (in bezug auf usw.), zB. in Maevia Galla nupta, Macr. sat. 2, 2, 6: in scortis, Ps. Quint. decl. 377 in. – c) übtr., als nachaug. gramm. t. t., α) etw. in dem u. dem Sinne hören, d.i. verstehen, ut Vulcanum pro igne vulgo audimus, Quint. 8, 6, 24: sic enim auditur ut depugnares, Quint. 8, 5, 12: hoc pro pleno atque perfecto auditur, Gell. 5, 8, 4: ut sic audias ›subruptum‹, tamquam ›certamen erit‹, Gell. 17, 7, 8. – u. β) (wie das spätlat. subaudio) etwas mithö-
    ————
    ren = im Gedanken ergänzen, simul enim auditur coepit, Quint. 9, 3, 58. – Ältere Form des Futur. audibo, Enn. tr. 277 (218): audibis, Enn. com. 4 (7). Caecil. com. 24 u. 113. Plaut. capt. 619 u.a.: zsgzg. Formen (vgl. Georges, Lexik. d. lat. Wortf. S. 81 u. 82) audibat, audibant, Ov. fast. 3, 507. Catull. 84, 8: audin (= audisne), Plaut. mil. 1313. Ter. Andr. 865: Perf. audit, Prop. 4, 9, 39. Sen. contr. 2, 2, 8; 9, 4, 4 u. 10, 1, 13. Suet. Vesp. 19, 2. Tert. ad nat. 1, 7. Corp. inscr. Lat. 3. no. 37, 38, 39 u.a.: ganz gew. (s. Quint. 1, 6, 17) audisse, zB. Plaut. truc. 575. Ter. eun. 115: audisti, Ter. heaut. 685: auditin (= audivistine), Plaut. Pseud. 172: audistis, Ter. Phorm. 349: audisset, ibid. prol. 20. – audivistin (= audivistine), Plaut. Amph. 748 u. 752. – Im Bibellatein in versch. Bedeutungen m. Genet. konstr., s. Rönsch Itala p. 438.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > audio

  • 15 visus

    vīsus, ūs, m. (video), I) das Sehen, der Anblick, Blick, a) übh.: v. oculorum, Quint.: visu nocere, Cic. fr.: obire omnia visu, besehen, Verg.: terribiles visu, schrecklich anzusehen, Verg.: ut, quod visum arceret, auditus non adimeret, Tac. – Plur., filiorum et coniugis visibus inimici vultus, Cael. Aur. de morb. acut. 1, 15, 122: visus effugiet tuos, Ov. fast. 3, 406: quod natura visibus nostris (unseren Blicken) denegavit, Apul. de deo Socr. 2; vgl. Ov. met. 15, 64 u. Ps. Apul. Ascl. 2 u. 21. – b) prägn. = die Kraft zu sehen, der Gesichtssinn, Ambros. in Luc. 7. no. 113 u. 140: et auditus in duas aures et visus in duas acies et odoratio in duas nares a summo artifice divisa est, Lact. de opif. dei 10. § 10: caput, in quo visus et odoratus, auditus et gustus est, Hieron. in Isai. 1, 1. v. 5. – II) meton.: A) das Gesicht, d.i. die Augen, visus inoccidui, Stat. Theb. 6, 277; vgl. Prud. perist. 14, 58 (Plur.). – B) objektiv, der Anblick, die Gestalt, Erscheinung, horribilis, Verg.: nocturnus, Liv.: conspectus ab utraque acie aliquanto augustior humano visu, Liv.: hoc visu (Traumgesicht) laetus, Liv.: v. einer Lufterscheinung, prodigia fulminibus aliove visu missa, Liv. – v. Abstr., visum habere quendam insignem et illustrem, Cic. de nat. deor. 1, 12.

    lateinisch-deutsches > visus

  • 16 visus

    vīsus, ūs, m. (video), I) das Sehen, der Anblick, Blick, a) übh.: v. oculorum, Quint.: visu nocere, Cic. fr.: obire omnia visu, besehen, Verg.: terribiles visu, schrecklich anzusehen, Verg.: ut, quod visum arceret, auditus non adimeret, Tac. – Plur., filiorum et coniugis visibus inimici vultus, Cael. Aur. de morb. acut. 1, 15, 122: visus effugiet tuos, Ov. fast. 3, 406: quod natura visibus nostris (unseren Blicken) denegavit, Apul. de deo Socr. 2; vgl. Ov. met. 15, 64 u. Ps. Apul. Ascl. 2 u. 21. – b) prägn. = die Kraft zu sehen, der Gesichtssinn, Ambros. in Luc. 7. no. 113 u. 140: et auditus in duas aures et visus in duas acies et odoratio in duas nares a summo artifice divisa est, Lact. de opif. dei 10. § 10: caput, in quo visus et odoratus, auditus et gustus est, Hieron. in Isai. 1, 1. v. 5. – II) meton.: A) das Gesicht, d.i. die Augen, visus inoccidui, Stat. Theb. 6, 277; vgl. Prud. perist. 14, 58 (Plur.). – B) objektiv, der Anblick, die Gestalt, Erscheinung, horribilis, Verg.: nocturnus, Liv.: conspectus ab utraque acie aliquanto augustior humano visu, Liv.: hoc visu (Traumgesicht) laetus, Liv.: v. einer Lufterscheinung, prodigia fulminibus aliove visu missa, Liv. – v. Abstr., visum habere quendam insignem et illustrem, Cic. de nat. deor. 1, 12.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > visus

  • 17 pateo

    pătĕo, ēre, pătŭi    - intr. souvent avec dat. [st2]1 [-] être ouvert, être découvert, être libre, être praticable, être accessible. [st2]2 [-] être à découvert, être exposé. [st2]3 [-] être étendu, s'étendre largement (en parlant de l'étendue d'un pays). [st2]4 [-] être à la disposition de. [st2]5 [-] être visible; être manifeste, être patent, être évident.    -... quam late pateant Scythae (sub. inter.): combien le territoire des Scythes est étendu.    - patet auditus, Cic.: l'ouïe est ouverte.    - patet iter: le chemin est ouvert, le chemin est libre.    - cubiculum quod patet nemini, Cic.: chambre qui est fermée pour tout le monde.    - patet plaga, Liv.: la plaie est béante.    - omnia Ciceronis patere Trebiano, Cic. Fam. 6: (voir) que tout ce que possède Cicéron est à la disposition de Trébianus.    - patere confessis, Ov. M. 10: [être ouvert aux aveux] = être sensible aux aveux.    - patuit quibusdam fuga, Liv.: quelques-uns eurent les moyens de fuir.    - praemia quae patent servis, Cic.: récompenses auxquelles les esclaves peuvent prétendre.    - si mea virginitas Phoebo patuisset, Ov. M. 14: si j'avais accordé ma virginité à Phébus.    - patere insidiis: être exposé aux embûches, être exposé à la trahison.    - patere morbis: être sujet aux maladie.    - eā quisque maxime patet, quā petitur: chacun est surtout vulnérable à l'endroit où on l'attaque.    - fines in latitudinem CLXXX milia passuum patent, Caes.: le territoire a 180.000 pas de large.    - horum opes late terrâ marique patuere, Liv.: leur domination s'étendit sur terre et sur mer.    - hoc praeceptum latius patet, Cic.: ce précepte est plus général.    - in quo vitio latissime patet avaritia, Cic. Off. 1: vice où la cupidité se donne le plus librement carrière.    - libidinum omnium patere in amicitia licentiam, Cic. Lael. 83: (penser) que tous les plaisirs ont le champ libre dans l'amitié. (que l'amitié donne le champ libre à tous les plaisirs).    - nomen in adversariis patet, Cic. Rosc. Com. 2: la créance figure sur le brouillon.    - patent praestigiae, Plaut. Capt.: mes vilains tours sont découverts.    - incessu patuit dea, Virg.: sa démarche trahit une déesse.    - patet + prop. inf.: il est évident que.    - patet aeternum id esse: il est évident que cela est éternel.    - satis patuit iis + prop. inf.: ils virent clairement que.
    * * *
    pătĕo, ēre, pătŭi    - intr. souvent avec dat. [st2]1 [-] être ouvert, être découvert, être libre, être praticable, être accessible. [st2]2 [-] être à découvert, être exposé. [st2]3 [-] être étendu, s'étendre largement (en parlant de l'étendue d'un pays). [st2]4 [-] être à la disposition de. [st2]5 [-] être visible; être manifeste, être patent, être évident.    -... quam late pateant Scythae (sub. inter.): combien le territoire des Scythes est étendu.    - patet auditus, Cic.: l'ouïe est ouverte.    - patet iter: le chemin est ouvert, le chemin est libre.    - cubiculum quod patet nemini, Cic.: chambre qui est fermée pour tout le monde.    - patet plaga, Liv.: la plaie est béante.    - omnia Ciceronis patere Trebiano, Cic. Fam. 6: (voir) que tout ce que possède Cicéron est à la disposition de Trébianus.    - patere confessis, Ov. M. 10: [être ouvert aux aveux] = être sensible aux aveux.    - patuit quibusdam fuga, Liv.: quelques-uns eurent les moyens de fuir.    - praemia quae patent servis, Cic.: récompenses auxquelles les esclaves peuvent prétendre.    - si mea virginitas Phoebo patuisset, Ov. M. 14: si j'avais accordé ma virginité à Phébus.    - patere insidiis: être exposé aux embûches, être exposé à la trahison.    - patere morbis: être sujet aux maladie.    - eā quisque maxime patet, quā petitur: chacun est surtout vulnérable à l'endroit où on l'attaque.    - fines in latitudinem CLXXX milia passuum patent, Caes.: le territoire a 180.000 pas de large.    - horum opes late terrâ marique patuere, Liv.: leur domination s'étendit sur terre et sur mer.    - hoc praeceptum latius patet, Cic.: ce précepte est plus général.    - in quo vitio latissime patet avaritia, Cic. Off. 1: vice où la cupidité se donne le plus librement carrière.    - libidinum omnium patere in amicitia licentiam, Cic. Lael. 83: (penser) que tous les plaisirs ont le champ libre dans l'amitié. (que l'amitié donne le champ libre à tous les plaisirs).    - nomen in adversariis patet, Cic. Rosc. Com. 2: la créance figure sur le brouillon.    - patent praestigiae, Plaut. Capt.: mes vilains tours sont découverts.    - incessu patuit dea, Virg.: sa démarche trahit une déesse.    - patet + prop. inf.: il est évident que.    - patet aeternum id esse: il est évident que cela est éternel.    - satis patuit iis + prop. inf.: ils virent clairement que.
    * * *
        Pateo, pates, patui, patere. Terent. Estre ouvert.
    \
        Ianua patet noctes atque dies. Virg. Est ouverte jour et nuict, Tousjours.
    \
        Pectus patuit ferro. Ouid. Ceda et obeit à l'espee, et la laissa entrer.
    \
        Huc tibi aditus patere non potest. Cic. Tu ne peuls entrer en ces choses, ou parvenir à la congnoissance d'icelles, L'entree ne t'est point ouverte.
    \
        Patent aures tuae querelis omnium. Cic. Tu escoutes les complaintes de touts.
    \
        Causae patuere. Ouid. Furent congneues et entendues, Furent sceues.
    \
        Irae deum patuere. Lucan. Furent manifestes, On congneut que Dieu estoit courroucé.
    \
        Vt mihi tui libri pateant, non secus ac si ipse adesses. Cic. Que ta librairie me soit ouverte aussi bien que si tu y estois.
    \
        Praemia et honores patere dicuntur alicui. Cic. Quand il y peult aiseement parvenir.
    \
        Si mea virginitas Phoebo patuisset amanti. Ouid. Eust esté exposee au bandon et commandement de, etc. Si j'eusse voulu abandonner ma virginité à, etc.
    \
        Patent haec omnibus ad visendum. Cic. Sont descouverts à la veue d'un chascun pour les aller veoir.
    \
        Ne fugae quidem patebat locus. Liu. Il n'y avoit lieu par où on peust fuir.
    \
        Patet locus tria stadia. Plin. Il ha trois stades d'estendue.
    \
        Planities millia passuum tria in longitudinem patebat. Caesar. Elle avoit trois mille pas d'estendue en longueur.
    \
        Cuncta maria, terraeque patebant Romanis. Sallust. Il n'y avoit lieu où ils n'entrassent.
    \
        Longis morbis senectus, acutis adolescentia magis patet. Cels. Est plus subjecte.
    \
        Patent praestigiae. Plaut. Sont descouvertes.
    \
        Quid porro quaerendum est? factumne sit? at constat a quo? at patet. Cic. Il est manifeste et evident.

    Dictionarium latinogallicum > pateo

  • 18 simplex

    simplex, ĭcis [sem, cf. semel + plico] [st1]1 [-] simplex, ĭcis [sem + plex; cf. semel]:    - abl. regul. simplici; simplice, Lucr. 1, 1013. a - qui n'a qu'un pli, uni, simple; non mélangé.    - aut simplex est natura animantis...aut concreta est ex pluribus naturis, Cic. Nat. 3, 14, 34: ou la substance de l'animal est simple... ou elle est composée de plus d'un élément.    - (auditūs) iter simplex et directum, Cic. Nat. 2, 57, 144: conduit (de l'oreille) uni et droit.    - simplex officium, Cic. Sull. 9: devoir simple (sans complication).    - simplex est manere, illud anceps, Cic. Att. 12: la solution toute simple est de rester, l'autre (partir) est hasardeuse.    - simplex aqua, Ov. Am. 2, 6, 32: eau pure. b - seul, isolé, unique.    - simplici ordine intrarunt urbem, Liv. 44, 12, 6: ils pénétrèrent dans la ville sur une seule file.    - verba simplicia, collocata, Cic. de Or. 80: mots isolés, groupés.    - plus vice simplici, Hor. O. 4, 14, 13: plus d'une fois.    - non simplex Damasicthona vulnus adficit, Ov. M. 6: ce n'est pas qu'une seule fois que Damasichthon a été blessé.    - nec via mortis erat simplex, Virg. G. 3, 482: il y avait plus d'un chemin conduisant à la mort. c - simple, naturel, sans ornement, sans affectation.    - sonus vocis rectus et simplex, Cic. de Or. 3, 45: timbre de la voix simple et naturel.    - recta et simplicia, Cic. Off. 1: les choses simples et naturelles. d - simple, sans détours, sans duplicité, ingénu, naïf, crédule; sincère, ouvert, franc, droit.    - simplicissimi omnium habentur iracundi, Sen. Ir. 2, 16, 3: de toutes les personnes les plus franches passent pour être irascibles.    - vir apertus et simplex, Cic.: homme simple et ouvert (franc et ouvert).    - simplicior quis et est, Hor. S. 1, 3, 63: tel autre est trop franc. [st1]2 [-] Simplex, ĭcis, m.: Tac. Simplex (surnom).
    * * *
    simplex, ĭcis [sem, cf. semel + plico] [st1]1 [-] simplex, ĭcis [sem + plex; cf. semel]:    - abl. regul. simplici; simplice, Lucr. 1, 1013. a - qui n'a qu'un pli, uni, simple; non mélangé.    - aut simplex est natura animantis...aut concreta est ex pluribus naturis, Cic. Nat. 3, 14, 34: ou la substance de l'animal est simple... ou elle est composée de plus d'un élément.    - (auditūs) iter simplex et directum, Cic. Nat. 2, 57, 144: conduit (de l'oreille) uni et droit.    - simplex officium, Cic. Sull. 9: devoir simple (sans complication).    - simplex est manere, illud anceps, Cic. Att. 12: la solution toute simple est de rester, l'autre (partir) est hasardeuse.    - simplex aqua, Ov. Am. 2, 6, 32: eau pure. b - seul, isolé, unique.    - simplici ordine intrarunt urbem, Liv. 44, 12, 6: ils pénétrèrent dans la ville sur une seule file.    - verba simplicia, collocata, Cic. de Or. 80: mots isolés, groupés.    - plus vice simplici, Hor. O. 4, 14, 13: plus d'une fois.    - non simplex Damasicthona vulnus adficit, Ov. M. 6: ce n'est pas qu'une seule fois que Damasichthon a été blessé.    - nec via mortis erat simplex, Virg. G. 3, 482: il y avait plus d'un chemin conduisant à la mort. c - simple, naturel, sans ornement, sans affectation.    - sonus vocis rectus et simplex, Cic. de Or. 3, 45: timbre de la voix simple et naturel.    - recta et simplicia, Cic. Off. 1: les choses simples et naturelles. d - simple, sans détours, sans duplicité, ingénu, naïf, crédule; sincère, ouvert, franc, droit.    - simplicissimi omnium habentur iracundi, Sen. Ir. 2, 16, 3: de toutes les personnes les plus franches passent pour être irascibles.    - vir apertus et simplex, Cic.: homme simple et ouvert (franc et ouvert).    - simplicior quis et est, Hor. S. 1, 3, 63: tel autre est trop franc. [st1]2 [-] Simplex, ĭcis, m.: Tac. Simplex (surnom).
    * * *
        Simplex, simplicis, pen. corr. om. gen. Nomen numerale. Terent. Simple, Sengle.
    \
        Crinis simplex collectus in vnum nodum. Ouid. Cheveuls nouez et troussez sans coeffe ne autre couverture, Cheveuls tout seuls.
    \
        In docendo simplicem esse. Quintil. Enseigner simplement sans confusion et grande multiplicité ou varieté de preceptes.
    \
        Munditiis simplex mulier. Horat. Simple en accoustrements, et point excessive.
    \
        Anni simplices. Martial. Les premiers ans, Le temps d'enfance ou d'innocence.
    \
        Cibus simplex. Martial. Viande qui n'est point mistionnee, qui est toute d'une sorte.
    \
        Homo simplex. Cic. Tout descouvert, Qui n'ha rien caché, Qui va rondement et à la bonne foy, Qui n'est point faint ne double, Sans dol, Qui n'est point malicieux ne hypocrite.
    \
        Iter simplex et directum. Cic. Tout d'une facon, Chemin droict, et qui n'est point fourchu.
    \
        Rura simplicia. Plin. Les gents de village qui sont simples et vont à la bonne foy.

    Dictionarium latinogallicum > simplex

  • 19 solers

    sollers (sōlers), ertis [sollus ou solus + ars] [st2]1 [-] habile, adroit, ingénieux, subtil. [st2]2 [-] adroit, rusé. [st2]3 [-] Cato. fertile.    - abl. sing. -ti, qqf. -te.    - sollers cunctandi Fabius, Sil. 7, 126: Fabius habile à temporiser.    - sollers acumen, Cic.: esprit, finesse, sagacité.    - sollers auditus, Plin.: oreille fine.    - sollertissimus fundus, Cato.: fonds de terre très fertile.    - nihil sollertius, Cic.: rien de plus habile.
    * * *
    sollers (sōlers), ertis [sollus ou solus + ars] [st2]1 [-] habile, adroit, ingénieux, subtil. [st2]2 [-] adroit, rusé. [st2]3 [-] Cato. fertile.    - abl. sing. -ti, qqf. -te.    - sollers cunctandi Fabius, Sil. 7, 126: Fabius habile à temporiser.    - sollers acumen, Cic.: esprit, finesse, sagacité.    - sollers auditus, Plin.: oreille fine.    - sollertissimus fundus, Cato.: fonds de terre très fertile.    - nihil sollertius, Cic.: rien de plus habile.
    * * *
        Solers, solertis, om. gen. Contrarium est Inerti. Cicero. Ingenieux, Cault et fin, Plein d'astuce.
    \
        Solerti auditu animal. Plin. Qui oit fort cler.
    \
        Solertiorem custodiam praebet, quam canis. Columella. L'oye est de meilleur guet que le chien.

    Dictionarium latinogallicum > solers

  • 20 totus

    [st1]1 [-] totus, a, um (gén. totius, dat. toti): - [abcl][b]a - tout, tout entier. - [abcl]b - tout, chaque.[/b]    - voir la grammaire.    - tota terra, Cic.: la terre entière.    - tota luna, Cic.: la lune dans son plein.    - totus tremo, Ter.: je tremble de tous mes membres.    - hoc totum tuum est, Cic.: ce mérite est à toi sans partage.    - deus totus est visus, totus auditus, Plin.: dieu est tout oeil, tout oreille.    - totus in illis (nugis), Hor.: absorbé dans ces bagatelles.    - totus sum vester: je suis tout à vous.    - puer tota nocte flevit: l'enfant pleura toute la nuit.    - totâ Siciliâ ( = per totam Siciliam): par toute la Sicile.    - toto oppide (= per totum oppidum): par toute la ville.    - totus et mente et animo in bellum insistit, Caes. BG. 6. 5: [il se donne entièrement par ses pensées et par ses efforts vers la guerre] = il oriente toutes ses pensées et toute son énergie vers la guerre.    - totas in horas, Prop.: à toute heure.    - excipere deinde Gangen, maximum totius Indiae fluminum, Curt.: (il apprit) que viendrait ensuite le Gange, le plus grand des fleuves de toute l'Inde.    - bellum toti Graeciae inferre statuit, Just.: il décida de faire la guerre à toute la Grèce.    - quamquam toto die intentos Numidas habuerat, Sall. J.: bien qu'il eût tenu toute la journée les Numides en haleine.    - adsunt Puteoli toti, Cic. Ver.: toute la ville de Pouzzol est ici présente. [st1]2 [-] totus, a, um [tot]: aussi grand, aussi considérable.    - totus... quotus...: aussi grand... que...
    * * *
    [st1]1 [-] totus, a, um (gén. totius, dat. toti): - [abcl][b]a - tout, tout entier. - [abcl]b - tout, chaque.[/b]    - voir la grammaire.    - tota terra, Cic.: la terre entière.    - tota luna, Cic.: la lune dans son plein.    - totus tremo, Ter.: je tremble de tous mes membres.    - hoc totum tuum est, Cic.: ce mérite est à toi sans partage.    - deus totus est visus, totus auditus, Plin.: dieu est tout oeil, tout oreille.    - totus in illis (nugis), Hor.: absorbé dans ces bagatelles.    - totus sum vester: je suis tout à vous.    - puer tota nocte flevit: l'enfant pleura toute la nuit.    - totâ Siciliâ ( = per totam Siciliam): par toute la Sicile.    - toto oppide (= per totum oppidum): par toute la ville.    - totus et mente et animo in bellum insistit, Caes. BG. 6. 5: [il se donne entièrement par ses pensées et par ses efforts vers la guerre] = il oriente toutes ses pensées et toute son énergie vers la guerre.    - totas in horas, Prop.: à toute heure.    - excipere deinde Gangen, maximum totius Indiae fluminum, Curt.: (il apprit) que viendrait ensuite le Gange, le plus grand des fleuves de toute l'Inde.    - bellum toti Graeciae inferre statuit, Just.: il décida de faire la guerre à toute la Grèce.    - quamquam toto die intentos Numidas habuerat, Sall. J.: bien qu'il eût tenu toute la journée les Numides en haleine.    - adsunt Puteoli toti, Cic. Ver.: toute la ville de Pouzzol est ici présente. [st1]2 [-] totus, a, um [tot]: aussi grand, aussi considérable.    - totus... quotus...: aussi grand... que...
    * * *
        Totus, tota, totum. Tout.
    \
        Ossa atque pellis totus est. Plaut. Il n'ha que la peau et les os.
    \
        Totus displiceo mihi. Terent. Je me desplais totalement.
    \
        Totum se ad inuestigationem naturae contulit. Cic. Du tout.
    \
        Totum ei me tradidi. Cic. Totalement.
    \
        Totus est alienus a physicis. Cicero. Tout entierement, Du tout en tout.
    \
        Totus est noster. Cic. Il est tout nostre.
    \
        Totae aedes. Plaut. Toute la maison entierement.
    \
        Totis aedibus tenebrae. Plaut. Par toute la maison.
    \
        Hodie toto non vidi die. Terent. Au jourd'huy tout le jour.
    \
        Toto corpore, atque omnibus vngulis, vt dicitur, contentioni vocis asseruiunt. Cic. De toute leur force et puissance.
    \
        Tota erras via. Terent. Totalement.
    \
        Tota mente incumbere in curam aliquam. Cic. De tout son esprit et entendement.
    \
        Totis viribus. Liu. De toute sa force.

    Dictionarium latinogallicum > totus

См. также в других словарях:

  • Audītus — (lat., Anat.), Gehör; daher Auditus difficilis, Schwerhörigkeit …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Audītus — (lat.), das Gehör …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Auditus, S. — S. Auditus (Ovidius), Ep. (3. Juni). Der hl. Auditus (nach der portugiesischen Aussprache Ouvido und daher auch Ovidius genannt), war von Braga (Bracara) in Portugal gebürtig und wurde irrthümlich für einen Bischof daselbst gehalten, wie er denn… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Auditus — Au|di|tus der; <aus gleichbed. lat. auditus> Hörvermögen des menschlichen Hörorgans (hörbar sind Schwingungen im Frequenzbereich zwischen 20 u. 20 000 Hz) …   Das große Fremdwörterbuch

  • Auditus — klausa statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Auditus ryšiai: platesnis terminas – pagrindiniai terminai …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Auditus — Au|di̱tus m; : „Gehör“, Hörvermögen des menschlichen Hörorgans (hörbar sind Schwingungen im Frequenzbereich zwischen 20 und 20000AuditusHz) …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • auditus — A hearing …   Ballentine's law dictionary

  • Cervos haud quaque latere insidias, quoties arrectis sunt auribus, propterea quod tum auditus sint a… — Cervos haud quaque latere insidias, quoties arrectis sunt auribus, propterea quod tum auditus sint acerrimi; contra cum demiserint aures, facile capi. См. Уши навострить …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • ossicula auditus — [TA] auditory ossicles: the malleus, incus, and stapes, the small bones of the middle ear, which transmit vibrations from the tympanic membrane to the oval window. Called also ossicula auditoria [TA alternative] and ossicular chain. Auditory… …   Medical dictionary

  • Articulationes ossiculorum auditus — ausies kauliukų sąnariai statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Articulationes ossiculorum auditus ryšiai: platesnis terminas – klausomieji kauliukai siauresnis terminas – būgninė kilpelės jungtis siauresnis… …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Ligamenta ossiculorum auditus — ausies kauliukų raiščiai statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Ligamenta ossiculorum auditus ryšiai: platesnis terminas – klausomieji kauliukai siauresnis terminas – kilpelės plėvė siauresnis terminas – plaktuko …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»