Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

assiduo

  • 1 assiduo

    I assiduō adv. Pl, PM, Ap = assidue II assiduo, —, ātum, āre
    a. alicui flagella Vlg — усердно наказывать кого-л. розгой

    Латинско-русский словарь > assiduo

  • 2 assiduo

    [st1]1 [-] assiduō, adv. c. assidue. [st1]2 [-] assiduo, āre: - tr. - faire qqch fréquemment.

    Dictionarium latinogallicum > assiduo

  • 3 assiduo

    1. assiduō (adsiduō), Adv. (assiduus) = assidue, Plaut. cist. 185; mil. 50; most. 976; truc. 422. Lucil. sat. 5, 23. Plin. 26, 16. Apul. met. 9, 15.
    ————————
    2. assiduo (adsiduo), ātus, āre (assiduus), fleißig anwenden, fleißig beibringen, assiduat illi flagella, Vulg. Sirach 30, 1: antidotum ita morbis occurit, ut assiduatum omnes depellat, Ps. Augustin. serm. 64 extr.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > assiduo

  • 4 assiduo

    1.
    assĭdŭō ( ads-), adv., v. 2. assiduus fin.
    2.
    assĭdŭo ( ads-), āre, v. a. [2. assiduus], to apply constantly:

    filio flagella,

    Vulg. Eccli. 30, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > assiduo

  • 5 assiduo [1]

    1. assiduō (adsiduō), Adv. (assiduus) = assidue, Plaut. cist. 185; mil. 50; most. 976; truc. 422. Lucil. sat. 5, 23. Plin. 26, 16. Apul. met. 9, 15.

    lateinisch-deutsches > assiduo [1]

  • 6 assiduo [2]

    2. assiduo (adsiduo), ātus, āre (assiduus), fleißig anwenden, fleißig beibringen, assiduat illi flagella, Vulg. Sirach 30, 1: antidotum ita morbis occurit, ut assiduatum omnes depellat, Ps. Augustin. serm. 64 extr.

    lateinisch-deutsches > assiduo [2]

  • 7 assiduo

    I
    continually, constantly, regularly
    II
    assiduare, assiduavi, assiduatus V TRANS
    apply constantly; make constant use of (Souter); use regularly/incessantly

    Latin-English dictionary > assiduo

  • 8 uro

    ūro, ūssī, ūstum, ere ( statt *euso, vgl. altind. óšati, brennt, ušţa-ḥ, gebrannt = lat. ustus, griech. εὕω, ich senge, Aor. εύσαι), brennen, verbrennen, I) eig. u. übtr.: A) eig.: 1) im allg.: calidum hoc est: etsi procul est urit male, Plaut.: uri calore, Cic.: uri se patiuntur Indi, lassen sich von der Sonnenhitze brennen, Cic.: (sacer ignis) urit, corpore serpens, quamcumque arripuit partem, Lucr.: calx urit, hitzt (als Arznei genommen), Plin. – zona usta, die heiße Zone, Macr. – Partic. subst., a) ūsta, ae, f., der gebrannte Ocker, Vitr. 7, 11, 2. – b) ūstī, ōrum, m., Gebrannte, Verbrannte, durch Feuer usw. Verwundete, Plin.: a sole usti, Plin. – 2) insbes.: a) als mediz. t.t., brennen = mit Feuer behandeln, nos et urimur et secamur, Salv.: in corpore si quid eiusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic.: si uri non potest vulnus, Cels.: quotios quid ustum est, Cels. – b) als t.t. der Malerei, α) enkaustisch malen, tabulam coloribus, Ov. fast. 3, 831. – β) enkaustisch auftragen, einbrennen, picta coloribus ustis puppis, Ov. fast. 4, 275. – c) verbrennen, brennend verzehren, verheeren, α) übh.: hominem mortuum, Cic.: agros, Liv.: urbes hostium, Tac.: naves, Hor.: terram urere, vicos exscindere, Curt.: ignis urit domos, Hor.: arbos uritur, Ov.: ut summum periculum esset, ne Appio suae aedes urerentur (in Brand geraten möchten), Cic.: sexus infirmus uri se perpetitur, Lact. (vgl. Bünem. Lact. 5, 13, 14): absol., urendo populandoque gesserunt beela, durch Sengen u. Brennen, Liv. 7, 22, 4. – β) als Feuerungs- od. Leuchtmaterial brennen, verbrennen, picem et ceras et cetera alimenta flammae, Ov.: odoratam nocturna in lumina cedrum, Verg.: in usum nocturni luminis uri (von den Christen), Tac.

    B) übtr.: 1) austrocknen, ausdörren, versengen, brennen, brennend schmerzen, (cicer) urit solum, Plin.: urit lini seges campum, Verg.: fimum suillum urit vineas, Plin.: terras, solum, Ov.: sitis urit herbas, Ov.: sitis guttur od. fauces urit, Ov.: nec febribus uror anhelis, Ov.: dysenteria si urit, Plin. – 2) durch allzustarke Reibung brennen, reiben, abreiben, wund machen, ea (terebra) excavat, non urit, Colum.: calceus... si minor, uret, Hor.: si te forte meae gravis uret sarcina chartae, Hor.: lorica urit lacertos, Prop.: cum aculeus sagittae aut glandis abditae introrsus tenui vulnere in speciem urit, Liv. – 3) v. Kälte, Frost usw., versengen, verletzen, iis, quae frigus usserit, remedio sunt, Frostschäden, Plin.: ustus ab assiduo frigore Pontus, Ov.: nec nova per g lidas herba sit usta nives, Ov.: Scythae continuis frigoribus uruntur, haben zu leiden vom usw., Iustin.

    II) bildl.: A) entzünden, entflammen, a) im üblen Sinne, v. einer Leidenschaft oder einer die Leidenschaft erregenden Person oder Sache, entflammen, martern, verzehren, Paffiv uri = entbrannt sein, brennen, glühen, verzehrt werden, amor urit me, Verg.: Daphnis me malus urit, Verg.: uritur infelix Dido, Verg.: quid in hospite ureris? bist du entbrannt für den G., Ov.: urit me Glycerae nitor, urit prava protervitas, Hor.: uror, seu tibi etc., Hor.: omnia haec mala, quibus uror torreor vexor, Arnob.: meum iecur urere bilis, Hor.: urit enim fulgore suo, erfüllt mit Neid, Hor.: quod urit invidiam, den Neid zur Marter macht, Liv. – uro hominem, ich ärgere ihn, Ter.; vgl. id nunc his cerebrum uritur, me esse etc., das ärgert sie, daß ich usw., Plaut. – b) im guten Sinne, zur Nachahmung entflammen, alqm avorum laudibus, Val. Flacc. 1, 446.

    B) beunruhigen, drücken, beschweren, belästigen, belästigend heimsuchen, eos bellum Romanum urebat, Liv.: quo (bello) Italia urebatur, Liv.: Aetolos dies noctesque assiduo labore urente, Liv.: populum gravis urebat infesto mari annona, Vell.: pestilentia urens simul urbem atque agrs, Liv.: quidam in quaslibet aures quidquid illos urit (was sie drückt) exonerant, Sen.

    lateinisch-deutsches > uro

  • 9 foedo

    foedo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] rendre laid, défigurer (par une blessure), mutiler, dévaster. [st2]2 [-] souiller, salir (au pr. et au fig.). [st2]3 [-] flétrir, avilir, déshonorer.    - pectora pugnis foedare, Virg. En. 11, 86: se meurtrir le sein à coups de poing.    - foedare hostium copias, Plaut. Am. 1, 1, 91: maltraiter l'armée ennemie.    - ferro foedare volucres, Virg. En. 3, 241: blesser des oiseaux avec le fer.    - foedare agros, Liv.: dévaster les champs.    - nonnihil in Sarmatarum habitum foedantur, Tac. G.: ils ont un petite ressemblance hideuse avec les Sarmates.    - assiduo noctem foedare imbre, Claud. VI. Cons. Hon. 538: attrister la nuit par une pluie continuelle.    - nubes foedavere lumen, Sall. Fragm.: les nuages obscurcirent la lumière.    - Harpyiae contactu omnia foedant, Virg. En. 3.227: les Harpies souillent tout de leur contact.    - foedare in pulvere crines, Virg. En. 12.99: salir ses cheveux dans la poussière.    - foedare tellurem sanguine, Ov. M. 6.238: rougir la terre de son sang.    - foedare gloriam majorum, Plaut. Trin. 3.2.30: flétrir la gloire de ses ancêtres.    - vestis serica viros foedat, Tac.: un habit de soie dégrade les hommes.
    * * *
    foedo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] rendre laid, défigurer (par une blessure), mutiler, dévaster. [st2]2 [-] souiller, salir (au pr. et au fig.). [st2]3 [-] flétrir, avilir, déshonorer.    - pectora pugnis foedare, Virg. En. 11, 86: se meurtrir le sein à coups de poing.    - foedare hostium copias, Plaut. Am. 1, 1, 91: maltraiter l'armée ennemie.    - ferro foedare volucres, Virg. En. 3, 241: blesser des oiseaux avec le fer.    - foedare agros, Liv.: dévaster les champs.    - nonnihil in Sarmatarum habitum foedantur, Tac. G.: ils ont un petite ressemblance hideuse avec les Sarmates.    - assiduo noctem foedare imbre, Claud. VI. Cons. Hon. 538: attrister la nuit par une pluie continuelle.    - nubes foedavere lumen, Sall. Fragm.: les nuages obscurcirent la lumière.    - Harpyiae contactu omnia foedant, Virg. En. 3.227: les Harpies souillent tout de leur contact.    - foedare in pulvere crines, Virg. En. 12.99: salir ses cheveux dans la poussière.    - foedare tellurem sanguine, Ov. M. 6.238: rougir la terre de son sang.    - foedare gloriam majorum, Plaut. Trin. 3.2.30: flétrir la gloire de ses ancêtres.    - vestis serica viros foedat, Tac.: un habit de soie dégrade les hommes.
    * * *
        Foedo, foedas, foedare. Plaut. Enlaidir, Gaster, Maculer, Souiller, Desfigurer.
    \
        Foedata turpidine sacella. Cic. Polluz.
    \
        Foedare aliquem appellatione. Cato apud Plinium. Vilener et deshonorer.

    Dictionarium latinogallicum > foedo

  • 10 lubricus

    lūbrĭcus, a, um [st1]1 [-] glissant, où l'on glisse; lisse, poli; gluant.    - assiduo lubricus imbre lapis, Mart. 4, 18, 2.: pierre que la pluie continuelle a rendue glissante.    - lubrica glacies, Liv.: glace qui fait glisser.    - anceps hic et lubricus locus est, etiam cum illi necessitas lenocinatur, Plin. Ep. 1, 8: dangereux et glissant est ce lieu, alors même que la nécessité nous y presse.    - lubricus anguis ingens, Virg. En. 5: un énorme serpent ondoyant. [st1]2 [-] difficile, dangereux, périlleux, hasardeux, délicat.    - perdifficilis et lubrica defensionis ratio, Cic. Planc. 2, 5: plan de défense bien difficile et bien délicat. [st1]3 [-] mobile, coulant.    - natura lubricos oculos fecit, Cic. Nat. 2, 57, 142: la nature a donné aux yeux la mobilité. [st1]4 [-] qui échappe, qui fuit, inconstant, incertain, décevant, trompeur, séduisant.    - vultus nimium lubricus aspici, Hor. C. 1, 19, 8: visage trop séduisant à regarder.    - nequiquam patrias tentasti lubricus artes, Virg. En. 11, 716: en vain, pour m'échapper, tu as essayé les ruses chères à ta patrie. [st1]5 [-] porté à, disposé à, prêt à.    - flore capi juvenum primaevo lubrica mentem nympha, Sil. 5: nymphe trop portée à s'éprendre de jeunes hommes à la fleur de l'âge.    - aetas, quae magis ad vitium lubrica esse consuevit, Ambr.: âge qui est plus qu'un autre porté au vice.
    * * *
    lūbrĭcus, a, um [st1]1 [-] glissant, où l'on glisse; lisse, poli; gluant.    - assiduo lubricus imbre lapis, Mart. 4, 18, 2.: pierre que la pluie continuelle a rendue glissante.    - lubrica glacies, Liv.: glace qui fait glisser.    - anceps hic et lubricus locus est, etiam cum illi necessitas lenocinatur, Plin. Ep. 1, 8: dangereux et glissant est ce lieu, alors même que la nécessité nous y presse.    - lubricus anguis ingens, Virg. En. 5: un énorme serpent ondoyant. [st1]2 [-] difficile, dangereux, périlleux, hasardeux, délicat.    - perdifficilis et lubrica defensionis ratio, Cic. Planc. 2, 5: plan de défense bien difficile et bien délicat. [st1]3 [-] mobile, coulant.    - natura lubricos oculos fecit, Cic. Nat. 2, 57, 142: la nature a donné aux yeux la mobilité. [st1]4 [-] qui échappe, qui fuit, inconstant, incertain, décevant, trompeur, séduisant.    - vultus nimium lubricus aspici, Hor. C. 1, 19, 8: visage trop séduisant à regarder.    - nequiquam patrias tentasti lubricus artes, Virg. En. 11, 716: en vain, pour m'échapper, tu as essayé les ruses chères à ta patrie. [st1]5 [-] porté à, disposé à, prêt à.    - flore capi juvenum primaevo lubrica mentem nympha, Sil. 5: nymphe trop portée à s'éprendre de jeunes hommes à la fleur de l'âge.    - aetas, quae magis ad vitium lubrica esse consuevit, Ambr.: âge qui est plus qu'un autre porté au vice.
    * * *
        Lubricus, pen. corr. Adiect. vt Lubricus locus. Cic. Glissant ou grillant tellement qu'on ne si peult arrester, Lubrique.
    \
        Lubricus anguis. Virgil. Qui est si glissant qu'on ne le peult tenir és mains qu'il n'eschappe.
    \
        Oculi dicti sunt lubrici. Cic. Qui sont en lieu grillant et sans arrest, Qui facilement se meuvent ca et là.
    \
        Lubricam adolescentiam, per translationem vocamus. Cic. En laquelle on grille et tombe on facilement en peché.
    \
        Lubricus. Virgil. Decevant, Muable, Variable, Incertain.
    \
        Lubricus assensus. Cic. Accord inconstant.

    Dictionarium latinogallicum > lubricus

  • 11 luceo

    lūcĕo, ēre, luxi [lux]    - intr. et qqf. tr. - - intr. - [st1]1 [-] briller, luire, éclairer (en parl. des astres, du jour...)    - dum meus assiduo luceat igne focus, Tib. 1, 1, 6: pourvu que mon foyer s'éclaire d'un feu constant.    - rara per occultos lucebat semita calles, Virg. En. 9: parmi les sentiers obscurs, un bout de chemin parfois était éclairé.    - concavae lucent genae, Sen.: ses yeux brillent au fond de leurs orbites profondes. [st1]2 [-] apparaître, naître (en parl. du jour).    - en umquam lucebit in orbe ille dies, Sil. 16, 91: verra-t-on jamais luire ce jour?    - lucet, impers.: il fait jour, il fait clair.    - lucebat jam fere, Cic. Verr.: il faisait déjà presque jour.    - priusquam lucet, adsunt, Plaut. Mil.: avant le lever du jour, ils sont là.    - expergiscere: lucet hoc, inquam, Plaut. Mil.: debout! il fait jour, te dis-je.    - si luxerit, Catul.: quand il fera jour. [st1]3 [-] briller à travers, être visible, se montrer à travers.    - femineum lucet sic per bombycina corpus, Mart. 8, 68, 7: ainsi le corps d'une femme se laisse voir sous la gaze de soie. [st1]4 [-] être clair, être évident, être manifeste, sauter aux yeux.    - lucent officia tua, Cic.: tes services sont connus    - cum res ipsa tot argumentis luceat, Plaut. Mil.: alors que tant de preuves rendent le fait évident. - tr. - [st1]5 [-] faire luire, faire briller.    - huic lucebis novae nuptae facem, Plaut. Cas.: tu porterars la torche devant la nouvelle mariée.    - tute tibi puer es; lautus luces cereum, Plaut. Curc.: tu es toi-même ton propre valet; tiré à quatre épingles, tu portes le flambeau.
    * * *
    lūcĕo, ēre, luxi [lux]    - intr. et qqf. tr. - - intr. - [st1]1 [-] briller, luire, éclairer (en parl. des astres, du jour...)    - dum meus assiduo luceat igne focus, Tib. 1, 1, 6: pourvu que mon foyer s'éclaire d'un feu constant.    - rara per occultos lucebat semita calles, Virg. En. 9: parmi les sentiers obscurs, un bout de chemin parfois était éclairé.    - concavae lucent genae, Sen.: ses yeux brillent au fond de leurs orbites profondes. [st1]2 [-] apparaître, naître (en parl. du jour).    - en umquam lucebit in orbe ille dies, Sil. 16, 91: verra-t-on jamais luire ce jour?    - lucet, impers.: il fait jour, il fait clair.    - lucebat jam fere, Cic. Verr.: il faisait déjà presque jour.    - priusquam lucet, adsunt, Plaut. Mil.: avant le lever du jour, ils sont là.    - expergiscere: lucet hoc, inquam, Plaut. Mil.: debout! il fait jour, te dis-je.    - si luxerit, Catul.: quand il fera jour. [st1]3 [-] briller à travers, être visible, se montrer à travers.    - femineum lucet sic per bombycina corpus, Mart. 8, 68, 7: ainsi le corps d'une femme se laisse voir sous la gaze de soie. [st1]4 [-] être clair, être évident, être manifeste, sauter aux yeux.    - lucent officia tua, Cic.: tes services sont connus    - cum res ipsa tot argumentis luceat, Plaut. Mil.: alors que tant de preuves rendent le fait évident. - tr. - [st1]5 [-] faire luire, faire briller.    - huic lucebis novae nuptae facem, Plaut. Cas.: tu porterars la torche devant la nouvelle mariée.    - tute tibi puer es; lautus luces cereum, Plaut. Curc.: tu es toi-même ton propre valet; tiré à quatre épingles, tu portes le flambeau.
    * * *
        Luceo, luces, luxi, lucere. Luire, Rendre lumiere et clarté.

    Dictionarium latinogallicum > luceo

  • 12 uro

    ūro, ūssī, ūstum, ere ( statt *euso, vgl. altind. уšati, brennt, ušţa-ḥ, gebrannt = lat. ustus, griech. ε ω, ich senge, Aor. εύσαι), brennen, verbrennen, I) eig. u. übtr.: A) eig.: 1) im allg.: calidum hoc est: etsi procul est urit male, Plaut.: uri calore, Cic.: uri se patiuntur Indi, lassen sich von der Sonnenhitze brennen, Cic.: (sacer ignis) urit, corpore serpens, quamcumque arripuit partem, Lucr.: calx urit, hitzt (als Arznei genommen), Plin. – zona usta, die heiße Zone, Macr. – Partic. subst., a) ūsta, ae, f., der gebrannte Ocker, Vitr. 7, 11, 2. – b) ūstī, ōrum, m., Gebrannte, Verbrannte, durch Feuer usw. Verwundete, Plin.: a sole usti, Plin. – 2) insbes.: a) als mediz. t.t., brennen = mit Feuer behandeln, nos et urimur et secamur, Salv.: in corpore si quid eiusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic.: si uri non potest vulnus, Cels.: quotios quid ustum est, Cels. – b) als t.t. der Malerei, α) enkaustisch malen, tabulam coloribus, Ov. fast. 3, 831. – β) enkaustisch auftragen, einbrennen, picta coloribus ustis puppis, Ov. fast. 4, 275. – c) verbrennen, brennend verzehren, verheeren, α) übh.: hominem mortuum, Cic.: agros, Liv.: urbes hostium, Tac.: naves, Hor.: terram urere, vicos exscindere, Curt.: ignis urit domos, Hor.: arbos uritur, Ov.: ut summum periculum esset, ne Appio suae aedes urerentur (in Brand geraten möchten),
    ————
    Cic.: sexus infirmus uri se perpetitur, Lact. (vgl. Bünem. Lact. 5, 13, 14): absol., urendo populandoque gesserunt beela, durch Sengen u. Brennen, Liv. 7, 22, 4. – β) als Feuerungs- od. Leuchtmaterial brennen, verbrennen, picem et ceras et cetera alimenta flammae, Ov.: odoratam nocturna in lumina cedrum, Verg.: in usum nocturni luminis uri (von den Christen), Tac.
    B) übtr.: 1) austrocknen, ausdörren, versengen, brennen, brennend schmerzen, (cicer) urit solum, Plin.: urit lini seges campum, Verg.: fimum suillum urit vineas, Plin.: terras, solum, Ov.: sitis urit herbas, Ov.: sitis guttur od. fauces urit, Ov.: nec febribus uror anhelis, Ov.: dysenteria si urit, Plin. – 2) durch allzustarke Reibung brennen, reiben, abreiben, wund machen, ea (terebra) excavat, non urit, Colum.: calceus... si minor, uret, Hor.: si te forte meae gravis uret sarcina chartae, Hor.: lorica urit lacertos, Prop.: cum aculeus sagittae aut glandis abditae introrsus tenui vulnere in speciem urit, Liv. – 3) v. Kälte, Frost usw., versengen, verletzen, iis, quae frigus usserit, remedio sunt, Frostschäden, Plin.: ustus ab assiduo frigore Pontus, Ov.: nec nova per g lidas herba sit usta nives, Ov.: Scythae continuis frigoribus uruntur, haben zu leiden vom usw., Iustin.
    II) bildl.: A) entzünden, entflammen, a) im üblen Sinne, v. einer Leidenschaft oder einer die Leiden-
    ————
    schaft erregenden Person oder Sache, entflammen, martern, verzehren, Paffiv uri = entbrannt sein, brennen, glühen, verzehrt werden, amor urit me, Verg.: Daphnis me malus urit, Verg.: uritur infelix Dido, Verg.: quid in hospite ureris? bist du entbrannt für den G., Ov.: urit me Glycerae nitor, urit prava protervitas, Hor.: uror, seu tibi etc., Hor.: omnia haec mala, quibus uror torreor vexor, Arnob.: meum iecur urere bilis, Hor.: urit enim fulgore suo, erfüllt mit Neid, Hor.: quod urit invidiam, den Neid zur Marter macht, Liv. – uro hominem, ich ärgere ihn, Ter.; vgl. id nunc his cerebrum uritur, me esse etc., das ärgert sie, daß ich usw., Plaut. – b) im guten Sinne, zur Nachahmung entflammen, alqm avorum laudibus, Val. Flacc. 1, 446.
    B) beunruhigen, drücken, beschweren, belästigen, belästigend heimsuchen, eos bellum Romanum urebat, Liv.: quo (bello) Italia urebatur, Liv.: Aetolos dies noctesque assiduo labore urente, Liv.: populum gravis urebat infesto mari annona, Vell.: pestilentia urens simul urbem atque agrs, Liv.: quidam in quaslibet aures quidquid illos urit (was sie drückt) exonerant, Sen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > uro

  • 13 adsiduo

    1.
    assĭdŭō ( ads-), adv., v. 2. assiduus fin.
    2.
    assĭdŭo ( ads-), āre, v. a. [2. assiduus], to apply constantly:

    filio flagella,

    Vulg. Eccli. 30, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > adsiduo

  • 14 sol

    sōl, sōlis, m. [Sanscr. svar, shine; cf. Gr. Seirios, seir, selas, Helenê; and Lat. serenus].
    I.
    Sing., the sun, as a heavenly body.
    A.
    In gen.:

    tempora duorum generum sunt, unum annale, quod sol circuitu suo finit,

    Varr. R. R. 1, 27:

    solis cursus lunaeque meatus,

    Lucr. 5, 77:

    annum ad cursum solis accommodavit,

    Suet. Caes. 40:

    liquidi fons luminis aetherius sol,

    Lucr. 5, 282:

    quid potest esse sole majus?

    Cic. Ac. 2, 26, 82:

    illud dubium esse nulli potest quin arcus imago solis sit,

    Sen. Q. N. 1, 3, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    Sol oriens or solis ortus, the east, as a quarter of the heavens:

    spectant in septemtrionem et orientem solem,

    Caes. B. G. 1, 1; 5, 13; 7, 69; cf.:

    a sole exoriente supra Maeotis paludes, Cic. poët. Tusc. 5, 17, 49: si illud signum solis ortum conspiceret,

    id. Cat. 3, 8, 20:

    facem stellae ab ortu solis ad occidentem porrigi visam,

    Liv. 29, 14, 3:

    ab ortu solis flare venti,

    id. 25, 27, 6.—
    2.
    Sol occidens or solis occasus, the west:

    alterum (litus) vergit ad solem occidentem,

    Caes. B. G. 5, 13:

    laborant ut spectent sua triclinaria ad solem occidentem,

    Varr. R. R. 1, 13 fin.:

    spectat inter occasum solis et septemtriones,

    north-west, Caes. B. G. 1, 1:

    quae (pars insulae) est propius solis occasum,

    id. ib. 4, 28.—Cf. poet.:

    sub sole cadente,

    Manil. 4, 791.—In phrases, sol is often omitted by ellipsis: unde sol oritur oriens nuncupatur aut ortus;

    quo demergitur occidens vel occasus,

    Mel. 1, 1 init.; v. orior, ortus, occĭdo.—
    3.
    Sol oriens or sol (solis) ortus= sunrise; sol occidens or solis (sol) occasus = sunset:

    qui solem nec occidentem umquam viderint, nec orientem,

    Cic. Fin. 2, 8, 23:

    sole orto Gracchus copias educit,

    Liv. 24, 15, 1:

    prius orto Sole,

    Hor. Ep. 2, 1, 113:

    certi solis lunaeque et ortus et occasus sunt,

    Liv. 44, 37, 7:

    numquam ab orto sole ad occidentem... a curiā abscessit,

    id. 27, 50, 4:

    ut, equis insidentes, solis ortu cursum in quemdam locum dirigerent,

    Val. Max. 7, 3, 2 ext.:

    solis occasu,

    Caes. B. G. 1, 50; Liv. 24, 17, 7:

    ad (sub) solis occasum,

    towards sunset, Caes. B. G. 5, 8; 2, 11:

    in occasum declivi sole,

    Plin. 8, 50, 76, § 203.— Poet.:

    surgente a sole,

    Hor. S. 1, 4, 29.—For sol occasus, v. occidere, and Plaut. Men. 2, 3, 87 (ante solem occasum); id. ib. 5, 7, 35 (ad solem occasum); cf.:

    ab exortu ad occasum perstare contuentis solem,

    Plin. 7, 2, 2, § 22.—
    4.
    To designate a clime, country, etc., as eastern or southern (post-Aug.):

    ille Liberi currus triumphantem usque ad Thebas a solis ortu vehat,

    Sen. Vit. Beat. 25, 4:

    terminos civitatis nostrae cum sole metimur,

    id. Ot. Sap. 4 (31), 1. it tamen ultra oceanum solemque, id. Ep. 94, 63:

    sub alio sole,

    in another clime, Manil. 4, 171; cf.:

    ut sua orientis occidentisque terminis finiat (sc. solis),

    Sen. Ep. 92, 32.—
    5.
    Trop., of a great good or a great man:

    sol excidisse mihi e mundo videtur,

    Cic. Att. 9, 10, 3:

    solem e mundo tollere videntur qui, etc.,

    id. Lael. 13, 47:

    P. Africanus, sol alter (with sole geminato),

    id. N. D. 2, 5, 14; cf. Hor. S. 1, 7, 24:

    neque mundum posse duobus solibus regi, neque orbem, etc.,

    Just. 11, 12.—
    6.
    Prov.:

    et sceleratis sol oritur,

    Sen. Ben. 4, 26, 1; cf.:

    qui solem suum oriri facit super bonos et malos,

    Vulg. Matt. 5, 45: nondum omnium dierum sol occidit (Germ. Es ist noch nicht aller Tage Abend) = there are more days yet to come, sc. when the tables may be turned, Liv. 39, 26, 9.—
    C.
    The poets reckon time in many ways by the movement, etc., of the sun:

    bis me sol adiit gelidae post frigora brumae,

    two years, Ov. Tr. 4, 7, 1:

    donec sol annuus omnes conficeret metas,

    within a year, Stat. Achill. 1, 455; cf. Nemes. Cyn. 122:

    octavo lumine solis,

    on the eighth day, Lucr. 6, 1195:

    sol septimus,

    Juv. 15, 44:

    cum sol Herculei terga leonis adit,

    in midsummer, Ov. A. A. 1, 68: O sol Pulcher, O laudande (= dies;

    sc. Augusti reditus),

    Hor. C. 4, 2, 46; cf. id. S. 1, 9, 72:

    supremo sole,

    at noon, id. Ep. 1, 5, 3:

    sub medium solem,

    Manil. 4, 651; cf. id. 4, 593:

    sol abit,

    it is growing late, Plaut. Merc. 5, 2, 32; cf.:

    a primo ad ultimum solem,

    all day long, Amm. 14, 6, 10.—
    D.
    Transf., the sun, sunlight, sunshine, heat of the sun:

    ager soli ostentus,

    exposed to the sun, Cato, R. R. 6:

    sarmenta imponito quae frigus defendant et solem,

    id. ib. 48 (49):

    uvas ponite in sole biduum,

    id. ib. 112 (113):

    sol semper hic est a mani ad vesperum,

    Plaut. Most. 3, 2, 80:

    quin exta inspicere in sole etiam vivo licet,

    id. Aul. 3, 6, 29:

    nec res posse in sole videri, ni, etc.,

    Lucr. 5, 292:

    nunc quidem paululum a sole,

    out of the sun, Cic. Tusc. 5, 32, 92:

    cum in sole ambulem,

    id. de Or. 2, 14, 60:

    apricatio in illo Lucretino tuo sole,

    id. Att. 7, 11, 1; cf. id. ib. 12, 6, 1:

    iter in calescente sole factum erat,

    Liv. 44, 36 init.:

    torrente meridiano sole,

    id. 44, 38:

    ex vehementi sole,

    id. 28, 15, 11:

    urente assiduo sole,

    id. 44, 33 fin.:

    ut veniens dextrum latus aspiciat sol,

    light of the morning sun, Hor. Ep. 1, 16, 6:

    reformidant insuetum lumina solem,

    Ov. P. 3, 4, 49; cf.:

    nam et solem lumina aegra formidant,

    Sen. Vit. Beat. 20, 6:

    adversi solis ab ictu,

    sunstroke, Ov. M. 3, 183:

    altera (spelunca) solem non recipit,

    Sen. Ep. 55, 6:

    sole correptis,

    Plin. 29, 6, 38, § 119:

    pisces, quos sole torreant,

    id. 7, 2, 2, § 30:

    siccatur in sole,

    id. 19, 1, 3, § 16:

    in agmine (Caesar) anteibat capite detecto, seu sol seu imber esset,

    Suet. Caes. 57:

    patiens pulveris atque solis,

    Hor. C. 1, 8, 4.— And trop.: in solem ac pulverem procedere, or producere, into heat and dust, i. e. into practical life (opp. umbra eruditorum), Cic. Brut. 9, 37; id. Leg. 3, 6, 14.—In a similar sense:

    cedat stilus gladio, umbra soli,

    Cic. Mur. 14, 30.—Prov.:

    clarior quam solis radii,

    Plaut. Mil. 1, 1, 2:

    sole ipso est clarius,

    Arn. 1, n. 47; cf.

    the class. luce clarius, and: cum id solis luce videatur clarius,

    Cic. Div. 1, 3, 6.
    II.
    Plur.
    A.
    Suns, images of the sun (class.):

    neque pauci neque leves sunt qui se duo soles vidisse dicant,

    Cic. Rep. 1, 10, 15:

    Albae duos soles visos ferebant,

    Liv. 28, 11, 3:

    et rursus plures soles simul cernuntur,

    Plin. 2, 31, 31, § 99:

    quid eas vocem? imagines solis? Historici soles vocant, et binos ternosque adparuisse memoriae tradunt,

    Sen. Q. N. 1, 11, 2.—
    B.
    Poet. = days (v. I. C.):

    nec tamen illis solibus ulla comparebat avis,

    Lucr. 6, 1219:

    saepe ego longos Cantando puerum memini me condere soles,

    to spend the long summer days in singing, Verg. E. 9, 52:

    tres soles... Erramus,

    id. A. 3, 203; cf. Sil. 3, 554:

    Bajani soles,

    the sunny days of Bajœ, Mart. 6, 43, 5:

    O soles!

    id. 10, 51, 6: soles fulsere quondam tibi candidi, Cat. 8, 3, 8:

    soles occidere et redire possunt,

    id. 5, 4:

    longis solibus,

    Stat. Th. 5, 460:

    solibus arctis,

    short winter days, id. S. 1, 3, 88.—So, to describe certain seasons:

    solibus hibernis... gratior,

    than the sun in winter, Ov. M. 13, 793:

    si numeres anno soles et nubila toto,

    the sunny and cloudy days, id. Tr. 5, 8, 31.—
    C.
    Light or heat of the sun ( poet. and in postAug. prose; cf.

    D. supra): pars terrai perusta solibus assiduis,

    Lucr. 5, 253; cf. Ov. H. 5, 112:

    pluviis et solibus icta,

    Lucr. 6, 1101:

    quae carent ventis et solibus,

    i. e. are buried, Hor. Epod. 16, 13; 2, 41:

    et soles melius nitent,

    id. C. 4, 5, 8; cf. id. Ep. 1, 10, 17:

    ex imbri soles Prospicere... poteris,

    Verg. G. 1, 393:

    inque novos soles audent se gramina tuto Credere,

    id. ib. 2, 332;

    similarly,

    Ov. F. 4, 404; Stat. Th. 1, 363; 4, 421; 4, 831:

    tum blandi soles,

    Ov. F. 1, 157:

    frigore soles juvant,

    id. R. Am. 405; so Mart. 10, 42:

    Romulus et frater... Solibus et campo corpora nuda dabant,

    Ov. F. 2, 366:

    aequora semper solibus orba tument,

    id. P. 1, 3, 54:

    solibus rupta glacies,

    Juv. 4, 43:

    geminā pereunt caligine soles,

    Stat. Th. 5, 154:

    aestivos quo decipis aere soles?

    id. S. 4, 4, 19:

    tacent exhausti solibus amnes,

    id. Th. 3, 2, 59; 4, 56; Mart. 10, 12, 7; 8, 14, 4; 14, 28; Ov. M. 1, 435:

    cura soles assiduo quaerendi,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    perpeti soles,

    id. 36, 22, 45, § 162:

    evitatis solibus,

    id. 28, 12, 50, § 186:

    (sal) siccatur aestivis solibus,

    id. 31, 7, 39, § 73:

    merguntur in aquam solibus tepefactam,

    id. 19, 1, 3, § 17:

    nec campi minus soles accipiunt,

    id. 17, 4, 3, § 29:

    sarculatio novos soles admittit,

    id. 18, 21, 50, § 184; cf. id. 12, 5, 11, § 23; 12, 7, 14, § 26:

    aurea pellebant tepidos umbracula soles,

    Ov. F. 2, 311:

    dum patula defendimus arbore soles,

    Stat. S. 3, 1, 70.—Very rarely of the sun's revolution, without reference to light or heat:

    quae via soles praecipitet,

    Stat. Th. 6, 362.—In class. prose sometimes solis ardores, with the force of the poet. soles:

    et nimios solis defendit ardores,

    Cic. Sen. 15, 53; cf.:

    propter nimios solis ardores,

    Sen. Ep. 90, 17.
    III.
    Sol, the Sun-god.
    A.
    Lit.
    a.
    The ancient Italian deity Sol, represented as driving the four-horse sun-chariot from east to west; later identified with the Greek Helios, and hence often called Titan or Phœbus by the poets:

    signi dic quid est? Cum quadrigis Sol exoriens,

    Plaut. Am. 1, 1, 269:

    Sol... aeternam suscepit lampada mundi,

    Lucr. 5, 402:

    rapax vis Solis equorum,

    id. 5, 402:

    quod magni filia Solis eram,

    Ov. R. Am. 276; id. M. 14, 346:

    Solis currus,

    id. P. 4, 6, 48:

    secundum (invocabis) Solem et Lunam,

    Varr. R. R. 1, 1 med.:

    grates tibi ago, summe Sol,

    Cic. Rep. 6, 9, 9:

    Sol Phaëthonti filio facturum se esse dixit quidquid optasset,

    id. Off. 3, 25, 94:

    Quid? illum filium Solis nonne patris ipsius luce indignum putas?

    id. Tusc. 3, 12, 26:

    qui Solem aurigando aequiperare existimaretur,

    Suet. Ner. 53:

    Solis colossus Rhodi,

    Plin. 34, 7, 18, § 41; 34, 8, 19, § 63.—Comic.:

    credo edepol equidem dormire Solem atque adpotum probe,

    Plaut. Am. 1, 1, 129.—
    b.
    The Phœnician sun-god Heliogabalus (Elagabal), whose worship was introduced by the later emperors (Aurelianus, Heliogabalus):

    ad templum Heliogabali tetendit... et Romae Soli templum posuit,

    Vop. Aur. 25; cf. id. ib. 4; 14; 35; 39; Lampr. Heliog. 1; 3; afterwards called Sol Invictus, whose birthday, acc. to the Calendar. Const., was celebrated December 25th; cf. Julian. Or. 4, p. 156.—
    c.
    Of the sun-worship of other nations:

    (Germani) deorum numero ducunt Solem et Vulcanum et Lunam,

    Caes. B. G. 6, 21; cf.:

    rex regum, frater Solis et Lunae,

    of the king of Persia, Amm. 17, 5, 3.—
    B.
    The sun-god as emblem of omniscience:

    non potuit reperire, si ipsi Soli quaerundas dares, lepidiores ad hanc rem quam ego dabo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 206:

    meliorem neque tu reperis, neque Sol videt,

    id. Stich. 1, 2, 53:

    at vigiles mundi... Sol et Luna,

    Lucr. 5, 1435:

    si hoc uno quicquam Sol vidisset iniquius,

    Cic. Off. 2, 8, 28:

    O Solem ipsum beatissimum, qui antequam se abderet fugientem vidit Antonium,

    id. Phil. 14, 10, 27:

    Solem consule, qui late facta diurna videt,

    Ov. F. 4, 582:

    quis Solem fallere possit?

    id. A. A. 2, 573; cf. Plaut. Bacch. 2, 3, 21; Sen. Herc. Fur. 595.—Hence represented as betrayer of conspiracies: propiusque honos [p. 1718] Boli, qui occulta conjurationis retexisset, Tac. A. 15, 74;

    to him was commended the detection of murderers, in inscriptions over the slain: SOL, TIBI COMMENDO QVI MANVS INTVLIT EI,

    Inscr. Orell. 4791:

    SOL, TV INDICES EIVS MORTEM,

    ib. 4792.—
    C.
    Poet., to describe the times of the day: solverat flagrantes Sol pronus equos, = it was night, Stat. Th. 3, 408: Sol operum medius summo librabat Olympo Lucentes, ceu staret, equos, = it was mid-day, id. ib. 5, 85.
    IV.
    In gen., solis as an appellation.
    A.
    DIES SOLIS, Sunday (late Lat.), Inscr. Orell. 508.—
    B.
    Solis gemma, a precious stone, Plin. 37, 10, 67, § 181.—
    C.
    Solis insula, off the coast of Gedrosia, Plin. 6, 22, 24, § 86; 6, 23, 26, § 97.—
    D.
    Solis fons, in Marmorica, Curt. 4, 7, 22; Mela, 1, 8, 1; Plin. 5, 5, 5, § 31.—
    E.
    Solis promunturium, in Africa, Plin. 5, 1, 1, § 9.—
    F.
    Solis oppidum, a town in Ægina, Plin. 5, 9, 11, § 61.

    Lewis & Short latin dictionary > sol

  • 15 accubuo

    accubuō adv. (шутл. по типу assiduo)

    Латинско-русский словарь > accubuo

  • 16 assuesco

    as-suēsco, suēvī, suētum, ere
    1) привыкать, приучаться, осваиваться, свыкаться (aliquā re, alicui rei, ad или in aliquam rem, редко aliquam rem и alicujus rei)
    homines labore assiduo assueti C — люди, привыкшие к упорному труду
    ex more, cui assuerunt Q — следуя обычаю, к которому они привыкли
    Teucri assueti muros defendere V — тевкры, научившиеся оборонять (городские) стены

    Латинско-русский словарь > assuesco

  • 17 corroboro

    cor-rōboro, āvī, ātum, āre
    делать крепким, сильным, укреплять, подкреплять (c. militem opere assiduo Su; stomăchum PM)

    Латинско-русский словарь > corroboro

  • 18 defatigo

    dē-fatīgo, āvī, ātum, āre
    утомлять, изнурять (aliquem assiduo labore Cs; defatigati proelio ac fugā QC)

    Латинско-русский словарь > defatigo

  • 19 exerceo

    ex-erceo, cuī, citum, ēre [ arceo ]
    1)
    а) выводить из состояния покоя, не давать отдыха, постоянно заниматься, заваливать работой ( servos Ter)
    б) донимать, причинять хлопоты, беспокоить, тревожить, мучить ( ambitio exercet animos hominum Sl); преследовать ( aliquem odiis V)
    e. in aliquem noctes amaras Prp — мучить кого-л. по ночам
    aliquem astricta alvus exercet CC — кто-л. страдает запорами
    exerceri de aliquā re C — тревожиться о чём-л.
    2) гонять, гнать ( equos V); катить ( aquas ad mare O); волновать, колебать ( undas exercet Auster H)
    corpora assiduo exercĭta motu Lcr — тела, находящиеся в беспрерывном движении
    litibus e. linguas Oшумно ссориться
    e. vocem Plвозглашать
    e. in aliquo vim suam Nep (opes L) — оказывать на кого-л. сильное влияние
    4) разрабатывать, эксплуатировать (metalla L; fodinas Vr); возделывать, обрабатывать (colles vomere V; rura paterna bobus H)
    e. pistrīnum Su, Apдержать пекарню
    e. studiosius mare, quam terras Just — заниматься больше мореходством, чем земледелием
    5)
    а) упражнять (corpus, memoriam C; copias Cs)
    e. arma V — обучаться военному делу, но
    e. arma contra aliquem T — обратить оружие против кого-л.
    e. se, exerceri и иногда e. — упражняться (re aliquā или in re aliquā C etc. и ad aliquid C)
    б) развивать, совершенствовать (juventutem C; ingenium Q)
    6) заниматься (чем-л.), предаваться (чему-л.) (e. artem H, T; jus civile, medicinam C)
    e. commercium alicujus rei PM — вести торговлю чём-л.
    e. quaestionem Sl, Lвести следствие
    e. vectigalia Cсобирать подати
    e. crudelitatem in aliquo C — поступать жестоко с кем-л.
    e. legem L, T, Suисполнять закон
    e. cantūs Vпеть песни
    e. balatum Vблеять
    e. telas O — изготовлять ткани, ткать
    e. pacem Vжить в мире
    e. inimicitias cum aliquo C — жить во вражде с кем-л.
    e. vitam venaliciariam Dig — заниматься работорговлей, но
    curis e. vitam alicujus Lcr — отягощать чью-л. жизнь заботами
    7) редко испытывать

    Латинско-русский словарь > exerceo

  • 20 perpetim

    напролёт (noctem p. pernoctare Pl); сплошь (anno p. assiduo Ap)

    Латинско-русский словарь > perpetim

См. также в других словарях:

  • assiduo — /a s:idwo/ agg. [dal lat. assiduus, der. del tema di sedere star seduto , col pref. ad ]. 1. a. [che attende in modo costante a un attività] ▶◀ costante, incessante, ininterrotto, perseverante. ↑ instancabile, tenace. ◀▶ discontinuo, incostante.… …   Enciclopedia Italiana

  • assíduo — adj. 1. Que não falta ou não cessa. 2. Aplicado, incessante, diligente …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • assiduo — as·sì·du·o agg. CO 1. di qcs., che è compiuto con costanza e continuità: lavoro assiduo, lettura assidua | che si verifica con continuità, costantemente presente: una preoccupazione assidua, una pioggia assidua Sinonimi: costante | continuo,… …   Dizionario italiano

  • assiduo — {{hw}}{{assiduo}}{{/hw}}agg. 1 Che attende a qlco. con cura costante e continua: lettore –a. 2 Che è fatto con costanza e continuità: studio –a; CONTR. Saltuario. 3 Che si reca con frequenza e regolarità in un luogo: essere assiduo alle lezioni …   Enciclopedia di italiano

  • assiduo — pl.m. assidui sing.f. assidua pl.f. assidue …   Dizionario dei sinonimi e contrari

  • assiduo — agg. 1. continuo, costante, incessante, ininterrotto, frequente, persistente, diuturno (lett.) □ (di cliente, frequentatore, ecc.) abituale, fedele CONTR. discontinuo, incostante, interrotto, occasionale, saltuario, sporadico, raro 2. diligente,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • PROLETARII — Nonio cives dicebantur, qui in plebe tenuissima erant, et non amplius quam mille et quingentos aeris in censum deferebant. Quod ex A. Gellio hausit, l. 16. c. 10. ubi is Proletarios a capite censis distinguens, pergit: Quivero nullô aut perquam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VINDEX — memoratus in Legg XII. Tabb. Assiduo. Vindex. assiduus. esto. quisquis. volet. vindex. esto. teste Festô, ab eo, quod vindicat, quo minus is, qui prensus est, ab aliquo teneatur. Hinc in Glossis Philoxeni, Vindex Gap desc: Hebrew itaque speciatim …   Hofmann J. Lexicon universale

  • assiduità — as·si·du·i·tà s.f.inv. CO 1. l essere assiduo nello svolgere un attività: la sua assiduità nello studio è lodevole, esercitarsi con assiduità Sinonimi: continuità, costanza, frequenza, infaticabilità, perseveranza, regolarità, tenacia. Contrari:… …   Dizionario italiano

  • perseverante — per·se·ve·ràn·te p.pres., agg. 1. p.pres. → perseverare 2. agg. CO dotato di perseveranza, costante e saldo nel perseguire uno scopo: un ricercatore infaticabile e perseverante | realizzato, portato avanti con perseveranza: ricerche perseveranti… …   Dizionario italiano

  • abituale — agg. [dal lat. mediev. habitualis, der. del lat. habitus us abitudine ]. 1. [conforme all abitudine: regola, comportamento a. ] ▶◀ comune, consueto, corrente, normale, ordinario, quotidiano, regolare, solito, tipico, usuale. ◀▶ anomalo, atipico,… …   Enciclopedia Italiana

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»