Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

antĕ-ambŭlo

  • 1 ambulo

    ambulo, āvi, ātum, āre (Demin. v. ambio), bezeichnet das Umhergehen als eine natürliche, ungezwungene Bewegung, teils im Ggstz. zum Stillstehen, Liegen, Sitzen, teils zum Laufen, Springen u. dgl.; dah. I) im allg., sich mit natürlichem, ungezwungenem Schritt in Bewegung setzen, gehen, wandeln, umher-, auf-und abgehen, einhergehen, a) v. Menschen u. Tieren, α) intr., Ggstz. cubare, Plaut.: Ggstz. sedere, Cic.: Ggstz. sedere aut stare, Sen.: Ggstz. currere, Sen.: Ggstz. salire (v. Vögeln), Plin.: Ggstz. incedere (einhersteigen), Sen.: ambulas inter nos, Plin. ep.: ante noctem cum facibus. Hor.: per funem v. Elefanten, Sen.: unpers., sedetur, ambulatur, Varr. LL. 6, 1: cum sedeatur, ambuletur, Gell. 2, 2, 9. – vom Redner, der auf der Rednerbühne einige Schritte macht, Quint. 11, 3, 127 u. 130. – u. vom gewichtigen Gang des Eingebildeten, würdevoll einherschreiten, einherstolzieren, Cic. de or. 1, 246. Hor. epod. 4, 5 u. 8, 14. Claud. in Eutr. 1, 306. – bes. vom natürlichen, ungezwungenen Schritt des Geschäftigen, Reisenden usw., wandern, auftreten, zugehen, marschieren, ambula cito, tritt scharf auf, Plaut.: ambula, nun trolle dich, Ter.: defessus sum ambulando, vom Umherwandern, -laufen, Ter.: si recte ambulaverit, tüchtig aufgetreten od. zugegangen ist, Cic.: dah. bei den Komik. der Abschiedsgruß, bene ambula od. ambulato, reise glücklich! Glück auf den Weg! gute Verrichtung! Plaut. (s. Lorenz Plaut. most. 840. Spengel Plaut. truc. 427): bene ambula et redambula, Plaut.: bene ambulasti od. ambulatum est? verlief die Reise glücklich? bist du glücklich wieder da? Plaut.: aber ergo ambula! also fort mit dir! Plaut. u. bl. ambula, Ter.: u. der scherzh. Ausdruck, ambulare in ius, vor Gericht wandern = klagen, klagbar werden, Plaut. u. Ter. – u. endl., wie marschieren, v. Soldaten, eodem modo autem ambulat Caesar, ut etc., er macht solche Märsche, Cic. ad Att. 8, 14, 1: u. milites bellum ambulando confecerunt, durch bloße Märsche u. Gegenmärsche (aber wohl auch witzelnd mit Anspielung auf die Bed. von no. II, B, also = »durch bloße Spaziermärsche«), Cael. in Cic. ep. 8, 15, 1: dah. ambulare später als militär. Übung = »in Reih' und Glied marschieren«, educi ambulatum, zum Exerzieren ausrücken, Veget. mil. 1, 27. – β) tr. m. Acc. des Raums, der durchwandert wird, cum (Xerxes) tantis classibus tantisque equestribus pedestribusque copiis, Hellesponto iuncto, Athone perfosso, maria ambulavisset, terram navigasset, über Meere marschiert, über Land gesegelt war, Cic. de fin. 2, 112 (wo Baiter jetzt mari u. terrā): perpetuas vias, wandeln, Ov. fast. 1, 122: amb. vias difficiles et laboriosas, Augustin. conf. 4, 12: totum caelum oculis, überblicken, Tert. ad nat. 2, 4 extr. – od. m. Acc. der Strecke, die zurückgelegt wird, biduo aut triduo septingenta milia passuum ambulare, Cic. Quinct. 79: u. so Quint. 6, 3, 77: u. im Passiv m. Nom., si statim bina stadia ambulentur, Plin. 23, 26. – b) übtr., v. Lebl., mare aut amnis, quā naves ambulant, hin- u. hergehen, Cato: Nilus immenso longitudinis spatio ambulans, einherfließend, Plin.; u.v. Licht, Plin. 37, 131: nos offendimur ambulante cenā, gleichs. wandernden Tafel (wo die Speisen zwar auf-, aber sogleich wieder weggetragen werden) Mart.: fides male ambulans, auf schwachen Füßen stehende, schlecht bestellte, Petr. 12, 1. – und insbes., wandern = von einem zum andern od. auf den andern übergehen, m. per u. Akk., caput (legis) translatum per omnes leges ambulavit, Plin.: emptio ambulat per plures personas, ICt.: u. absol., ambulat cum domino bonorum possessio, ICt. – II) prägn.: A) mit dem Nbbgr. des Müßiggehens, wie unser herumlaufen, -schlendern, sich herumtreiben, Plaut. Men. 706. Cato. r.r. 5, 5. Varr. r.r. 1, 16, 4. – B) zur Erholung, um sich Bewegung zu machen, herumgehen, lustwandeln, sich ergehen, spazieren gehen, abiit ambulatum, Plaut.: tu otiosus ambulas, Cato fr.: obsono ambulando famem, Plaut.: in hortis cum Galba, Cic.: in litore, Cic.: pedibus per urbem, Suet.; vgl. alienis pedibus ambulamus, lustwandeln mit fremden Füßen (d.i. indem wir uns in Sänften tragen lassen), Plin.: unpers., satis iam ambulatum est, Cic. de legg. 2, 1. – / Arch. Fut. exakt. amulareis = ambulaveris, Corp. inscr. Lat. 1, 1431, 7 = 5, 4111 = Carm. epigr. 119, 2 ed. Buecheler.

    lateinisch-deutsches > ambulo

  • 2 ambulo

    ambulo, āvi, ātum, āre (Demin. v. ambio), bezeichnet das Umhergehen als eine natürliche, ungezwungene Bewegung, teils im Ggstz. zum Stillstehen, Liegen, Sitzen, teils zum Laufen, Springen u. dgl.; dah. I) im allg., sich mit natürlichem, ungezwungenem Schritt in Bewegung setzen, gehen, wandeln, umher-, auf- und abgehen, einhergehen, a) v. Menschen u. Tieren, α) intr., Ggstz. cubare, Plaut.: Ggstz. sedere, Cic.: Ggstz. sedere aut stare, Sen.: Ggstz. currere, Sen.: Ggstz. salire (v. Vögeln), Plin.: Ggstz. incedere (einhersteigen), Sen.: ambulas inter nos, Plin. ep.: ante noctem cum facibus. Hor.: per funem v. Elefanten, Sen.: unpers., sedetur, ambulatur, Varr. LL. 6, 1: cum sedeatur, ambuletur, Gell. 2, 2, 9. – vom Redner, der auf der Rednerbühne einige Schritte macht, Quint. 11, 3, 127 u. 130. – u. vom gewichtigen Gang des Eingebildeten, würdevoll einherschreiten, einherstolzieren, Cic. de or. 1, 246. Hor. epod. 4, 5 u. 8, 14. Claud. in Eutr. 1, 306. – bes. vom natürlichen, ungezwungenen Schritt des Geschäftigen, Reisenden usw., wandern, auftreten, zugehen, marschieren, ambula cito, tritt scharf auf, Plaut.: ambula, nun trolle dich, Ter.: defessus sum ambulando, vom Umherwandern, -laufen, Ter.: si recte ambulaverit, tüchtig aufgetreten od. zugegangen ist, Cic.: dah. bei den Komik. der Abschiedsgruß, bene ambula od. ambula-
    ————
    to, reise glücklich! Glück auf den Weg! gute Verrichtung! Plaut. (s. Lorenz Plaut. most. 840. Spengel Plaut. truc. 427): bene ambula et redambula, Plaut.: bene ambulasti od. ambulatum est? verlief die Reise glücklich? bist du glücklich wieder da? Plaut.: aber ergo ambula! also fort mit dir! Plaut. u. bl. ambula, Ter.: u. der scherzh. Ausdruck, ambulare in ius, vor Gericht wandern = klagen, klagbar werden, Plaut. u. Ter. – u. endl., wie marschieren, v. Soldaten, eodem modo autem ambulat Caesar, ut etc., er macht solche Märsche, Cic. ad Att. 8, 14, 1: u. milites bellum ambulando confecerunt, durch bloße Märsche u. Gegenmärsche (aber wohl auch witzelnd mit Anspielung auf die Bed. von no. II, B, also = »durch bloße Spaziermärsche«), Cael. in Cic. ep. 8, 15, 1: dah. ambulare später als militär. Übung = »in Reih' und Glied marschieren«, educi ambulatum, zum Exerzieren ausrücken, Veget. mil. 1, 27. – β) tr. m. Acc. des Raums, der durchwandert wird, cum (Xerxes) tantis classibus tantisque equestribus pedestribusque copiis, Hellesponto iuncto, Athone perfosso, maria ambulavisset, terram navigasset, über Meere marschiert, über Land gesegelt war, Cic. de fin. 2, 112 (wo Baiter jetzt mari u. terrā): perpetuas vias, wandeln, Ov. fast. 1, 122: amb. vias difficiles et laboriosas, Augustin. conf. 4, 12: totum caelum oculis, überblicken, Tert. ad nat. 2, 4 extr. – od. m. Acc. der Strecke, die
    ————
    zurückgelegt wird, biduo aut triduo septingenta milia passuum ambulare, Cic. Quinct. 79: u. so Quint. 6, 3, 77: u. im Passiv m. Nom., si statim bina stadia ambulentur, Plin. 23, 26. – b) übtr., v. Lebl., mare aut amnis, quā naves ambulant, hin- u. hergehen, Cato: Nilus immenso longitudinis spatio ambulans, einherfließend, Plin.; u.v. Licht, Plin. 37, 131: nos offendimur ambulante cenā, gleichs. wandernden Tafel (wo die Speisen zwar auf-, aber sogleich wieder weggetragen werden) Mart.: fides male ambulans, auf schwachen Füßen stehende, schlecht bestellte, Petr. 12, 1. – und insbes., wandern = von einem zum andern od. auf den andern übergehen, m. per u. Akk., caput (legis) translatum per omnes leges ambulavit, Plin.: emptio ambulat per plures personas, ICt.: u. absol., ambulat cum domino bonorum possessio, ICt. – II) prägn.: A) mit dem Nbbgr. des Müßiggehens, wie unser herumlaufen, -schlendern, sich herumtreiben, Plaut. Men. 706. Cato. r.r. 5, 5. Varr. r.r. 1, 16, 4. – B) zur Erholung, um sich Bewegung zu machen, herumgehen, lustwandeln, sich ergehen, spazieren gehen, abiit ambulatum, Plaut.: tu otiosus ambulas, Cato fr.: obsono ambulando famem, Plaut.: in hortis cum Galba, Cic.: in litore, Cic.: pedibus per urbem, Suet.; vgl. alienis pedibus ambulamus, lustwandeln mit fremden Füßen (d.i. indem wir uns in Sänften tragen lassen), Plin.: unpers., satis
    ————
    iam ambulatum est, Cic. de legg. 2, 1. – Arch. Fut. exakt. amulareis = ambulaveris, Corp. inscr. Lat. 1, 1431, 7 = 5, 4111 = Carm. epigr. 119, 2 ed. Buecheler.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ambulo

  • 3 in-ambulō

        in-ambulō —, —, āre,    to walk up and down, pace to and fro: ante lucem domi; in porticu: per muros, L.

    Latin-English dictionary > in-ambulō

  • 4 ob-ambulō

        ob-ambulō āvī, —, āre,    to walk before, go around: muris, L.: (lupus) gregibus obambulat, prowls about, V.: Aetnam, O.—To walk about, wander: ante vallum, L.: solus, O.

    Latin-English dictionary > ob-ambulō

  • 5 anteambulo

    antĕ-ambŭlo (in poetry four syll.), ōnis, m. [ambulo, āre], a forerunner, a servant that went before distinguished personages to clear the way, etc.:

    anteambulo regis,

    Mart. 2, 18, 5; so id. 10, 74, 3; Suet. Vesp. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > anteambulo

  • 6 anteambulo

    ante-ambulo (в поэзии четыре слога), ōnis m.
    антеамбулон (пеший слуга, расчищавший путь хозяину) M, Su,

    Латинско-русский словарь > anteambulo

  • 7 anteambulo

    1. ante-ambulo, āre, besorgen, agaso, qui negotia aliena anteambulabat, Gloss. IV, 204, 50.
    ————————
    2. ante-ambulo, ōnis, m., der Vorläufer, ein Bedienter oder Schmarotzer, der vor einem Vornehmern herging, um ihm Platz zu machen, zuweilen verächtlich wie unser Lakai, Suet. Vesp. 2, 2 (dazu die Auslgg.). Mart. 2, 18, 5 u.a.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > anteambulo

  • 8 anteambulo [1]

    1. ante-ambulo, āre, besorgen, agaso, qui negotia aliena anteambulabat, Gloss. IV, 204, 50.

    lateinisch-deutsches > anteambulo [1]

  • 9 anteambulo [2]

    2. ante-ambulo, ōnis, m., der Vorläufer, ein Bedienter oder Schmarotzer, der vor einem Vornehmern herging, um ihm Platz zu machen, zuweilen verächtlich wie unser Lakai, Suet. Vesp. 2, 2 (dazu die Auslgg.). Mart. 2, 18, 5 u.a.

    lateinisch-deutsches > anteambulo [2]

  • 10 inambulo

    in-ambulo, āvī, āre, hin u. her g ehen, auf und abgehen, -spazieren, umhergehen (Ggstz. consistere in loco), ante lucem domi, Cic.: paululum in porticu, Cic.: in xysto maternorum hortorum, Sen.: in Lycio, Cic.: ante tabernaculum, Liv.: non longe ab alcis aedibus, Cic.: cum pallio crepidisque in gymnasio, Liv.: cum Cotta in porticu, Cic.: in foro cum filio clientibusque paucis otiose, Liv.: ad mare inambulando litore (an dem Gestade) pervenire, Min. Fel.: per muros (auf den M.), Liv.: inter eos, Vulg.: absol., eo cum venio, praetor quiescebat, fratres illi Cibyratae inambulabant, Cic.: cum quidem pransus, nudis pedibus, tunicā solutā, manibus ad tergum reiectis, inambularet, Asin. Poll. in Cic. ep.: dum veniunt amici, solus filio procul stante multa secum animo volutans inambulavit, Liv.: et non inhabitabunt nec inambulabunt, Vulg.: unpers., inambulandum est, Plaut. asin. 682.

    lateinisch-deutsches > inambulo

  • 11 inambulo

    in-ambulo, āvī, āre, hin u. her g ehen, auf und abgehen, -spazieren, umhergehen (Ggstz. consistere in loco), ante lucem domi, Cic.: paululum in porticu, Cic.: in xysto maternorum hortorum, Sen.: in Lycio, Cic.: ante tabernaculum, Liv.: non longe ab alcis aedibus, Cic.: cum pallio crepidisque in gymnasio, Liv.: cum Cotta in porticu, Cic.: in foro cum filio clientibusque paucis otiose, Liv.: ad mare inambulando litore (an dem Gestade) pervenire, Min. Fel.: per muros (auf den M.), Liv.: inter eos, Vulg.: absol., eo cum venio, praetor quiescebat, fratres illi Cibyratae inambulabant, Cic.: cum quidem pransus, nudis pedibus, tunicā solutā, manibus ad tergum reiectis, inambularet, Asin. Poll. in Cic. ep.: dum veniunt amici, solus filio procul stante multa secum animo volutans inambulavit, Liv.: et non inhabitabunt nec inambulabunt, Vulg.: unpers., inambulandum est, Plaut. asin. 682.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > inambulo

  • 12 obambulo

    ob-āmbulo, āvī, ātum, āre
    прохаживаться, расхаживать, прогуливаться (in herbis O; Aetnam O; ante vallum L; muris L — dat.)

    Латинско-русский словарь > obambulo

  • 13 obambulo

    ob-ambulo, āvī, ātum, āre, vor od. an einem Orte hin und her gehen, herumgehen, herumspazieren, umherstreifen, -schwärmen, noctu ire obambulatum, Plaut.: m. Dat., gregibus, Verg.: muris, Liv.: gymnasio, Suet. – m. Acc., Aetnam, Ov. – m. Praepp., ante vallum, Liv.: in herbis, Ov.

    lateinisch-deutsches > obambulo

  • 14 obambulo

    ob-ambulo, āvī, ātum, āre, vor od. an einem Orte hin und her gehen, herumgehen, herumspazieren, umherstreifen, -schwärmen, noctu ire obambulatum, Plaut.: m. Dat., gregibus, Verg.: muris, Liv.: gymnasio, Suet. – m. Acc., Aetnam, Ov. – m. Praepp., ante vallum, Liv.: in herbis, Ov.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > obambulo

  • 15 ambulacrum

    ambŭlācrum, i, n. [ambulo], a walk planted with trees, commonly near a house (only ante-and post-class. for the class. ambulatio), Fest. p. 18:

    senex Gynaeceum aedificare volt hic in suis Et balineas et ambulacrum et porticum,

    Plaut. Most. 3, 2, 69: longa et mollia ambulacra, * Gell. 1, 2, 2; Pall. 1, 18, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > ambulacrum

  • 16 obambulo

    ŏb-ambŭlo, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to walk before or near any thing, to go past (not in Cic. or Cæs.); constr. with dat. or acc.: obambulare adversum alios ambulare, et quasi ambulanti sese opponere, Paul. ex Fest. p. 187 Müll.
    (α).
    With dat.:

    obambulare muris,

    Liv. 36, 34, 4:

    gymnasio,

    Suet. Tib. 11: nec (lupus) gregibus nocturnus obambulat, walk or prowl about, Verg. G. 3, 538.—
    (β).
    With acc.:

    urbem,

    Plaut. Merc. 4, 4, 20:

    totam fremebundus obambulat Aetnam,

    Ov. M. 14, 188:

    gymnasia,

    Suet. Tib. 11 (al. gymnasio).—
    II.
    Transf., in gen., to go or walk about, wander:

    neu noctu irem obambulatum,

    Plaut. Trin. 2, 2, 34:

    ante vallum,

    Liv. 25, 39:

    sermone imperfecto,

    Quint. 11, 3, 121:

    in herbis,

    Ov. M. 2, 851:

    praeter os,

    Plaut. Poen. prol. 19.— Absol.:

    cum solus obambulet,

    Ov. Tr. 2, 459; Suet. Tib. 25.

    Lewis & Short latin dictionary > obambulo

  • 17 spatior

    spătĭor, ātus, 1, v. dep. n. [id.].
    I.
    To take a walk, to walk about, promenade (class.; cf.:

    ambulo, deambulo): cum resideret, deinde spatiaretur,

    Cic. Rosc. Am. 21, 59:

    in xysto,

    id. Opt. Gen. 3, 8:

    aggere in aprico,

    Hor. S. 1, 8, 15:

    Pompeiā in umbrā (i. e. porticu),

    Prop. 4 (5), 8, 75:

    Pompeiā sub umbrā,

    Ov. A. A. 1, 67:

    in porticibus,

    Petr. 90:

    summā harenā,

    Ov. M. 2, 573 et saep.—
    II.
    In gen., to walk about or along, to go, proceed, = incedere ( poet. and in postAug. prose):

    (Dido) ante ora deum pingues spatiatur ad aras,

    Verg. A. 4, 62:

    lato arvo,

    Ov. M. 4, 87; cf. id. ib. 11, 64; Quint. 11, 3, 131; cf. id. 11, 3, 135:

    cornix sola in siccā secum spatiatur harena,

    Verg. G. 1, 389:

    pompa spatietur,

    will move along, Prop. 2, 13, 19 (3, 5, 3):

    lato spatiata campo,

    Sil. 4, 71.—
    B.
    Transf., of things, to spread out, expand:

    spatiantia passim Bracchia compescit,

    Ov. M. 14, 629:

    spatiantes alae,

    his spreading wings, id. ib. 4, 364:

    radices in summā tellure spatiantur,

    Plin. 17, 10, 12, § 65:

    intus, ut in metallis, spatiante venā,

    id. 17, 8, 4, § 45:

    morbum nosse, et vires ejus, antequam spatientur, opprimere,

    Sen. Ira, 3, 10, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > spatior

См. также в других словарях:

  • ante-ambulo — …   Useful english dictionary

  • List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»