-
41 учитывать
sayımını yapmak; hesaba katmak,göz önüne almak* * *несов.; сов. - уче́сть, разг.1) (производить учёт чего-л.) sayımını yapmak, envanterini yapmak2) ( принимать во внимание) hesaba katmak, göz önüne almak, göz önünde tutmakуче́сть о́пыт про́шлого — geçmişin deneylerini göz önüne almak
-
42 учуять
-
43 ампутировать
несов., сов.kesip almak, ameliyatla almak -
44 безопасность
güvenlik,emniyet* * *жгосуда́рственная безопа́сность — devlet güvenliği, ulusal güvenlik
безопа́сность грани́ц — sınırların güvenliği
си́лы безопа́сности — güvenlik güçleri / kuvvetleri
безопа́сность движе́ния на доро́гах — (yollarda) trafik güvenliği
при́нцип равной безопа́сности — eşit güvenlik ilkesi
систе́ма коллекти́вной безопа́сности — kolektif / ortak güvenlik sistemi
гаранти́ровать ли́чную безопа́сность — kişisel güvenliği garanti altına almak
приня́ть ме́ры безопа́сности — güvenlik önlemleri almak
чу́вствовать себя́ в безопа́сности — kendini güvenlik içinde hissetmek
острово́к безопа́сности (на пешеходных переходах) — refüj
-
45 блокировать
abluka altına almak; bloke etmek* * *несов., сов.1) abluka altına almak, abluka etmek ( подвергать блокаде); abluka altında tutmak ( осуществлять блокаду)2) bloke etmekблоки́ровать доро́ги — yolları bloke etmek
-
46 вдохновляться
esinlenmek,ilham almak,coşmak* * *несов.; сов. - вдохнови́тьсяesinlenmek, esin / ilham almak; coşmak ( воодушевляться) -
47 взаймы
-
48 вымогать
tehditle almak* * *zorbalıkla / tehditle almak -
49 вырезать
kesmek,almak; oymak; kazımak; kılıçtan geçirmek* * *вырез`атьнесов.; сов. - в`ырезать1) kesmek; almak (опухоль и т. п.)вы́резать что-л. но́жницами — makasla kesmek; makaslamak
в фи́льме дово́льно мно́го вы́резано — film az makaslanmamış
2) ( посредством резания резьбы) oymak, oyarak yapmakвырезать что-л. из де́рева — tahtadan oymak
3) (надпись, рисунок) kazımak, oymakвы́резать своё и́мя на чём-л. — bir şeye adını kazımak
4) ( уничтожать резнёй) toptan öldürmek; kılıçtan geçirmek -
50 высыпаться
dökülmek,akmak; uykusunu almak* * *I высып`атьсянесов.; сов. - в`ысыпатьсяdökülmek, akmakII высып`атьсянесов.; сов. - в`ыспатьсяuykusunu almak, uyumakтебе́ на́до хороше́нько вы́спаться — bir güzel uyumalısın
-
51 вытеснять
yerini almak* * *несов.; сов. - вы́теснитьно́вая те́хника вытесня́ет ста́рую — eski teknik araçların yerini ağır basarak yenileri alıyor
вытесня́ть иностра́нные монопо́лии из (национа́льной) эконо́мики — yabancı tekelleri ulusal ekonominin dışına itmek
-
52 гипсовать
-
53 долг
ödev,görev; borç; boyun borcu* * *м1) ödev; boyun borcu; borç (-cu); görevдолг че́сти — namus borcu
долг ве́жливости — nezaket borcu
чу́вство до́лга — ödev duygusu
ве́рный своему́ интернациона́льному до́лгу — enternasyonal görevine sadık
выполня́ть свой матери́нский долг — annelik ödevini yapmak
счита́ю свои́м долгом поблагодари́ть тако́го-то — falana teşekkür etmeyi (bir) borç bilirim / sayarım
2) borç (-cu)госуда́рственный долг — devlet borcu
вне́шние долги́ — dış borçlar
••взять в долг — borç almak; eğreti almak ( не деньги)
дать кому-л. де́нег в долг — borç para vermek
быть в долгу́ перед кем-л. — birine borçlu olmak
не оста́ться в долгу́ перед кем-л. — birine karşı minnet altında kalmamak
что́бы не остава́ться в долгу́, мы подари́ли им часы́ — minnet altında kalmamak için onlara bir saat hediye ettik
быть в долгу́ у кого-л. — birine borcu olmak
пе́рвым до́лгом — herşeyden önce
по до́лгу слу́жбы — görev gereği, vazife icabı
-
54 дохнуть
ölmek,gebermek; nefes almak,nefes vermek* * *I д`охнутьölmek, gebermekII дохн`утьсов., разг.nefes almak; nefes vermek••дел так мно́го, что нам дохнуть не́когда — işlerin çokluğundan nefes alamıyoruz
-
55 дышать
soluk almak; hohlamak,üflemek; esmek* * *1) solunmak; teneffüs etmek; soluk / nefes alıp vermek / almakтяжело́ дыша́ть — solumak
дыша́ть чи́стым кислоро́дом — saf oksijen teneffüs etmek
во́здух, кото́рым мы ды́шим — teneffüs ettiğimiz hava
2) ( дуть) hohlamak; üflemekдыша́ть на озя́бшие ру́ки — üşümüş ellerine hohlamak
3) перен. esmek; yayılmakона́ дыша́ла све́жестью и здоро́вьем — ondan temiz bir dirilik ve sıhhat esiyordu
••дыша́ть на ла́дан — bir ayağı çukurda olmak; yolcu olmak
дом е́ле ды́шит — evin bir nefeslik canı kalmış
он слу́шал не дыша́ — soluğunu kesmiş dinliyordu
-
56 жёсткий
sert,katı; sıkı,sert* * *1) sert; katıжёсткое мя́со — sert et
жёсткий матра́ц — sert şilte
жёсткие черты́ лица́ — перен. sert yüz çizgileri
жёсткий ве́тер — перен. sert bir rüzgar
жёсткие слова́ — перен. katı / sert söz(ler)
жёсткий хара́ктер — sert tabiat
2) перен. katı; sıkı; sertжёсткий прика́з — sıkı bir emir
жёсткое пра́вило — katı bir kural
жёсткие зако́ны — sert kanunlar
жёсткие ме́ры — katı / sert önlemler
жёсткие ограниче́ния — katı sınırlamalar
заня́ть жёсткую пози́цию — katı / rijit bir tutum almak / takınmak
заня́ть бо́лее жёсткую пози́цию — daha sert tutum almak
••жёсткая вода́ — sert / acı su
-
57 за
1) ( на ту сторону) arkasına; ardına; ötesine; dışına ( за пределы)поста́вить что-л. за шкаф — dolabın arkasına koymak
распространи́ться за Ура́л — Uralların ötesine yayılmak
пое́хать за́ город — şehir dışına gitmek; kıra gitmek
2) ( по ту сторону) arkasında; ardında; ötesinde; dışında ( за пределами)за гора́ми — dağların ardında
реши́ть вопро́с за закры́тыми дверя́ми — sorunu kapalı kapılar ardında halletmek
за облака́ми — bulutların ötesinde
за́ городом — şehir dışında
3) (около, у) başına; başındaсиде́ть за столо́м — masa başında oturmak
сесть за пиани́но — piyano başına oturmak
4) (до какого-л. временного или пространственного предела) kala; kalırkenза день до сва́дьбы — düğüne bir gün kala
за ми́лю до по́рта — limana bir mil kala
5) ( на расстоянии) ötede; uzaktaего́ за версту́ ви́дно! — bir fersah uzaktan görülür!
6) (при указании на лицо, предмет, до которого дотрагиваются)...dan;...aвзять кого-л. за́ руку — elinden / kolundan tutmak
держа́ться за пери́ла — parmaklığa tutunmak
7) (во время чего-л.)...da, sırasındaза обе́дом — yemekte, yemek sırasında, yemek yerken
я заста́л их за игро́й в ша́шки — onları dama oynarken buldum
8) ( в течение)...da, içindeза́ год — bir yılda; bir yıl içinde
да́нные за́ два го́да — iki yılın verileri
впервы́е за пять лет — beş yıldan beri ilk kez
за коро́ткое вре́мя — kısa zamanda
за че́тверть ча́са — çeyrek saatte
реши́ть зада́чу за мину́ту — problemi bir dakikada çözmek
9) (вместо кого-л.) yerine; olarak (в качестве кого-л.)распиши́сь за него́ — onun yerine sen imzala
рабо́тать за секретаря́ — katip olarak çalışmak
есть за трои́х — üç kişinin yediğini yemek
10) (в возмещение, в обмен)...a, karşılığında; içinза де́ньги — para karşılığında
за э́ти де́ньги он рабо́тать не бу́дет — bu paraya çalışmayacak
надба́вка за сверхуро́чную рабо́ту — fazla mesai zammı
он не хоте́л рабо́тать за таку́ю зарпла́ту — bu ücretle çalışmak istemiyordu
покупа́ть нефть за до́ллары — petrolü dolar karşılığı almak
купи́ть что-л. за рубль — bir rubleye almak
продава́ть что-л. по рублю́ за килогра́мм — kilosunu bir rubleden satmak
что / ско́лько он получа́ет за свой труд? — emeği karşılığında / emeğine ne alır?
11) (ради, в пользу, во имя) için; uğruna; uğrundaборьба́ за незави́симость — bağımsızlık için / uğruna savaşım
стоя́ть / выступа́ть за мир — barıştan yana olmak
ты за каку́ю кома́нду (боле́ешь)? — hangi takımdansın?, hangi takımı tutuyorsun?
ты за кого́? — kimden yanasın?
12) (одно вслед за другим; преследуя) arkasından; ardındanоди́н за други́м — birbiri arkasından
идёт ме́сяц за ме́сяцем — aylar birbirini kovalıyor
он идёт за на́ми — arkamızdan geliyor
мы пошли́ за ним — ardına düştük
чита́ть кни́гу за кни́гой — kitap üstüne kitap okumak
13) (с целью получить, достать что-л.) için;...mayaон пошёл за хле́бом — ekmek almaya gitti
обрати́ться к кому-л. за по́мощью — yardım için birine başvurmak
сходи́ за ребёнком — gidip çocuğu getir
14) (по причине, вследствие) için,...dan dolayı / ötürü;...dığı için,...dığından (dolayı)за недоста́тком вре́мени — vakit dar olduğu için / olduğundan
за неиме́нием ну́жных материа́лов — gerekli malzeme yokluğu nedeniyle
уважа́ть кого-л. за хра́брость — cesareti için saymak
за э́то он досто́ин похвалы́ — bundan dolayı övgüye layıktır
извини́те меня за гру́бость — kabalığımı affediniz
наказа́ние за мале́йшее неповинове́ние — en küçük bir itaatsizliğin cezası
15) (свыше какого-л. предела) aşkın; fazlaему́ уже́ за со́рок — kırkını aşkın / geçkin
(вре́мя) бы́ло за́ полночь — saat geceyarısını geçmişti
16) ( указывает на направление действия) içinборо́ться за свобо́ду — özgürlük için mücadele vermek
движе́ние за мир — barış hareketi
уха́живать за больны́м — hastaya bakmak
следи́ть за игро́й — oyunu izlemek
17) ( в тостах)...a; içinза ва́ше здоро́вье! — sağlığınıza!
за мир и дру́жбу! — barış ve dostluk için!
••за по́дписью Ивано́ва — İvanov imzalı
за но́мером три — üç numaralı
о́чередь за ва́ми — sıra sizde
де́ло за деньга́ми — iş paraya kaldı
проводи́ть вре́мя за чте́нием — vaktini okumakla geçirmek
закры́ть за собо́й дверь — kapıyı üstüne kapatmak
об э́том он был оповещён за неде́лю — bu kendisine bir hafta öncesinden duyuruldu
о́чень рад за Вас — sizin için / hesabınıza çok sevindim
что он за челове́к? — o, nasıl adamdır?
что за гла́зки! — bunlar nasıl göz!
мы прие́дем за ва́ми — sizi gelip alacağız
кто отве́тствен за э́то? — bundan sorumlu kim?
де́сять мину́т не счита́лись за опозда́ние — on dakika rötardan sayılmazdı
быть за́мужем за... — karısı olmak
-
58 задерживать
geciktirmek,alıkoymak; yavaşlatmak; tutuklamak,gözaltına almak* * *несов.; сов. - задержа́ть1) geciktirmek; alıkoymak; eğlendirmekзаде́рживать вы́ход су́дна — geminin (limandan) ayrılmasını geciktirmek
су́дно задержа́ли на дво́е су́ток — gemiyi kırk sekiz saat beklettiler
задержа́ть проти́вника — воен. düşmanı (bir süre için) durdurmak
меня́ задержа́ли — beni alıkoydular / eğlendirdiler
заде́ржан контраба́ндный това́р — kaçak mal tutulmuştur
меня́ задержа́ли дела́ — beni işler eğledi
дожди́ задержа́ли сев — yağmurlar ekimi geciktirdi
2) ( замедлять) yavaşlatmakзаде́рживать шаги́ — adımlarını yavaşlatmak
заде́рживать дыха́ние — soluğunu tutmak
3) ( арестовывать) tutuklamak; yakalamak; göz altına almak -
59 задыхаться
tıkanmak; boğulmak* * *несов.; сов. - задохну́ться1) tıkanmak; ıkıl ıkıl nefes almak; boğulur gibi olmakзадыха́ясь — soluk soluğa; boğula boğula
задыха́ться от волне́ния — heyecandan tıkanmak
задыха́ться от слёз / рыда́ний — hıçkırıklardan boğulur gibi olmak
он задыха́лся от ка́шля — boğula tıkana öksürüyordu, boğulurcasına öksürdü
он задыха́лся от сме́ха — boğulacak gibi gülüyordu
задыха́ться, поднима́ясь по ле́стнице — merdiveni çıkarken ıkıl ıkıl nefes almak
2) ( умирать от удушья) boğulmak; tıkanıp ölmekзадохну́ться от ды́ма — dumandan tıkanıp ölmek
3) перен. bunalmak; boğulmak -
60 закабалять
köleleştirmek,boyunduruk altına almak* * *несов.; сов. - закабали́тьköleleştirmek; kölelik durumuna getirmek; boyunduruk altına almak; bağımlılaştırmak
См. также в других словарях:
almak — i, ır 1) Bir şeyi elle veya başka bir araçla tutarak bulunduğu yerden ayırmak, kaldırmak Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. N. Cumalı 2) i, den Bir şeyi veya kimseyi bulunduğu yerden ayırmak Çocuğu okuldan aldı. 3)… … Çağatay Osmanlı Sözlük
Almak — Stern Alamak (γ And) Beobachtungsdaten Epoche: J2000.0 Sternbild Andromeda … Deutsch Wikipedia
Almak — Gamma Andromedae Almach (γ Andromedae) Données d observation (Époque J2000.0) Ascension droite 02h 03m 54s Déclinaison +42° 19′ 47″ Constellation Andromède Magnitude apparente … Wikipédia en Français
Almak — This interesting and unusual surname is of early medieval English origin, and is a good example of that sizeable group of early English surnames created from the habitual use of a nickname. In this instance the nickname was originally given to… … Surnames reference
l k almak — almak I, 40, 41, 46, 51, 53, 99,114,149, 168. 175, 236, 329, 367, 373, 412, 421, 440; I I, 13, 24 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
icazet almak — 1) izin, onay almak Bir çift ayakkabı almak için dahi ondan icazet almak zorunda kalıyorum. A. Kulin 2) diploma almak … Çağatay Osmanlı Sözlük
elden almak — 1) bir malı pazara çıkarılmadan sahibinin elinden satın almak 2) herhangi bir şeyi biriyle yüz yüze görüşerek almak … Çağatay Osmanlı Sözlük
hedef almak — 1) (bir şeyi) nişan almak 2) (bir şeyi) ulaşılmak istenen amaca göre davranmak 3) (bir şeyi) bir kimseyi, bir yeri yıpratmak, eleştirmek amacıyla karşısına almak … Çağatay Osmanlı Sözlük
ileri almak — 1) öne almak 2) saati önceki vakte almak, öne ayarlamak … Çağatay Osmanlı Sözlük
öç almak (veya çıkarmak) — yapılan bir kötülüğün acısını kötülük yaparak çıkarmak, intikam almak Öç almak ister gibi konuşuyordu ama kime taş attığı belli olmuyordu. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
randevu almak — bir kimseden belli bir saat ve yerde buluşmak için söz almak, gün almak Adamcağız, samimi bir refah ve zevkle yeni bir randevu aldıktan sonra gitti. A. Gündüz … Çağatay Osmanlı Sözlük