-
121 vis
I vīs 2 л. sg. praes. ind. к volo II II vīs (gen. sg. vis T, Dig и dat. sg. vi bAfr крайне редки; acc. vim, abl. vī; pl. vīrēs, ium) f.1) сила, мощь (corporis Sl; equi, venēni C; flammae Nep; morbi Sl, Nep; consuetudinis C); крепость ( vini C); мощь, мощность (animi Sl; venti Lcr; fluminis Cs); могущество ( deorum C); сила, энергия ( Demosthĕnis C); сила, бодростьsummā (maximā) vi Sl — со всей силой, с величайшим напряжениемv. omnis belli versa in Capuam erat L — всё напряжение войны сосредоточено было в Капуе2) pl. силы, средства, возможность, способностьpro viribus C — в меру сил, насколько позволяют силыsupra vires H — свыше сил3) сила, насилие, принуждениеvim facere in aliquem Ter и alicui C — применить силу к кому-л.alicui vim afferre (inferre, adhibēre) C, тж. vim imponere alicui C — совершить насилие над кем-л.accusare aliquem de vi C — обвинить кого-л. в насилииvim vi repellere (defendere, propulsare) Dig — отразить силу силойvi victa v. est C — сила побеждена силойnec vi nec clam nec precario Ter, C, Dig — ни силой (т. е. в порядке самоуправства), ни тайком, ни путём (противозаконного) соглашения (юр. формула трёх видов «незаконного завладения» — vitiosae passessionis)4) толчок, ударv. caeli PM — непогода, буря, гроза5) стеснённое положение, тяжёлые условия ( in summā vi versari C)v. major C etc. — чрезвычайное и непреодолимое обстоятельство (фр. force majeure) (v. major excusat Sen)6) набег, нападение, натискurbem vi (или per vim) expugnare Nep — завоевать город штурмом7) pl. вооружённые силы, войска8) множество, масса (hominum Pl, L; auri C; pulveris Cs)odora canum v. V — стаи чутких собакv. lacrimarum C — потоки слёз9) вес, влияние, значение (oratoris, dicendi, conscientiae C)maximam vim habere ad aliquid Cs — иметь огромное влияние на что-л. или величайшее значение для чего-л.v. testamenti Dig — (юридическая) действительность завещания10) сущность, суть, (истинная) природа, (внутренний) смысл (virtutis C; eloquentiae Q; verae amicitiae Sen)totam vim beate vivendi in animi robore pono C — сущность счастливой жизни я усматриваю целиком в силе духаspecie magis quam vi T — больше по внешности, чем в сущности (на деле)11) важность, вескость (v. et loci et temporis C); значение, смысл (verbi, nominis C); смысл, суть ( legis C)v. in re publicā temporum C — политическое значение обстоятельствhaec est in his verbis v. C — таков смысл этих словv. genitalis T — семенная жидкость; pl. PM = testiculi -
122 clam
(adv.) тайно: cl. committere aliquid, в противоположность palam facere, delinquere (1. 68 D. 23, 2);cl. possidere (1. 6 D. 41, 2. 1. 40 § 2. 3 eod. I. 4 pr. D. 41, 10. 1. 1 pr. D. 43, 17);
cl. superficie frui ab aliquo (1. 1 pr. D. 43, 18); (1. 1 pr. 1. 3 pr. D. 43, 19. 1. 1 pr. § 29 D. 43, 20. 1. 1 pr. D. 43, 22); по отнош. к interdictum quod vi aut clam (actum est, id restituas) обознач. cl. facere, предпринятие тайным образом на своем участке такой работы (постройки), которая может причинить ущерб другому лицу (соседу) (1. 1 pr. § 1. 1. 3 § 7. 8 D. 43, 24. 1. 4. 5. 22 § 5 eod.).
-
123 immittere
1) посылать, отправлять, вводить, carceri immit. aliquem (1. 1 C. 12, 23. 1. 9 § 1 D. 10, 4. 1. 14 § 3 D. 19, 5. 1. 13 § 2 D. 19, 2); в nep. см. corpus in aliquam valetudinem immitt., причинить болезнь (1. 14 § 2 D. 21, 1);2) пускать, а) проводить: напр. immitt. aquam, fumum;se immit. in tabernam, входить (1. 2 § 1 D. 9, 1).
fumi, aquae immissio (1. 8 § 5 D. 8, 5 1. 3 pr. D. 39, 3. 1. 2 § 27. 28 D. 43, 8);
cloacam in viam. publ. immit. (§ 26 eod.): (1. 16 D. 8, 5. 1. 8 pr. D. 8, 6. cf. 1. 28 D. 8, 2);
b) впускать, вставлять: immitt. aliquid in aedes alicuius (1. 5 § 8-10. D. 39, 1. cf. 1. 15 § 2 D. 43, 26. 1. 242 § 1 D. 50, 16. 1. 20 pr. D. 8, 2. 1. 1 pr. 1. 2. 6 eod.); (1. 40 eod. 1. 13 § 7 D. 7, 1). Immittere прот. facere; как facere in alieno, так и immittere in alienum являются часто поводом к предъявлению иска (actio negatoria) (1. 5 § 8 - 10 D. 39, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > immittere
-
124 adversus
I a, um [ adverto ]1) находящийся впереди, противолежащий, обращённый (к кому-л.) лицом или передней сторонойa. et aversus C — спереди и сзади, т. е. отовсюду, перен. во всех отношенияхlectus a. Prp — кровать, находящаяся против входной двериintueri aliquem adversum C — смотреть кому-л. прямо в лицоadversa manus C — рука, обращённая в нашу сторонуvulnus adversum Sl — рана спереди (напр., на груди)adverso colle Cs, Sl — прямо вверх по холмуadverso flumine или amne Cs, O etc. — против теченияvento adverso C etc. — при встречном ветреex adverso PM, L — напротивin adversum V, L, Prp — навстречу или в противоположную сторонуitinera adversa воен. T — фронтальные марши2) неблагоприятный, бедственный, несчастливыйfortuna adversa V, res adversae C и casūs adversi Nep — бедствия, невзгоды, несчастьеannus frugibus a. L — неурожайный годsi quid adversi acciderit C, Nep — если случится какая-л. беда3) враждебный ( alicui L)4) противный, ненавистный (gentes, quis — = quibus — omnia regna adversa sunt Sl)II 1. adversus и adversum [ adverto ]adv.1) против, напротив ( sedens Ctl)a. resistere (arma ferre) Nep — сопротивляться, боротьсяalicui a. ire Pl — идти кому-л. навстречу2) напрямик, прямо в лицо (clare a. fabulari Pl)2. praep. cum acc.1) пространство: против, напротив (porta a. castra Romana L)impetum a. montem facere Cs — устремиться прямо вверх по горе2) противодействие: против (remedia a. venena CC)a. aliquem copias ducere Cs — повести войска против кого-л.3) в противоречии с, вопреки (a. leges C)a. eos sermones T — несмотря на эти слухи4) с, к, в отношении (reverentia a. aliquem C; ingratus a. beneficium Sen)quemadmodum a. homines se gerere C — отношение к людям5) по сравнению с, сравнительно сcomparare aliquem a. aliquem L — сравнивать кого-л. с кем-л.6) прямо, в присутствии, лицом к лицуa. aliquem mentiri Pl — лгать кому-л. прямо в глазаdixit me a. tibi Pl — он сказал (это) тебе в моём присутствииrespondere a. aliquid L — отвечать на что-л -
125 animose
animōsē [ animosus ]1) мужественно, храбро, отважно, смело (facere, vivere C)2) ревностно ( votum solvere Sen); рьяно, страстно ( gemmas comparare Su); упорно ( errores suos defendere Aug) -
126 apparo
ap-paro, āvī, ātum, ārea. bellum Cs, Nep, L — приготовляться к войнеa. crimina in aliquem C — собирать обвинительный материал против кого-л.a. auxilium alicui Pl — готовить (доставлять) кому-л. помощь -
127 apte
aptē [ aptus ]1) плотно (pileum capiti a. reponĕre L)2) стройно, связно ( dicere C)3) впоруad pedem a. convenire C — быть по ноге, впору ( об обуви)mundi corpus a. cohaeret C — мировой организм есть неразрывное (гармоничное) целое4) соответственно, применительно (a. cum genere ipso orationis C)5) удобно, надлежащим образом ( locare aliquem L)6) удачно, целесообразно (facere, loqui C)7) с достоинством или покорно (aliquid a. et quiete ferre C) -
128 ascensio
ascēnsio, ōnis f. [ ascendo ]1) восхождение (ascensionem facere ad aliquid Pl)2) подъём, продвижение ( oratorum C)3) вознесение (a. Christi, domini или filii, тж. a. in и ad caelum Eccl)
См. также в других словарях:
Magno corde aliquid facere. — См. От всего сердца … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
universitas vel corporatio non dicitur aliquid facere nisi id sit collegialiter deliberatum, etiamsi major pars id faciat — /yuwnavarsataes vel korpareysh(iy)ow non disatar aelakwid fsesariy naysay id sit kaliyjiyeylatar dalibareytam, eshiyaemsay meyjar parz id feysh(iy)at/ A university or corporation is not said to do anything unless it be deliberated upon as a body … Black's law dictionary
cueur — Cueur, Semble plus raisonnable d escrire, Coeur comme Boeuf, soeur, moeurs, Cor. Cueur et courage, Animus pectus. Un cueur loyal, Fidelis animus, Fidum pectus. Un cueur aisé à se courroucer et à laisser son courroux, Mollis animus ad accipiendam… … Thresor de la langue françoyse
courage — Courage, quasi Cordis actio, Animus, Audacia, Fiducia, Spiritus. Le courage d un chacun se couvre d un rideau de simulation, Multis simulationum inuolucris tegitur, et quasi velis obtenditur vniuscuiusque natura. Bon courage, Bona spes, Bonus… … Thresor de la langue françoyse
propos — Propos, Vient du Latin, Propono, et signifie ores conference de paroles entre deux ou plusieurs, Sermo, Oratio, Conlocutio, comme, Ils ont propos ensemble de mes affaires, Sermonem habent de rebus meis. Par son propos j ay entendu, Ex eius… … Thresor de la langue françoyse
tristesse — Tristesse, ou Tristeur, Tristitia, Contractio animi. Tristesse et douleur de cueur, Moeror. Tristesse qu on a de la crainte de la mort, Contractio animi ex metu mortis. Tristesse qu on a du bien d autruy, Inuidentia. Une tristesse de quoy on se… … Thresor de la langue françoyse
conseil — Conseil, m. acut. Est l advis et opinion qu on demande ou donne à aucun sur quelque affaire douteuse, Consilium, duquel mot il est prins, Ainsi lon dit, Demander conseil aux Advocats, Iurisperitos consulere, Et donner conseil à quelqu un,… … Thresor de la langue françoyse
office — Office, n. penac. Tantost signifie cela mesme que Officium en Latin, dont il vient, et suyvant cela on dit, Il m a fait tout bon office d ami, Nihil non officij quod amicum deceat, mihi praestitit, Et correspondance d offices, Officiorum vices,… … Thresor de la langue françoyse
Thun — 1. Allein thon, allein büsst. – Franck, I, 74b. 2. Alles gethan mit bedacht, hat niemand in vnglück bracht. – Gruter, III, 4. Lat.: Praecedat consideratio, et subsequatur operatio. (Chaos, 140.) 3. Alles ge(ver)than vor meinem end macht ein… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
NECESSITAS apud Veteres — Α᾿νάγκη Graecis dicta est quidquid animum suae spontis esse non patitur. Ita, dolor, voluptas, metus, laiaque animi πάθη, totidem illis fuêre ἀνάγκαι Hi enim affectus rapiunt nos ac trahunt, quo ire nolumus. Sed et cum aliquid facere cogimur aut… … Hofmann J. Lexicon universale
commencer — à faire quelque chose, Adoriri aliquid facere, Aggredi aliquid, Auspicari, Exordium a re aliqua ducere, vel capere, Exordiri, Inchoare, Initium ducere, vel facere, Instituere, Occipere, Ordiri, Principium a re aliqua sumere, Prooemiari, Incipere … Thresor de la langue françoyse