-
21 akropol
akropolis -
22 Akropol
Akropolis -
23 акрополь
akropolis -
24 акрополь
Русско-немецкий словарь нормативно-технической терминологии > акрополь
-
25 Acropolis
acropo·lis<pl -es>[əˈkrɒpəlɪs, AM -ˈkrɑ:p-]▪ the A\acropolis die Akropolis* * *[ə'krɒpəlɪs]nAkropolis f* * *A s Akropolis f, Stadtburg f* * *n.Akropolis f. -
26 acropolis
acropo·lis<pl -es>[əˈkrɒpəlɪs, AM -ˈkrɑ:p-]▪ the A\acropolis die Akropolis* * *[ə'krɒpəlɪs]nAkropolis f* * *A s Akropolis f, Stadtburg f* * *n.Akropolis f. -
27 акрополь
-
28 acropolis
subst. \/əˈkrɒpəlɪs\/( i det gamle Grekenland) akropolis, byhøydenthe Acropolis ( i Aten) Akropolis -
29 acrópolis
-
30 akropole
vēst., n. акрополь (Грам. инф.: м.; Окончания: \akropoleя; р. мн. \akropoleей)LKLv59▪ Terminilv arheol.ru акропольen acropolisde AkropolisZin94▪ EuroTermBank terminiMašB, BūVPlv akropole arhitru акpопольETB▪ Skaidrojumilv Izcelsme - sengrieķu akropolis \< akros ‘augšējais + polis ‘pilsēta’lv Sengrieķu pilsētas augstākā, nocietinātā daļaJum99 -
31 акрополь
акрополь akropolis -
32 arx
arx, arcis, f. (v. Stamme ARC in arceo; vgl. Varr. LL. 5, 151), ein von Natur od. durch Kunst fester, hoher Punkt, der eine Stadt, eine Gegend deckt od. beherrscht, eine feste Höhe, -Anhöhe, -Berghöhe, Feste, Zitadelle, Burg, Zwingburg, griech. ἄκρα, ερυμα, I) eig.: A) im engern Sinne: iam montani signo dato ex castellis ad stationem solitam conveniebant, cum repente conspiciunt alios, arce occupatā suā, super caput imminentes, alios viā transire hostes, Liv.: Ianiculum quoque adiectum non inopiā loci, sed ne quando arx hostium esset, Liv.: nocte occupat collem imminentem urbi (Larissam eam arcem vocant), Liv. – v. der Arx von Rom, zunächst die (nördl.) Höhe des kapitol. Berges (j. Höhe von Araceli), dann auch der ganze Berg mit der Burg u. dem Kapitol, vobis (communis patria) arcem et Capitolium commendat, Cic.: ne quis patricius in arce aut in Capitolio habitaret, Liv.: Romana, Liv.: Capitolina, Liv., od. Capitolii, Tac.: Tarpeia, Kapitol, Verg.: dass. arces Tarpeiae, Ov.: u. als Ort, wo die Auspizien angestellt wurden, cum in arce augurium augures acturi essent, Cic.: quia (domus) auguribus ex arce augurium capientibus officiebat, Val. Max. – v. der Arx griech. Städte = ἄκρα, ἀκρόπολις, der höher gelegene u. befestigte Teil einer Stadt, die Akropolis, die Burg, feste Oberstadt, Tarentina arx, Liv.: non est (hoc opus), ut in arce (A. v. Athen) poni possit, quasi illa Minerva Phidiae, Cic.: arx (A. von Korinth) inter omnia in immanem altitudinem edita, Liv.: qui (Salinator) amisso oppido (Tarent) fugerat in arcem, Cic.: potitus est urbis Syracusarum, praeter arcem et insulam adiunctam oppido, Nep. – v. der Arx eines Reiches = erste Festung, Hauptbollwerk, Hauptwaffenplatz, quod Gentius eam (Scodram) sibi ceperat velut regni totius arcem, Liv.: ad caput arcem que regni Pergamum ducit oppugnandam, Liv. – Sprichw., arcem facere e cloaca, aus einer Mücke einen Elefanten machen, Cic. Planc. 95.
B) im weitern Sinne, v. Jupiters Himmelsburg, quae pater ut vidit summā Saturnius arce, Ov.: siderea arx, Ov.: Plur. v. Himmel selbst, aethereae arces, Ov.: igneae arces, Hor. – v. Götterwohnungen, d.i. Tempeln, sacras iaculatus arces, Hor. – v. Städten (vgl. Korte Lucan. 3, 84. Voß Verg. georg. 2, 172. p. 341), Romanae arces, v. Arpi in Apulien, Ov.: arces Bacchi, v. Dionysopolis am Pontus, Ov.: beatae arces, v. Korinth, Hor.: exustae Phocidos arces, v. Phokäa, Lucan. v. Berg- u. Gebirgshöhen (vgl. Drak. Sil. 15, 305. Voß Verg. georg. 1, 240. p. 123), Parnassi arx, Ov.: Plur., Roma septem una sibi muro circumdedit arces (Hügel), Verg.: Rhodopeiae arces, Verg.: inexpertae arces, v. den Alpen, Sil. – v. jedem Gipfel, jeder Spitze (vgl. Drak. Sil. 15, 305), corporis, das Haupt, der Kopf, Sen. poët.; vgl. alta capitis, Claud.: galeae corusca, Stat.
II) übtr.: A) wie unser Burg, Schirmfeste = Hort, Schutz, Schutzwehr, Zuflucht, v. Örtl., haec urbs lux orbis terrarum atque arx omnium gentium, Cic.: templum illud fuit te consule arx civium perditorum, receptaculum veterum Catilinae militum, castellum forensis latrocinii, Cic.: cis Iberum castra Romana esse, arcem tutam perfugium que novas volentibus res, Liv.: tyranni nuper eos (muros) arcem et munimentum sibi, non civitati paraverunt, Liv.: hic locus (forum) est igitur unus, quo perfugiant: hic portus, haec arx, haec ara sociorum, Cic. – v. Pers., ipsam arcem finitimorum, Campanos, adorti, Liv. – v. Abstr., munite communem arcem bonorum, obstruite perfugium improborum, Cic.: consulatum superesse plebeiis: eam esse arcem libertatis, id columen, Liv.: hanc (legem repetundarum) habent arcem, minus aliquanto nunc munitam, quam antea, verumtamen etc., Cic. Vgl. Fabri Liv. 21, 33, 2.
B) = der eigentliche Sitz, Hauptsitz, die Hauptschanze, quae visa species... arcem eam (das Kapitol) imperii atque caput rerum portendebat, Liv.: urbem magnam et in ea parte, quā sita erat, arcem regni Zamam statuit oppugnare, Sall.: v. Pers., ubi Hannibal sit, ibi caput atque arcem totius belli esse, Liv. – v. Abstr., arcem Stoicorum defendis, die Hauptschanze = den Hauptbeweisgrund, Cic.: num potui magis in arcem illius causae invadere? Cic.
C) (von der Arx als hohem Punkte) = Höhepunkt, Gipfel, quae te via... ad summas laudum perduxerit arces, Sil.: celsā mentis ab arce despicis errantes, Stat.: tecum mihi res non est, quod, cum natura tua in ipsam arcem eloquentiae ferat, errare mavis, Tac. dial.: qui (Pollio et Messala) Cicerone arcem iam tenente eloquentiae agere coeperunt, Quint.: Caesar... nondum attigit arcem iuris (der höchsten Gewalt) et, humanum culmen egressus, meruit etc., Lucan. 7, 593.
D) (v. der Arx als dem gewöhnl. Sitz der Herrscher, s. Nep. Tim. 3, 3. Sen. contr. 4 [8], 27. § 1) = Herrschaft, Thron, cupidi arcium, Sen. poët.: evertit arces respectus honesti, Lucan.
-
33 Callirrhoe
Callirrhoē (Callirroē, Callirhoē), ēs, f. (Καλλιῤῥόη, episch Καλλιρόη), I) Tochter des Flußgottes Achelous, zweite Gattin des Alkmäon, Ov. met. 9, 414. – II) berühmte Quelle bei Athen, auf der Südseite der Akropolis, Stat. Theb. 12, 629: mit dem Beinamen Enneacrunos (Εννεάκρουνος, die durch 9 Röhren geleitete), Plin. 4, 24.
-
34 Cephaloedis
Cephaloedis, idis, f. (Κεφαλοιδίς, Ptol.) u. Cephaloedium, ī, n. (Κεφαλοίδιον, Strab.), Stadt an der Nordküste Siziliens, im Gebiet von Himera, mit einem Hafen u. einer diesen schützenden Akropolis, j. Cefali, Form -dis, Plin. 3, 8 (14), 90: Form -dium, Cic. Verr. 2, 128, wo Genet. Cephaloedi; vgl. Prisc. 2, 63. – Dav.: A) Cephaloeditānus, a, um (vgl. Charis. 2, 63), cephalöditanisch, civitas, Cic. Verr. 3, 103: Plur. subst., Cephaloeditānī, ōrum, m., die Einw. von Cephalödis, die Cephalöditaner, Cic. Verr. 2, 130. – B) Cephaloedias, adis, f., cephalödisch, ora, Sil. 14, 252.
-
35 στήλη
στήλη, ἡ, dor. στάλα, eine emporstehende Säule, bes. von Stein; dah. Bild der Festigkeit, ὥςτε στήλην ἀτρέμας ἑσταότα, Il. 13, 437; ein Pfeiler zum Aufrechthalten, Stütze, 12, 259; Ἡρακλέος στῆλαι, die Säulen des Herakles, Pind. Ol. 3, 44 I. 3, 30. – Bes. Grabsäule, säulenförmiger Grabstein; ὥστε στήλη μένει ἔμπεδον, ἥτ' ἐπὶ τύμβῳ ἀνέρος ἑστήκει τεϑνηότος, Il. 17, 434; τύμβῳ τε στηλῃ τε, 16, 457, vgl. 675. 11, 371 Od. 12, 14; Her. 2, 102. 4, 87; übertr., στάλαν ϑέμεν, ein Denkmal setzen, im Liede, Pind. N. 4, 81; Plat. Legg. IX, 873 d μήτε στήλαις, μήτε ὀνόμασι δηλοῠντας τοὺς τάφους; Xen. Cyr. 7, 3, 16. – Die Säule am Ende der Rennbahn, um welche man beim Wettfahren herumbiegen mußte; λανϑάνει στήλην ἄκραν παίσας, Soph. El. 734; ὑπ' αὐτὴν ἐσχάτην στηλην ἔχων, 710; so ist auch zu erkl. Lys. bei Ath. XIII, 612 c περὶ τοῠτον τὸν κάπηλον ὡς περὶ στήλην διαφϑείρονται, wo es nicht »Klippe im Meer« zu übersetzen ist. – Uebh. jede von Staatswegen aufgerichtete Säule mit einer Inschrift, Gesetze, Verordnungen, Raths- u. Volksbeschlüsse enthaltend; vgl. Ar. Ach. 727, ἐγὼ δὲ τὴν στήλην, καϑ' ἣν ἐσπεισάμην, μέτειμ', ἵνα στήσω φανερὰν ἐν τἀγορᾷ, u. Av. 1050, ἐὰν μὴ δέχηται κατὰ τὴν στήλην, wo der Schol. erkl. κατὰ τὴν δημοσίαν ἀναγραφήν; Lys. 513 τί βεβούλευται περὶ τῶν σπονδῶν ἐν τῇ στήλῃ παρα γράψαι, u. sonst; Thuc. 5, 56; Grenzsäule, στήλαις διαλαβεῖν τοὺς ὅρους, Dem. 18, 154; vgl. Xen. An. 7, 5, 13; Schand- u. Ehrensäule, Denksäule, στήλας ἱστάναι, Denksäulen errichten, Her. 2, 102. 106. 4, 87; στήλη γεγραμμένη σταϑήσεται, Andoc. 3, 35; ἐν στήλαις ἀναγραφέντες, 1, 51, wo §. 38 καϑέζεσϑαι μεταξὺ τοῠ κίονος, der Säule des Hauses, καὶ τῆς στήλης, ἐφ' ᾑ ὁ στρατηγός ἐστιν ὁ χαλκοῠς steht; μάτην ἐν ταῖς στήλαις ἐστίν, vergeblich ist auf der Säule bekannt gemacht, Isocr. 4, 176. – Vgl. über die χαλκῆ στήλη auf der Akropolis, Lycurg. 117, auf welcher die ἀλιτήριοι καὶ προδόται aufgeschrieben wurden, Funkhänel in der Zeitschrift für Alterthumswissenschaft 1841 Nro. 37; ἐν στήλῃ γεγραμμένα, Plat. Critia. 119 c; κατὰ τοὺς ἐν τῇ στήλῃ νόμους, 120 a; στήλη περὶ τῆς συμπολιτείας, Pol. 2, 41, 12, wie στήλης προγραφείσης συνεπολιτεύετο μετὰ τῶν Ἀχαιῶν ἡ Σπάρτη, 25, 2, 1; dah. παραβαίνειν τοὺς ὅρκους, τοὺς νόμους, τὰς στήλας, 26, 1, 4.
-
36 εὐ-θάλασσος
εὐ-θάλασσος, gut am Meere gelegen, Philostr.; bei Soph. O. C. 715 wird δῶρον εὐϑ. auf die ϑάλασσα Ἐρεχϑηΐς in der Akropolis bezogen, welche Poseidon den Athenern schenkte (vgl. Her. 8, 55 Apolld. 3, 14), mit Anspielung auf die Schifffahrt, Schol. ὅτι ναυτικοί εἰσιν οἱ Ἀϑ. – Bei Alciphr. 2, 4 = der das Fahren zur See gut vertragen kann.
-
37 Ἄρειος
Ἄρειος πάγος, ὁ, der Areshügel, der Akropolis von Athen gegenüber, Her. 8, 52; davon hat der höchste peinliche Gerichtshof in Athen, Areopag ( ἡ ἐξ Ἀρείου πάγου od. ἡ ἐν Ἀρείῳ πάγῳ βουλή), seinen Namen, weil er auf ihm seine Sitzungen hielt; εἰς τὸν Ἄρειον πάγον ἀναβῆναι, Mitglied des Ar. werden, Isocr. 7, 38; Ἀρειόπαγος ist unklassische Form.
-
38 ἐγ-γραφή
ἐγ-γραφή, ἡ, das Einschreiben; τῶν ϑεσμοϑετῶν, Dem. 25, 28 u. Sp., bes. in Athen, Einschreibung in die Bürgerrolle, αἱ εἰς τοὺς δημότας Dem. 39, 5; auch die Einschreibung der zu einer Geldstrafe Verurtheilten auf Tafeln, die auf der Akropolis aufgestellt wurden, Arist. pol. 6, 5. Vgl. Meier u. Schömann S. 743.
-
39 ἐγ-γράφω
ἐγ-γράφω, eingraben, in eine Säule, Her. 4, 91; daraufmalen, ζῷα ἐς τὴν ἐσϑῆτα Her. 1, 203; vgl. Plat. Rep. VI, 501 c; gew. darein-, daraufschreiben; οὐ πίναξίν ἐστιν ἐγγεγραμμένα Aesch. Suppl. 524, wie übertr. im med., ἣν ἐγγράφου σὺ μνήμοσιν δέλτοις φρενῶν Prom. 791; c. acc., δέλτον ἐγγεγραμμένην ξυνϑήματα, worauf das Orakel geschrieben, Soph. Tr. 156; ἐν κύτει ἔγγραψον ὅρκους Eur. Suppl. 1202; ἐν ἐπιστολῇ τάδε ἐνεγέγραπτο Thuc. 1, 128; Folgde. – Bes. in Athen, in ein Verzeichniß eintragen; – a) in die Bürgerrolle, εἰς τοὺς δημότας καὶ εἰς ὀργεῶνας Is. 2, 15; Dem. 39, 5 u. sonst; εἰς τοὺς ἐφήβους Plat. Ax. 366 e; εἰς ἄνδρας Dem. 19, 230; auch in andere Klassen od. Verzeichnisse; εἰς τοὺς τριακοσίους 6, 60; εἰς συμμορίαν 39, 8; εἰς τὸ ληξιαρχικὸν γραμματεῖον Aesch. 1, 18; ähnlich εἰς τοὺς ἀτίμους, mit der Atimie bestraft werden, Plut. Them. 6; in Rom, in den Senat, Plut. Poplic. 11. – b) von Staatsschuldnern, die ins Staatsschuldenbuch, in eine Tafel auf der Akropolis eingetragen wurden; Plat. Legg. VI, 784 d; προςοφείλων ἐγγέγραμμαι Dem. 27, 63; ἐγγεγραμμένος ἐν ἀκροπόλει neben ὀφείλων τῷ δημοσίῳ 95, 4; vgl. 70, u. öfter. – C) auch = als Verklagten einschreiben lassen, anklagen; ἐνεγράφης λειποταξίου Aesch. 2, 148. – Uebertr., διανοίας ἀνϑρώποις, einprägen, Xen. Cyr. 3, 3, 32; λόγους ψυχαῖς Plut. philos. esse cum princ. 4; s. oben die Stelle aus Aesch.
-
40 акрополь, укреплённая часть античного города
nhist. AkropolisУниверсальный русско-немецкий словарь > акрополь, укреплённая часть античного города
См. также в других словарях:
Akropolis IF — Voller Name Akropolis Idrottsförening Ort Sundbyberg Gegründet 1968 Vereinsfarben … Deutsch Wikipedia
Akropŏlis — (gr.), 1) Oberstadt, Schloß, Burg, Citadelle; jede wichtige Stadt des Alterthums hatte eine solche, durch die Natur u. auch durch Kunst befestigte A., wohin die Städter bei feindlichen Einfällen flüchteten; auf ihnen waren gemeiniglich Tempel;… … Pierer's Universal-Lexikon
Akropŏlis — (Akropōle, griech., »Oberstadt«), Burg, Feste. Durch solche Akropolen, hoch gelegene, durch Natur und Kunst befestigte und die Stadt und Umgegend beherrschende Burgen, die gewöhnlich auch noch Tempel in sich schlossen und als Zufluchtsstätten… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Akropolis — Akropolis, die auf einer Anhöhe gelegene befestigte Burg der griechischen Ansiedlungen; bedeutendste jene von Athen … Lexikon der gesamten Technik
Akropolis — Akropŏlis (grch.), der befestigte hochgelegene Teil, die Burg der alten griech. Städte; berühmt die A. von Athen … Kleines Konversations-Lexikon
Akropolis — Akropolis, die Burg oder Citadelle der alten Städte, gewöhnlich auf einer Anhöhe gelegen … Herders Conversations-Lexikon
Akropolis — er beliggende i Athen … Danske encyklopædi
Akropolis — Die Akropolis, (altgriechisch: ἡ ἀκρόπολις ʰē akrópolis, „Oberstadt“, aus ἄκρος ákros, „höchster“, „äußerster“, und ἡ πόλις (altgr. Gen. εως) ʰē pólis, „Stadtstaat“, „Stadt“) ist die auf dem höchstgelegenen Teil einer griechischen Stadt gelegene… … Deutsch Wikipedia
Akropolis — Ak|ro|po|lis 〈f.; , po|len〉 altgriech., auf einem Hügel gelegene Stadtburg (bes. die von Athen) [<grch. akros „oberst“ + polis „Stadt“] * * * Ak|ro|po|lis, die; , Akropolen [griech. akrópolis]: a) <o. Pl.> Burg oberhalb Athens; b) (in… … Universal-Lexikon
Akropolis — Akro|po|lis die; , ...polen <aus gr. akrópolis, eigtl. »Oberstadt«> hoch gelegener, geschützter Zufluchtsplatz vieler griech. Städte der Antike … Das große Fremdwörterbuch
Akropolis (Begriffsklärung) — Akropolis steht für folgende Bauwerke: Akropolis, Erläuterung des Begriffes Akropolis (Athen), Burgberg im Herzen von Athen Akropolis Maghoula, Bauwerk bei der griechischen Stadt Galatas Akropolis Paliokastro, Bauwerk auf der griechischen… … Deutsch Wikipedia