-
1 adoleō
adoleō oluī, —, ēre [2 OD-, OL-], to turn to vapor; hence, to burn in sacrifice: Verbenasque, V.: Iunoni iussos honores, the prescribed burntofferings, V.: altaria taedis, to fire up, V.: flammis Penatīs, to fill with sacred fires, V.—Poet., to destroy by fire: ut leves stipulae adolentur, O.* * *Iadolere, -, - V INTRANSemit/give out a smell/odorIIadolere, adolui, adolultus V TRANSworship, make/burn sacrifice/offerings; cremate; destroy/treat by fire/heat -
2 adoleo
[st1]1 [-] ădŏlĕo, ēre, ădŏlŭi (qqf. ădŏlēvi), ădultum: - tr. - réduire en vapeur, transformer en vapeur, faire évaporer, faire brûler (pour un dieu), couvrir de vapeur, couvrir de fumée (le lieu que l'on veut honorer), honorer (par une offrande), enflammer, brûler, faire brûler. - quinquaginta intus famulae, quibus ordine longam cura penum struere, et flammis adolere Penatis (= Penates), Virg. En. 1, 703: à l'intérieur, il y a cinquante femmes qui ont pour tâche de mettre en bon ordre la longue série de vivres et d'offrir un sacrifice aux Pénates (il s'agit de couvrir de la fumée des offrandes les tables de sacrifice). - sanguine conspergunt aras adolentque altaria donis, Lucr. 4, 1237: ils arrosent de sang les autels et les couvrent de la fumée de leurs offrandes. - castis adolet dum altaria taedis et juxta genitorem adstat Lavinia virgo, visa (est) longis comprendere crinibus ignem, Virg. En. 7: alors que la jeune fille Lavinia met le feu aux autels avec de chastes torches et se trouve près de son père, on voit ses longs cheveux prendre feu. - cruore captivo adolere aras, Tac. A. 14, 30: arroser les autels du sang des prisonniers. - ut leves stipulae demptis adolentur aristis [...] sic pectore toto uritur, Ov. M. 1, 492: de même que le chaume léger brûle après la récolte du blé [...], de même (le dieu) brûle de toute son âme. [st1]2 [-] adolĕo, ēre: exhaler une odeur, sentir. - unde hic, amabo, unguenta adolent? Plaut. Cas.: [d'où vient, s'il te plaît, qu'ici des onguents répandent du parfum?] = s'il te plaît, d'où vient cette odeur de parfum?* * *[st1]1 [-] ădŏlĕo, ēre, ădŏlŭi (qqf. ădŏlēvi), ădultum: - tr. - réduire en vapeur, transformer en vapeur, faire évaporer, faire brûler (pour un dieu), couvrir de vapeur, couvrir de fumée (le lieu que l'on veut honorer), honorer (par une offrande), enflammer, brûler, faire brûler. - quinquaginta intus famulae, quibus ordine longam cura penum struere, et flammis adolere Penatis (= Penates), Virg. En. 1, 703: à l'intérieur, il y a cinquante femmes qui ont pour tâche de mettre en bon ordre la longue série de vivres et d'offrir un sacrifice aux Pénates (il s'agit de couvrir de la fumée des offrandes les tables de sacrifice). - sanguine conspergunt aras adolentque altaria donis, Lucr. 4, 1237: ils arrosent de sang les autels et les couvrent de la fumée de leurs offrandes. - castis adolet dum altaria taedis et juxta genitorem adstat Lavinia virgo, visa (est) longis comprendere crinibus ignem, Virg. En. 7: alors que la jeune fille Lavinia met le feu aux autels avec de chastes torches et se trouve près de son père, on voit ses longs cheveux prendre feu. - cruore captivo adolere aras, Tac. A. 14, 30: arroser les autels du sang des prisonniers. - ut leves stipulae demptis adolentur aristis [...] sic pectore toto uritur, Ov. M. 1, 492: de même que le chaume léger brûle après la récolte du blé [...], de même (le dieu) brûle de toute son âme. [st1]2 [-] adolĕo, ēre: exhaler une odeur, sentir. - unde hic, amabo, unguenta adolent? Plaut. Cas.: [d'où vient, s'il te plaît, qu'ici des onguents répandent du parfum?] = s'il te plaît, d'où vient cette odeur de parfum?* * *Adoleo, adoles, pen. cor. adolui et adoleui, adultum, adolere. Enflamber, Brusler, Sacrifier.\Adoleri in Passiuo, pro Incendi. Plin. Estre bruslé. -
3 adoleo
uī (ēvī), (ultum), ēre1) благоухатьunguenta adolent Pl (v. l.) — пахнет благовониями2)а) курить (благовониями), возжигать ( verbenas et tura V)a. penates flammis V — возжечь огонь (на очаге) в честь пенатов3)а) почтить ( aliquid aliqua re)a. aras cruore T — окроплять жертвенники кровью (жертвоприношениями)б) воздавать ( Junoni honores V)4) уничтожать огнём, сжигать (aliquid igne O, AG) -
4 adoleo
ad-oleo, uī, ēre, 1) intr. duften, riechen, unde hic unguenta adolent? Plaut. Cas. 236 (Schöll bl. olent). – II) tr. duften machen, 1) als t.t. der Opferspr. (s. Heräus Tac. hist. 2, 3, 10), a) (mit und ohne flammis) in Duft-, in Dampf aufgehen lassen = ein Opfer aufdampfen-, auflodern lassen, verbenas, Verg.: viscera tauri flammis, Ov. – honores alci, jmdm. Ehren in Opferdampf darbringen, jmd. durch Opferdampf verherrlichen, Iunoni, Verg.: aris, Ov. – b) den Altar aufdampfen lassen, d.i. durch Opferfeuer, durch Opfer ehren, -verherrlichen, altaria flammis, Lucr., taedis, Verg., precibus et igne puro, Tac.: flammis Penates (= focos), Verg.: cruore captivo aras, Tac. – 2) in Rauch aufgehen lassen, verbrennen übb., alqd, Ov. met. 1, 492: alqd igne, Col. 12, 31. – / Perf. adolevit, Enn. b. Lact. 1, 11, 63; vgl. Prisc. 9, 53. – Partiz. Perf. adultus, Val. Antias bei Prisc. 9, 53. Apul. met. 11, 24.
-
5 adoleo
ad-oleo, uī, ēre, 1) intr. duften, riechen, unde hic unguenta adolent? Plaut. Cas. 236 (Schöll bl. olent). – II) tr. duften machen, 1) als t.t. der Opferspr. (s. Heräus Tac. hist. 2, 3, 10), a) (mit und ohne flammis) in Duft-, in Dampf aufgehen lassen = ein Opfer aufdampfen-, auflodern lassen, verbenas, Verg.: viscera tauri flammis, Ov. – honores alci, jmdm. Ehren in Opferdampf darbringen, jmd. durch Opferdampf verherrlichen, Iunoni, Verg.: aris, Ov. – b) den Altar aufdampfen lassen, d.i. durch Opferfeuer, durch Opfer ehren, -verherrlichen, altaria flammis, Lucr., taedis, Verg., precibus et igne puro, Tac.: flammis Penates (= focos), Verg.: cruore captivo aras, Tac. – 2) in Rauch aufgehen lassen, verbrennen übb., alqd, Ov. met. 1, 492: alqd igne, Col. 12, 31. – ⇒ Perf. adolevit, Enn. b. Lact. 1, 11, 63; vgl. Prisc. 9, 53. – Partiz. Perf. adultus, Val. Antias bei Prisc. 9, 53. Apul. met. 11, 24. -
6 adoleo
1.ăd-ŏlĕo, ui. ultum, 2, v. a. [oleo].I.To magnify; hence, in sacrificial language, to which this word chiefly belongs, to honor, to worship, or to offer in worship, to sacrifice, burn, according as it has such words as deos, aras, etc., or hostiam, viscera, and tura, for its object; v. explanation of this word in Non. 58, 21: “Adolere verbum est proprie sacra reddentium, quod significat votis ac supplicationibus numen auctius facere;” and “Adolere est urere, Verg. in Bucol. [8, 65], verbenasque adole pinguis et mascula tura. Adolere, augere, honorare, propitiare; et est verbum sacratum, ut macte, magis aucte.” etc.; so Serv. ad Verg. A. 1, 704: “Flammis adolere penates, i. e. colere, sed adolere est proprie augere. In sacris autem, kat euphêmismon, adolere per bonum omen dicitur, nam in aris non adolentur aliqua, sed cremantur,”) and ad E. 8, 65: “Adole: incende, sed kat euphêmismon dicitur;II.nam adole est auge” (not used in Cic.): sanguine conspergunt aras adolentque altaria donis,
cover the altar with gifts, Lucr. 4, 1237:castis adolet dum altaria taedis,
Verg. A. 7, 71:verbenasque adole pingues et mascula tura,
id. E. 8, 65 (on which Serv. l. l.): flammis adolere penates, id. A. 1, 704:viscera tauri,
Ov. F. 3, 803; 1, 276:focos,
Stat. Th. 1, 514:cruore captivo adolere aras,
to sprinkle the altars with the blood of captives, Tac. A. 14, 30:precibus et igne puro altaria adolentur,
id. H. 2, 3: adolere honores, to honor the gods by offered gifts:Junoni Argivae jussos adolemus honores,
Verg. A. 3, 547:nullos aris adoleret honores,
Ov. M. 8, 741.—In later Lat., in gen., to burn, consume by fire:2.ut leves stipulae demptis adolentur aristis,
Ov. M. 4, 192:id (corpus) igne adoleatur,
Col. 12, 31:ut Aeneida, quam nondum satis elimāsset, adolerent,
Gell. 17, 10:quas (prunas) gravi frigore adoleri multas jusserat,
Eutr. 10, 9.ăd-ŏlĕo, ēre, v. n. [oleo], to give out or emit a smell or odor, to smell:unde hic, amabo, unguenta adolent?
Plaut. Cas. 2, 3, 19 (cf. aboleo). -
7 adultus
[st1]1 [-] adultus, a, um: part. passé de adolesco; qui a grandi, qui s'est développé. [st1]2 [-] adultus, a, um: part. passé de adoleo; brûlé (dans un sacrifice). - fax flammis adulta, Apul.: torche allumée.* * *[st1]1 [-] adultus, a, um: part. passé de adolesco; qui a grandi, qui s'est développé. [st1]2 [-] adultus, a, um: part. passé de adoleo; brûlé (dans un sacrifice). - fax flammis adulta, Apul.: torche allumée.* * *Adultus, ab Adolesco, siue Participium, siue potius Nomen. Qui est parcreu, et hors de croissance.\Adultus, de inanimatis: vt Vrbs adulta. Cic. Qui est en sa grande force et vigueur.\Adulta pestis. Cic. Qui est fort creue.\Adultum ver. Le milieu du prim temps. \ Sic Adulta hyems. La mi yver.\AEstas adulta. Tacit. La mi esté.\Artus adulti. Stat. Membres parcreus.\Autumnus adultus. Tacit. La mi Automne.\Parthi adulti. Tacit. Estants en leur force, Forts et puissants. -
8 adolescens
ăd-ŏlesco, ēvi (rare ui, Varr. ap. Prisc. 872 P.;I.adolēsse sync. for adolevisse,
Ov. H. 6, 11), ultum, 3, v. inch. [1. adoleo], to grow up, to grow (of everything capable of increase in magnitude).In gen.A.Lit., of men, animals, plants; seasons, passions, etc.;B.but esp. of age: postquam adolevit ad eam aetatem, uti, etc.,
Plaut. Cas. prol. 47:ubi robustis adolevit viribus aetas,
Lucr. 3, 450; cf. 4, 1035;2, 1123: adultum robur,
id. 2, 1131; 5, 798: postquam adoluerit haec juventus, Varr. ap. Prisc. p. 872 P.:qui adoleverit,
Cic. N. D. 1, 35:viriditas herbescens, quae sensim adolescit,
id. Sen. 15, 51:ter senos proles adoleverat annos,
Ov. F. 3, 59:adolescere ramos cernat,
id. M. 4, 376:adolēsse segetes,
id. H. 6, 11:simul atque adoleverit aetas,
Hor. S. 1, 9, 34:cum matura adoleverit aetas,
Verg. A. 12, 438.—Hence, transf. from age to the person, to grow up, come to maturity, mature:adulta virgo,
Liv. 26, 50 al.:arundines non sine imbre adolescunt,
Plin. 9, 16, 23, § 56:in amplitudinem,
id. 12, 1, 3, § 7:in crassitudinem,
id. 13, 7, 15, § 58; so 16, 34, 62, § 151;8, 14, 14, § 36 al.: ac dum prima novis adolescit frondibus aetas,
Verg. G. 2, 362:quoad capillus adolesceret,
Gell. 17, 9. —Fig., to grow, increase, augment, to become greater:II.cupiditas agendi adolescit una cum aetatibus,
Cic. Fin. 5, 20:ratio cum adolevit,
id. Leg. 1, 7:ingenium brevi adolevit,
Sall. J. 63, 3:postquam res publica adolevit,
id. C. 51, 40; id. J. 2:quantum superbiae socordiaeque Vitellio adoleverit,
Tac. H. 2, 73:Cremona numero colonorum, adolevit,
id. ib. 3, 34:ver adolescit,
advances, id. A. 13, 36; 2, 50:caepe revirescit, decedente luna, inarescit adolescente,
Gell. 20, 8.—Esp., in sacrificial lang., to be kindled, to burn (cf. 1. adoleo):A.Panchaeis adolescunt ignibus arae,
Verg. G. 4, 379.—Hence, ădŏlescens, entis, v. adules-.— ădultus, a, um, P. a., grown up, adult.Lit.1.Of living beings:2.Ab his ipsis (virginibus), cum jam essent adultae,
Cic. Tusc. 5, 20, 58; so,virgo,
id. Brut. 96, 330; Liv. 26, 50; Hor. C. 3, 2, 8 al.; cf.:adultae aetate virgines,
Suet. Aug. 69:pueri,
Quint. 2, 2, 3:liberi,
Suet. Tib. 10:filius,
id. Claud. 39:catuli,
Plin. 9, 8, 7, § 22:locustae,
id. 11, 29, 35, § 105:fetus (apum),
Verg. G. 4, 162.— Comp.:(hirundinum) pullorum adultiores,
Plin. 10, 33, 49, § 92.—Of things (concrete and abstract):B.vitium propagine,
Hor. Epod. 2, 9:crinis,
Stat. S. 2, 122:lanugo,
Amm. 16, 12 al.:aetas,
Lucr. 2, 1123; Cic. Verr. 2, 3, 68, § 160:aestas,
advanced, Tac. A. 2, 23:autumnus,
id. ib. 11. 31:nox,
id. H. 3, 23.—Fig., grown, matured, adult:populus adultus jam paene et pubes,
Cic. Rep. 2, 11; so,qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt,
id. Brut. 7, 27; cf.:nascenti adhuc (eloquentiae) nec satis adultae,
Tac. Or. 25:res nondum adultae,
Liv. 2, 1, 6:pestis rei publicae (of Catiline),
Cic. Cat. 1, 12, 30:auctoritas nondum adulta,
Tac. A. 1, 46:conjuratio,
id. ib. 15, 73; cf.:incipiens adhuc et necdum adulta seditio,
id. H. 1, 31 al. -
9 adolesco
ăd-ŏlesco, ēvi (rare ui, Varr. ap. Prisc. 872 P.;I.adolēsse sync. for adolevisse,
Ov. H. 6, 11), ultum, 3, v. inch. [1. adoleo], to grow up, to grow (of everything capable of increase in magnitude).In gen.A.Lit., of men, animals, plants; seasons, passions, etc.;B.but esp. of age: postquam adolevit ad eam aetatem, uti, etc.,
Plaut. Cas. prol. 47:ubi robustis adolevit viribus aetas,
Lucr. 3, 450; cf. 4, 1035;2, 1123: adultum robur,
id. 2, 1131; 5, 798: postquam adoluerit haec juventus, Varr. ap. Prisc. p. 872 P.:qui adoleverit,
Cic. N. D. 1, 35:viriditas herbescens, quae sensim adolescit,
id. Sen. 15, 51:ter senos proles adoleverat annos,
Ov. F. 3, 59:adolescere ramos cernat,
id. M. 4, 376:adolēsse segetes,
id. H. 6, 11:simul atque adoleverit aetas,
Hor. S. 1, 9, 34:cum matura adoleverit aetas,
Verg. A. 12, 438.—Hence, transf. from age to the person, to grow up, come to maturity, mature:adulta virgo,
Liv. 26, 50 al.:arundines non sine imbre adolescunt,
Plin. 9, 16, 23, § 56:in amplitudinem,
id. 12, 1, 3, § 7:in crassitudinem,
id. 13, 7, 15, § 58; so 16, 34, 62, § 151;8, 14, 14, § 36 al.: ac dum prima novis adolescit frondibus aetas,
Verg. G. 2, 362:quoad capillus adolesceret,
Gell. 17, 9. —Fig., to grow, increase, augment, to become greater:II.cupiditas agendi adolescit una cum aetatibus,
Cic. Fin. 5, 20:ratio cum adolevit,
id. Leg. 1, 7:ingenium brevi adolevit,
Sall. J. 63, 3:postquam res publica adolevit,
id. C. 51, 40; id. J. 2:quantum superbiae socordiaeque Vitellio adoleverit,
Tac. H. 2, 73:Cremona numero colonorum, adolevit,
id. ib. 3, 34:ver adolescit,
advances, id. A. 13, 36; 2, 50:caepe revirescit, decedente luna, inarescit adolescente,
Gell. 20, 8.—Esp., in sacrificial lang., to be kindled, to burn (cf. 1. adoleo):A.Panchaeis adolescunt ignibus arae,
Verg. G. 4, 379.—Hence, ădŏlescens, entis, v. adules-.— ădultus, a, um, P. a., grown up, adult.Lit.1.Of living beings:2.Ab his ipsis (virginibus), cum jam essent adultae,
Cic. Tusc. 5, 20, 58; so,virgo,
id. Brut. 96, 330; Liv. 26, 50; Hor. C. 3, 2, 8 al.; cf.:adultae aetate virgines,
Suet. Aug. 69:pueri,
Quint. 2, 2, 3:liberi,
Suet. Tib. 10:filius,
id. Claud. 39:catuli,
Plin. 9, 8, 7, § 22:locustae,
id. 11, 29, 35, § 105:fetus (apum),
Verg. G. 4, 162.— Comp.:(hirundinum) pullorum adultiores,
Plin. 10, 33, 49, § 92.—Of things (concrete and abstract):B.vitium propagine,
Hor. Epod. 2, 9:crinis,
Stat. S. 2, 122:lanugo,
Amm. 16, 12 al.:aetas,
Lucr. 2, 1123; Cic. Verr. 2, 3, 68, § 160:aestas,
advanced, Tac. A. 2, 23:autumnus,
id. ib. 11. 31:nox,
id. H. 3, 23.—Fig., grown, matured, adult:populus adultus jam paene et pubes,
Cic. Rep. 2, 11; so,qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt,
id. Brut. 7, 27; cf.:nascenti adhuc (eloquentiae) nec satis adultae,
Tac. Or. 25:res nondum adultae,
Liv. 2, 1, 6:pestis rei publicae (of Catiline),
Cic. Cat. 1, 12, 30:auctoritas nondum adulta,
Tac. A. 1, 46:conjuratio,
id. ib. 15, 73; cf.:incipiens adhuc et necdum adulta seditio,
id. H. 1, 31 al. -
10 adolesco
I adolēsco, —, —, ere [ adoleo ]возгораться, гореть ( adolescunt ignibus arae V)II adolēsco, olēvī (редко oluī), ultum, ere [inchoat. к alo ]1) подрастать, расти, созревать (ad aliquam aetatem Pl; liberi adoleverunt Cs; segetes adoleverunt V)2) увеличиваться, усиливаться, назревать, крепнуть (res publica adolevit Sl)cupiditas agendi aliquid abolescit C — усиливается жажда деятельности -
11 adultus
I a, um [ adolesco II ]1) взрослый, большой ( filius Su)adulta aetas Lcr etc. — зрелый возраст (мужа), но2) развившийся, зрелый ( eloquentia T); укрепившийся, окрепший ( Athenae C); созревший, возмужалый ( populus C); далеко зашедший, сильный (pestis C; conjuratio T); поздний ( nox T)II adultus, a, um [part. pf. к adoleo ]зажжённый, горящий ( fax Ap) -
12 adolefactus
adolēfactus, a, um (adoleo u. facio), in Brand gesetzt, arbores, Act. fratr. Arv. a. 224 (Corp. inscr. Lat. 6, 2107) 16.
-
13 adolesco [2]
2. adolēsco, ere (Inchoat. zu adoleo), aufdampfen, auflodern, adolescunt ignibus arae, Verg. georg. 4, 379.
-
14 Ădŏlenda
Ădŏlenda, ae, f. [adoleo] Adolenda ("celle qui est chargée de brûler", déesse qui présidait à la combustion d'un arbre frappé par la foudre). - autres déesses: Commolenda, "celle qui est chargée d'élaguer", Coinquenda, "celle qui est chargée d'émonder", Deferenda, "celle qui est chargée de transporter": ces déesses romaines présidaient aux cérémonies observées pour enlever un arbre frappé par la foudre; on le déplaçait alors - deferre - puis on le coupait en morceaux - commolere - ou bien on lui enlevait ses branches - coinquere - et enfin on le brûlait - adolere. -
15 ădŏlesse = adolevisse.
parf. de adoleo et de adolesco. -
16 ădŏlēvi
parf. de adoleo et de adolesco. -
17 ădŏlŭi
parf. de adoleo et de adolesco. -
18 adolefactus
adolēfactus, a, um (adoleo u. facio), in Brand gesetzt, arbores, Act. fratr. Arv. a. 224 (Corp. inscr. Lat. 6, 2107) 16.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adolefactus
-
19 adolesco
1. ad-olēsco, olēvī, ultum, ere (ad u. alesco), I) heranwachsen, erstarken, A) eig.: von Menschen, ad eam aetatem, Plaut.: in tria cubita, Plin.: is qui adoleverit, Cic. – v. Tieren, beluae ad immobilem magnitudinem adolescunt, Plin. – v. Gewächsen usw., adolescere ramos, Ov.: adolesse segetes, Ov.: viriditas herbescens, quae sensim adolescit, Cic.: non aeque adolescunt in pomariis hortulisque arbusculae manu cultae rigataeque, Fronto ep. ad M. Caes. 1, 3. p. 7, 16 N. – B) übtr., wachsen, zunehmen, steigen, a) der Zahl od. Größe nach, numerus in tantum adolevit, Vell.: luna adolescens (Ggstz. decedens), Gell.: adolescens in maius, v. Nil, Plin.: adolescens Oceanus (Ggstz. senescens), Amm. – b) der Zeit nach heranreifen, vorrücken (s. Fritzsche Hor. sat. 1, 9, 34. Müller Liv. 1, 4, 8), ne quid ob admissum foede dictumve superbe poenarum grave sit solvendi tempus adultum? Lucr.: ubi robustis adolevit viribus aetas, Lucr.: mox cum matura adoleverit aetas, Verg.: cum primum adolevit aetas, Liv.: ver donec adolesceret, Tac. – c) der innern Stärke nach heranreifen, erstarken, sich kräftig entwickeln, ratio cum adolevit atque perfecta est, nominatur rite sapientia, Cic. – adolescit res publica, res Persarum, ingenium, Sall.: auctu imperii adolevisse etiam privatas opes, Tac. – ea cupiditas adolescit una cum aetatibus, Cic.: coepta adultaque et revicta————coniuratio, Tac. – II) (an etw.) anwachsen, coria recens detracta quasi glutino adolescebant, Sall. hist. fr. 4, 2 (23). – ⇒ Perf. adolui, Varr. b. Prisc. 9, 53. – Infin. Perf. adolesse, Ov. her. 6, 11.————————2. adolēsco, ere (Inchoat. zu adoleo), aufdampfen, auflodern, adolescunt ignibus arae, Verg. georg. 4, 379.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adolesco
-
20 adolēscō
adolēscō —, —, ere, inch. [adoleo], to burn, blaze up, flame: adolescunt ignibus arae, V.* * *Iadolescere, -, - V INTRANSburn, blaze up, flame, be kindled; (of a sacrifice)IIadolescere, adolevi, adultus V INTRANSgrow up, mature, reach manhood/peak; become established/strong; grow, increaseIIIadolescere, adolui, adultus V INTRANSgrow up, mature, reach manhood/peak; become established/strong; grow, increase
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ԽՆԿԵՄ — (եցի.) NBH 1 0954 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 9c, 10c ն. ԽՆԿԵՄ μυρίζω unguentis imbuo. որ գրի եւ ԽՆԳԵՄ. Խնկօք եւ իւղովք պատել. զմռսել. անուշահոտ կացուցանել. ըստ յն. մեռոնել. *Յառաջագոյն խնկեաց(կամ խնգեաց) զմարմին իմ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՒՆԿ — (խընկոյ կամ խնկոյ. ոց.) NBH 1 0984 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c, 13c գ. ԽՈՒՆԿ θυμίαμα, ἅρωμα incensum, suffitus, aroma . տե՛ս եւ ԿՆԴՐՈՒԿ. λίβανος thus, tus. գրի եւ ԽՈՒՆԳ. որ եւ թ. կէօնլիք, քիւննիւք. Խիժ կամ աւիշկ ծառայ յարաբիա,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾԽԵՄ — (եցի.) NBH 1 1018 Chronological Sequence: Early classical, 12c ն. θυμιάζω, θυμιάω adoleo, suffitum facio, suffio. Այրելով զխունկս ʼի ծուխ լուծանել կամ ծխել. խունկ արկանել՝ մատուցանել. խնկել. խունկ ծխել. ... *Ծխել խունկ. կամ խունկս ʼի վերայ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՃԵՆՃԵՐԵՄ — ( ) NBH 2 0179 Chronological Sequence: 10c, 11c չ. ՃԵՆՃԵՐԵԼ. ՃԵՆՃԵՐԱԼ կամ ՃԵՆՃԵՐԵԼ. Ձայն հանել ճանճերոյ կամ մեղուաց. բզզալ. *Շատ ճենճերաս ʼի ծակն, ʼի փեթակն ճանճիկ, անդ տըզզա՛ բզզա՛: Ակկարովնեան ճանճիցն ճենճերելով ճեմեալք ճոռոմաբանեն. Մագ. ՟Ը: ն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՂՋԱԿԻԶԵՄ — (եցի.) NBH 2 0513 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 13c ն. ὀλοκαυτέω, ὀλοκαυτίζω totum comburo, totam victimam cremo ὀλοκαρπόω totum adoleo, in holocaustum offero. Ողջոյն կիզուլ. ողջակէզ մատուցանել. զբոլորն այրել… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
Алтарь — (слав. олтарь, лат. altaria, altare; этимология термина неясна: возможно, от adoleo воскурять [благовония], сожигать или alo кормить, питать; традиц. толкование возвышенный жертвенник фиксирует лишь внеш. особенность А.) 1) жертвенник,… … Российский гуманитарный энциклопедический словарь
al-2 — al 2 English meaning: “to grow; to bear” Deutsche Übersetzung: “wachsen; wachsen machen, nähren” Material: O.Ind. an ala “ fire “ (“ the glutton “, W. Schulze KZ. 45, 306 = Kl. Schr. 216); Gk. νεᾱλής “ cheerful, strong “ (νέος +… … Proto-Indo-European etymological dictionary
al-4 — al 4 English meaning: “to burn” Deutsche Übersetzung: “brennen” Material: O.Ind. alütam n. “ fire, blaze, coal “ (also ulmukam “fire”); Lat. adoleō “ to worship, offer sacrifice, burn a sacrifice; to sacrifice on an altar; in gen … Proto-Indo-European etymological dictionary