-
1 acerbē
acerbē adv. with comp. and sup. [acerbus], bitterly.—Only fig., act., harshly, severely, cruelly, sharply, inimically: diripere bona: cogi in senatum: acerbius in alqm invehi: acerbissime dicere, Cs. — Pass, painfully, grievously, with sorrow: acerbe ferebam, si, etc.: tuli acerbe me adduci, etc.: acerbius inopiam ferre, too severely, Cs.* * *acerbius, acerbissime ADVstridently, with harsh sound; cruelly, harshly; with pain/severity; premature -
2 dē-cernō
dē-cernō crēvī (often decrēram, decrērim, etc.), crētus, ere.—Officially, to decide, determine, pronounce a decision, judge, decree, resolve, vote: inter quos iam decreverat decretumque mutabat, alias, etc.: si caedes facta, īdem (Druides) decernunt, i. e. pass judgment, Cs.: non decrevi solum, sed etiam ut vos decerneretis laboravi: qui ordo decrevit invitus, on compulsion: dierum viginti supplicationem, Cs.: vindicias secundum servitutem, in favor of slavery, i. e. restore the slave to his master, L.: triumphum Africano: praemium servo libertatem, S.: tres legatos: id quod senatus me auctore decrevit: provinciae privatis decernuntur, Cs.: meā diligentiā patefactam esse coniurationem decrevistis: supplicium sumendum decreverat, had voted, S.: senatus Romae decrevit, ut, etc., L.: mea sententia tibi decernit, ut regem reducas, etc.: senatus decrevit, darent operam consules, ut, etc., S.: ita censeo decernendum: acerbissime decernitur, Cs.: in parricidas rei p. decretum esse, S.: libere decernendi potestas, of voting freely, Cs.—In gen., to decide, determine, judge, fix, settle: rem dubiam decrevit vox opportune emissa, L.: utri utris imperent, sine magnā clade, L.: Duo talenta pro re nostrā ego esse decrevi satis, T.: in quo omnia mea posita esse decrevi: mihi decretum est, with acc. and inf, I am fully convinced, Ta.: alqm hostem, to proclaim an enemy: omnibus quae postulaverat decretis, S.: pauci ferocius decernunt, insist on harsher measures, S.—Of battle, to decide by combat, fight out, fight, combat, contend: Samnis Romanusne Italiam regant, decernamus, L.: gladiatorium certamen ferro decernitur: ne armis decernatur: cornibus inter se, V.: acie, L.: classe decreturi, N.: integriore exercitu, N.: lacessere ad decernendum, L. — In gen., to contend, compete, struggle: decernite criminibus, mox ferro decreturi, L.: cursibus et crudo caestu, V.: de salute rei p.: pro meā famā.—To decide, determine, form a purpose, resolve: num quis quicquam decernit invitus?: Rhenum transire decreverat, Cs.: decretumst pati, T.: certum atque decretum est non dare signum, L.: aetatem a rei p. procul habendam, S.: praetoris imperio parendum esse: hic decernit ut miser sit: quā suis opem ferrent, L. -
3 exigō
exigō ēgī, āctus, ere [ex + ago], to drive out, push forth, thrust out, take out, expel: reges ex civitate: hostem e campo, L.: post reges exactos: easdem (uxores), divorce, T.: suam (uxorem), turn out of the house: exigit Hebrus aquas, pours into the sea, O.: exactum ensem Fregit, by the thrust, O.: ensem per medium iuvenem, V.: (hasta) Cervice exacta est, passed through, O.— To drive away, hiss off (the stage): (fabulae) exigendae vobis, T. — To require, enforce, exact, demand, collect: ad pecunias exigendas legatos misimus: acerbissime pecuniae exigebantur: nomina sua: peditum numerum a civitatibus, Cs.: viam, demand the construction of: auspiciorum adhuc fides exigitur, further confirmation, Ta.— To export: agrorum fructūs, L.— To set right: ad perpendiculum columnas, set precisely upright.—Fig., to require, demand, claim, exact, insist: magis quam rogare: a teste veritatem: ius iurandum, L.: Has exegit gloria poenas, has cost, Iu.: de volnere poenas, O.: a violatoribus piacula, L.: ex te ut responderes: id ipsum, ut pereat, O.: a quoquam ne peieret, Iu.: in exigendo non acerbus.—Of time, to lead, spend, pass, complete, finish, close: cum maerore graviorem vitam, S.: exactā aetate mori, after a long life: hanc saepe exactā aetate usurpasse vocem, in old age, L.: per exactos annos, at the end of every year, H.: tribus exactis ubi quarta accesserit aestas, V.: spatiis exegit quattuor annum, O.— To conduct, superintend: aedīs privatas velut publicum opus, L.— To bring to an end, conclude, finish, complete: monumentum, H.: opus, O.: His demum exactis, V.— To determine, ascertain, find out: sociisque exacta referre, discoveries, V.: Non prius exactā ratione saporum, before he has ascertained, H.: non tamen exactum, quid agat, O.— To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider: ad vestras leges, quae Lacedaemone fiunt, estimate by the standard of, etc., L.: cultu ad luxuriam exacto, directed, Cu.: ad caelestia ritūs humanos, O.— To consider, deliberate on, take counsel upon: tempus secum, V.: talia secum, O.: non satis exactum, quid agam.* * *exigere, exegi, exactus Vdrive out, expel; finish; examine, weigh -
4 acerbum
ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).I.Prop.:B.Neptuni corpus acerbum,
bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,
Cic. de Sen. 15:saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,
Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,
Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:ante diem edere partus acerbos,
premature, Ov. F. 4, 647. —Transf.(α).to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:(β). II.serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,
Auct. Her. 4, 47;Fig.A.Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:B.melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,
Cic. Lael. 24:posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,
for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):acerbissimi feneratores,
id. Att. 6, 1;so of adversaries or enemies,
violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:acerbissimus hostis,
id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:acerbus odisti,
Hor. S. 1, 3, 85 K. &H.: quid messes uris acerba tuas?
Tib. 1, 2, 98 al. —Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!
Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:in rebus acerbis,
Lucr. 3, 54:acerbissimum supplicium,
Cic. Cat. 4, 6:acerbissima vexatio,
id. ib. 4, 1:acerba memoria temporis,
id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:acerbum funus filiae,
id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:idem acerbe severus in filium,
id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K. -
5 acerbus
ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).I.Prop.:B.Neptuni corpus acerbum,
bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,
Cic. de Sen. 15:saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,
Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,
Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:ante diem edere partus acerbos,
premature, Ov. F. 4, 647. —Transf.(α).to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:(β). II.serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,
Auct. Her. 4, 47;Fig.A.Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:B.melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,
Cic. Lael. 24:posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,
for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):acerbissimi feneratores,
id. Att. 6, 1;so of adversaries or enemies,
violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:acerbissimus hostis,
id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:acerbus odisti,
Hor. S. 1, 3, 85 K. &H.: quid messes uris acerba tuas?
Tib. 1, 2, 98 al. —Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!
Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:in rebus acerbis,
Lucr. 3, 54:acerbissimum supplicium,
Cic. Cat. 4, 6:acerbissima vexatio,
id. ib. 4, 1:acerba memoria temporis,
id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:acerbum funus filiae,
id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:idem acerbe severus in filium,
id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K. -
6 adflicto
afflicto (better adf-), āvi, ātum, 1, v. a. [ad, intensive], to disquiet greatly, to agitate, toss; to shatter, damage, harass, injure, lit. and trop.I.Lit. (rare):II.naves tempestas adflictabat,
Caes. B. G. 4, 29:quod minuente aestu (naves) in vadis adflictarentur,
were stranded, id. ib. 3, 12:Batavos,
Tac. H. 4, 79.—Far oftener,Trop., to trouble, disquiet, vex, torment, distress: adflictari amore, * Lucr. 4, 1151:homines aegri febri jactantur... deinde multo gravius adflictantur,
Cic. Cat. 1, 13; so Suet. Tit. 2:adflictatur res publica,
id. Har. Resp. 19:equites equosque adflictare,
Tac. H. 3, 19:adflictare ltaliam luxuriā saevitiāque,
id. A. 13, 30.—Hence, adflictare se or adflictari aliquā re, to grieve, to be greatly troubled in mind about a thing, to be very anxious or uneasy, to afflict one's self:ne te adflictes,
Ter. Eun. 1, 1, 31:cum se Alcibiades adflictaret,
Cic. Tusc. 3, 32; 3, 27:de domesticis rebus acerbissime adflictor,
id. Att. 11, 1:mulieres adflictare sese, manus supplices ad caelum tendere,
Sall. C. 31, 3. -
7 afflicto
afflicto (better adf-), āvi, ātum, 1, v. a. [ad, intensive], to disquiet greatly, to agitate, toss; to shatter, damage, harass, injure, lit. and trop.I.Lit. (rare):II.naves tempestas adflictabat,
Caes. B. G. 4, 29:quod minuente aestu (naves) in vadis adflictarentur,
were stranded, id. ib. 3, 12:Batavos,
Tac. H. 4, 79.—Far oftener,Trop., to trouble, disquiet, vex, torment, distress: adflictari amore, * Lucr. 4, 1151:homines aegri febri jactantur... deinde multo gravius adflictantur,
Cic. Cat. 1, 13; so Suet. Tit. 2:adflictatur res publica,
id. Har. Resp. 19:equites equosque adflictare,
Tac. H. 3, 19:adflictare ltaliam luxuriā saevitiāque,
id. A. 13, 30.—Hence, adflictare se or adflictari aliquā re, to grieve, to be greatly troubled in mind about a thing, to be very anxious or uneasy, to afflict one's self:ne te adflictes,
Ter. Eun. 1, 1, 31:cum se Alcibiades adflictaret,
Cic. Tusc. 3, 32; 3, 27:de domesticis rebus acerbissime adflictor,
id. Att. 11, 1:mulieres adflictare sese, manus supplices ad caelum tendere,
Sall. C. 31, 3. -
8 exigo
I.Lit.A.In gen.:B.reges ex civitate,
to expel, Cic. de Or. 2, 48, 199:hostem e campo,
Liv. 3, 61, 8: exigor patria, Naev. ap. Non. 291, 4:aliquem domo,
Liv. 39, 11, 2:aliquem campo,
id. 37, 41, 12:omnes foras,
Plaut. Aul. 3, 1, 7:adcolas ultra famam,
Plin. 2, 68, 68, § 175:exacti reges,
driven away, Cic. de Or. 1, 9, 37; cf.:Tarquinio exacto,
id. Rep. 1, 40:anno post Tarquinios exactos,
Tac. A. 11, 22:Orestes exactus furiis,
driven, tormented, Ov. Tr. 4, 4, 70:virum a se,
Plaut. Mil. 4, 6, 62:uxorem,
to put away, divorce, Ter. Hec. 2, 1, 45; Suet. Caes. 50; id. Claud. 26; cf.: illam suam (uxorem) suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis; claves ademit;exegit,
turned her out of the house, Cic. Phil. 2, 28, 69: aliquem vitā, i. e. to kill, Sen. de Ira, 1, 6: corpus e stratis, to raise up or out, Sil. 16, 234:maculam,
to take out, Suet. Aug. 94: et sacer admissas exigit Hebrus aquas, pours out into the sea, Ov. H. 2, 114; of weapons, to thrust from one, thrust, drive:non circumspectis exactum viribus ensem Fregit,
thrust, impelled, Ov. M. 5, 171; so,ensem,
Luc. 8, 656; cf.:ensem per medium juvenem,
plunges through the middle, Verg. A. 10, 815:gladium per viscera,
Flor. 4, 2, 68:tela in aliquem,
Sen. Cons. ad Marc. 16;hence: aliquem hastā,
i. e. to thrust through, transfix, Val. Fl. 6, 572.—Mid.:quae (hasta) cervice exacta est,
passed out, passed through, Ov. M. 5, 138: prope sub conatu adversarii manus exigenda, to be put forth, raised (for a blow), Quint. 6, 4, 8 Spald.:(capellas) a grege in campos, hircos in caprilia,
to drive out, Varr. R. R. 2, 3, 8:sues pastum,
id. ib. 2, 4, 6:radices altius,
to send out, Cels. 5, 28, 14; cf.:vitis uvas,
Col. 3, 2, 10; 3, 6, 2; Cels. 8, 1 med. —In partic.1.A scenic t. t., to drive off, i. e. hiss off a piece or a player from the stage (rare):2.spectandae (fabulae) an exigendae sint vobis prius,
Ter. And. prol. 27 Ruhnk.; so, fabulas, id. Hec. prol. alt. 4; id. ib. 7.—To demand, require, enforce, exact payment of a debt, taxes, etc., or the performance of any other duty (very freq.;(β).syn.: posco, postulo, flagito, contendo, etc.): ad eas pecunias exigendas legatos misimus,
Cic. Fam. 13, 11, 1: pecunias a civitatibus, id. Div. ap. Caecil. 10, 33:acerbissime pecunias imperatas,
Caes. B. C. 3, 32; cf. id. ib. 1, 6 fin.; Cic. Pis. 16, 38; id. N. D. 3, 34, 84:quaternos denarios,
id. Font. 5, 9:tributa,
id. Fam. 3, 7, 3:pensionem,
id. ib. 6, 18, 5:nomina sua,
id. Verr. 2, 1, 10, § 28:mercedem,
id. Lael. 21, 80 et saep.:equitum peditumque certum numerum a civitatibus Siciliae,
Caes. B. C. 1, 30, 4:obsides ab Apolloniatibus,
id. ib. 3, 12, 1:viam,
to demand the construction of a road, Cic. Verr. 2, 1, 59, § 154; Liv. 42, 3, 7:a quoquam ne pejeret,
Juv. 13, 36.—Esp.: rationem, to exact an account:ut Athenienses rationibus exigendis non vacarent,
Val. Max. 3, 1, ext. 1; Plin. Ep. 10, 81, 1:libertorum nomina a quibus ratio exigi posset,
Suet. Aug. 101 fin. —In pass.: exigor aliquid, to be solicited, dunned for money, etc. (post-class.): exigor portorium, id est, exigitur de me portorium, Caecil. ap. Gell. 15, 14, 5; id. ap. Non. 106, 24: (Rib. Com. Fragm. p. 51): sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Numid. ap. Gell. 15, 14, 2; Dig. 23, 4, 32.—3.To examine, inquire into (post-Aug.):4.nec illae (conjuges) numerare aut exigere plagas pavent,
Tac. G. 7 fin. (so Ritter, Halm, with all MSS., cf. Holzmann ad loc.; al. exugere, said to have been the read. of a lost codex, the Arundelianus; cf. exsugo); cf.:exactum et a Titidio Labeone, cur omisisset, etc.,
id. A. 2, 85.—Of places, to go or pass beyond, to pass by, leave behind ( poet. and in post-Aug. prose):5.cum primus equis exegit anhelis Phoebus Athon,
Val. Fl. 2, 75; cf. Prop. 3, 20, 11 (4, 20, 3 M.):Troglodytae hibernum mare exigunt circa brumam,
Plin. 12, 19, 42, § 87.—In mercant. lang., to dispose of, sell:6.agrorum exigere fructus,
Liv. 34, 9, 9 Drak.: mercibus exactis, Col. poët. 10, 317. —Mathemat. t. t., to apply to a standard or measure, i. e. to examine, try, measure, weigh by any thing:II.ad perpendiculum columnas,
Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133:materiam ad regulam et libellam,
Plin. 36, 25, 63, § 188:pondus margaritarum sua manu,
Suet. Caes. 47; cf.:aliquid mensura,
Plin. 17, 21, 35, § 159.Trop.A.In gen., to drive out, expel (very rare):B.locus, Ubi labore lassitudo exigunda ex corpore,
Plaut. Capt. 5, 4, 4: frigus atque horrorem vestimentis, Lucil. ap. Non. 291, 8.—Far more freq. and class.,In partic.1.(Acc. to I. B. 2.) To require, demand, claim any thing due:2.ego vero et exspectabo ea quae polliceris, neque exigam, nisi tuo commodo,
Cic. Brut. 4, 17:aliquid exigere magis quam rogare,
id. Fam. 2, 6, 1:longiores litteras exspectabo vel potius exigam,
id. ib. 15, 16, 1:omnibus ex rebus voluptatem quasi mercedem,
id. Fin. 2, 22, 73:ab hoc acerbius exegit natura quod dederat,
demanded back, reclaimed, id. Tusc. 1, 39, 93 Klotz.:non ut a poëta, sed ut a teste veritatem exigunt,
id. Leg. 1, 1, 4:has toties optata exegit gloria poenas,
has cost, Juv. 10, 187:poenas,
to take vengeance, id. 10, 84:de vulnere poenas,
Ov. M. 14, 478: poenam (alicui), Sen. de Ira, 2, 22 fin.; Ov. F. 4, 230:gravia piacula ab aliquo,
Liv. 29, 18, 18 et saep.—With ut:exigerem ex te cogeremque, ut responderes,
Cic. Fin. 2, 35, 119; 4, 28, 80; cf.:Calypso exigit fata ducis,
questions, inquires into, Ov. A. A. 2, 130:exactum a marito, cur, etc.,
Tac. A. 2, 85:exigite ut mores seu pollice ducat,
Juv. 7, 237 sq. —With an object-clause:exigimus potuisse eum eo tempore testamentum facere,
Dig. 29, 7, 8; 24, 3, 2.— Absol.:in exigendo non acerbum,
Cic. Off. 2, 18, 64:cum res exiget,
Quint. 5, 11, 5; 10, 3, 3; cf.:ut res exiget,
id. 12, 10, 69:si communis utilitas exegerit,
id. 12, 1, 37.— Esp.: rationem, to require an account:rerum gestarum,
Just. 19, 2, 6:numquid rationem exiges, cum tibi aliquis hos dixerit versus?
an explanation, Sen. Ep. 94, 28; Plin. Ep. 19, 9.—Of time, life, etc., to lead, spend, pass, complete, finish:3. 4.non novisse quicum aetatem exegerim,
Plaut. Trin. 4, 2, 111; id. Capt. 3, 5, 62:tecum aetatem,
id. Mil. 4, 2, 48; 4, 6, 60; id. Cas. 2, 5, 12:ut te dignam mala malam aetatem exigas,
id. Aul. 1, 1, 4: vitam taetre, Cat. Or. inc. 15; Ter. Heaut. 2, 3, 39:cum maerore graviorem vitam,
Sall. J. 14, 15; 85, 49; Plin. 7, 44, 45, § 139; Vitr. 2, 1, 4; Val. Max. 3, 5, 4 al.:vitae tempus,
Sen. Ep. 2, 2; Val. Max. 3, 3, ext. 6:jam ad pariendum temporibus exactis,
Cic. Verr. 2, 1, 18, § 48: qui exacta aetate moriuntur, at the close of the vigorous period of life, Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Verr. 2, 5, 8, § 21; Sall. J. 6, 2; Liv. 2, 40, 11 al.:mediam dies exegerat horam,
Ov. Am. 1, 5, 1:aevum,
Lucr. 4, 1235; Verg. A. 7, 777; Ov. M. 12, 209:tristissimam noctem,
Petr. 115:diem supremum noctemque,
Tac. A. 3, 16:ullum tempus jucundius,
Plin. Ep. 3, 1, 1:jam aestatem exactam esse,
Sall. J. 61, 1:per exactos annos,
at the end of every year, Hor. C. 3, 22, 6:exacto per scelera die,
Tac. H. 1, 47; id. A. 3, 16; so,exacto quadriennio,
Plin. 2, 47, 48, § 130; Verg. G. 3, 190; Stat. S. 2, 2, 47.—To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing ( poet. and in post-Aug. prose):5.exegi monumentum aere perennius,
Hor. C. 3, 30, 1:opus,
Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871:exactus tenui pumice versus eat,
Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637:commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,
Quint. 10, 7, 30:eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,
to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—To determine, ascertain, find out:6.sociisque exacta referre,
his discoveries, Verg. A. 1, 309:non prius exacta tenui ratione saporum,
before he has ascertained, Hor. S. 2, 4, 36.— Pass. impers.:non tamen exactum, quid agat,
Ov. F. 3, 637; cf. id. Am, 3, 7, 16. —(Acc. to I. B. 3.) To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider, = examinare, ponderare (class. but perh. not in Cic.): si ad illam summam veritatem legitimum jus exegeris, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; cf.: nolite ad vestras leges atque instituta exigere ea, quae Lacedaemone fiunt, to estimate by the standard of, etc., Liv. 34, 31, 17; so,7.opus ad vires suas,
Ov. A. A. 2, 502:si omnia argumenta ad obrussam coeperimus exigere,
Sen. Q. N. 4, 5, 1; cf.:principatus tuus ad obrussam exigitur,
id. de Clem. 1, 1, 6:se ad aliquem,
id. Ep. 11 fin.:regulam emendate loquendi,
Quint. 1, 5, 2:illa non nisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos,
are judged of, id. 1, 5, 19; cf. id. 1, 4, 7.—To treat, consult, deliberate respecting something, = considerare, deliberare (class. but not in Cic.): de his rebus ut exigeret cum eo, Furnio mandavi, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 7:8.cum aliquo,
Plin. Ep. 6, 12, 3; cf.:secum aliquid,
Verg. A. 4, 476; Ov. M. 10, 587; Sen. Ep. 27:de aliqua re coram,
Plin. Ep. 9, 26, 13:haec exigentes hostes oppressere,
Liv. 22, 49, 12:quid dicendum, quid tacendum, quid differendum sit, exigere consilii est,
Quint. 6, 5, 5.—To endure, undergo:aerumnam,
Plaut. Capt. 5, 4, 12. —Hence, exactus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 5., measured; hence), precise, accurate, exact (poet and in post-Aug. prose):difficile est, quot ceciderint, exacto affirmare numero,
Liv. 3, 5, 12:acies falcis,
Plin. 17, 27, 42, § 251:fides,
Ov. Pont. 4, 9, 46.— Comp.:cura,
Suet. Tib. 18; Mart. 4, 87, 4. — Sup.:diligentia,
Front. Aquaed. 89:vir,
Plin. Ep. 8, 23, 5.—With gen.:Mamurius, morum fabraene exactior artis, Difficile est dicere,
Ov. F. 3, 383.— Adv.: exacte, exactly, precisely, accurately:ut exacte perorantibus mos est,
Sid. Ep. 7, 9.— Comp.: dicere, disserere, Mel. Prooem. § 2; Gell. 1, 3, 21.— Sup.:pascere,
Sid. Ep. 5, 11. -
9 peraeque
pĕr-aequē, adv., quite equally or evenly (class.):hos numquam minus, ut peraeque ducerent dena milia HS ex melle recipere esse solitos,
on an average, Varr. R. R. 3, 16, 11:atque hoc peraeque in omni agro decumano reperietis,
Cic. Verr. 2, 3, 52, § 121:quod cum peraeque omnes, tum acerbissime Boeotii senserunt,
id. Pis. 35, 86; id. Verr. 2, 4, 21, § 46:terna milia peraeque in singulos menses,
uniformly, Nep. Att. 13, 6.
См. также в других словарях:
Legio XV Primigenia — Sestercio emitido en Roma en 37 38 con el retrato y titulatura imperial de Calígula, creador de la Legio XV Primigenia Activa Desde 39 hasta 70 … Wikipedia Español
JUDAICUS Fiscus — apud Suet. Domit. c. 12. Praeter ceteros Iudaicus fiscus acerbissime actus est: nomen tributi, a Iudaeis pendi soliti. Quod enim in artibus sordidis et vetitis factitatum est, ut pretio depenso perm itteretur illarum professio: id in religione… … Hofmann J. Lexicon universale
PANDION I — PANDION I. Athen. Rex V. Erichthonii Athenarum regis, filius, in regno patri successit. Apollodorus l. 3. Ε᾿ριχθονίου δὲ ἀποθανόντος, καὶ ταφέντος εν τῷ τεμένει τῆς Α᾿θηνᾶς, Πανδίων οὐβάσιλευσεν. Fuisse autem regem quintum Eusebius testatur:… … Hofmann J. Lexicon universale
DOMITIAN° — (Titus Flavius Domitianus), Roman emperor, 81–96 C.E. Son of vespasian and brother of titus , Domitian attempted to establish an absolute monarchy against the senate, and resumed an expansionist policy. A rabid opponent of Oriental cults, he… … Encyclopedia of Judaism