XII

also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

carmine vocali clarus citharāque Philammon,

vocum,

per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

cygnorum,

citharae liquidum carmen,

lyrae carmen,

canere miserabile carmen,

harundineum,

socialia carmina,

barbaricum,

hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

Maeonii carminis alite,

epicum carmen,

heroici sublimitas,

Iliacum,

historia quodammodo carmen solutum,

Pierium,

tragicum,

carmina Livi,

Saliorum carmina,

lyricorum carmina,

Aeolium,

Lydis remixto carmine tibiis,

carmen funebre proprie Naenia,

carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

lascivum,

obscena,

the same: famosum,

malum,

obliquum,

probrosum,

si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

canere,

cantare cui,

cantitare,

contexere,

disponere,

pangere,

fingere,

dicere,

dictare,

docere,

ad umbilicum adducere,

deducere ad sua tempora,

fundere,

componere ad lyram,

carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

carmina compono, hic elegos,

fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

in primo carmine,

et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

diro quodam carmine jurare,

cruciatus carmina,

lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

rogationis carmen,

Appii Caeci carmen,

liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

necessarium,

also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

carmine vocali clarus citharāque Philammon,

vocum,

per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

cygnorum,

citharae liquidum carmen,

lyrae carmen,

canere miserabile carmen,

harundineum,

socialia carmina,

barbaricum,

hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

Maeonii carminis alite,

epicum carmen,

heroici sublimitas,

Iliacum,

historia quodammodo carmen solutum,

Pierium,

tragicum,

carmina Livi,

Saliorum carmina,

lyricorum carmina,

Aeolium,

Lydis remixto carmine tibiis,

carmen funebre proprie Naenia,

carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

lascivum,

obscena,

the same: famosum,

malum,

obliquum,

probrosum,

si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

canere,

cantare cui,

cantitare,

contexere,

disponere,

pangere,

fingere,

dicere,

dictare,

docere,

ad umbilicum adducere,

deducere ad sua tempora,

fundere,

componere ad lyram,

carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

carmina compono, hic elegos,

fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

in primo carmine,

et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

diro quodam carmine jurare,

cruciatus carmina,

lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

rogationis carmen,

Appii Caeci carmen,

liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

necessarium,

si vis, dabo tibi testes,

si voltis,

si placet,

1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

si populus plurimum potest,

si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

Si quaerimus, cur, etc.,

magnifica quidem res, si modo est ulla,

deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

si quisquam est facilis, hic est,

si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

dicito, si quid vis, non nocebo,

si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

si aliquid dandum est voluptati,

four times repeated,

noli mirari, si hoc non impetras,

ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

si ita sensit, ut loquitur,

1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

si modo in philosophiā aliquid profecimus,

si quid sceleste fecit,

si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

quid mirum, si haec invitus amisi?

miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

non, si tibi ante profuit, semper proderit,

non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

nec mirum, eos si orationes turbaverant,

si hoc ita fato datum erat, ut,

plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

alte spectare si voles, etc.,

si jam eminebit foras,

si me audietis,

si mutuas non potero certum est sumam fenore,

id persequar, si potero, subtilius,

nihil (offendet) si modo opus exstabit,

si quid te volam, ubi eris?

si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

si potuero,

si potuerit,

si modo id exprimere Latine potuero,

si modo interpretari potuero,

si ne ei caput exoculassitis,

de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

si habeat aurum,

abire hinc nullo pacto possim, si velim,

si velim,

cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

si singulos numeremus,

si Scipionis desiderio me moveri negem,

si ad verba rem deflectere velimus,

si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

O si angulus ille accedat, qui, etc.,

O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

si ullum probarem simplex rei publicae genus,

quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

O si solitae quicquam virtutis adesset,

and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

perii, si me aspexerit!

victus sum, si dixeris,

Romani si casu intervenerint,

si aliter accidisset,

tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

si id fecisses,

si quis in caelum ascendisset, etc.,

si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

si aliud nihil,

intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

quae si causa non esset, tamen, etc.,

quae si dubia essent, tamen, etc.,

ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

statui expectandum esse si quid certius adferretur,

Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

expertique simul, si tela artusque sequantur,

Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

alii offerunt se, si quo usus operae sit,

Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

si deus si dea es,

hostiam si deo, si deae immolabant,

si vis, dabo tibi testes,

si voltis,

si placet,

1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

si populus plurimum potest,

si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

Si quaerimus, cur, etc.,

magnifica quidem res, si modo est ulla,

deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

si quisquam est facilis, hic est,

si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

dicito, si quid vis, non nocebo,

si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

si aliquid dandum est voluptati,

four times repeated,

noli mirari, si hoc non impetras,

ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

si ita sensit, ut loquitur,

1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

si modo in philosophiā aliquid profecimus,

si quid sceleste fecit,

si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

quid mirum, si haec invitus amisi?

miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

non, si tibi ante profuit, semper proderit,

non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

nec mirum, eos si orationes turbaverant,

si hoc ita fato datum erat, ut,

plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

alte spectare si voles, etc.,

si jam eminebit foras,

si me audietis,

si mutuas non potero certum est sumam fenore,

id persequar, si potero, subtilius,

nihil (offendet) si modo opus exstabit,

si quid te volam, ubi eris?

si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

si potuero,

si potuerit,

si modo id exprimere Latine potuero,

si modo interpretari potuero,

si ne ei caput exoculassitis,

de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

si habeat aurum,

abire hinc nullo pacto possim, si velim,

si velim,

cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

si singulos numeremus,

si Scipionis desiderio me moveri negem,

si ad verba rem deflectere velimus,

si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

O si angulus ille accedat, qui, etc.,

O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

si ullum probarem simplex rei publicae genus,

quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

O si solitae quicquam virtutis adesset,

and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

perii, si me aspexerit!

victus sum, si dixeris,

Romani si casu intervenerint,

si aliter accidisset,

tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

si id fecisses,

si quis in caelum ascendisset, etc.,

si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

si aliud nihil,

intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

quae si causa non esset, tamen, etc.,

quae si dubia essent, tamen, etc.,

ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

statui expectandum esse si quid certius adferretur,

Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

expertique simul, si tela artusque sequantur,

Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

alii offerunt se, si quo usus operae sit,

Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

si deus si dea es,

hostiam si deo, si deae immolabant,

centum tautum facere posse (1. 82 D. 35, 2);

quatenus facere potest debitor (1. 49 D. 2, 14. l. 3 pr. D. 13, 5. 1. 63 D. 17, 2. 1. 36 D. 24, 3. 1. 33 pr. D. 39, 5. 1. 16- 25 D. 42, 1. 1. 35 pr. D. 3, 5);

nihil vel minus facere posse (1. 1 § 43 D. 16, 3);

si nox furtum faxsit (L. XII tab. VIII, 11), si servus furtum faxit (1. c. XII. 3), cum nexum faciet (1. c. VI. 1);

damnum (1. 151 D. 50, 17), pauperiem, iniuriam (1. 1 pr. § 3 D. 9, 1), si iniuriam faxsit (L. XII, tab. VII, 4);

opus factum (1. 21 § 1 D. 39, 2);

materia facta (1. 6. D. 6, 1);

argentum, aurum factum (1. 78 § 4 D. 32. 1. 27 D. 34, 2);

suspectum fac. aliquem (1. 2 D. 27, 8);

fieri, делаться, iure institutionis, ex testamento, heres factus (1. 5 D. 28, 6. 1. 68 § 1 D. 30. 1. 40 § 1 D. 1, 7);

sui iuris, paterfamil. factus (1. 2 § 1. 1. 3 D. 14, 5. 1. 3 § 4. 1. 20 D. 14, 6);

pubes factus pupillus (1. 4 D. 27, 2);

annorum XIV factus (1. 22 pr. D. 36, 2);

furiosus mentis compos factus (1. 47 D. 29, 2. 1. 2 § 11. D. 38, 17);

liber servus factus (1. 1 § 4. eod. 1. 38 pr. D. 46, 3);

fundus sacer factus (1. 91 § 1 D. 45, 1. 1. 3 § 8 D. 12, 4. 1. 55 D. 35. 1. 1. 2 D. 39, 6. 1. 24 D. 3, 5);

fundum facere emtoris (1. 25 § 1 D. 18, l);- делать, facit totum voluntas defuncti (1. 35 § 3 D. 28, 5);

fac. plures gradus heredum (1. 36 pr. D. 28, 6);

dotem fac. alicui (1. 49 D. 23, 3);

curatores (1. 9 D. 27, 10);

ad actionem procurator factus (1. 13 pr. D. 2, 14);

vitium facere. испортиться (1. 32 eod. 1. 10 § 1 D. 14, 2);

furari, воровать, похищать;

furtum 1) кража есть похищение без насилия чужой движимой вещи против воли законного ея владельца, совершенное с целью присвоить себе оную (lucrandi animo) (tit. J. 4, 1. D. 47, 2. C. 6, 2. 1. 1 § 3 D. cit. cf. § 6 J. cit. § 7 § 30 eod. 1. 15 § 1 D. cit. 1. 19 § 5. 6. eod. 1. 41. 1. 47 § 7 eod. 1. 53 § 7 eod. 1. 68 pr. eod. furandi consilio rem amovere, furandi animo contrectare (1. 58 § 3. 1. 77 eod.);

furtum manifestum-nec manifestum;

fur. manif. (1. 2-8 eod.);

fur diurnus, nocturnus (1. 16 § 5 D. 48, 19).

abiecto furto effugere (1. 7 § 2 eod.);

furtum conceptum (Gai. III. 183. 186. 191. IV. 173), oblatum (Gai. III. 183. 185. 187. 191), prohibitum (Gai. III. 188. 192), non exhibitum (§ 4 J. cit.);

si nox furtum faxsit (L. XII. tab. VIII. § 12);

ex causa furt. condici (1. 9 § 1 D. 12, 1. 1. 6 § 4 D. 25, 2. 1. 8 § 7 D. 34, 3);

b) краденый, cum re furt. deprehendi (1. 5 pr. D. 47, 2. 1. 48 § 7 eod.);

dicit lex Atinia, ut res furt. non usncapiatur (1. 4 § 6 D. 41, 3);

c) скрытый, тайный: furtivi aquarum meatus (1. 4 C. 11, 42. 1. 3 C. 7, 18);

patrem demonstrare non posse (1. 23 D. 1, 5);

cp. L. XII. tab. IV. 2); тк. дед (1. 201 D. 50, 16);

cp. L. XII tab. XII. 1: decretum patrum = Senatus consultum (1. 16 C. 9, 9);

patres conscripti, о сенате (1. 22 D. 5, 3. 1. 3 C. 9, 44).

dissyl.: di-ei,

die,

die,

perh. those words do not belong to Cicero himself. Form dii,

once dii,

dies primus est veris in Aquario... dies tertius... dies civiles nostros, etc.,

per dies continuos XXX., etc.,

non uno absolvam die,

hic dies,

hic ille est dies,

ante hunc diem,

illo die impransus fui,

eo die,

postero die,

in posterum diem,

diem scito esse nullum, quo die non dicam pro reo,

domi sedet totos dies,

paucos dies ibi morati,

dies continuos XXX. sub bruma esse noctem,

hosce aliquot dies,

festo die si quid prodegeris,

festus,

omnia ademit Una dies,

quibus effectis armatisque diebus XXX., a qua die materia caesa est,

Varronem profiteri, se altera die ad colloquium venturum,

postera die,

postero die): pulchra,

suprema,

atra,

tarda,

postridie ejus diei, a favorite expression of Caesar,

and cf.: post diem tertium ejus diei,

diem ex die exspectabam,

diem ex die ducere,

affatim est hominum, in dies qui singulas escas edunt,

in dies,

nihil usquam sui videt: in diem rapto vivit,

mutabilibus in diem causis (opp. natura perpetua),

ante diem, v. ante.—Die = quotidie or in diem,

quos mille die victor sub Tartara misi,

paucissimos die composuisse versus,

saepius die,

and with comic reference to the words of this law,

and freq.: status dies,

hic nuptiis dictus est dies,

dies colloquio dictus est ex eo die quintus,

dictus,

iis certum diem conveniendi dicit,

die certo,

constituto,

decretus colloquio,

praestitutus,

praefinitus,

ascriptus,

quoniam advesperascit, dabis diem nobis aliquem, ut contra ista dicamus,

dies ater,

ut quasi dies si dicta sit,

dicta,

edicta ad conveniendum,

praestituta,

constituta,

pacta et constituta,

statuta,

stata,

certa,

annua,

longa,

die caecā emere, oculatā vendere,

haec dies summa hodie est, mea amica sitne libera, an, etc.,

puto fore istam etiam a praecone diem,

ubi ea dies venit (preceded by tempore ejus rei constituto),

praeterita die, qua suorum auxilia exspectaverant,

esse in lege, quam ad diem proscriptiones fiant,

diem dicunt, qua die ad ripam Rhodani omnes conveniant: is dies erat a. d. V. Kal. Apr., etc.,

diem mihi, credo, dixerat,

Domitium Silano diem dixisse scimus,

credibile non est, quantum scribam die, quin etiam noctibus,

negat ullum esse cibum tam gravem, quin is die et nocte concoquatur,

in this signif.: die ac nocte,

nocte et die,

and simply die,

also: currus rogat ille paternos, Inque diem alipedum jus et moderamen equorum,

(Themistocles) diem noctemque procul ab insula in salo navem tenuit in ancoris,

for which less freq.: diem et noctem,

diem ac noctem,

noctemque diemque,

continuate nocte ac die itinere,

dies noctesque,

noctesque et dies,

noctes atque dies,

noctes diesque,

noctes ac dies,

noctes et dies,

also: neque noctem neque diem intermittit,

Galli dies... sic observant, ut noctem dies subsequatur,

qui nocte dieque frequentat Limina,

cum die,

orto die ( = orta luce),

ante diem ( = ante lucem),

dies fit, late Lat. for lucescit,

diem meum scis esse III. Non. Jan. Aderis igitur,

in full: natali die tuo,

quandocumque fatalis et meus dies veniet statuarque tumulo,

supremus vitae dies,

diem suum obire,

and in the same sense: obire diem supremum,

exigere diem supremum,

explere supremum diem,

and simply: obire diem,

also: fungi diem,

is dies honestissimus nobis fuerat in senatu,

non tam dirus ille dies Sullanus C. Mario,

equites Romanos daturos illius diei poenas,

hic dies et Romanis refecit animos et Persea perculit,

imponite quinquaginta annis magnum diem,

quid pulchrius hac consuetudine excutiendi totum diem?... totum diem mecum scrutor, facta ac dicta mea remetior, etc., Sen. de Ira, 3, 36: dies Alliensis, i. q. pugna Alliensis,

Cannensis,

qualem diem Tiberius induisset,

hanc regionem, dierum plus triginta in longitudinem, decem inter duo maria in latitudinem patentem,

diem tempusque forsitan ipsum leniturum iras,

so with tempus,

so in the masc. gender: longus,

but also longa,

perexigua,

nulla,

ex ea die ad hanc diem quae fecisti, in judicium voco,

ut infringatur hominum improbitas ipsa die, quae debilitat cogitationes, etc.,

quarum et dies exierat, et ante diem rebellaverant,

dies adimit aegritudinem,

die lanam et agnos vendat,

praesens quod fuerat malum, in diem abiit,

and simply in diem,

contraque diem radiosque micantes Obliquantem oculos,

multis mensibus non cernitur dies,

and trop. of the conscience: saeva dies animi scelerumque in pectore Dirae,

sub quocumque die, quocumque est sidere mundi,

incendere diem nubes oriente remotae,

totumque per annum Durat aprica dies,

tranquillus,

mitis,

pestilens,

nigrique volumina fumi Infecere diem,

cupio flatu violare diem,

coupled with Mensis and Annus,

familiai,

patres familias, etc.,

patres familiarum,

nescio quid male factum a nostra hic familia est... ita senex talos elidi jussit conservis meis,

neque enim dubium est, quin, si ad rem judicandum verbo ducimur, non re, familiam intelligamus, quae constet ex servis pluribus, quin unus homo familia non sit: verbum certe hoc non modo postulat, sed etiam cogit,

vilicus familiam exerceat,

familiae male ne sit,

te familiae interdicere, ut uni dicto audiens esset,

qui emeret eam familiam a Catone,

cum insimularetur familia societatis ejus,

conjugum et liberorum et familiarum suarum causa,

Petreius armat familiam,

Aesopus domino solus cum esset familia,

illi Larini in Martis familia numerantur,

die constituta causae dictionis Orgetorix ad judicium omnem suam familiam, ad hominum milia decem undique coëgit,

in res, ut puta in lege XII. tab. his verbis: AGNATVS PROXIMVS FAMILIAM HABETO,

SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Legg. Mosaic. et Roman. tit. 16, § 4 (cf. agnatus): idcirco qui, quibus verbis erctum cieri oporteat, nesciat, idem erciscundae familiae causam agere non possit,

arbitrum familiae erciscundae postulavit,

familiae erciscundae,

decem dierum vix mihi est familia,

non enim solam personam ejus, sed et jus demonstramus. Denique et pupillum patremfamilias appellamus,

paterfamilias ubi ad villam venit,

paterfamilias,

sicut unus paterfamilias his de rebus loquor,

patresfamilias, qui liberos habent, etc.,

(Demaratus) cum de matrefamilias Tarquiniensi duo filios procreavisset,

materfamilias,

uxoris duae formae: una matrumfamilias, etc.,

In an inverted order: familias matres,

illum filium familias patre parco ac tenaci habere tuis copiis devinctum non potes,

filiusfamilias,

tu filiafamilias locupletibus filiis ultro contulisti,

ex Amerina disciplina patrisfamiliae rusticani,

pater familiae,

pauci milites patresque familiae,

matrem familiae tuam purpureum amiculum habere non sines?

mater familiae,

simili modo matresfamiliarum, filii vero et filiaefamiliarum, qui sunt in aliena potestate,

matresfamiliarum,

filiifamiliarum,

filiaefamiliarum,

patrumfamiliarum,

addere nostrae lepidam famam familiae,

sororem despondere in fortem familiam,

qua in familia laus aliqua forte floruerit, hanc fere, qui sunt ejusdem stirpis, cupidissime persequuntur,

commune dedecus familiae, cognationis, nominis,

Laeliorum et Muciorum familiae,

nobilissima in familia natus,

ex familia vetere et illustri,

primus in eam familiam attulit consulatum,

hospes familiae vestrae,

Sulla gentis patriciae nobilis fuit, familia prope jam exstincta majorum ignavia,

libros, qui falso viderentur inscripti, tamquam subditicios, summovere familiā, permiserunt sibi,

salutem dicit Toxilo Timarchides et familiae omni,

si haec non nubat, fame familia pereat,

ne pateretur Philippi domus et familiae inimicissimos stirpem interimere,

cum universi in te impetum fecissent, tum singulae familiae litem tibi intenderent,

familia tota Peripateticorum,

Aristoteles, Xenocrates, tota illa familia,

familiae dissentientes inter se,

familia gladiatorum... familia Fausti,

lanistarum,

Lucius quidem, frater ejus, familiam ducit,

accedit etiam, quod familiam ducit in jure civili, singularis memoria summa scientia,

gravissima illa vestra sententia, quae familiam ducit,