Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Spartē

  • 1 Sparte

    Spartē, ēs f. T L = Sparta

    Латинско-русский словарь > Sparte

  • 2 Sparte

    Sparta, ae (Gr. acc. Sparten, Ov. M. 10, 170), f., = Spartê.
    I.
    The famous capital of Laconia, more usually called Lacedaemon, near the mod. Mistra, Plin. 4, 5, 8, § 16; Plaut. Poen. 3, 3, 50; 3, 3, 53; Cic. Rep. 2, 23, 43; 2, 33, 58; id. tusc. 2, 14, 34; id. Off. 2, 22, 77; Verg. A. 2, 577 al.— Poet. collat. form Spartē, ēs, f., Prop. 3, 14 (4, 13), 1; Ov. M. 6, 414; 10, 170; 10, 217 al.— In Greek form, Cicero, in allusion to Euripides, has the word twice proverbially: Spartan elaches, tautan kosmei, i. e. Sparta is your country, make the most of it, Cic. Att. 4, 6, 2; cf. id. ib. 1, 20, 3.—Hence, [p. 1735]
    A.
    Spartānus, a, um, adj., Spartan (mostly poet. for the class. Lacedaemonius):

    Hermione,

    Prop. 1, 4, 6:

    virgo,

    Verg. A. 1, 316:

    gens,

    Ov. M. 3, 208:

    lex,

    Prop. 3, 14 (4, 13), 21:

    disciplina,

    Liv. 38, 17:

    canes,

    Luc. 4, 441:

    discus,

    Mart. 14, 164:

    saxum,

    marble, id. 1, 56, 5; Curt. 10, 10, 14; Petr. 105; Val. Max. 2, 6, 1; 4, 6, ext. 3; Sen. Suas. 2, 16.— Subst.: Spartānus, i, m., a Spartan (mostly poet. and post-Aug.), Plaut. Poen. 3, 5, 25; Val. Max. 3, 2, ext. 3 al.— Plur., Nep. Pelop. 2, 4; Tac. A. 2, 60; 3, 26; Curt. 7, 19, 39; Just. 2, 11; Claud. Cons. Mall. Theod. 153.—
    * B.
    Spartĭātĭcus, a, um, adj., Spartan:

    res,

    Plaut. Poen. 3, 4, 9. —
    * C.
    Spartĭăcus, a, um, adj., Spartan:

    Taenaros,

    App. M. 1, p. 102, 25.—
    * D.
    Spartĭcus, a, um, adj., Spartan:

    myrtus,

    Verg. Cul. 398 Sill. N. cr.
    E.
    Spar-tĭātes, ae, m., a Spartan, Plaut. Poen. 3, 5, 35; Cic. Tusc. 1, 43, 102; 2, 15, 36; 2, 16, 37; 5, 27, 77; id. Div. 1, 34, 76.—
    II.
    Transf., Greece, Naev. B. Pun. 1, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Sparte

  • 3 sparteus

    spartĕus, a, um fait en sparte.    - spartea, ae, f. Col.: semelle de sparte (pour les chevaux).
    * * *
    spartĕus, a, um fait en sparte.    - spartea, ae, f. Col.: semelle de sparte (pour les chevaux).
    * * *
        Sparteus, Adiectiuum. Columel. Faict de genest.

    Dictionarium latinogallicum > sparteus

  • 4 spartum

    spartum (spartŏn), i, n. [st2]1 [-] le sparte (un jonc utilisé en sparterie). [st2]2 [-] Plin. cordage de sparte.    - [gr]gr. σπάρτον.
    * * *
    spartum (spartŏn), i, n. [st2]1 [-] le sparte (un jonc utilisé en sparterie). [st2]2 [-] Plin. cordage de sparte.    - [gr]gr. σπάρτον.
    * * *
        Spartum, sparti, siue Spartium. Plin. Du genest, de quoy on faict les cabas.

    Dictionarium latinogallicum > spartum

  • 5 bacchor

    bacchor, āri, ātus sum [Bacchus] - intr. - [st1]1 [-] célébrer les mystères de Bacchus.    - Baccha bacchans, Plaut.: Bacchante qui célèbre les bacchanales.    - Bacchae bacchanti si velis advorsarier, Plaut.: si l'on voulait contrarier une bacchante qui fait ses bacchanales. [st1]2 [-] pousser le cri des Bacchantes; se livrer à des transports (de joie, de colère...); être dans l'enthousiasme poétique, extravaguer.    - bacchans Evoe, Cat.: criant Evoé dans ses transports.    - grande carmen bacchamur, Juv.: nous entonnons un chant terrible.    - ululatibus Ide bacchatur, Claud.: le mont Ida retentit du cri des Bacchantes.    - bacchamur ad aras, Stat.: nous sommes inspirés au pied des autels. [st1]3 [-] s'agiter avec fureur, se démener, se déchaîner, être hors de soi, errer en furieux, s'égarer.    - bacchatur vates, Virg. En. 6, 77: la prêtresse s'agite avec fureur.    - bacchari per urbem, Virg.: errer en furieux à travers la ville.    - bacchatur fama, Virg. En. 4: le bruit se répand à grand bruit.    - bacchatur Boreas, Ov.: Borée se déchaîne avec violence.    - bacchabatur aula, Plaut.: le seau dansait la bacchanale.    - bacchari in caede: s'enivrer de sang.    - furor (Cethegi) in vestra caede bacchantis, Cic. Cat. 4, 11: la démence (de Céthégus) se baignant avec ivresse dans votre sang.    - quanta in voluptate bacchabere, Cic. Cat. 1, 26: à quelle joie délirante seras-tu en proie !    - vitiosum dicendi genus, quod inanibus locis bacchatur... Quint. 12: ce style défectueux qui s'égare dans le vide à la manière des bacchanales.    - ita bacchans, Suet.: tandis qu'il se livrait à tant d'excès. [st1]4 [-] sens passif être parcouru, être foulé (lors des fêtes de Bacchus).    - virginibus bacchata Lacaenis Taygeta, Virg. G. 2, 487: le mont Taygète foulé lors des Bacchanales par les vierges de Sparte. [st1]5 [-] part. prés. Bacchantes, ium (poét. um) = Bacchae: les Bacchantes.    - Ov. M. 3, 702 ; 7, 257 ; Curt. 8, 10, 15 ; 9, 10, 24.
    * * *
    bacchor, āri, ātus sum [Bacchus] - intr. - [st1]1 [-] célébrer les mystères de Bacchus.    - Baccha bacchans, Plaut.: Bacchante qui célèbre les bacchanales.    - Bacchae bacchanti si velis advorsarier, Plaut.: si l'on voulait contrarier une bacchante qui fait ses bacchanales. [st1]2 [-] pousser le cri des Bacchantes; se livrer à des transports (de joie, de colère...); être dans l'enthousiasme poétique, extravaguer.    - bacchans Evoe, Cat.: criant Evoé dans ses transports.    - grande carmen bacchamur, Juv.: nous entonnons un chant terrible.    - ululatibus Ide bacchatur, Claud.: le mont Ida retentit du cri des Bacchantes.    - bacchamur ad aras, Stat.: nous sommes inspirés au pied des autels. [st1]3 [-] s'agiter avec fureur, se démener, se déchaîner, être hors de soi, errer en furieux, s'égarer.    - bacchatur vates, Virg. En. 6, 77: la prêtresse s'agite avec fureur.    - bacchari per urbem, Virg.: errer en furieux à travers la ville.    - bacchatur fama, Virg. En. 4: le bruit se répand à grand bruit.    - bacchatur Boreas, Ov.: Borée se déchaîne avec violence.    - bacchabatur aula, Plaut.: le seau dansait la bacchanale.    - bacchari in caede: s'enivrer de sang.    - furor (Cethegi) in vestra caede bacchantis, Cic. Cat. 4, 11: la démence (de Céthégus) se baignant avec ivresse dans votre sang.    - quanta in voluptate bacchabere, Cic. Cat. 1, 26: à quelle joie délirante seras-tu en proie !    - vitiosum dicendi genus, quod inanibus locis bacchatur... Quint. 12: ce style défectueux qui s'égare dans le vide à la manière des bacchanales.    - ita bacchans, Suet.: tandis qu'il se livrait à tant d'excès. [st1]4 [-] sens passif être parcouru, être foulé (lors des fêtes de Bacchus).    - virginibus bacchata Lacaenis Taygeta, Virg. G. 2, 487: le mont Taygète foulé lors des Bacchanales par les vierges de Sparte. [st1]5 [-] part. prés. Bacchantes, ium (poét. um) = Bacchae: les Bacchantes.    - Ov. M. 3, 702 ; 7, 257 ; Curt. 8, 10, 15 ; 9, 10, 24.
    * * *
        Bacchari, per metaphoram, pro Furere. Virgil. Tenir la contenance et faire les faicts d'un yvrongne, Courir folement, Frapper, Tempester, Battre, Rompre.
    \
        Bacchari venti dicuntur. Horat. Quand ils soufflent fort impetueusement.

    Dictionarium latinogallicum > bacchor

  • 6 titulus

    tĭtŭlus, i, m. [st2]1 [-] inscription, écriteau (au cou d'un esclave, d'un condamné), étiquette (du vin). [st2]2 [-] affiche de vente. [st2]3 [-] titre (d'un livre), intitulé (d'un chapitre). [st2]4 [-] inscription funéraire, épitaphe. [st2]5 [-] titre de gloire, titre d'honneur, gloire, honneur, renommée. [st2]6 [-] titre de noblesse, noblesse. [st2]7 [-] prétexte. [st2]8 [-] marque, signe, indice.    - sub titulum mittere, Ov.: mettre en vente.    - titulo Spartanae victoriae inflatus, Curt. 10, 10, 14: gonflé par sa renommée due à sa victoire sur Sparte.    - regis exspectabat adventum, captae urbis titulo cedens, Curt. 6, 6, 33: il attendait l'arrivée du roi, lui laissant l'honneur d'avoir pris la ville.    - titulus clementiae petebatur, Tac.: il voulait se donner les honneurs de la clémence.    - praetendere titulum belli, Liv. 37, 54, 13: se donner un prétexte pour faire la guerre.    - (sub) titulo + gén.: sous prétexte de.    - titulo officii, Just.: sous prétexte de remplir un devoir. - voir hors site titulus.
    * * *
    tĭtŭlus, i, m. [st2]1 [-] inscription, écriteau (au cou d'un esclave, d'un condamné), étiquette (du vin). [st2]2 [-] affiche de vente. [st2]3 [-] titre (d'un livre), intitulé (d'un chapitre). [st2]4 [-] inscription funéraire, épitaphe. [st2]5 [-] titre de gloire, titre d'honneur, gloire, honneur, renommée. [st2]6 [-] titre de noblesse, noblesse. [st2]7 [-] prétexte. [st2]8 [-] marque, signe, indice.    - sub titulum mittere, Ov.: mettre en vente.    - titulo Spartanae victoriae inflatus, Curt. 10, 10, 14: gonflé par sa renommée due à sa victoire sur Sparte.    - regis exspectabat adventum, captae urbis titulo cedens, Curt. 6, 6, 33: il attendait l'arrivée du roi, lui laissant l'honneur d'avoir pris la ville.    - titulus clementiae petebatur, Tac.: il voulait se donner les honneurs de la clémence.    - praetendere titulum belli, Liv. 37, 54, 13: se donner un prétexte pour faire la guerre.    - (sub) titulo + gén.: sous prétexte de.    - titulo officii, Just.: sous prétexte de remplir un devoir. - voir hors site titulus.
    * * *
        Titulus, tituli, pen. corr. masc. gen. Plin. iunior. Un tiltre et escripteau qu'on fait sur quelque chose pour congnoistre que c'est, Une superscription.
    \
        Titulus. Ouid. Tiltre d'honneur et de louange.
    \
        Penes C. Luctatium prioris Punici perpetrati belli titulus fuit. Liu. Luctatius a eu l'honneur et la louange de, etc.
    \
        Facilis titulus. Ouid. Gloire facilement acquise.
    \
        Reddere titulum meritis. Ouid. Bailler à aucun quelque tiltre honorable pour ses merites et haults faicts.
    \
        Excusare se aliquo titulo. Paulus iuriscons. Soubz ombre de quelque chose, Soubz couleur et pretexte, Soubz tiltre de, etc.

    Dictionarium latinogallicum > titulus

  • 7 Sparta

    Sparta, ae (Gr. acc. Sparten, Ov. M. 10, 170), f., = Spartê.
    I.
    The famous capital of Laconia, more usually called Lacedaemon, near the mod. Mistra, Plin. 4, 5, 8, § 16; Plaut. Poen. 3, 3, 50; 3, 3, 53; Cic. Rep. 2, 23, 43; 2, 33, 58; id. tusc. 2, 14, 34; id. Off. 2, 22, 77; Verg. A. 2, 577 al.— Poet. collat. form Spartē, ēs, f., Prop. 3, 14 (4, 13), 1; Ov. M. 6, 414; 10, 170; 10, 217 al.— In Greek form, Cicero, in allusion to Euripides, has the word twice proverbially: Spartan elaches, tautan kosmei, i. e. Sparta is your country, make the most of it, Cic. Att. 4, 6, 2; cf. id. ib. 1, 20, 3.—Hence, [p. 1735]
    A.
    Spartānus, a, um, adj., Spartan (mostly poet. for the class. Lacedaemonius):

    Hermione,

    Prop. 1, 4, 6:

    virgo,

    Verg. A. 1, 316:

    gens,

    Ov. M. 3, 208:

    lex,

    Prop. 3, 14 (4, 13), 21:

    disciplina,

    Liv. 38, 17:

    canes,

    Luc. 4, 441:

    discus,

    Mart. 14, 164:

    saxum,

    marble, id. 1, 56, 5; Curt. 10, 10, 14; Petr. 105; Val. Max. 2, 6, 1; 4, 6, ext. 3; Sen. Suas. 2, 16.— Subst.: Spartānus, i, m., a Spartan (mostly poet. and post-Aug.), Plaut. Poen. 3, 5, 25; Val. Max. 3, 2, ext. 3 al.— Plur., Nep. Pelop. 2, 4; Tac. A. 2, 60; 3, 26; Curt. 7, 19, 39; Just. 2, 11; Claud. Cons. Mall. Theod. 153.—
    * B.
    Spartĭātĭcus, a, um, adj., Spartan:

    res,

    Plaut. Poen. 3, 4, 9. —
    * C.
    Spartĭăcus, a, um, adj., Spartan:

    Taenaros,

    App. M. 1, p. 102, 25.—
    * D.
    Spartĭcus, a, um, adj., Spartan:

    myrtus,

    Verg. Cul. 398 Sill. N. cr.
    E.
    Spar-tĭātes, ae, m., a Spartan, Plaut. Poen. 3, 5, 35; Cic. Tusc. 1, 43, 102; 2, 15, 36; 2, 16, 37; 5, 27, 77; id. Div. 1, 34, 76.—
    II.
    Transf., Greece, Naev. B. Pun. 1, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Sparta

  • 8 Sparta

    ae и Spartē, ēs f.
    Спарта (Лакедемон), столица Лаконии, в долине реки Эврот, между горными хребтами Тайгет и Парнон Pl, C, O etc.

    Латинско-русский словарь > Sparta

  • 9 immunitus

    im-mūnītus, a, um (in u. munitus), I) unverwahrt, unbefestigt, a) v. Lebl., oppida castellaque, Liv. 22, 11, 4: Sparte, Ov. met. 10, 169: n. pl. subst., immunita terrae huius, die unbefestigten Punkte, Vulg. genes. 42, 12. – b) v. Pers. = unbeschützt, inermes atque immuniti, Apul. met. 8, 5. – II) ungepflastert, via, Cic. Caecin. 54.

    lateinisch-deutsches > immunitus

  • 10 parco

    parco, pepercī ( seltener parsī), parsum, ere (parcus), I) etw. sparen, schonen, mit etw. sparsam sein, mit etw. sparsam (haushälterisch) umgehen, mit Dat., pretio, Plaut.: impensae, Liv.: sumptu, Cic. – m. Acc., pecuniam, Plaut. Curc. 381: fetus, Lucr. 2, 1063: oleas, Cato r. r. 58: talenta gnatis parce tuis, Verg. Aen. 10, 532. – II) übtr.: A) etw. od. jmd. schonen, verschonen = zu erhalten suchen, nicht verletzen, aedificiis, Cic.: auribus alcis, Cic.: vitae, Nep.: valetudini, Cic.: sibi, Caes. u.a.: ne reliquis quidem nepotibus parsurus creditur, Suet.: nihil pretio parsit, filio dum parceret, er sparte keine Kosten, wenn er nur den Sohn schonen konnte, Plaut.: civibus victis ut parceretur, Matius in Cic. ep.: ei opportere parci, Val. Max. – m. Dat. pers. u. Acc. rei, vitam modo sibi ut parcerent oravisse, Gell. 16, 19, 10. – abs., pepercisse illum iudicas, quod non tota capita praecidit, Sen. – B) etwas sparen = a) unterlassen, vor etw. sich hüten, sich in acht nehmen, labori, Cic.: ne cui rei parcat, Nep.: lamentis, Verg.: bello, Verg. – m. folg. Infin., pressare parce, Plaut.: parce fidem ac iura societatis iactare, prahle nicht, unterlaß das Prahlen mit usw., Liv.: parce pias scelerare manus, Verg.: deprendere parcite, Ov.: parcite, oves, nimium procedere, enthaltet euch, hütet euch, Verg.: parcam explicare causas, Pacat. pan. – m. folg. ne u. Konj., ne tibi aegritudinem parerem, parsi sedulo, Plaut. trin. 316. – b) einer Sache sich enthalten, von etw. sich zurückhalten, in etw. sich mäßigen, m. Dat., parce metu, fürchte dich nicht, Verg.: auxilio, von der angebotenen Hilfe nicht Gebrauch machen, Cic.: euri parcebant flatibus, Verg.: parcere oculis, Prop., od. luminibus, Ov., nicht hinsehen: neque parcetur labori, Cic. – m. Infin., hancine ego vitam parsi perdere, Ter. – mit ab u. Abl., unpers., ut ab caedibus et ab incendiis parceretur, Liv. 25, 25, 6: ab sceleribus parce, Augustin. de civ. dei 2, 24, 2. p. 89, 2 D.2: ut ab alienis parcat vobis, Augustin. serm. 216, 10: vobis a verbis durioribus parcite, Augustin. epist. 211, 14. – m. bl. Abl., manu, Augustin. serm. 5, 2. – m. Abl. Gerund. od. Gerundiv., et non parcant obiurgando peccata, Augustin. de civ. dei 1, 9, 3. p. 16, 31 D.2 (u. so Apul. met. 1, 2): et ne hic quidem contumeliis in eos dicendis parcitis, Liv. 26, 31, 5 (u. so Augustin. de civ. dei 1, 9, 2. p. 15, 10 D.2). – m. in u. Akk. = schonend sein od. verfahren gegen usw., in hostes, Lucr.: parce in feminam, Apul. – / Synk. Konj. parsis = parseris, Plaut. Bacch. 910 u. Pseud. 79: ungew. Perf. parcui, Naev. com. 69. – Partiz. Fut. Akt. parsūrus, Varro nach Diom. 368, 10. Liv. 26, 13, 16; 35, 44, 6. Suet. Tib. 62, 3 u. Ner. 37, 3; parciturus, Hieron. epist. 14, 2. – Perf. Pass. unpers., mihi parcitum est, Schol. Bern. Lucan. 2, 102.

    lateinisch-deutsches > parco

  • 11 Sparta

    Sparta, ae, f. u. Spartē, ēs, f. (Σπάρτη), die bekannte Hauptstadt Lakoniens, gew. Lacedaemon gen., j. Misitra, Plaut. Poen. 663 u. 666. Cic. Tusc. 2, 34: poet. Form -e, Prop. 3, 14, 1. Ov. met. 6, 144 u.ö.: Plur. Spartae meton. = die Spartaner, Itala 1. Mach. 12, 2 u. 5. – Dav.: A) Spartānus, a, um, aus Sparta, spartanisch, civitas, Val. Max.: bellum, Krieg mit Sp., Liv.: disciplina, Liv.: nobilitas, Petron.: saxum (Marmor), Mart.: chlamys, purpurne (mit Anspielung auf Tänarum, wo es viele Purpurschnecken gab), Iuven.: aula omnibus Spartanis gymnasiis durior, Pacat. pan. – subst., Spartānus, ī, m., der Spartaner, Val. Max. 3, 2. ext. 3; 3, 7. ext. 8; 6, 4. ext. 5: peregrinus Spartanus, Plaut. Poen. 770: oft im Plur., Spartāni, ōrum, m., die Spartaner, Nep. Pelop. 2, 4; de regg. 1, 2. Tac. ann. 3, 26. Curt. 4. 1 (6), 40; 4, 8 (34), 15; 7, 4 (19), 39. Iustin. 2, 11, 8; 2, 25, 5 sqq. u.a. Claud. cons. Mall. Theod. 153. – B) Spartiacus, a, um (Σπαρτιακός), spartanisch, Apul. met. 1. c. 1. – C) Spartiātēs, ae, m. (Σπαρτιάτης), aus Sparta, der Spartaner, Plaut., Cic. u.a. – D) Spartiāticus, a, um, spartanisch, Plaut. Poen. 719. – E) Sparticus, a, um, spartanisch, myrtus, Ps. Verg. cul. 400 Haupt (Ribbeck liest Parthica).

    lateinisch-deutsches > Sparta

  • 12 aero

    [st1]1 [-] aero, āre: - tr. - garnir d'airain. [st1]2 [-] aero, ōnis, m.: corbeille (en sparte ou en roseau, pour porter du sable).

    Dictionarium latinogallicum > aero

  • 13 Ăgēsĭlāüs

    Ăgēsĭlāüs, i, m. Agésilas. [st2]1 [-] roi de Sparte. [st2]2 [-] surnom de Pluton (qui conduit les gens vers son royaume).    - [gr]gr. Ἀγησίλαος: "conducteur du peuple" --- ἄγω: conduire --- λαός: peuple. - voir hors site Agesilas.

    Dictionarium latinogallicum > Ăgēsĭlāüs

  • 14 Areus

    [st1]1 [-] Areus (Arius), a, um: de l'Aréopage. [st1]2 [-] Areus, i, m.: Arée (roi de Sparte). [st1]3 [-] Areus, i, m.: l'Aréus (fleuve de Bithynie).

    Dictionarium latinogallicum > Areus

  • 15 Sparta

    s f sg 1
    Sparte

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > Sparta

  • 16 spartanus

    -a/um adj A
    spartiate adj, Sparte (de spartanus)

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > spartanus

  • 17 sparteus

    -a/um adj A
    spartiate adj, Sparte (de sparteus)

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > sparteus

  • 18 immunitus

    im-mūnītus, a, um (in u. munitus), I) unverwahrt, unbefestigt, a) v. Lebl., oppida castellaque, Liv. 22, 11, 4: Sparte, Ov. met. 10, 169: n. pl. subst., immunita terrae huius, die unbefestigten Punkte, Vulg. genes. 42, 12. – b) v. Pers. = unbeschützt, inermes atque immuniti, Apul. met. 8, 5. – II) ungepflastert, via, Cic. Caecin. 54.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > immunitus

  • 19 parco

    parco, pepercī ( seltener parsī), parsum, ere (parcus), I) etw. sparen, schonen, mit etw. sparsam sein, mit etw. sparsam (haushälterisch) umgehen, mit Dat., pretio, Plaut.: impensae, Liv.: sumptu, Cic. – m. Acc., pecuniam, Plaut. Curc. 381: fetus, Lucr. 2, 1063: oleas, Cato r. r. 58: talenta gnatis parce tuis, Verg. Aen. 10, 532. – II) übtr.: A) etw. od. jmd. schonen, verschonen = zu erhalten suchen, nicht verletzen, aedificiis, Cic.: auribus alcis, Cic.: vitae, Nep.: valetudini, Cic.: sibi, Caes. u.a.: ne reliquis quidem nepotibus parsurus creditur, Suet.: nihil pretio parsit, filio dum parceret, er sparte keine Kosten, wenn er nur den Sohn schonen konnte, Plaut.: civibus victis ut parceretur, Matius in Cic. ep.: ei opportere parci, Val. Max. – m. Dat. pers. u. Acc. rei, vitam modo sibi ut parcerent oravisse, Gell. 16, 19, 10. – abs., pepercisse illum iudicas, quod non tota capita praecidit, Sen. – B) etwas sparen = a) unterlassen, vor etw. sich hüten, sich in acht nehmen, labori, Cic.: ne cui rei parcat, Nep.: lamentis, Verg.: bello, Verg. – m. folg. Infin., pressare parce, Plaut.: parce fidem ac iura societatis iactare, prahle nicht, unterlaß das Prahlen mit usw., Liv.: parce pias scelerare manus, Verg.: deprendere parcite, Ov.: parcite, oves, nimium procedere, enthaltet euch, hütet euch, Verg.: parcam explicare causas, Pacat. pan. – m. folg. ne u. Konj., ne tibi
    ————
    aegritudinem parerem, parsi sedulo, Plaut. trin. 316. – b) einer Sache sich enthalten, von etw. sich zurückhalten, in etw. sich mäßigen, m. Dat., parce metu, fürchte dich nicht, Verg.: auxilio, von der angebotenen Hilfe nicht Gebrauch machen, Cic.: euri parcebant flatibus, Verg.: parcere oculis, Prop., od. luminibus, Ov., nicht hinsehen: neque parcetur labori, Cic. – m. Infin., hancine ego vitam parsi perdere, Ter. – mit ab u. Abl., unpers., ut ab caedibus et ab incendiis parceretur, Liv. 25, 25, 6: ab sceleribus parce, Augustin. de civ. dei 2, 24, 2. p. 89, 2 D.2: ut ab alienis parcat vobis, Augustin. serm. 216, 10: vobis a verbis durioribus parcite, Augustin. epist. 211, 14. – m. bl. Abl., manu, Augustin. serm. 5, 2. – m. Abl. Gerund. od. Gerundiv., et non parcant obiurgando peccata, Augustin. de civ. dei 1, 9, 3. p. 16, 31 D.2 (u. so Apul. met. 1, 2): et ne hic quidem contumeliis in eos dicendis parcitis, Liv. 26, 31, 5 (u. so Augustin. de civ. dei 1, 9, 2. p. 15, 10 D.2). – m. in u. Akk. = schonend sein od. verfahren gegen usw., in hostes, Lucr.: parce in feminam, Apul. – Synk. Konj. parsis = parseris, Plaut. Bacch. 910 u. Pseud. 79: ungew. Perf. parcui, Naev. com. 69. – Partiz. Fut. Akt. parsūrus, Varro nach Diom. 368, 10. Liv. 26, 13, 16; 35, 44, 6. Suet. Tib. 62, 3 u. Ner. 37, 3; parciturus, Hieron. epist. 14, 2. – Perf. Pass. unpers., mihi parcitum est, Schol. Bern. Lucan. 2, 102.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > parco

  • 20 Sparta

    Sparta, ae, f. u. Spartē, ēs, f. (Σπάρτη), die bekannte Hauptstadt Lakoniens, gew. Lacedaemon gen., j. Misitra, Plaut. Poen. 663 u. 666. Cic. Tusc. 2, 34: poet. Form -e, Prop. 3, 14, 1. Ov. met. 6, 144 u.ö.: Plur. Spartae meton. = die Spartaner, Itala 1. Mach. 12, 2 u. 5. – Dav.: A) Spartānus, a, um, aus Sparta, spartanisch, civitas, Val. Max.: bellum, Krieg mit Sp., Liv.: disciplina, Liv.: nobilitas, Petron.: saxum (Marmor), Mart.: chlamys, purpurne (mit Anspielung auf Tänarum, wo es viele Purpurschnecken gab), Iuven.: aula omnibus Spartanis gymnasiis durior, Pacat. pan. – subst., Spartānus, ī, m., der Spartaner, Val. Max. 3, 2. ext. 3; 3, 7. ext. 8; 6, 4. ext. 5: peregrinus Spartanus, Plaut. Poen. 770: oft im Plur., Spartāni, ōrum, m., die Spartaner, Nep. Pelop. 2, 4; de regg. 1, 2. Tac. ann. 3, 26. Curt. 4. 1 (6), 40; 4, 8 (34), 15; 7, 4 (19), 39. Iustin. 2, 11, 8; 2, 25, 5 sqq. u.a. Claud. cons. Mall. Theod. 153. – B) Spartiacus, a, um (Σπαρτιακός), spartanisch, Apul. met. 1. c. 1. – C) Spartiātēs, ae, m. (Σπαρτιάτης), aus Sparta, der Spartaner, Plaut., Cic. u.a. – D) Spartiāticus, a, um, spartanisch, Plaut. Poen. 719. – E) Sparticus, a, um, spartanisch, myrtus, Ps. Verg. cul. 400 Haupt (Ribbeck liest Parthica).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Sparta

См. также в других словарях:

  • Sparte — Sparte …   Deutsch Wörterbuch

  • SPARTE — Thucydide prédisait déjà à la fin du Ve siècle qu’il ne resterait rien de Sparte: «Supposons que Sparte soit dévastée et qu’il subsiste seulement les temples avec les fondations des édifices: après un long espace de temps, sa puissance… …   Encyclopédie Universelle

  • Sparte — steht für: Sparte (Mythologie), Göttin der griechischen Mythologie, Namensgeberin der Stadt Sparta einen der Spartoi Sparte als definierter Teil eines größeren Ganzen: Arbeitsgebiet eines Unternehmens oder ein Berufsfeld Genre, in der Kunst eine… …   Deutsch Wikipedia

  • Sparte — Sparte: Die Herkunft des seit dem 19. Jh. bezeugten Fremdwortes mit der Bedeutung »spezieller ‹Wissenschafts›bereich; Spalte in einer Zeitung; Rubrik« ist nicht sicher geklärt. Vielleicht geht es auf eine nlat. Wendung spartam nancisci »ein Amt… …   Das Herkunftswörterbuch

  • Sparte — Sparte, Tochter des Eurotas, Gemahlin Lakedämons, welcher nach ihr die Stadt Sparta nannte …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Sparte — (v. ital. spartire, »teilen«), Abteilung, (Geschäfts , Wissens ) Zweig …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Sparte — (die, ital.), Abteilung, Fach …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Sparte — SPARTE, es, Gr. Σπάρτη, ης, (⇒ Tab. XXIII.) der Eurotas Tochter, und Lacedämons Gemahlinn, welcher nach ihr der Stadt Sparta, von sich aber dem Lande den Namen gab. Pausan. Lacon. c. 1. p. 158 …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • SPARTE — vicus et mons iuxta Pontum euxinum. Stephan. Et Armeniae oppid. Cedreno …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Sparte — Sf std. (19. Jh.) Entlehnung. Heute in der Bedeutung Abteilung, Aufgabe , früher spezieller Amt, Aufgabe, Auftrag , ein Ausdruck der Lateiner und vor allem der Studenten, z.B. (18. Jh.) spartam et Martham die Pfarre und die Quarre (das Amt und… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Sparte — Pour les articles homonymes, voir Sparte (homonymie). 37°4′27″N 22°25′53″E / …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»