Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Nixus

  • 1 nīxus

        nīxus P. of 1 nitor.—Plur. as subst: Nīxī, m    three guardian deities of women in labor, O.
    * * *
    straining; the efforts of childbirth (pl.), travail

    Latin-English dictionary > nīxus

  • 2 (nīxus, —)

       (nīxus, —) m    [CNI-], pains, throes, travail (only abl sing. and plur.): fetūs nixibus edunt, V., O.

    Latin-English dictionary > (nīxus, —)

  • 3 nixus

    [st1]1 [-] nixus, a, um: part. de nitor. [st1]2 [-] nixŭs, ūs, m. [rare, au lieu de nisus]: travail (efforts) de l'accouchement, enfantement. --- Virg. G. 4, 199: Ov. H. 4. 126 ; Gell. 12, 1, 4.
    * * *
    [st1]1 [-] nixus, a, um: part. de nitor. [st1]2 [-] nixŭs, ūs, m. [rare, au lieu de nisus]: travail (efforts) de l'accouchement, enfantement. --- Virg. G. 4, 199: Ov. H. 4. 126 ; Gell. 12, 1, 4.
    * * *
        Nixus, Participium. Plaut. Appuyé.
    \
        Muliercula nixus in littore. Cic. Appuyé sur une femmelette.
    \
        Nixae genibus matronae. Liu. Agenouillees.
    \
        Nixi aequitate vestra. Cic. Nous confiants en vostre equité.
    \
        Nixus, huius nixus. Virgil. Le travail d'une femme pour enfanter.
    \
        Maturis nixibus aeditus. Ouid. Enfanter à terme.
    \
        Totius corporis nixu in id quod semel inuasit, incumbit. Quintil. Evertuement, Effort.

    Dictionarium latinogallicum > nixus

  • 4 Nixus

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Nixus

  • 5 nixus

    1.
    nixus and nīsus, a, um, Part., from 1. nitor.
    2.
    nixus, ūs, m. [1. nitor], a pressure (the same as nisus, v. 2, nisus).
    I.
    Lit.: astra se nixu suo conglobata continent, revolution, course, * Cic. N. D. 2, 46, 117. —
    II.
    Transf., a striving, exertion, effort:

    hic ad summum non pervenit nixu (al. nisu), sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10. —
    B.
    In partic., pains, throes, travail of parturition:

    fetūs nixibus edunt,

    Verg. G. 4, 199; Ov. H. 4, 126:

    laboriosi nixūs,

    Gell. 12, 1, 4.—
    III.
    Nixus, a constellation; v. Engonasi.

    Lewis & Short latin dictionary > nixus

  • 6 nixus

    I nīxus (или nīsus) part. pf. к nitor II II nīxus, ūs m. V, O, AG = nisus II

    Латинско-русский словарь > nixus

  • 7 nixus

    1. nīxus, a, um, s. nitor.
    ————————
    2. nīxus, ūs, m., s. nisus, us.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > nixus

  • 8 nixus [1]

    1. nīxus, a, um, s. 1. nītor.

    lateinisch-deutsches > nixus [1]

  • 9 nixus [2]

    2. nīxus, ūs, m., s. 1. nīsus, us.

    lateinisch-deutsches > nixus [2]

  • 10 Nixus [3]

    3. Nīxus, ī, m., s. Nixi diī u. nitor no. I, A.

    lateinisch-deutsches > Nixus [3]

  • 11 Nixus

    3. Nīxus, ī, m., s. Nixi dii u. nitor no. I, A.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Nixus

  • 12 nixus

    strain, effort.

    Latin-English dictionary of medieval > nixus

  • 13 ad-nīxus (ann-)

        ad-nīxus (ann-)    P. of adnitor.

    Latin-English dictionary > ad-nīxus (ann-)

  • 14 sub-nīxus (-nīsus)

        sub-nīxus (-nīsus)    P., supported, propped, leaning, resting upon, sustained: (circuli) caeli verticibus subnixi: Parva Philoctetae subnixa Petelia muro, i. e. defended, V.—Fig., assured, confiding, relying, dependent: subnixus et fidens innocentiae animus, L.: victoriis divitiisque: auxiliis, L.: artis adrogantiā.

    Latin-English dictionary > sub-nīxus (-nīsus)

  • 15 nitor

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > nitor

  • 16 Nixi

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Nixi

  • 17 nītor

        nītor nīxus (usu. in lit. sense) and nīsus (usu. fig.), ī, dep.    [CNI-], to bear upon, press upon, lean, support oneself: niti modo ac statim concidere, strive to rise, S.: stirpibus suis niti: mulierculā nixus: hastā, V.: nixus baculo, O.: cothurno, strut, H.: nixi genibus, on their knees, L.: nixus in hastam, V.: humi nitens, V.— To make way, press forward, advance, mount, climb, fly: serpentes, simul ac primum niti possunt: nituntur gradibus, V.: ad sidera, V.: in aëre, O.: in adversum, O.: niti corporibus, struggle, S.— To strain in giving birth, bring forth: nitor, am in labor, O.— Fig., to strive, put forth exertion, make an effort, labor, endeavor: virtute et patientiā nitebantur, Cs.: tantum, quantum potest, quisque nitatur: pro libertate summā ope niti, S.: ad sollicitandas civitates, Cs.: ne gravius in eum consuleretur, S.: maxime, ut, etc., N.: summā vi Cirtam inrumpere nititur, S.: patriam recuperare, N.: vestigia ponere, O.: ad inmortalitatem: in vetitum, O.— To contend, insist: nitamur igitur nihil posse percipi. — To rest, rely, depend upon: coniectura in quā nititur divinatio: cuius in vitā nitebatur salus civitatis: quā (auctoritate) apud exteras <*>ationes, Cs.: rebus iudicatis: quo confugies? ubi nitere?
    * * *
    I
    niti, nisus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    II
    niti, nixus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    III
    brightness, splendor; brilliance; gloss, sheen; elegance, style, polish; flash

    Latin-English dictionary > nītor

  • 18 nisus

    [st1]1 [-] nīsus (nixus), a, um: part. passé de nitor. [st1]2 [-] nīsŭs (nixŭs), ūs, m.: - [abcl][b]a - action de s’appuyer, effort pour se mouvoir, effort. - [abcl]b - efforts de l'enfantement, enfantement.[/b]    - sedato nisu, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48: d'un pas lent.    - insolitos docere nisus, Hor. C. 4.4.8: apprendre à faire des efforts inhabituels.    - nisus evomentis, Tac. A. 12, 67: efforts de celui qui vomit, efforts pour vomir.    - uti nisus per saxa facilius foret, Sall. J, 94: pour grimper plus facilement entre les rochers.    - quae dubia nisu videbantur, Sall. J. 94, 2: les endroits qui paraissaient difficiles à escalader.    - ad summum non pervenit nisu sed impetu, Quint. 8, 4, 9: il parvint au sommet non avec effort mais d'un élan rapide.    - astra, quae nixu suo... Cic.: les astres qui, par leur gravitation...    - nisu uno fluere, Lucr.: avoir un mouvement uniforme.    - nixibus edere, Virg.: enfanter. [st1]3 [-] nīsus, i, m.: épervier (oiseau de proie). [st1]4 [-] Nīsus, i, m.: Nisus. - [abcl][b]a - roi de Mégare, père de Scylla, qui fut changé en épervier. - [abcl]b - père du cinquième Bacchus. - [abcl]c - Troyen, ami d'Euryale.[/b]    - [gr]gr. Νῖσος. - voir hors site Nisus.
    * * *
    [st1]1 [-] nīsus (nixus), a, um: part. passé de nitor. [st1]2 [-] nīsŭs (nixŭs), ūs, m.: - [abcl][b]a - action de s’appuyer, effort pour se mouvoir, effort. - [abcl]b - efforts de l'enfantement, enfantement.[/b]    - sedato nisu, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48: d'un pas lent.    - insolitos docere nisus, Hor. C. 4.4.8: apprendre à faire des efforts inhabituels.    - nisus evomentis, Tac. A. 12, 67: efforts de celui qui vomit, efforts pour vomir.    - uti nisus per saxa facilius foret, Sall. J, 94: pour grimper plus facilement entre les rochers.    - quae dubia nisu videbantur, Sall. J. 94, 2: les endroits qui paraissaient difficiles à escalader.    - ad summum non pervenit nisu sed impetu, Quint. 8, 4, 9: il parvint au sommet non avec effort mais d'un élan rapide.    - astra, quae nixu suo... Cic.: les astres qui, par leur gravitation...    - nisu uno fluere, Lucr.: avoir un mouvement uniforme.    - nixibus edere, Virg.: enfanter. [st1]3 [-] nīsus, i, m.: épervier (oiseau de proie). [st1]4 [-] Nīsus, i, m.: Nisus. - [abcl][b]a - roi de Mégare, père de Scylla, qui fut changé en épervier. - [abcl]b - père du cinquième Bacchus. - [abcl]c - Troyen, ami d'Euryale.[/b]    - [gr]gr. Νῖσος. - voir hors site Nisus.
    * * *
        Nisus, huius nisus. Cic. L'effort qu'on fait, La peine et travail qu'on prend à faire quelque chose.

    Dictionarium latinogallicum > nisus

  • 19 nitor

    [st1]1 [-] nītor, nīti, nīsus (nixus) sum: - [abcl][b]a - s’appuyer fortement sur. - [abcl]b - faire effort, s’efforcer de, travailler. - [abcl]c - s'avancer avec effort, monter, gravir, s'élever, se porter vers, tendre vers; s'envoler. - [abcl]d - affirmer énergiquement, soutenir en discutant.[/b]    - nitor hastā: je m'appuie sur ma lance.    - niti aliquo: s'appuyer sur qqn.    - nitendo, Cic.: en faisant des efforts.    - nitebantur milites, Caes.: les soldats résistaient.    - quantum potest quisque nitatur, Cic.: que chacun fasse ce qu'il pourra.    - nihil contra se regem nisurum existimabat: il pensait que le roi n'entreprendrait rien contre lui.    - niti + inf.: s’efforcer de.    - niti capere: tâcher de prendre.    - niti ut: s’efforcer de.    - niti ne: s’efforcer d’empêcher que.    - niti + prop. inf.: s’efforcer de démontrer que.    - alicujus consilio niti: s'appuyer sur les conseils de qqn.    - summa ope niti: faire les plus grands efforts.    - summa ope niti pro libertate, Sall.: défendre la liberté de toutes ses forces.    - niti ad sidera, Virg.: s'élever vers le ciel.    - niti ad majora, Quint.: avoir des visées plus hautes.    - nitamur igitur nihil posse... Cic.: soutenons donc que rien ne peut... [st1]2 [-] nĭtŏr, ōris, m.: - [abcl][b]a - l'éclat, le brillant, le poli. - [abcl]b - enpompoint. - [abcl]c - beauté, pureté, élégance (du style). - [abcl]d - élégance, magnificence, parure, richesse.[/b]    - naturalis, non fucatus nitor: éclat naturel, non fardé.    - nitor marmorum, Plin.: le poli des marbres.    - nitor cutis, Plin.: éclat de la peau.    - nitor generis, Ov.: splendeur de la naissance.    - necessitas quaedam nitoris, Plin.-jn.: obligation de tenir un certain rang.
    * * *
    [st1]1 [-] nītor, nīti, nīsus (nixus) sum: - [abcl][b]a - s’appuyer fortement sur. - [abcl]b - faire effort, s’efforcer de, travailler. - [abcl]c - s'avancer avec effort, monter, gravir, s'élever, se porter vers, tendre vers; s'envoler. - [abcl]d - affirmer énergiquement, soutenir en discutant.[/b]    - nitor hastā: je m'appuie sur ma lance.    - niti aliquo: s'appuyer sur qqn.    - nitendo, Cic.: en faisant des efforts.    - nitebantur milites, Caes.: les soldats résistaient.    - quantum potest quisque nitatur, Cic.: que chacun fasse ce qu'il pourra.    - nihil contra se regem nisurum existimabat: il pensait que le roi n'entreprendrait rien contre lui.    - niti + inf.: s’efforcer de.    - niti capere: tâcher de prendre.    - niti ut: s’efforcer de.    - niti ne: s’efforcer d’empêcher que.    - niti + prop. inf.: s’efforcer de démontrer que.    - alicujus consilio niti: s'appuyer sur les conseils de qqn.    - summa ope niti: faire les plus grands efforts.    - summa ope niti pro libertate, Sall.: défendre la liberté de toutes ses forces.    - niti ad sidera, Virg.: s'élever vers le ciel.    - niti ad majora, Quint.: avoir des visées plus hautes.    - nitamur igitur nihil posse... Cic.: soutenons donc que rien ne peut... [st1]2 [-] nĭtŏr, ōris, m.: - [abcl][b]a - l'éclat, le brillant, le poli. - [abcl]b - enpompoint. - [abcl]c - beauté, pureté, élégance (du style). - [abcl]d - élégance, magnificence, parure, richesse.[/b]    - naturalis, non fucatus nitor: éclat naturel, non fardé.    - nitor marmorum, Plin.: le poli des marbres.    - nitor cutis, Plin.: éclat de la peau.    - nitor generis, Ov.: splendeur de la naissance.    - necessitas quaedam nitoris, Plin.-jn.: obligation de tenir un certain rang.
    * * *
    I.
        Nitor, nitoris. Terent. Splendeur, Respendisseur, Netteté, Lueur.
    \
        Diurnus nitor. Ouid. La clarté du jour.
    II.
        Nitor, priore producta, niteris, penul. corr. nixus et nisus sum, niti. Virgilius. S'efforcer et travailler à faire quelque chose, s'esvertuer.
    \
        Vi propria niti ad sydera. Virgil. Monter.
    \
        Niti alis. Virgil. Voler.
    \
        Niti gradibus. Virg. Monter par les degrez ou eschelons d'une eschelle.
    \
        Niti hasta. Virgil. S'appuyer sur, etc.
    \
        Niti humi. Virgil. Marcher sur terre.
    \
        Tantum quantum quisque potest, nitatur. Cic. Chascun s'efforce de seulement faire ce qu'il peult.
    \
        Niti pari iugo. Plin. iunior. Prendre aussi grande peine et travail l'un que l'autre.
    \
        Niti ad gloriam immortalem. Cic. S'efforcer de parvenir, etc.
    \
        Altius ibunt, qui ad summa nitentur. Quintil. Repugnent et resistent à l'encontre.
    \
        Quum maxime consilio, studio, labore, gratia, de causa regia niteremur: subito exorta est Catonis promulgatio. Cic. Sur le poinct que nous nous employons, etc.
    \
        Niti pro aliquo. Liu. Travailler pour aucun, Soustenir son parti.
    \
        Maiorum natu, consilio atque authoritate niti. Cic. S'appuyer au conseil des anciens, Se gouverner par leur conseil.
    \
        Nitebamur nos in parte causae sententia Metti Modesti. Plin. iunior. Nous avions pour nous l'authorité et opinion de, etc. Nous nous fondions sur, etc.
    \
        Huc per me nixus ascendi. Cic. Sans aide.
    \
        Nititur in coniectura diuinatio. Cic. Elle est fondee.
    \
        Quo confugies? vbi nitere. Cic. En quoy te confieras tu?
    \
        AEquo nitantur. Quintil. Qu'ils se fondent sur equité.
    \
        Gratia et authoritate et potentia cuiusquam niti. Cic. Se confier sur, etc. Se fonder sur, etc.
    \
        Cuius in vita nitebatur salus ciuitatis. Cic. Estoit appuyee.

    Dictionarium latinogallicum > nitor

  • 20 nisus [3]

    3. nīsus u. selten nīxus, ūs, m. (nitor, niti), das Anstemmen, der Ansatz, der Schwung zur Ausführung einer Bewegung, I) eig.: A) im allg.: tela nisu vibrare, Curt.: hastas certo ictu, utpote libero nisu, mittit, Curt.: rotae maiore nisu in salebras incĭderunt, mit größerem Druck, Sen. – B) insbes.: 1) das Auftreten, Pacuv. tr. fr. u. Verg. – 2) das Aufsteigen, Hinaufklimmen, Emporklettern, nisus per saxa, Sall.: dubia nisui, Sall.: im Bilde, hic (Cicero) in sublime etiam cucurrit et ad summum non pervenit nisu, sed impetu, dieser ist sogar in die Höhe gelaufen und hat den Gipfel nicht durch E. erreicht, sondern in einem Anlauf, Quint. 8, 4, 9. – 3) das Fliegen, der Flug, Verg. u. Hor. – 4) der Schwung, Umschwung der Sterne, Cic. – 5) das Drücken und Drängen Gebärender, das Kreißen, das Gebären, Verg. u. Ov.: nixus laboriosi, Gell.: parientium nixus (Plur.), Fest. – 6) die Anstrengung des sich Erbrechenden, der Drang zum Erbrechen, tamquam nisus evomentis adiuvaret, Tac. ann. 12, 67. – II) übtr., der Anlauf, nec suo nisu studiis insistunt, aus eigenem Drange, Quint. 1, 12, 10: at quā contentione, quo nisu, quibus clamoribus expostulatum est, ne etc., mit welchem Nachdruck, mit welch lauten Stimmen forderte man von dir, Plin. pan. 75, 4.

    lateinisch-deutsches > nisus [3]

См. также в других словарях:

  • NIXUS — sidus caeleste, quod Iul. Firmicus Ingeniculum vocat. Cicer. in Arateis. Hunc Hyginus Herculem esse ait, qui dextrô genu nixus, sinistrô pede capitis Draconis dextram partem opprimere conatur. Nixus autem, non est proprium nomen sideris caelestis …   Hofmann J. Lexicon universale

  • NIXII Dii erant nixuum in puerperio adjutores — Festus. Nixus enim pro partu usurpari solet. Virg. Georg. l. 4. v. 199. Haud fetus nixibus edunt. A. Gell. l. 12. c. 1. Quam diutinum puerperium, et quam laboriosi nixus fuissent. Romae Nixii Dii tria signa appellabantur in Capitolio, ante cellam …   Hofmann J. Lexicon universale

  • appuyer — Appuyer, Fulcire, Suffulcire. Appuyer quelque chose avant qu elle tombe, Praefulcire. s Appuyer et tenir ferme, ou estre appuyé et accotté, Subniti, Inniti. S appuyer à quelque chose, Applicare se ad aliquid. Appuyer la vigne, Adminiculare vitem …   Thresor de la langue françoyse

  • travail — Travail, Opera, Labor, ou Traveil, est enim qui putet ductum a Transuigilare, id est, Peruigilare. Car traveiller, est diligentem operam alicui rei impendere, quod non fit sine fatigatione. Martialis: Nam vigilare leue est, peruigilare graue. La… …   Thresor de la langue françoyse

  • Asterales — Taxobox name = Asterales image caption = Sunflower, Helianthus annuus image width = 300px regnum = Plantae divisio = Magnoliophyta classis = Magnoliopsida subclassis = Asteridae ordo = Asterales Lindl. (1833) subdivision ranks = Families… …   Wikipedia

  • John Lindley — (February 8, 1799 November 1, 1865) was an English botanist.Lindley was born at Catton, near Norwich, where his father, George Lindley, author of A Guide to the Orchard and Kitchen Garden , owned a nursery garden. He was educated at what was then …   Wikipedia

  • Taxonomic rank — In biological classification, rank is the level (the relative position) in a taxonomic hierarchy. Examples of taxonomic ranks are species, genus, family, and class. Each rank subsumes under it a number of less general categories. The rank of… …   Wikipedia

  • Линдлей Джон — (John Lindley) известный английский ботаник (1799 1865); с молодых лет стал изучать ботанику; с 1829 по 1860 г. был профессором ботаники в лондонском университете. Кроме того, в продолжение 40 лет состоял секретарем лондонского общества… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • -ida — Die Ordnung (lateinisch: Ordo) ist eine Rangstufe der biologischen Systematik. Sie dient zur Einteilung und Benennung der Lebewesen (Taxonomie) sowie zur Rekonstruktion ihrer Stammesgeschichte (Evolutionsbiologie). Bezüglich der Hauptstufen steht …   Deutsch Wikipedia

  • -ina — Die Ordnung (lateinisch: Ordo) ist eine Rangstufe der biologischen Systematik. Sie dient zur Einteilung und Benennung der Lebewesen (Taxonomie) sowie zur Rekonstruktion ihrer Stammesgeschichte (Evolutionsbiologie). Bezüglich der Hauptstufen steht …   Deutsch Wikipedia

  • A solis ortus cardine — A solis ortus cardine, frühchristliche Melodie, Druck des 16. Jahrhunderts A solis ortus cardine (Vom Tor des Sonnenaufgangs) ist ein lateinisches Gedicht von Caelius Sedulius († um 450). Es besingt in 23 vierzeiligen Strophen das Leben Jesu von… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»