Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Lowest

  • 1 imi

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > imi

  • 2 imum

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > imum

  • 3 inferiores

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > inferiores

  • 4 inferus

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > inferus

  • 5 infime

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > infime

  • 6 infimum

    infĕrus, a, um (ante-class. collat. form of the nom. sing. infer:

    ubi super inferque vicinus permittet,

    Cato, R. R. 149), adj. [cf. Sanscr. adh-aras, adh-amas, the lower, lowest; and Lat. infra], that is below, underneath, lower; opp. superus.
    I.
    Posit.
    A.
    In gen.: inferus an superus tibi fert Deus funera, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 606 P.; cf.:

    Di Deaeque superi atque inferi,

    Plaut. Cist. 2, 1, 36; Ter. Phorm. 4, 4, 6; cf.

    also: ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videantur deos potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12:

    limen superum inferumque salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1:

    ut omnia supera, infera, prima, ultima, media videremus,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    loca,

    the lower parts, id. Arat. 474:

    fulmina,

    that come out of the ground, Plin. 2, 52, 53, § 138: aqua, that falls down, rain-water, Varr. ap. Non. 1, 221: mare inferum, the Lower, i. e. the Tuscan Sea (opp. mare superum, the Upper or Adriatic Sea), Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 10, § 75; Cic. Att. 9, 3, 1; id. de Or. 3, 19 et saep. also without mare:

    navigatio infero,

    upon the Tuscan Sea, id. Att. 9, 5, 1.—
    B.
    In partic., underground, belonging to the Lower World: infĕri, ōrum, m. ( gen. inferūm for inferorum, Varr. ap. Macr. S. 1, 16; Sen. de Ira, 2, 35), the inhabitants of the infernal regions, the dead:

    triceps apud inferos Cerberus,

    Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    si ab inferis exsistat rex Hiero,

    were to rise from the dead, Liv. 26, 32:

    si salvi esse velint, Sulla sit iis ab inferis excitandus,

    to be raised from the dead, Cic. Cat. 2, 9, 20:

    inferorum animas elicere,

    id. Vatin. 6, 14:

    ad inferos poenas parricidii luere,

    in the infernal regions, id. Phil. 14, 12, 32:

    ab inferis excitare aliquem,

    i. e. to quote the words of one deceased, id. Or. 25, 85; id. Brut. 93, 322.
    II.
    Comp.: infĕrĭor, ius, lower in situation or place.
    A.
    Lit.:

    spatium,

    Caes. B. G. 7, 46, 3:

    locus,

    id. ib. 2, 25:

    pars,

    id. ib. 7, 35: ex inferiore loco dicere, from below (opp. ex superiore loco, from the tribunal), Cic. Att. 2, 24, 3; cf.

    superus, II. A.: onerosa suo pondere in inferius feruntur,

    downwards, Ov. M. 15, 241:

    scriptura,

    Cic. Inv. 2, 40, 117.— Plur. subst.: infĕrĭōres, um, m., the people of the lower part of the city, Auct. B. Alex. 6, 3. —
    B.
    Trop.
    1.
    Subsequent, later, latter, in time or succession:

    erant inferiores quam illorum aetas, qui, etc.,

    lived later, were younger, Cic. Q. Fr. 3, 5, 2; cf.:

    aetate inferiores paulo quam Iulius, etc.,

    id. Brut. 49, 182; and:

    inferioris aetatis esse,

    id. ib. 64, 228:

    inferiores quinque dies,

    the latter, Varr. L. L. 6, § 13 Müll. —
    2.
    Inferior in quality, rank, or number.
    (α).
    With abl. specif.:

    voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

    Cic. Rep. 2, 34:

    inferior fortunā,

    id. Fam. 13, 5, 2:

    dignitate, auctoritate, existimatione, gratia non inferior, quam qui umquam fuerunt amplissimi,

    id. Q. Fr. 1, 3, 6:

    inferiores animo,

    Caes. B. G. 3, 24:

    quemadmodum causa inferior, dicendo fieri superior posset,

    Cic. Brut. 8:

    erat multo inferior navium numero Brutus,

    Caes. B. C. 1, 57. — With abl.:

    ut humanos casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2.—
    (β).
    With in and abl.:

    in jure civili non inferior, quam magister fuit,

    Cic. Brut. 48, 179.—
    (γ).
    Absol.:

    inferiores extollere,

    Cic. Lael. 20, 72; cf. id. ib. §

    71: invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    id. de Or. 2, 52, 209; cf.:

    indignum est, a pari vinci aut superiore, indignius ab inferiore atque humiliore,

    id. Quint. 31:

    supplices inferioresque,

    id. Font. 11:

    ordines,

    Caes. B. C. 1, 46:

    crudelis in inferiores,

    Auct. Her. 4, 40:

    non inferiora secutus,

    naught inferior, Verg. A. 6, 170.
    III.
    Sup. in two forms: infĭmus (or infŭmus) and īmus.
    A.
    Form infimus (infumus), a, um, lowest, last (= imus;

    but where the lowest of several objects is referred to, infimus is used,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; 2, 6, 17; v. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    stabiliendi causa singuli ab infimo solo pedes terra exculcabantur,

    Caes. B. G. 7, 73, 7:

    ab infimis radicibus montis,

    id. B. C. 1, 41, 3; 1, 42, 2:

    cum scripsissem haec infima,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6:

    ab infima ara,

    from the lowest part of the altar, id. Div. 1, 33; cf.:

    sub infimo colle,

    the foot, Caes. B. G. 7, 79. — Subst.: infĭmum, i, n., the lowest part, bottom, in the phrase:

    ab infimo,

    from below, at the bottom, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    collis erat leniter ab infimo acclivis,

    Caes. B. G. 7, 19, 1 (for which, ab imo;

    v. below, B. 1.): stipites demissi et ab infimo revincti,

    id. ib. 7, 73, 3; cf. Sen. Q. N. 3, 30, 4; 6, 4, 1; so,

    ad infimum,

    at the bottom, Caes. B. G. 7, 73, 3:

    collis passus circiter CC. infimus apertus,

    at the bottom, id. ib. 2, 18, 2.—
    2.
    Trop., lowest, meanest, basest in quality or rank:

    infima faex populi,

    Cic. Q. Fr. 2, 6; cf.:

    condicio servorum,

    id. Off. 1, 13:

    infimo loco natus,

    id. Fl. 11:

    summos cum infimis pari jure retinebat,

    id. Off. 2, 12:

    humilitas natalium,

    Plin. 18, 6, 7, § 37:

    preces,

    the most humble, Liv. 8, 2; 29, 30. — Hence, infĭmē, adv., only trop., at the bottom (late Lat.):

    quid summe est, quid infime,

    Aug. Ep. 18, 2. —
    B.
    Form imus, a, um, the lowest, deepest, last ( = infimus; but when opp. to summus, to express a whole from end to end, imus is used; v. Suet. Aug. 79; Quint. 2, 13, 9; Liv. 24, 34, 9; Cic. Rosc. Com. 7, 20; Hor. Ep. 1, 1, 54; cf. Krebs, Antibarb. p. 588).
    1.
    Lit.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    terra ima sede semper haeret,

    id. Rep. 6, 18:

    fundo in imo,

    at the very bottom, Verg. A. 6, 581: vox, the deepest bass (opp. vox summa, the treble), Hor. S. 1, 3, 7; Quint. 11, 3, 15:

    conviva,

    that reclines at the bottom, Hor. S. 2, 8, 40; Mart. 6, 74:

    ad imam quercum,

    at the foot of the oak, Phaedr. 2, 4, 3:

    in aure ima,

    at the bottom of the ear, Plin. 11, 45, 103, § 205. — As substt.
    A.
    Plur.: īmi, ōrum, m., the lowest, most humble:

    aequalis ad maximos imosque pervenit clementiae tuae admiratio,

    Sen. Clem. 1, 1, 9:

    pacis et armorum superis imisque deorum Arbiter,

    Ov. F. 5, 665. —
    B.
    īmum, i, n., the bottom, depth, low [p. 945] est part. Lit.:

    ab imo ad summum,

    Hor. S. 2, 3, 308:

    locus erat paulatim ab imo acclivis,

    Caes. B. G. 3, 19, 1 (for which, ab infimo; v. above, A. 1.); so,

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    id. ib. 4, 17:

    suspirare ab imo,

    to fetch a deep sigh, Ov. A. A. 3, 675:

    (aures) instabiles imo facit,

    at the bottom. at their roots, id. M. 11, 177:

    aquae perspicuae imo,

    down to the bottom, id. ib. 5, 588. — Plur.:

    ima summis mutare,

    to turn the lowest into the highest, Hor. C. 1, 34, 12; Vell. 2, 2:

    ima,

    the under world, Ov. M. 10, 47.—With gen.:

    ima maris,

    the bottom of the sea, Plin. 32, 6, 21, § 64:

    ima montis,

    the foot of a mountain, id. 4, 11, 18, § 40.—
    2.
    Trop., with respect to time or order, the last (mostly poet.):

    mensis,

    Ov. F. 2, 52.—Hence, subst.: īmum, i, n., the last, the end:

    nihil nostrā intersit an ab summo an ab imo nomina dicere incipiamus,

    Auct. Her. 3, 18, 30:

    si quid inexpertum scaenae committis... servetur ad imum,

    till the last, to the end, Hor. A. P. 126:

    dormiet in lucem... ad imum Threx erit,

    at last, id. Ep. 1, 18, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > infimum

  • 7 īnfimus or īnfumus

        īnfimus or īnfumus adj. sup.    [cf. inferus], lowest, last (cf. īmus, but of the lowest of several objects, infimus is used): radices montis, Cs.: cum scripsissem haec infima: arā, lowest part: sub infimo colle, foot, Cs.: collis passūs circiter CC infimus apertus, at the bottom, Cs.—As subst n., the lowest part, bottom: collis leniter ab infimo acclivis, at the foot, Cs.: ad infimum, at the bottom, Cs.—Fig., lowest, meanest, basest: esse infra infumos Homines, T.: quisquam: faex populi: infimo loco natus: summos cum infimis pari iure retinebat: preces, most humble, L.

    Latin-English dictionary > īnfimus or īnfumus

  • 8 īmus

        īmus adj. sup.    [contr. for infimus], the lowest, deepest, last: ab imis unguibus usque ad verticem summum: penetralia, O.: imā verrit vestigia caudā, tip, V.: fundo in imo, at the very bottom, V.: vox, the highest treble (opp. summa, the bass), H.: conviva, at the foot, H.: ad imam quercum, at the foot of the oak, Ph.: currūs, low wheels (of the plough-team), V.: deorum Gratus imis, of the lower world, H.—As subst n., the bottom, depth, lowest part: murus ab imo ad summum, L.: locus ab imo acclivis, Cs.: Ianus summus ab imo, from end to end, H.: vertere ab imo moenia, utterly, V.: (aurīs) instabiles imo facit, at the roots, O.: aquae perspicuae imo, to the bottom, O.: medio ne discrepet imum, the end, H.: Dormiet in lucem... ad imum Thraex erit, at last, H.: inter Ima pedis, clefts of the hoof, V.: ima summis Mutare, turn the lowest into the highest, H.: qui regit ima, the under world, O.—Fig., of time or rank, the last (poet.): mensis, O.: poëma, Si paulum summo decessit, vergit ad imum, from the sublime... to the ridiculous, H.

    Latin-English dictionary > īmus

  • 9 prōlētārius

        prōlētārius adj.    [proles], relating to offspring ; hence, in the division of the people by Servius Tullius, affording to the state only children, having no estate, of the lowest class, proletary.
    * * *
    I
    proletaria, proletarium ADJ
    proletarian, of lowest class; common, vulgar
    II III
    citizen of the lowest class (serving the state only by fathering children)

    Latin-English dictionary > prōlētārius

  • 10 ulter

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulter

  • 11 ulteriora

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulteriora

  • 12 ulteriores

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulteriores

  • 13 ultima

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ultima

  • 14 ultimi

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ultimi

  • 15 fundus

        fundus ī, m    [FVD-], the bottom, lowest part: armari fundum exsecuit: maris, Cu.: Nereus ciet aequora fundo, V.: largitio fundum non habet, there is no end of giving.—A piece of land, farm, estate: mancipio fundum accepi: in fundo Fodere, T.: latis otia fundis, V.: cultus, H.: nostri fundi calamitas, T.: pulcherrimus populi R.— Fig., a bottom, foundation: Phrygiae res vertere fundo (i. e. funditus), V.—In public law, an authority, approver: nisi is populus fundus factus esset.
    * * *
    farm; piece of land, estate; bottom, lowest part; foundation; an authority

    Latin-English dictionary > fundus

  • 16 hypate

    bass string (instrument); lowest note of tetrachord; notes of lowest tetrachord

    Latin-English dictionary > hypate

  • 17 exter

    exter or extĕrus (both forms only post-class. and very rare), tĕra, tĕrum, adj. [ comp. form, from ex], on the outside, outward, of another country, family, etc., foreign, strange (syn.: extraneus; alienus, peregrinus, adventicius).
    I.
    Pos. (in Cic. and Caes. used in the plur.):

    quod exter heres praestare cogeretur,

    strange, Dig. 31, 1, 69:

    emancipatus vero aut exterus non aliter possunt hereditatem quaerere quam si, etc.,

    ib. 29, 2, 84; cf. ib. 31, 1, 67, § 4:

    tactus corporis est sensus, vel cum res extera sese Insinuat, vel, etc.,

    Lucr. 2, 435:

    vis,

    id. 2, 277:

    haec lex socialis est, hoc jus nationum exterarum est,

    Cic. Div. in Caecil. 5, 18:

    exterarum gentium multitudo,

    Suet. Caes. 84:

    non modo vestris civibus, verum etiam exteris nationibus,

    Cic. Font. 11, 25; cf.:

    apud exteras civitates,

    Cic. Caecin. 34, 100:

    apud exteras nationes,

    Caes. B. C. 3, 43 fin.;

    ad nationes exteras,

    Quint. 11, 1, 89:

    apud exteros,

    Plin. 18, 3, 5, § 22 et saep.:

    ab extero hoste atque longinquo,

    Cic. Cat. 2, 13.—In neutr. plur. with gen.:

    ad extera Europae noscenda missus Himilco,

    Plin. 2, 67, 67, § 169:

    ad extera corporum,

    id. 22, 23, 49, § 103.—
    II.
    Comp.: extĕrĭor, us (in signif. scarcely differing from its pos.), outward, outer, exterior; opp. interior (rare but class.):

    cum alterum fecisset exteriorem, interiorem alterum amplexus orbem,

    Cic. Univ. 7; cf.:

    simul ex navibus milites in exteriorem vallum tela jaciebant... et legionarii, interioris munitionis defensores,

    Caes. B. C. 3, 63, 6:

    colle exteriore occupato,

    id. B. G. 7, 79, 1:

    circumire exteriores mutiones jubet,

    id. ib. 7, 87, 4:

    pares munitiones contra exteriorem hostem perfecit,

    id. ib. 7, 74:

    comes exterior,

    i. e. on the left side, Hor. S. 2, 5, 17.—
    III.
    Sup. in two forms, extrēmus and extĭmus or extŭmus [ sup. of ex; cf. Gr. eschatos, Curt. Gr. Etym. p. 387].
    A.
    extrēmus, a, um (which in post-class. lang. is itself compared; comp.:

    extremior,

    App. M. 1, p. 105; 7, p. 188; sup.:

    extremissimus,

    Tert. Apol. 19), the outermost, utmost, extreme (so most freq.; cf.: ultimus, postremus, novissimus, supremus, imus).
    1.
    Lit.:

    extremum oppidum Allobrogum est Geneva,

    Caes. B. G. 1, 6, 3:

    flumen Axona, quod est in extremis Remorum finibus,

    on the farthest borders, id. ib. 2, 5, 4:

    fines,

    Liv. 39, 28, 2; 45, 29, 14; cf.:

    ad extremum finem provinciae Galliae venerunt,

    id. 40, 16, 5:

    impiger extremos currit mercator ad Indos,

    the remotest, Hor. Ep. 1, 1, 45:

    Tanaïs,

    id. C. 3, 10, 1:

    in extrema fere parte epistolae,

    near the end, Cic. Att. 6, 1, 20; cf.:

    in codicis extrema cera,

    id. Verr. 2, 1, 36, § 92; but to denote the last part of a thing it is used more freq. in immediate connection with the substantive denoting the whole:

    quibus (litteris) in extremis,

    at its end, id. Att. 14, 8, 1; cf.:

    in qua (epistola) extrema,

    id. ib. 13, 45, 1:

    in extremo libro tertio,

    at the end of the third book, id. Off. 3, 2, 9:

    in extrema oratione,

    id. de Or. 1, 10, 41:

    in extremo ponte turrim constituit,

    Caes. B. G. 6, 29, 3; cf.:

    ad extremas fossas castella constituit,

    id. ib. 2, 8, 3:

    ab extremo agmine,

    id. ib. 2, 11, 4:

    in extrema Cappadocia,

    Cic. Fam. 15, 4, 4:

    extremis digitis aliquid attingere,

    id. Cael. 12, 28 et saep. —In the neutr. absol. and as subst.: extrē-mum, i, n., an end, the end: divitias alii praeponunt, alii honores, multi etiam voluptates;

    beluarum hoc quidem extremum,

    Cic. Lael. 6, 20:

    quod finitum est, habet extremum,

    id. Div. 2, 50, 103:

    missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum,

    at the end, Liv. 21, 8, 10: in "Equo Trojano" scis esse in extremo "sero sapiunt," Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.:

    quod erat in extremo,

    id. Att. 6, 9, 1.—With gen.:

    aliquid ad extremum causae reservatum,

    Cic. Deiot. 13, 35 (cf. infra, 2. a. fin.):

    caelum ipsum, quod extremum atque ultumum mundi est,

    id. Div. 2, 43, 91:

    ab Ocelo, quod est citerioris provinciae extremum,

    Caes. B. G. 1, 10, 5:

    summum gulae fauces vocantur, extremum stomachus,

    Plin. 11, 37, 68, § 179:

    in extremo montis,

    Sall. J. 37, 4.— In plur.:

    extrema agminis,

    Liv. 6, 32, 11:

    extrema Africae,

    Plin. 8, 10, 10, § 31:

    extrema Galliae,

    Flor. 3, 3, 1; 3, 20, 12; Tac. H. 5, 18; id. A. 4, 67; 4, 74.—
    2.
    Trop.
    a.
    In respect to time or the order of succession, the latest, last:

    inter prioris mensis senescentis extremum diem et novam lunam,

    Varr. L. L. 6, § 10 Müll.:

    mensis anni Februarius,

    Cic. Leg. 2, 21, 54:

    tempore diei,

    Hirt. B. G. 8, 15, 6:

    eam amicitiam ad extremum finem vitae perduxit,

    Liv. 37, 53, 8:

    matres ab extremo conspectu liberorum exclusae,

    Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118:

    manus extrema non accessit operibus ejus,

    the finishing hand, the last touches, id. Brut. 33, 126:

    extremum illud est, ut te orem et obsecrem,

    it remains only, id. Fam. 4, 13, 7; id. Att. 11, 16, 5.—To denote the last part of a thing (cf. above, 1.): quod eo die potest videri extrema et prima luna, i. e. the end and the beginning, Varr. L. L. l. l.:

    usque ad extremam aetatem ab adolescentia,

    Nep. Cato, 2, 4; id. Att. 10, 3; cf.: ita tantum bellum Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit, Cic. de lmp. Pomp. 12, 35:

    extremo anno,

    Liv. 2, 64, 1:

    extremo tempore,

    in the last time, at last, Nep. Dat. 10; id. Epam. 9; id. Eum. 5, 3 al.:

    extrema pueritia,

    Cic. de Imp. Pomp. 10, 28:

    extremo Peloponnesio bello,

    Nep. Con. 1, 2: extremus dies, the close of day, the evening, Sil 7, 172; 14, 8.— Subst.:

    illum Praeteritum temnens extremos inter euntem,

    Hor. S. 1, 1, 116; cf.: extremi primorum, extremis [p. 708] usque priores, id. Ep. 2, 2, 204:

    extremus dominorum,

    Tac. H. 4, 42 fin.:

    die extremum erat,

    Sall. J. 21, 2:

    extremum aestatis,

    id. ib. 90, 1:

    extremo anni,

    Liv. 35, 11, 1:

    sub extremum noctis,

    Sil. 4, 88 al. —Prov.: extrema semper de ante factis judicant (cf. our wise after the event), Pub. Syr. 163 Rib.— Adv.: extremum.
    a.
    For the last time:

    alloquor extremum maestos abiturus amicos,

    Ov. Tr. 1, 3, 15: cum diu occulte suspirassent, postea jam gemere, ad extremum vero loqui omnes et clamare coeperunt.—
    b.
    At last, finally, Cic. Att. 2, 21, 2:

    extremum tenues liquefacta medullas Tabuit,

    Ov. M. 14, 431.—Adverb. phrase:

    ad extremum,

    id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 4, 4, 2 et saep.; cf., strengthened by tum:

    invenire quod dicas... deinde... post... tum ad extremum agere ac pronuntiare,

    Cic. de Or. 2, 19, 79; and strengthened by denique:

    ad extremum ipsa denique necessitate excitantur,

    id. Sest. 47, 100:

    decimo loco testis exspectatus et ad extremum reservatus dixit, etc.,

    till the end, to the last, id. Caecin. 10, 28:

    ad extremum,

    Ov. P. 1, 9, 28; 3, 7, 20;

    for which: in extremum (durare),

    id. H. 7, 111:

    qui extremo mortuus est,

    at last, Dig. 32, 1, 81:

    extremo,

    Nep. Ham. 2, 3.—
    b.
    Extreme in quality or degree; used, like ultimus, to denote both the highest and the lowest grade.
    (α).
    The utmost, highest, greatest: cum extremum hoc sit (sentis enim, credo, me jam diu, quod telos Graeci dicunt, id dicere tum extremum, tum ultimum, tum summum:

    licebit etiam finem pro extremo aut ultimo dicere) cum igitur hoc sit extremum, congruenter naturae vivere, etc.,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    extremam famem sustentare,

    Caes. B. G. 7, 17, 3:

    ad extrema et inimicissima jura tam cupide decurrebas,

    Cic. Quint. 15, 48; cf.:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum S. C., Dent operam consules, etc.,

    Caes. B. C. 1, 5, 3:

    extremam rationem belli sequens,

    id. ib. 3, 44, 1:

    neque aliud se fatigando nisi odium quaerere, extremae dementiae est,

    is the height of madness, Sall. J. 3, 3:

    in extremis suis rebus,

    in the utmost, greatest danger, Caes. B. G. 2, 25 fin.:

    res,

    Suet. Ner. 6 fin.; cf.:

    res jam ad extremum perducta casum,

    Caes. B. G. 3, 5, 1:

    necessitate extrema ad mortem agi,

    Tac. A. 13, 1.— Subst.: si nihil in Lepido spei sit, descensurum ad extrema, to desperate measures, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:

    ad extrema perventum est,

    Curt. 4, 14, 14:

    ad extrema ventum foret, ni, etc.,

    Liv. 2, 47, 8:

    compellere ad extrema deditionis,

    to surrender at discretion, Flor. 4, 5; cf.:

    famem, ferrum et extrema pati,

    Tac. H. 4, 59:

    plura de extremis loqui,

    id. ib. 2, 47 al.:

    res publica in extremo sita,

    Sall. C. 52, 11;

    Sen. de Ira, 1, 11, 5.—Adverb.: improbus homo, sed non ad extremum perditus,

    utterly, Liv. 23, 2, 4.—
    (β).
    The lowest, vilest, meanest (perh. not ante-Aug.):

    mancipia,

    Sen. Ep. 70 fin.:

    latrones,

    App. M. 3, p. 131:

    quidam sortis extremae juvenis,

    Just. 15, 1:

    alimenta vitae,

    Tac. A. 6, 24:

    extremi ingenii est,

    Liv. 22, 29, 8.—
    B.
    extĭmus or extŭmus, a, um, the outermost, farthest, most remote (rare but class.):

    novem orbes, quorum unus est caelestis, extimus, qui reliquos omnes complectitur,

    Cic. Rep. 6, 17:

    circum caesura membrorum,

    Lucr. 3, 219; 4, 647:

    promontorium Oceani,

    Plin. 5, 1, 1, § 1:

    gentes,

    id. 2, 78, 80, § 190: factus sum extimus a vobis, i. e. discarded, estranged, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 609 P.— Subst.:

    Apuliae extima,

    the borders, Plin. 6, 34, 39, § 217.

    Lewis & Short latin dictionary > exter

  • 18 extremum

    exter or extĕrus (both forms only post-class. and very rare), tĕra, tĕrum, adj. [ comp. form, from ex], on the outside, outward, of another country, family, etc., foreign, strange (syn.: extraneus; alienus, peregrinus, adventicius).
    I.
    Pos. (in Cic. and Caes. used in the plur.):

    quod exter heres praestare cogeretur,

    strange, Dig. 31, 1, 69:

    emancipatus vero aut exterus non aliter possunt hereditatem quaerere quam si, etc.,

    ib. 29, 2, 84; cf. ib. 31, 1, 67, § 4:

    tactus corporis est sensus, vel cum res extera sese Insinuat, vel, etc.,

    Lucr. 2, 435:

    vis,

    id. 2, 277:

    haec lex socialis est, hoc jus nationum exterarum est,

    Cic. Div. in Caecil. 5, 18:

    exterarum gentium multitudo,

    Suet. Caes. 84:

    non modo vestris civibus, verum etiam exteris nationibus,

    Cic. Font. 11, 25; cf.:

    apud exteras civitates,

    Cic. Caecin. 34, 100:

    apud exteras nationes,

    Caes. B. C. 3, 43 fin.;

    ad nationes exteras,

    Quint. 11, 1, 89:

    apud exteros,

    Plin. 18, 3, 5, § 22 et saep.:

    ab extero hoste atque longinquo,

    Cic. Cat. 2, 13.—In neutr. plur. with gen.:

    ad extera Europae noscenda missus Himilco,

    Plin. 2, 67, 67, § 169:

    ad extera corporum,

    id. 22, 23, 49, § 103.—
    II.
    Comp.: extĕrĭor, us (in signif. scarcely differing from its pos.), outward, outer, exterior; opp. interior (rare but class.):

    cum alterum fecisset exteriorem, interiorem alterum amplexus orbem,

    Cic. Univ. 7; cf.:

    simul ex navibus milites in exteriorem vallum tela jaciebant... et legionarii, interioris munitionis defensores,

    Caes. B. C. 3, 63, 6:

    colle exteriore occupato,

    id. B. G. 7, 79, 1:

    circumire exteriores mutiones jubet,

    id. ib. 7, 87, 4:

    pares munitiones contra exteriorem hostem perfecit,

    id. ib. 7, 74:

    comes exterior,

    i. e. on the left side, Hor. S. 2, 5, 17.—
    III.
    Sup. in two forms, extrēmus and extĭmus or extŭmus [ sup. of ex; cf. Gr. eschatos, Curt. Gr. Etym. p. 387].
    A.
    extrēmus, a, um (which in post-class. lang. is itself compared; comp.:

    extremior,

    App. M. 1, p. 105; 7, p. 188; sup.:

    extremissimus,

    Tert. Apol. 19), the outermost, utmost, extreme (so most freq.; cf.: ultimus, postremus, novissimus, supremus, imus).
    1.
    Lit.:

    extremum oppidum Allobrogum est Geneva,

    Caes. B. G. 1, 6, 3:

    flumen Axona, quod est in extremis Remorum finibus,

    on the farthest borders, id. ib. 2, 5, 4:

    fines,

    Liv. 39, 28, 2; 45, 29, 14; cf.:

    ad extremum finem provinciae Galliae venerunt,

    id. 40, 16, 5:

    impiger extremos currit mercator ad Indos,

    the remotest, Hor. Ep. 1, 1, 45:

    Tanaïs,

    id. C. 3, 10, 1:

    in extrema fere parte epistolae,

    near the end, Cic. Att. 6, 1, 20; cf.:

    in codicis extrema cera,

    id. Verr. 2, 1, 36, § 92; but to denote the last part of a thing it is used more freq. in immediate connection with the substantive denoting the whole:

    quibus (litteris) in extremis,

    at its end, id. Att. 14, 8, 1; cf.:

    in qua (epistola) extrema,

    id. ib. 13, 45, 1:

    in extremo libro tertio,

    at the end of the third book, id. Off. 3, 2, 9:

    in extrema oratione,

    id. de Or. 1, 10, 41:

    in extremo ponte turrim constituit,

    Caes. B. G. 6, 29, 3; cf.:

    ad extremas fossas castella constituit,

    id. ib. 2, 8, 3:

    ab extremo agmine,

    id. ib. 2, 11, 4:

    in extrema Cappadocia,

    Cic. Fam. 15, 4, 4:

    extremis digitis aliquid attingere,

    id. Cael. 12, 28 et saep. —In the neutr. absol. and as subst.: extrē-mum, i, n., an end, the end: divitias alii praeponunt, alii honores, multi etiam voluptates;

    beluarum hoc quidem extremum,

    Cic. Lael. 6, 20:

    quod finitum est, habet extremum,

    id. Div. 2, 50, 103:

    missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum,

    at the end, Liv. 21, 8, 10: in "Equo Trojano" scis esse in extremo "sero sapiunt," Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.:

    quod erat in extremo,

    id. Att. 6, 9, 1.—With gen.:

    aliquid ad extremum causae reservatum,

    Cic. Deiot. 13, 35 (cf. infra, 2. a. fin.):

    caelum ipsum, quod extremum atque ultumum mundi est,

    id. Div. 2, 43, 91:

    ab Ocelo, quod est citerioris provinciae extremum,

    Caes. B. G. 1, 10, 5:

    summum gulae fauces vocantur, extremum stomachus,

    Plin. 11, 37, 68, § 179:

    in extremo montis,

    Sall. J. 37, 4.— In plur.:

    extrema agminis,

    Liv. 6, 32, 11:

    extrema Africae,

    Plin. 8, 10, 10, § 31:

    extrema Galliae,

    Flor. 3, 3, 1; 3, 20, 12; Tac. H. 5, 18; id. A. 4, 67; 4, 74.—
    2.
    Trop.
    a.
    In respect to time or the order of succession, the latest, last:

    inter prioris mensis senescentis extremum diem et novam lunam,

    Varr. L. L. 6, § 10 Müll.:

    mensis anni Februarius,

    Cic. Leg. 2, 21, 54:

    tempore diei,

    Hirt. B. G. 8, 15, 6:

    eam amicitiam ad extremum finem vitae perduxit,

    Liv. 37, 53, 8:

    matres ab extremo conspectu liberorum exclusae,

    Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118:

    manus extrema non accessit operibus ejus,

    the finishing hand, the last touches, id. Brut. 33, 126:

    extremum illud est, ut te orem et obsecrem,

    it remains only, id. Fam. 4, 13, 7; id. Att. 11, 16, 5.—To denote the last part of a thing (cf. above, 1.): quod eo die potest videri extrema et prima luna, i. e. the end and the beginning, Varr. L. L. l. l.:

    usque ad extremam aetatem ab adolescentia,

    Nep. Cato, 2, 4; id. Att. 10, 3; cf.: ita tantum bellum Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit, Cic. de lmp. Pomp. 12, 35:

    extremo anno,

    Liv. 2, 64, 1:

    extremo tempore,

    in the last time, at last, Nep. Dat. 10; id. Epam. 9; id. Eum. 5, 3 al.:

    extrema pueritia,

    Cic. de Imp. Pomp. 10, 28:

    extremo Peloponnesio bello,

    Nep. Con. 1, 2: extremus dies, the close of day, the evening, Sil 7, 172; 14, 8.— Subst.:

    illum Praeteritum temnens extremos inter euntem,

    Hor. S. 1, 1, 116; cf.: extremi primorum, extremis [p. 708] usque priores, id. Ep. 2, 2, 204:

    extremus dominorum,

    Tac. H. 4, 42 fin.:

    die extremum erat,

    Sall. J. 21, 2:

    extremum aestatis,

    id. ib. 90, 1:

    extremo anni,

    Liv. 35, 11, 1:

    sub extremum noctis,

    Sil. 4, 88 al. —Prov.: extrema semper de ante factis judicant (cf. our wise after the event), Pub. Syr. 163 Rib.— Adv.: extremum.
    a.
    For the last time:

    alloquor extremum maestos abiturus amicos,

    Ov. Tr. 1, 3, 15: cum diu occulte suspirassent, postea jam gemere, ad extremum vero loqui omnes et clamare coeperunt.—
    b.
    At last, finally, Cic. Att. 2, 21, 2:

    extremum tenues liquefacta medullas Tabuit,

    Ov. M. 14, 431.—Adverb. phrase:

    ad extremum,

    id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 4, 4, 2 et saep.; cf., strengthened by tum:

    invenire quod dicas... deinde... post... tum ad extremum agere ac pronuntiare,

    Cic. de Or. 2, 19, 79; and strengthened by denique:

    ad extremum ipsa denique necessitate excitantur,

    id. Sest. 47, 100:

    decimo loco testis exspectatus et ad extremum reservatus dixit, etc.,

    till the end, to the last, id. Caecin. 10, 28:

    ad extremum,

    Ov. P. 1, 9, 28; 3, 7, 20;

    for which: in extremum (durare),

    id. H. 7, 111:

    qui extremo mortuus est,

    at last, Dig. 32, 1, 81:

    extremo,

    Nep. Ham. 2, 3.—
    b.
    Extreme in quality or degree; used, like ultimus, to denote both the highest and the lowest grade.
    (α).
    The utmost, highest, greatest: cum extremum hoc sit (sentis enim, credo, me jam diu, quod telos Graeci dicunt, id dicere tum extremum, tum ultimum, tum summum:

    licebit etiam finem pro extremo aut ultimo dicere) cum igitur hoc sit extremum, congruenter naturae vivere, etc.,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    extremam famem sustentare,

    Caes. B. G. 7, 17, 3:

    ad extrema et inimicissima jura tam cupide decurrebas,

    Cic. Quint. 15, 48; cf.:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum S. C., Dent operam consules, etc.,

    Caes. B. C. 1, 5, 3:

    extremam rationem belli sequens,

    id. ib. 3, 44, 1:

    neque aliud se fatigando nisi odium quaerere, extremae dementiae est,

    is the height of madness, Sall. J. 3, 3:

    in extremis suis rebus,

    in the utmost, greatest danger, Caes. B. G. 2, 25 fin.:

    res,

    Suet. Ner. 6 fin.; cf.:

    res jam ad extremum perducta casum,

    Caes. B. G. 3, 5, 1:

    necessitate extrema ad mortem agi,

    Tac. A. 13, 1.— Subst.: si nihil in Lepido spei sit, descensurum ad extrema, to desperate measures, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:

    ad extrema perventum est,

    Curt. 4, 14, 14:

    ad extrema ventum foret, ni, etc.,

    Liv. 2, 47, 8:

    compellere ad extrema deditionis,

    to surrender at discretion, Flor. 4, 5; cf.:

    famem, ferrum et extrema pati,

    Tac. H. 4, 59:

    plura de extremis loqui,

    id. ib. 2, 47 al.:

    res publica in extremo sita,

    Sall. C. 52, 11;

    Sen. de Ira, 1, 11, 5.—Adverb.: improbus homo, sed non ad extremum perditus,

    utterly, Liv. 23, 2, 4.—
    (β).
    The lowest, vilest, meanest (perh. not ante-Aug.):

    mancipia,

    Sen. Ep. 70 fin.:

    latrones,

    App. M. 3, p. 131:

    quidam sortis extremae juvenis,

    Just. 15, 1:

    alimenta vitae,

    Tac. A. 6, 24:

    extremi ingenii est,

    Liv. 22, 29, 8.—
    B.
    extĭmus or extŭmus, a, um, the outermost, farthest, most remote (rare but class.):

    novem orbes, quorum unus est caelestis, extimus, qui reliquos omnes complectitur,

    Cic. Rep. 6, 17:

    circum caesura membrorum,

    Lucr. 3, 219; 4, 647:

    promontorium Oceani,

    Plin. 5, 1, 1, § 1:

    gentes,

    id. 2, 78, 80, § 190: factus sum extimus a vobis, i. e. discarded, estranged, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 609 P.— Subst.:

    Apuliae extima,

    the borders, Plin. 6, 34, 39, § 217.

    Lewis & Short latin dictionary > extremum

  • 19 SPECIES INFIMA, (OR SPECIES SPECIALISSIMA)

    the lowest species, the most special species - наиболее узкие, наиболее специальные виды; виды, под которыми находятся только сами индивидуальности, например, под " лошадью" подразумевается только та или эта лошадь. По Фоме (In lib. X Met. lect. 10, 2123): "Они назваются индивидуальностями настолько, насколько далее они не разделены формально, однако индивидуальности называются частностями настолько, насколько они далее не разделены ни материально, ни формально". Сравн. INDIVIDUUM.

    Латинские философские термины > SPECIES INFIMA, (OR SPECIES SPECIALISSIMA)

  • 20 aerārius

        aerārius adj.    [aes], of copper, of bronze, made of copper; hence, of copper money: fabula, a twopenny story. — Of mines: structurae, Cs.— Of money, pecuniary: ratio, the rate of exchange, current value of coin. — Of the public treasury: tribuni, in charge of disbursements.
    * * *
    I
    lowest class citizen, pays poll tax but cannot vote/hold office; coppersmith
    II
    aeraria, aerarium ADJ
    of/concerned with copper/bronze/brass; of coinage/money/treasury; penny-ante

    Latin-English dictionary > aerārius

См. также в других словарях:

  • Lowest In — – First Out (engl. niedrigstes herein – zuerst hinaus ), abgekürzt mit LOFO, bezeichnet jegliche Verfahren der Speicherung, bei denen diejenigen Elemente, die den niedrigsten Wert haben, als Erste aus dem Speicher entnommen werden. Das… …   Deutsch Wikipedia

  • lowest — (adj.) c.1200, laghesst, superlative of lah (see LOW (Cf. low) (adj.)) …   Etymology dictionary

  • Lowest — Low Low (l[=o]), a. [Compar. {Lower} (l[=o] [ e]r); superl. {Lowest}.] [OE. low, louh, lah, Icel. l[=a]gr; akin to Sw. l[*a]g, Dan. lav, D. laag, and E. lie. See {Lie} to be prostrate.] [1913 Webster] 1. Occupying an inferior position or place;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • lowest — I adjective lowest in rank or importance last prize in last place • Syn: ↑last, ↑last place • Similar to: ↑worst II adverb …   Useful english dictionary

  • lowest — adj. Lowest is used with these nouns: ↑tender …   Collocations dictionary

  • lowest common denominator — lowest common denominators 1) N COUNT: usu sing (disapproval) If you describe a plan or policy as the lowest common denominator, you are critical of it because it has been deliberately made too simple so that nobody will disagree with. Although… …   English dictionary

  • lowest common denominator — ˌlowest ˌcommon deˈnominator noun [singular] disapproving the biggest possible number of people, including people who are very easily influenced or are willing to accept low standards: • Many advertisements are clearly appealing to the lowest… …   Financial and business terms

  • Lowest of the Low — may refer to:*The Lowest of the Low, a Canadian alternative rock group *Lowest of the Low (album), an album by American band Terror …   Wikipedia

  • Lowest low fertility — (eine Geburtenrate auf niedrigstem Niveau) ist ein Begriff aus der Demographie und beschreibt den Zustand, bei dem die zusammengefasste Geburtenziffer eines Gebietes unter 1,3 Kindern je Frau liegt[1] Lowest low fertility ist ein relativ neues… …   Deutsch Wikipedia

  • Lowest Achievable Control Technology — (LAER) is a pollution control standard created by the Environmental Protection Agency and is used to determine what air pollution control technology will be used to control a specific pollutant to a specified limit. At the discretion of the… …   Wikipedia

  • lowest common denominator — lowest .common de nominator n [U] 1.) the biggest possible number of people, including people who are very easily influenced or are willing to accept low standards ▪ Television quiz shows often seem to target the lowest common denominator. 2.)… …   Dictionary of contemporary English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»