Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Hortensĭa

  • 1 hortensia

    hortēnsia, ōrum n. [ hortensius ]
    садовые или огородные культуры PM

    Латинско-русский словарь > hortensia

  • 2 Hortensia

    1.
    hortensĭus, a, um, adj. [id.], of or belonging to a garden, garden-.
    I.
    Adj.:

    bulbi,

    Plin. 20, 9, 40, § 105:

    batis,

    id. 26, 8, 50, § 82.—
    II.
    Subst., in plur.: horten-sia, ōrum, n., garden-herbs, Plin. 19, 6, 31, § 98; 19, 8, 39, § 131; 26, 4, 10, § 22.
    2.
    Hortensĭus (HORTÉSIVS, Inscr. Fabr. p. 235, n. 619), the name of a Roman gens; so,

    in partic.: Q. Hortensius Hortalus,

    a celebrated orator in the time of Cicero, Cic. Brut. 88, 301 sq.; Quint. 11, 3, 8; 12, 11, 27; Gell. 1, 5, 2; Tac. A. 2, 37. After him is named the treatise of Cicero entitled Hortensius, of which fragments remain (Bait. XI. 55 sqq.).— Hortensĭa, ae, f., his daughter, also celebrated for her skill in oratory, Val. Max. 8, 3, 3; cf. Quint. 1, 1, 6.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Hortensĭus, a, um, adj., of or belonging to a Hortensius, Hortensian: lex, of the dictator Q. Hortensius, Gai. Inst. 1, 3; Dig. 1, 2, 2; cf. Plin. 16, 10, 15, § 37; Gell. 15, 27, 4.—Another lex Hortensia (ut nundinae essent fastae), perh. of the same Hortensius, Macr. S. 1, 16.—
    B.
    Hortensĭānus, a, um, adj., Hortensian:

    eloquentia,

    Val. Max. 8, 3, 3: quod me admones, ut scribam illa Hortensiana, i. e. the treatise entitled Hortensius, Cic. Att. 4, 6, 3:

    in aedibus Hortensianis,

    Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Hortensia

  • 3 hortensia

    1.
    hortensĭus, a, um, adj. [id.], of or belonging to a garden, garden-.
    I.
    Adj.:

    bulbi,

    Plin. 20, 9, 40, § 105:

    batis,

    id. 26, 8, 50, § 82.—
    II.
    Subst., in plur.: horten-sia, ōrum, n., garden-herbs, Plin. 19, 6, 31, § 98; 19, 8, 39, § 131; 26, 4, 10, § 22.
    2.
    Hortensĭus (HORTÉSIVS, Inscr. Fabr. p. 235, n. 619), the name of a Roman gens; so,

    in partic.: Q. Hortensius Hortalus,

    a celebrated orator in the time of Cicero, Cic. Brut. 88, 301 sq.; Quint. 11, 3, 8; 12, 11, 27; Gell. 1, 5, 2; Tac. A. 2, 37. After him is named the treatise of Cicero entitled Hortensius, of which fragments remain (Bait. XI. 55 sqq.).— Hortensĭa, ae, f., his daughter, also celebrated for her skill in oratory, Val. Max. 8, 3, 3; cf. Quint. 1, 1, 6.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Hortensĭus, a, um, adj., of or belonging to a Hortensius, Hortensian: lex, of the dictator Q. Hortensius, Gai. Inst. 1, 3; Dig. 1, 2, 2; cf. Plin. 16, 10, 15, § 37; Gell. 15, 27, 4.—Another lex Hortensia (ut nundinae essent fastae), perh. of the same Hortensius, Macr. S. 1, 16.—
    B.
    Hortensĭānus, a, um, adj., Hortensian:

    eloquentia,

    Val. Max. 8, 3, 3: quod me admones, ut scribam illa Hortensiana, i. e. the treatise entitled Hortensius, Cic. Att. 4, 6, 3:

    in aedibus Hortensianis,

    Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > hortensia

  • 4 hortensia lex

    по которому постановления плебейских собраний (plebiscita) были поставлены наравне с настоящими законами (leges) - ut eo jure, quod plebs statuis set, omnes Quirites tenerentur (Gai. I. 3 § 4 J. 1, 2/ 1. 2 § 8 D. 1, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > hortensia lex

  • 5 hortensius

    hortensia, hortensium ADJ
    grown in gardens; belonging to/in a garden

    Latin-English dictionary > hortensius

  • 6 Hortensius

    1.
    hortensĭus, a, um, adj. [id.], of or belonging to a garden, garden-.
    I.
    Adj.:

    bulbi,

    Plin. 20, 9, 40, § 105:

    batis,

    id. 26, 8, 50, § 82.—
    II.
    Subst., in plur.: horten-sia, ōrum, n., garden-herbs, Plin. 19, 6, 31, § 98; 19, 8, 39, § 131; 26, 4, 10, § 22.
    2.
    Hortensĭus (HORTÉSIVS, Inscr. Fabr. p. 235, n. 619), the name of a Roman gens; so,

    in partic.: Q. Hortensius Hortalus,

    a celebrated orator in the time of Cicero, Cic. Brut. 88, 301 sq.; Quint. 11, 3, 8; 12, 11, 27; Gell. 1, 5, 2; Tac. A. 2, 37. After him is named the treatise of Cicero entitled Hortensius, of which fragments remain (Bait. XI. 55 sqq.).— Hortensĭa, ae, f., his daughter, also celebrated for her skill in oratory, Val. Max. 8, 3, 3; cf. Quint. 1, 1, 6.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Hortensĭus, a, um, adj., of or belonging to a Hortensius, Hortensian: lex, of the dictator Q. Hortensius, Gai. Inst. 1, 3; Dig. 1, 2, 2; cf. Plin. 16, 10, 15, § 37; Gell. 15, 27, 4.—Another lex Hortensia (ut nundinae essent fastae), perh. of the same Hortensius, Macr. S. 1, 16.—
    B.
    Hortensĭānus, a, um, adj., Hortensian:

    eloquentia,

    Val. Max. 8, 3, 3: quod me admones, ut scribam illa Hortensiana, i. e. the treatise entitled Hortensius, Cic. Att. 4, 6, 3:

    in aedibus Hortensianis,

    Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > Hortensius

  • 7 hortensius

    1.
    hortensĭus, a, um, adj. [id.], of or belonging to a garden, garden-.
    I.
    Adj.:

    bulbi,

    Plin. 20, 9, 40, § 105:

    batis,

    id. 26, 8, 50, § 82.—
    II.
    Subst., in plur.: horten-sia, ōrum, n., garden-herbs, Plin. 19, 6, 31, § 98; 19, 8, 39, § 131; 26, 4, 10, § 22.
    2.
    Hortensĭus (HORTÉSIVS, Inscr. Fabr. p. 235, n. 619), the name of a Roman gens; so,

    in partic.: Q. Hortensius Hortalus,

    a celebrated orator in the time of Cicero, Cic. Brut. 88, 301 sq.; Quint. 11, 3, 8; 12, 11, 27; Gell. 1, 5, 2; Tac. A. 2, 37. After him is named the treatise of Cicero entitled Hortensius, of which fragments remain (Bait. XI. 55 sqq.).— Hortensĭa, ae, f., his daughter, also celebrated for her skill in oratory, Val. Max. 8, 3, 3; cf. Quint. 1, 1, 6.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Hortensĭus, a, um, adj., of or belonging to a Hortensius, Hortensian: lex, of the dictator Q. Hortensius, Gai. Inst. 1, 3; Dig. 1, 2, 2; cf. Plin. 16, 10, 15, § 37; Gell. 15, 27, 4.—Another lex Hortensia (ut nundinae essent fastae), perh. of the same Hortensius, Macr. S. 1, 16.—
    B.
    Hortensĭānus, a, um, adj., Hortensian:

    eloquentia,

    Val. Max. 8, 3, 3: quod me admones, ut scribam illa Hortensiana, i. e. the treatise entitled Hortensius, Cic. Att. 4, 6, 3:

    in aedibus Hortensianis,

    Suet. Aug. 72.

    Lewis & Short latin dictionary > hortensius

  • 8 gaudeo

    gāviīus sum, ēre semidepon.
    1) радоваться (aliqua re C, L etc. и in aliqua re Prp etc.)
    g. decet, laetari non decet C — радоваться можно, (шумно) веселиться не следует
    g. in sinu C, Sen, in tacito sinu T и in se Ctlрадоваться втайне
    gaudium alicujus g. Ter etc. — разделять чью-л. радость
    2) любить, наслаждаться, находить удовольствие (Castor gaudet equis H; gaudet illudĕre rebus humanis, sc. Fortuna H)

    Латинско-русский словарь > gaudeo

  • 9 batis

    batis (battis), is, Akk. im, f. (βατίς), eine Pflanze, Bazil, bes. Strandbazil, Meerfenchel (Crithmum maritimum, L.), franz. bacile, Col. 12, 7, 1. Plin. 21, 174: batis marina u. hortensia, Plin. 21, 86. Vgl. Schuch Gemüse u. Salate der Alten S. 26.

    lateinisch-deutsches > batis

  • 10 gaudeo

    gaudeo, gāvīsus sum, ēre (aus *gāvideo, vgl. griech. γηθέω, dorisch γαθέω aus *γαϝεθέω, γαίω aus *γαϝίω, γαῦρος), froh sein, sich innerlich freuen, Freude-, Wohlgefallen-, Vergnügen finden (Ggstz. dolere, moleste ferre, contrahere frontem; während laetari = sich fröhlich zeigen, Freude äußern, Ggstz. lugere), I) eig.: A) im allg.: α) rein intr.: gaudeo, Ter.: gaudebam, Ter.: gaudeat an doleat, Hor.: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. – de Bursa te gaudere certo scio, Cic. – poet. in griech. Konstr. mit folg. Partic. (wie χαίρω ἀκούσας u. dgl.), gaudent scribentes, schreiben mit od. nach Herzenslust (con amore), Hor.: gaudet potitus, Verg. – m. Dat. comm., tibi gratulor, mihi gaudeo, ich für meinen Teil, Cic.: gauderem tibi de victoria, quam praefers, Treb. Poll. – m. in u. Abl., in funere, Lucr.: in puero, Prop. – gew. m. Abl. causae, eig. »durch etw.« deutsch »an od. über etw.«, delicto dolere, correctione gaudere, Cic.: ingenio suo, sich seinem Hange nach Herzenslust (con amore) überlassen, Liv.: gaudet equo acri, reitet vergnügt auf usw., Verg.: gressu gaudens incedit Iuli, Verg.: nec his dolendum nec illis gaudendum, Sen. – selten mit Genet. (nach dem Griech.), voti, Apul. 1, 24. – m. folg. cum, Plaut., Lucil. fr. u.a.; m. folg. quia, Plaut. Amph. 958: m. folg. si, Komik., Hor. u.a. – β) tr., gew. (in klass. Prosa immer) m. folg. Acc. u. Infin., quae perfecta esse gaudeo, Cic.: quos sibi oblatos gavisus, Caes.: selten (poet. u. nachaug.) m. bl. Infin., laedere gaudes, Hor.: funemque manu contingere gaudent, Verg.: gaudes discere, Sen.: laudari in bonis gaudent, Quint.: iterare culpam gaudebant, Tac.: nostra agmina percursare ripas gaudebant, Plin. pan.; vgl. Krebs-Schmalz Antib.7 1, 619. – m. folg. Satz m. quod (weil, daß), sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic.: gavisus sibi, quod advocatum invenerat, Sen. – m. bl. Acc. (gew. m. Acc. pronom. oder m. homogen. Acc.): g. id (deshalb), Ter.: omnia haec mediocriter, Ter.: hoc aliud est, quod (worüber, weshalb) gaudeamus, Ter.: gaudium alcis, Ter. u. Cael. in Cic. ep.: alcis dolorem, Cael. in Cic. ep.: natorum fata, Stat.: advenientem, Fronto: dah. im Passiv, ista pars gaudenda mihi, Symm. – B) insbes.: 1) in sinu gaudere, sich im stillen freuen, Cic. Tusc. 3, 51. Sen. ep. 105, 3: ebenso in tacito sinu g., Tibull. 4, 13, 8: u. in se g., Catull. 22, 17. – 2) Infin., gaudere (χαίρειν), »Freude, Heil«, als Begrüßungsformel, Celso gaudere refer, bring' dem C. meinen Gruß, Hor. ep. 1, 8, 1. – II) übtr. (wie χαίρειν τινί) v. lebl. Subjj. = etw. lieben, gern haben, gern sehen, gern hören, murra gaudet rastris, Plin.: umore omnia hortensia gaudent, Plin.: gaudent praenomine molles auriculae, Hor.: brachia gaudentia loris, Prop.: scaena gaudens miraculis. Liv. – m. folg. Infin. = es lieben, ballaenae mire gaudentes ibi parĕre, Plin. 9, 12 (u. so 21, 34 u. 47). – / Perf. gavisi, Liv. Andr. Odyss. fr. b Prisc. 8, 47 u. Cass. Hem. 2. fr. 25 P. – Depon. Nbf. gaudeor, wov. gaudetur u. gaudeatur, Augustin. serm. 9, 19.

    lateinisch-deutsches > gaudeo

  • 11 hortensius [1]

    1. hortēnsius, a, um (hortus), zum Garten gehörig, in ihm wachsend. Garten-, bulbi, Plin.: batis, Plin. – Plur. subst., hortēnsia, ōrum, n., Gartengewächse, Gartenfrüchte, Plin. 19, 131 u.a.; synkop. hortēsia, Cic. nach Vel. Long. 79, 2 K.

    lateinisch-deutsches > hortensius [1]

  • 12 Hortensius [2]

    2. Hortēnsius, a, um, Name einer röm. gens, aus der am bekanntesten: Q. Hortensius Hortalus, ein berühmter Redner zu Ciceros Zeiten, s. bes. Cic. Brut. 2, 6; 88, 301 sqq. Tac. ann. 2, 37: Besitzer großer Fischteiche, Varro r. r. 3, 17, 3. – u. dessen Tochter Hortēnsia, ae, f., ebenf. als Rednerin berühmt, Val. Max. 8, 3, 3; vgl. Quint. 1, 1, 6. – Adi. hortensisch, lex (vom Diktator Q. Hortensius i. J. 288 v. Chr. eingeführt), Cic. – Dav. Hortēnsiānus, a, um, hortensianisch, des Hortensius, Val. Max. u. Suet. – neutr. pl. subst., illa Hortensiana, eine philos. Schrift Ciceros, die den Titel Hortensius führte, Cic. ad Att. 4, 6, 3.

    lateinisch-deutsches > Hortensius [2]

  • 13 batis

    batis (battis), is, Akk. im, f. (βατίς), eine Pflanze, Bazil, bes. Strandbazil, Meerfenchel (Crithmum maritimum, L.), franz. bacile, Col. 12, 7, 1. Plin. 21, 174: batis marina u. hortensia, Plin. 21, 86. Vgl. Schuch Gemüse u. Salate der Alten S. 26.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > batis

  • 14 gaudeo

    gaudeo, gāvīsus sum, ēre (aus *gāvideo, vgl. griech. γηθέω, dorisch γαθέω aus *γαεθέω, γαίω aus *γαίω, γαῦρος), froh sein, sich innerlich freuen, Freude-, Wohlgefallen-, Vergnügen finden (Ggstz. dolere, moleste ferre, contrahere frontem; während laetari = sich fröhlich zeigen, Freude äußern, Ggstz. lugere), I) eig.: A) im allg.: α) rein intr.: gaudeo, Ter.: gaudebam, Ter.: gaudeat an doleat, Hor.: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. – de Bursa te gaudere certo scio, Cic. – poet. in griech. Konstr. mit folg. Partic. (wie χαίρω ἀκούσας u. dgl.), gaudent scribentes, schreiben mit od. nach Herzenslust (con amore), Hor.: gaudet potitus, Verg. – m. Dat. comm., tibi gratulor, mihi gaudeo, ich für meinen Teil, Cic.: gauderem tibi de victoria, quam praefers, Treb. Poll. – m. in u. Abl., in funere, Lucr.: in puero, Prop. – gew. m. Abl. causae, eig. »durch etw.« deutsch »an od. über etw.«, delicto dolere, correctione gaudere, Cic.: ingenio suo, sich seinem Hange nach Herzenslust (con amore) überlassen, Liv.: gaudet equo acri, reitet vergnügt auf usw., Verg.: gressu gaudens incedit Iuli, Verg.: nec his dolendum nec illis gaudendum, Sen. – selten mit Genet. (nach dem Griech.), voti, Apul. 1, 24. – m. folg. cum, Plaut., Lucil. fr. u.a.; m. folg. quia, Plaut. Amph. 958: m. folg. si, Komik., Hor. u.a. – β) tr., gew. (in klass. Prosa immer) m. folg.
    ————
    Acc. u. Infin., quae perfecta esse gaudeo, Cic.: quos sibi oblatos gavisus, Caes.: selten (poet. u. nachaug.) m. bl. Infin., laedere gaudes, Hor.: funemque manu contingere gaudent, Verg.: gaudes discere, Sen.: laudari in bonis gaudent, Quint.: iterare culpam gaudebant, Tac.: nostra agmina percursare ripas gaudebant, Plin. pan.; vgl. Krebs-Schmalz Antib.7 1, 619. – m. folg. Satz m. quod (weil, daß), sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic.: gavisus sibi, quod advocatum invenerat, Sen. – m. bl. Acc. (gew. m. Acc. pronom. oder m. homogen. Acc.): g. id (deshalb), Ter.: omnia haec mediocriter, Ter.: hoc aliud est, quod (worüber, weshalb) gaudeamus, Ter.: gaudium alcis, Ter. u. Cael. in Cic. ep.: alcis dolorem, Cael. in Cic. ep.: natorum fata, Stat.: advenientem, Fronto: dah. im Passiv, ista pars gaudenda mihi, Symm. – B) insbes.: 1) in sinu gaudere, sich im stillen freuen, Cic. Tusc. 3, 51. Sen. ep. 105, 3: ebenso in tacito sinu g., Tibull. 4, 13, 8: u. in se g., Catull. 22, 17. – 2) Infin., gaudere (χαίρειν), »Freude, Heil«, als Begrüßungsformel, Celso gaudere refer, bring' dem C. meinen Gruß, Hor. ep. 1, 8, 1. – II) übtr. (wie χαίρειν τινί) v. lebl. Subjj. = etw. lieben, gern haben, gern sehen, gern hören, murra gaudet rastris, Plin.: umore omnia hortensia gaudent, Plin.: gaudent praenomine molles auriculae, Hor.: brachia gaudentia loris, Prop.: scaena gaudens miraculis. Liv. – m. folg. Infin. = es lieben,
    ————
    ballaenae mire gaudentes ibi parĕre, Plin. 9, 12 (u. so 21, 34 u. 47). – Perf. gavisi, Liv. Andr. Odyss. fr. b Prisc. 8, 47 u. Cass. Hem. 2. fr. 25 P. – Depon. Nbf. gaudeor, wov. gaudetur u. gaudeatur, Augustin. serm. 9, 19.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > gaudeo

  • 15 hortensius

    1. hortēnsius, a, um (hortus), zum Garten gehörig, in ihm wachsend. Garten-, bulbi, Plin.: batis, Plin. – Plur. subst., hortēnsia, ōrum, n., Gartengewächse, Gartenfrüchte, Plin. 19, 131 u.a.; synkop. hortēsia, Cic. nach Vel. Long. 79, 2 K.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > hortensius

  • 16 Hortensius

    2. Hortēnsius, a, um, Name einer röm. gens, aus der am bekanntesten: Q. Hortensius Hortalus, ein berühmter Redner zu Ciceros Zeiten, s. bes. Cic. Brut. 2, 6; 88, 301 sqq. Tac. ann. 2, 37: Besitzer großer Fischteiche, Varro r. r. 3, 17, 3. – u. dessen Tochter Hortēnsia, ae, f., ebenf. als Rednerin berühmt, Val. Max. 8, 3, 3; vgl. Quint. 1, 1, 6. – Adi. hortensisch, lex (vom Diktator Q. Hortensius i. J. 288 v. Chr. eingeführt), Cic. – Dav. Hortēnsiānus, a, um, hortensianisch, des Hortensius, Val. Max. u. Suet. – neutr. pl. subst., illa Hortensiana, eine philos. Schrift Ciceros, die den Titel Hortensius führte, Cic. ad Att. 4, 6, 3.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Hortensius

  • 17 nundinae

    1) торговый день, рыночный д. (через каждые девять дней - nono quoque die): dies nundinarum (1. 20 § 1 D. 33, 1. 1. 138 pr. D. 45, 1);

    tertiis nundinis (L. XII. tab. III. 6); считались прежде dies nefasti (feriarum), со времен закона lex Hortensia - dies fasti, в которые могли быть совершаемы юридич. дела.

    2) вооб. торг, ярмарка, тк. право устраивать торги (1. 1 D. 50, 11. 1. un. C. 4, 60). 3) издержки на содержание во время торгов (1. 69 D. 17, 2). 4) утайка: nund. purpurae (1. 5 C. 11, 8). 5) подкуп (1. 5 pr. C. Th. 8, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > nundinae

  • 18 gaudenter

    gaudĕo, gāvīsus, 2 (archaic perf. gavisi, Liv. Andron. and Cass. Hem. ap. Prisc. p. 868 P.), v. n. and a. [Gr. gaiô, rejoice, for gaWiô; cf. gavisus; root gau-; gêtheô, ganumai, etc.; cf. agauros, proud, agê, astonishment], to rejoice, be glad or joyful respecting any thing, to take pleasure in, be pleased with, delight in (of inward joy, opp. laetari, to show one's self glad, exhibit joy; cf.:

    gaudere decet, laetari non decet, quoniam docendi causa a gaudio laetitiam distinguimus,

    Cic. Tusc. 4, 31, 66); usually constr. with an object-clause, quod, the abl., or absol.; less freq. with the acc., cum, quia, the gen., si, etc.
    (α).
    With acc. and inf. or the simple inf.:

    quae perfecta esse gaudeo vehementerque laetor,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    quem tamen esse natum et nos gaudemus et haec civitas dum erit laetabitur,

    id. Lael. 4, 14:

    salvum te advenire gaudeo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 52:

    venire tu me gaudes?

    id. ib. 2, 2, 7:

    quos sibi Caesar oblatos gavisus,

    Caes. B. G. 4, 13 fin.:

    animus aliquid magnum agere gaudet,

    Quint. 1, 2, 30; 2, 1, 5; 9, 2, 78:

    laudari in bonis gaudent,

    id. 5, 12, 22:

    in domo vires remansuras esse gaudebant,

    Curt. 10, 7, 15; Sen. ap. Quint. 8, 5, 18:

    iterare culpam,

    Tac. H. 3, 11; Plin. Pan. 12, 4; cf.:

    motus doceri gaudet Ionicos,

    Hor. C. 3, 6, 21; 3, 18, 15:

    laedere gaudes,

    id. S. 1, 4, 78:

    spargere gaudes argumenta viri,

    Juv. 9, 84.—
    (β).
    With quod:

    sane gaudeo, quod te interpellavi,

    Cic. Leg. 3, 1, 1:

    gaude, quod spectant oculi te mille loquentem,

    Hor. Ep. 1, 6, 19:

    quod scribis te a Caesare cottidie plus diligi, immortaliter gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    bonis viris quod ais probari quae adhuc fecerimus, valde gaudeo,

    id. Att. 9, 7, 6.—
    (γ).
    With abl.:

    ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id, quo gaudemus, voluptas est,

    Cic. Fin. 1, 11, 37:

    correctione,

    id. Lael. 24, 90:

    illis,

    id. ib. 6, 22:

    aequitate justitiaque,

    id. ib. 22, 82:

    hoc scientiae genere,

    id. Off. 3, 33, 121:

    praeda ac populationibus, magis quam otio aut requie,

    Liv. 22, 9, 5:

    scaena gaudens miraculis,

    id. 5, 21, 9:

    equis,

    Hor. S. 2, 1, 26:

    equis canibusque,

    id. A. P. 162: rure, [p. 803] id. S. 1, 10, 45:

    pictis tabellis,

    id. ib. 1, 1, 72:

    carmine (with delectari iambis),

    id. Ep. 2, 2, 59:

    gaude sorte tua,

    id. Epod. 14, 15; cf.:

    ille cubans gaudet mutata sorte,

    id. S. 2, 6, 110:

    ero gaude,

    i. e. at your master's return, Cat. 31, 12; Juv. 6, 74; 209; 379;

    7, 105.—Prov.: gaudet patientia duris,

    Luc. 9, 403.—
    (δ).
    Absol.:

    tristis sit (servus), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant,

    Plaut. Am. 3, 3, 6; 3, 4, 10:

    gaudebat, me laudabat,

    Ter. Phorm. 4, 2, 5:

    gaudeat an doleat,

    Hor. Ep. 1, 6, 12:

    et irasci nos et gaudere fingimus,

    Quint. 9, 2, 26:

    si est nunc ullus gaudendi locus,

    Cic. Att. 9, 7, 6:

    de Bursa, te gaudere certo scio,

    id. Fam. 7, 2, 2:

    admonebo, ut in sinu gaudeant, gloriose loqui desinant,

    id. Tusc. 3, 21, 51.—
    (ε).
    With acc. (usually with homogeneous or general objects):

    hunc scio mea solide gavisurum gaudia,

    Ter. And. 5, 5, 8; cf.: ut suum gaudium gauderemus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; Cat. 61, 119:

    jam id gaudeo,

    Ter. And. 2, 2, 25; cf.:

    gaudeo, etsi nil scio quod gaudeam,

    Plaut. Capt. 4, 2, 62:

    hoc aliud est, quod gaudeamus,

    id. Eun. 5, 9, 11; id. Phorm. 5, 8, 63:

    quod gaudere posset, hoc fuit,

    Ov. M. 12, 607: nunc furit tam gavisos homines suum dolorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:

    gaudent natorum fata parentes,

    Stat. Th. 4, 231:

    tu dulces lituos ululataque proelia gaudes,

    id. ib. 9, 724.—In pass.:

    ista pars gaudenda mihi potius quam, etc.,

    Symm. Ep. 3, 29.—
    (ζ).
    With cum, quia, si, in, etc.:

    quom gravidam et quom te pulcre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49; id. Truc. 2, 4, 33; 2, 6, 35:

    quom tu's liber, gaudeo,

    id. Men. 5, 9, 87:

    quia vos tranquillos video, gaudeo et volupe est mihi,

    id. Am. 3, 3, 3: Er. Gaude. He. Quid ego gaudeam? Er. Quia ego impero. Age, gaude modo, id. Capt. 4, 2, 59:

    gaudes, si cameram percusti forte,

    Hor. S. 2, 3, 273:

    mea Clotho et Lachesis gaudent, si pascitur inguine venter,

    Juv. 9, 136:

    crudeles gaudent in tristi funere fratris,

    Lucr. 3, 72:

    in puero,

    Prop. 2, 4, 18 (28):

    tibi gratulor, mihi gaudeo, te amo,

    I for my part, as for myself, Cic. Fam. 6, 15; v. in the foll. the passage Lucr. 3, 145.—
    B.
    Like chairein of inanim. and abstr. things, to rejoice in, delight in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    nec tantum Phoebo gaudet Parnasia rupes,

    Verg. E. 6, 29; 9, 48:

    postquam oleo gavisa cutis,

    Stat. Th. 6, 847:

    umore omnia hortensia gaudent,

    Plin. 19, 8, 39, § 131:

    rastris atque ablaqueationibus (myrrha),

    id. 12, 15, 33 §

    66: addebantur et laudes, quibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,

    Liv. 2, 60, 3:

    oratio gaudebit occasione laetius decurrendi,

    Quint. 12, 9, 2:

    (paeon) ante se brevibus gaudet pyrrhichio vel choreo,

    id. 9, 4, 111; 10, 7, 16:

    (vites) Amineae pingui arvo maxime gaudeant,

    Col. 3, 2, 16:

    id (sc. consilium, animus) sibi solum per se sapit: id sibi gaudet,

    rejoices for itself, Lucr. 3, 145.—
    II.
    In partic.
    A.
    In sinu or in se, to rejoice within one's self or secretly, to feel a quiet joy:

    ut in sinu gaudeant,

    Cic. Tusc. 3, 21, 51:

    qui sapit, in tacito gaudeat ille sinu,

    Tib. 4, 13, 8 (cf.:

    in tacito cohibe gaudia clausa sinu,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 30):

    tam gaudet in se tamque se ipse miratur,

    Cat. 22, 17.—
    B.
    Like the Gr. chairein, as a word of salutation (pure Lat. salvere):

    Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano Musa rogata refer,

    take my greetings to Celsus, Hor. Ep. 1, 8, 1; so ib. 15.—Hence, gaudens, entis, P. a., joyful, cheerful (very rare):

    interea cum Musis nos delectabimus animo aequo, immo vero etiam gaudenti ac libenti,

    Cic. Att. 2, 4, 2; Prop. 3, 14 (4, 13), 9; Stat. S. 4, 6, 55:

    si quis Forte coheredum senior male tussiet, huic tu Dic... gaudentem nummo te addicere,

    with pleasure, gladly, Hor. S. 2, 5, 109.— Adv.: gauden-ter, rejoicingly (late Lat. and rare), Pseud. August. ad Fratr. Erem. Serm. 10 al.

    Lewis & Short latin dictionary > gaudenter

  • 19 gaudeo

    gaudĕo, gāvīsus, 2 (archaic perf. gavisi, Liv. Andron. and Cass. Hem. ap. Prisc. p. 868 P.), v. n. and a. [Gr. gaiô, rejoice, for gaWiô; cf. gavisus; root gau-; gêtheô, ganumai, etc.; cf. agauros, proud, agê, astonishment], to rejoice, be glad or joyful respecting any thing, to take pleasure in, be pleased with, delight in (of inward joy, opp. laetari, to show one's self glad, exhibit joy; cf.:

    gaudere decet, laetari non decet, quoniam docendi causa a gaudio laetitiam distinguimus,

    Cic. Tusc. 4, 31, 66); usually constr. with an object-clause, quod, the abl., or absol.; less freq. with the acc., cum, quia, the gen., si, etc.
    (α).
    With acc. and inf. or the simple inf.:

    quae perfecta esse gaudeo vehementerque laetor,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    quem tamen esse natum et nos gaudemus et haec civitas dum erit laetabitur,

    id. Lael. 4, 14:

    salvum te advenire gaudeo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 52:

    venire tu me gaudes?

    id. ib. 2, 2, 7:

    quos sibi Caesar oblatos gavisus,

    Caes. B. G. 4, 13 fin.:

    animus aliquid magnum agere gaudet,

    Quint. 1, 2, 30; 2, 1, 5; 9, 2, 78:

    laudari in bonis gaudent,

    id. 5, 12, 22:

    in domo vires remansuras esse gaudebant,

    Curt. 10, 7, 15; Sen. ap. Quint. 8, 5, 18:

    iterare culpam,

    Tac. H. 3, 11; Plin. Pan. 12, 4; cf.:

    motus doceri gaudet Ionicos,

    Hor. C. 3, 6, 21; 3, 18, 15:

    laedere gaudes,

    id. S. 1, 4, 78:

    spargere gaudes argumenta viri,

    Juv. 9, 84.—
    (β).
    With quod:

    sane gaudeo, quod te interpellavi,

    Cic. Leg. 3, 1, 1:

    gaude, quod spectant oculi te mille loquentem,

    Hor. Ep. 1, 6, 19:

    quod scribis te a Caesare cottidie plus diligi, immortaliter gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    bonis viris quod ais probari quae adhuc fecerimus, valde gaudeo,

    id. Att. 9, 7, 6.—
    (γ).
    With abl.:

    ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id, quo gaudemus, voluptas est,

    Cic. Fin. 1, 11, 37:

    correctione,

    id. Lael. 24, 90:

    illis,

    id. ib. 6, 22:

    aequitate justitiaque,

    id. ib. 22, 82:

    hoc scientiae genere,

    id. Off. 3, 33, 121:

    praeda ac populationibus, magis quam otio aut requie,

    Liv. 22, 9, 5:

    scaena gaudens miraculis,

    id. 5, 21, 9:

    equis,

    Hor. S. 2, 1, 26:

    equis canibusque,

    id. A. P. 162: rure, [p. 803] id. S. 1, 10, 45:

    pictis tabellis,

    id. ib. 1, 1, 72:

    carmine (with delectari iambis),

    id. Ep. 2, 2, 59:

    gaude sorte tua,

    id. Epod. 14, 15; cf.:

    ille cubans gaudet mutata sorte,

    id. S. 2, 6, 110:

    ero gaude,

    i. e. at your master's return, Cat. 31, 12; Juv. 6, 74; 209; 379;

    7, 105.—Prov.: gaudet patientia duris,

    Luc. 9, 403.—
    (δ).
    Absol.:

    tristis sit (servus), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant,

    Plaut. Am. 3, 3, 6; 3, 4, 10:

    gaudebat, me laudabat,

    Ter. Phorm. 4, 2, 5:

    gaudeat an doleat,

    Hor. Ep. 1, 6, 12:

    et irasci nos et gaudere fingimus,

    Quint. 9, 2, 26:

    si est nunc ullus gaudendi locus,

    Cic. Att. 9, 7, 6:

    de Bursa, te gaudere certo scio,

    id. Fam. 7, 2, 2:

    admonebo, ut in sinu gaudeant, gloriose loqui desinant,

    id. Tusc. 3, 21, 51.—
    (ε).
    With acc. (usually with homogeneous or general objects):

    hunc scio mea solide gavisurum gaudia,

    Ter. And. 5, 5, 8; cf.: ut suum gaudium gauderemus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; Cat. 61, 119:

    jam id gaudeo,

    Ter. And. 2, 2, 25; cf.:

    gaudeo, etsi nil scio quod gaudeam,

    Plaut. Capt. 4, 2, 62:

    hoc aliud est, quod gaudeamus,

    id. Eun. 5, 9, 11; id. Phorm. 5, 8, 63:

    quod gaudere posset, hoc fuit,

    Ov. M. 12, 607: nunc furit tam gavisos homines suum dolorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:

    gaudent natorum fata parentes,

    Stat. Th. 4, 231:

    tu dulces lituos ululataque proelia gaudes,

    id. ib. 9, 724.—In pass.:

    ista pars gaudenda mihi potius quam, etc.,

    Symm. Ep. 3, 29.—
    (ζ).
    With cum, quia, si, in, etc.:

    quom gravidam et quom te pulcre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49; id. Truc. 2, 4, 33; 2, 6, 35:

    quom tu's liber, gaudeo,

    id. Men. 5, 9, 87:

    quia vos tranquillos video, gaudeo et volupe est mihi,

    id. Am. 3, 3, 3: Er. Gaude. He. Quid ego gaudeam? Er. Quia ego impero. Age, gaude modo, id. Capt. 4, 2, 59:

    gaudes, si cameram percusti forte,

    Hor. S. 2, 3, 273:

    mea Clotho et Lachesis gaudent, si pascitur inguine venter,

    Juv. 9, 136:

    crudeles gaudent in tristi funere fratris,

    Lucr. 3, 72:

    in puero,

    Prop. 2, 4, 18 (28):

    tibi gratulor, mihi gaudeo, te amo,

    I for my part, as for myself, Cic. Fam. 6, 15; v. in the foll. the passage Lucr. 3, 145.—
    B.
    Like chairein of inanim. and abstr. things, to rejoice in, delight in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    nec tantum Phoebo gaudet Parnasia rupes,

    Verg. E. 6, 29; 9, 48:

    postquam oleo gavisa cutis,

    Stat. Th. 6, 847:

    umore omnia hortensia gaudent,

    Plin. 19, 8, 39, § 131:

    rastris atque ablaqueationibus (myrrha),

    id. 12, 15, 33 §

    66: addebantur et laudes, quibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,

    Liv. 2, 60, 3:

    oratio gaudebit occasione laetius decurrendi,

    Quint. 12, 9, 2:

    (paeon) ante se brevibus gaudet pyrrhichio vel choreo,

    id. 9, 4, 111; 10, 7, 16:

    (vites) Amineae pingui arvo maxime gaudeant,

    Col. 3, 2, 16:

    id (sc. consilium, animus) sibi solum per se sapit: id sibi gaudet,

    rejoices for itself, Lucr. 3, 145.—
    II.
    In partic.
    A.
    In sinu or in se, to rejoice within one's self or secretly, to feel a quiet joy:

    ut in sinu gaudeant,

    Cic. Tusc. 3, 21, 51:

    qui sapit, in tacito gaudeat ille sinu,

    Tib. 4, 13, 8 (cf.:

    in tacito cohibe gaudia clausa sinu,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 30):

    tam gaudet in se tamque se ipse miratur,

    Cat. 22, 17.—
    B.
    Like the Gr. chairein, as a word of salutation (pure Lat. salvere):

    Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano Musa rogata refer,

    take my greetings to Celsus, Hor. Ep. 1, 8, 1; so ib. 15.—Hence, gaudens, entis, P. a., joyful, cheerful (very rare):

    interea cum Musis nos delectabimus animo aequo, immo vero etiam gaudenti ac libenti,

    Cic. Att. 2, 4, 2; Prop. 3, 14 (4, 13), 9; Stat. S. 4, 6, 55:

    si quis Forte coheredum senior male tussiet, huic tu Dic... gaudentem nummo te addicere,

    with pleasure, gladly, Hor. S. 2, 5, 109.— Adv.: gauden-ter, rejoicingly (late Lat. and rare), Pseud. August. ad Fratr. Erem. Serm. 10 al.

    Lewis & Short latin dictionary > gaudeo

См. также в других словарях:

  • hortensia — [ ɔrtɑ̃sja ] n. m. • 1796; lat. bot. (XVIIIe), fém. du lat. class. hortensius « de jardin » ♦ Bot. Arbrisseau ornemental (saxifragacées), cultivé pour ses grosses inflorescences en boules. Hortensia rose, blanc, bleu. ♢ Cour. Ces inflorescences.… …   Encyclopédie Universelle

  • Hortensia — Hortensia …   Wikipédia en Français

  • Hortensia — (Shefford,Канада) Категория отеля: 4 звездочный отель Адрес: 35 rue Laurence, J2M 1K7 Shef …   Каталог отелей

  • hortensia — sustantivo femenino 1. Hydraagea hortensia. Planta ornamental de hojas dentadas y flores olorosas agrupadas en racimos redondos. 2. Flor de la hortensia …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Hortensia — (* nach Mitte der 90er Jahre v. Chr.[1]) ist die einzige Frau im antiken Rom, von der namentlich bekannt ist, dass sie öffentlich als Rednerin aufgetreten ist. Hortensia war die Tochter des Redners und Konsuls Quintus Hortensius Hortalus. 42 v.… …   Deutsch Wikipedia

  • hortensia — (Del lat. Hortensĭa, evocado por el fr. Hortense, nombre de la dama francesa a quien dedicó esta flor el naturalista Commerson, que la importó de China). 1. f. Arbusto exótico de la familia de las Saxifragáceas, con tallos ramosos de un metro de… …   Diccionario de la lengua española

  • Hortensĭa — Hortensĭa, 1) Tochter des Redners Hortensius sie war sehr beredt u. brachte 42 v. Chr. die Triumvirn Octavius, Antonius u. Lepidus dahin, daß sie die den römischen Matronen auferlegten hohen Abgaben herabsetzten. 2) H. Eugenie, Tochter des… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Hortensia — Hortensia, ein rosa bis kirschroter Flaserkalkstein mit weißen mandelförmigen Stellen; s. Marmor …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Hortensĭa — Hortensĭa, Zierpflanze, s. Hydrangea …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Hortensia — Hortensia, Eugenie Beauharnais, s. Bonaparte, Louis, u. Napoleon III …   Herders Conversations-Lexikon

  • Hortensia — Hortensia, Hortensie lateinischer Ursprung, Bedeutung: Garten; auch ein Pflanzenname. In Deutschland nur vereinzelt anzutreffen …   Deutsch namen

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»