Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

APELLA

  • 1 Apella

    Apella, ae, m., Name röm. Freigelassenen (s. Cic. ep. 7, 25, 2 u. ö.), u. da die in Rom jenseit des Tibers wohnenden Juden meist Freigelassene waren u. als abergläubisch u. leichtgläubig galten, dah. appellat.: credat Iudaeus Apella! = das glaube der Jude Itzig! (= der abergl. od. leichtgl. Jude von jenseit des Tibers), Hor. sat. 1, 5, 100.

    lateinisch-deutsches > Apella

  • 2 Apella

    Apella, ae, m., Name röm. Freigelassenen (s. Cic. ep. 7, 25, 2 u. ö.), u. da die in Rom jenseit des Tibers wohnenden Juden meist Freigelassene waren u. als abergläubisch u. leichtgläubig galten, dah. appellat.: credat Iudaeus Apella! = das glaube der Jude Itzig! (= der abergl. od. leichtgl. Jude von jenseit des Tibers), Hor. sat. 1, 5, 100.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Apella

  • 3 Apella

    Ăpella, ae, m.
    I.
    The name of a Roman freedman, Cic. Att. 12, 19; id. Fam. 7, 25; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17.—
    II.
    The name of a credulous Jew who lived in the time of Horace; hence, appellative for a credulous man, Hor. S. 1, 5, 100.

    Lewis & Short latin dictionary > Apella

  • 4 apella

    [st1]1 [-] Ăpella, æ, m.: Apella. - [abcl][b]a - un Romain affranchi. - [abcl]b - un Juif crédule. - [abcl]c - Hor. un Apella (un homme crédule).[/b] [st1]2 [-] Ăpella: voc. de Apelles.
    * * *
    [st1]1 [-] Ăpella, æ, m.: Apella. - [abcl][b]a - un Romain affranchi. - [abcl]b - un Juif crédule. - [abcl]c - Hor. un Apella (un homme crédule).[/b] [st1]2 [-] Ăpella: voc. de Apelles.
    * * *
        Apella, apellae, m. gen. aut potius com. gen. Horat. Qui est circoncis.

    Dictionarium latinogallicum > apella

  • 5 Cebus apella

    2. RUS апелла f, (капуцин-)фавн m, бурый черноголовый капуцин m
    3. ENG black-capped [brown, tufted] capuchin
    4. DEU Apella m, gehaubter Kapuziner m, Faunaffe m
    5. FRA apelle m, sa(pa)jou m apelle

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Cebus apella

  • 6 Cebus apella

    ENG brown capuchin
    NLD apella, kesi-kesi
    GER Apella, Faunaffe, gehaubter Kapuziner
    FRA sapajou apelle

    Animal Names Latin to English > Cebus apella

  • 7 Credat Judaeus Apella

    "Пусть этому верит иудей Апелла", т. е. пусть верит кто угодно, только не я.
    Гораций, "Сатиры", I, 5, 100.
    Насколько мне известно, некоторые предполагают, что Сенека учился у апостола Павла, и этим объясняется то обстоятельство, что некоторые места его произведений имеют оттенок своеобразного христианства. Credat Judaeus Apella. (Проспер Мериме - Эдуарду Делесеру, 24.IV [ 1848 ].)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Credat Judaeus Apella

  • 8 Пусть верит кто угодно, только не я

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Пусть верит кто угодно, только не я

  • 9 "Пусть этому верит иудей Апелла"

    т. е. пусть верит кто угодно, только не я

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > "Пусть этому верит иудей Апелла"

  • 10 Apelles

    Apellēs, is, m. (Ἀπελλης), geb. zu Kolophon od. Ephesus, der größte Maler des Altertums, Zeitgenosse u. Liebling Alexanders des Gr., bes. berühmt durch das Gemälde der Venus Anadyomene, das mit den berühmtesten Werken desselben Meisters im Äskulaptempel zu Kos aufbewahrt u. als ein Wunder der Welt angestaunt wurde (dah. Apelles selbst Cous gen., nicht weil er daselbst geboren), Plin. 35, 79 sqq. Ov. art. am. 3, 401. Cic. de off. 3, 10: Dat. Apelleti, Corp. inscr. Lat. 6, 1467, 22: Akk. Apelletem, Petr. 64. Corp. inscr. Lat. 2, 2286: Vok. Apella, Plaut. Poen. 1271. – Dav. Apellēus, a, um (Ἀπέλλειος), apellëisch, des Apelles, tabulae, Prop.: opus, Mart.: colores, Stat.

    lateinisch-deutsches > Apelles

  • 11 Apelles

    Apellēs, is, m. (Ἀπελλης), geb. zu Kolophon od. Ephesus, der größte Maler des Altertums, Zeitgenosse u. Liebling Alexanders des Gr., bes. berühmt durch das Gemälde der Venus Anadyomene, das mit den berühmtesten Werken desselben Meisters im Äskulaptempel zu Kos aufbewahrt u. als ein Wunder der Welt angestaunt wurde (dah. Apelles selbst Cous gen., nicht weil er daselbst geboren), Plin. 35, 79 sqq. Ov. art. am. 3, 401. Cic. de off. 3, 10: Dat. Apelleti, Corp. inscr. Lat. 6, 1467, 22: Akk. Apelletem, Petr. 64. Corp. inscr. Lat. 2, 2286: Vok. Apella, Plaut. Poen. 1271. – Dav. Apellēus, a, um (Ἀπέλλειος), apellëisch, des Apelles, tabulae, Prop.: opus, Mart.: colores, Stat.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Apelles

  • 12 cōnficiō

        cōnficiō fēcī, fectus, ere    [com- + facio], to make ready, make, prepare, bring about, complete, accomplish, execute, consummate, fulfil: soccos suā manu: vestem: tabulae litteris Graecis confectae, written, Cs.: libri Graeco sermone confecti, composed, N.: librum Graece, N.: tabulas, to keep accounts: nuptias, T.: bello confecto, ended, S.: duella, H.: facinus: caedem, N.: mandata brevi, S.: spes conficiendi negotii, Cs.: quibus rebus confectis, S.—To settle, close, finish: cum Apellā de columnis: de negotio.—To pass over, accomplish, traverse, go over, make: magno itinere confecto, Cs.: iter anno, N.: ubi confecti cursūs, V.: inmensum spatiis aequor, V.: tecta facturi, ut mille passuum conficiatur, covered.—To diminish, lessen, weaken, sweep away, destroy, kill, subdue, wear out, consume: Atheniensīs, N.: provincias: exercitūs, L.: me (sica) paene confecit, killed: dentes escas conficiunt, grind: cibum, L.: cibos, to digest: fame confici: patrimonium: suam rem. —P. perf., impaired, weakened, overcome, reduced, exhausted: equus senio, Enn. ap. C.: aetate, S.: aevo, V.: malis res p.: volneribus, Cs.: curā, T.: confectus et saucius: (captivos) ignominiis, worn out, L.—To prepare, provide, procure, bring together: tribum necessariis suis, the votes of: armata milia centum, Cs.: pauxillulum nummorum, T.: pecuniam ex illā re: conficiendae pecuniae rationes.—Fig., to produce, cause, make, bring about, effect: aliquid gnato mali, T.: motūs animorum: animum mitem, render: causae conficiunt, are efficient.—Of time, to complete, finish, end, spend, pass: sexaginta annos: noctis partem ibi: hieme confectā, Cs.: vitae cursum.—To show, deduce: ex alquā re alqd: ex quo conficitur, ut, etc.: id quod conficiatur ex ratiocinatione; see also confio.
    * * *
    conficere, confeci, confectus V TRANS
    make, construct; prepare, complete, accomplish; cause; perform; do thoroughly; compose; amass, collect; raise (troops); traverse; eat up, consume; expend; finish off; kill, dispatch; defeat finally, subdue/reduce/pacify; chop/cut up

    Latin-English dictionary > cōnficiō

  • 13 Apelles

    Ăpelles, is (voc. Apella, Plaut. Poen. 5, 4, 101, as if from the Doric Apellas), m., = Apellês, a distinguished Greek painter in the time of Alexander the Great, Plin. 35, 10, 36, § 10; Cic. Brut. 18, 70; id. Off. 3, 2, 10; id. Fam. 1, 9; Prop. 4, 8, 11 al.—Hence, Ăpellēus, a, um, adj., of or belonging to Apelles:

    opus,

    Mart. 7, 83:

    tabulae,

    Prop. 1, 2, 22 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Apelles

  • 14 Apelleus

    Ăpelles, is (voc. Apella, Plaut. Poen. 5, 4, 101, as if from the Doric Apellas), m., = Apellês, a distinguished Greek painter in the time of Alexander the Great, Plin. 35, 10, 36, § 10; Cic. Brut. 18, 70; id. Off. 3, 2, 10; id. Fam. 1, 9; Prop. 4, 8, 11 al.—Hence, Ăpellēus, a, um, adj., of or belonging to Apelles:

    opus,

    Mart. 7, 83:

    tabulae,

    Prop. 1, 2, 22 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Apelleus

  • 15 conficio

    confĭcĭo, fēci, fectum, 3 ( perf. subj. confexim, Plaut. Truc. 4, 4, 39; in pass., besides the regular form conficior, freq., but not in Cic., in acc. with fīo, fieri:

    confit,

    Plaut. Trin. 2, 4, 7; Lucr. 4, 291; Col. 2, 15, 1; Plin. 6, 23, 26, § 103; 31, 7, 40, § 83; Macr. S. 1, 14, 13; id. Somn. Scip. 2, 3; 1, 2:

    confiunt,

    Lucr. 4, 738; Arn. 7, 219:

    confiat,

    Col. 1, 8, 12; Lucr. 4, 929 Lachm.: confiant, Imp. Leo, Cod. 2, 7, 11: confieret, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 3; 9, 7, A, 1; Liv. 5, 50, 7:

    confierent,

    Suet. Caes. 20; Arn. 2, 73:

    confieri,

    Lucr. 2, 1069; 5, 889; Caes. B. G. 7, 58; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1; Verg. A. 4, 116; v. Forbig. ad loc.; Tac. A. 15, 59; cf. Neue, Formenl. II. p. 611), v. a. [facio].
    I.
    To make a thing completely ready, to make, prepare, bring about, complete, accomplish, execute, etc. (except in Quint., freq. in all periods and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    nisi cottidiano sesquiopus confeceris,

    Plaut. Capt. 3, 5, 67; cf.

    pensum,

    id. Merc. 2, 3, 81; id. Pers. 2, 4, 1:

    eme lanam, unde pallium conficiatur,

    id. Mil. 3, 1, 93; cf.:

    anulum, pallium, soccos suā manu,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    vestem,

    id. Verr. 2, 4, 26, § 59; Suet. Aug. 73:

    ligna ad fornacem,

    to make ready, prepare for, Cato, R. R. 16; cf.:

    conficere atque contexere villos ovium,

    Cic. N. D. 2, 63, 158:

    aurum et argentum,

    Plin. 35, 12, 45, § 157:

    frumenta (with molere),

    id. 7, 56, 57, § 191:

    tabulas litteris Graecis,

    to write, draw up, Caes. B. G. 1, 29; [p. 413] cf.:

    libros Graeco sermone,

    to compose, write, Nep. Hann. 13, 2;

    and librum Graece,

    id. Att. 18, 6:

    tabulas,

    Cic. Verr. 2, 1, 23, § 60:

    orationes,

    Nep. Cato, 3, 3:

    illam partem superiorem orationis,

    Cic. de Or. 2, 28, 121:

    nuptias,

    Ter. Heaut. 5, 1, 22; Suet. Claud. 26:

    bellum,

    Caes. B. G. 1, 54; Sall. C. 51, 5; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 3; Liv. 21, 40, 11; so,

    duella,

    Hor. Ep. 2, 1, 254 al.; cf.

    proelium,

    Sall. C. 61, 1:

    tantum facinus,

    Cic. Rosc. Am. 28, 76; cf.

    caedem,

    Nep. Dion, 10, 1:

    legitima quaedam,

    id. Phoc. 4, 2:

    residua diurni actus,

    Suet. Aug. 78:

    mandata,

    Cic. Planc. 11, 28; id. Phil. 9, 3, 6; id. Q. Fr. 2, 12 (14), 3; Sall. J. 12, 4:

    omnibus rebus magnā curā, multā operā et labore confectis,

    Cic. Att. 16, 16, B, 8:

    ad eas res conficiendas biennium sibi satis esse ducere,

    Caes. B. G. 1, 3:

    negotium,

    id. B. C. 1, 29; Cic. Att. 1, 16, 5:

    quibus rebus confectis,

    Sall. C. 46, 1; Nep. Pelop. 3, 3; Caes. B. G. 1, 13:

    confecto legationis officio,

    id. B. C. 3, 103.—
    2.
    Esp.
    a.
    In the lang. of business, to settle, close a bargain, finish, etc.; absol.:

    tu cum Apellā Chio confice de columnis,

    Cic. Att. 12, 19, 1:

    quod si mihi permisisses, confecissem cum coheredibus,

    id. Fam. 7, 2, 1:

    de Acutiliano negotio quod mihi mandaras... confeceram,

    id. Att. 1, 5, 4.—
    b.
    Of space or distance traversed, to pass over, accomplish, traverse, go over, make, accomplish:

    iter,

    Cic. Att. 4, 14, 2; Caes. B. G. 2, 12; Nep. Ages. 4, 4 al.; cf.:

    tertiam partem itineris,

    id. Eum. 8, 6; and poet.:

    nos immensum spatiis confecimus aequor,

    Verg. G. 2, 541:

    cursum,

    Cic. Att. 5, 12, 1; Verg. A. 5, 362:

    cursum vitae,

    Cic. Tusc. 3, 1, 2:

    cursus annuos conficit sol,

    id. N. D. 1, 31, 87; 2, 20, 52:

    longam viam,

    id. Sen. 2, 6:

    celeritate incredibili longissimas vias,

    Suet. Caes. 57.—Rarely of space occupied:

    tecta facturi, ut mille passuum conficiatur,

    Cic. Att. 4, 16, 8 (14).—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to produce, cause, make, bring about, effect:

    sollicitudines mihi,

    Ter. And. 4, 1, 26:

    geminas nuptias,

    id. ib. 4, 1, 50; cf.:

    aliquid mali gnato,

    id. Heaut. 5, 3, 1:

    pacem,

    id. ib. 5, 2, 45:

    motus animorum,

    Cic. de Or. 2, 79, 324.—With two accs.:

    animum auditoris mitem et misericordem,

    Cic. Inv. 1, 55, 106:

    reditum alicui,

    to procure, id. Fam. 9, 13, 4.—Also absol., to be efficient, to accomplish a direct result, be an active cause (philos. t. t.):

    aliae causae ipsae conficiunt, aliae vim aliquam ad conficiendum afferunt,

    Cic. Part. Or. 26, 93.—
    2.
    Of time, to complete, finish, end, spend, pass:

    cum sexaginta annos confecerit,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    centum annos,

    id. Or. 52, 176:

    diem,

    Plaut. Trin. 3, 3, 78:

    tum denique judicetur beatusne fuerit, cum extremum vitae diem morte confecerit,

    Cic. Fin. 3, 22, 76:

    annuum tempus,

    id. Att. 15, 15, 4:

    omnem vitae suae cursum in labore corporis atque in animi contentione (just before: ut in amore et voluptatibus adulescentiam suam collocaret),

    id. Cael. 17, 39:

    annuum munus,

    id. Fam. 2, 12, 1:

    biennium,

    id. Quint. 12, 40:

    suas horas (somnus),

    Sil. 4, 89:

    aequinoctium,

    Col. 2, 8, 2; cf.

    brumam,

    id. 9, 14, 12; Plin. 18, 26, 63, § 232:

    commissum ac profligatum bellum,

    Liv. 8, 25, 5; Flor. 2, 15, 2.—
    3.
    In philos. lang., to bring forward as proved, to show, deduce:

    conclusio est, quae ex eis quae ante dicta sunt, conficit, quid necessario consequatur,

    Auct. Her. 4, 30, 41 fin.; Cic. Inv. 1, 31, 53; hence, conficior, to follow logically (from something), to be deduced; with ex:

    cum id perspicuum sit, quod conficiatur ex ratiocinatione,

    Cic. Inv. 1, 40, 72; so Quint. 5, 14, 9; 5, 14, 22; 9, 4, 69; and absol., Cic. Inv. 1, 47, 87 al.—
    II.
    Transf., to diminish, lessen, weaken an object; to sweep away, destroy, kill, wear out, consume.
    A.
    Prop.:

    dentes intimi escas conficiunt,

    grind, Cic. N. D. 2, 54, 134; so Liv. 2, 32, 10; Plin. 11, 37, 61, § 160; cf.

    cibos,

    to digest, Cic. N. D. 2, 55, 137; Plin. 11, 37, 68, § 180 al.:

    ignes Conficerent vulgo silvas, arbusta cremarent,

    Lucr. 1, 905; cf.:

    conficere, omnia igni, frigore,

    id. 1, 536:

    patrimonium suum (corresp. with dissipare),

    Cic. Fl. 36, 90:

    sapiens si fame ipse conficiatur... vir bonus, ne ipse frigore conficiatur, etc.,

    id. Off. 3, 6, 29.—With acc. and inf.:

    ipse conficior venisse tempus cum possim, etc.,

    Cic. Att. 10, 18, 3:

    nihil est opere et manu factum, quod non conficiat et consumat vetustas,

    id. Marcell. 4, 11: quae vetustas est, quae vim divinam conficere possit? id. Div. 2, 57, 117.—In part. perf.: sicut fortis equus... senio confectu' quiescit, impaired, weakened, Enn. ap. Cic. Sen. 5, 14;

    and so very freq.: confectus senectute,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    aetate,

    Sall. J. 9, 4; Cat. 68, 119:

    aevo,

    Verg. A. 11, 85:

    senectā, Ov M. 6, 37: cum corporis morbo tum animi dolore,

    Cic. Mur. 40, 86; cf. id. Fin. 1, 12, 41; id. Att. 11, 11, 1:

    multis gravibusque vulneribus,

    Caes. B. G. 2, 25; 3, 5; Sall. J. 60, 7:

    curā,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    dolore,

    Cat. 65, 1.—Without abl.:

    ut fessos confectosque aggrediantur,

    exhausted, Liv. 1, 23, 9; cf.:

    confectus et saucius,

    Cic. Cat. 2, 11, 24:

    artus,

    Lucr. 3, 947:

    ego te hic hac offatim conficiam,

    to cut in pieces, Plaut. Truc. 2, 7, 52:

    Athenienses,

    to subdue, Nep. Lys. 1, 1; so,

    provinciam,

    Cic. Inv. 2, 37, 111; Liv. 26, 21, 2; 28, 28, 7; 40, 28, 8; 41, 12, 3; cf. Cic. Imp. Pomp. 10, 28; Liv. 27, 5, 3; 40, 35, 4:

    duos hostium exercitus,

    id. 2, 40, 13:

    me (sica illa) paene confecit,

    killed, Cic. Mil. 14, 37:

    alterum Curiatium,

    Liv. 1, 25, 10; cf.

    saucium,

    id. 42, 16, 1:

    Caligulam vulneribus triginta,

    Suet. Calig. 58:

    maximam vim serpentium (ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101;

    so of the killing of animals,

    Suet. Claud. 21; id. Dom. 19; Lampr. Com. 13 al.; cf. confector, II.;

    and in mal. part.,

    Suet. Ner. 29 (v. the passage in its connection).—
    B.
    Trop.:

    conficere aliquem verbis,

    Plaut. Ps. 1, 5, 49:

    (captivos) omnibus notis ignominiisque,

    Liv. 22, 61, 9:

    lectio non cruda sed multa iteratione mollita et velut confecta,

    Quint. 10, 1, 19:

    sidus confectum,

    its influence has ceased, it has set, Plin. 16, 23, 36, § 87; 18, 25, 57, § 207.—
    III.
    In gen., to prepare, provide, procure, to bring together, = colligo:

    virginem, Quam amabat, eam confeci sine molestiā,

    Ter. Eun. 5, 4, 6 Ruhnk.; so,

    centurias,

    to secure their votes, Q. Cic. Pet. Cons. 5, 18; cf.:

    suam tribum necessariis suis,

    Cic. Planc. 18, 45:

    hortos mihi,

    id. Att. 12, 37, 2:

    bibliothecam,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    exercitum difficili rei publicae tempore,

    id. Imp. Pomp. 21, 61:

    exercitus maximos,

    id. Att. 8, 11, 2; cf.:

    armata milia centum,

    Caes. B. G. 2, 4:

    (serpentum) magnam multitudinem (just before, colligere),

    Nep. Hann. 10, 5:

    erat ei de ratiunculā apud me pauxillulum nummorum, id ut conficerem: confeci,

    Ter. Phorm. 1, 1, 4:

    permagnam pecuniam ex illā re,

    Cic. Verr. 2, 1, 52, § 138; cf.:

    conficiendae pecuniae rationes,

    id. Fl. 9, 20.—Hence, confĭcĭ-ens, entis, P. a. (acc. to I.), effecting, causing, producing, efficient (rare, and only in Cic.):

    causae,

    Cic. Part. Or. 26, 93: corporis bonorum conficientia (tha tôn agathôn poiêtika), productive of physical good, id. Fin. 5, 27, 81 Madv.:

    civitas conficientissima litterarum,

    very carefully noting down every thing, id. Fl. 19, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > conficio

  • 16 exemplum

    exemplum, i, n. [eximo], orig., what is taken out as a sample (cf. eximius, from eximo), a sample.
    I.
    Prop. (cf. exemplar, specimen):

    purpurae, tritici,

    Auct. Her. 4, 6, 9.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    An imitation, image, portrait taken from something; a draught, transcript, copy.
    1.
    Hic quoque exemplum reliquit, Plaut. Ps. 2, 2, 56; cf.:

    o Apella, o Zeuxis pictor, Cur numero estis mortui? hinc exemplum ut pingeretis: Nam alios pictores nihil moror hujusmodi tractare exempla,

    id. Poen. 5, 4, 102 sq.; and in a pun with the follg. signif. under B.: Th. Exempla edepol faciam ego in te. Tr. Quia placeo, exemplum expetis, id. Most. 5, 1, 67:

    aedes probant: sibi quisque Inde exemplum expetunt,

    a sketch, draught, id. ib. 1, 2, 21; cf. id. ib. 3, 2, 75 sq.:

    Pompeii litterarum ad consulem exemplum attulit: Litterae mihi a L. Domitio allatae sunt: earum exemplum infra scripsi... Deinde supposuit exemplum epistolae Domitii, quod ego ad te pridie miseram,

    a transcript, copy, Cic. Att. 8, 6, 1 sq.; 8, 11, 6; 7, 23, 3; id. Fam. 9, 26, 3; Ov. Tr. 1, 7, 23 al.—
    2.
    An equal, parallel:

    clarissimum Homeri inluxit ingenium, sine exemplo maximum,

    Vell. 1, 5, 1.—
    B.
    A sample for imitation, instruction, proof, a pattern, model, original, example, precedent, case (the predominant meaning of the word).
    1.
    In gen.:

    ut mutum in simulacrum ex animali exemplo veritas transferatur,

    from a living model, original, Cic. Inv. 2, 1, 2; cf.:

    feruntur enim ex optimis naturae et veritatis exemplis,

    id. Off. 3, 17, 69:

    propones illi exempla ad imitandum,

    id. Phil. 10, 2, 5; cf.:

    habere exemplum ad imitandum (corresp. to exemplar),

    id. Mur. 31, 66; and:

    nostris exemplo fuit ad imitandum,

    Suet. Gramm. 2:

    exposita ad exemplum nostra re publica,

    Cic. Rep. 1, 46 fin.; cf. id. ib. 2, 31 fin.:

    loquimur de iis amicis, qui ante oculos sunt... Ex hoc numero nobis exempla sumenda sunt,

    id. Lael. 11, 38:

    aliquem ex barbatis illis exemplum imperii veteris, imaginem antiquitatis,

    id. Sest. 8, 19:

    a sapiente petitur exemplum,

    id. Off. 3, 4, 16:

    exemplum a me petere,

    Liv. 7, 32, 12:

    ab eodem Pompeio omnium rerum egregiarum exempla sumantur,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 44:

    ab se ipso exemplum capi posse,

    Liv. 1, 49, 2; cf.:

    cum et ipse sis quasi unicum exemplum antiquae probitatis et fidei,

    Cic. Rep. 3, 5:

    quod in juventute habemus illustrius exemplum veteris sanctitatis?

    id. Phil. 3, 6, 15:

    innocentiae,

    id. de Or. 1, 53, 229:

    qua in muliere etiam nunc quasi exempli causa vestigia antiqui officii remanent,

    as a pattern, example, id. Rosc. Am. 10, 27 (cf. infra, 2.):

    eum virum, unde pudoris pudicitiaeque exempla peterentur,

    id. Deiot. 10, 28:

    firmare animum constantibus exemplis (for constantiae),

    Tac. A. 16, 35; cf.:

    exemplum modestum,

    id. H. 2, 64:

    vitiosi principes plus exemplo quam peccato nocent,

    by their example, Cic. Leg. 3, 14, 32:

    (Tullus Hostilius) de imperio suo, exemplo Pompilii, populum consuluit curiatim,

    id. Rep. 2, 17:

    quod autem exemplo nostrae civitatis usus sum, etc.,

    id. ib. 2, 39: atrox videbatur Appi sententia;

    rursus Vergini Larciique exemplo haud salubres,

    i. e. judged by the precedent, Liv. 2, 30 init.:

    divinare morientes etiam illo exemplo confirmat Posidonius, quo affert, etc.,

    by that example, that case, Cic. Div. 1, 30, 64; id. Inv. 1, 30, 49; cf.:

    hinc illa et apud Graecos exempla... levitatis Atheniensium crudelitatisque in amplissimos cives exempla,

    id. Rep. 1, 3:

    datum in omnes provincias exemplum,

    Tac. A. 1, 78; so,

    dare exemplum,

    to set the example, id. ib. 4, 50:

    tertia legio exemplum ceteris praebuit,

    id. H. 2, 85; 4, 52; Val. Max. 3, 6, 5.—
    2.
    Esp. in phrase: exempli causā or gratiā, for instance, for an example (cf. Krebs, Antibarb. p. 437):

    exempli causa paucos nominavi,

    for example's sake, Cic. Phil. 13, 2, 2; cf.:

    quia in alicujus libris exempli causa id nomen invenerant, putarunt, etc.,

    id. Mur. 12, 27; id. Inv. 1, 37, 66:

    haec exempli gratia sufficient,

    Quint. 9, 2, 56; cf.:

    pauca exempli gratia ponam,

    id. 6, 5, 6; 5, 10, 110; cf.:

    ex quibus in exemplum pauca subjeci,

    Suet. Tib. 21 et saep.:

    venit in exemplum furor,

    teaches, Ov. F. 4, 243; cf. Just. 23, 3.—
    3.
    In partic., a warning example, an example, warning, punishment (rare):

    exemplum statuite in me, ut adolescentuli vobis placere studeant potius quam sibi,

    Ter. Heaut. prol. 51; cf.:

    quibus liberi sunt, statuite exemplum, quantae poenae in civitate sint hominibus istiusmodi comparatae,

    Auct. Her. 4, 35, 47:

    simile in superiore parte provinciae edere exemplum severitatis tuae,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 2, 5; cf. Tac. A. 3, 36 fin.; so,

    edere exempla in aliquem,

    Ter. Eun. 5, 7, 21; Caes. B. G. 1, 31, 12; Liv. 29, 27, 4:

    ut ne viderem, quae futura exempla dicunt in eum indigna,

    Ter. Eun. 5, 4, 24:

    habet aliquid ex iniquo omne magnum exemplum,

    Tac. A. 14, 44:

    meritum quidem novissima exempla Mithridatem,

    i. e. the punishment of death, id. ib. 12, 20:

    esse in exemplo,

    to serve as a warning, Ov. M. 9, 454; cf. Vulg. Judae, 7 al.:

    exemplo supplicii reliquos deterrere,

    Hirt. B. G. 8, 44, 1.—
    4.
    Law t. t., a precedent:

    ad exemplum trahere,

    Just. Inst. 1, 2, 6:

    alicui sine exemplo subvenire,

    id. ib. —
    C.
    A way, manner, kind, nature:

    multi more isto atque exemplo vivunt,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 11; cf.:

    negat se more et exemplo populi Romani posse iter ulli per provinciam dare,

    Caes. B. G. 1, 8, 3:

    uno exemplo ne omnes vitam viverent,

    Plaut. Mil. 3, 1, 132:

    istoc exemplo,

    id. ib. 2, 4, 6:

    quot me exemplis ludificatust,

    id. Ep. 5, 2, 6:

    eodem exemplo, quo,

    Liv. 31, 12, 3:

    ad hoc exemplum,

    Plaut. Mil. 2, 4, 6:

    quod ad exemplum,

    id. Trin. 4, 2, 76 et saep.—Hence often of methods or examples of punishment (cf. 3. supra):

    quando ego te exemplis pessumis cruciavero,

    Plaut. Capt. 3, 5, 33:

    omnibus exemplis crucior,

    id. Bacch. 5, 1, 6; cf. id. Most. 1, 3, 35; 55; 5, 1, 67.—Freq. of the tenor, purport, contents of a letter, etc.:

    litterae uno exemplo,

    i. e. of the same tenor, Cic. Fam. 4, 4, 1; 10, 5, 1:

    scribere bis eodem exemplo,

    id. ib. 9, 16, 1:

    testamentum duplex... sed eodem exemplo,

    Suet. Tib. 76:

    Capua litterae sunt allatae hoc exemplo: Pompeius mare transiit, etc.,

    Cic. Att. 9, 6, 3:

    (litterarum) exemplum componere,

    id. Agr. 2, 20, 53; Suet. Calig. 55.

    Lewis & Short latin dictionary > exemplum

  • 17 numerus

    nŭmĕrus, i, m. [Gr. nemô, to distribute; cf.: numa, nemus, nummus], a number.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    illi octo cursus septem efficiunt distinctos intervallis sonos: qui numerus rerum omnium fere nodus est,

    Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. Macr. Somn. Scip. 1, 6:

    duo hi numeri,

    Cic. Rep. 6, 12, 12:

    consummare perfectissimum numerum, quem novem novies multiplicata componunt,

    Sen. Ep. 58:

    numerumque referri Jussit,

    that their number should be counted, Verg. E. 6, 85; cf.: numerus argenteorum facilior usui est, the counting, reckoning. Tac. G. 5 fin.: sed neque quam multae species, nec nomina quae sint Est numerus;

    neque enim numero conprendere refert,

    cannot be counted, Verg. G. 2, 104:

    eorumque nummorum vis et potestas non in numero erat, sed in pondere,

    Gai. Inst. 1, 122.—
    B.
    In partic.
    1.
    A certain collective quantity, a body, number of persons or things: tunc deinceps proximi cujusque collegii... in sortem coicerentur, quoad is numerus effectus esset, quem ad numerum in provincias mitti oporteret, S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 8:

    haec in Aeduorum finibus recensebantur numerusque inibatur,

    Caes. B. G. 7, 76; Liv. 38, 22:

    eum clavum, quia rarae per ea tempora litterae erant, notam numeri annorum fuisse ferunt,

    Liv. 7, 3:

    Pompilius ad pristinum numerum duo augures addidit,

    Cic. Rep. 2, 14, 26:

    haec enim sunt tria numero,

    in number, altogether, id. de Or. 2, 28, 121:

    classis mille numero navium,

    id. Verr. 2, 1, 18, § 48:

    oppida sua omnia, numero ad duodecim, incendunt,

    Caes. B. G. 1, 5:

    ad duorum milium numero ex Pompeianis cecidisse reperiebamus,

    id. B. C. 3, 53: reliqui omnes, numero quadraginta, interfecti, Sall [p. 1226] J. 53, 4; cf. id. ib. 93, 8:

    cum magnus piratarum numerus deesset,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72:

    ad eorum numerum,

    to the full number of them, id. ib. 2, 5, 28, § 73; id. Q. Fr. 2, 13; Caes. B. G. 5, 20:

    si naves suum numerum haberent,

    Cic. Verr. 2, 5, 51, § 133:

    supra numerum,

    superfluous, Suet. Ner. 15; id. Claud. 25:

    magnus numerus frumenti,

    a great quantity, Cic. Verr. 2, 2, 72, § 176; cf. id. Planc. 26, 64; Caes. B. C. 2, 18:

    vini,

    Cic. Phil. 2, 28, 66; so without an adj., like the Engl. number, for a great number:

    est (in eādem provinciā) numerus civium Romanorum atque hominum honestissimorum,

    id. Font. 5, 13 (1, 3):

    plures numero tuti,

    Tac. A. 14, 49 fin.:

    sed illos Defendit numerus,

    Juv. 2, 46; cf. Verg. E. 7, 52:

    latet in numero virtus,

    Sil. 1, 323.—
    2.
    In plur.: numeri, the mathematics, astronomy:

    ut a sacerdotibus barbaris numeros et caelestia acciperet,

    Cic. Fin. 5, 29, 87:

    Thales hoc etiam numeris inquirit et astris,

    Sid. 15, 79:

    numerisque sequentibus astra,

    Stat. Th. 4, 411. —Rarely in sing., Claud. Cons. Mall. 130.—
    3.
    In milit. lang., a division of the army, a troop, band (post-Aug.):

    sparsi per provinciam numeri,

    Tac. Agr. 18; cf.:

    plena urbs exercitu insolito: multi ad hoc numeri e Germaniā ac Britanniā,

    id. H. 1, 6:

    nondum distributi in numeros erant,

    Plin. Ep. 10, 29 (38), 2:

    revocare ad officium numeros,

    Suet. Vesp. 6:

    militares numeri,

    cohorts, Amm. 14, 7, 19:

    in numeris esse,

    to be enrolled, Dig. 29, 1, 43; cf. ib. 29, 1, 38; Claud. Epith. Pall. et Celer. 86; Inscr. Grut. 1096. —
    4.
    Like the Gr. arithmos, a mere number, opp. to quality, worth:

    nos numerus sumus et fruges consumere nati,

    we are mere numbers, ciphers, Hor. Ep. 1, 2, 27; cf. Juv. 2, 46 supra.—
    5.
    In gram., a number (singular, plural, dual), Varr. L. L. 9, § 65 sq. Müll.; Quint. 1, 4, 27; 1, 5, 42; 47; 1, 6, 25 et saep. —
    C.
    Transf., poet., dice (marked with numbers):

    seu ludet numerosque manu jactabit eburnos,

    Ov. A. A. 2, 203:

    et modo tres jactet numeros,

    id. ib. 3, 355; cf. Suet. Tib. 14, 2.—
    II.
    Trop., number, rank, place, position, estimation, relation, class, category (cf.:

    nomen, locus, in loco, in vicem): me adscribe talem (i. e. talium) in numerum,

    Cic. Phil. 2, 13, 33:

    in illo antiquorum hominum numero reponi,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 210:

    in deorum numero haberi,

    id. N. D. 3, 19, 48:

    reponere,

    id. ib. 3, 3, 21:

    referre,

    id. ib. 3, 1, 12:

    numero beatorum aliquem eximere,

    Hor. C, 2, 2, 18:

    si quo in numero illud, quod per similitudinem affertur, et quo in loco illud, cujus causā affertur, haberi conveniat, ostendetur,

    Cic. Inv. 2, 50, 151; id. Verr. 2, 2, 54, § 134:

    ex hoc numero hunc esse,

    id. Arch. 7, 16:

    parentis numero alicui esse,

    id. Div. in Caecil. 19, 61 sq.:

    in hostium numero habere aliquem,

    Caes. B. G. 1, 28:

    ducere in numero hostium,

    id. ib. 6, 32:

    hujus originis apud veteres numerus erat exilis,

    Amm. 23, 6, 35: in numero esse, to be of the number of, to be reckoned among, to be any thing, Lucr. 5, 180:

    Q. Aelius Tubero fuit illo tempore nullo in oratorum numero,

    Cic. Brut. 31, 117:

    sine actione summus orator esse in numero nullo potest,

    id. de Or. 3, 56, 213:

    quo sunt in numero Curiosolites, etc.,

    Caes. B. G. 7, 75, 4; 3, 7, 2; Nep. Att. 1, 4:

    quo in numero ego sum,

    Cic. Fam. 13, 23, 1; Caes. B. C. 2, 44, 3; 3, 53, 2:

    qui in eo numero fuisset,

    Cic. Phil. 2, 11, 25; id. Fl. 4, 9; id. Fam. 7, 6, 1:

    quo in numero hi quoque fuerunt,

    Liv. 39, 36 fin.Without in:

    ut civium numero simus,

    Liv. 4, 4, 12; 7, 30, 19; 30, 42, 9; 4, 56, 11;

    36, 35, 9: aliquem hostium numero habere,

    Caes. B. G. 6, 6, 3; id. B. C. 3, 82, 3; id. B. G. 6, 21, 2:

    qui hostium numero non sunt,

    Cic. Phil. 13, 5, 11; id. Brut. 20, 78:

    aliquo numero esse,

    to be of some repute, id. Fam. 1, 10; Caes. B. G. 6, 13, 1; cf. Cic. Or. 62, 208; id. de Or. 3, 9, 33:

    Bambalio quidam, homo nullo numero,

    of no account, Cic. Phil. 3, 6, 16:

    numerum aliquem obtinere,

    id. Brut. 47, 175.—
    B.
    A part of a whole, member, category:

    omnes numeros virtutis continet,

    Cic. Fin. 3, 7, 24:

    varium et elegans omni fere numero poëma,

    id. Ac. 1, 3, 9:

    mundus perfectus expletusque omnibus suis numeris atque partibus,

    id. N. D. 2, 13, 37:

    animalia imperfecta suisque Trunca vident numeris,

    Ov. M. 1, 427; 7, 126:

    quid omnibus numeris praestantius?

    Quint. 10, 1, 91:

    liber numeris omnibus absolutus,

    Plin. Ep. 9, 38; cf. of the days of the month: luna alternis mensibus XXX. implebit numeros, alternis vero detrahet singulos, Plin. 18, 32, 75, § 325.—Hence, omnium numerorum esse, to be complete, perfect, Petr. 68:

    puer omnium numerūm,

    id. ib. 63. And, on the contrary:

    deesse numeris suis,

    to be deficient, Ov. Am. 3, 8, 11.—
    C.
    Order:

    quaecumque in foliis descripsit carmina virgo, Digerit in numerum,

    Verg. A. 3, 446.—
    D.
    An office, duty, part:

    ad numeros exige quidque suos,

    Ov. R. Am. 372:

    Veneri numeros eripere suos,

    id. H. 4, 88; id. Am. 3, 7, 18; cf. id. ib. 3, 7, 26:

    verae numeros modosque ediscere vitae,

    Hor. Ep. 2, 2, 143.—
    E.
    Musical measure, time, rhythm, harmony, numbers:

    in numerum exsultant,

    Lucr. 2, 631:

    in musicis numeri, et voces et modi, etc.,

    Cic. de Or. 1, 42, 187; Quint. 9, 4, 126:

    histrio si paulum se movet extra numerum,

    Cic. Par. 3, 2, 26; Quint. 12, 2, 12:

    sit igitur hoc cognitum, in solutis etiam verbis inesse numeros,

    Cic. Or. 56, 190:

    Isocrates verbis solutis numeros primus adjunxit,

    id. ib. 52, 174:

    in solutā oratione... modum tamen et numerum quendam oportere servari,

    id. Brut. 8, 32:

    multum interest, utrum numerosa sit, id est similis numerorum, an plane e numeris constet oratio,

    id. Or. 65, 220:

    redigere omnes fere in quadrum numerumque sententias,

    id. ib. 61, 208.—Hence, quamvis nil extra numerum fecisse modumque Curas, nothing out of measure, improper, Hor. Ep. 1, 18, 59.—
    2.
    A measure, number, in poetry:

    nam cum sint numeri plures, iambum et trochaeum frequentem segregat ab oratore Aristoteles,

    Cic. de Or. 3, 47, 182; id. Or. 64, 215:

    numeris nectere verba,

    Ov. P. 4, 2, 30; 4, 2, 5:

    numeros memini, si verba tenerem,

    i. e. the tune, Verg. E. 9, 45:

    numerisque fertur Lege solutis,

    Hor. C. 4, 2, 11.—
    3.
    A verse, in gen. ( poet.):

    arma gravi numero violentaque bella parabam Edere,

    i. e. verses in heroic metre, Ov. Am. 1, 1, 1:

    impares,

    i. e. elegiac verses, id. ib. 3, 1, 37.—Hence, nŭmĕrō (abl.), adverb., lit., measured according to number or time, i. e. precisely, exactly, just (only ante-class.; freq. in Plautus; not found in Ter. or Lucr.).
    A.
    Just, precisely, at the right time, on the instant: numero mihi in mentem fuit. Plaut. Am. 1, 1, 25: neminem vidi, qui numero sciret, quod scitu est opus, Naev. ap. Fest. p. 170 Müll.—
    B.
    Quickly, rapidly, soon:

    numero significat cito,

    Non. 352, 16 sq.:

    (apes) si quando displicatae sunt, cymbalis et plausibus numero reducunt in locum unum,

    Varr. R. R. 3, 16, 7. —With nimis: perfalsum et abs te creditum numero nimis, too quickly, too soon, Afran. ap. Paul. ex Fest. p. 170 Müll.: numquam nimis numero quemquam vidi facere, quam facto est opus, Turp. ap. Non. 352, 20.—
    2.
    In a bad sense, too quickly, too hastily, too soon:

    Menaechme, numero huc advenis ad prandium: Nunc opsonatu redeo,

    Plaut. Men. 2, 2, 13:

    numero dicis,

    id. Cas. 3, 5, 28; id. Mil. 5, 1, 6:

    o Apella, o Zeuxis pictor, Cur numero estis mortui, hinc exemplum ut pingeretis?

    why have you died too soon? id. Poen. 5, 4, 102; Afran. ap. Non. 352, 26; id. ap. Paul. ex Fest. l. l.

    Lewis & Short latin dictionary > numerus

См. также в других словарях:

  • Apella — Saltar a navegación, búsqueda La Apella es una de las instituciones políticas de Esparta. Contenido 1 Nombre 2 Papel 3 Modo de sufragio 4 Notas …   Wikipedia Español

  • Apella — was the official title of the popular assembly in the Ancient Greek city state of Sparta, corresponding to the ecclesia in most other Greek states. Every Spartan male full citizen who had completed his thirtieth year was entitled to attend the… …   Wikipedia

  • APELLA — idem esie quod verpum sive recutitum, ac dici quasi sine pelle, eriam magnus Turnebus censet l. 24. c. 9. et l. 29. c. 21. Imo in veteri quoque glossario legas Apella, λιπόδερμος. Im posuit autem iis Horatii locus l. 1. Sat. s. v. 100. Credat… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • apella — APÉLLA s.f. Nume dat adunării poporului din Sparta antică. – cuv. gr. Trimis de cata, 28.02.2004. Sursa: DEX 98  apélla s. f. Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic  APÉLLA s. f. adunare populară în Sparta antică, având toţi… …   Dicționar Român

  • Apella [1] — Apella, 1) der Name eines in Rom lebenden Juden, od. so v.w. ein Beschnittner, daher bei Horatius: credat Judaeus A., non ego, d. h. das mag der Jude (d.i. abergläubische) A. glauben, ich (glaube es) nicht; 2) dem die Vorhaut durch Krankheit od.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Apella [2] — Apella, Affenart, s. Sajou …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Apella — Apella, bei Horaz Name eines leichtgläubigen Juden, danach sprichwörtlich: Credat Judaeus A., non ego (»das glaube der Jude A., nicht ich«) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Apella — Die so genannte Apella war die Volksversammlung des antiken Sparta. Inhaltsverzeichnis 1 Allgemeines 2 Befugnisse 3 Etymologie 4 Einzelnachweise …   Deutsch Wikipedia

  • apella — Ancient Spartan assembly, similar to the Ecclesia of other Greek states. The apella, whose monthly meetings were open to citizens over age 30, did not initiate proposals. It could only consider matters submitted by the ephors or the gerousia.… …   Universalium

  • Apella — juodagalvis kapucinas statusas T sritis zoologija | vardynas taksono rangas rūšis atitikmenys: lot. Cebus apella angl. black capped capuchin; brown capuchin; tufted capuchin vok. Apella; Faunaffe; gehaubter Kapuziner rus. апелла; бурый… …   Žinduolių pavadinimų žodynas

  • Apella — Assemblée (Sparte) L Assemblée est l une des institutions politiques de Sparte ; elle rassemble l ensemble des citoyens et est chargée de voter les lois. Son rôle précis est mal connu. Sommaire 1 Nom 2 Rôle 3 Mode de suffrage 4 …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»