Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

ALEA

  • 1 alea

    ālĕa, ae, f. [of uncer. origin; Curtius asserts an obscure connection with the words for bone; Sanscr. asthi; Zend, açti; Gr. osteon; Lat. os (ossis)].
    I.
    A game with dice, and in gen., a game of hazard or chance. There were among the Romans two kinds of dice, tesserae and tali, Cic. Sen. 16, 58. The tesserae had six sides, which were marked with I. II. III. IV. V. VI.; the tali were rounded on two sides, and marked only on the other four. Upon one side there was one point, unio, an ace, like the ace on cards, called canis; on the opp. side, six points called senio, six, sice; on the two other sides, three and four points, ternio and quaternio. In playing, four tali were used, but only three tesserae. They were put into a box made in the form of a tower, with a strait neck, and wider below than above, called fritillus, turris, turricula, etc. This box was shaken, and the dice were thrown upon the gaming-board. The highest or most fortunate throw, called Venus, jactus Venereus or basilicus, was, of the tesserae, three sixes, and of the tali when they all came out with different numbers. The worst or lowest throw, called jactus pessimus or damnosus, canis or canicula, was, of the tesserae, three aces, and of the tali when they were all the same. The other throws were valued acc. to the numbers. When one of the tali fell upon the end (in caput) it was said rectus cadere, or assistere, Cic. Fin. 3, 16, 54, and the throw was repeated. While throwing the dice, it was customary for a person to express his wishes, to repeat the name of his mistress, and the like. Games of chance were prohibited by the Lex Titia et Publicia et Cornelia (cf. Hor. C. 3, 24, 58), except in the month of December, during the Saturnalia, Mart. 4, 14, 7; 5, 85; 14, 1; Suet. Aug. 71; Dig. 11, 5. The character of gamesters, aleatores or aleones, was held as infamous in the time of Cicero, cf. Cic. Cat. 2, 5, 10; id. Phil. 2, 23, although there was much playing with aleae, and old men were esp. fond of this game, because it required little physical exertion, Cic. Sen. 16, 58; Suet. Aug. 71; Juv. 14, 4; cf.

    Jahn,

    Ov. Tr. 2, 471; Rupert. ad Tac. G. 24, 5:

    provocat me in aleam, ut ego ludam,

    Plaut. Curc. 2, 3, 75.—Ludere aleā or aleam, also sometimes in aleā:

    in foro aleā ludere,

    Cic. Phil. 2, 23, 56; Dig. 11, 5, 1: ludit assidue aleam, Poët. ap. Suet. Aug. 70:

    aleam studiosissime lusit,

    Suet. Claud. 33; so id. Ner. 30; Juv. 8, 10:

    repetitio ejus, quod in aleā lusum est,

    Dig. 11, 5, 4.—Hence, in aleā aliquid perdere, Cic. Phil. 2, 13:

    exercere aleam,

    Tac. G. 24:

    indulgere aleae,

    Suet. Aug. 70:

    oblectare se aleā,

    id. Dom. 21:

    prosperiore aleā uti,

    to play fortunately, id. Calig. 41.— Trop.: Jacta alea esto, Let the die be cast! Let the game be ventured! the memorable exclamation of Cæsar when, at the Rubicon, after long hesitation, he finally decided to march to Rome, Suet. Caes. 32, ubi v. Casaub. and Ruhnk.—
    II.
    Transf., any thing uncertain or contingent, an accident, chance, hazard, venture, risk:

    alea domini vitae ac rei familiaris,

    Varr. R. R. 1, 4:

    sequentes non aleam, sed rationem aliquam,

    id. ib. 1, 18:

    aleam inesse hostiis deligendis,

    Cic. Div. 2, 15:

    dare summam rerum in aleam,

    to risk, Liv. 42, 59:

    in dubiam imperii servitiique aleam ire,

    fortune, chance, id. 1, 23:

    alea belli,

    id. 37, 36:

    talibus admissis alea grandis inest,

    Ov. A. A. 1, 376:

    periculosae plenum opus aleae,

    Hor. C. 2, 1, 6: M. Tullius extra omnem ingenii aleam positus, raised above all doubt of his talents, Plin. praef. § 7: emere aleam, in the Pandects, to purchase any thing uncertain, contingent, e. g. a draught of fishes, Dig. 18, 1, 8; so ib. 18, 4, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > alea

  • 2 alea

    ālea, ae f.
    jacta a. est Cs ap. Suжребий брошен
    3) азартная игра (in aleā aliquid perdere C)
    4) риск, случайность, опасность, дерзание
    rem in aleam dare (committere) L — рисковать чём-л.
    a. est in aliquā re C (inest alicui rei O) — какое-л. дело сопряжено с риском
    in dubiam aleam ire L — пуститься наудачу, идти на риск
    homo extra omnem aleam positus PM — человек, судьба которого выше всяких случайностей
    (quasi) aleam emere Digпокупать за глаза (ср. русск. «покупать кота в мешке»)

    Латинско-русский словарь > alea

  • 3 alea

    alea alea, ae f жребий, игральная кость

    Латинско-русский словарь > alea

  • 4 alea

        alea ae, f    a game with dice: in aleā tempus consumere: exercere aleam, Ta.: luditur pernox, Iu.—Chance, hazard, risk, fortune, venture: dubia imperii servitiique, L.: dare in aleam tanti casūs se regnumque, set at risk, L.: periculosae plenum opus aleae, H.
    * * *
    game of dice; die; dice-play; gambling, risking; chance, venture, risk, stake

    Latin-English dictionary > alea

  • 5 alea

    [st1]1 [-] alea, ae, f.: - [abcl][b]a - jeu de hasard, jeu de dés, dé. - [abcl]b - sort, fortune, chance; hasard, risque, péril.[/b]    - jacta alea esto, Suet. Caes.: que le sort en soit jeté.    - aleā (aleam) ludere: jouer aux dés.    - indulgere aleae, Suet. Aug. 70: avoir un penchant (un faible) pour les jeux de hasard.    - in dubiam imperii servitiique aleam ire, Liv. 1.23: courir le risque de devenir maîtres ou esclaves.    - alea belli: les hasards de la guerre.    - aliquid in aleam dare: livrer qqch au hasard.    - M. Tullius extra omnem ingenii aleam positus, Plin. praef. § 7: Cicéron dont le génie est hors de toute contestation.    - prosperiore aleā uti, Suet. Calig. 41: être assez heureux au jeu.    - aleam emere, Dig.: faire un marché aléatoire. [st1]2 [-] Alea, ae, f.: - [abcl][b]a - Aléa (ville d'Arcadie). - [abcl]b - Aléa (surnom de Minerve, honorée à Aléa).[/b]    - [gr]gr. Ἀλέα.
    * * *
    [st1]1 [-] alea, ae, f.: - [abcl][b]a - jeu de hasard, jeu de dés, dé. - [abcl]b - sort, fortune, chance; hasard, risque, péril.[/b]    - jacta alea esto, Suet. Caes.: que le sort en soit jeté.    - aleā (aleam) ludere: jouer aux dés.    - indulgere aleae, Suet. Aug. 70: avoir un penchant (un faible) pour les jeux de hasard.    - in dubiam imperii servitiique aleam ire, Liv. 1.23: courir le risque de devenir maîtres ou esclaves.    - alea belli: les hasards de la guerre.    - aliquid in aleam dare: livrer qqch au hasard.    - M. Tullius extra omnem ingenii aleam positus, Plin. praef. § 7: Cicéron dont le génie est hors de toute contestation.    - prosperiore aleā uti, Suet. Calig. 41: être assez heureux au jeu.    - aleam emere, Dig.: faire un marché aléatoire. [st1]2 [-] Alea, ae, f.: - [abcl][b]a - Aléa (ville d'Arcadie). - [abcl]b - Aléa (surnom de Minerve, honorée à Aléa).[/b]    - [gr]gr. Ἀλέα.
    * * *
        Alea, aleae, f. g. Cic. Tout jeu de hasard.
    \
        Alea certaminis. Liu. Le hasard, ou fortune et adventure du combat.
    \
        Extra omnem ingenii aleam positus. Plin. Qui est hors du danger de trouver homme qui le surmonte d'esprit, ou d'avoir son pareil. ou, Qui est hors des dangers du jugement d'autruy, tant scauroit il estre ingenieux.
    \
        Alea vitae domini, ac rei familiaris. Varro. Le hasard et danger de la vie et des biens.
    \
        Maris et negotiationis alea. Columel. Le danger de la mer, et de marchandise.
    \
        Alea pernox. Iuuen. Quand on joue toute la nuict.
    \
        Praeceps. Horat. Jeu chauld et soubdain.
    \
        Vetita legibus alea. Horat. Defendu par les loix.
    \
        Aleam adire. Senec. Se mettre au hasard.
    \
        Alea decoquit eum. Persius. Il brusle apres le jeu.
    \
        Aleam emere. Hoc est, incertum rerum euentum. Pomp. Acheter l'adventure de quelque chose, et un hasard.
    \
        Aleam omnem iacere. Sueton. Mettre tout à l'adventure, Hasarder tout, S'adventurer à perte ou à gain.
    \
        Aleam sequi. Varro. Suyvre le hasard et l'adventure.
    \
        Ire in dubiam seruitii imperiique aleam. Liu. Se mettre en hasard et danger d'estre maistre ou varlet.

    Dictionarium latinogallicum > alea

  • 6 alea [2]

    2. ālea, ae, f. ( aus *acslea, vgl. altind. akšá-h), das Würfelspiel u. dann überh. Glücksspiel, Hasard, in Rom durch die Lex Titia et Publicia et Cornelia verboten, außer im Dezember während der Saturnalien (s. Hor. carm. 3, 24, 58. Mart. 4, 14, 7. Suet. Aug. 71, 1), I) eig.: leges aleae, Ambros. de Tob. 11, 39: lusus aleae, Suet. Cal. 41, 2 u. Claud. 39, 1: studiosissimus aleae lusor, Aur. Vict. epit. 1, 21: provocare alqm in aleam, ut ludat, Plaut.: ludere aleā, Cic. u.a. (erst nachaug. aleam ludere, Suet. u.a.: u. im Passiv, sunt aliis scriptae, quibus alea luditur, artes, Ov.: si luditur alea pernox, luven.: aleae ludendae causā, ICt.): id quod in alea lusum est, was im H. verloren worden, der Spielverlust, ICt.: exercere aleam, Tac.: aleae indulgere, Suet.: aleā se oblectare, Suet.: alqd in alea perdere, Cic.: prosperiore aleā uti, Suet.: eludere militem in alea, Plaut.: de alea condemnatus u. lege, quae de alea est, condemnatus, Cic.: qui pecuniam, quam a creditore acceperat, libidine et aleā absumpsit, Sen. de ben. 7, 16, 3: alius quantum aleā quaesierit (gewonnen hat), tantum bibit, Plin. 14, 140: cur tandem non de alea quoque ac de calculis et alveolo audent dicere, quisnam ibi ludentium vincat? Gell. 14, 1, 24. – iacta alea est, der Würfel ist geworfen! der Wurf ist gewagt! (der denkwürdige Ausspruch den Cäsar tat, als er nach langem Zaudern über den Rubikon zu gehen sich entschloß), Suet. Caes. 32; vgl. iudice fortunā cadat alea, Petron. poët. 122. v. 174. – II) übtr., übh. das Geratewohl, das Risiko, die Gefahr, Ungewißheit des Ausgangs, der blinde Zufall, das blinde Glück, das Wagnis, vitae ac rei familiaris, Varr.: belli, Liv.: incerti eventus quaedam, ut dicitur, alea, Ambros. ep. 82, 3: periculosae plenum opus aleae, Hor.: aleam periculorum omnium iacĕre abrupte, Amm.: dare in aleam tanti casus se regnumque, Liv.: ne elatus felicitate summam rerum temere in non necessariam aleam daret, Liv.: duos filios in aleam eius qui proponitur casus non committere, Liv.: alea est in alqa re, Cic., inest alci rei, Ov.: in dubiam imperii servitiique aleam ire, das ungewisse Spiel um H od. Skl. wagen, Liv.: aleam subire, Col., adire, Sen.: ancipitis machinae subire aleam, Apul.: M. Tullius extra omnem ingenii aleam positus, über allen Zweifel seines Vorzugs erhaben, Plin.: dah. (quasi) aleam emere, etwas Ungewisses, eine Sache auf gut Glück hin kaufen (wie einen Fischzug eine Jagbbeute u. dgl.), ICt. – / vulg. Nbf. ālia, Corp. inscr. Lat. 4, 2119.

    lateinisch-deutsches > alea [2]

  • 7 alea

    2. ālea, ae, f. ( aus *acslea, vgl. altind. akšá-h), das Würfelspiel u. dann überh. Glücksspiel, Hasard, in Rom durch die Lex Titia et Publicia et Cornelia verboten, außer im Dezember während der Saturnalien (s. Hor. carm. 3, 24, 58. Mart. 4, 14, 7. Suet. Aug. 71, 1), I) eig.: leges aleae, Ambros. de Tob. 11, 39: lusus aleae, Suet. Cal. 41, 2 u. Claud. 39, 1: studiosissimus aleae lusor, Aur. Vict. epit. 1, 21: provocare alqm in aleam, ut ludat, Plaut.: ludere aleā, Cic. u.a. (erst nachaug. aleam ludere, Suet. u.a.: u. im Passiv, sunt aliis scriptae, quibus alea luditur, artes, Ov.: si luditur alea pernox, luven.: aleae ludendae causā, ICt.): id quod in alea lusum est, was im H. verloren worden, der Spielverlust, ICt.: exercere aleam, Tac.: aleae indulgere, Suet.: aleā se oblectare, Suet.: alqd in alea perdere, Cic.: prosperiore aleā uti, Suet.: eludere militem in alea, Plaut.: de alea condemnatus u. lege, quae de alea est, condemnatus, Cic.: qui pecuniam, quam a creditore acceperat, libidine et aleā absumpsit, Sen. de ben. 7, 16, 3: alius quantum aleā quaesierit (gewonnen hat), tantum bibit, Plin. 14, 140: cur tandem non de alea quoque ac de calculis et alveolo audent dicere, quisnam ibi ludentium vincat? Gell. 14, 1, 24. – iacta alea est, der Würfel ist geworfen! der Wurf ist gewagt! (der denkwürdige Ausspruch den Cäsar tat, als er nach langem Zaudern über den Ru-
    ————
    bikon zu gehen sich entschloß), Suet. Caes. 32; vgl. iudice fortunā cadat alea, Petron. poët. 122. v. 174. – II) übtr., übh. das Geratewohl, das Risiko, die Gefahr, Ungewißheit des Ausgangs, der blinde Zufall, das blinde Glück, das Wagnis, vitae ac rei familiaris, Varr.: belli, Liv.: incerti eventus quaedam, ut dicitur, alea, Ambros. ep. 82, 3: periculosae plenum opus aleae, Hor.: aleam periculorum omnium iacĕre abrupte, Amm.: dare in aleam tanti casus se regnumque, Liv.: ne elatus felicitate summam rerum temere in non necessariam aleam daret, Liv.: duos filios in aleam eius qui proponitur casus non committere, Liv.: alea est in alqa re, Cic., inest alci rei, Ov.: in dubiam imperii servitiique aleam ire, das ungewisse Spiel um H od. Skl. wagen, Liv.: aleam subire, Col., adire, Sen.: ancipitis machinae subire aleam, Apul.: M. Tullius extra omnem ingenii aleam positus, über allen Zweifel seines Vorzugs erhaben, Plin.: dah. (quasi) aleam emere, etwas Ungewisses, eine Sache auf gut Glück hin kaufen (wie einen Fischzug eine Jagbbeute u. dgl.), ICt. – vulg. Nbf. ālia, Corp. inscr. Lat. 4, 2119.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > alea

  • 8 alea

    1) игра в кости, азартная, aleam s. alea ludere (1. 1. D. 11, 5. 1. 26 D. 47, 10);

    in alea ludere, perdere (l. 4. § 2. D. 11, 5. 1. 59. § 1. D. 17, 2);

    in alea gestum, акт, касающийся игры (1. 19. § 4. D. 22, 3);

    in speciem aleae cadere (1. 5 pr. D. 22, 2).

    2) неизвестный результат, случайность, риск, сомнительный выигрыш, улов, aleam emere (1. 8 § 1. D. 18, 1. 1. 7. D. 18, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > alea

  • 9 Alea [1]

    1. Alea, ae. f. (Ἀλέα), Beiname der Minerva, unter dem sie in Arkadien, bes. zu Alea, Mantinea u. Tegea, verehrt wurde (nach einigen von Aleus, König von Tegea, der ihr einen Tempel erbaut haben soll, nach Hermann opusc. 7. p. 270 von ἀλέη, effugium), templumque Aleae nemorale Minervae, Stat. Theb. 4, 288.

    lateinisch-deutsches > Alea [1]

  • 10 Alea

    1. Alea, ae. f. (Ἀλέα), Beiname der Minerva, unter dem sie in Arkadien, bes. zu Alea, Mantinea u. Tegea, verehrt wurde (nach einigen von Aleus, König von Tegea, der ihr einen Tempel erbaut haben soll, nach Hermann opusc. 7. p. 270 von ἀλέη, effugium), templumque Aleae nemorale Minervae, Stat. Theb. 4, 288.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Alea

  • 11 alea

    ,ае f
    жребий

    Latin-Russian dictionary > alea

  • 12 alea

    , ae f
      игральная кость; жребий

    Dictionary Latin-Russian new > alea

  • 13 Alea jacta est

    "Жребий брошен" - о бесповоротном решении, о шаге, не допускающем отступления, возврата к прошлому.
    В 49 г. до н. э. Юлий Цезарь, командовавший, римскими легионами провинции Цизальпинская Галлия, принял решение захватить единоличную власть и перешел с войсками реку Рубикон, служившую естественной границей провинции. Этим самым он нарушил закон, по которому проконсул имел право возглавлять войско только за пределами Италии, и начал войну с римским сенатом.
    Светоний, "Божественный Юлий",32: Tunc Caesar, Eatur, inquit, quo deorum ostenta et inimicorum iniquitas vocat. Jacta alea esto "Вперед, - крикнул тогда Цезарь, - куда зовет нас знамение богов и несправедливость противников. Да будет брошен жребий". [ Последняя фраза, произнесенная Цезарем, как сообщает Плутарх ("Сравнительные жизнеописания", Помпей, LX), на греческом языке, представляет собой цитату из комедии Менандра "Флейтистка". В сохранившемся отрывке из этой комедии один из собеседников пытается отговорить другого от женитьбы, но получает ответ: "Дело решено. Пусть будет брошен жребий". - авт. ]
    Да, Гуиллермо, jacta est alea, я штраусианец, я, жалкий поэт, прячусь под крылья гениального Давида Фридриха Штрауса. (Ф. Энгельс - В. Греберу, 8.X 1839.)
    Alea jacta est. Выезжаю сегодня вечером в половине ого. Письмо, которое я вчера получил, ускорило мое решение. К сожалению, не могу пожать руку Вашему супругу, так как подниматься по мне еще запрещено. Сердечный привет ему, а также Вашей сестре... (И. С. Тургенев - Термине Зееген, 14.(26.) VIII 1874.)
    ...Был в Швейцарии, видел Фази [ Фази, Жан-Жак (1790-1878) - швейцарский публицист и политический деятель. - авт. ], Шаллера [ Шаллер, Юлиан (1817-1871) - швейцарский политический деятель. - авт. ] и других кесарей Швейцарии - все идет хорошо. Но alea jacta est, т. е. была не была, делать нечего, мы должны были спуститься на грязную арену журналистики. Alea jacta est! Я на другой день вступил, если не de jure, то de facto, на службу в губернаторскую канцелярию. (И. А. Гончаров, Воспоминания.)
    Но во всяком случае, останусь ли я побежденным или победителем, я в тот же вечер возьму мою суму, нищенскую суму мою, оставлю все мои пожитки, все подарки ваши, все пенсионы и обещания будущих благ и уйду пешком, чтобы кончить жизнь у купца гувернером, либо умереть где-либо с голоду, под забором. Я сказал. Alea jacta est! (Ф. М. Достоевский, Бесы.)
    Так знаешь ли что? Право, уедем отсюда вместе! - Едем! Прямо вот из трактира пойдем на берег, и как только причалит пароход - фюить! Он на минуту задумался, но потом только рукой махнул. - Нет, брат, alea jacta est! Пускай свершится! (М. Е. Салтыков-Щедрин, В среде умеренности и аккуратности.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Alea jacta est

  • 14 alea iacta est

       la suerte está echada [Julio César al pasar el Rubicón]
       ◘ Expresión atribuida por Suetonio a Julio César cuando se dispuso a cruzar el río Rubicón, límite entre Italia y la Galia Cisalpina, asignada por el Senado Romano a César. Con esta decisión, Julio César sabía que se rebelaba contra el Senado y que esto daría comienza a una guerra civil. Según Erasmo de Rótterdam, César no pronunció esta frase en latín, sino un dicho griego tomado de un verso de Menandro, escritor favorito de César. En el dicho de Menandro, el verbo no expresa un hecho perfectivo ( iacta est), sino un imperativo: ἀνερρίφθω κύβος (anerriphtho kybos) '(dejemos) que los dados lo decidan', 'echemos los dados'. César no se referiría, pues, a una decisión tomada ("la suerte está echada"), sino a una decisión que había que tomar.
       Una falsa interpretación sintáctica, está en el origen de las incorrecciones que se comenten al reproducir la cita de Julio César: *alea iacta sunt / *aleum iactum est (supone falsamente que alea es plural de aleum, sin tener en cuenta que alea es un sustantivo femenino singular); el plural correcto sería aleae iactae sunt. Pero no se usa en latín el plural aleae ('dados'), ya que alea ya significa '(todos) los dados', es decir, 'el juego de los dados'. Por tanto, la traducción "los dados están echados" sería igualmente correcta.

    Locuciones latinas > alea iacta est

  • 15 Alea jacta est

    жребий брошен; принято бесповоротное решение (Юлий Цезарь)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Alea jacta est

  • 16 Alea iacta est

    The die has been cast. (Caesar)

    Latin Quotes (Latin to English) > Alea iacta est

  • 17 Jacta alea est

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Jacta alea est

  • 18 Жребий брошен

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Жребий брошен

  • 19 ludo

    lūdo, lūsī, lūsum, ere, spielen, I) intr. A) eig., mit Würfeln usw. spielen, tesseris, Ter.: talis, Plin., talis optime, Cic.: nequiore talo, mit falschen Würfeln sp., Mart.: aleā, Cic., od. in alea, ICt.; vgl. alea: pilā et duodecim scriptis, Cic.: trocho, Hor.: nucibus, Mart.: testarum in mare iaculationibus, Min. Fel.: corio suo od. de corio suo u. de alieno corio (sprichw.), s. coriumno. I, 1, a: ad latrunculos, Vopisc.: in pecuniam, um Geld spielen, ICt.: absol., lusimus per omnes dies, Suet.: unpers., horā tertiā bibebatur, ludebatur, Cic.: diu noctuque ludatur, bibatur, vomatur, Augustin. – im Schau-, Kampfspiele auftreten, ludis circensibus quinquaginta ursos et elephantos lusisse, Liv. 44, 18. § 8. – B) übtr.: 1) spielen, schäkern, scherzen, Possen treiben, a) übh.: exempla honesta ludendi, Cic.: videant ad ludendumne (zum Spaß) an ad pugnandum arma sint sumpturi, Cic.: in numerum, tanzen, v. den Faunen, Verg.: v. Fischen im Wasser, Ter.: v. Vögeln, Verg.: cymba ludit in lacu, Ov.: iubae ludunt, flattern, Verg. – b) insbes., von der sinnlichen Liebe, Hor.: in alqa, mit einer tändeln, Prop. – 2) spielend-, zum Zeitvertreib sich in etw. üben, mit etw. sich tändelnd beschäftigen, tändeln, armis, Cic. u. Hor.: versibus, Verg.: palaestrā, Ov. – 3) mit etw. spielen = etw. verschleudern, viribus imperii, Sen. de brev. vit. 18, 5. – II) tr. spielen, A) im allg.: proelia latronum, das Kriegsspiel, Ov.: ducatus et imperia (Generalissimus u. Kaiser), Suet.: aleam, Suet.: Troiam, Suet.: scriptae, quibus alea (Nomin.) luditur, artes, Ov.: bildl., consimilem ludere ludum, ein gleiches Spiel spielen (= dasselbe tun, was ein anderer getan hat), Ter.: ludum insolentem ludere, ein übermütiges Spiel treiben, Hor. – b) prägn.: 1) spielend od. schäkernd zubringen, otium, Mart. 3, 67, 9. – bildl., operam, vergeblich anwenden, Komik. u. Fronto (vgl. opera). – 2) spielend od. zum Zeitvertreib etw. verfertigen, -etw. treiben, -sich in etw. üben, opus, Häuschen bauen, Hor.: carmina, Verg.: causas, Calp.: pericula, Mart.: causam illam disputationemque, auf eine launige (scherzhafte) Weise durchführen, Cic.: convicia, aus Scherz einander schimpfen, Mart.: luserunt ista poëtae, solches haben die D. gefabelt, Sen. – 3) auf eine launige (scherzhafte) Weise etw. vorstellen, bonum civem, Cael. in Cic. ep.: magistratum, Apul. – 4) jmd. zum besten (zum Narren) haben, a) jmd. foppen, äffen, sich über ihn lustig machen, ihn necken, alqm, Komik. u. Cic.: verbum, Cic. – b) jmd. bei der Nase herumziehen, hintergehen, betrügen, täuschen, alqm, Hor. u. Verg.: alqm dolis, Ter. – 5) = verspielen, id quod in alea lusum est, der Spielverlust im Hasardspiel, Paul. dig. 11, 5, 4. § 2. – / Parag. Infin. ludier, Ter. adelph. 607.

    lateinisch-deutsches > ludo

  • 20 ludo

    lūdo, lūsī, lūsum, ere, spielen, I) intr. A) eig., mit Würfeln usw. spielen, tesseris, Ter.: talis, Plin., talis optime, Cic.: nequiore talo, mit falschen Würfeln sp., Mart.: aleā, Cic., od. in alea, ICt.; vgl. alea: pilā et duodecim scriptis, Cic.: trocho, Hor.: nucibus, Mart.: testarum in mare iaculationibus, Min. Fel.: corio suo od. de corio suo u. de alieno corio (sprichw.), s. corium no. I, 1, a: ad latrunculos, Vopisc.: in pecuniam, um Geld spielen, ICt.: absol., lusimus per omnes dies, Suet.: unpers., horā tertiā bibebatur, ludebatur, Cic.: diu noctuque ludatur, bibatur, vomatur, Augustin. – im Schau-, Kampfspiele auftreten, ludis circensibus quinquaginta ursos et elephantos lusisse, Liv. 44, 18. § 8. – B) übtr.: 1) spielen, schäkern, scherzen, Possen treiben, a) übh.: exempla honesta ludendi, Cic.: videant ad ludendumne (zum Spaß) an ad pugnandum arma sint sumpturi, Cic.: in numerum, tanzen, v. den Faunen, Verg.: v. Fischen im Wasser, Ter.: v. Vögeln, Verg.: cymba ludit in lacu, Ov.: iubae ludunt, flattern, Verg. – b) insbes., von der sinnlichen Liebe, Hor.: in alqa, mit einer tändeln, Prop. – 2) spielend-, zum Zeitvertreib sich in etw. üben, mit etw. sich tändelnd beschäftigen, tändeln, armis, Cic. u. Hor.: versibus, Verg.: palaestrā, Ov. – 3) mit etw. spielen = etw. verschleudern, viribus imperii, Sen. de brev. vit. 18, 5. – II) tr. spielen, A) im allg.:
    ————
    proelia latronum, das Kriegsspiel, Ov.: ducatus et imperia (Generalissimus u. Kaiser), Suet.: aleam, Suet.: Troiam, Suet.: scriptae, quibus alea (Nomin.) luditur, artes, Ov.: bildl., consimilem ludere ludum, ein gleiches Spiel spielen (= dasselbe tun, was ein anderer getan hat), Ter.: ludum insolentem ludere, ein übermütiges Spiel treiben, Hor. – b) prägn.: 1) spielend od. schäkernd zubringen, otium, Mart. 3, 67, 9. – bildl., operam, vergeblich anwenden, Komik. u. Fronto (vgl. opera). – 2) spielend od. zum Zeitvertreib etw. verfertigen, -etw. treiben, -sich in etw. üben, opus, Häuschen bauen, Hor.: carmina, Verg.: causas, Calp.: pericula, Mart.: causam illam disputationemque, auf eine launige (scherzhafte) Weise durchführen, Cic.: convicia, aus Scherz einander schimpfen, Mart.: luserunt ista poëtae, solches haben die D. gefabelt, Sen. – 3) auf eine launige (scherzhafte) Weise etw. vorstellen, bonum civem, Cael. in Cic. ep.: magistratum, Apul. – 4) jmd. zum besten (zum Narren) haben, a) jmd. foppen, äffen, sich über ihn lustig machen, ihn necken, alqm, Komik. u. Cic.: verbum, Cic. – b) jmd. bei der Nase herumziehen, hintergehen, betrügen, täuschen, alqm, Hor. u. Verg.: alqm dolis, Ter. – 5) = verspielen, id quod in alea lusum est, der Spielverlust im Hasardspiel, Paul. dig. 11, 5, 4. § 2. – Parag. Infin. ludier, Ter. adelph. 607.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ludo

См. также в других словарях:

  • aléa — aléa …   Dictionnaire des rimes

  • aléa — [ alea ] n. m. • 1852; mot lat. « jeu de dés, hasard » ♦ Événement imprévisible, tour imprévisible que peuvent prendre les événements. ⇒ hasard. Les aléas du métier. Aléa thérapeutique : accident médical survenant en l absence de faute des… …   Encyclopédie Universelle

  • Alea — (griechisch Ἀλέα „Wärme“ oder „Schutz“; lat. „Würfel“) ist: ein Heiligtum und Beiname der Athene in Tegea und der dazugehörige Stadtbezirk, siehe Athena Alea eine Gemeinde in der griechischen Präfektur Argolis, siehe Alea (Argolis) ein… …   Deutsch Wikipedia

  • Alea — est une marque du groupe Ravensburger qui édite des jeux de société allemands. Alea propose trois collections. Les grands jeux ont été inaugurés par Ra. Les petites boîtes ont débuté avec Wyatt Earp. En 2005, Alea a commencé une nouvelle… …   Wikipédia en Français

  • Alea — may refer to:* Alea (game publisher), originally a game publishing subsidiary of Ravensburger, now purchased by Heidelburger * Alea (software), a software package for randomisation in clinical trials *Alea (Greek soldier) origin of name aleatoire …   Wikipedia

  • alea — / alea/ s.f. [dal lat. alea gioco di dadi ], lett. [sorte incerta] ▶◀ azzardo, rischio. ‖ caso. ● Espressioni: correre l alea ▶◀ tentare la sorte …   Enciclopedia Italiana

  • Alĕa [2] — Alĕa (lat.), das Würfelspiel der Römer, s. u. Würfel. Alea jacta est, die Würfel sind gefallen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Alea — Alea, Monial. (5. Juli, al. 23. Mai). Alea war eine Nonne und wird ihrer im Leben der hl. Moduenna gedacht. Bei Bucelin wird sie unter die »Heiligen« gezählt, die Bollandisten jedoch sind der Meinung, sie habe Atea geheißen, können aber nicht… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Alea — Alea, lat., der Würfel; daher: alea jacta est, der Würfel ist geworfen! …   Herders Conversations-Lexikon

  • Alĕa [1] — Alĕa, Fest der Athene zu Tegea (s.d.), wo sie unter dem gleichen Beinamen einen Tempel hatte …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Alĕa [3] — Alĕa (a. Geogr.), 1) Stadt der Carpetani in Hispania Tarracon., jetzt Alia; 2) Stadt in Arkadien, erbaut von Aphidos, abhängig von Argos; mit Tempeln der Artemis, Athene u. des Bakchos, nordwestlich vom jetzigen Bugiati …   Pierer's Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»