-
1 ῥήγνῡμι
ῥήγνῡμι und ῥηγνύω, fut. ῥήξω, aor. ἔῤῥηξα, perf. I. ἔῤῥηχα, nur LXX., aber ἔῤῥωγα in intrans. Bdtg (s. unten), aor. pass. ἐῤῥάγην, ep. impf. ῥήγνυσκε, Il. 7, 141 (vgl. auch ῥήσσω, ῥάσσω), – reißen, sprengen, durchschlagen, durchreißen, von allem gewaltsamen Oeffnen u. Losmachen od. Verletzen, z. B. τεῖχος, πύλας, ϑύρας, χαλκόν, σάκος, ϑώρηκας, ἱμάντα, νευρήν, τένοντε, ὀστέον, χρόα u. dgl.; Il. oft, in der Od. nur einmal, 12, 409; ῥήξας πέπλους, Aesch. Pers. 460, wie 195 u. Eur. Hec. 559; σίδηρον ϑραυσϑέντα καὶ ῥαγέντα πλεῖστ' ἂν εἰςίδοις, Soph. Ant. 472; ἔῤῥηξεν ὀστᾶ, Eur. Herc. F. 994, u. öfter; γῆς δάπεδον ἀρότροις, Ar. Plut. 515; bes. auch eine Schlachtreihe durchbrechen, auseinandersprengen, φάλαγγα, ὅμιλον, στίχας ἀνδρῶν, Il. 6, 6. 11, 538. 15, 615; auch im med., ῥήξασϑαι φάλαγγας, sich die feindlichen Schlachtreihen brechen, um durchzudringen, 11, 90. 13, 680. 15, 409; τὸ μέσον ῥῆξαι, die Mitte, das Centrum durchbrechen, Her. 8, 113; δεσμά, Luc. D. D. 17, 1; τὰς πύλας, Paras. 46; – durch Reißen losmachen, entfesseln, ἔριδα, d. i. Streit erheben, erregen, Il. 20, 55; bes. φωνήν, die Stimme gleichsam losreißen, die gefesselte Stimme plötzlich lösen und zuerst zu reden anfangen, von Stummen u. Kindern, Her. 1, 85. 2, 2; übh. frei herausreden, 5, 93; ῥῆξαι und ῥήξασϑαι αὐδήν, φωνήν, Eur. Suppl. 710 Ar. Nubb. 356. 947; οὐδεὶς ἐτόλμ ησε ῥῆξαι φωνήν, Dem. 9, 61; Agath. 10 (V, 222); ϑροον, φϑόγγον, in der Anth. oft; eben so ῥῆξαι βροντήν, Ar. Nubb. 579; äbnlich δακρύων ῥήξασα ϑερμὰ νάμα τα, Soph. Tr. 915, in Thränen ausbrechen, den Thränenquell hervorbrechen lassen; auch χῶρος ῥήγνυσι πηγάς, die Gegend läßt Quellen durch-, hervorbrechen, Plut. Mar. 19. – Pass. gebrochen werden, sich brechen, ῥήγνυτο κῦμα, Il. 18, 67, vgl. 4. 425; brechen, Hes. Sc. 377; πολλῶν ῥαγεισῶν ἐλπ ίδων, Aesch. Ag. 491; βροντὴ ἐῤῥάγη δι' ἀστραπῆς, Soph. frg. 507, wiederholt von Ar. Nubb. 583; ἐῤῥήγνυτο τὸ τεῖχος, barst, Xen. Hell. 5, 2, 5; ῥαγῆναί τι τῆς γῆς, Plat. Rep. II, 359 d; ῥαγῆναι τήν ναῠν, Dem. 56, 21; auch ῥηγνύμενος ὑπὸ πλησμονῆς, Plut. Symp. 3, 6, 4. – So wird aber auch das act., bes. das perf. ἔῤῥωγα in intr. Bdtg gebraucht, bersten, reißen, springen, ἔῤῥωγεν παγὰ δακρύων, Soph. Tr. 849; vgl. Valck. zu Eur. Hipp. 1338 – Dah. aus-, los-, hereinbrechen; so vom Unglück, κακῶν δὴ πέλαγος ἔῤῥωγεν μέγα Πέρσαις, Aesch. Pers. 425, brach über die Perser herein; τάδ' ἐκ δυοῖν ἔῤῥωγεν κακά, Soph. O. R. 1280, vgl. 1076, wie Eur. μάλιστα νῠν σοί που τάδ' ἔῤῥωγεν κακά, Hipp. 1338.
-
2 ῥήγνῡμι
ῥήγνῡμι u. ῥηγνύω, reißen, sprengen, durchschlagen, durchreißen, von allem gewaltsamen Öffnen u. Losmachen od. Verletzen; bes. auch eine Schlachtreihe durchbrechen, auseinandersprengen; ῥήξασϑαι φάλαγγας, sich die feindlichen Schlachtreihen brechen, um durchzudringen; τὸ μέσον ῥῆξαι, die Mitte, das Centrum durchbrechen; durch Reißen losmachen, entfesseln; ἔριδα, = Streit erheben, erregen; bes. φωνήν, die Stimme gleichsam losreißen, die gefesselte Stimme plötzlich lösen und zuerst zu reden anfangen, von Stummen u. Kindern; übh. frei herausreden; δακρύων ῥήξασα ϑερμὰ νάμα τα, in Tränen ausbrechen, den Tränenquell hervorbrechen lassen; auch χῶρος ῥήγνυσι πηγάς, die Gegend läßt Quellen durch-, hervorbrechen. Pass. gebrochen werden, sich brechen; brechen; ἐῤῥήγνυτο τὸ τεῖχος, barst; act., bersten, reißen, springen. Dah. aus-, los-, hereinbrechen; so vom Unglück; κακῶν δὴ πέλαγος ἔῤῥωγεν μέγα Πέρσαις, brach über die Perser herein -
3 προς-ρήγνῡμι
προς-ρήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), daran schlagen u. zerbrechen, Sp.
-
4 προς-καταῤ-ῥήγνῡμι
προς-καταῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), davon ab-, herunterreißen; D. Cass. 78, 7; auch med., 54, 1.
-
5 προς-αναῤ-ῥήγνῡμι
προς-αναῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), dazu aufreißen, zersprengen, Sp., wie Plut. Cleom. 30, τῇ κραυγῇ τὸ ὑπόστημα, durch das Schreien das Geschwür zersprengen.
-
6 προ-καταῤ-ῥήγνῡμι
προ-καταῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), vorher niederreißen, Sp., z. B. γεφύρας, D. Cass. 35, 7.
-
7 προ-εκ-ρήγνῡμι
προ-εκ-ρήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), vorher ausbrechen, von Krankheiten, Hippocr.
-
8 προ-αναῤ-ῥήγνῡμι
προ-αναῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), vorher aufreißen, Eust.
-
9 παραῤ-ῥήγνυμι
παραῤ-ῥήγνυμι ( ῥήγνυμι), zerreißen; χιτωνίου παραῤῥαγέντος, Ar. Ran. 412; perf. intrans. παρέῤῥωγεν, Soph. Phil. 813, wie ὑποφαίνουσάν τι τοῦ πέπλου παρεῤῥωγός, Plut. Lucull. 11; τὰς γνάϑους παραῤῥηγνύς, Poll. 8, 77; – zersprengen, eine Schlachtreihe, Thuc. 6, 70 u. Folgde. – Pass., δι' ὀργήν, vor Zorn bersten, Plut. Tib. Graech. 2; übh. sich leidenschaftlich äußern, Sp.
-
10 περι-καταῤ-ῥήγνῡμι
περι-καταῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), rings umher herunterreißen, D. Hal. 9, 39; – med. περικατεῤῥήξατο τὸν ἄνωϑεν πέπλον, Xen. Cyr. 5, 1, 6.
-
11 περιῤ-ῥήγνῡμι
περιῤ-ῥήγνῡμι u. περιῤ-ῥηγνύω, Plut. Popl. 6 (s. ῥήγνυμι), ringsum abreißen, abbrechen, τὸν γήλοφον περιῤῥήγνυσι κύκλῳ, Plat. Critia. 113 d; zerreißen, bes. die Kleider, περιῤῥηγνυμένων φαρέων, Aesch. Spt. 311; τινά, Einem die Kleider herunter od. rings abreißen, τὴν χλαμύδα, Pol. 15, 33, 4; τὸν χιτωνίσκον, Dem. 19, 197; so auch med., seine Kleider, Plut. Anton. 77. – Pass. vom Flusse, sich brechen, theilen um Etwas, κατὰ τὸ ὀξὺ τοῦ Λέλτα περιῤῥήγνυται ὁ Νεῖλος, Her. 2, 16; vgl. Isocr. 11, 31 Βούσιρις τὸν Νεῖλον περὶ τὴν χώραν περιέῤῥηξε.
-
12 συν-αποῤ-ῥήγνῡμι
συν-αποῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), mit od. zugleich abreißen, Plut. Mar. 12.
-
13 συν-διαῤ-ῥήγνῡμι
συν-διαῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), mit zerreißen.
-
14 συῤ-ῥήγνῡμι
συῤ-ῥήγνῡμι (Nebenformen συῤῥηγνύω, συῤῥάσσω, s. ῥήγνυμι), zerreißen, zerbrechen, zersprengen, zerschmettern; übertr., κακοῖσι συνέῤῥηκται, er ist von Leiden, vom Unglück gebrochen, Od. 8, 137; συῤῥήξασ' εἰς ἓν ἅπαντα, Ar. Eccl. 674; zusammenschmettern, zwischen Mehrern Etwas zum Ausbruch bringen, vom lauten Getöse, Kriege, Plut. stoic. repugn. 33. – Pass. u. perf. act. zerreißen, zerplatzen, zum Ausbruch kommen, οὐ μέντοι ὅγε πόλεμός πω ξυνεῤῥώγει Thuc. 1, 66, u. Folgde, κραυγὴ συνεῤῥήγνυτο πανταχόϑεν ἄσημος, von allen Seiten brach ein dumpfes Geschrei los, Plut. Arat. 21; feindlich an einander gerathen, bes. in der Schlacht, Plut. Caes. 45 u. D. Cass.; von Flüssen, brausend zusammenfließen, Ὕλλος συῤῥήγνυσι ἐς τὸν Ἕρμον, Her. 1, 80; vgl. D. Sic. 17, 98; auch αἰδοῖον συνεῤῥωγὸς εἰς ἓν τρῆμα τὸ ἐξωτάτω, Arist. H. A. 1 E.
-
15 καταῤ-ῥήγνῡμι
καταῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), herunterreißen, zerbrechen, niederwerfen, zerstören; καταῤῥήξω μέλαϑρα καὶ δόμους ἐπεμβαλῶ Eur. Herc. Fur. 864; καταῤῥηγνύμενοι κρημνοί Her. 7, 23; οὐδὲ κατεῤῥήγνυε τὰ παρασκευαζόμενα ἱμάτια Dem. 21, 63, wie Luc. Pisc. 36; im med., sich die Kleider zerreißen, Her. 8, 99; τοὺς πέπλους κατεῤῥήξαντο Xen. Cyr. 3, 1, 13. – Durchbrechen, zum Ausbruch bringen, ἡ ἀναρχία σὺν μάχῃ δορὸς τροπὰς καταῤῥήγνυσι Soph. Ant. 671, stürzt sie nieder, so daß die Flucht zum Ausbruch kommt; Medic. τὴν γαστέρα, den verstopften Leib durch Abführungsmittel öffnen; aber καταῤῥήγνυσϑαι τὰς γαστέρας ist = an der Dysenterie leiden, iid.; ἡ γαστὴρ κατεῤῥάγη Ael. H. A. 3, 18; – πολλοὺς ἡμῶν κατέῤῥηξεν γέλωτας, Lachen zum Ausbrechen bringen, hervorrufen, Ath. IV, 130 c. – Pass. mit perf. κατέῤῥωγα, zerplatzen, bersten, (mit Geräusch) herabstürzen, aus-, hervorbrechen; Her. 3, 111; χειμῶνα καταῤῥαγῆναι, der Sturm brach aus, 1, 87, wie D. Sic. 17, 94; καταῤῥαγεὶς ὄμβρος Pol. 11, 24, 9; Sp. häufig; ähnl. ἐξ ὀμμάτων πηγαὶ κατεῤῥώγασι Eur. Alc. 1071; ἄκρας κατεῤῥωγυίας εἰς τὴν ϑάλασσαν Strab. V, 223; – κατεῤῥάγη πόλεμος, Krieg brach aus, Ar. Equ. 644; vgl. Ach. 528; Sp., z. B. D. Hal. 8, 1; τηλικοῦτος κρότος κατεῤῥάγη Pol. 18, 29, 9, der auch κατεῤῥήγνυτο πᾶς ὁ τόπος ὑπὸ τοῦ κρότου sagt, 15, 32, 9. – Bei den Aerzten vom Aufbrechen der Geschwüre.
-
16 διαῤ-ῥήγνῡμι
διαῤ-ῥήγνῡμι ( ῥήγνυμι), durchreißen, zersprengen; Homer in tmesi Iliad. 12, 308 τεῖχος ἐπᾱῖξαι διά τε ῥήξασϑαι ἐπάλξεις; vgl. διαρρήσσω; – πλευρὰν φασγάνῳ, Soph. Ai. 834; χορδάς, Plat. Phaed. 86 a; – Sp. – Pass., zerbersten, platzen, Xen. Cyr. 8, 2, 11; ὑπὸ φϑόνου, Luc. Tim. 40; ψευδόμενος, Dem. 18, 87; Ar. oft, z. B. διαῤῥαγείης, Av. 2 Pl. 279; διαῤῥαγήτω, Anaxil. Ath. X, 416 e; διαῤῥαγήσομαι, Alexis ib. VI, 258 e.
-
17 ἀποῤ-ῥήγνυμι
ἀποῤ-ῥήγνυμι (s. ῥήγνυμι), ab-, losreißen, ἧκε δ' ἀπορρήξας κορυφὴν ὄρεος Od. 9, 481; ῥῆξεν δ' ἀπὸ τοῖο τένοντας Iliad. 16, 587; ῥῆξε δ' ἀπ' ἀμφοτέρους ϑαιρούς 12, 459; δεσμὸν ἀπορρήξας Iliad. 6, 507. 15, 264; – εἰ ἀποῤῥαγείη ἀπὸ τοῦ Βαρβάρου τὸ Ἰωνικὸν φῦλον Her. 8, 19; vgl. 37: übertr., πνεῦμα βίου Aesch. Pers. 499; βίον Eur. I. T 974, vom schnellen, gewaltsamen Tode; vgl. Or. 854 Tr. 750; ψυχήν, vom Selbstmörder, Tim. ep. (VII, 313); auch in späterer Prosa, λόγον, abbrechen, App.; – intrans., κάπρος ἀπὸ δεσμῶν ἀποῤῥήξας, der sich losgerissen, Phil. 70 (IX, 240); ἀπεῤῥωγώς, ein durch Liederlichkeit heruntergekommener, welker Mensch, Luc. Pseudol. 17; ἀπεῤῥώγειν ὁ πούς, poet. bei B. A. 422.
-
18 ἀμφιῤ-ῥήγνυμι
ἀμφιῤ-ῥήγνυμι (s. ῥἠγνυμι), ringsherum zerreißen, Qu. Sm. 1, 39, αμφιραγέντος αἰϑέρος.
-
19 ἀναῤ-ῥήγνυμι
ἀναῤ-ῥήγνυμι (s. ῥήγνυμι), 1) aufreißen, γαῖαν, bersten machen, Il. 20, 63; τεῖχος 7, 461; βοείην βοός, die Haut aufreißen, 18, 582; αὔλακας, Furchen aufreißen, Her. 2, 14; ναῦς ἀναῤῥήγνυται, das Schiff wird angebohrt, leck gemacht, Thuc. 7, 34; Plut. Pyrrh. 15; τάφον, ein Grab machen, Eur. Tr. 1153; τοῖς ὀδοῦσι Aesop. 68; νεῖκος, Zank anstiften, Theocr. 22, 172; λόγον, in Worte ausbrechen, Pind. frg. 172; komisch, ἔπη, herausplatzen, Ar. Equ. 624; übh. zerreißen, Xen. Cyn. 7, 9; φλέβα Plut. Artax. 11; λόφους, zertrümmern, Mar. 23; τὰ ἐργαστήρια, δεσμωτήρια, sprengen, Pelop. 12 Cleom. 37; vgl. Eur. Hec. 1040. Pass., bersten, platzen, vom Kriege, ausbrechen, Plut. Mar. 32. – 2) intr., hervorbrechen, entstehen, κακὰ ἔκ τινος Soph. O. R. 1075; pass., ἐς ἅπαν τόλμης ἀναῤῥαγήσεσϑαι, jedes Wagniß unternehmen, Plut. Cic. 19; auch geradezu: angreifen.
-
20 ἐπι-καταῤ-ῥήγνῡμι
ἐπι-καταῤ-ῥήγνῡμι (s. ῥήγνυμι), darüber, darauf zerreißen, pass. zerplatzen, Sp.; herabstürzen, μάχαις ὑετοί Plut. Mar. 21; ἐπικαταῤῥαγεὶς αὐτῷ πέτρος D. Hal. 10, 16.
См. также в других словарях:
ῥήγνυμι — ῥήγνῡμι , ῥήγνυμι break asunder pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ρήγνυμι — ΜΑ βλ. ρηγνύω … Dictionary of Greek
ῥηγνύῃ — ῥήγνυμι break asunder pres subj mp 2nd sg ῥήγνυμι break asunder pres subj act 3rd sg ῥήγνυμι break asunder pres subj mp 2nd sg ῥήγνυμι break asunder pres ind mp 2nd sg ῥήγνυμι break asunder pres subj act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥᾶσσον — ῥήγνυμι break asunder pres part act masc voc sg ῥήγνυμι break asunder pres part act neut nom/voc/acc sg ῥήγνυμι break asunder imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) ῥήγνυμι break asunder imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥῆσσον — ῥήγνυμι break asunder pres part act masc voc sg (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder pres part act neut nom/voc/acc sg (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder imperf ind act 3rd pl (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder imperf ind act 1st sg (epic ionic)… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥηγνύω — ῥήγνυμι break asunder pres subj act 1st sg ῥήγνυμι break asunder pres subj act 1st sg ῥήγνυμι break asunder pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥῆξον — ῥήγνυμι break asunder aor imperat act 2nd sg ῥήγνυμι break asunder fut part act masc voc sg ῥήγνυμι break asunder fut part act neut nom/voc/acc sg ῥήσσω strike aor imperat act 2nd sg ῥήσσω strike fut part act masc voc sg ῥήσσω strike fut part act … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥήγνυσθε — ῥήγνυμι break asunder pres imperat mp 2nd pl ῥήγνυμι break asunder pres ind mp 2nd pl ῥήγνυμι break asunder imperf ind mp 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥήξει — ῥήγνυμι break asunder aor subj act 3rd sg (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder fut ind mid 2nd sg ῥήγνυμι break asunder fut ind act 3rd sg ῥήσσω strike aor subj act 3rd sg (epic) ῥήσσω strike fut ind mid 2nd sg ῥήσσω strike fut ind act 3rd sg… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥήξουσι — ῥήγνυμι break asunder aor subj act 3rd pl (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder fut part act masc/neut dat pl (attic epic doric ionic) ῥήγνυμι break asunder fut ind act 3rd pl (attic epic doric ionic) ῥήσσω strike aor subj act 3rd pl (epic) ῥήσσω… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ῥήξουσιν — ῥήγνυμι break asunder aor subj act 3rd pl (epic ionic) ῥήγνυμι break asunder fut part act masc/neut dat pl (attic epic doric ionic) ῥήγνυμι break asunder fut ind act 3rd pl (attic epic doric ionic) ῥήσσω strike aor subj act 3rd pl (epic) ῥήσσω… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)