-
61 στάσεσι
στάσιςplacing: fem dat pl -
62 στάσεσιν
στάσιςplacing: fem dat pl -
63 στάσιας
στάσιςplacing: fem acc pl (epic doric ionic aeolic) -
64 στάσιες
στάσιςplacing: fem nom /voc pl (epic doric ionic aeolic) -
65 στάσιν
στάσιςplacing: fem acc sg -
66 στάσιος
στάσιςplacing: fem gen sg (epic doric ionic aeolic) -
67 στάσει
στά̱σει, ἵστημιmake to stand: aor subj act 3rd sg (epic doric)στά̱σει, ἵστημιmake to stand: fut ind mid 2nd sg (doric)στά̱σει, ἵστημιmake to stand: fut ind act 3rd sg (doric)στάσιςplacing: fem nom /voc /acc dual (attic epic)στάσεϊ, στάσιςplacing: fem dat sg (epic)στάσιςplacing: fem dat sg (attic ionic)στάζωdrop: aor subj act 3rd sg (epic)στάζωdrop: fut ind mid 2nd sgστάζωdrop: fut ind act 3rd sg -
68 αντιστασις
- εως ἥ1) противная сторона, враждебная партия(στάσις καὴ ἀ. Plat.)
2) сопротивлениеτύχης ἀ. Plut. — превратности судьбы, неблагоприятные обстоятельства;
ἥ ἴση ἀ. πρός τι καί τι Arst. — равновесие между чем-л. и чем-л. -
69 διαστασις
- εως ἥ1) разделение, распадение(τῶν συμφύτων μερῶν Arst.; μορίων Plut.)
2) расселина, трещинаἥ δ. τῶν οὐρέων Her. — горное ущелье3) щель, выемка(τοῦ πλεύμονος Arst.)
4) расстояние, удаленность5) расхождение, взаимное смещение6) протяжение7) мат. измерение(τρεῖς διαστάσεις ἔχειν Arst.)
8) промежуток, интервал(ἀριθμοῦ πρὸς ἀριθμόν Plat.; μεγίστη δ. ἀρετέ καὴ μοχθηρία Arst.)
9) разлад, раздор(στάσις ἢ δ. Plat.; διαστάσεις τῶν πολιτειῶν Arst.)
δ. τοῖς νέοις ἐς τοὺς πρεσβυτέρους Thuc. — раскол между младшим и старшим поколениями10) расторжение брака, развод(πρὸς τὸν ἄνδρα Plut.)
-
70 status
[st1]1 [-] stătus, a, um: - [abcl][b]a - part. passé de sisto - [abcl]a - adjt. fixé, fixe, périodique.[/b] - sollemne et statum sacrificium, Cic. Tusc. 1, 113: sacrifice revenant tous les ans à date fixe. - stato tempore, Plin. 11, 173: à époque fixe. - ex quo factum est, ut postea athletae ceterique artifices iis statibus in statuis ponendis uterentur, cum victoriam essent adepti, Nep. 12, 1, 3: d'où il arriva qu'ensuite les athlètes et les artistes de tous les genres, quand il s'agissait de leur dresser des statues, leur firent donner la pose qu'ils avaient au moment de leur victoire.. [st1]2 [-] stătŭs, ūs, m.: a - action de se tenir, posture, attitude, pose. - oratoris status erit erectus et celsus, Cic. Or. 59: l'orateur se tiendra droit, la tête levée. - status signi, Cic. Verr. 1, 57: l'attitude d'une statue. --- cf. Nep. Chab. 1, 3. - status, incessus, sessio, accubitatio, Cic. Off. 1, 129: le maintien, la démarche, la manière de s'asseoir, de se tenir à table. - motus et status naturae congruentes, Cic. Fin. 5, 35: manières de se mouvoir et de se tenir conformes à la nature. b - taille, stature. - Stat. S. 1, 6, 58 ; Col. 1, 9, 3, etc. c - position du combattant. - statum alicujus conturbare, Quadr. d. Gell. 9, 13, 16: bousculer son adversaire. - statu hostes movere, Liv. 30, 18, 4: ébranler l'ennemi. - fig. animum certo de statu demovere, Cic. Caec. 42: faire perdre contenance à l'âme. - adversarios de statu omni dejicere, Cic. Or. 129: jeter les adversaires dans le désarroi, leur rendre impossible toute position de combat. --- cf. Cic. Par. 15. d - état, position, situation. - status vitae, Cic. Att. 10, 4, 1: situation sociale. - amplus status, Cic. Att. 3, 10, 2: situation considérable, haut rang. - in eo statu civitas est ut... Cic. Sest. 106: la cité est dans un état tel que... - status rei publicae, Cic. Fam. 3, 11, 4: l'état des affaires publiques. - quo in statu sim vides, Cic. Fam. 1, 11, 13: tu vois dans quel état je suis. - deteriore statu esse, Cic. Har. 61: être dans un état pire. - cf. Cic. Fam. 5, 16, 2 ; Phil. 13, 2, etc. - eo tum statu res erat ut... Caes. BG. 6, 12, 9: la situation [en Gaule] était alors la suivante. - statum caeli notare, Liv. 37, 12, 11: noter l'état du ciel. - cf. Lucr. 3, 292 ; Curt. 6, 4, 19. e - forme de gouvernement, régime. - status optimatium, Cic. Rep. 1, 68: le régime de l'aristocratie, gouvernement aristocratique. - status rei publicae, Rep. 1, 68: la forme du gouvernement. - status civitatis, Cic. Rep. 1, 33, etc.: g - bon état, stabilité, assiette solide. - rei publicae statum labefactare, Cic. Cat. 1, 3: ébranler la constitution de l'état. --- cf. Cic. Har. 41. - pro statu civitatis nullum vitae discrimem vitare, Cic. Sen. 20: ne reculer devant aucun danger pour maintenir l'existence de la cité. - cf. Cic. Cael. 70 ; Sull. 63. - multorum excisi status, Tac. An. 3, 28: beaucoup de situations furent ruinées. - status aetatis, Dig. 31, 1, 79: âge de la majorité [25 ans]. h - maintien, salut, conservation. - rei publicae statum labefactare, Cic. Cat. 1, 3: porter atteinte à la constitution de l'Etat. - optimus status civitatis, Cic. Rep. 1, 33: le meilleur statut pour la cité. - tu velim ad me de omni rei publicae statu quam diligentissime perscribas, Cic. Fam. 2, 11: je voudrais que tu m'écrives longuement et avec le plus grand soin possible à propos de l'ensemble de la situation politique. - qui status rerum fuerit tum cum has litteras dedi scire poteris ex C. Titio Strabone ? Cic. Fam. 12, 6, 1: quelle est la situation au moment où je donne cette lettre, tu pourras le savoir par C. Titius Strabon ? - deplorare temporum statum, Suet. Caes. 20: déplorer le malheur des temps. ii - position. - [rhét.] status = στάσις: position (que prend l'orateur pour repousser l'attaque de l'adversaire]. - cf. Cic. Top. 93; Part. 102; Tusc. 3, 79. - status causae ou status seul [ = constitutio Her. 1, 18 ; cf. Cic. Inv. 1, 10]: position de la question, point du débat, genre de cause, nature propre de la cause. - cf. Quint. 3, 6, passim. k - [gram.] mode du verbe. - Quint. 1, 5, 41; 9, 3, 11. m - [droit] condition, statut d'une personne, état juridique. - Dig. 1, 5, 21; 4, 5,. 11, etc.* * *[st1]1 [-] stătus, a, um: - [abcl][b]a - part. passé de sisto - [abcl]a - adjt. fixé, fixe, périodique.[/b] - sollemne et statum sacrificium, Cic. Tusc. 1, 113: sacrifice revenant tous les ans à date fixe. - stato tempore, Plin. 11, 173: à époque fixe. - ex quo factum est, ut postea athletae ceterique artifices iis statibus in statuis ponendis uterentur, cum victoriam essent adepti, Nep. 12, 1, 3: d'où il arriva qu'ensuite les athlètes et les artistes de tous les genres, quand il s'agissait de leur dresser des statues, leur firent donner la pose qu'ils avaient au moment de leur victoire.. [st1]2 [-] stătŭs, ūs, m.: a - action de se tenir, posture, attitude, pose. - oratoris status erit erectus et celsus, Cic. Or. 59: l'orateur se tiendra droit, la tête levée. - status signi, Cic. Verr. 1, 57: l'attitude d'une statue. --- cf. Nep. Chab. 1, 3. - status, incessus, sessio, accubitatio, Cic. Off. 1, 129: le maintien, la démarche, la manière de s'asseoir, de se tenir à table. - motus et status naturae congruentes, Cic. Fin. 5, 35: manières de se mouvoir et de se tenir conformes à la nature. b - taille, stature. - Stat. S. 1, 6, 58 ; Col. 1, 9, 3, etc. c - position du combattant. - statum alicujus conturbare, Quadr. d. Gell. 9, 13, 16: bousculer son adversaire. - statu hostes movere, Liv. 30, 18, 4: ébranler l'ennemi. - fig. animum certo de statu demovere, Cic. Caec. 42: faire perdre contenance à l'âme. - adversarios de statu omni dejicere, Cic. Or. 129: jeter les adversaires dans le désarroi, leur rendre impossible toute position de combat. --- cf. Cic. Par. 15. d - état, position, situation. - status vitae, Cic. Att. 10, 4, 1: situation sociale. - amplus status, Cic. Att. 3, 10, 2: situation considérable, haut rang. - in eo statu civitas est ut... Cic. Sest. 106: la cité est dans un état tel que... - status rei publicae, Cic. Fam. 3, 11, 4: l'état des affaires publiques. - quo in statu sim vides, Cic. Fam. 1, 11, 13: tu vois dans quel état je suis. - deteriore statu esse, Cic. Har. 61: être dans un état pire. - cf. Cic. Fam. 5, 16, 2 ; Phil. 13, 2, etc. - eo tum statu res erat ut... Caes. BG. 6, 12, 9: la situation [en Gaule] était alors la suivante. - statum caeli notare, Liv. 37, 12, 11: noter l'état du ciel. - cf. Lucr. 3, 292 ; Curt. 6, 4, 19. e - forme de gouvernement, régime. - status optimatium, Cic. Rep. 1, 68: le régime de l'aristocratie, gouvernement aristocratique. - status rei publicae, Rep. 1, 68: la forme du gouvernement. - status civitatis, Cic. Rep. 1, 33, etc.: g - bon état, stabilité, assiette solide. - rei publicae statum labefactare, Cic. Cat. 1, 3: ébranler la constitution de l'état. --- cf. Cic. Har. 41. - pro statu civitatis nullum vitae discrimem vitare, Cic. Sen. 20: ne reculer devant aucun danger pour maintenir l'existence de la cité. - cf. Cic. Cael. 70 ; Sull. 63. - multorum excisi status, Tac. An. 3, 28: beaucoup de situations furent ruinées. - status aetatis, Dig. 31, 1, 79: âge de la majorité [25 ans]. h - maintien, salut, conservation. - rei publicae statum labefactare, Cic. Cat. 1, 3: porter atteinte à la constitution de l'Etat. - optimus status civitatis, Cic. Rep. 1, 33: le meilleur statut pour la cité. - tu velim ad me de omni rei publicae statu quam diligentissime perscribas, Cic. Fam. 2, 11: je voudrais que tu m'écrives longuement et avec le plus grand soin possible à propos de l'ensemble de la situation politique. - qui status rerum fuerit tum cum has litteras dedi scire poteris ex C. Titio Strabone ? Cic. Fam. 12, 6, 1: quelle est la situation au moment où je donne cette lettre, tu pourras le savoir par C. Titius Strabon ? - deplorare temporum statum, Suet. Caes. 20: déplorer le malheur des temps. ii - position. - [rhét.] status = στάσις: position (que prend l'orateur pour repousser l'attaque de l'adversaire]. - cf. Cic. Top. 93; Part. 102; Tusc. 3, 79. - status causae ou status seul [ = constitutio Her. 1, 18 ; cf. Cic. Inv. 1, 10]: position de la question, point du débat, genre de cause, nature propre de la cause. - cf. Quint. 3, 6, passim. k - [gram.] mode du verbe. - Quint. 1, 5, 41; 9, 3, 11. m - [droit] condition, statut d'une personne, état juridique. - Dig. 1, 5, 21; 4, 5,. 11, etc.* * *Status, Adiectiuum. Plinius, Propter statos syderum cursus. Arrestez, Certains, Qui ne faillent point.\Stati dies. Plaut. Arrestez, Determinez.\Status dies. Plin. iun. Un certain jour, ou Jour de feste.\Status dies cum hoste. Cic. Assigné.\Stati reditus. Plin. iun. Domaine ou rente ou revenu immuable et certaine.\Statum sacrificium. Cic. Ordinaire, et qui se faisoit à jour nommé.\Status, huius status, m. g. Cic. Geste, Maintien, Contenance, Mine.\Scrofae laudantur longissimi status. Colum. De longue corpulence, Qui ont long corps.\Status apud Rhetores. Quintil. Le poinct, et le neud de la matiere.\Status, L'estat et condition.\Amittere statum vitae. Cic. L'heur et condition de vivre.\Collocare aliquem Reipub. statum. Cic. Asseurer la Republique en quelque honneste forme.\Collocare in statu amplissimo. Author ad Heren. Eslever en hault degré d'honneur.\Concidere ex amplo statu. Cicero. Tomber d'un grand estat et dignité.\Respub. in aliquo statu consistet. Cic. Elle s'arrestera et demourera ayant quelque forme.\Conuellere aliquem de statu. Cic. Troubler et mettre hors de son propos, Luy faire perdre contenance et constance.\Conuellere Reipub. statum. Cic. Troubler la tranquillité et police de la Republique.\Declinare de statu suo. Cicero. Faire autre chose qu'il n'appartient à son estat.\Deducere aliquem de statu vitae suae. Cic. Faire faire à aucun chose qu'il n'a accoustumé de faire.\Deiicere aduersarium de statu. Cic. Luy faire perdre la parolle, L'estonner et troubler.\Deterrere aliquem de statu suo. Brutus ad Ciceronem. Luy faire delaisser son entreprinse.\Dimouere de, vel ex statu. Cic. Troubler l'esprit.\Figere et fundare statum Reipub. Cicero. Asseurer l'estat d'une Republique.\Obtinere statum. Cic. Entretenir et garder tousjours une forme de vivre.\Tenere statum suum. Cic. Se maintenir tousjours en mesme estre.\Tueri statum suum. Cic. Contregarder et maintenir son estat.\Vertere Rempublicam in meliorem statum. Sueton. Reformer. B. Vide VERTO. -
71 στάσεις
στά̱σεις, ἵστημιmake to stand: aor subj act 2nd sg (epic doric)στά̱σεις, ἵστημιmake to stand: fut ind act 2nd sg (doric)στάσιςplacing: fem nom /voc pl (attic epic)στάσιςplacing: fem nom /acc pl (attic)στάζωdrop: aor subj act 2nd sg (epic)στάζωdrop: fut ind act 2nd sg -
72 διάστασις
A parting, separation (opp. ἕνωσις, Dam.Pr. 273),ὀρέων Hdt.7.129
;ὀστέων Hp.Art.20
, cf. Gal.19.461;φάραγγες καὶ δ. τῆς γῆς
fissures,Arist.
Mete. 350b36; breach in a barrier, Ph.Bel.98.31; opening,τῆς γένυος Aret.CD1.3
.b κεφαλῆς δ. splitting headache, ibid. (pl.), v.l. in Pl.R. 407c.d δ. κενεή retching, ib. 2.7.e = διαστολή, of the pulse, Zenoap.Gal.8.736.2 setting at variance,τοῖς νέοις ἐς τοὺς πρεσβυτέρους Th.6.18
, cf. Plu.Cor.16; cause of breach, Arist.Pol. 1303b15.5 divorce, Plu.Aem.5, etc.II Gramm., of vowels, διαίρεσις κατὰ διάστασιν (as in πάϊς) A.D.Pron.87.4.b τὰ κατὰ δ. forms written as two words, e.g. ἐμέθεν αὐτῆς ib.114.11.III interval, Pl.Ti. 36a, etc.; in Music, Aristox.Harm.p.4 M., al.; of space, extension, Arist.Top. 142b5, al.; dimension,τὰς αὐτὰς διαστάσεις εἰς βάθος εἰληφός Epicur.Nat.2.7
, cf. Gal.11.503, S.E.M.3.19;ἡ δ. ἡ τριχῇ
tridimensionality,Plot.
1.2.6, cf. 6.6.17, Porph.Sent.35, Dam.Pr. 375.IV = διακόσμησις, Antipho Soph.23. (Freq. confused with διάτασις, wh. shd. perh. be read in 1.1.b,c,d.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διάστασις
-
73 στάσιμος
I [voice] Act., checking, stopping, τὰ σ. τοῦ αἵματος styptics, Hp.Mul.2.110; of foods,=στατικός 1
, Id.Vict.2.54,55.II [voice] Pass., brought to a stand, standing, stationary: of water, stagnant, Id.Aėr.7, X.Oec.20.11, Aen.Tact.8.4, etc.; - ώτατος ποταμῶν Id.Aër.15; σ. αἷμα Id.Acut. (Sp.9; σ. ὕδατα, opp. ῥυτά, Arist.Mete. 353b19.b stable, steadfast, opp. ὑγρός and ῥοώδης, Hp.Mul.2.111, cf. Nat.Mul. 1, Diog.Apoll.5 ([comp] Comp.); τὸ ψυχρὸν ἔοικε σ. εἶναι, opp. κινητικόν, Plu.2.945f;σ. κίνησις Pl.Sph. 256b
, cf. Tht. 180b, Arist.GA 717a30 ([comp] Comp.);πνεῦμα Thphr.CP5.12.11
; (Salamis Cypr.); σ. ἄστρα fixed, Poll.4.156; σ. ὄργανα defined in Orib.49.2.6. Adv.- μως Hp.Acut.29
: [comp] Comp. .2 of men, steadfast, steady, φύσεις κόσμιοι καὶ ς. Id.R. 539d;τὰ σ. γένη ἐξίσταται εἰς νωθρότητα Arist. Rh. 1390b30
;φρόνιμος καὶ σ. ἄνθρωπος Plb.27.15.10
; - ώτερος, opp. τολμηρότερος, Id.21.7.5: τὸ ς. steadiness, Id.6.58.13; τὸ σ. τῆς ἵππου the heavy cavalry, Id.3.65.6;οἱ -ώτατοι τῶν ἀνδρῶν Id.15.16.4
.3 of music,ἡ Δωριστὶ -ωτάτη καὶ μάλιστα ἦθος ἔχουσα ἀνδρεῖον Arist.Pol. 1342b13
, cf. 1340b9, Pr. 922b15; μέτρον -ώτατον, of heroic verse, Id.Po. 1459b34; λέξις ς. Id.EN 1125a14:—but,b στάσιμον, τό, in Tragedy, choral song, distd. by Aristotle fr. πάροδος and defined as μέλος χοροῦ τὸ ἄνευ ἀναπαίστου καὶ τροχαίου, Po. 1452b23, cf. S.E.M.6.17, Poll.4.53, Ath.13.592b; expld. as sung by the chorus when stationary, σ. μέλος ὃ ᾄδουσιν ἱστάμενοι οἱ χορευταί Sch. Ar.Ra. 1314, cf. Arg.A.Pers., Sch.Ar.V. 270, Sch.S.Tr. 216, EM690.49, 725.2; cf. στάδην.4 ἀργύριον ς. money out at interest, Lex Solonis ap.Lys.10.18.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > στάσιμος
-
74 στασιώτης
Aστάσις B. 111
) mostly in pl., members of a party or faction in a state, partisans, οἱ τοῦ Μεγακλέος ς. Hdt.1.60, cf. 59, 173, al.; acting as a body-guard, Antipho Fr.1.2 metaph. (with punning allusion toστάσις B. 1.1
), οἱ τοῦ ὅλου ς. the partisans of 'The Whole', opp. οἱ ῥέοντες, Pl.Tht. 181a; σ. τῆς φύσεως καὶ ἀφυσίκους, of Parmenides and Melissus, who denied motion, Arist. ap. S.E.M.10.46.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > στασιώτης
-
75 ἀντιάνειρα
Grammatical information: f.Meaning: epithet of the Amazons (Il.) Further only Pi. Ol. 12, 16 στάσις ἀντιάνειρα `man against man'.Origin: GR [a formation built with Greek elements]Etymology: Cf κυδι-άνειρα, βωτι-άνειρα, from ἀντί and ἀνήρ, `a match for men' (cf. ἀντίθεος `godlike') often taken as `hostile to men'. On στάσις ἀντιάνειρα Snell Gnomon 10, 417, Sommer Nominalkomp. 171.Page in Frisk: 1,114Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ἀντιάνειρα
-
76 Faction
subs.The Syracusan faction: P. οἱ τὰ Συρακοσίων φρονοῦντες.Free from faction, adj.: P. ἀστασίαστος.Join in faction: P. συστασιάζειν (absol.).Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Faction
-
77 Position
subs.Site: P. θέσις, ἡ.Military station: P. χωρίον, τό.Principle laid down: P. θέσις, ἡ.Opinion: P. and V. γνώμη, ἡ.Be in an awkward position: P. ἀπόρως διακεῖσθαι.He said the position of the Syracusans was worse that theirs: P. τὰ Συρακοσίων ἔφη... ἔτι ἥσσω τῶν σφετέρων εἶναι (Thuc. 7, 48).Seeing the position of affairs: P. ἰδὼν ὡς εἶχε τὰ πράγματα (Thuc. 7, 42).Take up a position ( in military sense): P. and V. καθῆσθαι, ἱδρύεσθαι, P. ἐγκαθέζεσθαι; see encamp.Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Position
-
78 Schism
Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Schism
-
79 σχίσμα
σχίσμα, ατος, τό(σχίζω; Aristot. et al.; ‘split, division’)① the condition resulting from splitting or tearing, tear, crack (Aristot., HA 2, 1; Physiogn. I 372, 6; En 1:7) in a garment Mt 9:16; Mk 2:21; in a stick Hs 8, 5, 1; in a stone 9, 8, 3.② the condition of being divided because of conflicting aims or objectives, division, dissension, schism fig. ext. of 1 (PLond 2710 recto, 13 [=Sb 7835—I B.C.] the ἡγούμενος of the brotherhood of Zeus Hypsistos forbids σχίσματα most strictly; Cat. Cod. Astr. XI/2 p. 122, 24 πολέμους, φόνους, μάχας, σχίσματα; Hippol., Ref. 6, 35, 5 w. διαφορά; Iren. 4, 33, 7 [Harv. II 261, 1], opp.: ἡ ἕνωσις τῆς ἐκκλησίας) J 7:43; 9:16; 10:19; 1 Cor 1:10; 11:18; 12:25; 1 Cl 46:9; 49:5 (ἔσονται σχίσματα καὶ αἱρέσεις Just., D. 35, 3 [Gospel quot. of unknown origin; s. Unknown Sayings 59–61]). W. στάσις 2:6; w. στάσις, ἔρις 54:2. ἔρεις, θυμοί, διχοστασίαι, σχίσματα, πόλεμος 46:5. ποιεῖν σχίσμα cause a division D 4:3; B 19:12. σχίσματα ἐν ἑαυτοῖς ἐποίησαν they brought about divisions (of opinion) in their own minds (or among themselves; s. ἑαυτοῦ 2) Hs 8, 9, 4.—MMeinertz, BZ n.s. 1, ’57, 114–18.—M-M. DELG s.v. σχίζω. TW. Sv. -
80 motus
mōtus, ūs, m. (moveo), die Bewegung, I) = κίνησις, das Sich-Bewegen, A) eig.: a) übh.: natura omnia ciens motibus suis, Cic.: deus motum dedit caelo eum, qui etc., Cic.: ex corporis totius natura et figura varios motus (Schwingungen) cieri tamquam in cantu sonos, Cic.: Arati materia motu caret, Quint.: m. remorum, Caes.: m. siderum, Caes.: siderum motus cursusque stellarum, Val. Max.: solis et lunae ac siderum motus (Plur.), Augustin.: celerem et instabilem motum habere, v. Meere, Caes.: naves longae, quarum motus ad usum expeditior erat, Caes.: m. lecti suspensi, Cels.: motus (unci) triplex, in utrumque latus et extra, Cels.: vibrata per auras hastarum tremulo quatiebant spicula motu, Ov. – m. oculorum, m. oris, Cels.: m. caudae, Plin.: m. venarum, das Schlagen, Cels.: pectora salientia trepido motu, Ov.: (lepus) nullos audet dare corpore motus, wagt sich nicht zu rühren, Ov. – b) v. der erschütternden Bewegung der Erde, terrae motus, das Erdbeben, die Erderschütterung, Cic. u.a.: subitus terrae motus, Frontin.: crebri terrae motus, Curt.: motus hiatusque terrarum, Augustin. – c) v. der Körperbewegung als Ggstd. α) der Palästrik, Gymnastik, Orchestrik usw., die Bewegung, die Wendung, habitus oris et vultus, status (στάσις), motus (κίνησις), Cic.: status, incessus... manuum motus teneant illud decorum, Cic.: rusticus alter motus, concesso mollior alter erit, Ov.: decens motus, Anmut in Bewegung u. Gang, Hor.: motus palaestrici, s. palaestricus: artifex motus et certi quidam pedes, Quint. – v. der körperl. Bewegung, dem Gebärdenspiele des Redners, ex motus mei mediocritate, Cic.: qui celeri motu et difficili utuntur (Ggstz. statarius), Cic.: iactatione, gestu, motu capitis furentes, Quint. – von den pantomimischen Bewegungen der Tanzenden, haud indecoros motus more Tusco dare, Liv.: histrionicis motibus sinuati corporis saltus, Ambros.: dah. vom mehr pantom. Tanze der Alten, motus Ionici, Hor.: dare motus Cereri, Tänze aufführen, Verg. – β) als Gegenstand der Diät, die Bewegung, Motion, motus post cibum, Cels.: ab omni motu corporis abstinere, Cels. – γ) als milit. t. t., eine Heeresbewegung, Schwenkung, ein Manöver, ut ad motus concursusque essent leviores, Nep. Iph. 1, 4.: multi per eos dies motus multique impetus hinc atque illinc facti (sunt), Liv. 3, 5, 1. – B) übtr.: 1) die sinnl. u. geistige Bewegung, Regung im Menschen, a) die sinnliche Bewegung, die Erregung, erregende Empfindung, omnes iucundum motum, quo sensus hilaretur, Graece ἡδονήν, Latine voluptatem vocant, Cic.: dulcem motum afferent, Cic. – b) die geistige Bewegung, Tätigkeit, Wirksamkeit, animorum motus voluntarii, Cic.: motus animorum duplices sunt, alteri cogitationis, alteri appetitus, Cic.: et animi et ingenii celeres quidam motus esse debent, Herz u. Verstand müssen ihre Kräfte mit Leichtigkeit gebrauchen können, Cic. – dah. insbes., α) die leidenschaftl. Bewegung, Erregung des Gemütes, die Gemütsbewegung, Aufregung, Leidenschaft, mit Genet. animi, Cic. u.a., u. ohne animi, zB. motus turbidus (störende), Cic.: motus animi nimii, Cic.: m. mentis meae, Unruhe meines Gemütes, Cic.: irritare in alqm potentiorum motus (Leidenschaften), Sen. – β) die Tätigkeit, Wirksamkeit des Denkvermögens, Verstandes, motus iste celer cogitationis, jene schnelle Beweglichkeit der Gedanken, jener schn. Gedankenflug, Cic.: ad alqd motu animi (Verstandestätigkeit) ac ratione uti, Cic.; vgl. Halm Cic. Sest. 143. p. 314. – γ) die Tätigkeit, Regung des Begehrens u. Willens, die Bewegung, αα) der Trieb, der Antrieb, sine motu animi et cogitatione, Cic.: est (carmen) magis artis et diligentiae quam incitationis et motus, Cic.: divino od. insano motu concita, Ov. – ββ) der Beweggrund, audisti consilii mei motus, Plin. ep. 3, 4, 9. – 2) die politische Bewegung, a) im guten Sinne, die Erhebung, Italiae magnificentissimus ille motus, Cic. de domo 142. – b) im üblen Sinne, die Bewegung, die Volksbewegung, Gärung, der Auflauf, Aufstand, die Unruhen, populi, Cic.: servilis, Liv.: civicus, Hor.: magnus et implacabilis (nicht zu beschwichtigende), Tac.: hic tantus motus rerum, bewegte Zeit, Cic. u. Tac.: domi motus orti, Liv.: intumescente motu, Tac.: motum afferre rei publicae, Cic. – 3) die Wendung nach der einen od. anderen Seite, der Wechsel, motum (Wechsel der politischen Strömung) non tantum impendere video, quantum tu aut vides aut ad me consolandum affers, Cic.: se quoque ad motus fortunae movere coepit, sich nach den Wendungen (Wechselfällen) des Gl. zu richten, den Mantel nach dem Winde zu hängen, Caes.
II) mit Rücksicht auf das Woher? A) das Hervortreiben; dah. als t. t. des Gartenbaues = der Trieb, Schuß der Pflanzen (griech. ορμή), tres esse motus in vite, seu potius in surculo, naturales: unum, quo germinet; alterum, quo floreat; tertium, quo maturescat, Colum. 4, 28, 2. – B) der Aufbruch, die Abreise, die Abfahrt, sub Aurorae primos excedere motus, Lucan. 4, 734: motus excepit futuros, Verg. Aen. 4, 297 (vgl. 299). – C) die Umwandlung, κίνησις 1) die politische, die Staatsumwälzung, Veränderung im Staate (griech. τῶν πολιτειῶν κίνησις), concussi orbis motus, Welterschütterung u. Umwälzung, Tac. hist. 1, 16: ut Persarum imperium magno motu (Stoß) concuterent magis quam affligerent, Curt. 4, 14 (54), 20. – 2) die rhetorische, u. zwar meton. = τρόπος, der umgewandte, figürliche Ausdruck, die Redewendung, der Tropus (bei Cicero immutatio verborum, immutata verba), Quint. 8, 5, 35 u. (bes.) 9, 1, 2.
См. также в других словарях:
στάσις — στάσῑς , στάσις placing fem acc pl (epic doric ionic aeolic) στάσις placing fem nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσις — εως, ἡ, ΜΑ βλ. στάση … Dictionary of Greek
στάσι — στάσις placing fem voc sg στάσῑ , στάσις placing fem dat sg (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσεσι — στάσις placing fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσεσιν — στάσις placing fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσιας — στάσις placing fem acc pl (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσιες — στάσις placing fem nom/voc pl (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσιν — στάσις placing fem acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάσιος — στάσις placing fem gen sg (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
στάση — η / στάσις, εως, ΝΜΑ 1. το να σταματά κάποιος ή κάτι, το να στέκεται ακίνητος, το σταμάτημα, η ακινησία (α. «στάση δέκα λεπτών» β. «οὐχ εὑρίσκει... στάσιν τῆς ἀναβάσεως», Γρηγ. Ναζ.) 2. άρνηση υπακοής στους νόμους ή στις αρχές, εξέγερση, ανταρσία … Dictionary of Greek
ιππόστασις — ἱππόστασις, ἡ (Α) 1. ιπποστάσιο* 2. φρ. α) «Ἀελίου κνεφαία ίππόστασις» ο σκοτεινός στάβλος τού Ηλίου, δηλαδή η δύση, Ευρ. β) «Ἕω φαεννὰς Ἡλίου θ ἱπποστάσεις» ο φωτεινός στάβλος τών αλόγων τού Ηλίου, δηλαδή η ανατολή, (Ευρ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < ἱππ(ο)… … Dictionary of Greek