-
1 ὑβρίζω
ὑβρίζω, fut. ὑβριῶ, bei Ar. Eccl. 666 auch ὑβριεῖται in ders. Bdtg, 1) intrans., übermüthig, frech sein, reden, handeln, freveln; ὑβρίζοντες ὑπερφιάλως δοκέουσιν δαίνυσϑαι κατὰ δῶμα, Od. 1, 227; οἵ τέ μοι ὑβρίζοντες ἀτάσϑαλα μηχανό-ωνται, 3, 207; ἀλλὰ μάλ' ὑβρίζεις, καί τοι νόος ἐστὶν ἀπηνής, 18, 381, u. öfter; Tragg., z. B. ἐνταῦϑα νῦν ὕβριζε Aesch. Prom. 82; – εἰς τοὺς ϑεούς, Ar. Nubb. 1489; Eur. Hec. 1257 u. öfter; εἰς τὴν πατρίδα, Isocr. 4, 111; εἰς τὴν πόλιν, Dem. 59, 107; Lys. 20, 3; εἰς παῖδα, Aesch. 1, 15 (s. unten 2 u. ὕβρις); vgl. Dem. 21, 47; Sp., wie Plut. Sol. 11, der auch πρός τινα verbindet; ὅσα λόγῳ καὶ ὅσα ἔργῳ περὶ ϑεοὺς ὑβρίζει τις λέγων ἢ πράττων, Plat. Legg. X, 885 b; Conv. 174 b. – Ueberh. im Ggstz von σωφρονεῖν, wie Xen. Cyr. 8, 1, 30; seinen Lüften und Begierden sich zügellos hingeben, über das rechte Maaß hinausgehen in Worten u. Werken; bes. von jedem aus Ueberfluß u. Uebermacht entspringenden Uebermuth u. der damit verbundenen Hoffarth u. Verachtung göttlicher und menschlicher Rechte. – Auch von Thieren, die sich unbändig gebehrden, weil ihnen zu wohl ist, von stößigen Ochsen, ausschlagenden Pferden, springenden Eseln u. dgl.; Her. 4, 129; Xen. Cyr. 7, 5, 62; VLL. erkl. σκιρτᾶν; vgl. Koen Greg. p. 542. – Selbst von leblosen Dingen, z. B. vom üppigen Treiben der Pflanzen, vom Gähren des Weins, Ael. H. A.; vom Uebertreten der Ströme, z. B. bei Her. 1, 189, wo es einem heiligen Pferde den Untergang bringt. – 2) trans., Einen übermüthig, frech behandeln, ihn mißhandeln ( εἴς τινα u. τινὰ ὑβρίζειν unterscheidet Luc. Soloec. 10); ἡμέας ὑβρίζοντες, Il. 11, 695, wie Od. 20, 370; Aesch. Prom. 972; Soph. οὔτοι σ' Ἀχαιῶν, οἶδα, μήτις ὑβρίσῃ στυγναῖσι λώβαις, Ai. 557; Eur. Or. 436 u. öfter; u. in Prosa: Lys. 1, 4; ὡραῖον ὄντα, 14, 26, von sinnlicher Ausschweifung, schänden, vgl. das Gesetz Aesch. 1, 15 u. ὕβρις; auch der accus. der Sache, des Frevels, den man verübt, ὕβριν ὑβρίζειν, Eur. Suppl. 528 u. öfter; ὕβριζ' ὑβρισμοὺς οὐκ ἐναισίους ἐμοί, Aesch. frg. 166; ὕβριν ὑβρίζειν εἰς τοὺς οἰκέτας, Plat. Legg. VI, 777 d; ὑβρίσας τάδε, Her. 3, 118; ἀδικήματα ὑβρίζειν εἴς τινα, 6, 87; πρός τινα, Dem.; daher auch mit doppeltem accus., Soph. ἥτις τοιαῠτα τὴν τεκοῦσαν ὕβρισεν, El. 603; vgl. Eur. El. 264; Xen. An. 6, 2, 2; pass., οἷον ὑβρίσϑην ἄρα, Soph. Ai. 360; El. 780; Ar. τάλαιν' ἐγὼ τῆς ὕβρεος ᾑς ὑβρίζομαι, Plut. 1044; ὕβρισμαι, ich bin gemißhandelt worden, Dem. Mid. 7; ὑβρίζεσϑαι τὰς γνάϑους, durch Ohrfeigen, Ar. Th. 903; bei Xen. Cyr. 5, 4, 35 von Eunuchen, verstümmelt sein; ὑβριζόμενος ἀποϑνήσκει, er stirbt an Mißhandlungen, An. 3, 1, 13; στολὴ οὐδέν τι ὑβρισμένη, ein in keiner Beziehung mit Prunk überladenes Kleid, Cyr. 2, 4, 5.
-
2 ὑβρίζω
ὑβρίζω, (1) intrans., übermütig, frech sein, reden, handeln, freveln; seinen Lüsten und Begierden sich zügellos hingeben, über das rechte Maß hinausgehen in Worten u. Werken; bes. von jedem aus Überfluß u. Übermacht entspringenden Übermut u. der damit verbundenen Hoffart u. Verachtung göttlicher und menschlicher Rechte. Auch von Tieren, die sich unbändig gebärden, weil ihnen zu wohl ist, von stößigen Ochsen, ausschlagenden Pferden, springenden Eseln. Selbst von leblosen Dingen, z. B. vom üppigen Treiben der Pflanzen, vom Gähren des Weins; vom Übertreten der Ströme, wo es einem heiligen Pferde den Untergang bringt; (2) trans., einen übermütig, frech behandeln, ihn mißhandeln; ὡραῖον ὄντα, von sinnlicher Ausschweifung: schänden; auch der accus. der Sache, des Frevels, den man verübt; ὕβρισμαι, ich bin gemißhandelt worden; ὑβρίζεσϑαι τὰς γνάϑους, durch Ohrfeigen; von Eunuchen: verstümmelt sein; ὑβριζόμενος ἀποϑνήσκει, er stirbt an Mißhandlungen; στολὴ οὐδέν τι ὑβρισμένη, ein in keiner Beziehung mit Prunk überladenes Kleid -
3 περι-υβρίζω
περι-υβρίζω, das verstärkte ὑβρίζω, sehr mißhandeln, sehr verhöhnen; τοιαῠτα περιύβριζεν αὐτοὺς ἐν μέρει, Ar. Vesp. 1319, wo die Erkl. σκώπτων ἀγροίκως folgt; vgl. Thesm. 535; oft Her. im pass., 1, 114. 2, 152 u. sonst, ταῠτα περιυβρίσϑαι 3, 137; ἃ περιύβρισμαι πρὸς τούτου, Luc. bis accus. 33; δούλους, Plut. de educ. lib. 10.
-
4 προς-υβρίζω
προς-υβρίζω, noch dazu, noch mehr beschimpfen, mißhandeln; τοὺς νόμους, Dem. 21, 32; προςυβρισϑῆναι, 54, 40.
-
5 προς-εν-υβρίζω
προς-εν-υβρίζω, noch dazu schmählich behandeln, im pass., Pol. 4, 4, 2.
-
6 παρ-υβρίζω
παρ-υβρίζω, schmählich behandeln, Sp.
-
7 συν-υβρίζω
συν-υβρίζω, mit Andern, gemeinsam schmählich behandeln, Plut. Symp. 2, 1, 4.
-
8 καθ-υβρίζω
καθ-υβρίζω, übermüthig, frech behandeln, beleidigen, beschimpfen, mißhandeln; τινός, Soph. O. C. 964 Phil. 1348; τινά, σὲ καὶ τὰ σά Soph. El. 512; πλεῖστα χώραν Eur. Rhes. 500; καϑυβρίσαι πολλὰ τὴν χώραν Plut. Rom. 23; a. Sp.; τινί, τοῖς σοῖς ἄχεσι Soph. Ai. 153, στρατῷ Her. 1, 212, τοῖς ἄνϑεσι. Plut. Symp. 7, 8, 4, ϑυσίᾳ Paus. 4, 27, 1; εἴς τινα, D. Hal. 11, 2; absolut, αἱ πόλεις, κἂν εὖ τις οἰκῇ, ῥᾳδίως καϑύβρισαν, neigen zum Uebermuth u. Frevel hin, Soph. O. C. 1532.
-
9 δι-υβρίζω
δι-υβρίζω, verstärktes simplex, Ios.
-
10 ἀφ-υβρίζω
-
11 ἀνθ-υβρίζω
ἀνθ-υβρίζω, dagegen, gegenseitig mißhandeln, beleidigen, Plut. Pericl. 26, oft; Luc. D. Mar. 3. – Pass., Eur. Phoen. 620.
-
12 ἐφ-υβρίζω
ἐφ-υβρίζω, sich übermüthig gegen Jem. betragen, ihn schmähen u. beschimpfen; absol., Il. 9, 368 u. Sp.; ἐφύβριζον ἄλλα τε καὶ εἰ ἥκοιεν, sie höhnten auf andere Weise u. durch die Frage, ob, Thuc. 6, 63; ϑανόντι Soph. Ai. 1364; ὃς τὰ δεινὰ τῇδ' ἐφυβρίζει πόλει Eur. Phoen. 180; Plut.; – εἴς τινα, Eur. Andr. 625; – τινά, Eur. Heracl. 948; Plut. z. B. τὴν ἀμαϑίαν, verhöhnen, de gen. Socr. 7; κελαινώπαν ϑυμὸν ἐφυβρίζει ἀνήρ, er zeigt höhnend sein schwarzes Herz, Soph. Ai. 934. – Pass., μὴ 'φυβρίζεσϑαι νεκρούς Eur. Phoen. 1663.
-
13 ἐν-υβρίζω
ἐν-υβρίζω, Einem übermüthig, schmählich begegnen, ihn mißhandeln, τινά τινι, womit, Soph. Phil. 342; absolut, Ar. Ih. 719; ἐν τοῖς ἐμοῖς κακοῖς Eur. El. 68; τινί, Pol. 10, 26, 3 u. öfter, u. a. Sp.; εἴς τινα, Ach. Tat. 6, 12; ὕβριν πᾶσαν, alle Schmach anthun, Hdn. 1, 13, 11. – Pass., gemißhandelt werden, Ath.
-
14 ἐξ-υβρίζω
ἐξ-υβρίζω, in Uebermuth, Frechheit ausbrechen, übermüthig u. ausgelassen werden, Her. 4, 146; von einem aufrührerischen Lande, 7, 5; εὐπραγίαις Thuc. 1, 84; εἴ τις τῶν σατραπῶν ὑπὸ πλούτου καὶ πλήϑους ἀνϑρώπων ἐξυβρίσειεν Xen. Cyr. 8, 6, 1; οὐκ ἂν ἐς τόδε ἐξύβρισαν, sie würden nichr so übermüthig geworden sein, Thuc. 3, 39; Plat. Legg. III, 691 c, τάδ' ἐξυβρίζει, diese Schmähungen stößt sie aus, Soph. El. 285; πλείω περὶ τοὺς ϑεούς, sich an den Göttern vergehen, Lys. 2, 9; εἴς τινα, seinen Muthwillen an Einem auslassen, ihn schmähen u. mißhandeln, Luc. fugit. 18 u. a. Sp.; auch τινά, Anton. Lib. 12. Pass. τὰ ἐξυβρισμένα, das Verachtete, Longin. 43, 5. – Von Pflanzen, üppig, geil wachsen, Theophr., Plut., wie σώματα ἐξυβρίζοντα Plat. Legg. III, 691 c.
-
15 ἐγ-καθ-υβρίζω
ἐγ-καθ-υβρίζω τρυφαῖς, schwelgen in, Eur. Tr. 997.
-
16 ὑπερ-υβρίζω
ὑπερ-υβρίζω, übermäßig beschimpfen, mißhandeln, D. C. 59, 4.
-
17 contumelior
contumēlior, ārī (contumelia) = ἀντιμάζω, ὑβρίζω, beschimpfen, entehren, Gloss. u. spät. Eccl.
-
18 iniurio
iniūrio, āvī, ātum, āre (iniuria) = ὑβρίζω (Gloss.), gewalttätig behandeln, Lucil. sat. 2, 3 M. (Marx 57* liest inpuratum). Cassiod. var. 10, 30, 6 u. 12, 11, 1 u. Eccl.
-
19 παρ-οινέω
παρ-οινέω, beim Wein sich schlecht betragen, παροινήσας καὶ ὀργισϑείς, Plat. Euthyphr. 4 c u. A.; εἴς τινα, Ar. bei Ath. X, 422 e; ὕβρει καὶ ἀκολασίᾳ παροινῶν εἰς ἄνδρα πρεσβύτην, Antiph. 4 α 6, vgl. 2 α 4; überhaupt liederlich leben, wie ein Trunkner, καὶ ἐκβακχεύεσϑαι, Plut. def. orac. 50. – Auch τινά, Einen schlecht behandeln in der Trunkenheit u. überh. mißhandeln, Dem. 54, 4; = ὑβρίζω, Plut. Alc. 38; daher pass., παροινουμένη γυνή Dem. 19, 198, u. Sp. – Imperf. ἐπαρῴνουν, Dem. 54, 4, mit der v. l. ἐπαροίνουν, u. perf. πεπαρῴνηκεν, Aesch. 2, 154; ἐπαρῴνησα, Xen. An. 5, 8, 4; attisch nach Moeris; παρῳνήϑη, Dem. 22, 63, v. l. ἐπαρῳνήϑη; aor. παρῴνησα, ἐπαρῴνησα, Sp., vgl. Lob. Phryn. 154.
-
20 φλεγυάω
- 1
- 2
См. также в других словарях:
υβρίζω — ὑβρίζω, ΝΜΑ, και δωρ. τ. ὑβρίσδω Α εκφέρω ύβρεις, προσβάλλω την τιμή ή την αξιοπρέπεια κάποιου με λόγια ή με πράξεις νεοελλ. 1. βρίζω 2. εκστομίζω λόγια ή προβαίνω σε εκδηλώσεις αντίθετες με τον οφειλόμενο σεβασμό σε κάτι («υβρίζουν τα θεία») αρχ … Dictionary of Greek
ὑβρίζω — ὑ̱βρίζω , ὑβρίζω wax wanton pres subj act 1st sg ὑ̱βρίζω , ὑβρίζω wax wanton pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
υβρίζω — βλ. βρίζω … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
ὑβρίζοντ' — ὑ̱βρίζοντα , ὑβρίζω wax wanton pres part act neut nom/voc/acc pl ὑ̱βρίζοντα , ὑβρίζω wax wanton pres part act masc acc sg ὑ̱βρίζοντι , ὑβρίζω wax wanton pres part act masc/neut dat sg ὑ̱βρίζοντι , ὑβρίζω wax wanton pres ind act 3rd pl (doric)… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὕβρισ' — ὕβρισι , ὕβρις wanton violence fem dat pl (epic doric ionic aeolic) ὕ̱βρισα , ὑβρίζω wax wanton aor ind act 1st sg ὕ̱βρισο , ὑβρίζω wax wanton plup ind mp 2nd sg ὕ̱βρισο , ὑβρίζω wax wanton perf imperat mp 2nd sg ὕ̱βρισε , ὑβρίζω wax wanton aor… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὑβρίζετ' — ὑ̱βρίζετο , ὑβρίζω wax wanton imperf ind mp 3rd sg ὑ̱βρίζετε , ὑβρίζω wax wanton imperf ind act 2nd pl ὑ̱βρίζετε , ὑβρίζω wax wanton pres imperat act 2nd pl ὑ̱βρίζετε , ὑβρίζω wax wanton pres ind act 2nd pl ὑ̱βρίζεται , ὑβρίζω wax wanton pres ind … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὑβρίζετον — ὑ̱βρίζετον , ὑβρίζω wax wanton imperf ind act 2nd dual ὑ̱βρίζετον , ὑβρίζω wax wanton pres imperat act 2nd dual ὑ̱βρίζετον , ὑβρίζω wax wanton pres ind act 3rd dual ὑ̱βρίζετον , ὑβρίζω wax wanton pres ind act 2nd dual ὑ̱βρίζετον , ὑβρίζω wax… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὑβρίσθην — ὑ̱βρίσθην , ὑβρίζω wax wanton plup ind mp 3rd dual ὑ̱βρίσθην , ὑβρίζω wax wanton aor ind pass 3rd pl (epic doric aeolic) ὑ̱βρίσθην , ὑβρίζω wax wanton aor ind pass 1st sg ὑ̱βρίσθην , ὑβρίζω wax wanton aor ind pass 3rd pl (epic doric aeolic)… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
παρύβριζον — παρύ̱βριζον , παρά ὑβρίζω wax wanton imperf ind act 3rd pl παρύ̱βριζον , παρά ὑβρίζω wax wanton imperf ind act 1st sg παρύ̱βριζον , παρά ὑβρίζω wax wanton imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) παρύ̱βριζον , παρά ὑβρίζω wax wanton imperf ind act… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὑβρισμέν' — ὑ̱βρισμένα , ὑβρίζω wax wanton perf part mp neut nom/voc/acc pl ὑ̱βρισμένε , ὑβρίζω wax wanton perf part mp masc voc sg ὑ̱βρισμέναι , ὑβρίζω wax wanton perf part mp fem nom/voc pl ὑ̱βρισμένᾱͅ , ὑβρίζω wax wanton perf part mp fem dat sg (doric… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὑβρίζεσθε — ὑ̱βρίζεσθε , ὑβρίζω wax wanton imperf ind mp 2nd pl ὑ̱βρίζεσθε , ὑβρίζω wax wanton pres imperat mp 2nd pl ὑ̱βρίζεσθε , ὑβρίζω wax wanton pres ind mp 2nd pl ὑ̱βρίζεσθε , ὑβρίζω wax wanton imperf ind mp 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)