-
1 φθονέω
A , JHS46.45 (Athens, iii/iv A.D.), AP5.303, 7.607 (Pall.), Nonn.D.3.159:—[voice] Med., [tense] fut. in pass. senseφθονήσομαι D.47.70
:—[voice] Pass., futφθονηθήσομαι X.Hier.11.15
: [tense] aor.ἐφθονήθην E.El.30
, X.Mem.4.2.33, etc.: [tense] pf. part.ἐφθονημένος J.AJ6.11.10
, Vett.Val.330.2: ([etym.] φθόνος):— bear ill-will or malice, grudge, be envious or jealous,I abs.,εἴ περ γὰρ φθονέω τε καὶ οὐκ εἰῶ διαπέρσαι, οὐκ ἀνύω φθονέουσα Il.4.55
,56; κρείττων δόξα τῶν φθονούντων too high for envy, D.3.24; εἰ πέφυκε φθονεῖν τὸ θεῖον (cf.φθονερός 1.2
) Arist.Metaph. 982b32: c. acc. etinf., οὔτε τινὰ φθονέω δόμεναι I do not grudge that any should give thee, Od. 18.16;οὐ φθονῶ σ' ὑπεκφυγεῖν S.Ant. 553
; ;ἐφθόνησαν [οἱ θεοὶ] ἄνδρα ἕνα βασιλεῦσαι Hdt.8.109
; ἔφη (sc. ὁ Σωκράτης)φθονεῖν τοῦς ἐπὶ ταῖς φίλων εὐπραξίαις ἀνιωμένους X.Mem.3.9.8
; .2 c. dat. pers.,πτωχὸς πτωχῷ φθονέει καὶ ἀοιδὸς ἀοιδῷ Hes.Op.26
;οὐ φ. ἀγαθοῖς Pi. P.3.71
; ;τισὶ φ. καὶ δυσμενῶς ἔχειν Isoc.12.241
, cf. 8.13; freq. with part. added, φ. τινὶ εὖ πρήσσοντι to envy him for his good fortune, Hdt.7.236, 237;παιδικοῖς φ. οὐσίαν κεκτημένοις Pl.Phdr. 240a
, cf. Lys.27.11; without a Noun expressed, καλῶς πράττουσι, πλουτοῦντι φ., Isoc.1.26, Lys.21.15, etc.: c. dat. rei,φ. τοῖς ἀγαθοῖς τινος X.Cyr.2.4.10
(v.l. ἐπὶ τοῖς ἀγ., cf. Isoc. 1.26;ἐφ' οἷς ἕτεροι ποιήσαντες ἐτιμήθησαν φ. D.20.151
): c. gen. rei, ; οὐδέ τί σε χρὴ ἀλλοτρίων φθονέειν to be envious because of other men's goods Od.18.18: c. dat. pers. et gen. rei, bear a grudge against a person on account of a thing, E.HF 1309.3 resent, c. gen.,τῆς δοκήσεως τῶν κερδῶν Th.3.43
: c. dat. rei, feel righteous indignation at,ταῖς εὐπραγίαις τινῶν Isoc.8.124
; also c. dat. pers., Id.4.184, D.28.18.b φ. τινὶ folld. by ει .., or ἐάν .. take it ill or amiss that.., Hdt.3.146, X.HG2.4.29; μή μοι φθονήσητ', ει .. Ar.Ach. 496: abs., φ. ἐάν τις .. Lys.3.9; φθονεῖς ἄπαις οὖσ', εἰ .. E. Ion 1302; also φ. τινὶ ὅτι .., X.Cyr.3.1.39; φ. ὅτι .. Lys. 24.3, dub.l. in 18.16.II refuse from feelings of envy or ill-will, grudge, c. inf.,οὐκ ἂν φθονέοιμι ἀγορεῦσαι Od.11.381
;μὴ φθόνει κιρνάμεν Pi.I.5(4).24
;φράσαι E.Med.63
;σαυτὸν ἐπιδοῦναι Ar.Th. 249
; μὴ φθονήσῃς is freq. in dialogue, do not refuse to do a thing,μὴ φ. διδάξαι Pl.R. 338a
, cf. Hp.Mi. 372e, Smp. 223a; alsoμὴ φθόνει μοι ἀποκρίνασθαι Id.Grg. 489a
; μὴ φθονήσῃς alone, Id.Prt. 320c; ;οὐδενὶ πώποτε ἐφθόνησα Id.Ap. 33a
: c. part.,μηδέ μοι φθόνει λέγων A.Th. 480
(nisi leg. λόγων): c. acc. et inf.,τί φθονέεις.. ἀοιδὸν τέρπειν; Od.1.346
: c. dat. et inf.,τῇ δ' οὐκ ἂν φθονέοιμι.. ἅψασθαι 19.348
; .2 grudge, refuse to grant a thing,φθονήσας μήτ' ἀπ' οἰωνῶν φάτιν, μήτ' εἴ τινα.. μαντικῆς ἔχεις ὁδόν S.OT 310
: c. dat. pers. et gen. rei,οὔ τοι ἡμιόνων φθονέω Od.6.68
; (lyr.), cf. E.Hec. 238;μή μοι φθονήσῃς τοῦ μαθήματος Pl.Euthd. 297b
, cf. X.Cyr.8.4.16;φ. τοῖς ἑαλωκόσι τῆς σωτηρίας Plb.6.58.5
: c. gen. rei only, to be grudging of a thing, πέπλων, καρποῦ, E.HF 333, Pl.Mx. 238a; μηδ' ὀλίγης φθονέσῃς γαίης JHS l. c.III [voice] Pass., to be envied or begrudged, Hdt.3.52, S.Fr. 188, E.El.30;διὰ σοφίαν φ. ὑπό τινος X.Mem.4.2.33
;ἐπ' ἐσθλοῖς E.Fr. 814
(lyr.);φθονηθέντα ὑπὸ Μοίρης JRS18.30
([place name] Phrygia): c. gen., to be grudged a thing,φ. τοῦ γάμου ὑπὸ δαιμονίου τινός Plu.2.772b
.
См. также в других словарях:
εφθονημένως — ἐφθονημένως (Α) επίρρ. φθονερά. [ΕΤΥΜΟΛ. Επίρρ. σχηματισμένο από τη μτχ. παθ. παρακμ. εφθονημένος τού ρ. φθονώ] … Dictionary of Greek
