-
1 ἀμφι-κύπελλον
ἀμφι-κύπελλον, Hom. nur mit δέπας verbunden; ein Doppelbecher, der auf beiden Seiten einen Becher bildet, so daß der Fuß wieder ein Becher ist, ähnlich ἀμφίϑετος φιάλη; s. Aristot. H. A. 9, 40 u. Buttmann Lexil. 1, 160 vgl. Ath. XI, 482 e; – plur. δέπα ἀμφικύπελλα Od. 20, 153; sonst nur in der Form δέπας ἀμφικύπελλον, meist Versende, Iliad. 1, 584. 6, 220. 9, 656. 23, 219. 656. 663. 607. 699 Od. 3, 63. 13, 57. 15, 102. 120, mitten im Verse Od. 8, 89. 22, 86.
-
2 ἀμφικύπελλον
ἀμφι-κύπελλον, δέπας: double-cupped goblet, whose base is bowl-shaped and adapted to drink from. Cf. ἀμφίθετος. (The above is the explanation of Aristotle, Hist. An. xix., 40; but no specimens of the form described have been found amongst antique remains or representations.)A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ἀμφικύπελλον
-
3 ἀμφικύπελλον
ἀμφι-κύπελλον, ein Doppelbecher, der auf beiden Seiten einen Becher bildet, so daß der Fuß wieder ein Becher ist -
4 κῠπελλον
κῠ́πελλονGrammatical information: n.Meaning: `big-bellied drinking vessel, beaker, goblet' (Il.);Other forms: Note κύφελλα `hollows of the ears' (Lyc.).Dialectal forms: Myc. [ku]pera? [uncertain]Compounds: Some compp., notably ἀμφι-κύπελλον n. adj. of δέπας (Hom.), litt. "with beakers at both sides (or round about)", i.e. `doublebeaker', i.e. `two beakers joined with the foot' (?); acc. to Aristarchus (EM 90, 43; cf. Ath.11,783b) `double-handled'; cf. Kretschmer Glotta 20, 248, Brommer Herm. 77, 358f., 366.Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]Etymology: Acc. to a spokesman in Ath. 11, 483 a κύπελλον was known to both Cyprians and Cretans; cf. Bowra JournofHellStud. 54, 73. Without the prob. suffixal ελλο -, which could be a combination of λ- and ιο- suffixes (cf. Chantraine Formation 253, also Schwyzer 483), we can connect κύπη τρώγλη H. with agreements in Lat. cūpa `vat, ton', Skt. kū́pa- m. `pit, hole, source' etc., s. in W.-Hofmann s. 2. cūpa, further Mayrhofer s. kū́paḥ. - Cf. also κυφός. - Fur. 171 compares κυπη `ship, hut, hole' (H.), κύβος.. τρύβλιον. (H.), κύμβη `beaker', κύμβος `beaker'; also Fur. 284. The word was prob. Pre-Greek but it concerns a widespread `Wanderwort'. The `suffix' - ελλο- rather continues -aly-.Page in Frisk: 2,51Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > κῠπελλον
-
5 δέπας
δέπας, αος, τό, der Becher. Oft bei Homer, in folgenden Formen: nominativ. δέπας, Iliad. 16, 225; accusativ. δέπας, Iliad. 16, 254; dativ. δέπαϊ, Odyss. 3, 41; dativ. δέπαι oder δέπα' oder δέπᾳ Odyss. 10, 316, vgl. Scholl.; dativ. plural. δεπάεσσιν, Iliad. 4, 3; dativ. plural. δέπασσιν Iliad. 15, 86; genitiv. plural. δεπάων Iliad. 7, 480; accusativ. plural. δέπι, kurzes α, der folgende Buchstabe ein Vocal, also zweifelhaft, ob an sich kurz: Odyss. 15, 466 ἠμὲν δέπα ἠδὲ τραπέζας; Odyss. 19, 62 ἠδὲ τραπέζας | καὶ δέπα, ἔνϑεν ἄρ' ἄνδρες ὑπερμενέοντες ἔπινον; Odyss. 20, 153 καϑήρατε δὲ κρητῆρας | καὶ δέπα ἀμφι | κύπελλα τετυγμένα. Das δέπας ist bei Homer wohl überall, wo der Stoff bezeichnet wird, golden, s. z. B. Odyss. 3, 41. 18, 121 Iliad. 6, 220. 23, 196; ein δέπας ἐκ κεράμοιο unter der Ausrüstung des »weisen Cynikers« Antiphil. Byz. 14 ( Plan. 333); Timoth. Cycl. bei Athen. 11, 13 ἓν δέπας κίσσινον μελαίνας σταγόνος ἀμβρότας, ἀφρῷ βρυάζον. Das δέπας, ein Becher zum Trinken, ist bei Homer verschieden vom κρατήρ, dem Mischbecher; ausnahmsweise mischt man in dem sehr großen δέπας des Nestor Iliad. 11, 632 für zwei Personen einen Trank ( κυκειῶ), welchen beide denn auch gleich aus eben diesem δέπας trinken. So erzählt Odysseus auch von der Kirke Odyss. 10, 316 τεῠξε δέ μοι κυκεῶ χρυσέῳ δέπαι, ὄφρα πίοιμι, ἐν δέ τε φάρ μακον ἧκε, also für eine Person. Vgl. über das δέπας des Nestor Lehrs Aristarch. p. 199. Von dem ἄλεισον ist das δέπας nicht verschieden, vgl. Odyss. 3, 41 δέπαϊ u. vs. 46. 51. 63 δέπας mit vs. 50. 53 ἄλεισον; eben so Odyss. 22, 17 δέπας mit vs. 9 ἄλεισον; Athen. 11, 24. Auch κύπελλον bedeutet dasselbe wie δέπας, vgl. Iliad. 24, 285 δέπαϊ mit vs. 305 κύπελλον. Ueber δέπας ἀμφικύπελλον f. s. v. ἀμφικύπελλον. Was die Etymologie von δέπας betrifft, so leitet Curtius Grundzüge der Griech. Etymol. 1, 199 δέπας von der Wurzel Δαπ- her, »theilen«, verwandt δάπτειν, δεῖπνον (entstanden aus δέπινον), so daß das Wort ursprünglich nicht das Gefäß, sondern den in ihm enthaltenen Wein bezeichnet hätte, »ein Maaß«, »eine Portion«; vom Inhalte wäre das Wort auf das Gefäß erst übertragen. Zu dieser Ansicht paßt sehr gut der Homerische Ausdruck δέπας οἴνου, Iliad. 18, 545 τοῖσι δ' ἔπειτ' ἐν χερσὶ δέπας μηλιηδέος οἴνου δόσκεν ἀνὴρ ἑπιών, Odyss. 3, 51 ἐν χερσὶ τίϑει δέπας ἡδέος οἴνου, Odyss. 8, 70 πὰρ δ' ἐτίϑει κάνεον καλήν τε τράπεζαν, πὰρ δὲ δέπας οἴνοιο; doch ist dieser Ausdruck auch wenn δέπας ursprünglich das Gefäß bezeichnet nicht ohne Homerische Analogieen, vgl. Odyss. 9, 196 αἴγεον ἀσκὸν μέλανος οἴνοιο, Odyss. 9, 346 κισσύβιον μετὰ χερσὶν ἔχων μέλανος οἴνοιο; und so könnte man auch an eine Ableitung von der Wurzel Δεκ- denken, δέχομαι, δέπας entstanden aus δέκας, der Becher, den man in die Hand nimmt, der Handbecher, zum Trinken, im Gegensatze zum κρατήρ, dem großen Becher, der stehn bleibt und nur zum Mischen dient. – Nach Griechischen Dichtungen fuhr Helios des Nachts in einem goldenen δέπας von Westen nach Osten durch den Okeanos, s. Pisander, Stesichorus, Antimachus, Aeschylus, Pherecydes bei Athen. 11, 38 u. 39. Theolytos nannte das Fahrzeug einen λέβης, eben so der Dichter der Titanomachie, Panyasis eine φιάλη, Mimnermus eine εὐνή, s. Athen. l. c.; wo es aber δέπας heißt, dachten die Griechen im strengsten Sinne des Wortes an einen freilich wohl ziemlich großen Trinkbecher an ein ποτήριον, s. Athen. l. c. und 11, 16, keineswegs etwa an einen »Nachen« oder »Kahn«, der aus irgend welchen Gründen δέπας nur benannt worden sei.
См. также в других словарях:
αμφικύπελλος — ἀμφικύπελλος, ον (Α) 1. στον Όμηρο πάντοτε στη φρ. «δέπας ἀμφικύπελλον», τέτοιο δηλ. που να αποτελεί κύπελλο και στην κορυφή και στη βάση του 2. κατά τον Αρίσταρχο, έτσι ονομάζεται το κύπελλο που έχει δύο λαβές. [ΕΤΥΜΟΛ. < ἀμφι * + κύπελλον] … Dictionary of Greek