Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

स्कन्दवर्मन्

  • 1 दवर


    davara
    davaraka
    m. a string Jain.

    Sanskrit-English dictionary > दवर

  • 2 आनन्दवर्धन


    ā-nandá-vardhana
    mfn. enhancing enjoyment R. ;

    m. N. of a poet Rājat.

    Sanskrit-English dictionary > आनन्दवर्धन

  • 3 कन्दवर्धन


    kanda-vardhana
    m. the esculent root of Amorphophallus Campanulatus

    Sanskrit-English dictionary > कन्दवर्धन

  • 4 गुदवर्त्मन्


    gudá-vartman
    n. the anus L.

    Sanskrit-English dictionary > गुदवर्त्मन्

  • 5 नन्दवर्धन


    nánda-rāma
    nánda-lāla
    nánda-vardhana
    nánda-ṡarman
    m. N. of authors Cat.

    Sanskrit-English dictionary > नन्दवर्धन

  • 6 नलयादवराघवपाण्डवीय


    nala-yādava-rāghava-pāṇḍavīya
    nala-varṇana
    n. N. of 2 poems

    Sanskrit-English dictionary > नलयादवराघवपाण्डवीय

  • 7 यादवराघवपाण्डवीय


    yādava-rāghava-pāṇḍavīya
    yādava-rāghavīya
    n. N. of two poems

    Sanskrit-English dictionary > यादवराघवपाण्डवीय

  • 8 यादवराघवीय


    yādava-rāghava-pāṇḍavīya
    yādava-rāghavīya
    n. N. of two poems

    Sanskrit-English dictionary > यादवराघवीय

  • 9 यादवराय


    yādava-rāya
    m. N. of a king Inscr.

    Sanskrit-English dictionary > यादवराय

  • 10 स्कन्दवर्मन्


    skandá-varman
    m. N. of various kings Inscr.

    Sanskrit-English dictionary > स्कन्दवर्मन्

  • 11 यादव


    yādava
    mf (ī)n. (fr. yadu) relating to orﾠ descended from Yadu MBh. Kāv. etc.;

    m. a descendant of Yadu ( alsoﾠ pl.) ib. ;
    N. of Kṛishṇa L. ;
    N. of various authors (cf. comp.) Cat. ;
    (ī) f. a female descendant of Yadu MBh. Hariv. ;
    N. of Durgā L. ;
    n. a stock of cattle L. ;
    - यादवकोश
    - यादवगिरि
    - यादवचम्पू
    - यादवपण्डित
    - यादवपुत्र
    - यादवप्रकाश
    - यादवराघवपाण्डवीय
    - यादवराघवीय
    - यादवराय
    - यादवव्यास
    - यादवशार्दूल

    Sanskrit-English dictionary > यादव

  • 12 अवरुह् _avaruh

    अवरुह् 1 P.
    1 To descend, alight, go down to; कूपम् पन्थानम् &c.; come down (in general); to dismount, get down; यानासनस्थश्चैवैनमवरुह्याभिवादयेत् Ms.2.22; R.4. 8; Bk.8.14; so प्रासादात्, वृक्षाग्रात्; ऐश्वर्यात् अवरूढः come down from, bereft of, prosperity.
    -2 To approach; अचिरादवरोत्स्यसि Bhāg.3.33.1. -Caus. रोहयति or रोपयति
    1 To cause to descend or alight; तामवारोहयत् R.1.54; helped her down; to bring down, or set down; तां सरस्तीरे$वरोप्य Dk.139; वृक्षाद्धनूंषि, गाण्डीवम् &c.
    -2 To lower, lessen, reduce; Ms.1.82.
    -3 To plant (as trees).
    -4 To depose, dethrone, dismiss, remove (as from a throne &c.); मया$धिकाराभ्यामवरोप्य Mu.3; चाणक्यं साचिव्यादवरोपयेत्.

    Sanskrit-English dictionary > अवरुह् _avaruh

  • 13 अनवब्रव _anavabrava

    अनवब्रव a. [अवब्रू-अच् न वचादेशः न. त.] Irreproach- able, not open to censure (अपवादवर्जित); speaking authoritatively; विजेषकृदिन्द्र इवानवब्रवः Rv.1.84.5.

    Sanskrit-English dictionary > अनवब्रव _anavabrava

  • 14 अवरोपित _avarōpita

    अवरोपित p. p.
    1 Uprooted.
    -2 Deprived of, curtail- ed.
    -3 Diminished, lost.
    -4 Dethroned, bereaved of; पुराहं वालिना राम राज्यात्स्वादवरोपितः Rām.4.8.32.
    -5 Lowered, lessened; इतरेष्वागमाद्धर्मः पादशस्त्ववरोपितः Ms.1.82.

    Sanskrit-English dictionary > अवरोपित _avarōpita

  • 15 अवरोहिन् _avarōhin

    अवरोहिन् a. Descending. m. (
    ही<) N. of the Indian fig-tree (वट).
    -णी A particular condition (दशा) brought about by a particular position of the stars उच्चाङ्गपञ्चमस्थस्य दशा स्यादवरोहिणी । तस्यामल्पमवाप्नोति फलं क्लेशाच्छुभं नरः ॥. Jyotiṣa

    Sanskrit-English dictionary > अवरोहिन् _avarōhin

  • 16 उद्वृत् _udvṛt

    उद्वृत् 1 Ā.
    1 To go upwards, ascend.
    -2 To fly asunder, burst out; उद्वर्तमानमूलबन्धनम् U.4 the strings of which are giving way or being snapped.
    -3 To tum- ble over, fall down.
    -4 To go out, depart.
    -5 To rise, swell, increase.
    -6 To be puffed up with pride, be haughty. -Caus.
    1 To extirpate, eradicate, destroy; उद्वर्तितं रसान्तरेण लज्जालुत्वम् Mv.2.
    -2 To throw up, elevate.
    -3 To turn round, roll (as eyes).
    -4 To anoint, smear.
    -5 To beat to pieces, split, burst; अपां फेनेन नमुचेः शिर इन्द्रोदवर्तयः Rv.8.14.13.

    Sanskrit-English dictionary > उद्वृत् _udvṛt

  • 17 छन्द _chanda

    छन्द a. [छन्द्-अच्]
    1 Pleasing, fascinating, inviting, alluring.
    -2 Private, solitary, secret.
    -3 Praising.
    -दः m.
    1 Wish, desire, fancy, liking, will; विज्ञाप्यतां देवी यस्ते छन्द इति V.3 just as you like; Pt.1.69. एते ते मृत्युना ये चिरमनवसिता... श्छन्दं मृगयता Pratimā.3.7.
    -2 Free will, one's own choice, whim, free or wilful conduct; षष्ठे काले त्वमपि दिवसस्यात्मनश्छन्दवर्ती V.2.1; Gīt.1; Y.2.195; स्वच्छन्दम् according to one's free will, inde- pendently.
    -3 (Hence) subjection, control.
    -4 Meaning, intention, purport.
    -5 Poison.
    -6 Appearance, look, shape.
    -7 Pleasure, delight.
    -Comp. -अनुवृत्तम्, -त्तिः indulgence of whims, humouring, compliance.
    -पातनः A religious hypocrite. L. D. B.

    Sanskrit-English dictionary > छन्द _chanda

  • 18 दिष्ट्या _diṣṭyā

    दिष्ट्या ind. (Strictly the instr. sing. of दिष्टि) For- tunately, luckily, thank God, how glad I am, how fortunate, bravo; (an exclamation of joy or gratulation); दिष्ट्या प्रतिहतं दुर्जातम् Māl.4; दिष्ट्या सोयं महाबाहुरञ्जनानन्दवर्धनः U.1.32; Ve 2.12. (दिष्ट्या वृध् means 'to be congratu- lated upon'; as in दिष्ट्या धर्मपत्नीसमागमेन पुत्रमुखदर्शनेन चायु- ष्मान् वर्धते Ś.7).

    Sanskrit-English dictionary > दिष्ट्या _diṣṭyā

  • 19 रघु _raghu

    रघु a. Ved.
    1 Quick, rapid.
    -2 Light, nimble.
    -3 Fickle
    -4 Eager.
    -घुः 1 N. of a celebrated king of the solar race, son of Dilīpa and father of Aja. [He appears to have been called Raghu from ragh or raṅgh 'to go', because his father foresaw that the boy would 'go' to the end of the holy learning as well as of his enemies in battle; cf. R.3.21. True to his name, he commenced the conquest of the directions, went over the whole of the then known world, over- came kings in battle, and returned covered with glory and laden with spoils. He then performed the Viśvajit sacrifice in which he gave away everything to Brāh- maṇas and made his son Aja successor to the throne.]
    -2 (pl.) The Raghus or descendants of Raghu; रघूणा- मन्वयं वक्ष्ये तनुवाग्विभवो$पि सन् R.1.9.
    -Comp. -उद्वहः the best of the Raghus i. e. Rāma.
    -कारः the author of Raghuvaṁśa i. e. Kālidāsa; पूर्वैर्विभिन्नवृत्तां गुणाढ्भव- भूतिबाणरघुकारैः Govardhanasaptaśatī; क इह रघुकारे न रमते Subhāṣ.
    -नन्दनः, -नाथः, -पतिः, -श्रेष्ठः, -सिंहः &c. epithets of Rāma; रघुनाथो$प्यगस्त्येन मार्गसंदर्शितात्मना R.; Rāma-rakṣā S.
    -प्रतिनिधिः the image or representative of Raghu, i. e. Aja; R.5.63.
    -वंशः the family of the Raghus; रघुवंशप्रदीपेन तेनाप्रमिततेजसा R.1.68. (
    -शम्) N. of a celebrated classical poem by Kālidāsa decribing the family of the Raghus in nineteen cantos. ˚तिलकः N. of Rāma; यजति रघुवंशतिलकः कौसल्यानन्दवर्धनो रामः Rām.

    Sanskrit-English dictionary > रघु _raghu

  • 20 षष् _ṣaṣ

    षष् num. a. (used in pl., nom. षट्; gen. षण्णाम्) Six; तेषां त्ववयवान् सूक्ष्मान् षण्णामप्यमितौजसाम् Ms.1.16;8.43.
    -Comp. -अंशः (ष़डंशः) a sixth part.
    -अक्षीणः (षडक्षीणः) a fish.
    -अङ्गम् (ष़डङ्गम्) 1 (a) six parts of the body taken collectively: जङ्घे बाहू शिरो मध्यं षडङ्गमिदमुच्यते । (b) The other six parts of the body are 'हृदयशिरःशिखा- नेत्रकवचास्त्राणि' as in Māl.5.2 (नित्यं न्यस्तषडङगचक्रनिहितं हृत्पद्यमध्योदितम्); cf. com. on the verse.
    -2 the six works auxiliary to the Veda; शिक्षा कल्पो व्याकरणं निरुक्तं छन्दसां चितिः । ज्योतिषामयनं चैव षडङ्गो वेद उच्यते ॥ see वेदाङ्ग also. ˚विद् knowing the six वेदाङ्गs; Ms.3.145.
    -3 six auspicious things, i. e. the six things obtained from a cow; गोमूत्रं गोमयं क्षीरं सर्पिर्दधि च रोचना । षडङ्गमेतन्माङ्गल्यं पठितं सर्वदा गवाम् ॥
    -3 any set of six articles.
    ˚जत् m. N. of Viṣṇu.
    -अङ्घ्रिः (षडङ्घ्रिः) a bee; किमिह बहु षडङ्घ्रे गायसि त्वम् Bhāg.1.47.14.; Śi.1.4.
    -अधिक a. (
    -षडधिक) exceeded by six; षडधिकदशनाडीचक्रमध्यस्थितात्मा Māl.5.1.
    -अभिज्ञः (षडभिज्ञः) a Buddhist deified saint.
    -अशीत (षडशीत) eighty-sixth.
    -अशीतिः f.
    (-ष़डशीतिः) 1 eighty-six.
    -2 N. of the four passages of the sun from one zodiacal sign to the other; L. D. B.
    -अष्टकम् (in astr.) a particular Yoga.
    -अहः (ष़डहः) a period of six days.
    -आननः, -वक्त्रः, -वदनः, (षडाननः, षड्वक्त्रः, षड्वदनः) epithets of Kārtikeya; षडाननापीतपयोधरासु नेता चमूनामिव कृत्तिकासु R.14.22.
    -आम्नायः (षडाम्नायः) the six-fold Tantra.
    -ऊर्मिः the six waves of existence.
    -ऊषणम् (ष़डूषणम्) six spices taken collectively; पञ्चकोलं समरिचं षडूषणमुदाहृतम्.
    -ऋतुः m. pl. the six seasons (i. e. वसन्त, ग्रीष्म, वर्षा, शरद्, हेमन्त and शिशिर).
    -कर्ण a. (
    -षट्कर्ण) heard by six ears; i. e. by a third person other than the speaker and the person spoken to; told to more than one listener (as a counsel, secret &c.); षट्कर्णो भिद्यते मन्त्रः Pt.1.99. (
    -र्णः) a kind of lute.
    -कर्मन् n.
    (षट्कर्मन्) 1 the six acts or duties enjoined on a Brāhmaṇa; they are अध्यापनमध्ययनं यजनं याजनं तथा । दानं प्रतिग्रहश्चैव षट्कर्माण्यग्र- जन्मनः ॥ Ms.1.75.
    -2 the six acts allowable to a Brāhmaṇa for his subsistence:- उच्छं प्रतिग्रहो भिक्षा वाणिज्यं पशुपालनम् । कृषिकर्म तथा चेति षट्कर्माण्यग्रजन्मनः ॥.
    -3 the six acts that may be performed by means of magic:- शान्ति, वशीकरण, स्तम्भन, विद्वेष, उच्चाटन and मरण.
    -4 the six acts belonging to the practice of Yoga:- धौतिर्वस्ती तथा नेती नौलिकी (नौलिकः) त्राटकस्तथा । कपालभाती चैतानि षट्कर्माणि समाचरेत् ॥ (-m.)
    1 a Brāhmaṇa skilled in the above six acts.
    -2 one well-versed in the Tantra magical rites.
    -कोण a. (
    -षट्कोण) hexangular.
    (-णम्) 1 a hexagon.
    -2 the thunderbolt of Indra.
    -3 a diamond.
    -गया the sixfold gayā; गयागजो गयादित्यो गायत्री च गदाधरः । गया गयासुरश्चैव षड्गया मुक्तिदायकाः ॥
    -गवम् (षड्गवम् 1 a team or yoke of six oxen.
    -2 a yoke of six (sometimes after the names of other animals); i. e. हस्ति˚, अश्व˚ 'six elephants, horses &c.'.
    -गवीय a. drawn by six oxen; न यद्वहेच्छकटं षड्गवीयम् Mb.8.76.17.
    -गुण a.
    (-षड्गुण) 1 sixfold.
    -2 having six attributes.
    (-णम्) 1 an assem- blage of six qualities.
    -2 the six expedients to be used by a king in foreign politics; see under गुण (21); cf. षाड्गुण्य also.
    -ग्रन्थः a kind of Karañja tree.
    -ग्रन्थि n. (
    -षड्ग्रन्थि) the root of long pepper.
    -ग्रन्थिका (षड्- ग्रन्थिका) zedoary (शठी).
    -चक्रम्, (षट्चक्रम्) the six my- stical circles of the body, i. e. मूलाधार, स्वाधिष्ठान, मणिपूर, अनाहत, विशुद्ध and आज्ञाख्य.
    -चत्वारिंशत् (षट्चत्वारिंशत्) forty-six.
    -चरणः (षट्चरणः) -1 a bee.
    -2 a locust.
    -3 a louse.
    -जः, (ष़ड्जः) the fourth (or first according to some) of the seven primary notes of the Indian gamut; so called because it is derived from the six organs: नासां कण्ठमुरस्तालु जिह्वां दताञ्श्च संस्पृशन् । षड्जः सञ्जायते (षढ्भ्यः संञ्जायते) यस्मात्तस्मात् षड्ज इति स्मृतः ॥ it is said to resemble the note of peacocks; षड्जं रौति मयूरस्तु Nārada; षड्जसंवादिनीः केकाः द्विधा भिन्नाः शिखण्डिभिः R.1.39.
    -तन्त्री N. of the six philosophical systems.
    -त्रिंशत् f. (
    -षट्त्रिंशत्) thirty-six; (
    -षट्रत्रिंश a. thirtysixth).
    -तिलिन् m. one performing six acts with sesamum seeds; तिलोद्वतीं तिलस्नायी तिलहोमी तिलप्रदः । तिलभुक् तिलवापी च षट्तिली नावसीदति ॥
    -दर्शनम् (षड्दर्शनम्) the six principal systems of Hindu philosophy; they are: सांख्य, योग, न्याय, वैशेषिक, मीमांसा and वेदान्त. (
    -नः) one conversant with the above six systems.
    -दीर्घः the six long vowels: आ, ई, ऊ, ऐ, औ.
    -दुर्गम्, (षड्दुर्गम्) the six kinds of forts taken collectivelly; धन्वदुर्गं महीदुर्गं गिरिदुर्गं तथैव च । मनुष्यदुर्गं मृद्दुर्गं वनदुर्गमिति क्रमात् ॥
    -नवतिः f. (
    -षण्णवतिः) ninety-six.
    -पञ्चाशत् f. (
    -षट्पञ्चाशत्) fifty-six.
    -पदः (षट्पदः) 1 a bee; न पङ्कजं तद्यदलीनषट्पदं न षट्पदो$सौ न जुगुञ्ज यः कलम् Bk.2.19; Ku.5.9; R.6.69.
    -2 a louse.
    -3 a verse consisting of six padas. ˚अथितिः
    1 the mango tree.
    -2 the Champaka tree. ˚आनन्दवर्धनः the Aśoka or Kiṅkirāta tree. ˚ज्य a. having bees for the bow-string (as the bow of Cupid); प्रायश्चापं न वहति भयान्मन्मथः षट्पदज्यम् Me.75. ˚प्रियः the tree called नाग- केशर.
    -पदी (षट्पदी) 1 a stanza consisting of six lines.
    -2 a female bee.
    -3 a louse.
    -4 the six states ('यो$शनायापिपासे शोकं मोहं जरां मृत्युमत्येति' इति श्रुत्युक्ताः Mb. 3.314.9 Com.):-- hunger, thrist, sorrow, disordered intellect, old age and death; other version is:-- कामक्रोधौ लोभमोहौ मदमानौ च षट्पदी ।.
    -पादः (षट्पादः) a bee.
    -प्रज्ञः, (षट्प्रज्ञः) 1 one who is well acquainted with six subjects i. e. the four Puruṣārthas or objects of human existence, the nature of the world, and the nature of the Supreme Sprit; धर्मार्थकाममोक्षेषु लोक- तत्त्वार्थयोरपि । षट्सु प्रज्ञा तु यस्यासौ षट्प्रज्ञः परिकीर्तितः ॥
    -2 a lustful or licentious man.
    -3 a good-hearted neighbour.
    -बिन्दुः (षड्बिन्दुः) an epithet of Viṣṇu.
    -भागः (षड्भागः) a sixth part, one-sixth; तपःषड्भागमक्षय्यं ददत्यारण्यका हि नः Ś.2.14; Ms.7.131;8.33.
    -भाववादिन् a maintainer of the theory of the six भावs (i. e. द्रव्य, गुण, कर्मन्, सामान्य, विशेष and समवाय).
    -भुज a.
    (-षड्भुज) 1 six-armed.
    -2 six-sided, hexagonal. (
    -जः) a hexa- gon.
    (-जा) 1 an epithet of Durgā.
    -2 the water- melon.
    -मतस्थापकः (षण्मतस्थापकः) N. of Śaṁkarāchārya.
    -मासः (षण्मासः) a period of six months. ˚निचय a. one who has a store (of food) sufficient for six months; Ms.6.18.
    -मासिक a. (
    -षण्मासिक) half-yearly, occurring every six months.
    -मुखः (षण्मुखः) an epithet of Kārtikeya; स गुणानां बलानां च षण्णां षण्मुख- विक्रमः R.17.67; Mv.1.33. (खा) a water-melon.
    -रसम्, -रसाः (m. pl.) (
    -षड्रसम् &c.) the six flavours taken collectively; see under रस.
    -रात्रम् (षड्रात्रम्) a period of six nights.
    -रेखा, (षड्रेखा) a water-melon.
    -वर्गः (षड्वर्गः) 1 an aggregate of six things.
    -2 espe- cially, the six enemies of mankind; (also called षड्रिपु); कामः क्रोधस्तथा लोभो मदमोहौ च मत्सरः; कृतारिषड्वर्गजयेन Ki.1 9; व्यजेष्ठ षड्वर्गम् Bk.1.2.
    -3 the five senses and Manas.
    -र्विशम् N. of a Brāhmaṇa belonging to the Sāma Veda.
    -विंशतिः f. (
    -षड्विंशतिः)twenty-six; (
    -षड्विंश twentysixth).
    -विध (षड्विध) a. of six kinds, sixfold; षड्विधं बलमादाय प्रतस्थे दिग्जिगीषया R.4.26.
    -शास्त्रिन् m. one conversant with the six Śāstras or darśanas.
    -षष्टिः f. (
    -षट्षष्टिः) sixty-six.
    -सप्ततिः (षट्सप्ततिः) seventy-six.

    Sanskrit-English dictionary > षष् _ṣaṣ

Страницы
  • 1
  • 2

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»