-
1 पतत्रिन् _patatrin
पतत्रिन् m.1 A bird; दयिता द्वन्द्वचरं पतत्रिणम् (पुनरेति) R.8.56;9,27;11.11;12.48; Ku.5.4.-2 An arrow; अभिजग्राह सौमित्रिर्विनद्योभौ पतत्रिभिः Mb.3.287.22.-3 A horse; esp. in Aśvamedha sacrifice; पतत्रिणा तदा सार्धम् Rām.1.14.34; पतत्रिणस्तस्य वपामुद्धृत्य नियतेन्द्रियः 36. -n. (dual) Ved. Day and night; मामिमे पतत्रिणी वि दुग्धाम् Rv.1.158.4.-Comp. -केतनः an epithet of Viṣṇu.-राजः, -वरः N. of Garuḍa; Mb.7.16.14. -
2 पतत् _patat
पतत् (-न्ती f.) Flying, descending, alighting, coming down &c. -m. A bird; परमः पुमानिव पतिं पतताम् Ki.6.1; क्वचित् तथा संचरते सुराणां क्वचिद्धनानां पततां क्वचिच्च R.13.19; Śi.9.15.-Comp. -ग्रहः 1 the reserve of an army.-2 a spitting pot, spittoon; तमेकमाणिक्यमयं महोन्नतं पतद्ग्रहं ग्राहितवान्नलेन सः N.16.27; रौप्यान् रौक्माँश्च पर्यङ्कान् करङ्काँश्च पतद्ग्रहान् Śiva B.17.43.-प्रकर्ष a. (in rhet.) illogical; prosaical.-भीरुः a hawk, falcon.-वहः (= पतद्ग्रहः) पतद्वहत्वेन कृतात्पतङ्गः पत्न्या जलेशस्य दिशा वहस्य Rām. Ch.6.15. -
3 पतत्रम् _patatram
पतत्रम् [पत्-करणे अत्रन्]1 A wing, pinion; Śvet. Up.3.3; येन मे पूर्वमद्रीणां पक्षच्छेदः प्रजात्यये । कृतो निविशतां भारैः पतत्त्रैः पततां भुवि ॥ Bhāg.8.11.34.-2 A feather.-3 A vehicle. -
4 पतत्रिः _patatriḥ
पतत्रिः A bird. -
5 पतत्रि
patatri1) m. a bird (only gen. pl. - trīṇām) MBh. ;
N. of a partic. fire PārGṛ. ;
N. of a warrior on the side of the Kurus MBh. ;
2) in comp. for - trin
- पतत्रिकेतन
- पतत्रिराज्
- पतत्रिराज
- पतत्रिवर
-
6 पतत्
patatmf ( ntī)n. flying, falling, descending etc.;
m. a bird Āpast. Kāv. ;
- पतत्पतंग
- पतत्प्रकर्ष
-
7 पतत्पतंग
patat-pataṉgam. the setting sun Ṡiṡ. I, 12.
-
8 पतत्प्रकर्ष
-
9 पतत्र
-
10 पतत्रिकेतन
-
11 पतत्रिन्
-
12 पतत्रिराज
-
13 पतत्रिराज्
patatri-rāj( BhP.),
-
14 पतत्रिवर
-
15 पर्यापतत् _paryāpatat
पर्यापतत् a. Hurrying or rushing about; पर्यापतत् क्रयिकलोकम्......विपणीर्विभेजुः Śi.5.24. -
16 त्रिपतत्
-
17 रूपतत्त्व
rūpá-tattvan. « reality of form», inherent property, nature, essence L.
-
18 पत् _pat
पत् I. 1 P. (पतति, पतित)1 To fall, fall down, come down, descend, drop down, alight; अवाङ्मुखस्योपरि पुष्पवृष्टिः पपात विद्याधरहस्तमुक्ता R.2.6; वृष्टिर्भवने चास्य पेतुषी 1.77; (रेणुः) पतति परिणतारुणप्रकाशः शलभसमूह इवाश्रमद्रुमेषु Ś.1.31; Me.17; Bk.7.9;21.6.-2 To fly, move through the air, soar; हन्तुं कलहकारो$सौ शब्दकारः पपात खम् Bk.5.1; see पतत् below.-3 To set, sink (below the horizon); सो$यं सोमः पतति गगनादल्पशेषमैर्यूखैः Ś.4.2 v. l.; पतत्पतङ्गप्रतिमस्तपो- निधिः Śi.1.12.-4 To cast oneself at, throw oneself down, मयि ते पादपतिते किंकरत्वमुपागते Pt.4.7; so चरणपतितम् Me.15;-5 To fall (in a moral sense), lose one's caste, forfeit one's rank or position, fall off; परधर्मेण जीवन् हि सद्यः पतति जातितः Ms.1.97;3.16;5.19;9.2; Y.1. 38.-6 To come down (as from heaven); पतन्ति पितरो ह्येषां लुप्तपिण्डोदकक्रियाः Bg.1.42.-7 To fall, be reduced to wretchedness or misery; प्रायः कन्दुकपातेनोत्पतत्यार्यः पतन्नपि Bh.2.123.-8 To go down into hell, go to perdition; Ms.11.37; प्रसक्ताः कामभोगेषु पतन्ति नरके$शुचौ Bg.16.16.-9 To fall, occur, come to pass, take place; लक्ष्मीर्यत्र पतन्ति तत्र विवृतद्वारा इव व्यापदः Subhāṣ.-1 To be directed to, light or fall upon (with loc.); प्रसादसौम्यानि सतां सुहृज्जने पतन्ति चक्षूंषि न दारुणाः शराः Ś.6.29.-11 To fall to one's lot or share.-12 To be in, fall in or into. -Caus. (पातयति-ते, पतयति rarely)1 To cause to fall down, descend or sink &c.; निपतन्ती पतिमप्यपातयत् R.8.38;9.61;11.76.-2 To let fall, throw or drop down, fell down (as trees &c.).-3 To ruin, over- throw; व्यपदेशमाविलयितुं किमीहसे जनमिमं च पातयितुम् Ś.5. 21.-4 To shed (as tears).-5 To cast, direct (as the sight).-6 To dash or strike out.-7 To throw or put in, cause to enter.-8 To bring to ruin or misfor- tune.-9 To depreciate, lower the value of anything; अर्घतः पातिताः Bh.2.15.-1 (In arith.) To subtract, deduct.-11 To set in motion, set on foot. -Desid. (पिपतिषति or पित्सति) To wish to fall. -II. 4.Ā. (पत्यते) Ved.1 To be master of.-2 To rule, control.-3 To possess.-4 To be fit for, serve for (with dat.) -III. 1. U. (पतयति-ते)1 To go, move.-2 To be master of (intransitive). -
19 अनुपत् _anupat
अनुपत् 1 P.1 To fly to or towards.-2 To fly or run after, follow (fig. also); pursue, chase; मुहुरनुपतति स्यन्दने दत्तदृष्टिः Ś.1.7; कथमनुपतत एव मे प्रयत्नप्रेक्षणीयः संवृत्तः Ś.1; न यत्र प्रत्याशामनुपतति नो वा रहयति (चेतः) Māl.9.8. does not run after (cherish), hope or leave it; यस्यैवं भवन्तः कुटुम्बवृत्तिमनुपतिताः Mv.1; अनुपतति रजनीं पूर्वसन्ध्या Śi.11.4.-2 To fall upon, attack; प्राग्वीराननुपत्य Māl 8.9. -Caus.1 To fly to.-2 To throw another down along with oneself. -
20 निपत् _nipat
निपत् 1 P.1 To fall or come down, descend, alight, sink down; निपतन्ती पतिमप्यपातयत् R.8.38; Bk.15.27.-2 To be cast at, be directed towards; निपेतुरन्तःकरणै- र्नरेन्द्राः R.6.11.-3 To throw oneself down (as at the feet), fall prostrate; देवास्तदन्ते हरमूढभार्यं किरीटबद्धाञ्जलयो निपत्य Ku.7.92; R.4.5; Bh.2.31.-4 To fall or descend into, meet in; त्वय्येव निपतन्त्योघा जाह्नवीया इवार्णवे R.1.26.-5 To fall upon, attack, rush at or upon; सिंहो शिशुरपि निपतति मदमलिनकपोलभित्तिषु गजेषु Bh.2.38.-6 To happen, occur, take place, fall to one's lot; सकृदंशो निपतति Ms.9.47.-7 To be placed, occupy a place; अभ्यर्हितं पूर्वं निपतति.-8 To flow in, discharge into.-9 To fall into ruin.-1 To fall into (any state).-11 To be miscarried (as the foetus). -Caus.1 To cause to fall down, throw or hurl down.-2 To kill, destroy; तातं निपात्य सह बन्धुजनाक्षितोयैः Mu.5.7; Pt.3.63.-3 To inlay, emboss.-4 To direct (the eyes) upon.-5 To spit out.-6 To raise or levy (as a tribute).-7 (In gram.) To put down as a special or irregular form, to mention as an irregular formation; एते पञ्चविंशतिरजन्ता निपात्यन्ते Sk.
См. также в других словарях:
patat — पतत् … Indonesian dictionary
patat-pataṉga — पतत्पतंग … Indonesian dictionary
patat-prakarsha — पतत्प्रकर्ष … Indonesian dictionary
pátatra — पतत्र … Indonesian dictionary
patatri — पतत्रि … Indonesian dictionary
patatri-ketana — पतत्रिकेतन … Indonesian dictionary
patatri-rāj — पतत्रिराज् … Indonesian dictionary
patatri-rāja — पतत्रिराज … Indonesian dictionary
patatri-vara — पतत्रिवर … Indonesian dictionary
patatrín — पतत्रिन् … Indonesian dictionary
Bharat Mata — (Hindi, भारत माता, Bhārata Mātā ), that is, the Mother India or Bharathamba (Bharata India or bearing , Mata Mother) is a personification of India as a mother goddess. She is usually depicted as a woman clad in an orange or saffron saree holding… … Wikipedia
